Professionalisering in vraaggestuurd samen opleiden VELON CONGRES 2017

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Professionalisering in vraaggestuurd samen opleiden VELON CONGRES 2017"

Transcriptie

1 Professionalisering in vraaggestuurd samen opleiden VELON CONGRES 2017

2 Onderwijsraad (2014): meer innovatieve onderwijsprofessionals door 1. Opleiden tot onderzoekende professionals 2. Versterken inbreng van beroepenveld 3. Inzetten op leven lang leren

3 Permeabel curriculum op HAN Pabo Dit.

4 Interdisciplinaire werkwijze als voorwaarde Interdisciplinair onderzoek Interdisciplinair ontwerpen Interdisciplinair uitvoeren Gelijkwaardigheid Versterken van teambetrokkenheid en gezamenlijke taal rondom een onderzoeksthema. Ontwikkelingsgericht Innovatief vermogen Kennisconstructie met inzichten uit de theorie en de veranderende beroepspraktijk.. Hybride producten die benut kunnen worden voor onderwijs, opleiden of professionalisering van (startende) leraren.

5 Lange termijn doelen van deze werkwijze versterken van competentiebeleving en autonomie bij leerlingen in het PO versterken van competentiebeleving en autonomie bij (toekomstige en startende) leraren lerarenopleiders die kunnen expliciteren op welke wijze zij vanuit de meest actuele inzichten bijdragen aan de ontwikkeling van (toekomstige en startende) leraren en de verbetering van de beroepspraktijk.

6 Rollen lerarenopleiders? opleider van studenten inspirator voor (toekomstige) leraren netwerker en procesbegeleider van ontwerponderzoek (school- en/of bovenschools niveau)

7 Professionalisering lerarenopleiders? ontwikkelen in (nieuwe) rol van netwerker procesbegeleider van ontwerponderzoek in de scholen ondersteuning voor werkwijze gelijkwaardig ontwikkelingsgericht innovatief

8 Nodig in professionalisering? leren creëren van teambetrokkenheid en kennisconstructie inzetten op de (toekomstige) leraar als ontwerper aansluiten bij de bovenschoolse onderzoeksagenda

9 Keuze: scenario voor vraaggestuurd leren

10 Werkzame principes

11 Pijler 1: visualiseren met mindmaps begeleiding

12 Pijler 2: kernconcepten als focus begeleiding Kernconcepten zijn: paraplu begrippen Vaak een proces of fenomeen Duiden relaties tussen concepten Concept tafel valt onder kernconcept wonen Focus in mindmap (diepte) inzicht in de betekenis van de kernconcepten en ontdekken hoe deze met elkaar in verband staan

13 Pijler 3: ruimte voor eigen vragen/wensen begeleiding Ruimte in mindmap (= breedte): vangnet om alle interesses van de betrokkenen te kunnen vangen en relateren aan onderwerp

14 Pijler 4: samen leren, samen kennis bouwen? begeleiding?????????

15 Aan de slag met een casus

16 Fase 1: ontwerpen

17 maken expertmindmap Wie: schoolleider, schoolopleider, instituutsopleider Doel: oriënteren, anticiperen, focus zoeken orienteren? anticiperen? focus?

18 maken expertmindmap Wie: schoolleider, schoolopleider, instituutsopleider 1 ste aanzet oriënteren? anticiperen? focus?

19 Fase 2: vragen en ontwikkelwensen

20 Kies een rol als teamlid in deze casus

21 Fase 2: teammindmap Wie: teamleden, studenten, lerarenopleiders Doel: inventariseren voorkennis, beginsituatie en mogelijkheden Wat is onze voorkennis? Wat is onze beginsituatie? Wat zijn mogelijkheden?

22 Stap 1: introductie op de teammindmap

23 Stap 2: associëren op de post-its associatie 1 associatie 2 associatie 3 associatie 4 Spelregels schrijf 1 woord per post-it minimaal 10 woorden nog geen overleg plak ze nog niet op de flap

24 Stap 3: uitwisselen van ideeën - 1 voor 1 breng je post it in - plak op de flap - onderbouw de relatie met het onderwerp

25 Stap 4: orden post-its tot clusters

26 Stap 5: past dit bij kernconcepten mindmap?

27 Fase 3: vragen en ontwikkelwensen

28 Stap 1: welke leervragen ontwikkelwensen?

29 Stap 2: bijdrage van vragen/wensen? Relevantie Waarom?? Haalbaarheid Hoe? Wat? Leerpotentie

30 Stap 3: prioriteit vragen/wensen? x x

31 Stap 4: adopteren ontwikkelwensen??

32 Fase 4: samen kennis bouwen

33 Fase 4: uitgangspunten team of klas als leergemeenschap gedeelde verantwoordelijkheid teamleden als critical friends voortschrijdend onderzoek (progressive inquiry) kerncurriculum als conceptuele structuur mindmap als collectief platform om kennisconstructie te visualiseren

34 Visualiseren van opbrengsten in mindmap

35 monitoren & begeleiden individuele leerkracht plan van aanpak voor ontwikkelvraagstuk welke beoogde opbrengst? hoe opbrengst vaststellen welke bijdrage voor het team? welke kennis nodig van wie? team samen verantwoordelijk voor alle onderzoeken critical friends- wederzijdse betrokkenheid intercollegiale consultatie procesniveau- plan van aanpak productniveau- inhoudelijke ondersteuning/adviezen

36 Fase 5: evalueren

37 evalueren van het leren en om te leren

38 Opbrengsten? opbrengst voor individuele leerkracht opbrengst voor eigen ontwikkeling opbrengst voor begeleiding opbrengst voor de leerlingen opbrengst voor het team?!- nb dit expliciet maken dat dit focus is.! kennis over begeleiding kennis over manier om te onderzoeken nieuwe perspectieven op onderwerp?

39 teamniveau: visualiseren ontwikkeling collectieve kennis antwoorden verwerken in teammindmap elke antwoord minimaal 1 tak uitbreiden of herstructureren mindmap ontwikkeling volgen door versies opslaan bij eindevaluatie vergelijken start teammindmap< > laatste teammindmap waar nieuwe vragen in teammindmap?

40 Reflectie als lerarenopleider? Welke kansen voor studenten? scholen? jezelf? Welke uitdagingen voor opleiden? schoolontwikkeling? onderzoek?

