Minimaal invasieve voetchirurgie (M.I.S.)

Transcriptie

1 Minimaal invasieve voetchirurgie (M.I.S.)

2 U heeft met uw orthopedisch chirurg afgesproken dat u binnenkort een voorvoet operatie krijgt volgens de Minimaal Invasieve Methode (M.I.S.). Deze folder is bedoeld als samenvatting van wat uw arts u heeft verteld. Wat is M.I.S.? M.I.S. staat voor Minimal Invasive Surgery. Dit is een manier van opereren waarbij de orthopedisch chirurg via kleine steekgaatjes in de huid de operatie uitvoert. Met een freesje net onder de huid kunnen botten worden doorgezaagd en knobbels worden weg gefreesd. Het is over het algemeen niet nodig om de botten vast te zetten met schroeven of pennetjes. Voordelen M.I.S. Met deze techniek kunt u direct gaan staan. De botten groeien vast in de stand waarin u de voet gebruikt. De correctie wordt vastgehouden met een corrigerend verband en later met tape. U loopt met een speciale verbandschoen, totdat u uw eigen schoen weer aan kunt. M.I.S kan o.a. plaatsvinden bij - Hamerteen/klauwteen - Hallux Valgus - Bult kleine teen - Andere operaties voorvoet (stand veranderen middenvoetsbeentjes) Bij sommige patiënten wordt een combinatie van verschillende operatietechnieken toegepast. Hierdoor kan de nabehandeling en herstelperiode anders verlopen dan in deze folder beschreven. We bespreken hier verschillende technieken. De M.I.S. operaties vinden plaats onder regionale verdoving ruggenprik). Vaak wordt een verdoving in uw onderbeen geplaatst die tot 24 uur verdoofd zodat u minder pijn ervaart. 1

3 M.I.S bij hamerteen / klauwteen Een teen bestaat uit drie gewrichten. Bij een klauwteen staat het eerste teengewricht in strekstand en zowel het tweede als het derde teengewricht in buigstand. Dit kan voorkomen bij alle tenen, ook de grote teen. Klauwtenen zien we bij mensen met holvoeten. Bij een hamerteen staat het eerste teengewricht in strekstand en het tweede teengewricht in buigstand. Hamertenen komen vaak voor bij mensen met doorgezakte voeten (platvoeten), holvoeten en bij mensen met reuma. Bij M.I.S. klauwteen/hamerteen worden, via kleine prikgaatjes (2 à 3 mm) in de huid, de strek en buigpeesjes verlengd. Met langere peesjes kan de kromgetrokken teen zich weer strekken. Soms is het ook nodig om met een freesje een kootje van het teentje te breken en recht te zetten. Dit gaat via hetzelfde prikgaatje in de huid. Bij hamerteen/klauwtenen wordt de teen in de juiste stand getapet (zie foto) 2

4 M.I.S bij hallux valgus Hallux valgus is een scheefstand van de grote teen in de richting van de andere tenen. Het middenvoetsbeentje dat zich net voor de grote teen bevindt, staat juist de ander kant op (naar buiten toe) gedraaid. Hierdoor ontstaat een knobbel aan de buitenkant van de grote teen (bunion). Vooral door druk van de schoen ontstaat er pijn in de knobbel. Bovendien is er vaak pijn in het gewricht, doordat dit teveel belast wordt. Meer dan de helft van de vrouwen in Nederland heeft een afwijkende stand van de grote teen. Hoe ontstaat een hallux valgus? De volgende factoren kunnen een rol spelen: Genetische factoren: iemand met een brede middenvoet of een lange grote teen heeft een grotere kans op deze afwijking. Het dragen van schoenen met hoge hakken of schoenen met een puntig uiteinde die de middenvoet samendrukken. Leeftijd: het ouder worden veroorzaakt een loslating van vezelstructuren en een verbreding van de middenvoet. Bij ernstige scheefstand wordt er vaak gekozen voor de klassieke operatie. (zie folder Hallux valgus, open procedure). Bij M.I.S. hallux valgus wordt geopereerd via een klein litteken. Zo kan de orthopedisch chirurg een grotere correctie van de teen maken en is de kans dat de teen weer terug groeit naar de oude stand kleiner. Met een freesje wordt het bot doorgezaagd en de knobbel aan de zijkant weg gefreesd. 3

