ONGEVALLEN IN EEN KINDERCENTRUM

Transcriptie

1 ONGEVALLEN IN EEN KINDERCENTRUM KINDEROPVANG STICHTING DE LOTUS Adres uddelstraat11 / 2525 VA Den Haag Tel: Mob / info@kinderopvangdelotus.nl/ Site: Bank: ABN/ AMRO Rek: NL36ABNA / LRK.no / KvK In deze notitie worden voor de Stichting De Lotus gedragslijnen voor hoofd- en groepsleiding beschreven ten aanzien van: het handelen bij een ongeval naar het betrokken kind of de kinderen en hun ouders, het registreren van alle (bijna-) ongevallen in en om het kindercentrum. Ongevallen in de opvang Een ongeluk ligt in een klein hoekje, is in een oogwenk gebeurd en is helaas niet altijd te voorkomen. Ruim de helft van alle ongevallen, die jaarlijks plaatsvinden gebeuren in en om het huis, in de zgn, privé-sfeer. Jaarlijks worden kinderen van nul tot twaalf jaar in een ziekenhuis behandeld voor letsels die ze op scholen of in de kinderopvang hebben opgelopen. In bijlage 1 staan meer gegevens over aantal en soort ongevallen. Natuurlijk zullen we ernaar streven ongelukken te voorkomen. Daarbij mogen we de ontdekkingsdrang van kinderen niet uit het oog verliezen en moeten we kinderen de gelegenheid geven om te leren met gevaarlijke situaties om te gaan. Als je probeert in te schatten welke gevaren kinderen lopen dan is het belangrijk rekening te houden met de ontwikkelsfase van de kinderen in de groep de ''speel'' omgeving van het kind bijzondere omstandigheden van en voor een kind, zoals vermoeidheid, verjaardagen, feestjes enz. uit de registratie van (bijna-)ongevallen kunne we afleiden of er en waar er een gevaarlijke situatie is ontstaan. In dat geval moet bekeken worden of hoe dat te voorkomen is. De meeste ongelukken lopen gelukkig redelijk goed af, maar een aantal ongevallen heeft langdurige gevolgen.

2 2. Een ongeval in en om een kindercentrum. Wat nu? In een kindercentrum hoort bij iedere telefoon een lijstje zichtbaar te zijn met de volgende telefoonnummers: naam en toestelnummer van de gediplomeerde AHBO-er(s) in het centrum het alarmnummer (112) de vaste arts van het kindercentrum de vaste tandarts van het kindercentrum het ziekenhuis, dat het beste voor het centrum bereikbaar is de stichting Het telefoonnummer van de hoofdleiding moet in het kantoor beschikbaar zijn voor groepsleiding. In het centrum, liefst per groep moeten de bereikbaarheidsnummer van de moeder, de vader of een ander door de ouder gekozen vertrouwd persoon aanwezig zijn. Deze telefoonnummers geven de ouders door met het invullen van het plaatsingsformulier en bij veranderingen in hun woon- en/of werksituatie Groepsleiding controleert bij oudergesprekken de telefoonnummers. In elk kindercentrum hoort op een vaste, voor alle medewerkers bekende plaats minimaal 1 exemplaar aanwezig te zijn van de zgn. brandwondenwijzer en van de wijzer ''eerste hulp bij een ongeval met gif''. Een goede vaste plek voor deze wijzer is in of bij de verbanddoos. Hoofd- en groepsleiding moeten op de hoogte zijn van de gedragslijnen van de stichting ten aanzien van: het handelen bij een ongeval en het registreren van (bijna-)ongevallen (Bijna-)ongevallen die een personeelslid tijdens het werk overkomen moeten aan de afdeling Personeelszaken gemeld worden. Van groepsleiding mag verwacht worden dat ze na een ongeval zó handelen dat belangrijke punten niet over het hoofd gezien worden. Een stappenplan zal daarbij helpen. Ongevallen die gebeuren bij uitstapjes en op weg van school naar het kindercentrum vragen bijzondere aandacht. De daarbij aanwezige groepsleiding zal moeten afwegen hoe en aan wie zo snel mogelijk advies en hulp gevraagd kan worden. Het is belangrijk dat hoofdleiding zo snel mogelijk op de hoogte wordt gebracht van het ongeval. Kinderen, ouders en groepsleiding verwerken een ongeval ieder op hun eigen manier. Binnen een kindercentrum moet daar aandacht voor zijn. Aandacht voor de groep als er een ongeval is gebeurd Gebeurt er iets met een kind in jouw groep, probeer dan zo rustig mogelijk de situatie in te schatten en verdeel daarna de taken. De volgende punten zijn belangrijk als er een ongeluk is gebeurd: let op gevaar:

