Betere matching bij transplantatie. Wetenschapsdag 13 oktober 2017 Laura Michielsen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Betere matching bij transplantatie. Wetenschapsdag 13 oktober 2017 Laura Michielsen"

Transcriptie

1 Betere matching bij transplantatie Wetenschapsdag 13 oktober 2017 Laura Michielsen

2 Waarom matchen van donor en ontvanger?

3 Soorten afstoting Hyperacuut Onbehandelbaar Te voorkomen door goede matching Acuut Chronisch

4 Wanneer is een nier geschikt voor een patiënt?

5 Huidige matching Bloedgroep HLA matching Filmpje van Eurotransplant over hoe matching in zijn werk gaat:

6 Bloedgroep en niertransplantatie

7 HLA = Human Leukocyte Antigen

8 Donor-specifieke HLA antilichamen (DSA) Patiënt Donor Patiënt Donor

9 Donor-specifieke HLA antilichamen (DSA)

10

11 Antilichaam vorming tegen HLA

12 Hoe kunnen we testen op HLA antilichamen?

13 Hoe kun je testen voor HLA antilichamen? Geen antilichamen Donorcellen Bloed ontvanger

14 Nieuwere technieken beschikbaar voor testen van HLA antilichamen Kruisproef Luminex test voor HLA antilichamen versus Bead

15 PROCARE: Landelijke consortium studie (Profiling of Antibody Repertoire and Effector Functions) PROCARE introductie filmpje

16 Participants PROCARE Study Deelnemers aan het PROCARE consortium All UMC s and Sanquin UMC Utrecht Dr. A. van Zuilen Dr. E. Spierings Prof. dr. M. Verhaar Drs. F. van Reekum Prof. dr. E. Hack Prof. dr. ML. Bots Dr. HG. Otten UMC Maastricht Prof. dr. MGJ. Tilanus Dr. M. Christiaans Dr. J. Vanderlocht Dr. C. Voorter Dr. L. Wieten Dr. E. van Duijnhoven Dr. M. Gelens PROCARE Dr. Wisse Dr. Kamburova Ing. Drop Ing. Plaisier LUMC Prof. dr. FHJ. Claas Dr. D. Roelen Prof. dr. JW. de Fijter Sanquin, AMC, VUmc Dr. NM. Lardy Dr. W. Swelsen Dr. A Nurmohamed Dr. F. van Ittersum Prof. dr. FJ. Bemelman Prof dr. RJM ten Berge Dr. K. van Donselaar Dr. NC. van der Weerd UMC Nijmegen Dr. WA. Allebes Prof. dr. I. Joosten Dr. A. van der Meer Prof. dr. LB. Hilbrands Dr. M. Baas prof. dr. A. Hoitsma UMC Groningen Dr. BG. Hepkema Dr. SPM. Lems, Dr. C. Roozendaal Dr. L. Bungener Dr. A. Lambeck Dr. JSF. Sanders Dr. MAJ. Seelen Erasmus UMC dr. MGH. Betjes

17 Overzicht PROCARE consortium studie Alle transplantaties >6000 transplantaties Kruisproef: Bloed (ontvanger) en DNA (donor en ontvanger) in verzameld Primaire uitkomst: transplantaatoverleving

18 Doel PROCARE studie Nieuwe inzichten rondom afweer met al bestaande kennis integrereren Nieuwe matchingsstrategie te maken Langere levensduur van een niertransplantaat Minder afweergeheugen opbouwen Kortere wachtlijst!

19 Multicenter database Opslag bij C Antilichaam testen HLA typeringen Serum/DNA verzamelen Database DNA analyses NOTR ENIS Analyses

20

21 21

22

23 Donor-specifieke HLA antilichamen (DSA) Bestaande kennis HLA antilichamen

24 Aanwezigheid van donor-specifieke HLA antistoffen (DSA) 6097 Transplantaties: Transplantaties: Bloed en klinische gegevens

25 Hoeveel patiënten hebben HLA antilichamen gericht tegen de donor? A. 10% B. 20% C. 30% D. 40%

26 Aanwezigheid van donor-specifieke HLA antistoffen (DSA) 6097 transplantaties: transplantaties: Bloed en klinische gegevens 4157 geen DSA 567 DSA

27 % Transplantaatoverleving Pretransplantie donor-specifieke HLA antilichamen en transplantaatoverleving 78% 65% Jaren na transplantatie

28 % Transplantaatoverleving Verschil in effect van DSA tussen donortypes DSA= donor specifieke antilichamen Overleden donoren N=3237 Levende donoren N= % 83% 77% 59% Jaren na transplantatie

29 Casus

30 Donor-specifieke HLA antilichamen en transplantaatoverleving Bij overleden donoren: aanwezigheid DSAs beduidend slechtere transplaatoverleving Bij levende donoren: geen duidelijk verschil in transplaatoverleving met of zonder DSAs

31 Non-HLA antilichamen Bestaande kennis HLA antilichamen Non-HLA antilichamen

32 Non-HLA antilichamen HLA is een herkenningspunt om eigen cellen van niet-eigen cellen te onderscheiden Non-HLA = andere eiwitten waar tegen antilichamen gericht kunnen zijn Relevantie bij niertransplantatie? Geen goede tests beschikbaar

33 Ontwikkeling van nieuwe test voor non-hla antilichamen

34 Transplantaatoverleving Invloed van non-hla antilichamen op transplantaat overleving Antilichamen tegen: Endorepellin PECR Agrin 434 patiënten Jaren na transplantatie

35 DNA verschillen Bestaande kennis HLA antilichamen DNA verschillen Non-HLA antilichamen

36 DNA

37 DNA variaties Kleine DNA verschillen kunnen de effectiviteit van het afweersysteem beïnvloeden Ene patiënt zal de donornier minder snel aanvallen Sommige donornieren kunnen zich beter beschermen tegen een afweerreactie van de ontvanger

38 Donor DNA variant beschermt tegen afstoting

39 Combinatie van twee DNA variaties

40 DNA variaties Donor DNA variaties lijken de prognose te beïnvloeden PROCARE onderzoek DNA van donoren en patiënten is verzameld in verschillende ziekenhuizen Wordt momenteel onderzocht