5 Met de tape wordt de grote teen wat naar buiten getrokken (linker foto). Meerdere operaties kunnen tegelijk plaatsvinden. Zo kan een hallux valgus operatie samen met een operatie aan een hamerteen/klauwteen gedaan worden (rechter foto). M.I.S bij een bult (bunionette) van de kleine teen Bij de kleine teen zit het bot vlak onder de huid. Omdat de huid soepel over het gewricht moet kunnen glijden, zit er een holte met slijmerig vocht tussen de huid en het gewricht, de slijmbeurs. Bij een bunionette van de kleine teen staat de kleine teen scheef richting de grote teen. Hierdoor ontstaat er een bult op de plaats waar de slijmbeurs zit. Hoe ontstaat een bunionette? Door het dragen van bijvoorbeeld een te smalle schoen, raakt het gewricht bekneld en geïrriteerd. Dit kan op den duur leiden tot een chronische zwelling van het beknelde weefsel. Sommige mensen hebben van nature een brede voorvoet ('spreidvoet ). Deze geeft meer kans op deze aandoening. Bij M.I.S. bunionette plaatst de orthopedisch chirurg het middenvoetsbeentje wat meer naar het midden. 4

6 bunionette M.I.S. bij andere operaties voorvoet (stand veranderen middenvoetsbeentjes) Pijn in de voorvoet kan soms veroorzaakt worden door een verkeerde stand van de middelste middenvoetsbeentjes. Er is dan een overbelasting aan de onderkant van de kopjes van de middenvoetsbeentjes. Pezen en botvlies kunnen zo ontstoken en geïrriteerd raken en klachten geven. Er is vaak sprake van eeltvorming. Dit kan heel plaatselijk zijn of verdeeld over de gehele voorvoet. De meeste patiënten gaan al naar de pedicure of podotherapeut. Het eelt wordt regelmatig verwijderd. Steunzolen herverdelen de druk onder de middenvoetsbeentjes. M.I.S. bij standsverandering van de middenvoetsbeentjes vindt alleen plaats als bovenstaande behandelingen onvoldoende effect hebben. De orthopedisch chirurg snijdt met kleine sneetjes de middenvoetsbeentjes door. De botjes worden niet vastgezet. Na de operatie mag u indien mogelijk (met goede pijnstilling) op de voet staan. Op deze manier groeien de middenvoets-beentjes vast in de stand waarin u uw voet gebruikt. Met deze methode worden de gewrichtjes minder stijf. 5

7 tape ondersteunt het gebied rondom de middenvoetsbeentjes Voorbereiding thuis Nuchter blijven Afhankelijk van het tijdstip van de operatie, moet u vanaf een bepaald moment nuchter blijven. U heeft hiervoor instructies gekregen tijdens het preoperatief spreekuur. Elleboogkrukken lenen Na uw opname heeft u elleboogkrukken nodig. U kunt deze krukken huren bij de thuiszorgwinkel in uw woonomgeving. Regel vervoer Na opname kunt u niet zelf deelnemen aan het verkeer. Regel daarom van tevoren dat iemand u met de auto ophaalt. Een langdurige herstelperiode (ongeveer drie maanden) is normaal: vaak is er zwelling en stijfheid. Na de revalidatieperiode kunt u de voet weer normaal bewegen. Voor de operatie U meldt zich bij de receptie. Daar wordt u doorverwezen naar de afdeling orthopedie of de dagbehandeling. Na de operatie Na de operatie heeft u een infuus voor het toedienen van vocht. 6