3 zorg ervoor dat er niet nog meer ongelukken gebeuren ga na wat er is gebeurd en wat er met het kind aan de hand is: vraag zoveel als mogelijk aan het 'slachtoffer' wat er gebeurd, reageert het kind zoals je van hem gewend bent. Is er één of zijn er meer 'slachtoffer'?. Wat is het vermoedelijke letsel? stel het kind gerust: laat een 'slachtoffer' nooit alleen. Probeer rustig met of tegen het slachtoffer te praten, blijf zelf zo rustig mogelijk. Je maakt het zo voor de kinderen gemakkelijker om te verwerken wat er is gebeurd. zorg voor deskundige hulp: laat als dat nodig is de EHBO-collega en hoofdleiding waarschuwen. Zij zullen eventueel de hulp van een arts of ambulance inroepen. help het kind op de plaats waar het ligt: til een kind dat gevallen is niet op maar vraag altijd aan het kind zelf op te gaan staan. Kan het kind niet zelf opstaan leg hem dan alleen in geval van nood ergens anders neer. let op de andere kinderen: spreek af wie de andere kinderen aandacht geeft. Is er in de groep een (bijna-)ongeval dan is ondersteuning van de groepsleiding door de hoofdleiding gewenst om het voorval goed te verwerken. Aandacht voor de ouders als hun kind een ongeval is overkomen Een ouder die vanuit het centrum wordt gebeld en hoort dat er met haar of zijn kind iets is gebeurd, kan daar behoorlijk van schrikken. Vanuit het is dan ook aandacht en begrip voor de ouder nodig. Is er in een kindercentrum een ongeluk gebeurd dan belt hoofdleiding de betrokken ouder(s). Tijdens dit telefoongesprek is het noodzakelijk dat de hoofdleiding de ouder zo duidelijk mogelijk informeert over wat er is gebeurd met zijn of haar kind met de ouder overlegt of de ouder wel of niet naar het centrum komt met de ouder bespreekt of er wel of geen medisch advies wordt gevraagd. De hoofdleiding beslist indien van toepassing met de ouder afspreekt of de ouder het kind komt halen om naar de dokter of ziekenhuis te gaan of dat vanuit het centrum leiding met het kind meegaat. Met de ouders wordt besproken naar welke arts, tandarts of ziekenhuis het kind gaat. Gaat(n) de ouder(s) met hun kind naar een arts, een tandarts of het ziekenhuis dan wordt bekeken hoe ouder(s) en kind geholpen kunnen worden. Wil een ouder alleen en met eigen vervoer nar een arts gaan, dan wordt afgewogen of er iemand vanuit het kindercentrum mee kan gaan. Kan dit niet dan moet er voor de ouder een taxi gebeld worden. De taxikosten zijn voor rekening van de Stichting tenzij ouders de kosten vergoed krijgen. Gaat de ouder met een taxi of ambulance met het kind weg dan is het belangrijk dat groeps- of hoofdleiding met de ouder meeloopt naar de taxi of ambulance hoofdleiding dezelfde dag de ouder nog even opbelt om te informeren hoe het met het kind en ouder gaat en hoe het na vertrek uit het centrum is verlopen.

