Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

Transcriptie

1 1 > Retouradres Postbus EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG Turfmarkt DP Den Haag Postbus EH Den Haag Onderwerp Antwoorden kamervragen over invallen in woningen bij hennepacties In antwoord op uw brieven van 16 en 17 september 2014 deel ik u mee dat de schriftelijke vragen van het lid Berndsen-Jansen (D66) over de zorgen van de Nationale ombudsman over onterechte invallen in woningen bij het opsporen van hennepkwekerijen (ingezonden 16 september 2014), de schriftelijke vragen van de leden Kooiman en Van Nispen (beiden SP) over het bericht dat de politie geen betrouwbare cijfers heeft over hennepacties waarbij geen kwekerij wordt aangetroffen (ingezonden 16 september 2014) en de schriftelijke vragen van het lid Rebel (PvdA) over het gebrek aan betrouwbare gegevens over hennepacties (ingezonden 17 september 2014) worden beantwoord zoals aangegeven in de bijlage bij deze brief Uw kenmerk 2014Z15816 en 2014Z15821 en 2014Z15937 Bij beantwoording de datum en ons kenmerk vermelden. Wilt u slechts één zaak in uw brief behandelen. De Minister van Veiligheid en Justitie, I.W. Opstelten Pagina 1 van 8

2 Vragen van het lid Berndsen-Jansen (D66) aan de minister van Veiligheid en Justitie over de zorgen van de Nationale ombudsman over onterechte invallen in woningen bij het opsporen van hennepkwekerijen (ingezonden 16 september 2014, nr. 2014Z15816) Vraag 1: Bent u bekend met het artikel: Ombudsman: Politie mist cijfers over hennepacties? Antwoord 1: Ja. Vraag 2: Hoe vaak is de afgelopen drie jaar binnengetreden in woningen door de politie? Hoe vaak waren deze binnentredingen hennepgerelateerd? Antwoord 2: Het binnentreden in woningen is dagelijks werk voor de politie, of het nu gaat om mensenhandel, huiselijk geweld, hennepgerelateerde zaken of andere criminaliteitsvormen. Aan binnentredingen in woningen waar een hennepplantage wordt vermoed gaat altijd een proces vooraf waarbij de politie met behulp van informatie van verschillende partners (zoals gemeente, electriciteitsleverancier en RIEC) zorgvuldig bekijkt of de verdenking voldoende gegrond is. De (hulp)officier van justitie bepaalt vervolgens of binnentreden inderdaad geïndiceerd is. Binnentredingen als zodanig worden niet geregistreerd. Naar aanleiding van een rapportbrief van de Nationale ombudsman over hennepinvallen heeft de politie begin september 2014 een aanpassing gemaakt in de Basisvoorziening Handhaving (BVH), zodat met ingang van die datum cijfers kunnen worden gegenereerd over het binnentreden van plaatsen (waaronder woningen) waarbij geen hennepkwekerij is aangetroffen. Door deze registratie ontstaat een beter inzicht in de aard en omvang van onterechte hennepinvallen en kan, indien daar aanleiding toe is, op basis hiervan de werkwijze worden aangepast Vraag 3: Hoe vaak komt het voor dat, ondanks positieve warmtemetingen, geen hennepkwekerij worden aangetroffen? Antwoord 3: Ik verwijs naar het antwoord op vraag 2. Overigens is een warmtemeting slechts een van de indicatoren om het vermoeden voor de aanwezigheid van een hennepkwekerij op te baseren. Pagina 2 van 8

3 Vraag 4: Hoe verklaart u de onterechte invallen in woningen bij hennepacties? Vraag 5: Wat is de impact op burgers van onterechte invallen? Vraag 6: Hoe verklaart u de onterechte inbreuk op het huisrecht en de privacy van deze mensen? Antwoord 4, 5 en 6: Een hennepinval in een woning maakt inbreuk op het huisrecht en de persoonlijke levenssfeer van de bewoners en kan, zeker als blijkt dat in de woning geen hennepplantage was, aanleiding geven tot vragen en onrust. Juist vanwege deze impact op de bewoners wordt altijd zorgvuldig bekeken of de verdenking van dien aard is dat een inval geïndiceerd is. Ik verwijs ook naar mijn antwoord op vraag 2. Het is niet altijd te voorkomen dat de informatie waarop de verdenking en het binnentreden was gebaseerd achteraf onjuist, multi-interpretabel of verouderd blijkt te zijn. Voor gevallen waarbij tijdens een inval geen hennepkwekerij wordt aangetroffen bepaalt de Algemene wet op het binnentreden dat een goede, persoonlijke toelichting moet worden gegeven aan de bewoners op de achtergronden van het binnentreden. Indien in de woning of het pand ten tijde van het binnentreden geen rechthebbende aanwezig was, dient de persoonlijke toelichting onverwijld te volgen. Vraag 7: Hoe verklaart u het toenemende aantal klachten van burgers bij de Nationale ombudsman door het binnentreden van de politie op zoek naar hennepkwekerijen? Antwoord 7: Naar de oorzaken van het toenemende aantal klachten heb ik geen onderzoek gedaan, maar het ligt voor de hand om een verband te leggen met de grotere intensiteit waarmee de politie hennepkwekerijen is gaan opsporen. Vraag 8: Hoeveel politiecapaciteit is ingezet voor deze acties? Antwoord 8: Gemiddeld wordt de strafrechtelijke ontmanteling van een hennepkwekerij door twee tot vier politiemedewerkers uitgevoerd. In 2013 zijn door de politie 5962 hennepkwekerijen strafrechtelijk onderzocht en afgehandeld. Er zijn geen gemiddelde afhandeltijden bekend. Vraag 9: Hoeveel geld is uitgegeven aan deze acties? Hoeveel geld is besteed aan het vergoeden van schade door onterechte invallen? Pagina 3 van 8

