Moeite met slikken van medicijnen
|
|
- Melissa Smits
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Moeite met slikken van geneesmiddelen_ Antibiotica :54 Pagina 4 Medicijnen: sommige medicijnen kunnen sufheid of een droge mond veroorzaken. Als iemand suf is, kan hij vergeten te slikken en kan het voedsel in de luchtpijp terechtkomen. Als er te weinig speeksel in de mond is, plakt het eten minder goed aan elkaar en is het ook moeilijker om het door te slikken. Stress en angst: dit kan leiden tot problemen met eten en drinken. De hierboven genoemde oorzaken van slikproblemen kunnen ook het innemen van medicijnen moeilijker maken. WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN? Uw apotheker is gespecialiseerd in medicijnen. U kunt met alle vragen over uw medicijnen terecht bij de apotheek. Heeft u moeite met het slikken van medicijnen of heeft u slikproblemen (= dysfagie)? Vraag hierover advies als u meer wilt weten over de verschillende mogelijkheden. ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK In een persoonlijk gesprek kan uw apotheker tips geven om het innemen van medicijnen makkelijker te maken. Hoe meer u zelf vertelt over uw klachten, hoe beter het apotheekteam u kan adviseren. U zou het volgende kunnen bespreken: welke klachten u heeft; hoe lang u al last heeft van de klachten; wat u zelf al geprobeerd heeft; welke aandoening u eventueel heeft; welke medicijnen u gebruikt, op recept of zonder recept. Uw apotheker denkt graag met u mee over de mogelijke oplossingen en kan u als dat nodig is ook adviseren naar de huisarts te gaan. Als u problemen heeft met slikken, dan kan de huisarts u zo nodig verwijzen naar een logopedist. Uw apotheker neemt graag de tijd om in een persoonlijk gesprek antwoord te geven op uw vragen. Dat kan in de apotheek maar ook telefonisch of eventueel bij u thuis. Belangrijk Moeite met slikken van medicijnen Buig uw hoofd naar voren voordat u gaat slikken. Bent u van plan tabletten te breken, fijn te maken of capsules te openen? Overleg eerst met uw apotheker of dit mag. Verslikken Iedereen heeft er wel eens last van. Het is meestal niet nodig om naar een arts te gaan. Als u zich meer dan één à twee keer per week verslikt, is het wel verstandig om naar de huisarts te gaan. MOEITE MET DOORSLIKKEN VAN TABLETTEN EN CAPSULES SLIKPROBLEMEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN? ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK Moeite met eten en drinken door slikproblemen? Neem contact op met uw huisarts. De huisarts verwijst u zo nodig naar een logopedist. Bij vragen: aarzel niet om naar uw apotheek te gaan. U kunt ook een afspraak maken voor een persoonlijk gesprek. NUTTIGE WEBSITES Kijk op voor de instructiefilm Toedienen van tabletten en capsules. Kijk op voor informatie over slikstoornissen en contactgegevens van logopedisten in uw regio. Ontwikkeld september VRAAG OVER UW MEDICIJNEN?
2 MOEITE MET SLIKKEN VAN MEDICIJNEN Een tablet of capsule doorslikken Het lijkt makkelijk, maar het is lastig voor mensen met slikproblemen. Eten en drinken, maar ook het innemen van medicijnen, kan dan moeilijk of zelfs onmogelijk zijn. Heeft u moeite met het innemen van medicijnen? Vraag dan uw apotheker om informatie en advies. MOEITE MET DOORSLIKKEN VAN TABLETTEN EN CAPSULES Het kan lastig en vervelend zijn om (grote) tabletten of capsules te slikken. Bijvoorbeeld doordat het voelt alsof het medicijn in de keel blijft steken. Vooral ouderen vinden medicijnen slikken vaak lastig. Maar ook bij kinderen geeft het doorslikken van een tablet of een capsule weleens problemen. Ze vinden het vaak eng, vervelend, moeilijk of vies om medicijnen te slikken. MAKKELIJKER SLIKKEN Bij het innemen van medicijnen houden mensen vaak automatisch het hoofd een beetje achterover. Maar dit maakt het slikken juist extra lastig. Tip: buig bij het slikken het hoofd een beetje naar voren. Neem een slok water, leg de tablet of capsule op de tong en slik hem door met een flinke slok water. Drink vervolgens een glas water. Door het hoofd iets naar voren te buigen wordt het keelgat groter. Hierdoor glijdt het medicijn makkelijk naar binnen en blijft het niet hangen in de keel. Geeft het innemen van het medicijn ook op deze manier veel problemen? Vraag dan in de apotheek of u het medicijn samen met yoghurt, melk, vla of appelmoes kan innemen in plaats van met water. Hierdoor glijdt het medicijn makkelijker naar binnen. Als het samen mag, meng dan het medicijn met een klein deel van het eten. Een kind laat u dit beetje eerst opeten vóór het de rest van het eten krijgt. Zo krijgt uw kind alles van het medicijn binnen.