41 Meer informatie? Diverse publicaties Review of Education Research in Science Education Didactief JSW Mensenkinderen

42 Ervaringen met casussen Casus 1: school heeft meerdere werkgroepen- allen zeer actief maar werken nauwelijks samen. Alle werkgroepen hebben wel iets te maken met het meer gepersonaliseerd leren in de school. Directeur en schoolopleider geven aan dat ze binnen de school, zeker nu de inspectie komt, meer samenhang aan willen kunnen tonen. Hoe kom je tot een gezamenlijke focus in de kenniskring en leidt zo n opdracht wel tot onderwijsontwikkeling in de school? Casus 2: school heeft een OJW methode ingevoerd en wil graag dat de kenniskring dit evalueert. Jij als lerarenopleider vraagt je af vanuit welke focus deze methode geëvalueerd moet worden binnen de groepen, leidt de opbrengst van het onderzoek tot meer gepersonaliseerd leren in de school? Hoe ga je dit met de directeur en de leden van de kenniskring bespreken? Casus 3: De school wil iets met samen werken, kritisch denken en ICT binnen OJW vakken. Ze zijn nog erg aan het zoeken, ze hebben van alles gelezen maar de vertaalslag naar een kleinschalig experiment gaat moeizaam. Hoe begeleid je zo n groep, want vanuit zo n kleinschalig experiment wordt het gemakkelijker om de focus aan te scherpen en een steviger onderzoeksplan op te gaan zetten.

Lerarenopleiders professionaliseren in vraaggestuurd Samen Opleiden. VELON CONGRES 2018 Stokhof, Derks, & De Vries

Lerarenopleiders professionaliseren in vraaggestuurd Samen Opleiden. VELON CONGRES 2018 Stokhof, Derks, & De Vries Lerarenopleiders professionaliseren in vraaggestuurd Samen Opleiden VELON CONGRES 2018 Stokhof, Derks, & De Vries Context: regio Arnhem- Nijmegen Nieuwe rol instituutsopleider instituutsopleider als bruggenbouwer

Nadere informatie

Vraaggestuurd leren Effectief begeleiden? Harry Stokhof docent OJW- onderzoeker Hogeschool Arnhem Nijmegen Open Universiteit

Vraaggestuurd leren Effectief begeleiden? Harry Stokhof docent OJW- onderzoeker Hogeschool Arnhem Nijmegen Open Universiteit Vraaggestuurd leren Effectief begeleiden Harry Stokhof docent OJW- onderzoeker Hogeschool Arnhem Nijmegen Open Universiteit Onderwijs Research Dagen 2019 1995-2007 Harry Stokhof 2012-2017 leerkracht basisonderwijs

Nadere informatie

W&T in het OJW onderwijs?

W&T in het OJW onderwijs? W&T in het OJW onderwijs onderzoekend/vraaggestuurd leren en geschiedenis Harry Stokhof & Paul Holthuis W&T in het OJW onderwijs Harry Stokhof Paul Holthuis docent OJW op Pabo promotieonderzoek onderzoeker

Nadere informatie

Vragen op het Leerplein

Vragen op het Leerplein Stokhof, H.J.M. (2014). Intrinsieke motivatie en vraaggestuurd leren. Mensenkinderen, 144, 19-21 Kinderen zijn van nature nieuwsgierig en stellen voortdurend vragen: Waarom is de natuur groen? Wat zit

Nadere informatie

Opleiden, professionaliseren en curriculumontwikkeling. Partnerschappen Twente Oost en West Saxion Hengelo/Enschede

Opleiden, professionaliseren en curriculumontwikkeling. Partnerschappen Twente Oost en West Saxion Hengelo/Enschede Opleiden, professionaliseren en curriculumontwikkeling Partnerschappen Twente Oost en West Saxion Hengelo/Enschede Opleiden in de School Twente Academische Opleidingsschool Versterking Samenwerking Twentse

Nadere informatie

Keurmerk verdieping bij hercertificering

Keurmerk verdieping bij hercertificering Keurmerk verdieping bij hercertificering Verdieping op schoolniveau Maximaal 6 jaar na het behalen van het Keurmerk Opleidingsschool moet een school aantonen dat de kwaliteit van het samen opleiden nog

Nadere informatie

Samen het onderwijs verbeteren met behulp van onderzoek: Heeft jouw school een onderzoekscultuur?

Samen het onderwijs verbeteren met behulp van onderzoek: Heeft jouw school een onderzoekscultuur? Samen het onderwijs verbeteren met behulp van onderzoek: Heeft jouw school een onderzoekscultuur? Martin Vos Lerarenopleider en docent, FLOT Anje Ros Lector leren en innoveren, FHKE Programma 1. Belang

Nadere informatie

Opleiden op school. nieuw denken. nieuw doen?

Opleiden op school. nieuw denken. nieuw doen? Opleiden op school nieuw denken en nieuw doen? 1 Leraren opleiden in twee contexten School Inst. Theo Thijssen Werkplekleren: Leren docent te worden door het te zijn, erover te praten en na te denken met

Nadere informatie

Bijlage 8.8: Professionele leergemeenschappen (Verbiest, 2012)

Bijlage 8.8: Professionele leergemeenschappen (Verbiest, 2012) Bijlage 8.8: Professionele leergemeenschappen (Verbiest, 2012) Professionele leergemeenschappen (Verbiest, 2012) en netwerk-leren (De Laat, 2012) verhogen de kans op succesvol leren in het kader van een

Nadere informatie

Rollen en taken in Opleidingsschool Boss po. Bijlage 11. Kenniscentrum Talentontwikkeling

Rollen en taken in Opleidingsschool Boss po. Bijlage 11. Kenniscentrum Talentontwikkeling Rollen en taken in Opleidingsschool Boss po Bijlage 11 Kenniscentrum Talentontwikkeling Rollen en taken in Opleidingsschool Boss po De werkplekbegeleider De werkplekbegeleider begeleidt de student bij

Nadere informatie

Begeleiden en opleiden van studenten door partnerscholen van de Marnix Academie

Begeleiden en opleiden van studenten door partnerscholen van de Marnix Academie Begeleiden en opleiden van studenten door partnerscholen van de Marnix Academie 2017-2018 Inhoudsopgave Intern Coördinator Opleiden in de school (ico)... 04 Update Intern Coördinator Opleiden in de school...