4 Antwoord 9: Het opsporen van hennepkwekerijen en de politiecapaciteit die hiermee gemoeid is valt onder het algemene politiebudget en kan niet worden uitgesplitst. Jaarlijks is door de politie 3,2 miljoen euro begroot voor het strafrechtelijk ontmantelen en vernietigen van hennepkwekerijen door de Dienst Domeinen Roerende Zaken. Schadevergoedingsbedragen in geval van onterechte invallen bij het opsporen van hennepkwekerijen worden niet apart geadministreerd en zijn derhalve niet bekend. 1) ANP, 15 september 2014 Pagina 4 van 8

5 Vragen van de leden Kooiman en Van Nispen (beiden SP) aan de minister van Veiligheid en Justitie over het bericht dat de politie geen betrouwbare cijfers heeft over hennepacties waarbij geen kwekerij wordt aangetroffen (ingezonden 16 september 2014, nr. 2014Z15821) Vraag 1: Wat is uw reactie op het bericht dat de politie geen betrouwbare cijfers heeft over hennepacties waarbij geen kwekerij wordt aangetroffen? 1) Vraag 2: Deelt u de mening van de Nationale ombudsman dat deze informatie wel van belang is omdat nu niet duidelijk wordt hoe vaak burgers die niets te maken hebben met een hennepkwekerij worden geconfronteerd met het binnentreden van de politie? 2) Vraag 3: Is het mogelijk de registratiesystemen van de politie, zoals de Basisvoorziening Handhaving (BVH) en/of de hennepmonitor, zo aan te passen dat betrouwbare cijfers gemakkelijk zijn aan te leveren? Zo ja, heeft u het voornemen deze aan te passen? Zo nee, waarom niet? Antwoord 1 t/m 3: Ik deel de opvatting van de Nationale ombudsman dat het van belang is om betrouwbare cijfers te hebben over hennepinvallen in woningen waar ondanks alle zorgvuldigheid en voorafgaand onderzoek geen hennepplantage bleek te zijn. Begin september 2014 heeft de politie een aanpassing gemaakt in de Basisvoorziening Handhaving (BVH), zodat met ingang van die datum cijfers kunnen worden gegenereerd over het binnentreden van plaatsen (waaronder woningen) waarbij geen hennepkwekerij is aangetroffen. Vraag 4: Hoe reageert u op de conclusie van de Nationale ombudsman dat de nazorg na binnentreden waarbij geen hennepkwekerij wordt aangetroffen in sommige situaties minimaal is? Deelt u de mening dat een persoonlijke toelichting in zulke gevallen noodzakelijk is? Antwoord 4: Ik onderschrijf de opvatting van de Nationale ombudsman dat in gevallen waarbij tijdens een inval geen hennepkwekerij wordt aangetroffen een goede, persoonlijke toelichting moet worden gegeven aan de bewoners op de achtergronden van het binnentreden. Indien in de woning of het pand ten tijde van het binnentreden geen rechthebbende aanwezig was, dient de persoonlijke toelichting onverwijld te volgen. Pagina 5 van 8

6 Vraag 5: Wat vindt u van de conclusie van de Nationale ombudsman dat het voor mensen niet altijd eenvoudig is om schade aan de woning vergoed te krijgen en dat het uitkeren van geleden schade bepaald geen automatisme is? Deelt u de mening dat de schade ruimhartig en op eigen initiatief van de politie vergoed moet worden? Antwoord 5: In de gevallen dat er geen hennepkwekerij of een daaraan gerelateerde strafbare situatie na binnentreding wordt aangetroffen en waarbij de politie schade heeft veroorzaakt die in redelijkheid niet voor rekening van de benadeelde dient te komen, dient de politie deze schade correct af te wikkelen. In opdracht van en ten laste van de politie dient eventuele schade zo spoedig mogelijk hersteld te worden. De politie werkt op dit moment aan een landelijke procedure voor de schadeafhandeling, waaronder ook dit soort schadesituaties. 1) Politie mist volgens Ombudsman cijfers over hennepacties, NU.nl, 15 september 2014 ( 2) Rapportbrief Nationale ombudsman aan korpschef van de nationale politie inzake binnentreden woningen bij hennepacties, 15 september 2014 ( Toelichting: Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van het lid Berndsen-Jansen (D66), ingezonden 16 september 2014 (vraagnummer 2014Z15816) Pagina 6 van 8

