Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2 Landschapszones

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2 Landschapszones"

Magdalena Pieters
4 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 2 Landschapszones Samenvatting door M. 900 woorden 6 december ,1 13 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde SAMENVATTING AARDRIJKSKUNDE HOOFDSTUK 2 VWO 6 LANDSCHAPSZONES PARAGRAAF 2 HET LANDSCHAP ALS DYNAMISCH SYSTEEM Een aantal processen die bijdragen aan het blijven leven van bomen Fotosynthese à productie van organische stoffen Vorming van organisch afval Mineralisatie en humusvorming à geheel(wegspoelen) gedeeltelijk(humus) afgebroken Verwering à door CO 2, water en bacteriën, vrijkomen van voedingsstoffen Neerslag en grondwater à kan leiden tot uitspoeling Bodem = het bovenste gedeelte van de grond waarin planten wortelen en dat verkleurd is door de toevoeging van organisch materiaal en het water dat erdoorheen sijpelt. In tropische regenwouden gaan de meeste processen veel sneller dan in zomergroen loofwoud. Dit komt door de hoge temperaturen, hoge vochtigheid en het continue groeiseizoen. Er is geen humus + chemische verwering à rode bodem. De mineralisatie gaat zo snel dat organisch materiaal meteen wordt afgebroken. De bodem is dus niet vruchtbaar. Het naaldwoud heeft een kort groeiseizoen. Door de lage temperatuur wordt er weinig organisch materiaal gevormd en afgebroken. De grijze kleur wijst op weinig humus, de stoffen worden snel uitgespoeld. à dit gebeurt alleen wanneer het bos duizenden jaren oud is. PARAGRAAF 3 WISSELWERKING TUSSEN DE GEOFACTOREN Landschapszones: Polair à boreaal à gematigd à subtropisch à tropisch ( à aride) Door reliëf kunnen grote verschillen ontstaan binnen de landschapszones. De neerslag die je overhoudt wanneer je het verdampende water ervan aftrekt, is de nuttige neerslag. Uitspoeling: wanneer de nuttige neerslag zo hoog is, dat de voedingsstoffen en humus meespoelen naar beneden. De bodem op verschillende hoogtes: Lage breedte (0 graden) Pagina 1 van 5

2 Neerslagtekort (aride) Weinig organisch materiaal Bodem: zout, kalk, gips Grijze kleur Tropisch regenwoud Rode kleur Gematigde breedte (30 40 graden) Nuttige neerslag = 0 Grassteppe Weinig uitspoeling à humus Bodem: dikke humuslaag Zwarte kleur Hoge breedte (80 90 graden) Lage temperatuur à kort groeiseizoen Grassen / mossen Toendra s: materiaal = veen Het landschap wordt sterk beïnvloed door de landbouw. De voedselkringloop wordt doorbroken. Het organisch materiaal wordt onttrokken aan het systeem. Van diversiteit naar monocultuur. Wanneer een landschapszone geschikt is voor landbouw: Hoogte van de temperatuur Aanwezigheid van water Voedingsstoffen voor de planten in de bodem (= chemische vruchtbaarheid) Klei en löss hebben een hogere chemische vruchtbaarheid dan zand. Fysische vruchtbaarheid: de verdeling van vaste bestanddelen (water + lucht) in de bodem wordt beïnvloed door de korrelgrootte. PARAGRAAF 4 DE MONDIALE LANDSCHAPSZONES A à De tropische zone Tropisch regenwoud, savanne, moessonklimaat Grootste diversiteit in flora en fauna Veel neerslag: snelle uitspoeling van voedingsstoffen Organisch materiaal wordt snel afgebroken Zwerflandbouw Toenemende bevolkingsdichtheid: toenemende vraag naar voedsel en brandstoffen B à De (semi)aride zone Minder dan 250mm neerslag per jaar Variabele neerslag Pagina 2 van 5