3 Heeft u of uw kind problemen met het doorslikken van een capsule? Het doorslikken gaat makkelijker als de buitenkant van de capsule zacht wordt gemaakt. Dit kan door hem vochtig te maken op een lepel met water. Vraag in de apotheek na bij welke capsules dit mogelijk is en hoe dit het beste kan. FIJNMAKEN, BREKEN OF OPENEN VAN TABLETTEN EN CAPSULES Het lijkt handig om tabletten te breken of fijn te maken en capsules te openen om het medicijn makkelijker in te kunnen nemen. Maar dit is niet altijd nodig en soms niet goed. Het kan er namelijk voor zorgen dat het medicijn minder goed of zelfs niet meer werkt. Ook kunt u last krijgen van bijwerkingen, zoals maagpijn. Soms is het medicijn verkrijgbaar in een andere vorm, bijvoorbeeld een drank, een oplostablet of een zetpil. Vraag in de apotheek welke mogelijkheden er zijn om toch gemakkelijk uw medicijn in te kunnen nemen. Mocht het toch nodig en mogelijk zijn om de tabletten te breken, fijn te maken of capsules te openen, dan kan de apotheker u adviseren hoe u dit het beste kunt doen. SLIKPROBLEMEN Het niet kunnen innemen van medicijnen kan het gevolg zijn van slikproblemen. Dit wordt ook wel dysfagie genoemd. Bij slik - problemen geeft niet alleen het innemen van medicijnen problemen, ook eten en drinken gaat moeilijk of is zelfs onmogelijk. Het is dan verstandig om contact op te nemen met uw huisarts. Bij slikproblemen kan uw arts u verwijzen naar een logopedist. De logopedist onderzoekt waar en wanneer tijdens het slikken het probleem optreedt. Hij helpt de spierfuncties in de mond te trainen zodat het kauwen en slikken beter gaat. Bovendien kan hij adviezen geven over bijvoorbeeld de houding tijdens de maaltijd en hoe dik het voedsel moet zijn. Als u problemen heeft met het innemen van medicijnen, kan de logopedist u daar ook in begeleiden.
4 HERKENNEN VAN SLIKPROBLEMEN Verschijnselen die kunnen wijzen op een slikprobleem: verslikken tijdens eten of drinken: hoesten, rood worden, blauw aanlopen, traanogen krijgen; speeksel, eten of drinken loopt uit de mond; moeilijk kunnen eten (vooral vast voedsel); gevoel dat voedsel of medicijnen in de keel blijven steken; voedselresten die achterblijven in de mond; pijn bij kauwen of slikken; gewichtsverlies: snel afvallen, mager worden; (heel) langzaam eten; geen trek hebben in eten en drinken; snel moe worden bij eten en drinken; ongevarieerd eten, bijvoorbeeld voornamelijk pap. OORZAKEN VAN SLIKPROBLEMEN Oorzaken van slikproblemen kunnen zijn: Ouderdom: doordat de spieren zwakker worden, wordt tijdens het kauwen het eten minder goed fijngemaakt. Hierdoor gaat het doorslikken moeilijker. Soms gaat het kauwen moeilijker door een slecht gebit of een slecht passend kunstgebit. Hersenletsel: door bijvoorbeeld een beroerte (CVA), ongeval of tumor kunnen er problemen in de aansturing van spieren ontstaan die nodig zijn bij het kauwen en slikken. Daarnaast kan de gevoeligheid in de mond minder zijn, waardoor men minder goed aanvoelt wat er in de mond of keel gebeurt. Aandoening van het zenuwstelsel: door bijvoorbeeld de ziekte van Parkinson, MS of ALS kunnen er problemen in de aansturing van spieren ontstaan, die nodig zijn bij het kauwen en slikken. Bovendien kan de kracht van de spieren minder zijn, zoals de spierkracht van de tong. Hierdoor kan het kauwen problemen opleveren en wordt doorslikken van voedsel moeilijker. Iemand met dementie kan bijvoorbeeld vergeten dat er voedsel in zijn mond zit. Ook kunnen mensen voedsel te lang in de mond houden of er lang op kauwen. Ziekten in het hoofd- en halsgebied: bijvoorbeeld kanker in de keel of mond. Zowel voor als na een operatie, chemokuur en/of bestraling kunnen slikproblemen ontstaan. Deze kunnen het gevolg zijn van, bijvoorbeeld beschadigingen van de mond of de slokdarm waardoor eten en drinken moeilijker gaat.
5 Moeite met slikken van geneesmiddelen_ Antibiotica :54 Pagina 4 Medicijnen: sommige medicijnen kunnen sufheid of een droge mond veroorzaken. Als iemand suf is, kan hij vergeten te slikken en kan het voedsel in de luchtpijp terechtkomen. Als er te weinig speeksel in de mond is, plakt het eten minder goed aan elkaar en is het ook moeilijker om het door te slikken. Stress en angst: dit kan leiden tot problemen met eten en drinken. De hierboven genoemde oorzaken van slikproblemen kunnen ook het innemen van medicijnen moeilijker maken. WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN? Uw apotheker is gespecialiseerd in medicijnen. U kunt met alle vragen over uw medicijnen terecht bij de apotheek. Heeft u moeite met het slikken van medicijnen of heeft u slikproblemen (= dysfagie)? Vraag hierover advies als u meer wilt weten over de verschillende mogelijkheden. ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK In een persoonlijk gesprek kan uw apotheker tips geven om het innemen van medicijnen makkelijker te maken. Hoe meer u zelf vertelt over uw klachten, hoe beter het apotheekteam u kan adviseren. U zou het volgende kunnen bespreken: welke klachten u heeft; hoe lang u al last heeft van de klachten; wat u zelf al geprobeerd heeft; welke aandoening u eventueel heeft; welke medicijnen u gebruikt, op recept of zonder recept. Uw apotheker denkt graag met u mee over de mogelijke oplossingen en kan u als dat nodig is ook adviseren naar de huisarts te gaan. Als u problemen heeft met slikken, dan kan de huisarts u zo nodig verwijzen naar een logopedist. Uw apotheker neemt graag de tijd om in een persoonlijk gesprek antwoord te geven op uw vragen. Dat kan in de apotheek maar ook telefonisch of eventueel bij u thuis. Belangrijk Moeite met slikken van medicijnen Buig uw hoofd naar voren voordat u gaat slikken. Bent u van plan tabletten te breken, fijn te maken of capsules te openen? Overleg eerst met uw apotheker of dit mag. Verslikken Iedereen heeft er wel eens last van. Het is meestal niet nodig om naar een arts te gaan. Als u zich meer dan één à twee keer per week verslikt, is het wel verstandig om naar de huisarts te gaan. MOEITE MET DOORSLIKKEN VAN TABLETTEN EN CAPSULES SLIKPROBLEMEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN? ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK Moeite met eten en drinken door slikproblemen? Neem contact op met uw huisarts. De huisarts verwijst u zo nodig naar een logopedist. Bij vragen: aarzel niet om naar uw apotheek te gaan. U kunt ook een afspraak maken voor een persoonlijk gesprek. NUTTIGE WEBSITES Kijk op voor de instructiefilm Toedienen van tabletten en capsules. Kijk op voor informatie over slikstoornissen en contactgegevens van logopedisten in uw regio. Ontwikkeld september VRAAG OVER UW MEDICIJNEN?
