Verbeteren van effectiviteit en efficiëntie van cognitieve gedragstherapie middels cliëntfeedback VGCt najaarsconferentie 2015

Transcriptie

1 Verbeteren van effectiviteit en efficiëntie van cognitieve gedragstherapie middels cliëntfeedback VGCt najaarsconferentie 2015 Prof. dr. Marc Verbraak, klinisch psycholoog / cognitief-gedragstherapeut / bijzonder hoogleraar gezondheidszorgpsychologie Radboud Universiteit Drs. Pauline Janse, gz-psycholoog i.o. specialist/ supervisor VGCt/ onderzoeker HSK Utrecht

2 WaaROM toch die drukte? Immers: Bij CGt hoort het registreren/meten van de voortgang Richtlijnen vragen om het periodiek evalueren van de uitkomst van een stap

3 HieROM? ROM komt in verschillende betekenissen: ROMe = Routine Outcome Measurement ROMa = Routine Outcome Management ROMo = Routine Outcome Monitoring

4 WaaROMo? Ondanks dat therapie effectief is, profiteren lang niet alle cliënten (drop out/verslechtering) (Hansen et al., 2002) en we gaan toch maar steeds door (Hellenbrand, Tiemens & Appel, 2007) Klinisch oordeel is vaak niet correct: Therapeuten herkennen patiënten die risico lopen niet (Hannan et al., 2005) Therapeuten overschatten hun eigen effectiviteit (Walfish, 2012)

5 DaaROMo! Past bij transparant evidence-based interventies, richtlijnen toepassen Past bij het proces van therapie m.b.t. empowerment cliënt verbeteren d.m.v. Feedback van cliënten Onderzoek tot nu laat zien: - Vooral effectief bij cliënten die Not on track zijn (Lambert & Shimokawa, 2011) - Veel cliënten vinden het belangrijk (Lutz et al., 2015)

6 ROM: the next level Feedback Informed Treatment (FIT) Claim: Beter alternatief voor evidence-based werken!!

7 Feedback systeem Barry Duncan en Scott Miller Monitoren behandeluitkomsten: Outcome Rating Scale (ORS) Therapeutische relatie evalueren: Session Rating Scale (SRS) Individueel (persoonlijk welbevinden) I X I Relationeel (familie, intieme vrienden) I X I Sociaal (werk, opleiding, sociale contacten) I X I Algeheel (algemeen welbevinden) I X I Institute for the Study of Therapeutic Change , Scott D. Miller, Barry L. Duncan, & Lynn Johnson vertaling V.4.0: Frank Asmus, Mark Crouzen & Flip Jan van Oenen

8

9 Maar. Sluiten evidence-based, protocollair werken volgens richtlijnen (CGt) en werken met Feedback Informed Therapy (FIT) elkaar dan uit? Of bieden ze samen juist meerwaarde? In effectiviteit en/of efficiëntie? Reden voor onderzoek

10 Onderzoek 1: vergelijkende cohort studie N=1006, cliënten met diverse as I problematiek (common mental disorders) In twee cohorten, allemaal vullen ze iedere sessie de ORS/SRS (mede in kader van onderzoek naar psychometrie; Janse et al., 2014) in Vergelijking protocollaire CGt (TAU) en protocollaire CGt + continue feedback (TAU + FIT) Uitkomstmaten: de SCL-90 totaalscore hoeveelheid sessies bij afsluiten behandeling

11 Verandering op ORS en SRS tussen condities Verandering op de ORS Verandering op de SRS Sign. verandering op de ORS en SRS (p=.01, d=.15 en.40)

12 Uitkomst van de behandeling Verbetering op de SCL-90 bij depressie Over het geheel geen verschil in uitkomst op SCL-90 (p=.92): TAU = TAU + FIT Wel verschil in uitkomst bij depressie (p=.01, between group effect size d=.44): TAU < TAU + FIT Sign. verschil in hoeveelheid sessies (p=.00): TAU > TAU + FIT: gemiddeld 2 tot 3 sessies minder!

13 Verschillen tussen therapeuten De 25% top scorende therapeuten behaalden dubbel zoveel verbetering op de SCL-90 dan de 25% laagst scorende therapeuten. De slecht scorende therapeuten hadden betere behandelresultaten als zij cliëntfeedback kregen (p =.00). Vraag: wat maakt een goede/minder goede therapeut? En welke hebben dan baat bij feedback?

14 Onderzoek 2: gerandomiseerde gecontroleerde studie 2 condities: - Normale behandeling (protocollaire CGt) - Behandeling (protocollaire CGt) met cliëntfeedback (FIT outcomes) Belangrijkste uitkomstmaat: aantal sessies tot afsluiting behandeling Inclusie: 400 cliënten 6 vestigingen, 50 therapeuten

15 Voorlopige resultaten Wederom efficiëntere behandeling feedback conditie: gemiddeld 13 versus 15 sessies (N =282, p =.049) Leeftijd therapeut (r =-.07, p =.38), ervaring (r =.10, p =.29) en geslacht (p =.66) hangt niet samen met effectiviteit therapeut. Persoonlijkheid therapeut (NEO-FFI)? Trend: een lage mate van altruïsme bij therapeuten die gebruik maken van cliëntfeedback hangt samen met beter therapieresultaat (p=.07).

16