41 Integratie opgedane inzichten Bestaande kennis HLA antilichamen DNA variaties Non-HLA antilichamen

42 Casus Mevrouw A Donor-specifieke antilichamen tegen klasse I Geen non-hla antilichamen Gunstige DNA variaties

43 Casus Mevrouw B Geen donor-specifieke HLA antilichamen Wel non-hla antilichamen Ongunstige DNA variaties donor en ontvanger

44 Toekomst?

45 Participants PROCARE Study All UMC s and Sanquin PROCARE consortium UMC Utrecht Dr. A. van Zuilen Dr. E. Spierings Prof. dr. M. Verhaar Drs. F. van Reekum Prof. dr. E. Hack Prof. dr. ML. Bots Dr. HG. Otten UMC Maastricht Prof. dr. MGJ. Tilanus Dr. M. Christiaans Dr. J. Vanderlocht Dr. C. Voorter Dr. L. Wieten Dr. E. van Duijnhoven Dr. M. Gelens PROCARE Dr. Wisse Dr. Kamburova Ing. Drop Ing. Plaisier LUMC Prof. dr. FHJ. Claas Dr. D. Roelen Prof. dr. JW. de Fijter Sanquin, AMC, VUmc Dr. NM. Lardy Dr. W. Swelsen Dr. A Nurmohamed Dr. F. van Ittersum Prof. dr. FJ. Bemelman Prof dr. RJM ten Berge Dr. K. van Donselaar Dr. NC. van der Weerd UMC Nijmegen Dr. WA. Allebes Prof. dr. I. Joosten Dr. A. van der Meer Prof. dr. LB. Hilbrands Dr. M. Baas prof. dr. A. Hoitsma UMC Groningen Dr. BG. Hepkema Dr. SPM. Lems, Dr. C. Roozendaal Dr. L. Bungener Dr. A. Lambeck Dr. JSF. Sanders Dr. MAJ. Seelen Erasmus UMC dr. MGH. Betjes

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING 146 Klinische en immunologische aspecten van pretransplantatie bloedtransfusies Inleiding Bloedtransfusies worden in de meeste gevallen gegeven aan patiënten die een tekort hebben

Nadere informatie

Inleiding. Redenen waarom een donor niet rechtstreeks kan doneren, kunnen een bloedgroepincompatibiliteit of een positieve kruisproef zijn.

Inleiding. Redenen waarom een donor niet rechtstreeks kan doneren, kunnen een bloedgroepincompatibiliteit of een positieve kruisproef zijn. Inleiding In deze brochure vindt u informatie over cross-over niertransplantatie. Crossover niertransplantatie wordt ook wel gepaarde donorruil genoemd of kortweg ruiltransplantatie. De donor van paar

Nadere informatie

Cross-over Niertransplantatie. Patiënteninformatie over de procedure (bewerkte tekst van de landelijke informatiefolder)

Cross-over Niertransplantatie. Patiënteninformatie over de procedure (bewerkte tekst van de landelijke informatiefolder) Cross-over Niertransplantatie Patiënteninformatie over de procedure (bewerkte tekst van de landelijke informatiefolder) Inleiding In deze brochure vindt u informatie over cross-over niertransplantatie.

Nadere informatie

De patiënt met een falend transplantaat. De andere realiteit van transplantatiezorg. Bouke Hepkema en Stefan Berger

De patiënt met een falend transplantaat. De andere realiteit van transplantatiezorg. Bouke Hepkema en Stefan Berger De patiënt met een falend transplantaat. De andere realiteit van transplantatiezorg Bouke Hepkema en Stefan Berger Translantaatfalen In de VS nr 5 van oorzaken voor nierfalen 4% van de dialysepopulatie

Nadere informatie

CROSS-OVER NIERTRANSPLANTATIE

CROSS-OVER NIERTRANSPLANTATIE CROSS-OVER NIERTRANSPLANTATIE PATIENTEN INFORMATIE FOLDER Landelijke Werkgroep Cross-over niertransplantatie: Groningen Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS) Leiden Nationaal Referentie Laboratorium

Nadere informatie

Praktische opdracht Biologie Transplantatie

Praktische opdracht Biologie Transplantatie Praktische opdracht Biologie Transplantatie Praktische-opdracht door een scholier 1784 woorden 19 oktober 2010 7,5 6 keer beoordeeld Vak Biologie Orgaantransplantatie Wat houdt een transplantatie in? Inleiding

Nadere informatie

H Niertransplantatie

H Niertransplantatie H.40044.1017 Niertransplantatie 2 Algemene informatie Deze folder is ontwikkeld om u te informeren over niertransplantatie. Het is een aanvulling op de gesprekken die u heeft met de arts en verpleegkundige,

Nadere informatie

Het HLA-systeem De relatie tussen HLA en bloedtransfusie

Het HLA-systeem De relatie tussen HLA en bloedtransfusie Het HLA-systeem De relatie tussen HLA en bloedtransfusie HLA, Ig-allotypen en erytrocytenbloedgroepen De werking van ons immuunsysteem is gebaseerd op het vermogen om onderscheid te maken tussen eigen

Nadere informatie

Niertransplantatie: door de bloedgroep heen transplanteren

Niertransplantatie: door de bloedgroep heen transplanteren Niertransplantatie: door de bloedgroep heen transplanteren Door de bloedgroep heen transplanteren kan een mogelijkheid bieden op een niertransplantatie wanneer de bloedgroepen van de donor en ontvanger

Nadere informatie

Postmortale niertransplantatie

Postmortale niertransplantatie Postmortale niertransplantatie Uw behandelend arts heeft verteld dat u in aanmerking kan komen voor niertransplantatie. Voordat het zover is, zijn een aantal onderzoeken en eventueel ingrepen nodig. Deze

Nadere informatie

Levende donorniertransplantatie

Levende donorniertransplantatie Levende donorniertransplantatie Niertransplantatie met de nier van een levend(e) familielid of van een niet-verwante donor. Uw behandelend arts heeft verteld dat u in aanmerking kan komen voor niertransplantatie.