6 Moeite met slikken van geneesmiddelen_ Antibiotica :54 Pagina 4 Medicijnen: sommige medicijnen kunnen sufheid of een droge mond veroorzaken. Als iemand suf is, kan hij vergeten te slikken en kan het voedsel in de luchtpijp terechtkomen. Als er te weinig speeksel in de mond is, plakt het eten minder goed aan elkaar en is het ook moeilijker om het door te slikken. Stress en angst: dit kan leiden tot problemen met eten en drinken. De hierboven genoemde oorzaken van slikproblemen kunnen ook het innemen van medicijnen moeilijker maken. WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN? Uw apotheker is gespecialiseerd in medicijnen. U kunt met alle vragen over uw medicijnen terecht bij de apotheek. Heeft u moeite met het slikken van medicijnen of heeft u slikproblemen (= dysfagie)? Vraag hierover advies als u meer wilt weten over de verschillende mogelijkheden. ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK In een persoonlijk gesprek kan uw apotheker tips geven om het innemen van medicijnen makkelijker te maken. Hoe meer u zelf vertelt over uw klachten, hoe beter het apotheekteam u kan adviseren. U zou het volgende kunnen bespreken: welke klachten u heeft; hoe lang u al last heeft van de klachten; wat u zelf al geprobeerd heeft; welke aandoening u eventueel heeft; welke medicijnen u gebruikt, op recept of zonder recept. Uw apotheker denkt graag met u mee over de mogelijke oplossingen en kan u als dat nodig is ook adviseren naar de huisarts te gaan. Als u problemen heeft met slikken, dan kan de huisarts u zo nodig verwijzen naar een logopedist. Uw apotheker neemt graag de tijd om in een persoonlijk gesprek antwoord te geven op uw vragen. Dat kan in de apotheek maar ook telefonisch of eventueel bij u thuis. Belangrijk Moeite met slikken van medicijnen Buig uw hoofd naar voren voordat u gaat slikken. Bent u van plan tabletten te breken, fijn te maken of capsules te openen? Overleg eerst met uw apotheker of dit mag. Verslikken Iedereen heeft er wel eens last van. Het is meestal niet nodig om naar een arts te gaan. Als u zich meer dan één à twee keer per week verslikt, is het wel verstandig om naar de huisarts te gaan. MOEITE MET DOORSLIKKEN VAN TABLETTEN EN CAPSULES SLIKPROBLEMEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN? ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK Moeite met eten en drinken door slikproblemen? Neem contact op met uw huisarts. De huisarts verwijst u zo nodig naar een logopedist. Bij vragen: aarzel niet om naar uw apotheek te gaan. U kunt ook een afspraak maken voor een persoonlijk gesprek. NUTTIGE WEBSITES Kijk op voor de instructiefilm Toedienen van tabletten en capsules. Kijk op voor informatie over slikstoornissen en contactgegevens van logopedisten in uw regio. Ontwikkeld september VRAAG OVER UW MEDICIJNEN?
MOEITE MET SLIKKEN VAN MEDICIJNEN
MOEITE MET SLIKKEN VAN MEDICIJNEN MOEITE MET SLIKKEN VAN TABLETTEN EN CAPSULES AANDOENINGEN: SLIKPROBLEMEN EN DROGE MOND WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN? ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK APOTHEEK.NL
Door medicijnen Deze kunnen bijvoorbeeld sufheid, verminderde spierkracht of een droge mond veroorzaken.
Slikstoornissen 2 Deze folder is bedoeld voor patiënten met slikproblemen en hun omgeving. Er wordt uitleg gegeven over hoe het komt dat iemand zich verslikt. Ook wordt aangegeven wat de risico s zijn
Logopedie. Patiënteninformatie. Problemen met slikken. Slingeland Ziekenhuis
Logopedie Problemen met slikken i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Deze folder is bedoeld voor mensen met slikproblemen en voor hun familieleden. In deze folder leest u hoe het komt dat
In de bijlage van deze folder leest u meer over het ontstaan en verhelpen van slikproblemen.
Slikspreekuur In overleg met uw behandelend KNO-arts bent u uitgenodigd voor het Slikspreekuur. In deze folder kunt u lezen wat een bezoek aan het Slikspreekuur inhoudt. Heeft u na het lezen van de folder
LOGOPEDIE. Slikproblemen. Bij opgenomen patiënten
LOGOPEDIE Slikproblemen Bij opgenomen patiënten Slikproblemen Omdat u problemen hebt met slikken, krijgt u aangepast eten en/of drinken. Uw logopedist adviseert u daarover het volgende: Overleg altijd
Slikproblemen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Slikproblemen In deze folder krijgt u uitleg over de oorzaak van slikproblemen, hoe u verslikken kunt herkennen en de risico s van verslikken. Ook wordt besproken welke behandelmogelijkheden er zijn en
1 Wat is dysfagie?... 2. 2 Kenmerken van dysfagie... 3. 3 Gevolgen van dysfagie... 3. 4 Behandeling van dysfagie... 4
Dysfagie Logopedie Inhoudsopgave 1 Wat is dysfagie?... 2 2 Kenmerken van dysfagie... 3 3 Gevolgen van dysfagie... 3 4 Behandeling van dysfagie... 4 5 Tips tijdens het eten en drinken... 5 1 Wat is dysfagie?
