M.B. Katan. Type 2 diabetes en voeding Wat te doen? Belangen en nevenfuncties. Stijging diabetes, per opleidingsniveau. Diabetes en voeding: agenda

Transcriptie

1 Gestandaardiseerde prevalentie M.B. Katan Type 2 diabetes en voeding Wat te doen? Martijn Katan Vrije Universiteit Afdeling Belangen en nevenfuncties : Adviezen en materialen van Unilever voor mijn onderzoek naar frisdrank en overgewicht Ik spreek zo nu en dan met bedrijven en geef ze soms onbetaalde adviezen Geen geld van bedrijven voor onderzoek of privé Geen aandelen in food of pharma; geen patenten Royalties van boek en column NRC Langerhans symposia, Utrecht/Zwolle 16/18 juni Diabetes en voeding: agenda Stijging diabetes, per opleidingsniveau 1. De oorzaak van de diabetes-epidemie 2. Begrijpen van obesitas vereist een paradigma-verschuiving 3. Wat kunnen we doen tegen de obesitas-epidemie? 15% 10% 5% Lagere school HBO & universiteit 0% RIVM 2015, 4 Waarom deze diabetes-epidemie? Genetische aanleg? Te weinig superfoods? Te weinig koffie? Te weinig olijfolie? Te weinig alcohol? Teveel koolhydraten? Superfood smoothie 5 15% 10% 5% 0% Diabetes naar BMI Mannen Vrouwen < >30 BMI RIVM 2012, NL_de_Maat 6 1

2 Preventie van type 2 door afvallen en bewegen: de Finse trial Populatie middelbare mannen en vrouwen, BMI 31 - Verhoogde glucose Behandeling - Minder vet en calorieën, meer vezel, meer bewegen Resultaten - Gewichtsverlies versus controlegroep: 3 kg - Incidentie diabetes in 4 jaar: 11% versus 23% Preventie van type 2 diabetes door afvallen en bewegen: conclusie Afvallen en bewegen verlagen incidentie diabetes met 58% Tuomilehto J et al. Prevention of type 2 diabetes mellitus by changes in lifestyle among subjects with impaired glucose tolerance. N Engl J Med Knowler WC et al. Reduction in the incidence of type 2 diabetes with lifestyle intervention or metformin. N Engl J Med Diabetes en voeding: agenda 1. De oorzaak van de diabetes-epidemie 2. Begrijpen van obesitas vereist een paradigma-verschuiving 3. Wat kunnen we doen tegen de obesitas-epidemie? Obesitas is de sleutel. Waarom staan we er zo machteloos tegenover? Begrippen uit de klassieke fysiologie en voedingsleer helpen ons niet om de vetzuchtepidemie te begrijpen Er is een paradigmaverschuiving nodig Onmetelijk verleidelijk, mkatan.nl 9 10 De paradigmaverschuiving: voedingsresearch vetzuchtresearch Preventie en behandeling van voedingsziektes berust op solide kennis, net als de stoommachine Vetzuchtwetenschap lijkt simpel maar is heel moeilijk, net als Mozarts sonates De sonates van Mozart zijn te simpel voor kinderen en te moeilijk voor kunstenaars. Toegeschreven aan Artur Schnabel Preventie en behandeling van obesitas is als preventie van opwarming van de aarde: we krijgen er geen vat op

3 Een simpele vraag: maakt suiker dik? Suiker maakt niet dik Suiker = glucose + fructose = brood+ fruit Suiker maakt dik In klinische trials maken suikerhoudende dranken dik Van suiker val je af Dankzij Dr Katan s Sweet & Easy dieet! Dr Katan s Sweet & Easy dieet in two easy steps Meer suiker dan je op kunt en toch een kilo per week afvallen! 1. Zorg dat je altijd suiker bij je hebt 2. Strooi het op ALLES wat je eet en drinkt Conclusie: suiker maakt niet dik en dik en je valt ervan af Welk nieuwe paradigma gaat deze tegenstrijdigheid oplossen? Het nieuwe paradigma Dikmakend zit niet in moleculen, stoffen of voedingsmiddelen Maakt patat dik? Niet als je het met mes en vork eet in een duur restaurant De echte oorzaken van dik worden: passen ze in één theorie? Lekker Gemak Portiegrootte Prijs Sociale druk Bestemmingsplannen Etc. Diabetes en voeding: agenda 1. De oorzaak van de diabetes-epidemie 2. Begrijpen van obesitas vereist een paradigma-verschuiving 3. Wat kunnen we doen tegen de obesitas-epidemie?

4 Meer eten Goedkoop Lekker Overal verkrijgbaar Gemakkelijk De oorzaken van de vetzuchtepidemie Individuele aanpak van vetzucht Effect vaak tijdelijk Veel uitval Alleen langdurige, intensieve begeleiding is soms effectief Minder bewegen Auto s Minder lopen en fietsen Arbeidsbesparende machines Individuele en collectieve oplossingen door de eeuwen Diabetes is de cholera van de 21e eeuw Individuele oplossing Collectieve oplossing Cholera Luchten Riolering Polio IJzeren long Vaccinatie Vetzucht Wilskracht Gezonde stad 21 Katan MB. Rol voeding bij ontstaan diabetes type 2. NTVG Samuel Sarphati: pionier van de stadsreiniging De omgeving was het probleem

5 De omgeving is weer het probleem Preventie vetzucht op gemeenschapsniveau: EPODE Geboorteplaats van Epode: het dorp Laventie in Noord-Frankrijk Ensemble, prevenons l'obesite des enfants Samen obesitas bij kinderen voorkómen Iedereen gevraagd om mee te doen: B & W, ambtenaren Ouders Docenten, buitenschoolse opvang Artsen, apothekers, paramedici Winkels, cateraars, restaurants Verenigingen, media, wetenschappers Hoe Epode werkt: groenten als voorbeeld Prevalentie overgewicht bij kinderen in Fleurbaix & Laventie na start Epode interventie J.M. Borys, Romon, Public Health Nutrition

6 Overgewicht in Fleurbaix-Laventie en controlesteden naar sociale klasse Epode Controle Conclusie gemeenschapsaanpak De gemeenschapsaanpak is het enige wat werkt tegen obesitas Veel mensen zijn er klaar voor Epode Controle Romon, Public Health Nutrition Superfood smoothie 32 Wie gaat onze omgeving gezond maken? Wie kunnen de cholera van de 21e eeuw overwinnen? Cholera uitgeroeid dankzij activistische artsen ( hygiënisten ) en verlichte stadsbestuurders Strijd tegen dikmakende omgeving wordt minstens even lang en zwaar: Grote belangen (> 50% van beursfondsen!) Sterke drift om veel te eten en weinig te bewegen Net als in de 19e eeuw kan het alleen lukken dankzij activistische artsen Conclusies Een stad kan als stad overgewicht voorkómen Weerstand van ouders, bedrijven en overheid is taai Artsen en paramedici hebben het gezag en de kennis om die weerstand te overwinnen In uw spreekkamer kunt u type 2 niet genezen Via gemeente, scholen, bedrijven en media kunt u de cholera van de 21e eeuw verdrijven. De tijd is rijp! Dank voor uw aandacht! Superfood smoothie