Management & Organisatie Proeftoets SE 6 havo 5

Transcriptie

1 Naam: Beste leerling, Dit schoolexamen voor het vak M&O betreft de nieuwe hoofdstukken 20 tot en met 25 alsmede van de hoofdstukken 28 tot en met 30 en heeft als onderwerpen: - toepassingen van informatie- en communicatietechnologie - voorraadwaardering, kosten-, liquiditeiten-, winst- en break-even-berekeningen. Het bestaat uit 24 opgaven. Er zijn 68 punten te behalen. Je hebt 150 minuten om deze toets af te leggen. De uitwerkingen van deze toets moeten plaats vinden in de kantoortoepassing MS-Excel. Het gebruik van een rekenmachine of andere hulpmiddelen behalve een computer is derhalve niet toegestaan! Het is evenmin toegestaan om andere geautomatiseerde hulpmiddelen of toepassingen - bijvoorbeeld internet, memorystick, mp3-speler - te gebruiken. De spreadsheet mag uitsluitend in een daarvoor aangewezen directory worden opgeslagen. Pogingen om afwijkend van deze instructie te werken worden geïnterpreteerd als fraude bij het examen. Daarmee komt ook het recht op een herkansing te vervallen. Het is toegestaan om op dit vragenformulier te schrijven. Het is ook toegestaan om op een (extra) antwoordenblad kladaantekeningen te maken. Lever aan het einde van het examen het volgende in: - het vragenformulier (voorzien van naam) en - je kladaantekeningen (indien van toepassing, eveneens voorzien van naam) en zorg dat je uitwerkingsbestand op de juiste manier is opgeslagen. VEEL SUCCES! Voorbereiding & werkwijze Voer volgende handelingen uit op de computer - Start Excel en open een nieuw bestand. - Sla het nieuwe bestand op als "familienaam-voornaam.xlsx" op de aangegeven plaats. - Ga naar <Pagina-indeling> <Titels afdrukken> en voer een koptekst in waarbij in de linkerbovenhoek bestands- en tabbladnaam en in rechterbovenhoek een paginanummer komen te staan. - Ga naar <Pagina-indeling><Titels afdrukken> en wijzig voor de pagina de schaal van het afdrukken naar aanpassen aan 1 bij 2 pagina s; afhankelijk van jouw werkwijze kan kan hier later ook de stand van de pagina worden gewijzigd van staand naar liggend. - Wijzig de naam van Blad1 in een. Verwijder overig aanwezige tabbladen. - Kopieer tabblad een en hernoem de kopieën tot er zes tabbladen zijn met de namen "een" tot en met "zes". Het is de bedoeling dat je per tabblad de uitwerking van een hele opgave met dezelfde naam opneemt. - Markeer de gevraagde uitkomsten door deze vet- en schuin-gedrukt weer te geven. - Gebruik nergens de kleur geel! H5 SE6 MO proef.doc 1 / 6

2 Opgave een Liquiditeiten & resultaten (18 punten) 18p Gegeven Handelsonderneming "De Vrolijke Tuinkabouter" wil een liquiditeitsbegroting en resultatenbegroting voor het eerste kwartaal van 2012 maken. Daarvoor zijn deze gegevens verzameld: A. Positief saldo liquide middelen op 1 januari B. Werkelijke omzet: oktober november december C. Verwachte omzet: januari februari maart D. Werkelijke inkopen oktober november december E. Verwachte inkopen januari februari maart F. De verkopen zijn voor 80% op rekening en voor 20% contant. De krediettermijn van debiteuren bedraagt twee maanden. G. De inkopen zijn geheel op rekening. De krediettermijn van crediteuren is 1,5 maanden. De inkopen zijn binnen een maand regelmatig gespreid. H. Een deel van het magazijn is verhuurd voor per jaar. De huur wordt vooruitontvangen op de eerste dag van elk kwartaal. I. Aan lonen wordt elke maand betaald. De sociale lasten zijn 30% van de betaalde lonen en worden aan het einde van elk kwartaal betaald. J. Het vakantiegeld is per jaar en wordt in mei uitbetaald. K. De verkoopkosten zijn 4% van de omzet in een bepaalde maand en worden steeds de volgende maand betaald. L. De afschrijvingskosten bedragen 300 per maand. M. In maart 2012 wordt aan investeringen betaald. N. In februari 2012 wordt aan winstbelasting betaald. O. Op 31 maart wordt op een lening afgelost. Op die datum worden ook de interestkosten van deze lening over het eerste kwartaal achteraf betaald: P. De overige kosten bedragen ,- per jaar. Deze kosten ontstaan regelmatig gedurende een jaar. De overige kosten worden in het eerste tot en met het vierde kwartaal betaald in de verhouding 2 : 3 : 2 : 5. Q. In maart zal een bestelauto met een boekwaarde van contant worden verkocht voor R. Op 1 februari 2012 zal een nieuwe lening worden opgenomen van ,-. Het bedrag wordt op de rekening bij de postbank gestort. De interestkosten van deze lening bedragen 500,- per maand. De betaling van deze interest vindt elk jaar achteraf plaats op 31 januari. S. De brutowinst bedraagt 30% van de omzet H5 SE6 MO proef.doc 2 / 6