Slikproblemen bij volwassenen
Slikproblemen bij volwassenen Patiëntenvoorlichting alle aandacht Slikproblemen bij volwassenen Slikproblemen komen voor in alle leeftijdsgroepen. Deze folder gaat over de slikproblemen die bij volwassenen
Dysfagie. Logopedie. Beter voor elkaar
Dysfagie Logopedie Beter voor elkaar 2 Dysfagie Deze folder geeft u uitleg over slikproblemen en hoe u deze zoveel mogelijk kunt voorkomen. De informatie is ook nuttig voor uw omgeving. Laat uw naasten
Hoe verloopt het slikproces?
Slikproblemen Inleiding Tijdens uw ziekenhuisopname heeft u problemen met kauwen en/of slikken gekregen. Daarom is de logopedist ingeschakeld. Zij heeft u uitleg en tips gegeven. In deze folder kunt u
Slikproblemen. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Slikproblemen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Tijdens uw ziekenhuisopname heeft u problemen met kauwen en/of slikken gekregen. Daarom is de logopedist ingeschakeld.
Als slikken moeilijk gaat
Als slikken moeilijk gaat Informatie en algemene adviezen voor volwassenen met slikproblemen Logopedie Locatie Hoorn/Enkhuizen Slikken Eten en drinken (en daarmee kauwen en slikken) zijn van levensbelang
1. Voorbereidende fase In deze fase vindt het afhappen, kauwen en het verzamelen van het voedsel op de tong plaats.
Slikproblemen Eten en drinken Bij normaal eten en drinken is er een hechte samenwerking tussen mond, keel, strottenhoofd en slokdarm. Het slikproces kan globaal in 4 fasen verdeeld worden: 1. Voorbereidende
Slikproblemen. Patiënteninformatie
Slikproblemen Patiënteninformatie Heilig Hart Ziekenhuis Leuven Brochure slikproblemen 2 1. Inhoudstafel 1. Inleiding... 5 2. Hoe verloopt het normale slikken?... 6 3. Slikproblemen... 7 3.1. Mogelijke
Logopedie en Myotone Dystrofie de ziekte van Steinert
Logopedie en Myotone Dystrofie de ziekte van Steinert afdeling logopedie Deze folder is bedoeld voor mensen met de ziekte van Steinert (Myotone Dystrofie). In deze folder vindt u meer informatie over de
Dienst geriatrie Slikproblemen bij ouderen. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie
Dienst geriatrie Slikproblemen bij ouderen Informatiebrochure voor de patiënt en de familie VOORWOORD Beste familieleden, Onlangs werd uw familielid opgenomen in het ziekenhuis. Deze informatiebrochure
Kauw- en slikproblemen
Logopedie Kauw- en slikproblemen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LOG005 / Kauw- en slikproblemen / 07-07-2017 2 Kauw- en slikproblemen U
3. De aanzet tot de slikbeweging vindt plaats en het voedsel komt in de keel. 4. De slokdarm verplaatst het voedsel in de richting van de maag.
Slikproblemen SLIKPROBLEMEN Deze folder is bedoeld voor iedereen die te maken heeft met mensen met slikstoornissen, maar ook voor patiënten die problemen hebben met slikken. In deze folder wordt uitgelegd
Slikproblemen Logopedie & diëtetiek.
Slikproblemen Logopedie & diëtetiek www.nwz.nl Inhoud Slikken 3 Slikproblemen 3 Symptomen van verslikken 4 Risico s 4 Onderzoek en behandeling 5 Voeding 5 Adviezen 6 Meer informatie 7 Uw vragen 7 2 Tijdens
SLIKSTOORNISSEN DYSFAGIE. - Patiëntinformatie -
SLIKSTOORNISSEN DYSFAGIE - Patiëntinformatie - Inleiding Beste patiënt, beste familieleden, Deze brochure bieden we u aan omdat u of uw familielid problemen ondervindt bij het slikken. Deze brochure is
Over slikken... en verslikken WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL
Over slikken... en verslikken WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL 1 2 OVER SLIKKEN... EN VERSLIKKEN INHOUD Voorwoord 4 Normale slikfunctie 5 Slikproblemen (= dysfagie) 6 Oorzaken 6 Gevolgen 7 Behandeling
Antibiotica VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL
Antibiotica HOE GEBRUIKT U ANTIBIOTICA COMBINATIE MET ANDERE MIDDELEN BIJWERKINGEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN GEBRUIK TIJDENS ZWANGERSCHAP EN BORSTVOEDING RESISTENTIE TEGEN ANTIBIOTICA VRAAG OVER
Informatiebrochure Dysfagie. UZ Leuven 1
Informatiebrochure Dysfagie UZ Leuven 1 Beste familie, deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak-, taal - en/of slikproblemen die uw familielid momenteel ondervindt. In deze
Een operatie in het hoofd-halsgebied die tijdelijk hinder kan veroorzaken tijdens het eten en drinken.