Nadere informatie

Ouderen en niertransplantatie

Ouderen en niertransplantatie Ouderen en niertransplantatie Hessel Peters-Sengers Academisch Medisch Centrum (AMC) Afdeling Nefrologie PhD student & epidemioloog h.peterssengers@amc.nl Nier-donatie op 4 november om 00:30u Vrouw 71

Nadere informatie

Chapter 9. Nederlandse samenvatting

Chapter 9. Nederlandse samenvatting Chapter 9 Nederlandse samenvatting 150 Samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING De natuurlijke afweer van het lichaam wordt verzorgd door het immuunsysteem. Zonder immuunsysteem zouden pathogenen zoals virussen

Nadere informatie

6.2. Boekverslag door D woorden 17 oktober keer beoordeeld. Inleiding

6.2. Boekverslag door D woorden 17 oktober keer beoordeeld. Inleiding Boekverslag door D. 2502 woorden 17 oktober 2003 6.2 128 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding Na veel onderzoek in laboratoria werd uiteindelijk op 23 december 1954, met succes een niertransplantatie

Nadere informatie

Inhoud. Voorbereiding op de transplantatie De wachtlijst De oproep Hoe gebeurt een transplantatie?... 8

Inhoud. Voorbereiding op de transplantatie De wachtlijst De oproep Hoe gebeurt een transplantatie?... 8 Inhoud Voorbereiding op de transplantatie... 5 De wachtlijst... 7 De oproep... 7 Hoe gebeurt een transplantatie?... 8 Waar gebeurt een transplantatie?... 9 Wat merk ik ervan?... 9 Welke medicatie moet

Nadere informatie

Wanneer komt u in aanmerking voor niertransplantatie

Wanneer komt u in aanmerking voor niertransplantatie Deze brochure is bedoeld voor mensen die nadenken over niertransplantatie en zich afvragen of ze in aanmerking kunnen komen voor het ontvangen van een nier. Niertransplantatie is mogelijk in alle academische

Nadere informatie

DONOR IN HART EN NIEREN

DONOR IN HART EN NIEREN DONOR IN HART EN NIEREN vmbo MODULE: blz blz donor in hart en nieren Module 2 DONOR IN HART EN NIEREN vmbo MODULE: blz Lessen over orgaandonatie Dit boekje gaat over orgaandonatie Donororganen en donorweefsels

Nadere informatie

WACHTEN OP EEN NIERTRANSPLANTATIE Deel 3

WACHTEN OP EEN NIERTRANSPLANTATIE Deel 3 WACHTEN OP EEN NIERTRANSPLANTATIE Deel 3 ORPADT FORUM, Jaargang 4 - nummer 1 auteur : Dr. Johan De Meester 3. Waarom is de wachttijd niet 100% gelijk voor elke niertransplantatie kandidaat? 3.1. Wachttijd

Nadere informatie

Levende donorniertransplantatie

Levende donorniertransplantatie Levende donorniertransplantatie Niertransplantatie met de nier van een levend(e) familielid of van een niet-verwante donor. Uw behandelend arts heeft verteld dat u in aanmerking kan komen voor niertransplantatie.

Nadere informatie

Mogelijke niertransplantatie

Mogelijke niertransplantatie Mogelijke niertransplantatie Voorbereidingen voor de beoordeling Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Nieren 1 Nieuwe nier 2 Naasten 2 Factoren 2 Screening voor transplantatie 2 Onderzoeken

Nadere informatie

Voorwaarden. Wordt er geloot? Nee. Bij dit onderzoek speelt loting geen rol.

Voorwaarden. Wordt er geloot? Nee. Bij dit onderzoek speelt loting geen rol. PSCT 19 (Leukemie, ALL, AML, Multipel Myeloom, CLL, MDS, Hodgkin Lymfoom, Non-Hodgkin lymfoom) / acute lymfatische leukemie, acute myeloïde leukemie, chronische lymfatische leukemie, hodgkinlymfoom, leukemie

Nadere informatie

Aanvraagpaden Orgaantransplantatie

Aanvraagpaden Orgaantransplantatie Wijzigingen worden in blauw weergegeven 3.2 Prospectieve kruisproef bij geïmmuniseerde hart/long receptor (9286/M_016) 1. PRE-TRANSPLANTATIE AANVRAGEN BIJ ORGAANRECEPTOREN... 1 1.1. Nier (9501/M_201),

Nadere informatie

Aanvraagpaden Orgaantransplantatie

Aanvraagpaden Orgaantransplantatie 1. PRE-TRANSPLANTATIE AANVRAGEN BIJ ORGAANRECEPTOREN... 1 1.1. Nier (9501/M_201), nier & pancreas (9502/M_202), nier & lever (9503/M_203), nier & hart OF long (9504/M_204)... 1 1.2. Hart (9511/M_205),

Nadere informatie

Advisering Transplantatie Immunologie (ATI)

Advisering Transplantatie Immunologie (ATI) Advisering Transplantatie Immunologie (ATI) Kees Sintnicolaas Afdeling Advisering Transplantatie Immunologie Unit KCD/ Medische Zaken Sanquin Bloedbank 5 juli 2012 1 ATI Reorganisatie HLA-laboratoria Sanquin

Nadere informatie

TOEWIJZING VAN POSTMORTALE DONORNIEREN: Hoe gaat dat?

