Proefhoofdstuk Assertiviteit & Zelfvertrouwen.

Transcriptie

1 Proefhoofdstuk Assertiviteit & Zelfvertrouwen

2 Kom je cursus inkijken: Antwerpen, Frankrijklei 127, 2000 Gent, Oude Brusselseweg 125, 9050 Hasselt, Simpernelstraat 27, 3511 Brussel, Timmerhoutkaai 4, Maak van je opleiding assertiviteit & zelfvertrouwen een succes! Beste toekomstige student, Hartelijk dank voor je interesse in de opleiding assertiviteit & zelfvertrouwen aan het Centrum Voor Afstandsonderwijs. Op de volgende pagina s vind je een hoofdstuk en de volledige inhoudstafel van deze thuisstudie terug. Ook krijg je alle nodige informatie over de werking van onze school. Neem deze info rustig door, zo krijg je een goed beeld van de inhoud van de cursus en weet je zeker dat je voor de opleiding kiest die het beste bij jou past. Noteer alvast dat alle diploma s die je via het CVA behaalt erkend zijn en uitermate praktijk- en dus jobgericht! Heb je na het inkijken van dit proefhoofdstuk nog vragen? Geef ons gerust een seintje op het nummer of mail ons op. Onze opleidingsconsulenten beantwoorden al jouw vragen en geven je persoonlijk advies omtrent je studiekeuze. Blader je graag door de volledige cursus? Ook dat kan. Het Centrum voor Afstandsonderwijs geeft je op vier plaatsen in België de mogelijkheid om de cursussen geheel vrijblijvend in te kijken. Je kan de cursussen inkijken in de campussen van Het Centrum Voor Avondonderwijs VZW in Antwerpen, Gent en Hasselt of in Brussel. Je hoeft hiervoor geen afspraak te maken, kom gewoon vrijblijvend langs. Ik wens je veel leesplezier en alvast veel succes met je studie! Jo Vandevelde Opleidingsconsulent Centrum Voor Afstandsonderwijs

3 assertiviteit & zelfvertrouwen: erkende opleiding en praktijkgerichte cursus Deze moderne en praktijkgerichte opleiding kwam tot stand in samenwerking tussen het Centrum Voor Afstandsonderwijs en zelfstandige beroepsdeskundigen met jarenlange ervaring. Een duidelijke structuur maakt deze cursus zeer overzichtelijk. Op deze manier garanderen wij je een vlot studietraject. Op de volgende pagina s vind je de volledige inhoudstafel van de opleiding en een gratis onderdeel uit de cursus terug.

4 1 Inleiding 2 Wat is assertiviteit? 2.1 Omer Onder: een subassertieve man 2.2 Bea Boven: een agressieve vrouw 2.3 Olga Ondersteboven: een passief agressieve vrouw 2.4 Geert gelijk: een assertieve man 2.5 Samenvatting 2.6 Leerdoelen 2.7 Opdrachten en oefeningen 3 De basis van assertief gedrag 3.1 Je rechten Het recht met respect behandeld te worden Het recht om je eigen mening te uiten Het recht om iets te weigeren of aan te nemen Het recht om van mening te veranderen Het recht om fouten te maken Het recht om je eigen wensen en behoeften te uiten Het recht om je niet te excuseren of te verklaren Het recht om iets niet te weten of niet te begrijpen Het is niet verplicht te zorgen dat anderen je aardig vinden Het recht om je eigen beslissingen te nemen

5 3.2 Je verantwoordelijkheden en plichten De verantwoordelijkheid voor je eigen gedrag De verantwoordelijkheid voor je eigen gevoelens en gedachten De verantwoordelijkheid voor eigen fouten De morele plicht om anderen de bovenstaande rechten ook te gunnen Verantwoordelijkheden tegenover minderjarigen 3.3 Samenvatting 3.4 Leerdoelen 3.5 Opdrachten en oefeningen 4 Hoe assertief ben jij? 4.1 Test je eigen assertiviteit Test 1: Hoe assertief ben ik? Test 2: Agressief of subassertief? 4.2 Testresultaten 4.3 Samenvatting 4.4 Leerdoelen 4.5 Opdrachten en oefeningen 5 Grenzen 5.1 Je eigen grenzen ontdekken 5.2 Gezonde grenzen en hun voordelen 5.3 Wat maakt assertief zijn of worden zo moeilijk? 5.4 Samenvatting 5.5 Leerdoelen 5.6 Opdrachten en oefeningen