4 Wordt verwacht dat een kind langere tijd niet naar het kindercentrum kan komen dan probeert groepsleiding contact met ouder en kind houden. Het hoofd geeft in geval van overlijden van een kind na een ongeval het overlijdensbericht door aan de Kindadministratie. 3. Protocol: Het handelen bij een ongeval Ieder ongeval in en om een centrum van de stichting dient zo spoedig mogelijk na het ongeval nauwkeurig beschreven te worden op het registratieformulier. Protocol: Het handelen bij een ongeval Stap 0: De groepsleiding beoordeelt de situatie en verdeelt onderling taken: kunnen er nog meer ongelukken gebeuren wie neemt de zorg voor het slachtoffer op zich wie zorgt voor de andere kinderen Stap 1: De groepsleidsters, die voor het slachtoffer zorgt beslist of ze de EHBO-collega en hoofdleiding advies vraagt twijfel je, kies er dan voor advies bij de EHBO-collega en hoofdleiding te vragen. Het is beter een keer teveel dan een keer te weinig advies te vragen zijn hoofdleiding en EHBO-collega niet aanwezig of bereikbaar dan vraagt groepsleiding advies bij de regiomanager, medisch begeleider of vaste arts van het kindercentrum. Is er sprake van een levensbedreigende situatie dan beslist bij afwezigheid van hoofdleiding de groepsleiding dat het alarmnummer 112 wordt gebeld, zie ook pagina 9 vervoer per ambulance. Hoofdleiding en/of regiomanager worden zo snel mogelijk op de hoogte gebracht. De ouder van het kind wordt zo spoedig mogelijk bij voorkeur door hoofdleiding geïnformeerd. 1.a. 1.b. Groepsleidster vraagt geen advies: groepsleidster vult het registratieformulier in, informeert het hoofd en brengt de ouder op de hoogte als die het kind komt ophalen. Groepsleidster vraagt advies aan EHBO-collega en hoofdleiding: ga dan verder met stap 2. Stap 2: De erbij geroepen EHBO-collega (of hoofdleiding) geeft eerste hulp en hoofdleiding beslist bij voorkeur na overleg met EHBO-collega of er nader advies of medische hulp wordt gevraagd. Is hoofdleiding niet aanwezig of bereikbaar, dan overlegt EHBO-collega met de regiomanager, medisch begeleider of vaste arts van het kindercentrum. Is er sprake van een levensbedreigende situatie dan beslist de EHBO-collega of hoofdleiding dat het alarmnummer 112 wordt gebeld, zie ook pagina 9 vervoer per ambulance. Hoofdleiding en/of regiomanager worden zo snel mogelijk op de hoogte gebracht. De ouder