TOEWIJZING VAN POSTMORTALE DONORNIEREN: Hoe gaat dat? TOEWIJZING VAN POSTMORTALE DONORNIEREN: Hoe gaat dat? brochure donornieren 1 Colofon December 2005 Deze brochure is een uitgave van de Nierpatiënten Vereniging Nederland Tekst: Arjen Rienks Eindredactie:

Nadere informatie

Voorbereiding op een Niertransplantatie

Voorbereiding op een Niertransplantatie Voorbereiding op een Niertransplantatie Niercentrum Locatie Hoorn/Enkhuizen U bent met uw behandelend nefroloog overeen gekomen dat u voorbereid gaat worden voor een niertransplantatie. Voordat u een niertransplantatie

Nadere informatie

Niertransplantatie. Patiënteninformatie. 1. Algemene informatie over de mogelijkheden

Niertransplantatie. Patiënteninformatie. 1. Algemene informatie over de mogelijkheden Niertransplantatie 1. Algemene informatie over de mogelijkheden Volgens uw nefroloog is een niertransplantatie mogelijk als behandeling voor uw nierziekte. Een niertransplantatie is altijd een ingrijpende

Nadere informatie

Praktische opdracht Biologie Orgaantransplantaties

Praktische opdracht Biologie Orgaantransplantaties Praktische opdracht Biologie Orgaantransplant Praktische-opdracht door een scholier 2283 woorden 9 mei 2006 8 209 keer beoordeeld Vak Biologie Toen ik de opdracht kreeg een P.O. te maken voor Biologie

Nadere informatie

Oorzaken nierfalen De meest voorkomende bekende oorzaken van nierfalen zijn diabetes,

Oorzaken nierfalen De meest voorkomende bekende oorzaken van nierfalen zijn diabetes, Factsheet Nieren en nierschade deel 6 Nierfalen en nierfunctievervangende behandeling Nieren spelen een cruciale rol in het lichaam. Wanneer de nieren nauwelijks nog werken, minder dan 15%, is er sprake

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Samenvatting Niertransplantatie Patiënten met eindstadium nierfalen zijn voor hun overleving afhankelijk van nierfunctievervangende therapie zoals nierdialyse of het ondergaan

Nadere informatie

Kwaliteitsverbetering van donororganen

Kwaliteitsverbetering van donororganen Thema: Kwaliteitsverbetering van donororganen Prof.dr. Robert J. Porte, chirurg Sanna op den Dries, onderzoeker / student Geneeskunde 1-11-2013 2 Petje op, Petje af 10 vragen HOOFDPRIJS Petje op, Petje

Nadere informatie

Nieren en transplantatie

Nieren en transplantatie Niertransplantatie U hebt van uw nefroloog gehoord dat een niertransplantatie een mogelijke behandeling is voor uw nierziekte. Deze brochure informeert u over de gang van zaken voorafgaand aan deze ingreep.

Nadere informatie

Als nieren falen faalt er veel, maar het leven gelukkig niet, deel 2: Transplantatie

Als nieren falen faalt er veel, maar het leven gelukkig niet, deel 2: Transplantatie Thema: Nierziekten Als nieren falen faalt er veel, maar het leven gelukkig niet, deel 2: Transplantatie Dr. Willem van Son Internist nierarts UMC Groningen Nierfunctievervangende behandeling Kunstnier

Nadere informatie

Landelijke registratie, de Parel en natuurlijk beloop studie

Landelijke registratie, de Parel en natuurlijk beloop studie ALADIN Landelijke registratie, de Parel en natuurlijk beloop studie Erik Niks neuroloog - kinderneuroloog Yvonne Meijer-Krom wetenschappelijk coördinator DCN Jan Verschuuren - neuroloog Relatie Duchenne

Nadere informatie

Vragenlijst Onderzoek Publieke Opinie. Vergoedingen voor Nierdonatie bij Leven

Vragenlijst Onderzoek Publieke Opinie. Vergoedingen voor Nierdonatie bij Leven Medische Psychologie & Psychotherapie Rapport 2006.05 Vragenlijst Onderzoek Publieke Opinie Vergoedingen voor Nierdonatie bij Leven Correspondentie: Drs. L. Kranenburg Medische Psychologie & Psychotherapie

Nadere informatie

Op de wachtlijst voor orgaantransplantatie

Op de wachtlijst voor orgaantransplantatie Informatie voor patiënten Dit is een uitgave van de Nederlandse Transplantatie Stichting transplantatiestichting.nl Op de wachtlijst voor orgaantransplantatie Waarom krijgt u deze brochure? U krijgt deze

Nadere informatie

Themadag specifieke diagnoses: Dense Deposit Disease

Themadag specifieke diagnoses: Dense Deposit Disease Themadag specifieke diagnoses: Dense Deposit Disease Cees van Kooten & Darius Soonawala Afd Nierziekten LUMC 30 sept 2017 Het programma voor vanochtend Uitleg over achtergrond ziekte De naamgeving Functioneren

Nadere informatie

HLA en afstoting. Lees eerst paragraaf 4.4 en 4.5 van het naslagwerk Bloed en Afweer goed door. Beantwoord daarna de volgende vragen:

HLA en afstoting. Lees eerst paragraaf 4.4 en 4.5 van het naslagwerk Bloed en Afweer goed door. Beantwoord daarna de volgende vragen: HLA en afstoting Leukemie is een verzamelnaam voor verschillende vormen van kanker van het bloed. Er is bij leukemie een probleem met bepaalde leukocyten, oftewel witte bloedcellen. Ongecontroleerde deling

Nadere informatie

MOSAIC studie Informatiebrief voor cases

MOSAIC studie Informatiebrief voor cases 1 MOSAIC studie Informatiebrief voor cases Informatiebrief betreffende het onderzoek (MOSAIC studie): de gevolgen van acute hepatitis C virus infectie bij HIV positieve en HIV negatieve mannen die seks

Nadere informatie

Een kwestie van goed matchen

Een kwestie van goed matchen Een kwestie van goed matchen Claudia Folman Immunohematologie Diagnostiek, Amsterdam c.folman@sanquin.nl 1 September 2010 1 Casus I donderdag 9:30 uur De klinisch chemicus van een ZKHS belt voor overleg

Nadere informatie

HAPLO-identieke transplantaties

HAPLO-identieke transplantaties HAPLO-identieke transplantaties Moderator ineke Duyts Speaker Michel van Gelder Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam: Organisatie: Michel

