Imkervereniging de korenbloem. Bart Bakker Jan Breembroek

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Imkervereniging de korenbloem. Bart Bakker Jan Breembroek"

Transcriptie

1 Wees erbij! Imkervereniging de korenbloem Bart Bakker Jan Breembroek 1

2 Imkervereniging de korenbloem Gemeente Renkum plus stukje Betuwe 50 leden 102 jaar oud Bestuur: Bart Bakker Jan-Joris van Kampen Jan Breembroek Mariken Bakker Ron van Muilekom 2

3 Ons programma De honingbij / wilde bijen Houden van bijen Biodiversiteit Wees erbij Nieuwe bijenstal in Wolfheze veel foto s graag veel vragen 3

4 De honingbij: Werkster, dar en koningin 4

5 Honingbij is sociaal 5

6 Honingbij op korenbloem 6

7 Honingbij - Overwintert als volk - Maakt snelle start in voorjaar - Heeft veel voedsel als wintervoorraad nodig 7

8 Houden van bijen in kasten 8

9 Makkelijk om in te werken. 9

10 Makkelijk te inspecteren 10

11 Makkelijk te verplaatsen! 11

12 Levensstadia: Honingbij 12

13 13

14 Koningin en hofstaat 14

15 Eigenschappen van honingbijen De honingbij is bloemvast en ze vliegen massaal Per volk worden veel verschillende planten tegelijk bezocht Solitaire bijen zijn vaak specialisten en daardoor kwetsbaar Honingbijen vragen grote hoeveelheden bloemen / gevarieerd voedsel 15

16 Voortplanting bijen 16

17 Dracht is van het GROOTSTE belang bijen op heide 17

18 Veel stuifmeel nodig 18

19 Ze werken er hard voor.. 19

20 Bedreigingen voor de (honing)bij Afname drachtmogelijkheden / stuifmeelbronnen! 20

21 Stuifmeel!!!!!!! 21

22 Bestuiving = instandhouding van soorten 22

23 Instandhouding van de soorten door vruchten en zaden 23

24 Bestuiving van de natuurlijke flora DIENT DE VOORTPLANTING Conclusie Zonder bestuiving geen zaden

25 Bestuiving van cultuurgewassen DIENT DE PRODUCTIE VAN VOEDSEL Zonder bestuiving geen fruit

26 Enkele cijfers 76% van alle gewassen: bestuivende insecten 15% worden door honingbijen bestoven 35% van het volume van het voedsel is afhankelijk van bestuivende insecten (waaronder bijen) 10% van de voedselgewassen in de wereld is afhankelijk van bestuivers, 153 miljard Waarde in de natuur is niet uit te drukken 26

27 Bijen dragen in Nederland voor 1,4 miljard bij aan Land- en tuinbouwbouwgewassen Fruit: * appel en peer * bessen * framboos * aardbei Kassen: paprika, courgette, augurk, meloen Zaadteelt: prei, kool, andijvie, witlof, enz. 27

28 Geen fruit zonder bijen!!!!!

29 Bestuivende insecten Hommels (10 soorten) Honingbij (sociaal) Solitaire bijen (200 soorten)

30 Solitaire bijen de klokjesbij op Campanula 30

31 Solitaire bijen 31

32 Bijenhotel: nestgelegenheid voor solitaire bijen 32

33 Hommel op bieslook 33

34 Aardhommels op kaardebol 34

35 Wespen zijn geen bijen Bijen zijn geen wespen 35

36 Bij, wesp, hommel 36

37 Waarom is stuifmeel belangrijk? Bijenvolk heeft in jaar 35 kg gevarieerd stuifmeel nodig Stuifmeel = eiwitten = opbouw van het lichaam / voer voor larven DUS!!! Continu aanbod van gevarieerd stuifmeel is noodzakelijk, want: Geen gevarieerd eten = slechte verzorging van broed, slechte jonge bijen, slechte winterbijen 37

38 Wat voor de mens geldt Betere voeding Hygiëne 38

39 Geldt ook voor de bijen. 39

40 Goed voedsel!!!!! 40

41 Stuifmeel in voorjaar 41

42 Biodiversiteit is belangrijk Grote variatie bloemen Hele zomer bloei Nectar en stuifmeel Welke planten zijn mogelijk? Bomen: wilg, vuilboom, tamme kastanje, linde Bloemen: crocus, hondsroos, phacelia, framboos planten 42

43 Wees erbij Een bijenstal midden in de maatschappij Wolfheze, bij Pro Persona Goed voor imkers bewoners van Pro Persona natuur in en rond Pro Persona geïnteresseerden: beleving van de natuur 43

44 Locatie Wolfheze niet toevallig locatie Pro Persona in Wolfheze unieke ligging op het terrein van Pro Persona in de natuurlijke omgeving in en rond Wolfheze én specifieke ligging binnen werkgebied van Imkersvereniging de Korenbloem. 44

45 Locatie bijenstallen De Korenbloem Ede Gemeente Renkum: Wolfheze Heelsum Oosterbeek Renkum Doorwerth Heveadorp 45

46 Het terrein bij Pro Persona 46

47 De eerste kasten staan er al 47

48 En zo moet het worden. 48

49 Model kapschuur voor de Bijenstal 49

50 Kosten! Financiering? Begroting bijenstal Wolfheze Kapschuur compleet Bestrating Beplanting 500 Beveiliging 500 Materiaal Overige kosten Totale kosten

51 Tot slot Vragen? 51

52 52

De Bij hoort erbij. 10 juni 2015 Probus 1 Maastricht Guus Gerards

De Bij hoort erbij. 10 juni 2015 Probus 1 Maastricht Guus Gerards . 10 juni 2015 Probus 1 Maastricht Guus Gerards Wat heb ik met bijen. Als klein jongetje al met mieren en bijen bezig. Grote tuin met fruitbomen Kortom, de natuur en het behoud ervan is mij lief Einstein