Nadere informatie

Scenario voor het begeleiden van vraaggestuurd leren met digitaal mindmappen

Scenario voor het begeleiden van vraaggestuurd leren met digitaal mindmappen Scenario voor het begeleiden van vraaggestuurd leren met digitaal mindmappen Prototype III 3 december 2014 Harry Stokhof HAN Pabo Kenniscentrum Kwaliteit van Leren Hogeschool Arnhem Nijmegen 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Van wiel naar vliegwiel! Over het delen van kennis in en tussen scholen

Van wiel naar vliegwiel! Over het delen van kennis in en tussen scholen Van wiel naar vliegwiel! Over het delen van kennis in en tussen scholen Hoe sturen op kennisdeling opdat niet elke school Uw expeditieleiders: Wim Folker SKPCPO Delta Herman Nijhuis & Wilma Weekenstroo

Nadere informatie

De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen.

De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen. Competentie 1: Creërend vermogen De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen. Concepten voor een ontwerp te ontwikkelen

Nadere informatie

Terugblik masterclasses HAN Pabo

Terugblik masterclasses HAN Pabo Terugblik masterclasses HAN Pabo Het afgelopen jaar 2017 hebben studenten van de HAN Pabo de mogelijkheid gehad zich via masterclasses te verdiepen in W&T. Alle hieronder beschreven masterclasses zijn

Nadere informatie

Het Tienercollege: een soepele overgang tussen PO en VO

Het Tienercollege: een soepele overgang tussen PO en VO Het Tienercollege: een soepele overgang tussen PO en VO 26 maart 2015 Verbinding Onderwijs en Omgeving Mariska van Wijngaarden, Lenie van Lieverloo en Arjen Smits Een lerende workshop!! Bloemen zijn rood

Nadere informatie

Vraaggestuurd samenwerken aan Samen Opleiden

Vraaggestuurd samenwerken aan Samen Opleiden Vraaggestuurd samenwerken aan Samen Opleiden Harry Stokhof, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Bregje de Vries, Vrije Universiteit Amsterdam Martine Derks, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Samenvatting

Nadere informatie

HOE STEM OPTIMAAL INZETTEN IN DE LERARENOPLEIDING?

HOE STEM OPTIMAAL INZETTEN IN DE LERARENOPLEIDING? HOE STEM OPTIMAAL INZETTEN IN DE LERARENOPLEIDING? INSPIRATIE OP BASIS VAN DE LEERGEMEENSCHAP STEM VOOR DE BASIS EN STEM+ VLOR-Studiedag Krachtlijnen voor een sterk basisonderwijs: de lerarenopleidingen

Nadere informatie

Ontwikkeling van wetenschap en technologie in de pabo

Ontwikkeling van wetenschap en technologie in de pabo Ontwikkeling van wetenschap en technologie in de pabo Plenaire terugkoppeling MASTERCLASSES WETENSCHAP EN TECHNOLOGIE ALS GRONDHOUDING EN VAKOVERSTIJGENDE BENADERING Lou Slangen 12-11-2014 WETENSCHAP EN

Nadere informatie

Bijeenkomsten 2012-2013

Bijeenkomsten 2012-2013 Bijeenkomsten 2012-2013 Datafeedforward Intervisie Lezing/masterclass gekoppeld aan professionele leergemeenschap Werken in een Professionele LeerGemeenschap Motto: Professionals doen het samen en doen

Nadere informatie

Verbeter- en actiepunten schoolplan

Verbeter- en actiepunten schoolplan Verbeter- en actiepunten schoolplan 2015-2019 Systeem: A. ata: Oriëntatie op het onderwerp B. uiden: Analyseren huidige situatie en globale richting bepalen C. oelen: Plan opstellen, keuzes maken. oen:

Nadere informatie

Gaan we professionaliseren of aan onderzoek (mee)doen?

Gaan we professionaliseren of aan onderzoek (mee)doen? Gaan we professionaliseren of aan onderzoek (mee)doen? Sanneke Bolhuis emeritus lector Fontys Lerarenopleiding senior onderzoeker Radboudumc zetel praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek Stuurgroep

Nadere informatie

Project Samen Leren - evaluatie inductieprogramma s - juni/juli Vragen evaluatie Inductieprogramma criteriumgericht interview

Project Samen Leren - evaluatie inductieprogramma s - juni/juli Vragen evaluatie Inductieprogramma criteriumgericht interview Project Samen Leren - evaluatie inductieprogramma s - juni/juli 2017 Vragen evaluatie 2016-2017 criteriumgericht interview Hoe heb je de taakbelasting ervaren? Is rekening gehouden met het gegeven dan

Nadere informatie

Ruimte creëren. kennis, p. 17). De oplettende lezer ziet dat in het schema van deze negen aspecten deze ruimte wordt aangeduid met de woorden

Ruimte creëren. kennis, p. 17). De oplettende lezer ziet dat in het schema van deze negen aspecten deze ruimte wordt aangeduid met de woorden VERSLAG REACTIE 20 Over vermeende tegenstellingen die irrelevant zijn In het stuk van Piet van der Ploeg Pabo s varen blind op constructivisme (zie artikel op pagina 13) worden veel tegenstellingen geschetst.

Nadere informatie

Al lid van een kennisgemeenschap?

Al lid van een kennisgemeenschap? Professionaliseer jezelf en verbeter het onderwijs van onderop Al lid van een kennisgemeenschap? Kennisgemeenschappen zijn in opmars. Binnen schoolbesturen richten deze gemeenschappen zich op de professionalisering

Nadere informatie

Werken aan vaardigheden van de 21 ste eeuw. 23 maart 2016

Werken aan vaardigheden van de 21 ste eeuw. 23 maart 2016 Werken aan vaardigheden van de 21 ste eeuw 23 maart 2016 Even voorstellen Frank Studulski Senior adviseur Sardes en extern procesregisseur kenniskring Vaardigheden van de 21 ste eeuw INOS Desiree van den

Nadere informatie

Roadmap Les voor de toekomst Weten wat je moet doen als je niet weet wat je moet doen.