Dysfagie 1 Wat is dysfagie? Dysfagie is een slikstoornis die kan ontstaan door: Verminderd functioneren van structuren, spieren of zenuwen die nodig zijn om te slikken. Hieronder verstaan we bijvoorbeeld
Wat u moet weten over slikstoornissen
0000/174/4 - GZA - april - 2012 Wat u moet weten over slikstoornissen campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. 03 443 30 11 fax 03 440 43 74 campus Sint-Vincentius Sint-Vincentiusstraat
Slikproblemen. Informatiebrochure patiënten
Slikproblemen Informatiebrochure patiënten 1. Wat zijn slikproblemen...4 2. Hoe verloopt slikken...4 3. Wat is een slikprobleem...5 4. Hoe ontstaat een slikprobleem...5 5. Hoe slikproblemen verhelpen...5
Dysartrie bij volwassenen
Dysartrie bij volwassenen Inleiding U bent door uw huisarts of specialist doorverwezen naar de logopedist voor de behandeling van uw spraakstoornis dysartrie. In deze folder wordt u uitgelegd wat dysartrie
PATIËNTENINFORMATIE. LOGOPEDIE BIJ SLIKPROBLEMEN Dysfagie en Aerofagie
PATIËNTENINFORMATIE LOGOPEDIE BIJ SLIKPROBLEMEN Dysfagie en Aerofagie 2 LOGOPEDIE BIJ SLIKPROBLEMEN Dysfagie en Aerofagie Algemeen Door middel van deze informatiefolder wil Maasstad Ziekenhuis u informeren
Slikstoornissen bij een beroerte
Patiënteninformatie Slikstoornissen bij een beroerte Informatie voor patiënten en familie Slikstoornissen bij een beroerte Informatie voor patiënten en familie. U bent (of uw familielid is) opgenomen
Stoornissen van het bewegingssysteem Bradykinesie Trager / kleinere bewegingsuitslag Verstoring in de timing Hypokinesie Minder automatische
Stoornissen van het bewegingssysteem Bradykinesie Trager / kleinere bewegingsuitslag Verstoring in de timing Hypokinesie Minder automatische bewegingen Akinesie Bevriezen Rigiditeit Verhoogde spiertonus,
Afasie Vereniging Nederland Bakenbergseweg 125 6814 ME Arnhem Tel. 026-3512512 (werkdagen van 10.00-14.00 uur) Fax 026-3513613 E-mail: avn@afasie.
D Y S A R T H R I E, V E R B A L E A P R A X I E E N D Y S FA G I E s p r e e k - e n s l i k p r o b l e m e n t e n g e v o l g e v a n h e r s e n l e t s e l Afasie Vereniging Nederland Bakenbergseweg
Patiënteninformatie Lage luchtweginfecties
Patiënteninformatie Lage luchtweginfecties Een lage luchtweginfectie is een ontsteking van het onderste deel van de luchtwegen en kan u erg ziek maken. In deze folder vindt u informatie over de klachten,
Logopedie slikproblemen
Logopedie slikproblemen Inhoud Logopedische problemen 3 Het normale slikproces 4 Onderzoek en behandeling 5 Tips 7 Wat doen bij verslikken 9 Meer informatie 10 Tot slot 10 Nuttige coördinaten 11 Ter bevordering
Droge mond. Soms is water alleen niet genoeg. Een gids voor patiënten die behandeld worden tegen kanker. Specialist bij droge mond
Droge mond Een gids voor patiënten die behandeld worden tegen kanker Soms is water alleen niet genoeg Specialist bij droge mond Droge mond: een frequente bijwerking bij de behandeling van kanker Wellicht
PATIËNTEN INFORMATIE SLIKPROBLEMEN
PATIËNTEN INFORMATIE SLIKPROBLEMEN Dysfagie is een stoornis in het slikproces. Slikproblemen komen heel frequent voor en hebben een negatieve invloed op de algemene gezondheid en de levenskwaliteit. Een
Astma en COPD VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? VRAAG HET UW APOTHEKER
Astma en COPD WAT ZIJN DE KLACHTEN MEDICIJNEN OM UW KLACHTEN TE VERMINDEREN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK INFORMATIE MEDICIJNEN OP RECEPT VRAAG OVER UW MEDICIJNEN?
Brandend maagzuur en andere maagklachten Last van uw maag of een beetje misselijk? Vaak weet u meteen de oorzaak. Het eten was te vet, te veel koffie
Brandend maagzuur en andere maagklachten Last van uw maag of een beetje misselijk? Vaak weet u meteen de oorzaak. Het eten was te vet, te veel koffie genomen of een glaasje te veel gedronken. Maar ook
Slikproblemen. Informatiebrochure patiënten
Slikproblemen Informatiebrochure patiënten 1. Wat zijn slikproblemen...4 2. Hoe verloopt slikken...4 3. Wat is een slikprobleem...5 4. Hoe ontstaat een slikprobleem...5 5. Hoe slikproblemen verhelpen...5
Verstopping VRAAG OVER UW MEDICIJNEN! WWW.APOTHEEK.NL
Verstopping WAT IS VERSTOPPING WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN VRAAG OVER UW MEDICIJNEN! WWW.APOTHEEK.NL VERSTOPPING
Dieet bij COPD. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl
Dieet bij COPD Informatie voor patiënten F0521-1011 mei 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44
Parkinsoncafe Breda 27-09-2013
Parkinsoncafe Breda 27-09-2013 Stoornissen van het bewegingssysteem Bradykinesie Trager / kleinere bewegingsuitslag Verstoring in de timing Hypokinesie Minder automatische bewegingen Akinesie Bevriezen
Mondverzorging bij radiotherapie
Mondverzorging bij radiotherapie Inleiding U gaat beginnen of bent al bezig met radiotherapie. Als gevolg van deze therapie kunt u last krijgen van een droge mond of last van uw tandvlees, uw mondslijmvlies
Endoprothese van de slokdarm. Maatschap Gastro-enterologie IJsselland Ziekenhuis
Endoprothese van de slokdarm Maatschap Gastro-enterologie IJsselland Ziekenhuis Wat is een endoprothese? Wanneer u een slokdarmvernauwing heeft, wordt in een aantal gevallen tijdens de operatie of in een
Zenker divertikel. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Zenker divertikel Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Binnenkort wordt u in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen voor een operatie aan een Zenker divertikel.