6 6 Communicatie 6.1 Verbale en non-verbale communicatie 6.2 Iemand aanspreken 6.3 Nee, durven zeggen 6.4 Vragen stellen 6.5 Systeemtheoretisch model van communicatie 6.6 Misverstanden in communicatie 6.7 Samenvatting 6.8 Leerdoelen 6.9 Opdrachten en oefeningen 7 Kritiek en feedback 7.1 Betekenis van kritiek Je zelfkennis uitbreiden door kritiek 7.2 Kritiek krijgen Je staat open voor kritiek Kritiek uitstellen De kritiek is onterecht 7.3 Kritiek geven 7.4 Complimenten geven en ontvangen 7.5 Samenvatting 7.6 Leerdoelen 7.7 Opdrachten en oefeningen

7 8 Relatiewijzen 8.1 De verschillende relatiewijzen De inzet De opbouw van de axenroos De harmoniezone De strijdzone De afzonderingszone De rand van de axenroos De relatie met jezelf Verschillende relatiewijzen op een rijtje 8.2 Zelfobservatie en zelfkennis 8.3 Observeren en inschatten van relatiewijzen bij anderen 8.4 Veranderen kan! 8.5 Omgaan met agressie 8.6 Samenvatting 8.7 Leerdoelen 8.8 Opdrachten en oefeningen 9 Technieken om je assertiever te gedragen 9.1 Zelfrespect 9.2 Je eigen grensprobleem aanpakken 9.3 Bewust gebruiken van verbale en non-verbale taal 9.4 Neen zeggen 9.5 Misten, kapotte grammofoon-techniek 9.6 Hoe een gesprek beginnen? 9.7 Vragen stellen 9.8 Omgaan met kritiek 9.9 Misverstanden voorkomen 9.10 Anderen beïnvloeden door je eigen gedrag te veranderen

8 9.11 Samenvatting 9.12 Leerdoelen 9.13 Opdrachten en oefeningen 10 Assertiviteit op het werk 10.1 Assertief tegenover collega s 10.2 Assertief tegenover leidinggevenden 10.3 Assertief tegenover werknemers 10.4 Samenvatting 10.5 Leerdoelen 10.6 Opdrachten en oefeningen 11 Assertief tegenover vrienden, kennissen en familie 11.1 Assertief tegenover je partner 11.2 Assertief tegenover vrienden 11.3 Assertief tegenover familie 11.4 Assertief tegenover je kinderen 11.5 Samenvatting 11.6 Leerdoelen 11.7 Opdrachten en oefeningen 12 Assertief tegenover vreemden 12.1 Assertief solliciteren 12.2 Assertief tegenover verkopers 12.3 Assertief tegenover andere onbekenden 12.4 Samenvatting 12.5 Leerdoelen 12.6 Opdrachten en oefeningen

9 13 Assertiviteitstraining 13.1 Individuele of groepsbegeleiding 13.2 Opbouw van een assertiviteitstraining 13.3 Theorie aanbrengen 13.4 Oefenen 13.5 Samenvatting 13.6 Leerdoelen 13.7 Opdrachten en oefeningen 14 Assertiviteit coachen bij volwassenen 14.1 Moeilijkheden in intieme relaties 14.2 Leren solliciteren 14.3 Neen leren zeggen, omgaan met kritiek, communiceren 14.4 Kom uit je schulp 14.5 Samenvatting 14.6 Leerdoelen 14.7 Opdrachten en oefeningen 15 Assertiviteit bij kinderen en jongeren 15.1 Andere aanpak voor jongeren en kinderen? 15.2 Pestgedrag 15.3 Assertief op school 15.4 Assertiviteitstraining 15.5 Samenvatting 15.6 Leerdoelen 15.7 Opdrachten en oefeningen

10 16 Aan de slag 16.1 Ethische overwegingen 16.2 Eigen praktijk? De theorie De praktijk Inrichting van een ruimte 17 Starten als zelfstandig Assertiviteitscoach 17.1 Inleiding 17.2 Wat is ondernemen en werken als zelfstandige? 17.3 Durven ondernemen! 17.4 Welke commerciële aanpak is de beste? 17.5 Hoe start je als zelfstandige praktisch 17.6 Welke prijzen moet ik vragen? 17.7 Oefening prijzen 17.8 De belasting op de toegevoegde waarde (BTW) 17.9 De boekhouding van een zelfstandige De winst en je belastingen Oefening winstberekening Het koopcontract tussen de ondernemer en de cliënt De algemene voorwaarden van een zelfstandig Assertiviteitscoach Het sociaal statuut van de zelfstandige Heb jij de smaak te pakken? Oefeningen bij Starten als zelfstandig Assertiviteitscoach

