Alcohol en drugs. Wat zien we binnen de huisartsenvoorziening? Hersenschade Verbinding maken. met datgene wat onbesproken blijft

Transcriptie

1 Verbinding maken. met datgene wat onbesproken blijft Alcohol en drugs Waar denken we aan? Nadine Mouchart, MSc Medewerker Verslavingspreventie Wat zien we binnen de huisartsenvoorziening? En wat missen we? Of waar lopen we tegenaan? Hersenschade Ouderen en alcohol Geen alcohol Zware drinker 1

2 Alcohol en Ouderen Stijging van alcoholproblematiek verdubbeling in 10 jaar Verslavingszorg 55+ eenderde is vrouw Zorgelijke ontwikkeling Meer drinksituaties Meer dagelijks gebruik Meer te besteden Vergrijzing en medicijnen = 3-effect Medicijnen kunnen afbraak alcohol vertragen Alcohol kan afbraak van sommige medicijnen vertragen Alcohol kan de werking van sommige medicijnen versterken, verzwakken of zelfs opheffen Bijwerkingen van medicijnen kunnen versterkt worden Alcoholadvies Voor ouderen Niet meer dan 7 glazen per week Niet meer dan 3 glazen per gelegenheid Alcohol en zwangerschap Welke hoeveelheid is schadelijk? Hoe meer drank, hoe meer risico Risico hangt ook af van: Meer zwangerschappen, meer schade Gewicht en voeding moeder Hoeveelheid lichaamsvocht moeder Genetische factoren bij moeder en kind Snelheid waarmee moeder alcohol afbreekt Hoeveelheid en moment van alchoholinname Niet alleen alcoholisme leidt tot schade, ook sociaal drinken kan tot schade leiden!! In Nederland In Nederland gebruikt ongeveer 80 % van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd alcoholhoudende drank. Veel vrouwen staken het alcoholgebruik zodra ze zwanger zijn of eerder al, als ze zwanger willen worden. Toch blijft naar schatting 35% tot 50% van de zwangere vrouwen in Nederland alcoholhoudende drank gebruiken. 2

3 Vroegsignalering alcohol In een gemiddelde huisartsenpraktijk van 2350 patiënten zijn ca. 200 probleemdrinkers te verwachten. Hiervan wordt 10 tot 30% in de praktijk herkend. Wanneer is alcoholgebruik problematisch? Volgens WHO Verantwoord Alcoholgebruik niet meer dan 1 glas per dag voor een vrouw niet meer dan 2 glazen per dag voor een man tenminste twee dagen per week geen alcohol Géén alcohol bij verkeer, werk, studie en zwangerschap Overmatig Alcoholgebruik meer dan 21 glazen per week voor een man meer dan 14 glazen per week voor een vrouw Wanneer spreken we dan van een verslaving? Problematisch alcoholgebruik (NHG) Een drinkpatroon wat leidt tot lichamelijke klachten en/of psychische of sociale problemen, dan wel verhindert dat bestaande problemen adequaat worden aangepakt Fasen van gebruik Signalen probleemdrinken Afhankelijkheid Probleemgebruik/ misbruik Gewoonte / functioneel gebruik recreatief gebruik Experimenteren Veelvuldig bezoek aan de praktijk met vage lichamelijke klachten Psychische problemen (stress, angst, somberheid) Sociale problemen (werk, relatie) Slaapstoornissen Klachten als moeheid, tremor, hartkloppingen, overmatig transpireren, maag-darmproblemen, jicht Geregeld verzoek om tranquillizers 3

4 Bespreekbaar maken - Prochaska en DiClemente - STADIUM PATIËNT ACTIES HULPVERLENER Voorbeschouwing Twijfel wekken aan gewoonten Terugvallen Voorbeschouwing Overwegen Balans beïnvloeden/ zelfvertrouwen versterken Voorbereiden Actiemoment bepalen en voorbereiden Behoud Overwegen Uitvoering Adviseren en begeleiden van gedragsverandering Behoud Terugvalpreventie Uitvoering voorbereiding Terugval Geruststellen/ inventariseren/ afspraken vernieuwen Balans Motivatie ontstaat Voordelen van Nadelen van Als je iets wilt Als je iets kunt En als je er aan toe bent.. Nadelen van Niet Voordelen van Niet Verandertaal (DRANC) Schaal van verandering 1 Desire (iets willen.) 2 Reasons (omdat.) 3 Ability (iets kunnen ) 4 Need (eraan toe zijn ) Willen: hoe belangrijk? helemaal niet belangrijk heel erg belangrijk Kunnen: hoeveel vertrouwen? geen vertrouwen veel vertrouwen 5 Commitment (wat ga ik doen..) helemaal niet Klaar zijn: hoe gereed? helemaal gereed 4

5 Vijf basisprincipes Motiverende gespreksvoering is het uitlokken en versterken van verandertaal 1. Weersta de reparatiereflex 2. Druk empathie uit 3. Ontwikkel discrepantie 4. Beweeg mee met weerstand 5. Vergroot zelfvertrouwen, ondersteun persoonlijke effectiviteit Vragen? Bedankt voor uw aandacht! 5