ONCOLOGIE. Doelstellingen: De cursist maakt kennis met basisterminologie rondom kanker (goedaardig/kwaadaardig, uitzaaiingen en behandelvormen).

Transcriptie

1 ONCOLOGIE Doelstellingen: De cursist maakt kennis met basisterminologie rondom kanker (goedaardig/kwaadaardig, uitzaaiingen en behandelvormen). De cursist maakt verdieping op maat, dit kan bv zijn: - verdieping in veel voorkomende onderzoeken bij kanker - verdieping in bekende behandelvormen van kanker - specifieke verdieping in veel voorkomende verpleegkundige zorgproblemen bij kanker - specifieke verdieping in de verpleegkundige zorg bij een specifieke vorm van kanker. Welke verpleegkundige zorg verleen ik bij mijn cliënt? Wat zijn aandachtspunten? observatie punten? praktische punten, op welke mogelijke potentiële verpleegproblemen moet ik alert zijn? welke psychosociale zorg is nu van belang?

2 ONCOLOGIE Onkos: massa of tumor Logie: leer of kunde

3 Wat is kanker? J -INYIAE&FEATURE=FVSR 2.23 MIN

4 - GEZWEL - TUMOR -R.I.P. (RUIMTE INNEMEND PROCES) - NEOPLASMA Autonome groei

5 ONCOLOGIE Afdeling oncologie Afdeling gespecialiseerd in de zorg rondom kanker Medisch oncoloog Oncologie verpleegkundige Internist die zich gespecialiseerd heeft in kanker Verpleegkundige die gespecialiseerd is in de zorg van patiënten met kanker

6 GOEDAARDIG EN KWAADAARDIG Benigne maligne Expansieve groei Infiltratieve groei

7 9 MEEST VOORKOMENDE SYMPTOMEN DIE OP KANKER WIJZEN 1. Blijvende heesheid of hoest, eventueel met bloed in opgehoest slijm. 2. Slikklachten: als slikken pijn doet, het eten slecht zakt of blijft steken. 3. Nieuwe of veranderende moedervlekken (vorm, omvang, uiterlijk, jeuk of bloeden). 4. Een schilferend plekje of bobbeltje op uw huid. 5. Een verdikking of bobbel(tje) ergens in uw lichaam, bijvoorbeeld in de borst(en), zaadbal(len), hals, oksel, lies of elders in het lichaam. Vrouw: Ongewoon vaginaal bloedverlies of abnormale afscheiding buiten de menstruatie om 6. Man: zaadbalklachten. 7. Blijvende verandering in de stoelgang zonder duidelijke aanleiding, of ongewoon bloedverlies en/of slijm bij de ontlasting. 8. Veranderingen bij het plassen zoals moeilijker kunnen plassen, vaker moeten plassen, pijn bij het plassen of bloed in je plas. 9. Gewichtsverlies zonder aanleiding.

8 OORSPRONG VAN TUMOREN De oorsprong van tumoren kun je indelen in drie hoofdgroepen: 1. De carcinoma s zijn maligne tumorcellen ontstaan uit epitheelcellen 2. De sarcoma s ontstaan uit bot, vet, spier, bloedvaten of andere hecht- en steunweefsel 3. De leukemiën zijn maligne tumorcellen, ontstaan uit witte bloedcellen

9 KANKER EN WAARSCHUWINGSTEKENS

10 Metastasen: GEZWELLEN DIE ZICH VORMEN OP AFSTAND

11 VERSPREIDING/METASTASERING Metastase vindt meestal plaats in een laat stadium. Het kan zich op drie manieren verspreiden: 1. via lymfe (lymfogene metastasering) 2. via bloed (hematogene metastasering) 3. door directe verspreiding in een holte, bijvoorbeeld de buikholte Bij hematogene metastasering vormen de uitzaaiingen zich vaak in het eerstvolgende doorstroomde orgaan. In het geval van lymfogene metastasering ontstaan metastasen vooral in de lymfklieren die stroomafwaarts liggen van de tumor.

12 Hematogene metastasering Via de bloedbaan

13 Lymfogene metastasering Via de Lymfebanen

14 ONDERZOEKEN BIJ KANKER Beeldvormende onderzoeken: Punctie: opzuigen van losse cellen. (schildklierpunctie, pleurvochtpunctie, ascitespunctie, beenmergpunctie, enz.) Biopsie: weefselstukje Resectie: een groter stuk weefsel wordt weggenomen Uitstrijkje Scopie Bloedonderzoek bioptenonderzoek/ stuk weefsel coupes, celdiagnostiek. Vriescoupe, 29 minuten Coloscopie 3.14 min.

15 BEKENDE BEHANDELINGSVORMEN Chirurgische behandeling opereren 1. curatief. Bijvoorbeeld:. 2. palliatief Bijvoorbeeld: Adjuvante behandeling:. Bestraling/ radiotherapie Chemokuren/ chemotherapie/ cytostatica Hormonale therapie immunotherapie Oncologie-verpleegkundige Anita Ram legt in dit filmpje uit wat chemotherapie is en wanneer je een chemokuur als behandeling krijgt 3.50 min. bestraling 2.32 min. Bestraling van binnenuit 2.42min.

16 CHEMOTHERAPIE/CYTOS TATICA Ontleed het woord cytostatica; wat betekent het letterlijk? Wat is de werking van cytostatica?

17 ONCOLINE.NL A. Richtlijnen voor oncologische zorg - Tumorspecifiek - Niet tumorspecifiek B. Richtlijnen voor palliatieve zorg Evidence based en consensus based

18 WANNEER BEN JE GENEZEN VAN KANKER? In ongeveer de helft van de gevallen is genezing mogelijk. Voor andere patiënten kan de tumorvorming worden geremd of kunnen de gevolgen van de kanker wel worden verlicht. De patiënt kan dan mét kanker nog enkele maanden tot wel dertig jaar leven. Onzekerheid blijft totdat de patiënt na vijf of tien jaar 'genezen' wordt verklaard. Het is afwachten of de moedertumor zich wel of niet had uitgezaaid. Komt de kanker terug dan spreekt men van een recidief. Dit kan zijn dat er toch uitzaaiingen waren of dat er een nieuwe kankerhaard is ontstaan