Nadere informatie

DONOR IN HART EN NIEREN

DONOR IN HART EN NIEREN DONOR IN HART EN NIEREN havo/vwo MODULE: blz Inleiding Dit boekje gaat over orgaandonatie Het maakt deel uit van de lessenserie Donor in hart en nieren De lessenserie is uitgegeven door NIGZ-Donorvoorlichting

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/31592 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Dierselhuis, Miranda Pauline Title: Minor histocompatibility antigen specific

Nadere informatie

Vaccinatieprogramma tegen waterpokken

Vaccinatieprogramma tegen waterpokken Centrumlocatie Vaccinatieprogramma tegen waterpokken voor patiënten die op de wachtlijst staan voor een niertransplantatie Vaccinatieprogramma tegen waterpokken (Varicella Zoster Virus) Inwendige Geneeskunde,

Nadere informatie

Een donatie met een staartje

Een donatie met een staartje Een donatie met een staartje Jaap van Hellemond Dept. Medische Microbiologie & Infectieziekten Erasmus MC & Havenziekenhuis Rotterdam Met medewerking van en dank aan Havenziekenhuis, Rotterdam Emmaline

Nadere informatie

6 de Vlaamse Nefrologiedag

6 de Vlaamse Nefrologiedag 6 de Vlaamse Nefrologiedag Nier allocatie Hoe krijgt uw dialyse patiënt een nier van overleden donor? Wachtlijst voor niertransplantatie Wat moet het dialyse centrum doen als de patiënt erop staat? Inleidende

Nadere informatie

Bootcongres Wetenschappelijke voorjaarsvergadering Nederlandse Transplantatie Vereniging. 8 en 9 maart 2017 Theaterhotel Figi te Zeist

Bootcongres Wetenschappelijke voorjaarsvergadering Nederlandse Transplantatie Vereniging. 8 en 9 maart 2017 Theaterhotel Figi te Zeist Bootcongres 2017 Wetenschappelijke voorjaarsvergadering Nederlandse Transplantatie Vereniging 8 en 9 maart 2017 Theaterhotel Figi te Zeist georganiseerd in samenwerking met UMC Utrecht 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Evaluatie van de HLA- en HNA-antistofscreening in donors betrokken bij (mogelijke) TRALI

Evaluatie van de HLA- en HNA-antistofscreening in donors betrokken bij (mogelijke) TRALI Evaluatie van de HLA- en HNA-antistofscreening in donors betrokken bij (mogelijke) TRALI Claudia Weller Transfusiearts in opleiding Unit Transfusiegeneeskunde 19 mei 2017 1 No disclosures 19 mei 2017 2

Nadere informatie

Positieve 12de week screening Rol van de foetale rhesus D typering

Positieve 12de week screening Rol van de foetale rhesus D typering Positieve 12de week screening Rol van de foetale rhesus D typering Joyce van Beers Laboratoriumspecialist Medische Immunologie i.o. Laboratoriumspecialist Klinische Chemie i.o. Centraal Diagnostisch Laboratorium

Nadere informatie

Samenvatting proefschrift Jeroen H. Gerrits. Promotiedatum: 8 januari 2010 Erasmus Universiteit, Rotterdam. Promotor: Prof.Dr. W.

Samenvatting proefschrift Jeroen H. Gerrits. Promotiedatum: 8 januari 2010 Erasmus Universiteit, Rotterdam. Promotor: Prof.Dr. W. De publicatie van dit proefschrift werd in 2009 gesponsord met een bijdrage van de Samenvatting proefschrift Jeroen H. Gerrits Donor-reactive T-cell responses after HLA-identical living-related kidney

Nadere informatie

Reeks De eeuwige mens

Reeks De eeuwige mens Reeks De eeuwige mens Orgaandonatie in de praktijk Dr. Tineke J. Wind Transplantatiecoördinator / onderzoeker MUMC+ Inhoud Geschiedenis Wat gebeurt er tijdens een orgaandonatie procedure? Nieuwe Wet op

Nadere informatie

Nierfalen en behandeling

Nierfalen en behandeling Factsheet Nieren en nierschade deel 6 Nierfalen en behandeling Nieren spelen een cruciale rol in het lichaam. Wanneer de nieren nauwelijks nog werken, minder dan 15%, is er sprake van nierfalen. Nierfalen

Nadere informatie

Informatieblad voor deelnemers gedurende opvolging. De CENTER-TBI studie

Informatieblad voor deelnemers gedurende opvolging. De CENTER-TBI studie Informatieblad voor deelnemers gedurende opvolging De CENTER-TBI studie Tijdens de acute fase na uw ongeval, heeft u deelgenomen aan een multicenter onderzoek, gefinancierd door de Europese unie (The Collaborative

Nadere informatie

Afdeling Bloedtransfusie en Transplantatie

Afdeling Bloedtransfusie en Transplantatie Afdeling Bloedtransfusie en Transplantatie Immunologie Hemovigilantie, de stappen in de keten ( Nijmegen) Hemovigilantie, de stappen in de keten ( NL )??? Jan van der Wijst, hoofd beheerszaken 1 Staf Management

Nadere informatie

Aanvraagpaden Hematopoïetische stamceltransplantatie

Aanvraagpaden Hematopoïetische stamceltransplantatie 1. AANVRAGEN BIJ STAMCELRECEPTOR... 1 1.1. Pre-transplantatie testen... 1 1.2. Peri-transplantatie testen... 2 2. AANVRAGEN BIJ FAMILIALE STAMCELDONOR... 2 2.1. Pre-transplantatie testen... 2 2.2. Peri-transplantatie

Nadere informatie

Niertransplantatie Radboud universitair medisch centrum

Niertransplantatie Radboud universitair medisch centrum Niertransplantatie Deze folder is bedoeld voor iedereen die in de toekomst mogelijk een niertransplantatie krijgt, en voor hun naasten. U kunt deze folder gebruiken ter aanvulling op en ondersteuning

Nadere informatie

Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. 16 jaar en ouder.

Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. 16 jaar en ouder. Proefpersoneninformatie voor deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. 16 jaar en ouder. Allo-antistofvorming bij sikkelcelziekte na transfusie: Wat is de rol van ontsteking en erfelijke aanleg?

