Artroscopie van de enkel

Transcriptie

1 Artroscopie van de enkel Informatie voor patiënten F mei 2013 Medisch Centrum Haaglanden MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam MCH Westeinde, Lijnbaan 32, Postbus 432, 2501 CK Den Haag

2 Inleiding In overleg met uw orthopedisch chirurg heeft u besloten om een kijkoperatie van uw enkel te laten uitvoeren. Deze operatie wordt een artroscopie genoemd. Artroscopie komt uit de Griekse taal en betekent letterlijk kijken (scopie) in een gewricht (arthros). U wordt hiervoor binnenkort opgenomen. In deze folder vindt u informatie over de voorbereiding, de ingreep en herstel na uw operatie. Lees de folder aandachtig door, eventueel samen met iemand die u in de komende periode zal begeleiden. Een goede voorbereiding is belangrijk voor uw herstel. Verhinderd en no show tarief Bent u op het afgesproken tijdstip verhinderd, bel dan zo snel mogelijk (uiterlijk 24 uur voor de afspraak) het Afspraakbureau om uw afspraak af te zeggen of te verplaatsen. Dit kan op werkdagen van maandag tot en met vrijdag tussen uur. In uw plaats kan dan een andere patiënt geholpen worden. Niet of te laat afgemelde afspraken worden in rekening gebracht. Telefoonnummer MCH Antoniushove MCH Westeinde Afspraakbureau (070) (070) Opleiding tot orthopedisch chirurg in het Medisch Centrum Haaglanden Het Medisch Centrum Haaglanden is een topklinisch ziekenhuis met opleidingsbevoegdheid voor het specialisme orthopedie. De artsen in opleiding tot specialist (AIOS) orthopedie vervullen een deel van hun opleiding in het MCH en een deel in het LUMC te Leiden. De AIOS orthopedie kunnen in het MCH ook (delen van) operaties uitvoeren. De AIOS staan altijd onder directe supervisie van één van de orthopedisch chirurgen. Wat is een artroscopie van de enkel? Het enkelgewricht bestaat uit drie botdelen: de onderzijde van het scheenbeen, het sprongbeen en de onderzijde van het kuitbeen (zie afbeelding). Het gewricht is bedekt met een dun laagje kraakbeen. Om de enkel ligt het gewrichtskapsel, om het kapsel heen liggen een aantal banden die het gewricht stabiel houden. Artroscopie van de enkel F mei

3 Soms kan in de enkel een beschadiging ontstaan door een enkelverstuiking. Andere klachten die in de enkel kunnen optreden zijn: het ontstaan van extra bot (botpunt genoemd) aan de voorzijde van de enkel, beschadiging van het kraakbeen, of losse stukjes bot in de enkel. Meestal doen de klachten zich voor aan de voorzijde van de enkel, soms aan de achterzijde. De klachten kunnen verholpen worden met een kijkoperatie, ook wel enkelscopie genoemd. Bevindt het probleem zich aan de achterzijde van de enkel, dan wordt een achterste enkelscopie uitgevoerd, bij een probleem in de enkel aan de voorzijde wordt een voorste enkelscopie gedaan. onderzijde kuitbeen onderzijde scheenbeen sprongbeen hielbeen onderzijde scheenbeen onderzijde kuitbeen sprongbeen Afbeelding: hielbeen Het enkelgewricht: voorkant (bovenste plaatje) en achterkant (onderste plaatje) Voordelen van de operatie Een artroscopie is een ingreep waarbij de orthopedisch chirurg in de enkel kan kijken en problemen direct kan behandelen. Daarvoor gebruikt hij een zogenaamde scoop, dit is een dun buisje met een camera. De scoop wordt via kleine sneetjes ingebracht. Door de kijkoperatietechniek hoeven er geen grote wonden rond de enkel gemaakt te worden. Het herstel na een kijkoperatie verloopt sneller. Artroscopie van de enkel F mei

