Hoe werken met de portfolio s? In de portfolio s is een duidelijke leerlijn ingebouwd.

Transcriptie

1 VRAAG 7 Hoe werken met de portfolio s? In de portfolio s is een duidelijke leerlijn ingebouwd. We beschouwen attitudes als voedingsbodem voor het leren leren. - Eerste graad: expliciteren : binnencirkel nog impliciet - Tweede graad het gestructureerd leren expliciet benaderen - Derde graad: helicopterzicht. Leerlingen zijn meer in staat om vaardigheden sterker in de vinger te krijgen en zijn daardoor beter voorbereid op het leven en de school later.

2 (Vanaf) Eerste graad Leerlingen moeten gecoacht worden in het gebruiken van de portfolio s. Doel van de pagina s is dat ze breed ingezet worden, Kinderen leren op school, thuis en in wereld. Leerkrachten, ouders en kinderen moeten zicht krijgen op het breed leren en niet enkel de leerkansen van de klas gebruiken. Ik kan Ik geloof in mezelf. Ik heb zelfvertrouwen. Ik leer mezelf kennen. Ik denk na over wat ik al kan en wat nog niet. Ik ontdek mijn talenten. Ik ga na waar ik minder goed in ben en hoe ik daar mee kan omgaan. Ik werk zelfstandig maar kan ook leren van en met anderen. Ik kan ondersteunen Ga na welke talenten een kind bij een activiteit zinvol kan inzetten. Stimuleer hen deze talenten te gebruiken. Bespreek dit. Leg de link met thuis en de wereld. Geef zo veel mogelijk positieve feedback. Help hen in zichzelf te geloven.

3 Ik wil Ik wil ondersteunen Ik wil leren. Ik denk na over wat mij interesseert. Ik wil de wereld ontdekken. Ik sta open voor iets nieuws. Ik neem initiatief. Ik wil aan de slag gaan. Ik denk na over wat ik wil leren. Ik wil mijn talenten inzetten. Ik wil mijn grenzen verleggen. Kinderen willen nieuwe dingen ontdekken en zijn van nature gemotiveerd om te leren. Maak gebruik van deze natuurlijke motivatie en nieuwsgierigheid. Bied kinderen brede kansen tot initiatief nemen. Geef hen inspraak. Leer hen keuzes maken. Maak verbinding met wat kinderen buiten de school (kunnen) leren. Stimuleer kinderen om wat ze op school leren ook buiten de school te gebruiken. Ik kijk vooruit. Ik oriënteer me op te bereiken doelen. Ik plan inhoudelijk mijn taken en opdrachten. Ik plan in de tijd: wanneer doe ik wat? Ik ga doelmatig om met rustpauzes. Ik bereid mijn toetsen tijdig voor. Ik hou rekening met andere activiteiten. Ik vermijd storingen. Ik organiseer mezelf. Ik plan Ik plan ondersteunen Leer kinderen doelgericht werken aan taken en opdrachten. Bespreek de doelen met de kinderen: vooraf en achteraf. Leer kinderen vooruit- en terugblikken: Welke materialen gebruiken? Schoolagenda hanteren Boekentas maken Zicht krijgen op het weekschema Alleen of samen werken, zelfstandig of met hulp? De hoeveelheid to do verdelen in haalbare studeerdelen Actief werken met tijdskaders: minuten, uur, dag, week, maand, seizoen, schooljaar, jaar Zicht krijgen op het eigen leer-bioritme : ochtend avond Ik blijf bij de les en luister aandachtig. Ik voer mijn planning uit. Ik begin tijdig en ga aan de slag. Ik hou vol en werk door. Ik werk nauwkeurig. Ik verzorg mijn werkhouding. Ik concentreer me op mijn taken. Ik laat me niet onnodig afleiden. Ik verzorg mijn werkplaats. Ik denk na over hoe ik werk en wat ik nog kan verbeteren. Ik doe Ik doe ondersteunen Kinderen zijn van nature doeners. Het is belangrijk om een leerhouding en aanpak te ontwikkelen die hen helpt om inderdaad effectief aan de slag te gaan en de doelen te bereiken. Zorg voor actieve werkvormen (Actief Leren). Zorg voor een klasorganisatie die de effectieve leertijd optimaliseert. Bespreek met kinderen hoe ze effectief werken. Maak tijd voor het coachen van kinderen.