11 HOOFDSTUK 5: GRENZEN In de volgende hoofdstukken bekijken we de theoretische achtergrond van assertiviteit en zelfvertrouwen. Dit is erg belangrijk. Wil je assertiever worden, dan zal dat makkelijker gaan als je een beetje inzicht hebt in het menselijk gedrag en de menselijke communicatie. Assertief zijn is eigenlijk aangeven waar je grenzen zijn, wat je wel en wat je niet wilt. 5.1 Je eigen grenzen ontdekken Iedereen heeft persoonlijke grenzen. Dit zijn zowel je fysieke grenzen als je emotionele grenzen. Soms bewaken mensen hun eigen grenzen niet voldoende en komen anderen over hun grenzen. Dit gebeurt omdat mensen niet duidelijk aangeven waar hun grens ligt. In andere situaties geven mensen wel duidelijk aan waar hun grenzen zijn en gaan anderen er toch over. Dan kan er sprake zijn van misbruik. Om aan te kunnen geven waar je grenzen zijn moet je ze eerst zelf ontdekken. Om te weten waar je grenzen liggen moet je leren luisteren naar jezelf. Leer in jezelf het gevoel herkennen wat je waarschuwt dat je over je grens laat gaan. Dit is een ongemakkelijk gevoel waar je niet bepaald blij van wordt. Leer het verschil voelen tussen een ja en een nee. Bij een echte ja voel je je helemaal tintelen. Je verheugt je al op de gevolgen van je ja. Je voelt een soort van positieve opgewondenheid door je lichaam stromen.

12 Bij een echt nee voel je een blok in je maag of een brok in je keel. Je voelt je angstig of kwaad. Je voelt je spieren in je kaken opspannen. Je voelt je emotioneel dichtklappen. Tussen een echte ja en een echt nee liggen nog tientallen andere gradaties. Leer je eigen lichaam kennen en leer luisteren naar je gevoelens. Als je niet weet wat je voelt, voel je misschien twijfel. Ook als je dit voelt, kan je hier assertief mee omspringen. Er is niets mis mee als je je gevoelens van twijfel uit. Je assertief kunnen gedragen, begint bij jezelf. Leer je eigen grenzen kennen en ontdek wat je zelf wel of niet wilt. Pas als je dit zelf weet, kan je het overbrengen naar iemand anders. Als je over je grenzen laat gaan kan zich dat uiten in de volgende ideeën en gevoelens: Je hebt het gevoel dat je gedwongen wordt om de verkeerde keuzes te maken. Ik moet deze baan volhouden, anders verlies ik zekerheid. Ik kan niet naar die cursus die mij interesseert, want ik moet mijn moeder bezoeken op dinsdag. Je blijft vasthangen aan de dagelijkse sleur. Ik kan niet mee met vriendinnen op daguitstap omdat het eten dan niet om vijf uur klaar staat, en ik denk dat mijn man dat verwacht (ook al heeft hij al drie keer gezegd dat hij zijn plan wel zal trekken). Je leven is een chaos. Iedere keuze is toevallig. Je leeft van het ene moment naar het andere en hebt geen duidelijk doel voor ogen. Soms plan ik om een uurtje tijd voor mezelf te nemen, om tot rust te komen. Ik ben nu al een week van plan een uitgebreid bad te nemen, maar iedere dag komt er iets tussen. Dan belt een vriendin om met me mee te gaan shoppen, dan belt mijn zoon om zijn kinderen uit school te halen. Gisteren kwam de buurvrouw onverwachts langs. Wat zal het vandaag weer zijn? Je hebt geleerd niet te veel stil te staan bij je eigen gevoelens en gedachten. Ik heb geleerd dat jongens niet huilen, altijd stoer en flink zijn. Hierdoor kan ik mijn gevoelens niet laten zien. Je hebt het gevoel dat je je eigen wensen moet opofferen aan hogere doelen, meestal de wensen van anderen. Ik zal die taak maar op me nemen, anders gebeurt het toch niet.