Nadere informatie

Bestuiving = instandhouding van soorten

Bestuiving = instandhouding van soorten Bestuivers vandaag? Bestuiving = instandhouding van soorten MiNa Raad Wuustwezel 17.06.2013 2 Bestuiving van de natuurlijke flora DIENT DE VOORTPLANTING Bestuiving van cultuurgewassen DIENT (o.a.) DE PRODUCTIE

Nadere informatie

Drachtverbetering!!! Van het grootste belang!!!!! Aat Rietveld,

Drachtverbetering!!! Van het grootste belang!!!!! Aat Rietveld, Drachtverbetering!!! Van het grootste belang!!!!! Aat Rietveld, yoga.riet@ziggo.nl Wat kan een imker doen?? Luisteren naar de argumenten en motieven van anderen. Voorlichting geven. Netwerken. Samenwerken

Nadere informatie

Over bijen als bestuivers en het voortbestaan van soorten

Over bijen als bestuivers en het voortbestaan van soorten NBV-lezing Biodiversiteit. Over bijen als bestuivers en het voortbestaan van soorten Inleiding. Deze lezing is ontwikkeld om hen die niet zo vaardig zijn in het maken van (Power Point)- presentaties toch

Nadere informatie

Bijenhoudersvereniging St Ambrosius Boxtel

Bijenhoudersvereniging St Ambrosius Boxtel januari In deze maand zijn de hommelkoninginnen nog in hun winterslaap. februari Op een warme dag komt een hommelkoningin uit haar schuilplaats en gaat op zoek naar voedsel. Als het kouder wordt moet ze

Nadere informatie

Imidacloprid en bijensterfte?

Imidacloprid en bijensterfte? Imidacloprid en bijensterfte? Tjeerd Blacquière, Adindah Visser bijen@wur, Plant Research International, WUR, Wageningen Bijensterfte & Bestuivingscrisis Rol en neergang bestuivers Gevolgen wereld Nederland

Nadere informatie

Inhoud Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel van de lescyclus...

Inhoud Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel van de lescyclus... Inhoudsopgave Inhoud Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Algemeen doel van de lescyclus... 5 3.2. De doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen...

Nadere informatie

Voortplanting. Lesbrief. Werkgroep Schoolactiviteiten. I.V.N. afd.hengelo. Tel. O74 2770390

Voortplanting. Lesbrief. Werkgroep Schoolactiviteiten. I.V.N. afd.hengelo. Tel. O74 2770390 Voortplanting Lesbrief Werkgroep Schoolactiviteiten I.V.N. afd.hengelo Tel. O74 2770390 1 Deze lesbrief wordt U aangeboden door het I.V.N. afd. Hengelo Voortplanting = zorgen voor jonge planten A. Inleiding

Nadere informatie

Angeldragers Honingbij Solitairebij Hommel Wesp

Angeldragers Honingbij Solitairebij Hommel Wesp Insecten Angeldragers Honingbij - Geel en bruin van kleur - Angel met weerhaakjes bij alle werkbijen - Koningin legt eitjes - Leven in kolonie (in de zomer: 30.000-70.000) in een kast of een korf - De

Nadere informatie

De rol van honingbijen bij de teelt van zaden

De rol van honingbijen bij de teelt van zaden Factsheet 1 De rol van honingbijen bij de teelt van zaden Johan Calis & Willem Boot (www.inbuzz.nl) Maart 2009 Zaad Een eerste stap in de productie van veel voedsel en siergewassen is de teelt van zaden.

Nadere informatie

Beneluxseminarie, workshop bestuivers 08/11/2011 Jens D Haeseleer. Beneluxseminarie Educatie over Biodiversiteit via Voeding. Workshop Bestuivers

Beneluxseminarie, workshop bestuivers 08/11/2011 Jens D Haeseleer. Beneluxseminarie Educatie over Biodiversiteit via Voeding. Workshop Bestuivers Beneluxseminarie, workshop bestuivers 08/11/2011 Jens D Haeseleer Beneluxseminarie Educatie over Biodiversiteit via Voeding Workshop Bestuivers Inhoud Bestuiving Bestuivers Belang van bestuiving voor voedselvoorziening

Nadere informatie

Bijen en bestuiving in de fruitteelt bij open teelten

Bijen en bestuiving in de fruitteelt bij open teelten Bijen en bestuiving in de fruitteelt bij open teelten ABTB ANI LLTB ZLTO VBBN Bijen en bestuiving van fruit bij open teelten Bloei, bestuiving en bevruchting spelen een essentiële rol bij de vorming van

Nadere informatie

Bijen en zo. Villa Augustus 6 mei 2014. Adriaan Guldemond, CLM Eva Cossee

Bijen en zo. Villa Augustus 6 mei 2014. Adriaan Guldemond, CLM Eva Cossee Bijen en zo Villa Augustus 6 mei 2014 Adriaan Guldemond, CLM Eva Cossee Maar eerst een BIJENQUIZ Alle antwoorden staan in Het lied van de honing Vraag 1: Hoe lang leeft een bijenkoningin? 1 jaar of 5 jaar

Nadere informatie

Bij-vriendelijk tuinieren

Bij-vriendelijk tuinieren Bij-vriendelijk tuinieren Red de bij met een bij-vriendelijke tuin Bijen vervullen een echte sleutelrol in de natuur. Ze produceren niet alleen die lekkere honing, maar zijn ook verantwoordelijk voor het

Nadere informatie

Bijen en bestuiving bij bedekte teelten ABTB ANI LLTB ZLTO VBBN Bestuiving Bestuiving is het overbrengen van stuifmeel naar de stamper van een bloem. Stuifmeel wordt gevormd in de helmknoppen van meeldraden.

Nadere informatie

Ze gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten.