5 van het kind wordt zo spoedig mogelijk bij voorkeur door hoofdleiding geïnformeerd. 2.a. Hoofdleiding vraagt geen advies of medische hulp groepsleidster vult het registratieformulier in en hoofdleiding brengt ouder op de hoogte. 2.b. Hoofdleiding vraagt advies of medische hulp: ga dan verder met stap 3. Stap 3: De hoofdleiding vraagt advies aan een huisarts of tandarts of beslist naar een huisarts, tandarts of eerste hulp van een ziekenhuis te gaan. 3.a. Hoofdleiding beslist na overleg met huisarts of tandarts en met de ouder dat verdere medische hulp niet nodig is: groepsleidster vult het registratieformulier in 3.b. Hoofdleiding beslist dat medische hulp wordt gevraagd en het kind naar een huisarts of tandarts gaat ga dan verder met stap 4. 3.c. Hoofdleiding beslist dat medische hulp gevraagd wordt en het kind naar een ziekenhuis gaat ga dan verder met stap 5. Stap 4: Met het kind naar een huisarts of tandarts. Hoofdleiding overlegt met de (dichtstbijzijnde) ouder of deze met het kind naar de arts of tandarts kan gaan. Is de ouder niet in de gelegenheid met het kind mee te gaan dan zal de groepsleidster met het kind meegaan naar de dichtstbijzijnde arts of tandarts. Dit kan de huisarts of tandarts van het kind zijn of de vaste arts of tandarts van het centrum. Er wordt altijd opgebeld om te vragen of de arts of tandarts aanwezig is. Moet er vervoer geregeld worden dan is er keuze tussen 'eigen' vervoer of vervoer per taxi. Wordt er voor eigen vervoer gekozen dan mag een medewerker van het kindercentrum of een ouder nooit alleen met een kind in de auto wegrijden. De bestuurder van de auto moet zijn aandacht op het verkeer kunnen richten. Iemand anders moet het kind begeleiden. Is dit niet te regelen dan moet er een taxi gebeld worden voor een ouder of een groepsleidster en het kind. De kosten zijn voor rekening van de Stichting tenzij ouders de kosten vergoed krijgen. Hoofdleiding licht zo spoedig mogelijk regiomanager in. Hoofdleiding en groepsleiding vullen het ongevallenregistratieformulier in. Stap 5: Met het kind naar een ziekenhuis. Hoofdleiding beslist na advies van de EHBO-er of de vaste arts van het centrum en zo mogelijk in overleg met de ouder of het kind naar het ziekenhuis toegaat met eigen vervoer, per taxi of per ambulance. De toestand van het kind moet eigen vervoer of vervoer per taxi toelaten d.w.z. Er mag geen sprake zijn van een in principe levensbedreigende situatie of een situatie, waarbij het gaan met eigen vervoer of taxi het letsel kan vergroten. Bedenk hierbij ook dat tijdens het vervoer per eigen auto of taxi geen deskundige hulp

6 geboden kan worden. Ook niet als je in het verkeer vast komt te zitten. Hoofdleiding overlegt met de (dichtstbijzijnde) ouder of deze met het kind mee naar het ziekenhuis kan gaan en naar welk ziekenhuis. Is de ouder daartoe niet in de gelegenheid dan zal de groepsleidster met het kind meegaan en zal de ouder zo snel mogelijk naar het genoemde ziekenhuis komen. Wordt er met eigen vervoer gereden dan mag een medewerker van het kindercentrum of een ouder nooit alleen met een kind in de auto wegrijden. De bestuurder van de auto moet zijn aandacht op het verkeer kunnen richten. Iemand anders moet het kind begeleiden. Kan dit niet dan moet een taxi gebeld worden. De taxikosten zijn voor rekening van... Als vervoer per ambulance noodzakelijk lijkt dan regelt de eventueel aanwezige arts van het kindercentrum vervoer of moet het alarmnummer 112 gebeld. In dat laatste geval worden de volgende punten door gegeven: 1. er is hulp nodig van een ambulance 2. het adres van het kindercentrum is ; straatnaam, huisnummer en plaats 3. het aantal slachtoffers, het vermoede letsel en hoe ze er aan toe lijken te zijn. Het ambulancepersoneel bepaalt afhankelijk van de situatie naar welk ziekenhuis het kind wordt gebracht. Hoofdleiding geeft de ouder door naar welk ziekenhuis het kind toe gaat. Hoofdleiding licht zo spoedig mogelijk regiomanager in. Groepsleiding vult het ongevallen-registratieformulier in. 4. Het registreren van(bijna-)ongevallen in en om het kindercentrum Het is voor alle betrokkenen, kinderen, ouders en leiding van het kindercentrum van groot belang schriftelijk nauwkeurig vast te leggen wat er is gebeurd tijdens en na een ongeval. Het registreren van (bijna-)ongevallen is belangrijk omdat kinderen langdurige gevolgen kunnen hebben van het opgelopen letsel ouders nauwkeurig geïnformeerd moeten kunnen worden over de toedracht van het ongeluk hoe het met het kind is gegaan tijdens en na het ongeval het advies dat wel of niet aan derden gevraagd is en op welk moment het advies is gevraagd hoofd- en groepsleiding moeten bekijken of zo'n ongeval in de toekomst te voorkomen zou zijn en/of er in het centrum gevaarlijke situaties zijn ontstaan hoofdleiding en regiomanager zullen bekijken indien gewenst in overleg met medisch begeleider, of aanvullende maatregelen genomen worden de regiomanager kan besluiten advies te vragen aan een onafhankelijke instantie, zoals de Inspectie Gezondheidsbescherming (voorheen Keuringsdienst van Waren) of Stichting Consument en Veiligheid. Ieder (bijna-)ongeval in en om een centrum van de stichting wordt door hoofd- en groepsleiding op een apart formulier beschreven. De formulieren worden door het hoofd op het centrum bewaard. De regiomanager krijgt tijden de maandelijkse bezoeken aan de centra inzage in deze formulieren en indien wenselijk een kopie. De regiomanager zal met de hoofdleiding afspraken maken over eventuele te nemen maatregelen. Hoofdleiding zal regelmatig bij teamleden aandacht vragen voor de registratieformulieren van ieder