13 Andere symptomen van het niet respecteren van je eigen grenzen zijn: somberheid, depressie, angsten, piekeren, vreetbuien, verslaving, slaapproblemen, laag zelfbeeld, perfectionisme, pijnen, Mensen die over hun grenzen laten komen negeren deze symptomen vaak lange tijd. Ze luisteren niet naar de signalen van hun lichaam. Pas als ze de symptomen zo erg geworden zijn dat ze hen niet meer kunnen negeren, luisteren ze ernaar. 5.2 Gezonde grenzen en hun voordelen Kies je voor gezonde grenzen en assertief gedrag, dan laat je zien en horen aan de buitenwereld tot waar ze mogen gaan. Je grenzen aangeven is niet altijd even gemakkelijk. Maar aan gezonde grenzen zijn heel wat aanlokkelijke voordelen verbonden. Door je grenzen duidelijk te stellen stijgt je zelfvertrouwen en zelfrespect. Je vindt jezelf (terug) de moeite waard. Assertief gedrag zorgt ervoor dat je laat zien wie je bent. Je kunt laten zien wat je belangrijk vindt en wat je prioriteiten zijn. Je kunt opkomen voor je eigen mening. Grenzen geven je ook een vorm van bescherming. Omdat je zekerder bent, straal je dat ook uit. Je geeft aan dat je niet met je voeten laat spelen. Door van in het begin aan te geven waar je grens ligt, voorkom je dat je onder te grote druk komt te staan. Door stil te staan bij wat je nu echt wilt in je leven, krijg je meer orde in je leven. Je hebt een doel voor ogen waar je naar toe werkt. Je leert je eigen sterke punten en werkpunten kennen. Je zelfkennis breidt uit. Je durft je werkpunten aanpakken. Het moet niet perfect zijn. De mensen rond je weten wat ze van je kunnen verwachten, ze kennen je capaciteiten. Je voelt dat je gewaardeerd wordt. 5.3 Wat maakt assertief zijn of worden zo moeilijk? We moeten ons eigenlijk afvragen wat ons zo lang tegengehouden heeft om assertief te zijn. Angst We zijn bang voor kritiek. Wat vinden of denken de anderen van ons? Vinden ze ons wel de moeite waard? Gaan ze niet over mij roddelen als ik de kamer uit ben? We zijn bang om afgewezen of verlaten te worden. Als ik niet alles doe wat de ander vraagt, word ik misschien aan de kant geschoven.

14 We zijn bang de liefde van de ander te verliezen. Als ik niet geef wat er gevraagd wordt, houden ze niet meer van mij. De kern van deze angst is de idee dat we afhankelijk zijn van anderen. Zonder de goedkeuring van anderen kunnen we niet leven. Daarom doen we er alles aan deze goedkeuring te krijgen, ook al moeten we daarvoor over onze eigen grenzen gaan. De kern van deze angst is dus eigenlijk een idee. Een irrationeel idee nota bene. Probeer de volgende keer als je bang bent om iemand te verliezen even stil te staan of de reden waarom ze je zouden laten vallen wel realistisch is. Zou jij iemand laten vallen omdat het eten een half uurtje later klaar is dan gewoonlijk? Zou jij iemand afkeuren omdat hij of zij een andere mening heeft? Laat dit irrationeel idee los! Mensen die beslissen niet meer van jou te houden omdat je niet naar hun pijpen danst ben je liever kwijt dan rijk! Als je ervoor kiest om je angsten los te laten, moet je ze eerst ontdekken. Ga na voor jezelf waar je eigenlijk bang voor bent. Schrijf dit op in een schriftje. Zoek dan het irrationele idee wat achter jouw angst schuilt. Welk idee houdt jouw angst in stand? Om dit idee uit je gedachten te bannen moet je een nieuw idee zoeken wat je in de plaats van het andere idee kan zetten. Je zegt dit nieuwe idee dan verschillende keren per dag tegen jezelf. Tip Ontspanning en relaxatie zijn ook goede hulpmiddelen om minder angstig te zijn. Hoe je ontspant kies je zelf. Dit is voor ieder persoon verschillend. De ene ontspant met een heet bad, de ander gaat sporten, nog een ander doet een meditatieoefening. Zoek een manier om je te ontspannen en geniet ook van deze momenten. Je hebt er recht op!

15 Je stelt te hoge eisen aan jezelf Assertief zijn betekent ook keuzes maken. Leren kiezen wat jij wilt. Niet kiezen in functie van anderen. Sommige mensen hebben het idee dat ze perfect moeten zijn en dat ze alles aan moeten kunnen. Hierdoor zetten ze zichzelf onder druk. Bovendien maken ze het onmogelijk om hun doel te bereiken. Het is immers niet mogelijk om op ieder vlak perfect te zijn en nooit een steek te laten vallen. Perfectionisme komt ook voort uit angst. Je bent bang om fouten te maken, je bent bang om op fouten gewezen te worden door anderen. Je voelt de druk om altijd voor alles en iedereen alles juist te doen zoals het hoort: perfect. Probeer niet te streng te zijn voor jezelf. Herinner je het recht om fouten te maken. Ook op je weg naar een assertiever bestaan moet je jezelf toestaan fouten te maken. Gedraag je je nog een keertje erg subassertief en doe je alles wat je eigenlijk niet wou doen? Vergeef jezelf, bekijk de situatie van een afstand en leer er uit. Ga na waarom je niet assertief was. Had je er gewoon geen zin in? Was je bang? Was het gewoon te moeilijk? Geen probleem! Volgende keer probeer je opnieuw, misschien lukt het iets beter. Beloon jezelf voor alles wat lukt en leer uit wat misloopt. Ook in taken van het dagelijks leven moet je niet perfect zijn. De perfecte moeder, huisvrouw, echtgenoot, werknemer of manager bestaat niet. We zijn allemaal mensen die fouten mogen maken. Als je je tekortkomingen leert accepteren en leert leven met het feit dat je niet perfect bent, zal je merken dat het makkelijker is om je assertief te gedragen.