Roadmap Les voor de toekomst Weten wat je moet doen als je niet weet wat je moet doen. Roadmap Les voor de toekomst Weten wat je moet doen als je niet weet wat je moet doen. Auteur: Guus Geisen, irisz Inleiding Deze uitwerking is een suggestie voor verschillende lessen rondom duurzaamheid.

Nadere informatie

Activiteitmail maart 2016 Jaargang 13 nr. 2

Activiteitmail maart 2016 Jaargang 13 nr. 2 Activiteitmail maart 2016 Jaargang 13 nr. 2 Voor u ligt de Activiteitmail. De Activiteitmail is een actuele nieuwsbrief van De Activiteit, het landelijk centrum voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs. Middels

Nadere informatie

Partnerschap Academische Opleidingsschool. Anje Ros en Linda Keuvelaar FHKenE

Partnerschap Academische Opleidingsschool. Anje Ros en Linda Keuvelaar FHKenE Partnerschap Academische Opleidingsschool Anje Ros en Linda Keuvelaar FHKenE Doelen workshop Waarom AOL? Visie op onderzoek in de school Organisatie AOS Verbreding naar opleidingsscholen Wat kunnen we

Nadere informatie

Het huis van JBC. Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw

Het huis van JBC. Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw Het huis van JBC Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw Van schoolvisie naar gezamenlijke beleving van het nieuwe gebouw Met leerlingen, school, ouders en architect aan

Nadere informatie

Kenniskring ARS Leren van binnenuit

Kenniskring ARS Leren van binnenuit Kenniskring ARS Leren van binnenuit ARS: schoolontwikkeling, innovatie en professionalisering door praktijkonderzoek De ARS is een academische opleidingsschool waar door leerkrachten en studenten wordt

Nadere informatie

spoorzoeken en wegwijzen

spoorzoeken en wegwijzen spoorzoeken en wegwijzen OVERZICHT OPLEIDINGEN OPBRENGSTGERICHT LEIDERSCHAP Opbrengstgericht leiderschap Opbrengstgericht werken en opbrengstgericht leiderschap zijn termen die de afgelopen jaren veelvuldig

Nadere informatie

Lerarenopleidingen voor de 21 ste eeuw

Lerarenopleidingen voor de 21 ste eeuw Lerarenopleidingen voor de 21 ste eeuw Eindkwalificaties Leren en lesgeven met ict en beginmeting Anne-Marieke van Loon Dana Uerz Aanleiding Lerarenopleiding voor de 21e eeuw; Stand van zaken / beginmeting;

Nadere informatie

Kwaliteitskaart Kennis- en kwaliteitsontwikkeling

Kwaliteitskaart Kennis- en kwaliteitsontwikkeling Kwaliteitskaart Kennis- en kwaliteitsontwikkeling Vier kwaliteitsaspecten staan centraal in Kennis- en kwaliteitsontwikkeling 1. Strategisch kwaliteitsmanagement (Kwaliteitszorg, dat zijn wij) 2. Professionele

Nadere informatie

PRAKTIJKGERICHT ONDERWIJSONDERZOEK IN WISSELWERKING

PRAKTIJKGERICHT ONDERWIJSONDERZOEK IN WISSELWERKING PRAKTIJKGERICHT ONDERWIJSONDERZOEK IN WISSELWERKING Workshop op het Velon congres, 19 maart 2019 Peter Lorist (NRO) Lex Sanou (Regieorgaan SIA) Met medewerking van Lisette Munneke (Hogeschool Utrecht)

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan

Opbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct

Nadere informatie

Education is not the learning of facts, but the training of the mind to think

Education is not the learning of facts, but the training of the mind to think Education is not the learning of facts, but the training of the mind to think Leren in de 21 e eeuw! Effectief leren Denken in het curriculum! Je hebt een beeld van de impact die het concept Thinking

Nadere informatie

Workshop 1 De ontwikkeling van autonoom denken Hans Passenier... 2

Workshop 1 De ontwikkeling van autonoom denken Hans Passenier... 2 Workshops Conferentie Autonomie en beweging 24 maart 2017 Workshop 1 De ontwikkeling van autonoom denken Hans Passenier... 2 Workshop 2 Autonomie in relatie tot de ontwikkeling van het samenspel Loïs Eijgenraam

Nadere informatie

Doelgericht met vaardigheden aan de slag

Doelgericht met vaardigheden aan de slag Doelgericht met vaardigheden aan de slag SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling 16 april 2015 Allen van harte welkom! Nora Steenbergen-Penterman productief Dabrowski: overexcitabilities gevoelig

Nadere informatie

Een beroepsbeeld van de leraar en de ondersteuning van doorgaande ontwikkellijnen

Een beroepsbeeld van de leraar en de ondersteuning van doorgaande ontwikkellijnen Een beroepsbeeld van de leraar en de ondersteuning van doorgaande ontwikkellijnen VELONCONGRES 2018 Marco Snoek, Jurriën Dengerink, Sabine van Eldik Opzet Introductie Bespreken van het beroepsbeeld in

Nadere informatie

Evidence-based werken in het onderwijs

Evidence-based werken in het onderwijs Evidence-based werken in het onderwijs Het belang van een onderzoekende houding Gastcollege Hanzehogeschool Groningen Lectoraat Integraal jeugdbeleid 12 november 2008 Meta Krüger Opbouw college Evidence-based:

Nadere informatie

werkwijze PLG werkkaart

werkwijze PLG werkkaart werkwijze PLG werkkaart FOCUS PAS TOE 2 Bepaal het thema, het gewenste resultaat 8 Implementeer en borg de nieuwe aanpak GROEP 1 Formeer de groep TEST KIJK DEEL 5 Probeer uit 3 Onderzoek wat er speelt

Nadere informatie

Studenten en leerkrachten leren praktijkgericht onderzoek doen. Anje Ros, Lector Leren & Innoveren Anja van Wanrooij, Basisschool Het Mozaïek

Studenten en leerkrachten leren praktijkgericht onderzoek doen. Anje Ros, Lector Leren & Innoveren Anja van Wanrooij, Basisschool Het Mozaïek Studenten en leerkrachten leren praktijkgericht onderzoek doen Anje Ros, Lector Leren & Innoveren Anja van Wanrooij, Basisschool Het Mozaïek Tijdschema Inleiding Anje (15 minuten) Praktijk casus Anja (10