Nadere informatie

ALS Onderzoek. ALS biobank en database. ALS Onderzoek. Onderzoeksprojecten

ALS Onderzoek. ALS biobank en database. ALS Onderzoek. Onderzoeksprojecten ALS Onderzoek ALS Centrum Nederland doet onderzoek naar ALS, PLS en PSMA met als doel om zo snel mogelijk een behandeling voor deze ziektes te vinden. We verzamelen gegevens van zoveel mogelijk patiënten.

Nadere informatie

Sohal Ismail. Thuisvoorlichting zorgt voor een toename in kennis, communicatie en het aantal nierdonaties bij leven

Sohal Ismail. Thuisvoorlichting zorgt voor een toename in kennis, communicatie en het aantal nierdonaties bij leven Sohal Ismail Thuisvoorlichting zorgt voor een toename in kennis, communicatie en het aantal nierdonaties bij leven Nierziekten, en nu? Nierfalen Jaarlijks 2000 patiënten Dialyse Transplantatie Voorheen

Nadere informatie

Afdeling Laboratorium Geneeskunde Laboratorium Medische Immunologie

Afdeling Laboratorium Geneeskunde Laboratorium Medische Immunologie Afdeling Laboratorium Geneeskunde Laboratorium Medische Immunologie Informatiemap histocompatibiliteitsbepalingen ten behoeve van patiënten, kandidaten voor niertransplantatie. Adres: 469 LG/LMI Radboud

Nadere informatie

HLA typeren en HLA antistoffen t.b.v. trombocytentransfusies

HLA typeren en HLA antistoffen t.b.v. trombocytentransfusies HLA typeren en HLA antistoffen t.b.v. trombocytentransfusies Christien Voorter Transplantatie-Immunologie, Laboratorium Weefseltypering c,.voorter@mumc.nl 2 HLA Humaan Leucocyt Antigeen Eiwitten op oppervlakte

Nadere informatie

Informatie voor deelname aan GRID-studie

Informatie voor deelname aan GRID-studie Informatie voor deelname aan GRID-studie Genetic causes of Renal disease: an IDentification study Geachte heer/mevrouw, / Geachte ouders/wettelijke vertegenwoordiger/voogd, U ontvangt deze brief omdat

Nadere informatie

De transplantatiecoördinator: Ook voor levende donatie. Nele Grossen

De transplantatiecoördinator: Ook voor levende donatie. Nele Grossen De transplantatiecoördinator: Ook voor levende donatie Nele Grossen Voordeel voor de receptor - verkorten wachttijd - pré emptieve transplantatie - geplande ingreep => praktische regelingen treffen - betere

Nadere informatie

Personalized screening en behandeling. Dr. Hessel Peters-Sengers / klinisch epidemioloog / AMC

Personalized screening en behandeling. Dr. Hessel Peters-Sengers / klinisch epidemioloog / AMC Personalized screening en behandeling Dr. Hessel Peters-Sengers / klinisch epidemioloog / AMC h.peterssengers@amc.uva.nl Disclosure belangen Geen (potentiële) belangenverstrengeling Wetenschapsdag 12 Oktober

Nadere informatie

Samenvatting proefschrift Thijs K. Hendrikx

Samenvatting proefschrift Thijs K. Hendrikx Samenvatting proefschrift Thijs K. Hendrikx The Role of Regulatory T cells in Kidney Transplantation Promotie: 17 december 2009 Erasmus Universiteit Rotterdam Promotor: Promotor: Prof. dr. W. Weimar Co-promotor:

Nadere informatie

Uitnodiging Workshop Nefrologie Papendal 28 e editie

Uitnodiging Workshop Nefrologie Papendal 28 e editie Uitnodiging Workshop Nefrologie Papendal 28 e editie Woensdag 13 en donderdag 14 december 2017 Congrescentrum Papendal Papendallaan 3 6816 VD Arnhem Sponsoren 28 e Workshop Nefrologie Papendal Brons Zilver

Nadere informatie

Detectie en klinische relevantie van HLA-antistoffen

Detectie en klinische relevantie van HLA-antistoffen Summary Oudshoorn M, Doxiadis IIN, Allebes WA. HLA matching depending on organ, tissue or function. Ned Tijdschr Klin Chem Labgeneesk 2009; 34: 12-17. Matching for hematopoeitic stem-cell transplantation

Nadere informatie

Psychosociale screening en behandeling voor (potentiële) nierdonoren. Dr. Lieke Wirken

Psychosociale screening en behandeling voor (potentiële) nierdonoren. Dr. Lieke Wirken Psychosociale screening en behandeling voor (potentiële) nierdonoren Dr. Lieke Wirken Disclosure belangen spreker: Geen (potentiële) belangenverstrengeling Fase 1 Fase 2 Fase 3 Fase 4 Dialyse Eindstadium

Nadere informatie

Niertransplantatie. voorbereidend traject in Alrijne Ziekenhuis. Afdeling dialyse

Niertransplantatie. voorbereidend traject in Alrijne Ziekenhuis. Afdeling dialyse Niertransplantatie voorbereidend traject in Alrijne Ziekenhuis Afdeling dialyse Over Alrijne Zorggroep Het Diaconessenhuis Leiden en Rijnland Zorggroep (Rijnland Ziekenhuis en de verpleeghuizen Leythenrode

Nadere informatie

Cross-over nierdonatie

Cross-over nierdonatie Cross-over nierdonatie 2 - Cross-over nierdonatie Cross-over nierdonatie - 3 Inleiding 10 veelgestelde vragen Als u overweegt om bij leven een nier te doneren, is dat mooi en bijzonder. Want daarmee kunt

Nadere informatie

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 7: Bescherming en evenwicht

Samenvatting Biologie Hoofdstuk 7: Bescherming en evenwicht Samenvatting Biologie Hoofdstuk 7: Bescherming en evenwicht Samenvatting door E. 997 woorden 20 december 2016 0 keer beoordeeld Vak Biologie 1 de huid en bescherming De huid > beschermt de lichaam tegen

Nadere informatie

De klinische relevantie van genetische variatie van de gastheer bij bacteriële meningitis

De klinische relevantie van genetische variatie van de gastheer bij bacteriële meningitis De klinische relevantie van genetische variatie van de gastheer bij bacteriële meningitis Marieke Sanders, PhD student Lab. Immunogenetica & Kinderinfectieziekten VUmc Servaas Morré & Marceline van Furth

Nadere informatie

JAARVERSLAG 2008 NEDERLANDSE TRANSPLANTATIE STICHTING

JAARVERSLAG 2008 NEDERLANDSE TRANSPLANTATIE STICHTING NTS Ja a rverslag 2008 JAARVERSLAG 2008 NEDERLANDSE TRANSPLANTATIE STICHTING Jaarverslag 2008 Nederlandse Transplantatie Stichting Uitgave: Nederlandse Transplantatie Stichting Samenstelling: Hendrik A.