16 Te groot verantwoordelijkheidsgevoel Je hebt in het leven bepaalde verantwoordelijkheden. Die moet je niet ontlopen. Maar er zijn ook dingen waar je NIET verantwoordelijk bent. Voel je hiervoor ook niet verantwoordelijk. Je bent niet verantwoordelijk voor het gedrag van iemand anders. Als iemand beslist zich ongehoord te gedragen moet die persoon dat zelf maar weten. Je bent evenmin verantwoordelijk voor de gevoelens van de ander. Laat je niet manipuleren door schuldgevoelens voor iets waar je niets mee te maken hebt. Veranderen is moeilijk Als je de beslissing neemt om je assertiever te gedragen, beslis je om te veranderen. Veranderen is heel moeilijk. Denk maar aan iemand die verslaafd is. Verslaafden weten heel goed dat het beter zou zijn om hun gewoonten te veranderen en minder pillen te slikken of minder te drinken of te roken, minder chocolade te eten of minder te gokken. Toch is het erg moeilijk om deze gewoonten te veranderen. Natuurlijk heeft dit te maken met lichamelijke afhankelijkheid. Maar de moeilijkste stap om te ontwennen is niet de lichamelijke afhankelijkheid, want na enkele dagen heeft je lichaam deze stof niet meer nodig. De grootste moeilijkheid is de emotionele of geestelijke afhankelijkheid te overwinnen. Je bent het gewoon. Hierdoor grijp je er naar terug.

17 Je bent al heel je leven gewoon om er voor te zorgen dat iedereen rond je het naar zijn zin heeft, ten koste van jezelf. Je bent het gewoon om telkens opnieuw toe te geven. Je bent het gewoon om dingen te doen uit angst niet goed genoeg gevonden te worden. Je bent het gewoon op je dochter te schreeuwen als ze haar huiswerk niet snel genoeg maakt. Je bent het gewoon om andere mensen schuldgevoelens te geven, zodat ze jouw zin doen. Wil je deze gewoontes kwijt, dan kies je ervoor om te veranderen. Veranderen doe je niet in één dag tijd. Je moet stilaan veranderen, langzaam je gewoonten inruilen voor andere gewoonten. Je kunt het een beetje vergelijken met gewicht verliezen. Als je er voor kiest om iets aan je lichaamsomvang te doen, moet je veranderen van eetgewoonten. Doe je dit in één dag tijd, dan loop je het risico dat je in extremen vervalt. Je gaat vasten en eet veel te weinig. Enkele dagen later hou je dit niet meer vol en prop je je terug helemaal vol. Je vervalt in het zogenaamde jojo-effect. Het is beter om je eetgewoonten rustig te veranderen. Probeer jezelf andere gewoonten aan te leren. Je zult niet zo snel afvallen, maar je zult zien dat het resultaat wel blijvend is. Van nieuw gedrag een gewoonte maken kan je maar op één manier. Heel veel oefenen. Oefenen kan je op veel manieren. Om te beginnen oefen je alleen, eerst stel je je situaties voor. Dan speel je een soort toneel voor jezelf. Later kan je met iemand die je vertrouwd oefenen. Daarna oefen je op bewust uitgekozen momenten. Je kunt je er dan goed op voorbereiden. Dit kan bijvoorbeeld als je in de winkel iets moet gaan ruilen, of als je moet telefoneren om inlichtingen te vragen. Stilaan oefen je in meer en meer situaties en maak je je het assertieve gedrag eigen. Het is heel normaal dat je in het begin nog regelmatig subassertief of (passief-) agressief gedrag vertoont. Belangrijk is wel dat je dit herkent. En dat je je bewust bent van je gedrag. Als je het niet herkent, kan je het niet veranderen. Straf jezelf hier niet voor. Wees dankbaar dat je het herkent en zoek uit waardoor het moeilijk is om assertief te reageren. Kortom: leer eruit!