4 Vanaf de tweede graad De pagina s: ik weet ik orden ik onthoud ik gebruik zijn terug te vinden in de groene pagina s vooraan vanaf het derde leerjaar. Deze pagina s zijn op verschillende manieren inzetbaar: - Je bouwt als leerkracht geregeld een reflectiemoment in en overloopt met de leerlingen welke leerstrategieën in de klas of individueel thuis aan bod kwamen. - Pro-actief: bij de opstart van een groepswerk wereldoriëntatie bekijk je met de leerlingen hoe en welke verschillende manieren er kunnen ingezet worden om de informatie te verzamelen die bij de opdracht horen (idem voor ik orden). - Deze pagina s kunnen ook inspirerend werken voor u als leerkracht: welke strategieën gebruik je zelf (leerkracht als model) of stimuleer je als leerkracht.

5 Ik weet Ik focus op het onderwerp en ga na wat ik wil weten, wat ik er zelf van weet en hoe ik nog meer kan te weten komen. Ik kies de gepaste bron om informatie te verzamelen. Ik onderzoek om te weten: ik gebruik mijn zintuigen om te luisteren, kijken, voelen, proeven, ruiken. Ik stel vragen om te weten: mondeling (interview), schriftelijk (brief, ). Ik lees om te weten: een krant, een tekst, een boek, een tijdschrift, een brief, bijsluiter, een website, een Ik zoek op om te weten: in boeken, encyclopedie, op het internet, met een zoekmachine, woordenboek, atlas, agenda, kalender Ik kom het te weten en ga na of ik de juiste informatie heb. Ik weet ondersteunen Kinderen zijn eerder doeners dan denkers. Activeer steeds de voorkennis van kinderen en stimuleer hen om dat ook zelf te doen. Voorzie voldoende krachtige activiteiten waarbij de kinderen bronnen moeten raadplegen. Sta de kinderen toe om tijdens de lessen dingen op te zoeken. Voorzie voldoende en diverse bronnen, aangepast aan de doelen van de activiteit en de mogelijkheden van de kinderen. Coach de kinderen bij het taakgericht hanteren van bronnen. Stimuleer de kinderen om ook buiten de school bronnen te raadplegen. Integreer dit in uw huiswerkbeleid. Ik orden Ik onderscheid wat ik nodig heb en wat niet. Ik orden om te begrijpen. Ik probeer verbanden te ontdekken en/of te leggen. Ik hou bij het ordenen rekening met de opdracht of mijn doel. Ik kies een gepaste aanpak om te ordenen. Ik orden volgens tijd, plaats, gewicht, hoeveelheid, spellingstrategie Ik maak een schema om te ordenen. Ik vat samen, zoek hoofdzaak/bijzaak. Ik krijg zicht op de inhoud en ga na of ik verder kan. Ik orden ondersteunen Om tot leren te komen is inzicht in informatie noodzakelijk. Het ordenen hiervan is een wezenlijke stap in het proces. Sta als leerkracht model en leer kinderen hoe jij zelf informatie ordent. Voorzie krachtige leermomenten om te ordenen. Zorg dat kinderen meerdere strategieën leren kennen om te ordenen. Leer hen ontdekken welke strategie best past bij de leerinhoud en bij hun eigen leerstijl. Bespreek deze strategieën en coach de kinderen bij het efficiënt gebruik hiervan. Integreer dit in uw huiswerkbeleid. Ik onthoud Ik ga na wat ik niet mag vergeten of moet onthouden. Ik ga na hoe ik dit best kan onthouden. Ik onthoud gedachten. Ik onthoud de grote lijnen. Ik onthoud de betekenis. Ik onthoud details. Ik oefen in om te onthouden. Ik herhaal om te onthouden. Ik maak een tekening of een schema om te onthouden. Ik verbind zaken met elkaar om te onthouden. Ik ga na of ik het echt onthouden heb. Ik onthoud ondersteunen Het memoriseren van betekenisvolle inhouden is een noodzakelijke stap om deze op te roepen en te gebruiken in een nieuwe situatie (meer dan tijdens een toets). Maak kinderen duidelijk wat ze effectief moeten onthouden en wat niet. Voorzie herhaling voor het onthouden op lange termijn of voor het leven. Sta als leerkracht model en leer kinderen hoe jij zelf informatie onthoudt. Voorzie ook krachtige leermomenten in de klas gericht op het leren onthouden. Vermijd om van leren onthouden een doel op zich te maken. Zorg dat kinderen meerdere strategieën leren kennen om te onthouden. Leer hen ontdekken welke onthoudstrategie best past bij de leerinhoud en bij hun eigen leerstijl. Bespreek deze strategieën en coach de kinderen bij het efficiënt gebruik hiervan. Integreer dit in uw huiswerkbeleid.

