Loonstarheid: lonen staan minimaal een jaar vastà vertraging à overschotten of tekorten niet meteen weggewerktà gevolg:

Transcriptie

1 Samenvatting door K. 546 woorden 21 oktober ,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Economie Economie in context 15.1 Arbeidsmarkt: Abstracte markt Aanbod: werkenden en werkzoekenden Vraag: vraag naar arbeidskrachten Geen volledige mededinging: marktvorm waarbij de marktpatijen geen invloed hebben op prijs Markt is niet volkomen, aanbod is niet homogeen Iedere arbeidskracht is anders De markt is niet tansparant Moeilijk met een ander te vergelijken Geen vrije markt Belemmeringen zoals minimumloon Je hebt hier ook een arbeidsmarkt evenwicht: -p= arbeidsevenwicht Salaris hogerà aanbod hoger, vraag minder y-as= loon, x-as= hoeveelheid arbeid pmin: door minimumloon Loonstarheid: lonen staan minimaal een jaar vastà vertraging à overschotten of tekorten niet meteen weggewerktà gevolg: Uitleg: minder gevraagde arbeidà Vraag kleinerà verschuiving naar linksà nog steeds hetzelfde aanbodà loon gaat omlaag Als je een een salris onhafhankelijk vraag hebt: Vraag>Aanbod: krappe arbeidsmarkt Aanbod> Vraag: ruime arbeidsmarkt 15.2 Individuele arbeidsovereenkomst: contract tussen werkgever en werknemer waarin de rechten en plichten van beiden partijen zijn vastgesteld Primaire arbeidsvoorwaarden: Pagina 1 van 5

2 Secundaire arbeidsvoorwaarden (niet verplicht): Loon Reiskostenvergoeding Werktijden Auto van de zaak Pensioenregeling Werkleding Vakantieregeling Etc. Het werk dat je moet doen 15.3 Overig Vakbond: instanties die werknemers vertegenwoordigen en hiervoor opkomen. Vakcentrales: bestaan uit veschillende vakbonden (zoals FNV) Organisatiegraad werknemers: hoeveel procent vd werknemers betrokken is bij werknemersorganisaties Grootste organisaties FNV (vakcentrale) NVO-NCW; MKB Stichting van de arbeid: waar de centrale vakcentrales en werkgeversorganisaties onderhandelen over sociaaleconomiche vraagstukken. Gebeurd twee keer per jaar: voorjaars en najaarsoverleg Bij najaars overleg: centraal akkoort; samen met overheid Uit centraal akkoord ontstaat het cao: is een schriftelijke overeenkomst waarin afspraken over arbeidsvoorwaarden zijn vastgelegd, geld voor iedereen. Overeengekomen afspraken zijn minima, het mag dus wel beter/hoger 15.4 Collectieve arbeidsovereenkomst (cao) Brutocontract- of cao-loon Tussen werkgever en werknemers afgesproken betaling voor door voltijdwerknemers verrichte arbeid inclusief toeslagen en bijzondere beloningen. Nettoloon Brutoloon +toeslagenen bijzondere beloningen loonbelastingen en premies Loonkosten Brutoloon + sociale lasten werkgever Loonkosten per product Loonkosten/ productieomvang Wig Pagina 2 van 5

3 Loonkosten- nettoloon Totale som van belasting en premies Incidentele Loonstijging Niet in een cao overeengekomen loonstijging. Gevolg van: bonussen, promotie, ervaring/leeftijdstoeslagen Reële loonstijging Koopkrachtstijging van het loon: neemt toe als: procentuele toename loon groter is als stijging prijspeil Prijscompensatie Loonstijging die even hoog is als stijging consumptiepeil Geen reële loonstijging Initiële loonstijging Extra cao-contractsloonstijging boven contractstijging boven prijscompensatie: Totale stijging prijscompensatie= initiële loonstijging Loonruimte Maximale stijging van de lonen zonder dat de winsten dalen. Is het geval wanneer loonkosten tegelijk stijgen met vergrootte arbeidsproductiviteit Hiermee word tijdens een cao gesprek rekening gehouden: Prijscompensatie Om reële loon gelijk te houden Overheidsbeleid Verhoging van lonbelasting en sociale premiesà daling nettolonenàhogere brutolonen geëist Productiviteitsstijging Wanneer productieviteitsstijging plaats vind kan werkgever loonsverhoging geven zonder verlies te gaan draaien Arbeidsduurverkorting/verlenging Arbeidsduurverlenging: tegen vergrijzing/ ontgroening (jaren) Arbeidsduurverkorting: tegen werkloosheid (uren) Schaarste op de arbeidsmarkt Te kort op arbeidsmarkt zorgd voor hogere lonen of andere bonussen Dominante strategie is: Pagina 3 van 5

4 Werknemers: Hoge eisen: Bij toegeven 6% meer salaris, Bij Laag bod 2% meer Werkgevers: Laag bod: Bij toegeven 6% winst, bij hoge eisen 2% meer Nash evenwicht: 2 en 2; combinatie van beiden dominante strategiën 15.5 arbeisvoorwaarden en overeidsbeleid Invloed overheid op individuele arbeidsovereenkomsten: Wetgeving gelijke behandeling Er mag geen verschil worden gemaakt tussen sekse en afkomst. Wet op het minimumloon Recht op het minimum (jeugd)loon Minderjarigen bezwaar Bij minderjarigen kan er bezwaar gemaakt worden door de ouders (veto) Leerplichtwet Leerplicht tot 16e of voltooiing Mbo-niveau 2 of havo/vwo Arbeidstijdenwet Regels over maximale werktijden en minimale rusttijden Arbeidsomstandhedenwet(arbo) Werkgevers moeten zich houden aan verplichte veiligheids- en gezondheidsvoorschriften. Ziektewet Als je ziek wrod word eeste jaar 70% doorbetaald, minstens minimumloon. Tweede jaar 70%. Je kan niet worden ontslagen, mits je meehelp aan re-intergratie Deetijd-WW Om ontslagen terug te dringen: Werknemer werken minder uren, maar wel volledige uitbetalingà overheid betaald ww voor niet gewerkte uren Invloed overheid op collectieve arbeidsovereenkomsten Centraal akkoord Richtlijnen voor cao- onderhandelingen. Algemeen bindend verklaren Verplicht stellen, hiermee gelden afspraken voor gehele bedrijfstak Onverbindend verklaren Pagina 4 van 5

5 Verboden verklaren, werkgevers en werknemers mogen opnieuw onderhandelen. Wet op loonvorming Regering kan een loonstop/loonpauzebepalenà geen verhoging van lonen Loonbelasting en sociale premies Leiden tot dalen nettolonenà eisen hogere brutolonen Pagina 5 van 5