Nadere informatie

IselingeAcademie. Je verder specialiseren in onderwijs doe je bij Iselinge Academie

IselingeAcademie. Je verder specialiseren in onderwijs doe je bij Iselinge Academie IselingeAcademie post-hbo, masters en teamscholing Je verder specialiseren in onderwijs doe je bij Iselinge Academie 2019-2020 Iselinge Academie Iselinge Academie realiseert samen met Iselinge Hogeschool

Nadere informatie

De professionele leergemeenschap met een onderzoekende cultuur. Masterclass 3

De professionele leergemeenschap met een onderzoekende cultuur. Masterclass 3 De professionele leergemeenschap met een onderzoekende cultuur Masterclass 3 De professionele leergemeenschap met een onderzoekende cultuur Thomas Friedman (2005) The world is flat Onderwijs is zeer traag

Nadere informatie

Kennisbenutting in onderzoekende scholen. Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE

Kennisbenutting in onderzoekende scholen. Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE Kennisbenutting in onderzoekende scholen Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE Onderzoeksproject 3-jarig NRO-traject: sept 2015 sept 2018 16 PO-scholen, 4 VO-scholen Doel: kennis over Bevorderen

Nadere informatie

Werken aan een topteam!

Werken aan een topteam! Werken aan een topteam! 3 november 2016 1 Inhoud Even voorstellen Theorie van Luc Greven en anderen Dialoog 2 Even voorstellen Wie is wie? Wat zou je willen halen bij deze masterclass? 3 Goede schoolleiders?

Nadere informatie

ONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE

ONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE ONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE Onderwijs zoals we dat vroeger kenden, bestaat al lang niet meer. Niet dat er toen slecht onderwijs was, maar de huidige maatschappij vraagt meer van de leerlingen

Nadere informatie

Leiderschap. in een onderzoekende school

Leiderschap. in een onderzoekende school Leiderschap in een onderzoekende school Workshop Deel 1 Uw kijk op de onderzoekende school Deel 2 Onze kijk op de onderzoekende school: ons onderzoek en onze bevindingen Deel 3 Reflectie Uw kijk op de

Nadere informatie

Opbrengstgericht Werken

Opbrengstgericht Werken Opbrengstgericht Werken Opleidingen en maatwerk M&O-groep is een netwerkorganisatie met een gedreven groep professionals die sturen op kwaliteit. We verlenen diensten aan het onderwijs, gemeenten en jeugdzorg.

Nadere informatie

Workshop 106 Samen opleiden: Doelen en begeleiding van praktijkonderzoek in het licht van de toekomstige leraar

Workshop 106 Samen opleiden: Doelen en begeleiding van praktijkonderzoek in het licht van de toekomstige leraar Workshop 106 Samen opleiden: Doelen en begeleiding van praktijkonderzoek in het licht van de toekomstige leraar 19 maart 2019 Janneke van der Steen Els van der Wal Eline Verweij Programma 09:00 Introductie

Nadere informatie

Eindassessment HU pabo

Eindassessment HU pabo Eindassessment HU pabo Presentatie t.b.v. assessoren 6 juni 2018 Team afstudeerfase 2017-2018 Ontwikkeling afstudeerfase Herontwerp: Onderzoekend werken integreren in programma afstudeerfase Verhogen studeerbaarheid,

Nadere informatie

Good Practice. Ontwikkeling van het pedagogisch handelen van leraren door dialogische leerprocessen in Professionele Leergemeenschappen

Good Practice. Ontwikkeling van het pedagogisch handelen van leraren door dialogische leerprocessen in Professionele Leergemeenschappen Good Practice Ontwikkeling van het pedagogisch handelen van leraren door dialogische leerprocessen in Professionele Leergemeenschappen Helma de Keijzer & Ritie van Rooijen Voor meer info Website project:

Nadere informatie

5,5. Betoog door S woorden 10 juli keer beoordeeld. Nederlands

5,5. Betoog door S woorden 10 juli keer beoordeeld. Nederlands Betoog door S. 1508 woorden 10 juli 2016 5,5 1 keer beoordeeld Vak Nederlands INSTITUTE FOR GRADUATE STUDIES & RESEARCH (IGSR) (email: igsr@uvs.edu) IGSR GEBOUW (STAATSOLIEGEBOUW), UNIVERSITEITSCOMPLEX,

Nadere informatie

Plan onderzoek OS Boss po Bijlage 7. Kenniscentrum Talentontwikkeling

Plan onderzoek OS Boss po Bijlage 7. Kenniscentrum Talentontwikkeling Plan onderzoek OS Boss po Bijlage 7 Kenniscentrum Talentontwikkeling Visie op Onderzoek in Opleidingsschool BOSS po Binnen OS BOSS po streven we ernaar om leerkrachten op te leiden die onderzoekend, intentioneel

Nadere informatie

LeidRaad Molenveld > werkformat LeidRaad & kubus Molenveld. Het Molenveld, de school waar elk kind telt!

LeidRaad Molenveld > werkformat LeidRaad & kubus Molenveld. Het Molenveld, de school waar elk kind telt! LeidRaad Molenveld 2016 2020 > werkformat LeidRaad & kubus Molenveld We verbinden met de LeidRaad onze leidende principes. De LeidRaad geeft richting en bepaalt de route voor 2016 2020. Dat betekent voor

Nadere informatie

Leren en lesgeven met ict, hoe neem ik docenten mee? 2017 Nieske Coetsier & Dana Uerz

Leren en lesgeven met ict, hoe neem ik docenten mee? 2017 Nieske Coetsier & Dana Uerz Leren en lesgeven met ict, hoe neem ik docenten mee? 2017 Nieske Coetsier & Dana Uerz Programma Korte introductie Succesvolle professionaliseringsstrategieën Aanpak ixperium/centre of Expertise Leren met

Nadere informatie

Thermometer leerkrachthandelen

Thermometer leerkrachthandelen Thermometer leerkrachthandelen Leerlijnen en ontwikkelingslijn voor leerkrachten van WSKO 1 Inleiding Leerkracht zijn is een dynamisch en complex vak. Mensen die leerkracht zijn en binnen onze organisatie