3 10p 1 5p 2 1p 3 2p 4 Stel de liquiditeitenbegroting voor het eerste kwartaal van 2012 samen. Stel de resultatenbegroting voor het eerste kwartaal van 2012 samen. Geef twee redenen waarom de boekhouding zeer geschikt is om te automatiseren. Benoem voordelen die jij persoonlijk hebt ontdekt in het werken met Excel Opgave twee kostenberekeningen (10 punten) Industriële onderneming Over de schreef N.V. heeft een aantal vaste activa in bezit waarop ze afschrijft met een vast percentage van de aanschafprijs. Ze heeft daarvan het volgende lijst samengesteld: - fabriekspand aanschaf op voor ,-- af te schrijven in 50 jaar, geen restwaarde - machines aanschaf op voor ,-- af te schrijven in 5 jaar, restwaarde inventaris aanschaf op voor ,-- af te schrijven in 10 jaar, restwaarde Over de schreef N.V. schaft op 1 januari 2008 voor de vervaardiging van een nieuw op de markt te brengen product een machine aan. Met betrekking tot deze machine worden de volgende gegevens verstrekt: - aanschafprijs ,-- - restwaarde 7.500,-- - technische levensduur 10 jaar - economische levensduur 6 jaar De installatiekosten van de machine bedragen ,--. De kosten van buitengebruikstelling zullen naar verwachting ongeveer 1.500,-- bedragen. Gedurende het gebruik van de machine is de gemiddelde rentestand 4% per jaar. De afschrijving vindt telkens plaats aan het einde van het boekjaar. 8p 5 2p 6 Maak in Excel een overzicht van 2000 tm 2020 waarin zowel per genoemd actief als (indien van toepassing) in totaal worden opgenomen: - aanschafprijs - aanschafdatum - het afschrijvingspercentage - de jaarlijkse afschrijving - de jaarlijkse boekwaarde na de afschrijving Bereken de jaarlijks in te calculeren interest als deze wordt berekend over het gemiddeld tijdens de gehele levensduur geïnvesteerd vermogen H5 SE6 MO proef.doc 3 / 6

4 Opgave drie Brutowinstopslagmethode (14 punten) Truzement BV past de brutowinstopslagmethode toe en heeft de volgende gegevens verzameld over het jaar 2006: - Het gehanteerde brutowinstopslagpercentage in de voorcalculatie bedraagt 50%. - De verwachte afzet was artikelen. - In 2006 zijn artikelen verkocht voor 17,60 exclusief omzetbelasting. - De inkoopkosten waren geraamd op ,-- maar bedragen werkelijk ,--. - De algemene kosten zijn in ,-- terwijl een bedrag van ,-- was begroot. - De verkoopkosten waren geschat op 0,50 per artikel; over 2006 werd ,-- daaraan uitgegeven. - De begrote inkoopprijs was 11,60 per stuk. Begin 2007 blijkt dat in ,90 per stuk is betaald. - Truzement BV verwacht voor 2006 een interestopbrengst van ,--. Door een stijging van de interestvoet is dat ,-- geworden. 1p 7 2p 8 Bereken de verwachte verkoopprijs. Bereken de voor 2006 verwachte nettowinst. Specificeer in je opstelling de overheadkosten. 2p 9 Bereken met behulp van doelzoeken het brutowinstpercentage dat werkelijk wordt gerealiseerd. Beschrijf in je rekenblad welke cel je hebt ingesteld, op welke waarde en welke cel aangepast mocht worden. 1p 10 Bereken de gerealiseerde nettowinst over p 11 Hoeveel procent, in één decimaal nauwkeurig, bedraagt de gerealiseerde nettowinst meer of minder dan de verwachte nettowinst? Bereken en verklaar het verschil tussen de gerealiseerde nettowinst en de verwachte nettowinst. Bereken daarvoor: 2p 12 - het verschil in brutowinst; geef ook een analyse van dit verschil. 1p 13 - het verschil in bedrijfskosten; geef ook een analyse van dit verschil. 1p 14 - het verschil in renteopbrengsten. 3p 15 Vergelijk middels een geschikte grafiek voor- en nacalculatie H5 SE6 MO proef.doc 4 / 6