4 Voorbereiding op de artroscopie Polikliniek Op de polikliniek bespreekt de orthopeed met u uw klachten, doet een lichamelijk onderzoek en maakt een röntgenfoto en eventueel een MRI of CT-scan. U krijgt van een doktersassistente op de polikliniek Orthopedie uitleg over uw opname en op welke afdeling u zich kunt melden. Preoperatief onderzoek Zodra de operatiedatum bekend is, verwijst een doktersassistente u naar het preoperatieve spreekuur. U wordt onderzocht door een anesthesioloog en een opnamearts. Een anesthesioloog is een medisch specialist op het gebied van verdoving, narcose en pijnbestrijding. Zij gaan na of er nog bijzonderheden zijn die van belang kunnen zijn voor de ingreep en de verdoving. Denkt u aan ziekte of medicijngebruik. Bent u ergens allergisch voor of bent u overgevoelig voor jodium? Geeft u dit dan door aan de anesthesioloog of opnamearts. De kijkoperatie gebeurt onder algehele of plaatselijke verdoving. De anesthesioloog bespreekt met u welke vorm van verdoving het beste voor u is. Tevens heeft u een afspraak met de apotheker of diens assistent om de medicatie die u thuis gebruikt met u door te nemen. U krijgt de folder Voorbereiding op de operatie en anesthesie met daarin alle informatie over de operatie. Elleboogkrukken Neem elleboogkrukken mee als u naar het ziekenhuis komt voor de operatie. Deze moet u na de operatie enkele weken gebruiken. Krukken zijn verkrijgbaar bij een thuiszorgwinkel bij u in de buurt. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Vegro thuiszorgwinkels, telefoon (0800) of kijk op U kunt de krukken zo mogelijk natuurlijk ook lenen van vrienden of familie. Instructies hoe u met krukken moet lopen, vindt u in de folder Lopen met elleboogkrukken. Deze folder krijgt u op de polikliniek van een doktersassistente. Artroscopie van de enkel F mei

5 Waar u verder rekening mee moet houden Omdat de verdoving mogelijk nog niet helemaal is uitgewerkt, mag u na de operatie niet zelf naar huis rijden. Om uw enkel zit na de operatie een drukverband. Omdat u met krukken loopt en rustig aan moet doen, is het prettig als er thuis iemand is die u na de operatie kan opvangen. De operatie Opname U krijgt van een doktersassistente op de polikliniek Orthopedie uitleg over uw opname en op welke afdeling u zich kunt melden. U krijgt informatie mee over de afdeling waar u wordt opgenomen. Het is belangrijk dat u deze informatie van tevoren goed doorleest. Time-outprocedure Bij aankomst op de operatiekamer zullen er voor uw veiligheid nog een aantal zaken gecheckt worden. Het operatieteam vraagt hierbij uw medewerking. De ingreep U ligt tijdens de operatie op uw rug of op uw buik; dit is afhankelijk van waar de operateur gaat opereren. Bij een achterste enkelscopie ligt u op de buik, bij een voorste enkelscopie ligt u op uw rug. Vervolgens maakt de operateur twee of drie kleine gaatjes om de kwaliteit van het kraakbeen te beoordelen. Wanneer er aan de voorzijde een grote botpunt zit, wordt deze met een freesje of een kleine beitel verwijderd. Een los botfragment kan met een paktang verwijderd worden maar moet soms ook weggeschaafd worden. Een kraakbeenbeschadiging kan eventueel direct behandeld worden met een zogenaamde microfracture. De operatie duurt ongeveer een half uur. Na de operatie Na de operatie blijft u ongeveer 1 uur op de uitslaapkamer. Uw enkel zit in een drukverband. Als alles goed gaat, gaat u terug naar de afdeling. Voordat u naar Artroscopie van de enkel F mei