Adviezen bij slikproblemen
Adviezen bij slikproblemen 2 Inleiding In deze folder vindt u adviezen die u kunnen helpen het slikken zo makkelijk mogelijk te maken. Houding - Zorg dat u goed rechtop op de stoel zit. - Zorg ervoor dat
Osteoporose VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? VRAAG HET UW APOTHEKER
Osteoporose WAT IS OSTEOPOROSE WAT VERGROOT DE KANS OP OSTEOPOROSE GEVOLGEN VAN OSTEOPOROSE MEDICIJNEN BIJ OSTEOPOROSE WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK
WAT IS HOOFDPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN
Hoofdpijn WAT IS HOOFDPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL HOOFDPIJN
> Dysfagie (slikstoornissen)
www.azstlucas.be > Dienst logopedie 2 1. Wat is dysfagie? 3 2. Wat is een normaal slikproces? 4 3. Wat zijn de voornaamste oorzaken van een slikprobleem? 5 4. Overzicht van frequent voorkomende problemen
VRAGENLIJST SPREEKKLACHTEN BIJ DE ZIEKTE VAN PARKINSON
VRAGENLIJST SPREEKKLACHTEN BIJ DE ZIEKTE VAN PARKINSON Omcirkel steeds het cijfer dat bij het beste antwoord hoort. Ik heb de volgende mening over mijn stem: 1. Mijn stem klinkt normaal. 2. Mijn stem klinkt
Logopedie. Logopedie. Ondersteuning bij communicatie- en slikproblemen. Evean. Midden in het leven.
Logopedie Logopedie Ondersteuning bij communicatie- en slikproblemen Evean. Midden in het leven. Werken aan stem-, spraak-, taal-, slik-, gehoorproblemen stemproblemen Heesheid, schorheid en andere stemproblemen
GIRO 5057. Voor meer informatie:
Deze brochure kwam tot stand met medewerking van Caroline Bruggeman, logopedist Nieuw Unicum (Zandvoort), en dr. S.T.F.M. Frequin, neuroloog St Antonius Ziekenhuis (Nieuwegein). Nationaal msfonds Voor
Inhaleren moet je leren Droog oefenen Geneesmiddelen op maat
In Nederland heeft één op de tien mensen last van een chronische aandoening aan de luchtwegen. Dit kan astma zijn, chronische bronchitis of emfyseem. Voor astma, chronische bronchitis en emfyseem samen
Verschijnselen van droge mond
Een droge mond Inleiding Iedereen heeft wel eens tijdelijk last van een droge mond, bijvoorbeeld na langdurig spreken. Maar droge mond kan ook langdurig zijn of zelfs blijvend. Dat kan slecht zijn voor
Morfine Feiten en fabels. Apotheek
00 Morfine Feiten en fabels Apotheek In overleg met uw arts gaat u morfine gebruiken. Morfine behoort tot een groep geneesmiddelen, die morfineachtige pijnstillers of opioïden worden genoemd. Inleiding
Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis Handleiding voor patiënten
Voorkom onnodige achteruitgang in het ziekenhuis Handleiding voor patiënten Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te gaan. Waarom deze informatie? 2 Gebruiksaanwijzing 3 Cartoon 1 bereid uw ziekenhuisopname
Wat kunt u zelf doen?
Hoofdpijn Bijna iedereen heeft wel eens hoofdpijn. Altijd vervelend, maar niet altijd even ernstig, of van even lange duur. Er zijn dan ook verschillende soorten hoofdpijn: spanningshoofdpijn, migraine,
Daarbij kan er sprake zijn van minder eten door bijvoorbeeld: toenemende vermoeidheid; kortademigheid; minder beweging; angst; depressie.
Voeding bij COPD Inleiding Een gezond, afwisselend eetpatroon is voor iedereen goed. Voedsel is immers de brandstof van ons lichaam. Klachten als kortademigheid, vermoeidheid en hoesten kunnen uw lichamelijke
Hyperventilatie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Hyperventilatie Wanneer u gespannen bent of angstig, kunnen verschillende lichamelijke klachten ontstaan. Eén van die klachten is hyperventileren. Hyperventileren wil zeggen dat u te snel of te diep ademt.
DYSARTHRIE, VERBALE APRAXIE EN DYSFAGIE
DYSARTHRIE, VERBALE APRAXIE EN DYSFAGIE DYSARTHRIE, VERBALE APRAXIE EN DYSFAGIE SPREEK- EN SLIKPROBLEMEN TEN GEVOLGE VAN HERSENLETSEL www.hersenletsel.nl Dysarthrie, verbale apraxie en dysfagie Dysarthrie
een bepaalde ziekte, zoals een darmontsteking, het prikkelbare darmsyndroom (IBS), diabetes of een kwaadaardige aandoening.
Verstopping Regelmatig ontlasting hebben, is voor veel mensen een teken van goede gezondheid. De regelmaat verschilt van mens tot mens: de een heeft drie keer per dag ontlasting, de ander drie keer per
Mondverzorging bij chemotherapie
Mondverzorging bij chemotherapie Inleiding Chemotherapie kan invloed hebben op de productie van speeksel door de speekselklieren. Speeksel heeft een reinigende werking en helpt daardoor gaatjes te voorkomen.