Ze gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten. De hommel Hommels kunnen tot 60% van hun lichaamsgewicht aan stuifmeel meedragen. In de vroege lente ontwaakt de hommelkoningin en verlaat haar ondergrondse schuilplaats. Ze gaat op zoek naar een holletje

Nadere informatie

Den Haag Bij voorbeeld. Initiatiefvoorstel voor bijvriendelijk handelen

Den Haag Bij voorbeeld. Initiatiefvoorstel voor bijvriendelijk handelen Den Haag Bij voorbeeld Initiatiefvoorstel voor bijvriendelijk handelen Inleiding Bijensterfte neemt wereldwijd en in Nederland alarmerend toe. Door het grootschalige gebruik van giftige bestrijdingsmiddelen

Nadere informatie

Ze gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten.

Ze gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten. De hommel In de vroege lente ontwaakt de hommelkoningin en verlaat haar ondergrondse schuilplaats. Ze gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten. Hommels

Nadere informatie

Bestuivingsinformatie

Bestuivingsinformatie Bestuivingsinformatie Aardbei Fragaria vesca Familie Ode: Rosales Familie: Rozenfamilie, Rosace. Geslacht: Frigaria Biotoop en bodem: De aardbei prefereert een zonnige standplaats op vochtige vruchtbare

Nadere informatie

Nieuwsbrief» Stichting Natuurvrienden Capelle aan den IJssel e.o. nummer 2 april 2012. Metselbijen

Nieuwsbrief» Stichting Natuurvrienden Capelle aan den IJssel e.o. nummer 2 april 2012. Metselbijen Stichting Natuurvrienden Capelle aan den IJssel e.o. Nieuwsbrief» nummer 2 april 2012 Het jaar 2012 is het jaar van de bever, van de das, van de historische buitenplaatsen, van de draak en van nog een

Nadere informatie

Nieuwsbrief van bijen@wur juli 2008 Stuifmeel en honingbijen. Sjef van der Steen, bijen@wur

Nieuwsbrief van bijen@wur juli 2008 Stuifmeel en honingbijen. Sjef van der Steen, bijen@wur Nieuwsbrief van bijen@wur juli 2008 Stuifmeel en honingbijen Sjef van der Steen, bijen@wur In BeeWorld van maart en juni 2005 stond een interessante artikelreeks van de Zwitserse onderzoekers Keller, Fluri

Nadere informatie

ZWERMEN IN LEWENBORG

ZWERMEN IN LEWENBORG ZWERMEN IN LEWENBORG De grote verhuizing Voor veel mensen heeft het iets angstaanjagends: de bijenzwerm die je in de maanden mei en juni kunt tegenkomen. 10.000, 20.000 of meer bijen in een snel bewegende

Nadere informatie

Een bij hoort er bij in Nijmegen. Initiatiefvoorstel aan de Raad om bijensterfte tegen te gaan.

Een bij hoort er bij in Nijmegen. Initiatiefvoorstel aan de Raad om bijensterfte tegen te gaan. Een bij hoort er bij in Nijmegen Initiatiefvoorstel aan de Raad om bijensterfte tegen te gaan. Ingediend door: Pepijn Boekhorst, GroenLinks Tobias van Elferen, D66 Bij het schrijven van dit initiatiefvoorstel

Nadere informatie

Een verhaal over vliesvleugeligen

Een verhaal over vliesvleugeligen Een verhaal over vliesvleugeligen Soly en Bie v.u.: Provincie Vlaams-Brabant, Provincieplein 1, 3010 Leuven Illustraties: Jacques Debroux Bie is er klaar voor. Na een aantal weken hard werken in de bijenkast

Nadere informatie

Keuzedeel: De levende tuin. 6: fauna

Keuzedeel: De levende tuin. 6: fauna Keuzedeel: De levende tuin 6: fauna Doelen 1. Je bewust maken hoeveel leven groen in een tuin of woonomgeving kan ondersteunen. 2. Je bewust maken wat alle voordelen van groen in een tuin of woonomgeving.

Nadere informatie

Bijen en volkstuinen

Bijen en volkstuinen Bijen en volkstuinen Hoe maken we volkstuinen bijenvriendelijk Een selectie van de mogelijkheden Arie Koster Voor meer informatie Voor planten voor bijen, vlinders en andere bloembezoekers www.drachtplanten.nl

Nadere informatie

Hommel Bouw Levenscyclus Weetjes Bestuivers

Hommel Bouw Levenscyclus Weetjes Bestuivers HOMMELS Hommel Bouw Levenscyclus Weetjes Bestuivers INDELING IN HET DIERENRIJK Rijk: Animalia dieren Stam: Arthropoda geleedpotigen Klasse: Insecta insecten Orde: Hymenoptera vliesvleugeligen Onderorde:

Nadere informatie

Bijen zijn geen bijzaak. Tips en weetjes voor een bijenvriendelijke omgeving

Bijen zijn geen bijzaak. Tips en weetjes voor een bijenvriendelijke omgeving Bijen zijn geen bijzaak Tips en weetjes voor een bijenvriendelijke omgeving De bijen hebben het vandaag bijzonder moeilijk. In Vlaanderen verdween de voorbije jaren haast 40 procent van de bijenkolonies.