18 Reacties van andere mensen Hoeveel mensen je ook aangespoord hebben om assertiever te worden, slechts weinigen steunen je veranderde gedrag. Vooral als je je vroeger eerder subassertief opstelde, ga je weerstand ondervinden bij andere mensen. Jouw subassertieve gedrag was voor veel mensen immers erg gemakkelijk. Als niemand wou opruimen, deed jij het. Als iemand zich wou afreageren, kon dat rustig bij jou gebeuren. Als iemand een taxi nodig had, stond jij al klaar om te vertrekken. Je beslissing om je assertief te gedragen levert niet voor iedereen voordelen op. Mensen die in het verleden misbruik van je maakten, kunnen dat nu niet meer doen. Ze zullen er dan ook alles aan doen om je terug in de rol van de subassertieve man of vrouw te duwen. Zo kunnen ze rustig verder gaan met je te gebruiken. Wees je hiervan bewust. De periode van veranderen is heel moeilijk, de mensen rond je zullen je onbewust proberen terug naar beneden te duwen. Maar hou vol! Na een tijdje zullen ze ook van jou aannemen dat je assertief bent. Ze zullen je zelfs gaan waarderen en respecteren. En dat is toch precies wat je wilt! 5.4 Samenvatting Een eerste stap naar meer assertiviteit is zelfkennis. Leer je eigen gevoelens en gedachten kennen. Pas als je weet wat je wilt kan je er voor opkomen. Assertief zijn is niet leven volgens voorgeschreven regeltjes. Je kunt heel erg assertief lijken als je op alles nee zegt en bij ieder onderwerp een eigen mening naar voor brengt. Maar echte assertiviteit is een gevoel. Echte assertiviteit is je goed voelen met jezelf in relatie met anderen. Hiervoor is het belangrijk om naar je eigen lichaam te leren luisteren. Leer bij jezelf ontdekken wanneer je echt ja of nee wilt zeggen. Pas als je dat weet kan je er voor opkomen. Aan assertief worden zijn verschillende voordelen verbonden. Je gaat zelfzekerder worden en meer respect van anderen krijgen. Een ander voordeel is dat je jezelf leert kennen. Ook andere mensen leren jouw meningen en opvattingen kennen en kunnen er makkelijker rekening mee houden. Tot slot geeft assertiviteit je een vorm van bescherming. Je beschermt jezelf eigenlijk op een preventieve manier. Door duidelijk te zijn naar anderen kom je veel minder vervelende situaties tegen waarin anderen over je grenzen gaan of waarin je je onder druk gezet voelt. Toch is assertief worden geen gemakkelijk proces. Binnenin onszelf zijn er verschillende gevoelens en gedachten die ons tegenwerken. We hebben bijvoorbeeld het idee dat we alles perfect moeten doen. Dit perfectionisme komt voort uit de angst niet goed genoeg te zijn of niet gewaardeerd te worden door anderen. Ook voelen we ons verantwoordelijk voor alles en nog wat waar we eigenlijk niet verantwoordelijk voor zijn, bijvoorbeeld de gevoelens of het gedrag van anderen.

19 De keuze om je meer assertief te gedragen en vooral te blijven gedragen is ook moeilijk omdat ieder veranderingsproces moeilijk is. De mens is een gewoontedier dat gewoonten niet snel opgeeft. Ook als dit slechte gewoonten zijn. Mensen houden niet van verandering. Als jij je ineens anders (meer assertief) gaat gedragen gaan veel mensen proberen om dit tegen te werken. Ze hebben liefst dat je gewoon blijft wie je was. 5.5 Leerdoelen De studenten kunnen de voordelen van assertief gedrag opnoemen en verduidelijken. De studenten kunnen uitleggen waarom het zo moeilijk is om je gedrag te veranderen. De studenten kunnen uitleggen waarom mensen zich niet assertief gedragen.

20 5.6 Opdrachten en oefeningen Opdrachten De juiste antwoorden van de opdrachten vind je op het studentenplatform. 1. Assertief zijn heeft bepaalde voordelen. Welk van de volgende voordelen hangt NIET samen met assertief worden? Als ik assertief ben krijg ik meer zelfvertrouwen Als ik assertief ben krijg ik sneller gelijk Als ik assertief ben krijg ik meer respect Als ik assertief ben leer ik mezelf beter kennen 2. Als je over je grenzen laat komen kan dat verschillende gevolgen hebben. Welke? Somberheid, vreetbuien, pijn, angst Somberheid, piekeren, misselijkheid, lagere immuniteit Vreetbuien, koude, piekeren, agressie Slaapproblemen, piekeren, vreetbuien, blindheid 3. Wat is het belangrijkste als je assertiever wilt worden? Dat je voet bij stuk houdt en op alles neen zegt Dat je je mening aan andere mensen opdringt Dat je naar je eigen lichaam en gevoelens leert luisteren Dat je anderen helpt 4. Angst is één van de dingen die het ons moeilijk maken assertief te worden. Over welke angsten gaat het hier NIET? De angst niet goed genoeg te zijn De angst dat anderen niet meer van je houden De angst om afgewezen te worden De angst dat anderen fouten gaan maken