7 Vragen van het lid Rebel (PvdA) aan de minister van Veiligheid en Justitie over het gebrek aan betrouwbare gegevens over hennepacties (ingezonden 17 september 2014, nr. 2014Z15937) Vraag 1: Kent u het bericht: Politie mist cijfers over hennepacties, de rapportbrief van de Nationale ombudsman aan de korpschef van de nationale politie en het bericht: Politie mist volgens ombudsman cijfers over hennepacties? 2) 3) Antwoord 1: Ja. Vraag 2: Wordt er achteraf getoetst of er bij een binnentreden waarbij geen verboden activiteiten of spullen werden aangetroffen er wel sprake was van een redelijk vermoeden van een strafbaar feit? Zo ja, hoe dan? Zo nee, waarom niet? Antwoord 2: Toetsing of de aanwijzingen dat er illegale activiteiten plaatvinden voldoende zijn om een binnentreding te rechtvaardigen vindt voorafgaande aan het binnentreden plaats. Ik verwijs u in dit verband tevens naar het antwoord op vragen 4 t/m 6 van het lid Berndsen-Jansen (kenmerk 2014Z15816, ingezonden 16 september 2014). Vraag 3: Hoe vaak wordt een machtiging tot binnentreden gegeven enkel op basis van een anonieme melding? Antwoord 3: Het enkele bestaan van een anonieme melding is zelden (behoudens in zaken van acuut gevaar) de enige grondslag voor een machtiging tot binnentreden. De anonieme melding moet echt voldoende specifiek en gedetailleerd zijn om als enige grondslag voor een machtiging te kunnen gelden. Anonieme meldingen worden dan ook eerst 'opgeplust', dat wil zeggen gecombineerd met aanvullende informatie of onderzoek, met behulp van verschillende partners (zoals gemeente, electriciteitsleverancier en RIEC). Vraag 4: Hoeveel klachten ontvangt de politie jaarlijks van burgers of ondernemers die van mening zijn dat de politie onterecht hun woning of bedrijf is binnengevallen of daarbij naar de mening van de klagers buitensporig te werk is gegaan? Hoeveel van die klachten worden gegrond verklaard? Antwoord 4: De politie heeft in 2012 en 2013 in totaal 151 klachten over binnentredingen ontvangen, waarbij de aanleiding divers is en dus ook anders dan vermoeden hennep. Van 36 klachten in 2012 en 2013 is met zekerheid te achterhalen dat deze gaan over een binnentreden in verband met vermoeden hennep. Daarvan zijn 28 informeel afgedaan tussen klager en de politie, 6 zijn na behandeling Pagina 7 van 8

8 door de klachtencommissie formeel gegrond verklaard en 2 formeel ongegrond (waarvan 1 door de Nationale ombudsman). Vraag 5: Is het waar dat bij gebrek aan deugdelijk cijfermateriaal niet in kaart gebracht kan worden hoe vaak een inbreuk wordt gemaakt op het huisrecht op basis van enkele aanwijzingen, terwijl bij het binnentreden niets werd aangetroffen dat op een hennepkwekerij duidt? Zo ja, hoe komt dit en hoe kan dit verbeterd worden? Zo nee, wat is er niet waar? Vraag 6: Hebt u naar aanleiding van het onderzoek van de Nationale ombudsman reden om te vermoeden dat machtigingen tot binnentreden te gemakkelijk worden verleend? Zo ja, waarom en wat gaat u daaraan doen? Zo nee, waarom niet? Antwoord 5 en 6: Ik heb geen reden om te vermoeden dat machtigingen tot binnentreden te gemakkelijk worden verleend. Er wordt op basis van de beschikbare informatie altijd een zorgvuldige afweging gemaakt of binnentreden geïndiceerd is of niet. Wel is het goed om beter inzicht te krijgen in het aantal achteraf beschouwde - onterechte hennepinvallen. Daarom heeft de politie begin september 2014 een aanpassing gemaakt in de Basisvoorziening Handhaving (BVH), zodat met ingang van die datum cijfers kunnen worden gegenereerd over het binnentreden van plaatsen (waaronder woningen) waarbij geen hennepkwekerij is aangetroffen. 1) Nieuwsbericht website Nationale ombudsman, 15 september 2014 ( 2) Rapportbrief Nationale ombudsman aan de korpschef van de Landelijke nationale politie inzake binnentreden woningen bij hennepacties, Nationale Ombudsman 15 september 2014 ( 3) Politie mist volgens Ombudsman cijfers over hennepacties, NU.nl, 15 september 2014 ( Toelichting: Deze vragen dienen ter aanvulling op eerdere vragen terzake van de leden Berndsen-Jansen (D66), ingezonden 16 september 2014 (vraagnummer 2014Z15816), Kooiman en Van Nispen (beiden SP), ingezonden 16 september 2014 (vraagnummer 2014Z15821). Pagina 8 van 8