Nadere informatie

UPDATE Observationeel onderzoek naar doelmatig en effectief gebruikt van 0 negatieve erytrocyten en trombocyten

UPDATE Observationeel onderzoek naar doelmatig en effectief gebruikt van 0 negatieve erytrocyten en trombocyten UPDATE Observationeel onderzoek naar doelmatig en effectief gebruikt van 0 negatieve erytrocyten en trombocyten Michaela van Bohemen Susan Marks Cynthia So Deelnemende instellingen Sanquin Erasmus MC AMC

Nadere informatie

Het ontstaan en beloop van MS

Het ontstaan en beloop van MS MS Centrum Erasmus MC, Rotterdam Het ontstaan en beloop van MS Dr. Marvin M. van Luijn Groningen, 15 mei 2019 MS: aanval van afweercellen op zenuwweefsel Verstoring in de afweer www.biomaatschappij.nl

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Chapter 8 Niertransplantatie is de optimale therapie voor patiënten met chronische nierinsufficiëntie. Niertransplantatie kan echter leiden tot zowel acute als chronische complicaties

Nadere informatie

Aanvraagpaden Hematopoïetische stamceltransplantatie

Aanvraagpaden Hematopoïetische stamceltransplantatie Wijzigingen worden in blauw weergegeven 1. AANVRAGEN BIJ STAMCELRECEPTOR... 1 1.1. Pre-transplantatie testen... 1 1.2. Peri-transplantatie testen... 2 2. AANVRAGEN BIJ FAMILIALE STAMCELDONOR... 2 2.1.

Nadere informatie

De ziektelast aan hepatitis in Nederland feiten gebaseerd op cohortmonitoring en registratie

De ziektelast aan hepatitis in Nederland feiten gebaseerd op cohortmonitoring en registratie De ziektelast aan hepatitis in Nederland feiten gebaseerd op cohortmonitoring en registratie Joop Arends Internist-Infectioloog Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU) Voorzitter van de European Study

Nadere informatie

Uitnodiging Workshop Nefrologie Papendal 28 e editie

Uitnodiging Workshop Nefrologie Papendal 28 e editie Uitnodiging Workshop Nefrologie Papendal 28 e editie Woensdag 13 en donderdag 14 december 2017 Congrescentrum Papendal Papendallaan 3 6816 VD Arnhem Programma: Woensdag 13 december 2017 08.45-09.30 Inschrijving

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING, DISCUSSIE EN CONCLUSIE

NEDERLANDSE SAMENVATTING, DISCUSSIE EN CONCLUSIE NEDERLANDSE SAMENVATTING, DISCUSSIE EN CONCLUSIE De term chimerisme vindt zijn oorsprong in de Grieke mythologie, waar de Chimaera ( ) een wezen was met een lichaam opgebouwd uit delen van een leeuw, een

Nadere informatie

Hoe om te gaan met dure geneesmiddelen?

Hoe om te gaan met dure geneesmiddelen? Hoe om te gaan met dure geneesmiddelen? Onderzoek naar optimaal gebruikschema houdt zorg betaalbaar Kioa Wijnsma & Caroline Duineveld Arts-onderzoeker afdeling kindernefrologie & internist-nefroloog in

Nadere informatie

REGISTRATIE NIERFUNCTIEVERVANGING NEDERLAND S T A T I S T I S C H. Deel 2 V E R S L A G

REGISTRATIE NIERFUNCTIEVERVANGING NEDERLAND S T A T I S T I S C H. Deel 2 V E R S L A G REGISTRATIE NIERFUNCTIEVERVANGING NEDERLAND S T A T I S T I S C H 2 0 0 7 Deel 2 V E R S L A G Statistisch Verslag van Stichting Renine over de periode 1990-2006 Redactie: Drs. M. Oppe Mw. W. Barendregt

Nadere informatie

HIP-studie Eerste resultaten

HIP-studie Eerste resultaten HIP-studie Eerste resultaten Dian Winkelhorst, MD Department of Experimental Immunohematology, Sanquin Division Fetal Therapy, department of Obstetrics, LUMC 26 September 2018 1 Foetale en Neonatale Alloimmuun

Nadere informatie

Trombocytentransfusies bij kinderen. 11 de Pediatrisch Transfusiesymposium 14 september 2011 Annemieke Willemze

Trombocytentransfusies bij kinderen. 11 de Pediatrisch Transfusiesymposium 14 september 2011 Annemieke Willemze Trombocytentransfusies bij kinderen 11 de Pediatrisch Transfusiesymposium 14 september 2011 Annemieke Willemze Inhoud Trombocytopenie en bloeden Trombocytentransfusietriggers Verschillende trombocytenconcentraten

Nadere informatie

Welkom. Namen presentatoren

Welkom. Namen presentatoren Welkom Namen presentatoren Programma Behandeling en preventie van chronische nierschade door dr. Andrea Kramer, internist-nefroloog Dialyse als nierfunctievervangende behandeling door dr. Akin Özyilmaz,