8 Opnameduur In de meeste gevallen gaat u dezelfde dag weer naar huis. Bij een uitgebreide operatie blijft u een nachtje in het ziekenhuis. Adviezen voor thuis Bij pijnklachten mag u 3 à 4 maal daags twee tabletten paracetamol 500 mg gebruiken. Eventuele andere pijnmedicatie gebruikt u volgens voorschrift arts. Het is belangrijk dat u een dag na de operatie begint met het oefenen van uw enkel en tenen. Draai geregeld rondjes met uw voet en wiebel met uw tenen, op geleide van pijn. De eerste 2 à 3 weken de voet maar kort belasten. Beperk lange wandelingen en leg de voet regelmatig hoog. De ervaring leert dat dit van invloed is op de pijn, zwelling en wondgenezing. Zolang u tape om uw voet heeft, kunt u de voet niet douchen (meestal 6 weken). U belast uw voet in een verbandschoen totdat u uw eigen schoen weer aan kunt. Het kan zeker 3 maanden duren voordat u weer een slanke, soepele voet heeft. Controle afspraak De eerste week na de operatie heeft u tape met daarover een drukverband. De tape zorgt dat uw tenen in de goede richting worden gecorrigeerd. Na 1 week wordt op de polikliniek het verband verwijderd en de tape vervangen. Vervolgafspraken zijn in het begin vaak wekelijks, afhankelijk van wondgenezing, zwelling voet en stands-verandering. Voor stabiliteit en ondersteuning bij het lopen gebruikt u elleboogkrukken en de verbandschoen. Na 6 weken heeft u een controle afspraak bij uw arts op de polikliniek. Meestal wordt vooraf een röntgenfoto gemaakt. Werk en sport U overlegt met de orthopedisch chirurg of verpleegkundig specialist wanneer u weer kunt gaan werken. Dit is afhankelijk 7

9 van de ingreep en het soort werk dat u doet. Sporten is ook afhankelijk van het type sport dat u beoefent. Mogelijke complicaties De resultaten zijn over het algemeen zeer goed. Het doel van de ingreep is pijnverlichting en standscorrectie. Dit wordt in 95% van de gevallen gehaald. Bij elke operatie kunnen complicaties optreden. Bij deze operatie komen deze zelden voor. Mogelijke complicaties zijn: een wondinfectie; een nabloeding; het opnieuw krom trekken van de teen; het verliezen van wat buig- en strekkracht in de teen. Dit is voor het functioneren van de voet niet nadelig. Neem contact op met uw specialist: Als de wond plotseling hevig gaat bloeden; Als er pus of vuil uit de wond komt; Als de hele voet dik wordt en/of meer pijn gaat doen. Als het onderbeen, ondanks hoogleggen, heel dik wordt. Als u niet meer op het been kunt staan, terwijl dit tevoren goed mogelijk was. Bij het ontstaan van koorts (boven 38,5 C). Belangrijke telefoonnummers Bij vragen en problemen kunt u contact met ons opnemen: Tijdens kantooruren Polikliniek Orthopedisch Centrum Máxima, telefoon (040) Buiten kantooruren Spoedeisende hulp (eerste hulp) locatie Veldhoven, telefoon (040) Voor niet dringende vragen ocm@mmc.nl 8

10 Hoe tevreden bent u over uw arts, specialist of ziekenhuis? Geef uw mening over MMC op ZorgkaartNederland.nl Máxima Medisch Centrum Locatie Eindhoven: Locatie Veldhoven: Ds. Th. Fliednerstraat 1 de Run 4600 Postbus Postbus PD Eindhoven 5500 MB Veldhoven De informatie in deze folder is van algemene aard en is bedoeld om u een beeld te geven van de zorg en voorlichting die u kunt verwachten. In uw situatie kunnen andere adviezen of procedures van toepassing zijn. Deze folder is dan ook slechts een aanvulling op de specifieke (mondelinge) voorlichting van uw specialist of behandelaar. MMC _08_17