Nadere informatie

Groep 4 t/m 8. De regio zit vol energie! Informatieblad + Docentenhandleiding. Bijen. www.natuurmilieuweb.nl

Groep 4 t/m 8. De regio zit vol energie! Informatieblad + Docentenhandleiding. Bijen. www.natuurmilieuweb.nl Energieneutraal 2040 Aalsmeer - Amstelveen - Diemen - Ouder-Amstel - Uithoorn Groep 4 t/m 8 Informatieblad + Docentenhandleiding De regio zit vol energie! www.natuurmilieuweb.nl Overzicht Informatieblad:

Nadere informatie

Subsidiereglement ter bevordering van de bijenpopulatie

Subsidiereglement ter bevordering van de bijenpopulatie Subsidiereglement ter bevordering van de bijenpopulatie Artikel 1 - Doel Bijen vliegen van bloem tot bloem om nectar op te halen. Hierdoor nemen ze telkens een klein beetje stuifmeel met zich mee, waardoor

Nadere informatie

initiatiefvoorstel (art. 35 rvo)

initiatiefvoorstel (art. 35 rvo) initiatiefvoorstel (art. 35 rvo) aan de raad van de gemeente lingewaard datum : 19 augustus 2013 steller(s) : Lianne Duiven onderwerp : Bevordering van biodiversiteit om bijensterfte tegen te gaan Een

Nadere informatie

Over bijtjes, bloemetjes en mensen

Over bijtjes, bloemetjes en mensen Over bijtjes, bloemetjes en mensen Inhoud 05 Wil je wat meer weten over de bijen? 06 De plaats van de bijen in het dierenrijk 07 De rol van de bijen voor landbouw en in de natuur 08 Zijn bijen gevaarlijk?

Nadere informatie

Over bijtjes, bloemetjes en mensen

Over bijtjes, bloemetjes en mensen Over bijtjes, bloemetjes en mensen In het project Platteland in de bloemetjes zetten we bijen op een voetstuk. Bijen zijn op veel vlakken onmisbaar, maar ze hebben het op dit moment niet altijd gemakkelijk

Nadere informatie

NME-leerroute Kleine inwoners van de stad 8

NME-leerroute Kleine inwoners van de stad 8 NME-leerroute Kleine inwoners van de stad 8 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen Tijdens deze wandeling ontdekken we meer over de bijen, kleine maar belangrijke inwoners van de stad.

Nadere informatie

Blije bijen ontdekkingsroute

Blije bijen ontdekkingsroute Blije bijen ontdekkingsroute Handleiding vragen 1. Het vertrekpunt: START Vragen over de honingbij 2. De wandeling Vragen over de drie bijencategorieën: honingbijen, wilde bijen en hommels. Wilde bij Hommel

Nadere informatie

Bloei en bestuiving. In kader van het Leaderproject: De boomgaard als school en atelier. Bij-leren in de boomgaard

Bloei en bestuiving. In kader van het Leaderproject: De boomgaard als school en atelier. Bij-leren in de boomgaard Nationale Boomgaarden Stichting v.z.w. Vereniging voor pomologie, boomgaard- en landschapsbeheer (staatsblad 2 09-2005) Leopold-III-straat 8 3724 Vliermaal, tel: 012/391188; fax: 012/747438 E-mail: info@boomgaardenstichting.be

Nadere informatie

lesdoelen - De kinderen ontdekken:

lesdoelen - De kinderen ontdekken: lesbrief moestuintjes - lesvoorbereiding Bij zoekt bloem De kinderen ontleden een bloem en maken bloembommen voor de bijen. benodigdheden tijdens de les - Vijf á zes bloemen waarbij stamper en meeldraden

Nadere informatie

Suchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen

Suchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Suchmann Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Wanneer: Dinsdagmiddag 6-13-20 & 27 april De kinderen worden in groepjes verdeeld van 3 of 4 kinderen. Ieder groepje krijgt een onderwerp toebedeeld

Nadere informatie

Geen bijzaak. Initiatiefnota beperken bijensterfte in Noord-Holland

Geen bijzaak. Initiatiefnota beperken bijensterfte in Noord-Holland Geen bijzaak Initiatiefnota beperken bijensterfte in Noord-Holland Fractie Partij voor de Dieren in de provincie Noord-Holland 21 november 2011 Inhoudsopgave Samenvatting 1. De provincie moet de bij redden,

Nadere informatie

Bijenmonitoren docentendeel

Bijenmonitoren docentendeel Bijenmonitoren docentendeel De doelen van deze les zijn: -Leerlingen kennen de kenmerken van een insect. -Leerlingen kunnen bijen van andere insecten onderscheiden. -Leerlingen kunnen werken met de zoekkaart

Nadere informatie

BIJLAGE I bij het besluit d.d. 4 juli 2014 tot herregistratie van de toelating van het middel BotaniGard WP, toelatingnummer N

BIJLAGE I bij het besluit d.d. 4 juli 2014 tot herregistratie van de toelating van het middel BotaniGard WP, toelatingnummer N HET COLLEGE VOOR DE TOELATING VAN GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN EN BIOCIDEN BIJLAGE I bij het besluit d.d. 4 juli 04 tot herregistratie van de toelating van het middel BotaniGard WP, toelatingnummer 6 N Wettelijk

Nadere informatie

bloemetjes en bijtjes Een duurzame liefde

bloemetjes en bijtjes Een duurzame liefde bloemetjes en bijtjes Een duurzame liefde Bloemetjes en bijtjes, een duurzame liefde Bijtjes houden van bloemetjes en bloemetjes houden van bijtjes. Meer nog: ze hebben elkaar nodig voor hun voortbestaan.

Nadere informatie

Raadsleden Pepijn Boekhorst (GroenLinks) en Tobias van Elferen (D66)

Raadsleden Pepijn Boekhorst (GroenLinks) en Tobias van Elferen (D66) Toelichting over de behandeling van: DEBATSTUK Initiatiefvoorstel Een bij hoort er bij in Nijmegen Van: Doel: Toelichting: Raadsleden Pepijn Boekhorst (GroenLinks) en Tobias van Elferen (D66) Besluiten

Nadere informatie

Plantensoorten kiezen

Plantensoorten kiezen Plantensoorten kiezen De keuze lijkt ontzettend groot Een ieder heeft zijn eigen voorkeur Een kort overzicht van de vele mogelijkheden Klein kan effectief zijn Mantel en zoom meidoorn en voorjaarszonnebloem

Nadere informatie

Wat hebben bijen nodig?