Nadere informatie

Onderzoekend werken van lerarenopleiders. Hilda Paalman Opleiding Leraar Basisonderwijs 16 maart 2017

Onderzoekend werken van lerarenopleiders. Hilda Paalman Opleiding Leraar Basisonderwijs 16 maart 2017 Onderzoekend werken van lerarenopleiders Hilda Paalman Opleiding Leraar Basisonderwijs 16 maart 2017 Lectoraat Leiderschap in het onderwijs Kenniskring docentonderzoekers uit hogescholen en onderzoekende

Nadere informatie

PROFESSIONELE LEERGEMEENSCHAPPEN

PROFESSIONELE LEERGEMEENSCHAPPEN PROFESSIONELE LEERGEMEENSCHAPPEN 12 april 2017. BEDOELING. Toerusten om zelfstandig een PLG te leiden. Inspireren om een start te maken met een PLG binnen het team. BRONNEN PROGRAMMA Welkom Ophalen van

Nadere informatie

3.3. Mieke Groten en Paul Hennissen: Eisen aan lerarenopleiders van de Nieuwste Pabo.

3.3. Mieke Groten en Paul Hennissen: Eisen aan lerarenopleiders van de Nieuwste Pabo. 3.3. Mieke Groten en Paul Hennissen: Eisen aan lerarenopleiders van de Nieuwste Pabo. Mieke Groten is coördinator werkplekleren en mede verantwoordelijk voor de professionalisering van mentoren en schoolopleiders

Nadere informatie

Leren en lesgeven met ict: wie is het rolmodel? Dana Uerz Senior onderzoeker Leren met ict Marijke Kral Lector Leren met ict

Leren en lesgeven met ict: wie is het rolmodel? Dana Uerz Senior onderzoeker Leren met ict Marijke Kral Lector Leren met ict Leren en lesgeven met ict: wie is het rolmodel? Dana Uerz Senior onderzoeker Leren met ict Marijke Kral Lector Leren met ict Leren en lesgeven met ict Wat moet een leraar daarvoor kunnen? Wat kunnen en

Nadere informatie

De waarde van de AOS in beeld. Anje Ros Lector, Fontys HKE Janneke van der Steen Onderzoeker, HAN Miranda Timmermans Lector, Pabo Avans

De waarde van de AOS in beeld. Anje Ros Lector, Fontys HKE Janneke van der Steen Onderzoeker, HAN Miranda Timmermans Lector, Pabo Avans De waarde van de AOS in beeld Anje Ros Lector, Fontys HKE Janneke van der Steen Onderzoeker, HAN Miranda Timmermans Lector, Pabo Avans Welkom Programma PO 13:30 Presentatie 14:00 Parallelsessies: posterpresentaties

Nadere informatie

2 e Fontys Onderzoekscongres Onderzoek & Onderwijs :

2 e Fontys Onderzoekscongres Onderzoek & Onderwijs : 2 e Fontys Onderzoekscongres Onderzoek & Onderwijs : Onderzoek in de onderwijspraktijk van Fontys Wat doen we? Hoe gaat het? Wat levert het op? KEY NOTE: ANOUKE BAKX & JOS MONTULET Onderzoek binnen de

Nadere informatie

Professionele Leergemeenschap Schitteren in Samenhang. vrijdag 3 oktober 2014

Professionele Leergemeenschap Schitteren in Samenhang. vrijdag 3 oktober 2014 Professionele Leergemeenschap Schitteren in Samenhang vrijdag 3 oktober 2014 Workshop programma 1. Kader 2. Theorie Professionele Leer Gemeenschap. 3. Voorwaarden Professionele Leer Gemeenschap. 4. De

Nadere informatie

Samen Opleiden voor de toekomst

Samen Opleiden voor de toekomst Samen Opleiden voor de toekomst Een leven lang leren met dynamische onderwijsprogramma s Samen Opleiden Arnhem-Nijmegen en omstreken / Samenwerkingsverband voor besturen en de Han Pabo Kwaliteitsreeks

Nadere informatie

De Toermalijn Voorgeschiedenis

De Toermalijn Voorgeschiedenis De ambitie: de vormgeving van mentorgesprekken In de periode tussen eind 2004 en begin 2006 namen de leraren van De Toermalijn in samenwerking met de kenniskring de vormgeving van het mentorgesprek ter

Nadere informatie

Professionalisering van de werkplekbegeleider

Professionalisering van de werkplekbegeleider Professionalisering van de werkplekbegeleider Kwaliteitsreeks opleidingsscholen Praktijk in zicht STEUNPUNT OPLEIDINGSSCHOLEN PO-R A AD VO-R A AD Inhoudsopgave Inleiding 5 1. Waarom professionalisering

Nadere informatie

Interactumlectoraat Kantelende kennis integrale vernieuwing van basisscholen en opleidingen

Interactumlectoraat Kantelende kennis integrale vernieuwing van basisscholen en opleidingen Interactumlectoraat Kantelende kennis integrale vernieuwing van basisscholen en opleidingen Studiedag 12 oktober 2005 Opleidingsconferentie, najaar 2004 Terugkoppeling naar Kantelende Kennis Organisatiestructuur

Nadere informatie

Lectoraat natuurbeleving en ontwikkeling kind

Lectoraat natuurbeleving en ontwikkeling kind Lectoraat natuurbeleving & ontwikkeling kind 1 Aanleiding Als kinderen van vijf tot twaalf jaar hun speelplek mogen kiezen, gaat de voorkeur voornamelijk uit naar braakliggende terreinen. Daarbij kijken

Nadere informatie

SAMEN OPLEIDEN VOOR DE TOEKOMST

SAMEN OPLEIDEN VOOR DE TOEKOMST SAMEN OPLEIDEN VOOR DE TOEKOMST een leven lang leren met een dynamisch onderwijsprogramma INLEIDING Samen Opleiden voor de toekomst gaat over een leven lang leren in het beroep. De HAN Pabo en een groot

Nadere informatie

Lectoraat Opleiden in de School. Inleiding

Lectoraat Opleiden in de School. Inleiding Jaarverslag 2010-2011 Lectoraat Inleiding Het lectoraat OidS is per 1 oktober 2010 gestart met een oriëntatiejaar, om per 1 september 2011 volledig ingericht te worden. In de oriëntatieperiode werkt de

Nadere informatie

Hieronder wordt de procedure voor de beoordeling van de bekwaamheid van de student in de beroepspraktijk kort weergegeven.