5 Opgave vier Nettowinstopslagmethode (10 punten) Firma Koudveen handelt in één soort gewas. Voor de begroting voor 2007 zijn de volgende cijfers verzameld: - afzet eenheden; - vaste verrekenprijs 2,15, inclusief 0,25 inkoopkosten; - opslag voor overhead 20%; - opslag voor nettowinst 15%; - omzetbelasting 6%; - verwacht voordelig budgetresultaat op inkoopkosten 800,-- Na afloop van 2007 blijkt het volgende: - afzet eenheden; - inkoopprijs 1,92 per stuk; - inkoopkosten ,--; - overheadkosten ,--. 2p 16 Bereken de consumentenprijs voor p 17 Bereken de voorcalculatorische nettowinst. 4p 18 Bereken de nacalculatorische nettowinst door berekening van het gerealiseerde verkoopresultaat en de gerealiseerde budgetresultaten, gesplitst in resultaat op inkopen en resultaat op overheadkosten. 2p 19 Geef een controleberekening van de nettowinst. Opgave vijf Break-even (10 punten) Tortelduif bv handelt in horloges. De verkoopprijs is gesteld op 6,95 bij een verwachte inkoopprijs van 3,95 (beide exclusief btw). Voor 2009 verwacht Tortelduif bv de volgende kosten te maken: variabele inkoopkosten vaste inkoopkosten variabele verkoopkosten vaste verkoopkosten variabele algemene kosten vaste algemene kosten Er wordt aangenomen dat er in horloges verkocht worden. 2p 20 Bereken de verwachte nettowinst voor 2009: 2p 21 Bereken met doelzoeken voor 2009 de break-evenafzet en de break-evenomzet. Geef aan welke cel je hebt ingesteld, op welke waarde en welke cel aangepast mocht worden. 3p 22 Controleer de uitkomst bij de vorige vraag met een grafiek. 3p 23 Bereken met doelzoeken de afzet die nodig is om in 2009 een winst te maken van Geef aan welke cel je hebt ingesteld, op welke waarde en welke cel aangepast mocht worden H5 SE6 MO proef.doc 5 / 6

6 Opgave zes Informatiseren (6 punten) 6p 24 Maak een cijfermodel voor de docent: - zorg per tabblad voor een lege kolom A en voeg in de rij van een antwoord de te behalen score in - zorg er voor dat in kolom A behalve de te behalen punten geen cijfers staan - zorg in tabblad zes voor een totaaltelling van de punten per opdracht - zorg er voor dat de docent niet moet rekenen om toegekende punten te totaliseren en het cijfer te bepalen - zorg er voor dat er een compliment verschijnt wanneer het cijfer hoger is dan een 7, er moet een uiting van afkeuring staan bij een onvoldoende - zorg er voor dat het gehele bestand netjes printbaar is Nu je hier bent aangekomen, ben je klaar met het examen. Nog een tip: bezie je antwoorden nog eens op je gemak! Tenslotte: zoals altijd staat het je vrij om onder het werk vragen of opmerkingen te plaatsen! malus voorbeelden gebrek werkwijze: gebrek formulekennis 1p (per keer) geen scheiding input/verwerking /output gebrek werkwijze 1p (per keer) verwerking niet dynamisch (getallen ipv formule) niet volgen opdracht (benoem tabbladen ) bonus onvolledige grafieken ((as )titels, legenda ) bijzondere kennis +1p (per functie/formule) voorbeeld gebrek formulekennis: bijzondere uitwerking +1p (per keer) niet sommeren maar C1 + C2 + C H5 SE6 MO proef.doc 6 / 6