21 5. Hoe komt het dat mensen uit je omgeving je soms tegenwerken als je je assertiever gaat gedragen? Omdat het moeilijke mensen zijn Omdat mensen uit je omgeving zich verantwoordelijk voelen voor jou Omdat mensen niet van verandering houden Omdat mensen van nature veel weerstand hebben Oefeningen De volgende oefeningen kan je maken. Het zijn persoonlijke oefeningen. Ze helpen je aan je eigen assertiviteit te werken. Er zijn geen juiste of foute oplossingen. 1. Welke voordelen zijn voor jou belangrijk om te vechten voor een assertiever gedrag? 2. Ga bij jezelf na welke moeilijkheden je tegenhouden om assertiever te zijn?

22 Afstandsonderwijs = studeren op je eigen tempo Een thuisstudie volgen aan het Centrum Voor Afstandsonderwijs is de meest flexibele manier om je erkend diploma te behalen. Met een thuiscursus start je namelijk wanneer het jou het beste uitkomt. Je studeert waar en wanneer je wil, en legt examen af wanneer jij er klaar voor bent. Erg handig als jouw leven meer is dan studeren alleen! Tijdens je studie kan je rekenen op de professionele begeleiding van een persoonlijke docent. Met de taken die je docent aan elk hoofdstuk heeft toegevoegd, oefen je jezelf in de praktijk, en bereid je je optimaal op het examen voor. Heb je vragen, of wil je je gemaakte oefeningen uit de cursus laten verbeteren? Dan stuur je je docent een mailtje via het online leerplatform (je krijgt een toegangscode bij inschrijving). In het inschrijvingsgeld is twaalf maanden begeleiding van je docent inbegrepen. Klaar met studeren? Dan leg je examen af op één van onze campussen in Antwerpen, Brussel, Gent of Hasselt. Je hebt vijf jaar de tijd om je examen af te leggen en je beslist zelf wanneer je dit wil doen. Dit kan bijvoorbeeld al na drie maanden, maar ook na een jaar; de keuze is aan jou! Geslaagd? Dan krijg je je diploma binnen de 14 dagen. Je kan hiermee meteen solliciteren als werknemer of als zelfstandige starten (mits je ook een attest bedrijfsbeheer hebt). Al onze diploma s zijn erkend en zijn een fikse meerwaarde op de arbeidsmarkt. Niet van de eerste keer geslaagd? Geen nood. Je kijk je examen in, en leert van je fouten. Vervolgens mag je gratis herexamen afleggen. Examen afleggen is trouwens nooit verplicht.

23 Zes ijzersterke redenen om te studeren aan het CVA 1. Je behaalt een erkend diploma Het Centrum Voor Afstandsonderwijs bezit het ISO certificaat. Dit is een onafhankelijk kwaliteitslabel dat elk jaar opnieuw, na een grondige audit, moet worden toegekend. Zowel ons cursusmateriaal als de docenten en de secretariaatswerking kregen en krijgen een positieve beoordeling. Dit is jouw beste garantie voor een kwaliteitsvolle en degelijke opleiding. Het Centrum Voor Afstandsonderwijs is door een groot aantal beroepsfederaties erkend. Je kan je met je diploma bij deze federaties aansluiten en genieten van allerlei voordelen. Bij werkgevers in verschillende sectoren heeft het diploma een grote troef bij je sollicitatie en biedt het je vaak werkzekerheid. Bovendien zijn onze diploma s internationaal erkend door de International Association of Professional Education (IAPE), die alle beroepsopleidingen wereldwijd registreert en accrediteert. De IAPE controleert en beoordeelt de kwaliteit van professioneel onderwijs van instellingen zoals universiteiten, hogescholen, publieke en private opleidingsverstrekkers, docenten en onderwijsinstellingen voor volwassenen. 2. Je kiest voor een praktijk- en jobgerichte opleiding Al onze opleidingen en cursussen worden ontwikkeld en geschreven door zelfstandige specialisten met jarenlange beroepservaring. Je gaat er meteen mee aan de slag. Dankzij onze jarenlange ervaring weten we precies welke onderwerpen, extra uitleg of praktijkvoorbeelden het verschil maken. Hierdoor bereik je snel je doel: je carrière een boost geven of een nieuwe job vinden. Het contact tussen jou en je docent is maximaal door gebruik van ons online studentenplatform. Al je vragen zullen binnen de 48 uren worden beantwoord. Momenteel is er in het bedrijfsleven veel vraag naar goed opgeleide werknemers. Het diploma dat je behaalt is een internationaal erkend diploma. Deze cursus biedt daarom zeer goede perspectieven op de arbeidsmarkt en een groot voordeel tijdens je sollicitatie. Veel afgestudeerde studenten startten reeds hun eigen succesvolle zaak na het volgen van een opleiding bij het CVA. Wij zijn dan ook een echte ondernemersschool die startende