6 huis gaat, komt de orthopedisch chirurg of de AIOS langs om u uitleg te geven over de operatie. Het kan een enkele keer gebeuren dat dit vanwege andere operaties niet mogelijk is. U kunt in de loop van de dag weer eten en drinken. Het is belangrijk om goed te drinken. Meestal kunt u dezelfde dag naar huis, soms maar het kan soms zijn dat u i.v.m. pijn een nachtje moet worden opgenomen. Wondjes Na de operatie heeft u twee tot drie kleine wondjes rond de enkel. Deze zijn gehecht. Pijn Het is voor het herstel beter dat u na de operatie zo min mogelijk pijn heeft. De anesthesioloog en verpleegkundige vragen u daarom regelmatig of en hoeveel pijn u heeft. In de folder Voorbereiding op de operatie en anesthesie staat hierover meer informatie. U krijgt pijnstillers van de verpleegkundige. Het is belangrijk deze in te nemen, ook als u weinig pijn heeft. Het is normaal dat u na de operatie enige pijn en ongemak (zoals misselijkheid) ervaart. U moet dit direct bij de verpleegkundige aangeven. Voor thuis krijgt u een recept met pijnstillers mee die u kunt ophalen bij uw apotheek. U kunt ook paracetamol gebruiken. Fysiotherapie of manuele therapie De arts komt u na de operatie vertellen of u wel of niet volledig op de enkel mag staan. De eerste drie dagen moet u rustig aan doen maar u mag wel direct na de operatie beginnen met de oefeningen. U krijgt eventueel een verwijzing mee voor fysiotherapie of manuele therapie. Na de operatie wordt een enkel soms stijf en dan kan manuele therapie een goede behandeling zijn. Het is belangrijk om de enkel goed te gaan bewegen en eventuele manuele therapie na een dag of 3, 4 na de operatie te starten. Oefeningen voor thuis U kunt zelf de enkel bewegen door deze te strekken en te buigen, dit gaat meestal makkelijker als u de knie 90 graden gebogen houdt. Artroscopie van de enkel F mei

7 Ook mag u gelijk draaioefeningen met de enkel doen, hou daarbij de knie weer in 90 graden. De enkel kan na een kijkoperatie snel stijf worden daarom is het belangrijk dat u snel gaat bewegen. In hoeverre u er op mag gaan staan wordt u na de operatie verteld door de orthopeed of de AIOS. Controle Na tien tot veertien dagen heeft u een afspraak bij de AIOS om uw hechtingen te verwijderen. De orthopeed zal tijdens dit gesprek informeren naar uw herstel. Na ongeveer zes weken komt u nog een keer voor controle terug bij uw orthopedisch chirurg. De afspraken krijgt u mee bij ontslag uit het ziekenhuis. Afhankelijk van het herstel wordt de verdere aanpak met u besproken. U kunt uiteraard ook vragen stellen. De orthopedisch chirurg zal u rond 4 en 8 maanden na de operatie terug willen zien om het herstel en de revalidatie te bespreken. Adviezen Laat het drukverband 2 tot 3 dagen zitten U mag gelijk, zodra het gaat en de pijn het toe laat de enkel bewegen in alle richtingen die mogelijk zijn U mag het been belasten voor zover de pijn dat toelaat De eerste twee weken moet u met krukken lopen Complicaties Complicaties komen bij een kijkoperatie maar zelden voor. Maar er is een kleine kans op: Omdat er sneden in de huid worden gemaakt, kan een huidzenuw beschadigd raken. Dit geeft een doof gevoel in een gedeelte van de huid. Meestal verdwijnen deze klachten in de loop van de tijd vanzelf. Soms zijn ze echter blijvend. Er kan een wondinfectie optreden. De wond wordt dan rood en doet pijn, soms heeft men koorts. Er komt vocht uit een van de steekgaatjes waarin de kijkinstrumenten zijn ingebracht. Artroscopie van de enkel F mei

8 De enkel minder goed kunnen gebruiken als gevolg van verklevingen van het kapsel. Trombosebeen, er is dan een bloedstolsel ontstaan dat een ader in uw been verstopt. Om dit te voorkomen, krijgt u voordat u met ontslag gaat een injectie met een bloedverdunnend middel. Neem contact op met uw orthopedisch chirurg als: U kortademig bent of pijn op uw borst heeft bij het ademen Uw wond gaat bloeden of er komt vocht uit de steekgaatjes Uw enkel wordt dikker, roder en/of voelt warm aan Uw enkel gaat steeds meer pijn doen, ook al bent u minder gaan oefenen en bewegen U hoge koorts heeft, boven de 38,5ºC Vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u altijd contact opnemen. Telefoonnummers MCH Antoniushove MCH Westeinde Tijdens kantooruren Polikliniek Orthopedie (070) (070) Buiten kantooruren Spoedeisende hulp (070) (070) Artroscopie van de enkel F mei