Wat hebben bijen nodig? Wat hebben bijen nodig? Plek om te nestelen en te schuilen Genoeg voedsel Bijen zijn volledig afhankelijk van bloemen: stuifmeel (bouwstof) en nectar (brandstof). Hoe meer floristische diversiteit, hoe

Nadere informatie

GROENE LOPER VECHTDAL, OMMEN

GROENE LOPER VECHTDAL, OMMEN GROENE LOPER VECHTDAL, OMMEN ROUTE 15 km 20 17 De Groene Loper verbindt groene initiatieven, zo ook in het Vechtdal. Ontdek in Ommen een aantal plekken waar gezamenlijk is gewerkt aan het vergroten van

Nadere informatie

Zo helpen de wilde metselbij en de fruitteler

Zo helpen de wilde metselbij en de fruitteler 1 van 6 2-6-2017 13:52 Zo helpen de wilde metselbij en de fruitteler elkaar De bij krijgt een luxeverblijf in ruil voor gratis arbeid Een groeiend aantal Nederlandse fruittelers experimenteert met de inzet

Nadere informatie

De waarde van Bijenlandschappen

De waarde van Bijenlandschappen De waarde van Bijenlandschappen Sabine van Rooij en Arjen de Groot Wageningen Environmental Research Ondertekening Convenant Bijenlandschap West Brabant 12 December 2018, Roosendaal Betrokken bij: Groene

Nadere informatie

2 e West-Vlaams Bijensymposium 22/10/2011 Jens D Haeseleer. Vlaanderen, bij-zonder landschap?

2 e West-Vlaams Bijensymposium 22/10/2011 Jens D Haeseleer. Vlaanderen, bij-zonder landschap? 2 e West-Vlaams Bijensymposium 22/10/2011 Jens D Haeseleer Vlaanderen, bij-zonder landschap? Inhoud Wilde bijen? Belang van wilde bijen Landschap zonder bijen? Vlaanderen: bij-zonder landschap Wilde bijen?

Nadere informatie

Suggesties voor drachtverbetering in de omgeving van Steenwijkerwold

Suggesties voor drachtverbetering in de omgeving van Steenwijkerwold Suggesties voor drachtverbetering in de omgeving van Steenwijkerwold Arie Koster De lezing geeft enkele suggesties voor de toepassing van drachtplanten voor een uitvoerig overzicht wordt verwezen naar

Nadere informatie

BLOEMETJES EN BIJTJES. Een duurzame liefde

BLOEMETJES EN BIJTJES. Een duurzame liefde BLOEMETJES EN BIJTJES Een duurzame liefde BLOEMETJES EN BIJTJES, een duurzame liefde Bijtjes houden van bloemetjes en bloemetjes houden van bijtjes. Meer nog: ze hebben elkaar nodig voor hun voortbestaan.

Nadere informatie

De bij is de soort van het jaar 2011 Scholenprogramma. Ecotreffen 2011

De bij is de soort van het jaar 2011 Scholenprogramma. Ecotreffen 2011 De bij is de soort van het jaar 2011 Scholenprogramma Ecotreffen 2011 1 To bee or not to bee? Bij enhotels.nl Blauwe ertsbij Maskerbij Zweefvlieg 2 Wespbij 2 Soorten bijen In Vlaanderen leven meer dan

Nadere informatie

Kleine bosfragmenten: oases voor bestuivers in een groene woestijn?

Kleine bosfragmenten: oases voor bestuivers in een groene woestijn? Kleine bosfragmenten: oases voor bestuivers in een groene woestijn? 29 mei 2019 14:25 door Willem Proesmans Bestuivers zijn de laatste jaren een hot topic. Door bestuiving van landbouwgewassen spelen ze

Nadere informatie

Stichting Bee Foundation: Beleidsplan maart 2016

Stichting Bee Foundation: Beleidsplan maart 2016 Stichting Bee Foundation: Beleidsplan maart 2016 Bestuivende insecten zorgen voor: bestuiving 90 % van de wilde planten 75 % van de voedselgewassen voedsel voor vele dieren (jonge grutto's eten insecten

Nadere informatie

BLOEMETJES BIJTJES. Een duurzame liefde. www.vlaamsbrabant.be/bloemenakker

BLOEMETJES BIJTJES. Een duurzame liefde. www.vlaamsbrabant.be/bloemenakker & BLOEMETJES BIJTJES Een duurzame liefde BIJ www.vlaamsbrabant.be/bloemenakker Bloemetjes & bijtjes, een duurzame liefde Bijtjes houden van bloemetjes en bloemetjes houden van bijtjes. Meer nog: ze hebben

Nadere informatie

Workshop. Bijenhotel

Workshop. Bijenhotel Workshop Bijenhotel 1 Blauwe ertsbij 2 Kleine roetbij Wespbij Zweefvlieg - grote ogen - 1 paar vleugels 3 - korte antennes 4 Bij of Wesp? Bijen - Stuifmeel en nectar (larvenvoedsel) - Verzamelapparaat

Nadere informatie

Bijen project boekje. Groep 4 - juni 2006

Bijen project boekje. Groep 4 - juni 2006 Bijen bestuiven de....... De imker houdt bijen voor de....... De bij haalt de...... uit de bloem. De... maakt honing van de nectar. De........ van de bijen legt de eitjes. Een mannetjesbij heet een...