Hieronder wordt de procedure voor de beoordeling van de bekwaamheid van de student in de beroepspraktijk kort weergegeven. Procedure en criteria voor het beoordelen van studenten in de beroepspraktijk Hieronder wordt de procedure voor de beoordeling van de bekwaamheid van de student in de beroepspraktijk kort weergegeven.

Nadere informatie

MASTERS POST-HBO MAATWERK KENNISKRINGEN LEERGEMEENSCHAPPEN LEIDERSCHAPSOPLEIDINGEN TEAMONTWIKKELING

MASTERS POST-HBO MAATWERK KENNISKRINGEN LEERGEMEENSCHAPPEN LEIDERSCHAPSOPLEIDINGEN TEAMONTWIKKELING MASTERS POST-HBO MAATWERK KENNISKRINGEN LEERGEMEENSCHAPPEN LEIDERSCHAPSOPLEIDINGEN TEAMONTWIKKELING KIES VOOR PROFESSIONALISERING OP KPZ KPZ vormt niet alleen studenten, maar geeft ook vorm aan de toekomst.

Nadere informatie

Proeven aan de Master Expertdocent Beroepsonderwijs (MEB)

Proeven aan de Master Expertdocent Beroepsonderwijs (MEB) Proeven aan de Master Expertdocent Beroepsonderwijs (MEB) Monique Ridder opleidingscoördinator MEB Kerndocent Zorg en Welzijn mam.ridder@windesheim.nl Anoek klein Haar-Maters VMBO docent Gezondheidszorg

Nadere informatie

De leraar van de toekomst is een onderzoekende leraar Onderzoek in het curriculum van de Fontys Hogeschool Kind & Educatie

De leraar van de toekomst is een onderzoekende leraar Onderzoek in het curriculum van de Fontys Hogeschool Kind & Educatie De leraar van de toekomst is een onderzoekende leraar Onderzoek in het curriculum van de Fontys Hogeschool Kind & Educatie door: Wietse van der Linden Onderzoek??? Waarom moeten studenten leren onderzoek

Nadere informatie

Opleidingsprogramma DoenDenken

Opleidingsprogramma DoenDenken 15-10-2015 Opleidingsprogramma DoenDenken Inleiding Het opleidingsprogramma DoenDenken is gericht op medewerkers die leren en innoveren in hun organisatie belangrijk vinden en zich daar zelf actief voor

Nadere informatie

ACADEMIE. Professionalisering Leren en lesgeven met ict

ACADEMIE. Professionalisering Leren en lesgeven met ict ACADEMIE Professionalisering Leren en lesgeven Professionalisering Leren en lesgeven Leren en lesgeven met behulp van ict is in het onderwijs steeds belangrijker. Leraren moeten minimaal over dezelfde

Nadere informatie

De innovatieve schoolleider en de leerlijn maart 2016 Mariska van Wijngaarden, Lenie van Lieverloo

De innovatieve schoolleider en de leerlijn maart 2016 Mariska van Wijngaarden, Lenie van Lieverloo De innovatieve schoolleider en de leerlijn 10-14 18 maart 2016 Mariska van Wijngaarden, Lenie van Lieverloo Een lerende workshop!! Collectief leren (Castelijns, Vermeulen, Kools & Koster, 2011) PROCES

Nadere informatie

ACADEMIE. Professionalisering Leren en lesgeven met ict

ACADEMIE. Professionalisering Leren en lesgeven met ict ACADEMIE Professionalisering Leren en lesgeven met ict Professionalisering Leren en lesgeven met ict Leren en lesgeven met behulp van ict is in het onderwijs steeds belangrijker. Leraren moeten minimaal

Nadere informatie

Loopbaanoriëntatie & -begeleiding LOB. Sanne Elfering (KBA Nijmegen) & Pieter Baay (ecbo)

Loopbaanoriëntatie & -begeleiding LOB. Sanne Elfering (KBA Nijmegen) & Pieter Baay (ecbo) Loopbaanoriëntatie & -begeleiding LOB Sanne Elfering (KBA Nijmegen) & Pieter Baay (ecbo) Vier perspectieven Politiek Politiek 1. Uitval en switchen 1. LOB-activiteiten = 30% minder uitval in vervolgonderwijs,

Nadere informatie

PLG Directies. PLG Directies Agenda. Op weg naar duurzame schoolontwikkeling Hoe verder in ? Opening/het kader geschetst

PLG Directies. PLG Directies Agenda. Op weg naar duurzame schoolontwikkeling Hoe verder in ? Opening/het kader geschetst PLG Directies Op weg naar duurzame schoolontwikkeling Hoe verder in 2011-2012? 12 april 2011 1 PLG Directies Agenda Opening/het kader geschetst 1. Het raamwerk voor schooleffectiviteit 2. Naar verschil

Nadere informatie

Samen-Werken, Samen-Leren Nieuwe leernetwerken jeugd (regio Leiden-Den Haag) Eerste werkgroepbijeenkomst Stage en Reflectie 15 november 2018

Samen-Werken, Samen-Leren Nieuwe leernetwerken jeugd (regio Leiden-Den Haag) Eerste werkgroepbijeenkomst Stage en Reflectie 15 november 2018 Samen-Werken, Samen-Leren Nieuwe leernetwerken jeugd (regio Leiden-Den Haag) Eerste werkgroepbijeenkomst Stage en Reflectie 15 november 2018 Samenwerkingspartners 2 Gezamenlijk leren: 5 perspectieven +

Nadere informatie

SWPBS en HGW in curriculum lerarenopleiding

SWPBS en HGW in curriculum lerarenopleiding SWPBS en HGW in curriculum lerarenopleiding Inleiding Het LEOZ (Landelijk Expertisecentrum Onderwijs en Zorg) is een samenwerkingsproject van: Fontys Hogescholen, Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg,

Nadere informatie

Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO

Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO Student: Vincent van der Maaden, MSc Studentnummer: 5783070 Opleiding: Interfacultaire lerarenopleiding, UvA Vakgebied: Aardrijkskunde

Nadere informatie

Zes tips voor betere feedback. Dr. Linda Keuvelaar van den Bergh Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg (OSO)

Zes tips voor betere feedback. Dr. Linda Keuvelaar van den Bergh Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg (OSO) Zes tips voor betere feedback Dr. Linda Keuvelaar van den Bergh Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg (OSO) Doelen Jullie hebben kennis over: Kenmerken van goede feedback De situatie m.b.t. feedback

Nadere informatie

Je ontwikkeling als lerarenopleider relateren aan de beroepsstandaard

Je ontwikkeling als lerarenopleider relateren aan de beroepsstandaard Je ontwikkeling als lerarenopleider relateren aan de beroepsstandaard Fréderieke van Eersel (Velon-BRLO) 19 maart 2019 Opzet workshop inleiding de beroepsstandaard tools om je ontwikkeling als lerarenopleider

Nadere informatie

Om te beginnen. Waarom dit boek?