24 ondernemers met veel plezier begeleidt in hun eerste stappen naar een carrière als zelfstandig ondernemer. 3. Je kiest voor maximale flexibiliteit Thuisstudie is uiterst flexibel. Jij bepaalt zelf wanneer je studeert, hoe lang, en wanneer je examen aflegt. Je hebt je toekomst dus zélf in de hand! Ideaal als je je studie wil combineren met een job, kinderen of andere activiteiten. 4. Je weet zeker dat je de opleiding kiest die bij je past Nog vragen? Extra informatie nodig? Kom dan gewoon langs op onze secretariaten (Antwerpen, Brussel, Gent, Hasselt) voor een adviserend gesprek met één van onze professionele opleidingsconsulenten. Zij helpen jou met veel plezier bij het ontwikkelen van een studietraject dat volledig aan jouw eisen en wensen voldoet. Je kan er ook je volledige cursus inkijken! 5. Je kan boeiende stages lopen Het CVA helpt je carrière op weg! Heel wat studenten kiezen ervoor om tijdens hun opleiding stage te lopen, ook al is dat in de meeste gevallen geen verplichting. Je docent begeleidt je in jouw keuze van een stageplaats en jouw opleidingsconsulenten brengen de nodige papieren in orde. Een handige manier om praktijkervaring op te doen, waardevolle referenties te krijgen en connecties te leggen! 6. Dit aan een uiterst scherpe prijs! Wist je dat het CVA elk jaar meer dan studenten telt? Door die schaalgrootte kunnen we jouw cursus tegen een bijzonder scherpe prijs laten drukken en verzenden. Zonder in te boeten op de kwaliteit van het lesmateriaal. Het examen dat je aflegt op onze school is in je inschrijvingsgeld inbegrepen (inclusief herkansingen!). Geen verborgen kosten bij het CVA! Je kan mogelijk genieten van extra financiële voordelen bij je inschrijving, zoals de Ondernemerskorting voor startende ondernemers, korting indien meerdere familieleden dezelfde opleiding volgen, korting bij het volgen van een studietraject dat bestaat uit meerdere cursussen enz. Bel onze opleidingsconsulenten () tijdens je inschrijving om te weten voor welke korting jij in aanmerking komt.

25 Overtuigd? Start vandaag nog! Schrijf je snel en eenvoudig in: Wie studeert aan het Centrum Voor Afstandsonderwijs heeft een streepje voor. Moderne werkgevers hechten veel belang aan permanente bijscholing en een praktijkgerichte kennis. Onze school bouwde in de loop der jaren op dit vlak een ijzersterke reputatie op. Alle diploma s die je behaalt via het Centrum Voor Afstandsonderwijs zijn erkend, en verhogen je kansen op de arbeidsmarkt. Jouw keuze gemaakt? Dan hoef je je alleen nog in te schrijven. Je hebt hiervoor 3 opties: 1. Je vult het inschrijvingsformulier in op 2. OF je mailt naar 3. OF je maakt gebruik van het inschrijvingsformulier op de volgende pagina (als je je rechtstreeks op één van onze locaties komt inschrijven). Je inschrijving is pas definitief nadat we ook je cursusgeld ontvangen. Het inschrijvingsgeld voor de cursus assertiviteit & zelfvertrouwen bedraagt 199 en bevat de kostprijs van het cursusboek, de begeleiding van jouw docent en het (her)examen bij ons op school. Na ontvangst van je inschrijvingsgeld krijg je van ons een bevestigingsmail. Je krijgt je cursus dan binnen de week toegestuurd, zodat je meteen aan de slag kan! Veel succes!

26 INSCHRIJVINGSFORMULIER ASSERTIVITEIT & ZELFVERTROUWEN Naam: Voornaam: Straat + Huisnummer: Postcode + Gemeente: Telefoon: GSM: adres: Geboortedatum: Heb je bij ons al een cursus gevolgd? Wens je een factuur na je betaling? JA - NEE JA - NEE Bij ja, vul hier je bedrijfsnaam en BTW-nummer in: O Ik ga akkoord met de algemene voorwaarden zoals ze vermeld staan op onze website. (handtekening) Je inschrijving is pas definitief nadat we ook je inschrijfgeld ontvangen. Het inschrijvingsgeld voor de cursus assertiviteit & zelfvertrouwen bedraagt 199 en bevat de kostprijs van de cursus, de begeleiding van je docent en je examen bij ons op school (en eventuele herexamens). Veel succes met je opleiding en je verdere carrière!