7 (bijna-)ongelukje. Het ongevallenregistratieformulier van onze stichting is afgeleid van het voorbeeld uit het 'Speeltoestel-Logboek' van de Stichting Consument en Veiligheid dat aan de hoofden is meegestuurd bij de notitie: procedure speeltoestellen Registratieformulier (bijna-)ongevallen St. seva sang 1. Datum 2. Naam kindercentrum groep 3. Gemeld door 4. Gemeld aan Datum 5. Beschrijving van het ongeval : hoe is het gebeurd was er een aanleiding bijzondere omstandigheden 6. Vermoedelijke oorzaak ongeval

8 7. Leeftijd(en) kind(eren) 8. Geslacht kind(eren) 9. Letsel: ja of nee Zo ja, van welke aard? 10. Schade aard en grootte 11. Genomen maatregelen Datum Bijlage 1 Jaarlijks worden kinderen van nul tot twaalf jaar behandeld in een ziekenhuis, die in de privésfeer zijn gebeurd. Jaarlijks worden kinderen van 0-12 jaar in een ziekenhuis behandeld aan letsels, die ze hebben opgelopen op scholen of in de kinderopvang. Op de speelplaatsen van kindercentra en scholen gebeurt 5000 maal per keer een ongeluk. In het gebouw van het kindercentrum krijgen jaarlijks 2600 kinderen een ongeval, waarvoor zij in het ziekenhuis behandeld moeten worden. De oorzaken zijn 50 % val gelijk niveau: uitglijden, struikelen 20 % val van hoogte: klimrek, muurtje, tafel, hoogslaper, commode 10 % beknelling: vingers tussen deur, raam, hek 7 % bewegend object: bal tegen gezicht 7 % aanraking met een andere persoon: slaan of schoppen tijdens ruzie. Top vijf van oorzaken van ongevallen op school en in het kindercentrum 1. kinderen vallen of rennen door een raam of glazen deur 2. kapstokken 3. gymnastiekles 4. trappen en vloeren 5. ondeugdelijke of niet goed onderhouden speeltoestellen Achtergrondinformatie kinderveiligheid Brochure Kinderveiligheid,

9 groot worden zonder ongelukken Uitg. St. Consument en Veiligheid Brochure Veiligheid en hygiëne in het kindercentrum Uitg. St. Consument en Veiligheid Handboek Veiligheid van Speelgelegenheden St. Consument en Veiligheid Uitg. VUGA 2e herziene druk 'Duizenden ongevallen per jaar' Achtergrondinformatie ongevallen ''Duizenden ongevallen per jaar'' Artikel Kinderopvang 2 februari 1997