Om te beginnen. Waarom dit boek? Om te beginnen Waarom dit boek? Leraren in alle onderwijssectoren zijn continu bezig om hun werk onderwijs verzorgen op de best mogelijke manier te doen. Ze hebben hart voor hun leerlingen, hun vak, hun

Nadere informatie

Leren en Innoveren Masteropleiding deeltijd. Amsterdam Den Haag

Leren en Innoveren Masteropleiding deeltijd. Amsterdam Den Haag Leren en Innoveren Masteropleiding deeltijd Amsterdam Den Haag Onderwijs & Innovatie Masteropleiding Leren en Innoveren Het onderwijs is voortdurend in beweging. De ontwikkeling van talenten van kinderen

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken (OGW)

Opbrengstgericht werken (OGW) Opbrengstgericht werken (OGW) OPBRENGSTGERICHT LEIDERSCHAP Opbrengstgericht werken (OGW) is het systematisch en doelgericht werken aan het maximaliseren van prestaties. De uitkomsten van onderzoek van

Nadere informatie

Jaarverslag 2014-2015 DE DELTA

Jaarverslag 2014-2015 DE DELTA Jaarverslag 2014-2015 DE DELTA VOORWOORD In dit verslag van obs de Delta treft u op schoolniveau een verslag aan van de ontwikkelingen in het afgelopen schooljaar in het kader van de onderwijskundige ontwikkelingen,

Nadere informatie

Professionele dilemma s van lerarenopleiders

Professionele dilemma s van lerarenopleiders Professionele dilemma s van lerarenopleiders VELON-Congres. Roermond, 2018 Jos Castelijns & Karel Koolen, Hogeschool de Kempel Helmond Bas van den Berg, Marnix Academie Utrecht Marjan Vermeulen, Open Universiteit

Nadere informatie

Competenties directeur Nije Gaast

Competenties directeur Nije Gaast Competenties directeur Nije Gaast De s voor directeuren van Nije Gaast zijn vertaald in vijf basiss. De beschrijving is gebaseerd op de schoolleiderscompententies die landelijk zijn vastgesteld en zijn

Nadere informatie

Onze zoektocht naar de optimale voorbereiding op 21 st century skills. Een impressie van onze professionele leeromgeving.

Onze zoektocht naar de optimale voorbereiding op 21 st century skills. Een impressie van onze professionele leeromgeving. Onze zoektocht naar de optimale voorbereiding op 21 st century skills Een impressie van onze professionele leeromgeving. Life Sciences Kernteam course 10 Carcinogenese. Ruud Holtermans Marjolein Wildwater

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken (OGW)

Opbrengstgericht werken (OGW) ALITEITSKAART werken (OGW) werken (OGW) OPBRENGSTGERICHT LEIDERSCHAP PO werken (OGW) is het systematisch en doelgericht werken aan het maximaliseren van prestaties. De uitkomsten van onderzoek van de resultaten

Nadere informatie

De curriculum van de masteropleiding PM MBO kan op verschillende niveau s bekeken worden:

De curriculum van de masteropleiding PM MBO kan op verschillende niveau s bekeken worden: Marco Snoek over de masteropleiding en de rollen van de LD Docenten De curriculum van de masteropleiding PM MBO kan op verschillende niveau s bekeken worden: Het intended curriculum : welke doelen worden

Nadere informatie

Ontwikkelscan Opleiden in de school Partnerschap Opleiden in de school Marc Cobben en Anje Ros

Ontwikkelscan Opleiden in de school Partnerschap Opleiden in de school Marc Cobben en Anje Ros Ontwikkelscan Opleiden in de school Partnerschap Opleiden in de school Marc Cobben en Anje Ros Functioneren als een professionele leergemeenschap Fase 1 (condities) Alle betrokkenen in de OLS zijn bereid

Nadere informatie

STARTBIJEENKOMST PROJECT EFFECTIEVE LERAREN

STARTBIJEENKOMST PROJECT EFFECTIEVE LERAREN STARTBIJEENKOMST PROJECT EFFECTIEVE LERAREN Datum : dinsdag 15 september 2015 Locatie Tijd Wie : Bestuurskantoor Kind en Onderwijs Rotterdam : 09.00 13.00 uur : Schooldirecties, Schoolopleiders, Intern

Nadere informatie

Voorwoord 4. Leeswijzer 6. Inleiding 8. 2. Wat gaan we de leerlingen leren? Hoe weten we of de leerlingen de leerstof geleerd hebben?

Voorwoord 4. Leeswijzer 6. Inleiding 8. 2. Wat gaan we de leerlingen leren? Hoe weten we of de leerlingen de leerstof geleerd hebben? Inhoud Voorwoord 4 Leeswijzer 6 Inleiding 8 1. Focus op leren: een helder en overtuigend doel 13 2. Wat gaan we de leerlingen leren? Hoe weten we of de leerlingen de leerstof geleerd hebben? 29 3. Wat

Nadere informatie

HET COMPETENTIEPROFIEL VAN DE SPD. ILS Nijmegen

HET COMPETENTIEPROFIEL VAN DE SPD. ILS Nijmegen HET COMPETENTIEPROFIEL VAN DE SPD ILS Nijmegen Mei 2009 Voorwoord: Dit voorstel voor een competentieprofiel van de spd is ontworpen op verzoek van de directies van ILS- HAN en ILS-RU door de productgroep

Nadere informatie