Nadere informatie

Milieu Ingekomen stuk Dibh (PA 12 december 2012) Klimaat & Groen & Wonen. Datum uw brief

Milieu Ingekomen stuk Dibh (PA 12 december 2012) Klimaat & Groen & Wonen. Datum uw brief Milieu Ingekomen stuk Dibh (PA 12 december 2012) Klimaat & Groen & Wonen Aan de gemeenteraad van Nijmegen Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 329 95 81 E-mail gemeente@ nijmegen.nl

Nadere informatie

. Onderzoek naar voedselconcurrentie

. Onderzoek naar voedselconcurrentie I. -m-. Onderzoek naar voedselconcurrentie M.J. van Ierse1 'De stuifmeeldracht van honingbijen en solitaire bijen in het agrarisch cultuurlandschap' door Gabriële Fotler Al voor de tijd van de industrialisering

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Kleuren om (van) te snoepen Groep 1-2

Voorbereiding post 5. Kleuren om (van) te snoepen Groep 1-2 Voorbereiding post 5 Kleuren om (van) te snoepen Groep 1-2 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Kleuren om (van) te snoepen, voor groep 1 en 2. Inhoud: Algemeen

Nadere informatie

Nationale Boomgaarden Stichting v.z.w.

Nationale Boomgaarden Stichting v.z.w. Nationale Boomgaarden Stichting v.z.w. Vereniging voor pomologie, boomgaard- en landschapsbeheer (staatsblad 2 09-2005) Leopold-III-straat 8 3724 Vliermaal, tel: 012/391188; fax: 012/747438 E-mail: info@boomgaardenstichting.be

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Kleuren om (van) te snoepen Groep 1-2

Voorbereiding post 5. Kleuren om (van) te snoepen Groep 1-2 Voorbereiding post 5 Kleuren om (van) te snoepen Groep 1-2 Welkom bij IVN Valkenswaard Dit is de powerpointserie als voorbereiding op post 5: Kleuren om (van) te snoepen voor groep 1 en 2. Inhoud: Algemeen

Nadere informatie

BESTUIVERS IN HET LANDSCHAP

BESTUIVERS IN HET LANDSCHAP BESTUIVERS IN HET LANDSCHAP INTRODUCTIE Biodiversiteit: Biodiversiteit of biologische diversiteit is een graad van verscheidenheid aan levensvormen binnen een gegeven ecosysteem, bioom of een gehele planeet.

Nadere informatie

( Uitgave van de Imkersvereniging Regio Venray )

( Uitgave van de Imkersvereniging Regio Venray ) ( Uitgave van de Imkersvereniging Regio Venray ) Tekst: J.H. Kamps De Kievit 8 5864 BX Meerlo Afbeeldingen: Uit: 300 tips voor het houden van bijen door Claus Zeiler. Met toestemming van: Uitgeverij Thieme

Nadere informatie

Sonne Copijn, Bee Foundation

Sonne Copijn, Bee Foundation Sonne Copijn, Bee Foundation Waarom deze cursus? Het doel is: 1. Te kijken door de ogen van de bijen. 2. Het vergroten van het aantal bijvriendelijke tuinen 3. Een netwerk op te bouwen om van elkaar te

Nadere informatie

INSECTEN. werkboekje

INSECTEN. werkboekje INSECTEN werkboekje 20 maart 2009 Dag lieve kleine vlinder Waar vlieg je toch naartoe? Breng jij misschien de eitjes weg, ben jij nu al moe? Jouw eitjes worden rupsjes. die groeien heel erg vlug. ook krijgen

Nadere informatie

Inspiratiemiddag W&T: De wereld van planten

Inspiratiemiddag W&T: De wereld van planten Inspiratiemiddag W&T: De wereld van planten De wetenschapper of onderzoeker Wat kun je allemaal aan planten onderzoeken? Wat kun je allemaal aan planten onderzoeken? Bestuiving Bloemontwikkeling Plantenziekten

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 juli Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 juli Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 juli 2018 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een heerlijke, zonnige dag met niet teveel wind. Met een beetje sluierbewolking zou het een ideale dag zijn geweest

Nadere informatie

Honingbijen in natuurterreinen? { Richtlijn Richtlij voor n be voor he be erd he ers erd Erik van der Spek

Honingbijen in natuurterreinen? { Richtlijn Richtlij voor n be voor he be erd he ers erd Erik van der Spek Honingbijen in natuurterreinen? { Richtlijn voor beheerders Erik van der Spek Natuurterreinen Natuur staat voorop, medegebruik daarop aangepast. Honingbijen concurrent 1 Ingolf Stephan-Dewenter 1998 kalkgrasland

Nadere informatie

Tweede West-Vlaamsebijensymposium. Naar een bijenvriendelijk landschap

Tweede West-Vlaamsebijensymposium. Naar een bijenvriendelijk landschap Tweede West-Vlaamsebijensymposium Naar een bijenvriendelijk landschap Knokke 22 oktober 2011 Arie Koster Nederlandse Bijenhoudersverening http://www.bijenhouders.nl www.bijenhelpdesk.nl Inhoud presentatie

Nadere informatie

Bijensterfte: oorzaken en gevolgen + stand van zaken voorjaar Insectbestuiving & Bijenhouderij Succes story / Ramp scenario?

Bijensterfte: oorzaken en gevolgen + stand van zaken voorjaar Insectbestuiving & Bijenhouderij Succes story / Ramp scenario? Bijensterfte: oorzaken en gevolgen + stand van zaken voorjaar 2009 Tjeerd Blacquière, bijen@wur, Plant Research International, WUR, Wageningen Insectbestuiving & Bijenhouderij Succes story / Ramp scenario?

Nadere informatie

Bloemen en hun bezoekers

Bloemen en hun bezoekers Voorjaarsproject 2018 bloemen en hun bezoekers voor groep 5 t/m 8 van de basisschool Bloemen en hun bezoekers Voorjaarsproject 2018 van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem. We gaan op zoek naar bloembezoekers.

Nadere informatie

Bijen en biodiversiteit in tuinen

Bijen en biodiversiteit in tuinen Bijen en biodiversiteit in tuinen Hoe maken we natuurvriendelijke tuinen die ook geschikt zijn voor bijen Arie Koster Voor voorbeelden van bijenvriendelijke milieus, bijenhotels en een bijenkalender zie:

Nadere informatie

Maak uw activiteiten beschikbaar voor sponsoring!!