MAAGKLACHTEN SOORTEN MAAGKLACHTEN
MAAGKLACHTEN Last van uw maag of een beetje misselijk? Vaak weet u meteen de oorzaak. Het eten was te vet, te veel koffie genomen of een glaasje te veel gedronken. Maar ook andere factoren kunnen maagklachten
Behandeling van overmatig speekselverlies met Glycopyrronium
Behandeling van overmatig speekselverlies met Glycopyrronium In overleg met de behandelend arts van uw kind gaat uw kind behandeld worden met het medicijn Glycopyrronium. Deze folder geeft informatie
Endoprothese van de slokdarm. Maatschap Gastro-enterologie IJsselland Ziekenhuis
Endoprothese van de slokdarm Maatschap Gastro-enterologie IJsselland Ziekenhuis Wat is een endoprothese? Wanneer u een slokdarmvernauwing heeft, wordt in een aantal gevallen tijdens de operatie of in een
Gezondheids centrum. advies, therapie en behandeling door onze experts. Gezondheidscentrum Valkenhof
Gezondheids centrum advies, therapie en behandeling door onze experts 1 Gezondheidscentrum Valkenhof Inhoud Verwijzing en vergoeding Fysiotherapie Diëtetiek Ergotherapie Logopedie Specialist ouderengeneeskunde
Procedurele sedatie en/of analgesie Bijzondere tandheelkunde.
Procedurele sedatie en/of analgesie Bijzondere tandheelkunde www.nwz.nl Inhoud Wat is procedurele sedatie en/of analgesie? 3 Uw voorbereiding op procedurele sedatie en/of analgesie 3 De behandeling 4 Herstel
Droge mond. Soms is water alleen niet genoeg. Een gids voor patiënten met het syndroom van Sjögren. Specialist bij droge mond
Droge mond Een gids voor patiënten met het syndroom van Sjögren Soms is water alleen niet genoeg Specialist bij droge mond Droge mond is één van de meest voorkomende symptomen bij syndroom van Sjögren
operatie aan de keelamandelen bij volwassenen
patiënteninformatie operatie aan de keelamandelen bij volwassenen In overleg met de keel-, neus- en oor arts (KNO-arts) heeft u besloten om uw keelamandelen te laten verwijderen. In deze folder geven wij
Mondverzorging bij chemotherapie
Mondverzorging bij chemotherapie Inleiding Chemotherapie kan invloed hebben op de productie van speeksel door de speekselklieren. Speeksel heeft een reinigende werking en helpt daardoor gaatjes te voorkomen.
Gezondheids centrum advies, therapie en behandeling door onze experts
Gezondheids centrum advies, therapie en behandeling door onze experts Gezondheidscentrum Valkenhof Inhoud Verwijzing en vergoeding Fysiotherapie Diëtetiek Ergotherapie Logopedie Specialist ouderengeneeskunde
Diabetes mellitus. De behandeling van diabetes mellitus
Diabetes mellitus Diabetes mellitus (suikerziekte) is een ziekte van de stofwisseling; hierbij zit er te veel glucose in het bloed Dat kan twee oorzaken hebben: bil type 1 diabetes maakt het lichaam niet
Regelmatig Afvlakking van het gevoelsleven: verlies van initiatief en activiteit, gevoel opgesloten te zitten, gevoel van leegte.
Aripiprazol-capsules 1 mg Werking en toepassingen Wat doet dit medicijn en waarbij wordt het gebruikt? De werkzame stof in aripiprazol-capsules is aripiprazol. Dit geneesmiddel wordt gebruikt bij psychosen,
Hulp bij maaltijden bij patiënten met slikstoornissen na een beroerte
Hulp bij maaltijden bij patiënten met slikstoornissen na een beroerte Beste patiënt en mantelzorger Slikstoornissen is een frequent voorkomend probleem na een beroerte (CVA). In deze brochure geven we
Instructies voor het invullen van de SWAL-QoL (NL)-vragenlijst
Instructies voor het invullen van de SWAL-QoL (NL)-vragenlijst Deze vragenlijst is ontwikkeld om te bepalen in welke mate uw slikprobleem invloed heeft op de kwaliteit van uw dagelijks leven. Neemt u rustig
Voeding bij chronische longziekten
Voeding bij chronische longziekten Voeding bij chronische longziekten Goede lichamelijke conditie Veel mensen met chronische longziekten (ook wel COPD genoemd) hebben voortdurend last van hun aandoening.
Les 4. Naar de apotheek.
http://www.edusom.nl Thema Gezondheid Les 4. Naar de apotheek. Wat leert u in deze les? Waarschuwen. Een bijsluiter lezen. Informatie vragen en om hulp vragen. Wat u kunt zeggen als u iets niet weet of
WAT IS HOOFDPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN
Hoofdpijn WAT IS HOOFDPIJN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRIJ VERKRIJGBARE MEDICIJNEN VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL HOOFDPIJN
Vergiftiging bij kinderen
Vergiftiging bij kinderen WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN GOED OM TE WETEN INFORMATIE VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL VERGIFTIGING BIJ KINDEREN Rode tabletjes, grappige
Prod. oktober 2014, NL/TRIM/0001/14, Exp. oktober 2016. Triumeq. Starten met. Patiënteninformatie
Prod. oktober 2014, NL/TRIM/0001/14, Exp. oktober 2016 Starten met Triumeq Patiënteninformatie Vooraf U krijgt deze folder omdat u Triumeq gaat gebruiken om hiv te remmen. In deze folder vindt u de belangrijkste
Koortsstuipen Informatie voor ouders en verzorgers
Koortsstuipen Informatie voor ouders en verzorgers Albert Schweitzer ziekenhuis afdeling Kindergeneeskunde januari 2015 pavo 0189 Inleiding Uw kind heeft een koortsstuip gehad en is nu opgenomen in het
Slechte adem. Is uw adem fris?