6 Ik gebruik Ik gebruik (of doe) wat ik leerde zowel thuis op school als in de wereld. Ik maak gebruik van referentiekaders: ik hanteer geld, een kompas, een kaart, een klok, een agenda, mijn computer, een GSM, een tijdlijn, spellingregels Ik vertel, schrijf, geef een presentatie of maak een schema over wat ik heb geleerd. Door mijn uitleg help ik anderen om iets te begrijpen. Ik gebruik wat ik heb geleerd bij het oplossen van een probleem of in nieuwe situaties. Ik gebruik ondersteunen Een van de doelen van leren leren is het geleerde kunnen gebruiken in gevarieerde situaties. Zorg voor een rijke en krachtige leeromgeving - actief leren - waarin kinderen hun eigen leerproces in handen nemen en pas dit toe binnen diverse - met elkaar verbonden leergebieden. Leg de link met wat kinderen thuis en in de wereld kunnen doen om hun competenties functioneel in te zetten. Integreer dit in uw huiswerkbeleid.

7 Derde graad In de derde graad komt de nadruk te liggen op het reflecteren (Dit gebeurt reeds vanaf het kleuteronderwijs maar wordt steeds bewuster en explicieter!). Zie pagina s 12 en 13. Ik leer zelfstandig Ik weet mijn talent aan te wenden. Ik weet wat ik wil. Ik maak een eigen planning. Ik ga zelfstandig aan de slag. Ik studeer efficiënt. Ik kies mijn bronnen. Ik maak een ordening die bij mij past. Ik weet hoe ik best iets onthoud en dat doe ik dan ook zo. Ik gebruik wat ik heb geleerd. Ik leer ook zonder dat anderen me helpen. Ik leer zelfstandig ondersteunen Zelfstandig werken leidt niet automatisch tot zelfsturing. Zelfsturing vereist zelfkennis. Laat kinderen zicht krijgen op de eigen talenten en leerstijl om hun basiscompetenties vlot te verwerven. Accepteer verscheidene oplossingswijzen, strategieën en leerstijlen. Stimuleer kinderen los te komen van een te grote afhankelijkheidsrelatie met de leerkracht, de ouders, medeleerlingen, anderen Bouw met de kinderen deze competenties op: Weten wat je alleen kan. Weten wat je zonder hulp kan. Durf tonen om zaken zelfstandig aan te pakken Enkel hulp inroepen wanneer ze nodig is. Niet afhankelijk worden van die hulp, maar eruit leren om er zelfstandig mee verder te kunnen. Geen onnodige vragen stellen. Maak gebruik van de schoolagenda om de kinderen te coachen bij het zelfstandig studeren. Betrek hier ook de ouders bij.

8 Ik leer van en met anderen ondersteunen Van samenwerken naar samen leren Voorzie voldoende leermomenten waarin kinderen functioneel leren samenwerken. Laat kinderen soms kiezen een taak alleen of samen te maken. Integreer sociale vaardigheden bij het leren leren : Bereidheid tonen om samen te werken en van anderen te leren Anderen respecteren en waarderen Leiding kunnen nemen en die van anderen aanvaarden Respectvol opkomen voor jezelf, dingen in vraag durven stellen Kritiek kunnen beluisteren en eruit leren Integreer CLIM-vaardigheden bij het leren leren : Materiaal hanteren tijd bewaken bemiddelen leiden verslaggeven Maak tijd om de kwaliteit van het samenwerken vooraf en nadien te bespreken. Ik leer van en met anderen Ik zoek uit wie me kan helpen. Ik durf hulp vragen. Ik vraag uitleg wanneer nodig. Ik heb interesse in hoe anderen leren. Ik wil van anderen leren. Ik toon anderen hoe ik zelf leer. Ik vertel anderen wat ik heb geleerd. Ik ben bereid om samen te werken. Ik ben bereid om taken te verdelen en mijn deel op te nemen. Ik zet mijn talenten in zodat anderen van mij kunnen leren. Ik weet dat ik kan bijleren door met anderen samen te werken. Ik ondervind wanneer samenwerken een meerwaarde biedt en wanneer niet. Ik reflecteer Ik denk na over de doelen die ik wil bereiken. Ik blik terug op de doelen die ik bereikt heb. Ik blik terug op mijn aanpak om mijn doelen te bereiken. Ik denk na over hoe ik werk en wat ik nog kan verbeteren. Ik denk na over hoe ik leer. Ik denk na over wat ik al kan en wat nog niet. Ik denk na over wat me interesseert en wat ik wil leren. Ik denk na over mijn troeven en hoe ik die kan inzetten. Ik denk na over mijn valkuilen en hoe ik die kan vermijden. Ik denk na over mijn kwaliteiten bij het samenwerken. Ik denk na over wat ik nodig heb om zelfstandig te studeren. Ik denk na over hoe ik mijn studieplanning kan verbeteren. Ik evalueer mijn leren leren voor en na een toets. Ik sta open voor feedback van anderen.