Effectief versterken van veelvoudige therapeutische allianties in de jeugdzorg. Audri Lamers en Anne Krabbendam 24 november 2016

Transcriptie

1 Effectief versterken van veelvoudige therapeutische allianties in de jeugdzorg Audri Lamers en Anne Krabbendam 24 november 2016

2 Kernboodschap Therapeutische alliantie versterken kan ieder! effectief bij de behandeling van gezinnen inzetbaar bij de samenwerking tussen jeugdinstanties

3 INHOUD - Overzicht Effectieve alliantieversterkende strategieën - Oefenen Versterken van de therapeutische alliantie - Brainstorm Sterke allianties tussen instanties

4 THERAPEUTISCHE ALLIANTIE Een wederzijdse constructie van een affectieve relatie, gezamenlijke doelen en verdeling van taken (Bordin, 1979)

5 ONDERBOUWING - Betere behandeluitkomsten: Meta-analyse jeugd-ggz: r=.22 (Shirk & Karver, 2003) r=.14 (McLeod, 2011), alliantieversterking gaat vooraf aan symptoomverbetering en niet andersom (Lamers et al., submitted). - Verminderde drop-out: Meta-analyse jeugd-ggz: 30% tot 75% van de behandelingen in de jeugd-ggz wordt voortijdig afgebroken (drop-out), therapeutische alliantie belangrijke predictor (De Haan et. al., 2013).

6 ALLIANTIEVERSTERKENDE STRATEGIEËN - Investeren in de start - Partnerschap - Gedeeld beeld en besluitvorming - Positieve attributies - Expliciet monitoren - Stagnatie signaleren en bespreken

7 INVESTEREN IN START - Exploreren en herformuleren van verwachtingen (hoop) - Bespreken beloop eerdere samenwerking in de hulpverlening - Structurering van de aanmeldfase - Voorspellen van uitdagingen - Ambivalentie/ motivatie bewerken (Scharer, 2000; Hack & Chow, 2001; Nock & Kazdin, 2005)

8 PARTNERSCHAP - Gelijkwaardige inbreng - Evalueren met de cliënt erbij - Client activeren tot een inbreng - Informeren over de mogelijkheden/ behandelcontext - Gezamenlijke verantwoordelijkheid over behandel uitkomsten (Alexander & Dore, 1999, Morrissey-Kane & Prinz, 1999)

9 GEDEELD BEELD EN BESLUITVORMING - Gezamenlijk eens worden over waarom behandeling nodig is, hoe de behandeling eruit ziet, wat er gebeurt tijdens de behandeling - Gezamenlijk kiezen zowel wat betreft beeld als beleid - Informeren over de mogelijkheden/ behandelcontext - Heeft positief effect op competentiegevoel (Maurer &Westermann, 2007)

10 POSITIEVE ATTRIBUTIES De hulpverlener hanteert positieve gedachten: - Over de mogelijkheden, sterke kanten, oplossingsvaardigheden, etc. van de client - Over een positief effect van het traject - Over een positieve wijze van samenwerken/ alliantie (Ackerman & Hilsenroth, 2003; Finn & Tonsager, 1997)

11 EXPLICIET MONITOREN VAN DE ALLIANTIE - Belang van alliantie benadrukken voor goede uitkomsten behandeling - Regelmatig evalueren: monitoren en bespreekbaar maken van de alliantie - Dit kan met lijstjes ORS, SRS, WAV-12 - Daarna in gesprek hierover (Sapyta et al., 2005; Bickman et. al., 2011; Whipple et.al., 2003)

12 STAGNATIE SIGNALEREN EN BESPREKEN - Benutten van breuk om verdieping te geven aan de samenwerking - Bevorderen reflectieve functie ten aanzien van relaties - Alliance Focused Training (AFT): eigen gevoel serieus nemen als leidraad voor wat er speelt in de relatie (Shimokawa et.al., 2010; Safran et. al., 2014)

13 OEFENEN VERSTERKEN VAN DE THERAPEUTISCHE ALLIANTIE Situatie: Thijs (17) is opgenomen voor de duur van 3 maanden op de psychiatrische jeugdkliniek in verband met een depressie en niet naar school gaan. Thijs: Vindt dat er te weinig aan zijn somberheid is gewerkt. Hij moet dingen ondernemen zoals met de bus naar school gaan, terwijl dat juist niet gaat omdat hij zo somber is. Wijkhulpverlener: Is heel blij met de opname vanwege vastlopen thuis/ school en onvoldoende ambulant resultaat. Opname biedt nodige ritme en mogelijkheid nieuwe vaardigheden te leren.

14 SPIEKBRIEFJE Benadrukken van partnerschap WIJ, SAMEN, GEZAMENLIJK (DOEL), MET ELKAAR, ALS PARTNERS, TOT OVEREENSTEMMING KOMEN. Positieve attributies STERK, EFFECTIEF, MOGELIJKHEDEN, HELPEND, OPLOSSEN, BENUTTEN TALENTEN, ADEQUAAT, GROEI, KRACHT. Gedeelde beeld/besluitvorming Vraag naar de VISIE, geef een KEUZE, CHECK. Expliciteren therapeutische alliantie Geef een gezamenlijk cijfer, hoe kan dit omhoog?

15 BRAINSTORM STERKE ALLIANTIE TUSSEN INSTANTIES Hoe deze kennis te benutten om de alliantie te versterken tussen partners in de jeugdhulp: huisartsen, beleidsmedewerkers, leerkrachten, wijkteammedewerkers, zorginkopers, specialisten, hulpverleners

16 BRAINSTORM STERKE ALLIANTIE TUSSEN INSTANTIES Neem een andere instantie in gedachten en bedenk een specifieke interventie Geel Oranje Groen Vóór de start Bij een alliantiebreuk Expliciteren van de samenwerking

17 Kernboodschap Therapeutische alliantie versterken kan ieder effectief bij de behandeling van gezinnen inzetbaar bij de samenwerking tussen jeugdinstanties 1 minuut bezinnen: Wat heb je geleerd? Wat kun je morgen in de praktijk toepassen?

18 Hartelijk dank voor jullie aandacht! Audri Lamers en Anne Krabbendam 24 november 2016