Maak uw activiteiten beschikbaar voor sponsoring!! Maak uw activiteiten beschikbaar voor sponsoring!! PASSEN DEZE ACTIVITEITEN BIJ DIE VAN UW REGIO? GEEF ZE OP VOOR WWW.LANDSCHAPS VEILING.NL ONTVANG STEUN, WORD ZICHTBAAR & BEREIKBAAR! Landschapsveiling.nl

Nadere informatie

Aan de slag voor wilde bijen in je tuin. Infoavond - 12 april

Aan de slag voor wilde bijen in je tuin. Infoavond - 12 april Aan de slag voor wilde bijen in je tuin Infoavond - 12 april 1. Honingbijen, hommels, solitaire bijen, zweefvliegen en wespen Eén pot nat? 2. Waarom gaat het niet goed met onze bijen? 3. Minder bijen?

Nadere informatie

Het onderste deel van de stamper is het vruchtbeginsel. Hierin liggen de eicellen. Na bevruchting groeien hier vruchten.

Het onderste deel van de stamper is het vruchtbeginsel. Hierin liggen de eicellen. Na bevruchting groeien hier vruchten. Bloemen en zaad Voor voortplanting heb je zaad nodig. Maar waar komt zaad vandaan? Om dat te kunnen uitleggen, moet je weten hoe een bloem is opgebouwd en wat bestuiving en bevruchting is. Opbouw van een

Nadere informatie

Voordracht aan Provinciale Staten. Van Partij voor de Dieren GEWIJZIGD. Juni 2012

Voordracht aan Provinciale Staten. Van Partij voor de Dieren GEWIJZIGD. Juni 2012 GEWIJZIGD Voordracht aan Provinciale Staten Van Partij voor de Dieren Vergadering Juni 2012 Nummer 6468 Onderwerp Geen bijzaak, initiatiefnota Partij voor de Dieren over beperken bijensterfte in Zuid-Holland

Nadere informatie

Bloemen en hun bezoekers

Bloemen en hun bezoekers Voorjaarsproject 2017 bloemen en hun bezoekers voor groep 1 t/m 8 van de basisschool Bloemen en hun bezoekers Voorjaarsproject 2017 van IVN Veldhoven Eindhoven Vessem. We gaan op zoek naar bloembezoekers.

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Kleuren om (van) te snoepen Groep 3-4

Voorbereiding post 5. Kleuren om (van) te snoepen Groep 3-4 Voorbereiding post 5 Kleuren om (van) te snoepen Groep 3-4 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Kleuren om (van) te snoepen, voor groep 3 en 4. Inhoud: Algemeen

Nadere informatie

Wanneer God, Mozes vanuit de brandende braamstruik roept en hem de opdracht geeft om zijn volk uit Egypte te leiden, dan geeft Hij ook aan wat het

Wanneer God, Mozes vanuit de brandende braamstruik roept en hem de opdracht geeft om zijn volk uit Egypte te leiden, dan geeft Hij ook aan wat het Wilde bijen en zo. Daar gaat het over vanmorgen. De bijbelgedeelten die we hebben gelezen gaan eigenlijk ook over wilde bijen. Dat waren in het wild levende honingbijen. Wij hebben het vanmorgen over wilde

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Kleuren om (van) te snoepen Groep

Voorbereiding post 5. Kleuren om (van) te snoepen Groep Voorbereiding post 5 Kleuren om (van) te snoepen Groep 5-6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Kleuren om (van) te snoepen, voor groep 5 t/m 8. Inhoud: Algemeen

Nadere informatie

Bloeigedrag in courgette. Wat kunnen we doen om zoveel mogelijk vruchten te oogsten?

Bloeigedrag in courgette. Wat kunnen we doen om zoveel mogelijk vruchten te oogsten? Bloeigedrag in courgette Wat kunnen we doen om zoveel mogelijk vruchten te oogsten? Bloeigedrag courgette Hoe kunnen we zoveel mogelijk vrouwelijke bloemen laten uitgroeien tot een oogstbare vrucht? Wat

Nadere informatie

Wat hebben bijen nodig?

Wat hebben bijen nodig? [Naam docent] Wat hebben bijen nodig? Een zoemende tuin biedt: Nestelgelegenheid Variatie in soorten (en dus in bloeitijden) Variatie in structuur (hoog, laag) Variatie in onderhoud (in ruimte en in tijd)

Nadere informatie

BIJEN IN LEEUWARDEN. Thijs Gerritsen & Bart Franken

BIJEN IN LEEUWARDEN. Thijs Gerritsen & Bart Franken BIJEN IN LEEUWARDEN Thijs Gerritsen & Bart Franken Wat komt er aan bod? o Even voorstellen o Bijen: wat zijn dat? o De mens en de bijen Intermezzo Akte 2 o De Leeuwarder bijen o Resultaten en conclusies

Nadere informatie

Bestuivingskracht. Onderzoeksactiviteit 3

Bestuivingskracht. Onderzoeksactiviteit 3 Bestuivingskracht Onderzoeksactiviteit 3 3 Bestuivingskracht Onderzoeksactiviteit 3 Zijn er voldoende wilde bijen en andere bestuivers voor de bestuiving van onze voedselgewassen? Dat vraagt Koos Biesmeijer,

Nadere informatie

Het bijenjaar. Even opfrissen. Leerdoelen Verloop van het bijenjaar Het werkt van de imker. Kijken naar de vliegplank