Slechte adem Is uw adem fris? Een frisse adem. Dat wil iedereen. Maar is uw adem ook fris? De meeste mensen met een slechte adem, ook wel halitose genoemd, merken het zelf niet. Ze ruiken het zelf niet.
Samenvatting Mensen ABC
Samenvatting Mensen ABC Week 1ABC: Wie zijn wij? Info: Wie zijn wij mensen Mensen zijn verschillend. Iedereen is anders, niemand is hetzelfde. Dat noem je uniek. Een mens heeft een skelet van botten. Daarom
Kanker VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL
400020 Kanker_400020 Kanker 05-10-11 15:32 Pagina 8 Kanker WAT IS KANKER MEDICIJNEN BIJ KANKER WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK INFORMATIE MEDICIJNEN
Lesbrief 4. Naar de apotheek.
Thema Gezondheid Lesbrief 4. Naar de apotheek. Wat leert u in deze les? Waarschuwen. Een bijsluiter lezen. Informatie vragen en om hulp vragen. Wat u kunt zeggen als u iets niet weet of begrijpt. Veel
Als eten een opgave wordt..
Als eten een opgave wordt.. Bent u onbedoeld afgevallen of geniet u niet meer van het eten zoals vroeger? Duurt het eten steeds langer en wordt het wegslikken van vlees een hele klus? Ervaart u (samen)
Afasie. Doel voorlichting. Voorbeeld 2. Voorbeeld 1. Inhoud 9-10-2013. Voorlichting RST Zorgverleners. Spraak- en taalproblemen bij ouderen
Voorlichting RST Zorgverleners Inhoud Spraak- en taalproblemen bij ouderen Afasie Dysartrie Verbale apraxie Dysfagie Datum, Instelling Plaats Door Baukje Dijk, logopedist Doel voorlichting Na deze bijeenkomst
50 tips voor het voorkomen van ondervoeding en uitdroging
50 tips voor het voorkomen van ondervoeding en uitdroging Voldoende eten en drinken is belangrijk, zeker voor mensen met dementie. Uitdroging en ondervoeding kunnen leiden tot een snelle verslechtering
49 Vaginale schimmelinfectie.indd 6
Vaginale schimmelinfectie WAT IS EEN VAGINALE SCHIMMELINFECTIE WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL
Logopedie na een beroerte
Logopedie na een beroerte Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2011 pavo 0473 Inleiding Veel mensen hebben na een beroerte problemen met praten of slikken. De neuroloog regelt dat u hiervoor naar de logopedist
operatie aan de keelamandelen bij volwassenen
operatie aan de keelamandelen bij volwassenen In overleg met de keel-, neus- en oorarts (KNO-arts) heeft u besloten om uw keelamandelen te laten verwijderen. In deze folder geven wij u informatie over
Diabetes mellitus VRAAG OVER UW MEDICIJNEN?? WWW.APOTHEEK.NL
Diabetes mellitus WAT IS DIABETES MELLITUS BEHANDELING: MEDICIJNEN EN DIEET WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VUUR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK INFORMATIE MEDICIJNEN OP RECEPT VRAAG
Schuim Zorg ervoor dat uw endeldarm leeg is voordat u de schuim inbrengt. Ga vooraf naar het toilet.
Mesalazine Uw behandelend maag-darm-leverarts heeft u verteld dat u in aanmerking komt voor een onderhoudsbehandeling met mesalazine in verband met een chronische ontstekingsziekte van de darm. In deze
mijn wetenschappelijke experimenten
naam Datum werkblaadje 3 mijn wetenschappelijke experimenten het spijsverteringsstelsel werkblaadje 3 b experiment 1: het SpeekSel citroensap of azijn onderzoeksvraag: water in de mond krijgen, bestaat
Behandeling met dexamethason bij een hersentumor
Behandeling met dexamethason bij een hersentumor Informatie voor patiënten F0722-3111 december 2010 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411,
Maagklachten kunnen worden onderverdeeld in: een vol gevoel/misselijkheid, maagpijn en brandend maagzuur.
Maagklachten Maagklachten Wie kent het niet? Kort na het eten bijvoorbeeld bukken om iets op te rapen, en dan voel je iets van het eten zurig terugkomen. Of je krijgt na een te zware maaltijd een vervelend,
Voedingsadvies bij een Nissen fundoplicatie
Patiënteninformatie Voedingsadvies bij een Nissen fundoplicatie rkz.nl De chirurg schrijft u na de operatie een voedingsadvies voor. Hierbij mag u de eerste week alleen dik vloeibaar en gemalen eten, zoals
Depressie bij ouderen
Depressie bij ouderen Bij u of uw familielid is een depressie vastgesteld. Hoewel relatief veel ouderen last hebben van depressieve klachten, worden deze niet altijd als zodanig herkend. In deze folder
Endoscopiecentrum. Plaatsing van een buisje in de slokdarm (stent, endoprothese)
Endoscopiecentrum Plaatsing van een buisje in de slokdarm (stent, endoprothese) Endoscopiecentrum Inleiding U bent naar het Endoscopiecentrum verwezen voor het plaatsen van een buisje in uw slokdarm.
Mevrouw van der Veen (76), klant Sensire Doetinchem
Mevrouw van der Veen (76), klant Sensire Doetinchem Logopedie voor volwassenen Even bijkletsen met de buurvrouw. Een vriend feliciteren via de telefoon. Een eenvoudig gesprekje is niet vanzelfsprekend
Maagklachten WAT ZIJN MAAGKLACHTEN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN INFORMATIE
Maagklachten WAT ZIJN MAAGKLACHTEN WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN INFORMATIE VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL MAAGKLACHTEN LAST