3 Nomadische veeteelt: de boeren hebben geen vaste woonplaats Sedentaire akkerbouw: akkerbouw waarbij boeren wel een vaste woonplaats hebben Wadi s: woestijnrivieren C à De subtropische zone De overgang tussen de tropische en gematigde zone Mild klimaat, maar niet mild voor de landbouw D à De gematigde zone Hier is de situatie voor akkerbouw het beste Het groeiseizoen is lang De bodem heeft van nature goede chemische vruchtbaarheid door de dikke humuslaag Dichtbevolkt Zomergroen loofwoud en grassteppe (pampa en poesta) E à De boreale en polaire zone Boreaal: naaldwouden Polair: geen begroeiing Het groeiseizoen is heel kort De grond is (bijna) permanent bevroren (permafrost) Jacht en veehouderij met rendieren Delfstofwinning en bosbouw (boreale zone) PARAGRAAF 5 LANDDEGRADATIE Te droge grond: irrigatie Onvruchtbare grond: bemesting Reliëf: terrassen Wanneer de kwaliteit van de bodem afneemt, spreken we van landdegradatie. Bodemerosie à het wegspoelen of waaien van het bovenste deel van de bodem. Dit gedeelte bevat veel humus en voedingsstoffen, dus is het slecht voor de landbouw wanneer er bodemerosie plaatsvindt. Het komt door: Monocultuur Onbedekte grond na de oogst Overbeweiding / ontbossing Neerslag die valt wanneer er net geploegd/geoogst is Veel neerslag in korte tijd Grote druppels Pagina 3 van 5

4 Neerslag die slecht kan infiltreren (klei en löss) Steile gebieden die worden ontbost Ploegen loodrecht op de hoogtelijnen Braakliggende grond wanneer de boeren vertrekken Materiaal dat wegwaait bij bodemerosie komt ergens anders terecht, waar de grond daardoor vervolgens ook minder goed bruikbaar wordt. Wanneer het in waterreservoirs terecht komt, moeten deze vaker gereinigd worden. Verzilting à Wanneer water (bij irrigatie) niet wordt opgenomen door de plant en dus verdampt, blijft er een laagje zout achter. Dit wordt versterkt door de capillaire werking van de grond. Dit wordt versterkt wanneer het grondwater hoger staat door irrigatie. Uiteindelijk ontstaat er een zoutkorst die het groeien van planten onmogelijk maakt. Gebieden met lange droge periodes, veel reliëf en/of een hoge neerslagintensiteit zijn van nature kwetsbaarder voor landdegradatie dan andere gebieden. à uitputting. Alleen duurzaam landgebruik kan dit tegengaan. PARAGRAAF 6 VERWOESTIJNING Verwoestijning à het proces waarbij land dat ooit begroeid was onbegroeid raakt en waarbij vervolgens het bovenste deel van de bodem wegspoelt of waait. Hierdoor verliest de grond zijn vruchtbaarheid. (Gebieden met neerslag tussen de 300 en 500mm per jaar) Oorzaken: Overbeweiding Uitbreiding van het akkerland Ontbossing De variabiliteit van de neerslag is heel groot in deze gebieden, waardoor landbouw lastig is. De begroeiing is echter wel helemaal aangepast aan dit klimaat en kan tegen lange tijden van extreme droogte. Nomadische veeteelt: ze trekken rond om hun vee steeds voldoende voedsel te kunnen geven en zodat de gebieden niet leeg worden gegeten. Boeren met vaste woonplaats leven vooral langs de wadi s en waterputten. Oorzaken van bodemerosie in de jaren zestig in de Sahel: 3. De grote akkers lagen het grootste deel van het jaar braak De weidegronden van de nomaden waren sterk verkleind: overbeweiding. De bomen die er stonden verdwenen (belangrijk voor het leveren van organisch materiaal) PARAGRAAF 7 NATUUR- EN MILIEURAMPEN Pagina 4 van 5

5 Lithosfeer Menselijke activiteit Gevolgen Schaal Intensivering van de landbouw Activiteiten in de berggebieden Ontbossing Hydrosfeer Afval lozen Overbevissing Aardverschuivingen Bodemerosie Verzilting Regionaal Verandering regiem van de rivier Continentaal Watervervuiling Fluviatiel Daling van de biodiversiteit Biosfeer Ontbossing Daling van de biodiversiteit Regionaal Atmosfeer Luchtvervuiling Smog Klimaatverandering Aantasting ozonlaag Lokaal Mondiaal Natuurrampen à aardbevingen, vulkaanuitbarstingen en orkanen Milieurampen à door de menselijke invloed op het milieu, komt door/veroorzaakt à ontbossing, piekafvoer, modderstromen, overstromingen Hazard management: alleen voor het voorkomen van de gevolgen na de ramp! Pagina 5 van 5

Vergelijkbare documenten

Antwoorden 6 vwo 2 Landschapszones

Antwoorden 6 vwo 2 Landschapszones Antwoorden 6 vwo Landschapszones De schatkamer op aarde verdwijnt langzaam a Als het stroomgebied van de Amazonerivier. b 00 km breed en 00 km lang. c Een polair klimaat: het hooggebergteklimaat; een maritiem