Het bijenjaar. Even opfrissen. Leerdoelen Verloop van het bijenjaar Het werkt van de imker. Kijken naar de vliegplank Het bijenjaar 18 T 2 Jan Westerhof 1 Even opfrissen Sociaal insect, superorganisme Insect 3 paar poten, mijt 4 paar poten Ei, larve, pop: Broed Gedaanteverwisseling Verpoppen Gesloten broed Koningin, werkbij,

Nadere informatie

Diversiteit van bestuivers behouden en bevorderen

Diversiteit van bestuivers behouden en bevorderen Diversiteit van bestuivers behouden en bevorderen Waarom eigenlijk, en hoe doen we dat het beste? Arjen de Groot Wageningen Environmental Research 27 februari 2019, Almelo Een rijkdom aan bestuivende insecten

Nadere informatie

Tobi en. de wilde bijen

Tobi en. de wilde bijen Tobi en de wilde bijen Het is eindelijk paasvakantie en Tobi komt aan op de boerderij van zijn oom. Zijn nichtje Hanna wacht al op hem. Ze knuffelt Tobi en lacht: Kom, we gaan spelen! Lachend en pratend

Nadere informatie

De Wiershoeck, woensdag 18 april Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck, woensdag 18 april Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck, woensdag 18 april 2018 Beste natuurliefhebber/-ster, Omdat een mens nu eenmaal niet op twee plekken tegelijk kan zijn, was ik afgelopen dinsdag niet op de tuinen van De Wiershoeck en de

Nadere informatie

MEER STADBOMEN VOOR BIJEN Minder concurrentie

MEER STADBOMEN VOOR BIJEN Minder concurrentie 30 vakblad groen tekst arie koster MEER STADBOMEN VOOR BIJEN Minder concurrentie Door ongunstige veranderingen in het Nederlandse landschap zijn de levensmogelijkheden voor bijen sterk afgenomen. Honingbijen

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB biologie CSE KB. tijdvak 1

Bijlage VMBO-KB biologie CSE KB. tijdvak 1 Bijlage VMBO-KB 2012 tijdvak 1 biologie CSE KB. KB-0191-a-12-1-b Glastuinbouw informatie Lees eerst informatie 1 tot en met 5 en beantwoord dan vraag 38 tot en met 46. Bij het beantwoorden van die vragen

Nadere informatie

Opdrachten behorende bij les 2. Anatomie van de honingbij

Opdrachten behorende bij les 2. Anatomie van de honingbij Opdrachten behorende bij les 2. Anatomie van de honingbij In deze les ga je leren hoe de honingbij is opgebouwd. Je gaat bijen vergelijken met andere dieren en je gaat drie mooie tekeningen maken van de

Nadere informatie

Natuur & Milieu Educatie

Natuur & Milieu Educatie Natuur & Milieu Educatie Groep 4-5 Het kleine diertjes hotel Excursie Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Leerdoelen, doelgroep, samenvatting 3. Lesschema

Nadere informatie

Zie jij een bij? Docentenhandleiding Groep 1/2. TIJD: 45 min (exclusief knutselen)

Zie jij een bij? Docentenhandleiding Groep 1/2. TIJD: 45 min (exclusief knutselen) THEMA 6 bijen Dit materiaal is ontwikkeld in opdracht van IVN, in het kader van Gezonde Schoolpleinen. Tekst: Dieuwertje Smolenaars, NME Amsterdam-Noord. Vormgeving en illustraties: Paper & Pages. Docentenhandleiding

Nadere informatie

Waarom gonzen er minder bijen? Het is tijd om meer te leren over de wereld van de bijen, tijd voor bij-les

Waarom gonzen er minder bijen? Het is tijd om meer te leren over de wereld van de bijen, tijd voor bij-les B i B j O e E n K HET GONST! Er zijn al 100 miljoen jaar bijen op de planeet aarde. Dat is een stuk langer dan er mensen zijn en zelfs langer dan sommige dinosaurussen! Bijen zijn insecten die belangrijk

Nadere informatie

de bij en de imker De relatie tussen de mens en de bij is heel oud.

de bij en de imker De relatie tussen de mens en de bij is heel oud. de bij en de imker De relatie tussen de mens en de bij is heel oud. 1 Op de dia s staat de informatie in het kort voor leerkracht en leerling. In deze notities staat extra achtergrondinformatie voor de

Nadere informatie

FERTILIZERS. www.bio-g-power.com

FERTILIZERS. www.bio-g-power.com FERTILIZERS www.bio-g-power.com DUTCH MIX 20-20-20 AANBRENGEN OP HET BLAD TOEPASSINGEN MET EEN DRUPPELIRRIGATIE Alle knolgewassen (Meloen, Watermeloen, Uien, Aardappel, Rapen, Wortel, Suikerbiet, Knofloof

Nadere informatie

Levenscyclus. Raten zijn 6hoekige kamers waar stuifmeel en honing wordt opgeslagen.

Levenscyclus. Raten zijn 6hoekige kamers waar stuifmeel en honing wordt opgeslagen. [Honingbij] Algemene Naam: Honingbij Wetenschappelijke Naam: Apis mellifera Raten zijn 6hoekige kamers waar stuifmeel en honing wordt opgeslagen. Het lichaam van een bij bestaat uit drie onderdelen: een

Nadere informatie

Maak van uw tuin een restaurant voor bijen

Maak van uw tuin een restaurant voor bijen Maak van uw tuin een restaurant voor bijen Overzicht van goede bijenplanten uit onze tuincentra Vaste planten Kruiden Moestuin in bloei Knollen en bollen Klimplanten Struiken Bomen Vaste planten Duizendknoop

Nadere informatie

Maak van uw tuin een restaurant voor bijen

Maak van uw tuin een restaurant voor bijen Maak van uw tuin een restaurant voor bijen Overzicht van goede bijenplanten uit onze tuincentra Vaste planten Kruiden Moestuin in bloei Knollen en bollen Klimplanten Struiken Bomen Vaste planten Duizendknoop

Nadere informatie