Nadere informatie

CLINICAL DETERMINANTS OF RED CELL ALLOIMMUNIZATION

CLINICAL DETERMINANTS OF RED CELL ALLOIMMUNIZATION CLINICAL DETERMINANTS OF RED CELL ALLOIMMUNIZATION Implications for preventative antigen matching strategies Dr. Dorothea Evers Promotoren: prof. J.G. van der Bom & prof. J.J. Zwaginga Casus 64-jarige

Nadere informatie

biologie voor jouw ; klas 5 havo ; hoofdstuk 7 bescherming en evenwicht Hoofdstuk 7 paragraaf 1 de huid beschermd tegen invloeden van buitenaf en

biologie voor jouw ; klas 5 havo ; hoofdstuk 7 bescherming en evenwicht Hoofdstuk 7 paragraaf 1 de huid beschermd tegen invloeden van buitenaf en biologie voor jouw ; klas 5 havo ; hoofdstuk 7 bescherming en evenwicht Hoofdstuk 7 paragraaf 1 de huid beschermd tegen invloeden van buitenaf en gaat waterverlies door verdamping tegen. 1. de opperhuid:

Nadere informatie

Informatie betreffende de REPAIR-studie

Informatie betreffende de REPAIR-studie Informatie betreffende de REPAIR-studie Patiënteninformatie ten behoeve van onderzoek naar behoud van nierfunctie na niertransplantatie met levende donor. Geachte mevrouw/mijnheer, In aansluiting op het

Nadere informatie

Informatie over een bloedtransfusie

Informatie over een bloedtransfusie Informatie over een bloedtransfusie Bij het tot stand komen van deze folder is gebruik gemaakt van de volgende folders: Bloedtransfusie voor patiënten - Stichting Sanquin Bloedvoorziening. Bloedtransfusie

Nadere informatie

Diabetes: kan een Pancreastransplantatie een oplossing bieden?

Diabetes: kan een Pancreastransplantatie een oplossing bieden? Diabetes: kan een Pancreastransplantatie een oplossing bieden? Daniel Jacobs-Tulleneers-Thevissen Oncologische, Thorax- en Transplantatieheelkunde, UZ Brussel Diabetes Research Center, Vrije Universiteit

Nadere informatie

Frailty Screening Tools for Elderly Patients Incident to Dialysis

Frailty Screening Tools for Elderly Patients Incident to Dialysis Frailty Screening Tools for Elderly Patients Incident to Dialysis Clin J Am Soc Nephrol sept 2017 09-02-2018 Drs. Ismay van Loon, aios Interne, Drs. Namiko Goto, aios geriatrie UMCU/Dianet Dr. M. Hamaker,

Nadere informatie

Niertransplantatie. Patiënteninformatie

Niertransplantatie. Patiënteninformatie Patiënteninformatie Niertransplantatie Inhoudsopgave Pagina Inleiding 1 Doel van transplantatie 1 Pre- transplantatieonderzoek 3 Kruisproef 4 Eurtransplant 4 Wachttijd 5 Maatschappelijk werk 5 Oproep voor

Nadere informatie

TRALI. Transfusion Related Acute Lung Injury. L. Porcelijn 12 11 2009

TRALI. Transfusion Related Acute Lung Injury. L. Porcelijn 12 11 2009 TRALI Transfusion Related Acute Lung Injury Definitie TRALI Incidentie Kliniek Fysiologie/Pathologie Diagnose Preventie Definitie Acute Lung Injury (ALI) Acuut begin Hypoxemie: PaO2/FIO2 < 300 mm Hg of

Nadere informatie

Stichting Matchis Veel gestelde vragen

Stichting Matchis Veel gestelde vragen Stichting Matchis Veel gestelde vragen Dit overzicht is alleen voor intern gebruik en dient als basis voor de beantwoording van inhoudelijke vragen. Wat is Stichting Matchis? Stichting Matchis zorgt ervoor

Nadere informatie

Samenvatting proefschrift W.H. Kopp

Samenvatting proefschrift W.H. Kopp Samenvatting proefschrift W.H. Kopp Risk factors and outcome in clinical pancreas transplantation Promotie: 19 september 2019 Leiden Universitair Medisch Centrum Promotor: Prof. dr. J.F. Hamming Copromotor:

Nadere informatie

Allergologie en Klinische Immunologie 2014

Allergologie en Klinische Immunologie 2014 Hulstkamp gebouw 2014 Na een succesvol congres in 2012 en 2013 zal dit jaar het derde congres allergologie / klinische immunologie worden georganiseerd. Om zoveel mogelijk gelegenheid te geven voor verdere

Nadere informatie

Drijfveer Stamceldonorbank Geschikte stamcellen voor iedere patiënt

Drijfveer Stamceldonorbank Geschikte stamcellen voor iedere patiënt In het nieuws: Jasmina, 6 jaar, geadopteerd Heeft een zeldzame vorm van leukemie Voor overleving afhankelijk van stamtransplantatie met stamcellen van een gezonde donor Echter: Geen geschikte donor binnen

Nadere informatie

PROTON II. Waarom en hoe transfunderen wij in Nederland? Dr. Rianne Koopman, internist Manager KCD, Sanquin Bloedbank

PROTON II. Waarom en hoe transfunderen wij in Nederland? Dr. Rianne Koopman, internist Manager KCD, Sanquin Bloedbank PROTON II Waarom en hoe transfunderen wij in Nederland? Dr. Rianne Koopman, internist Manager KCD, Sanquin Bloedbank Opzet presentatie Achtergrond PROTON I (PROfiles of TransfusiON recipients) Studie PROTON

Nadere informatie

Uw brief van Uw kenmerk Datum september Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer PAK/ mw. mr. P.C. Staal (020)

Uw brief van Uw kenmerk Datum september Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer PAK/ mw. mr. P.C. Staal (020) Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG Uw brief van Uw kenmerk Datum ---- ---- 19 september 2006 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer PAK/26066243 mw.

Nadere informatie

Wetenschappelijk onderzoek en MS bij kinderen. Kinder MS dag 2014 Efteling Kaatsheuvel Daniëlle van Pelt, Arts-onderzoeker. ErasMS

Wetenschappelijk onderzoek en MS bij kinderen. Kinder MS dag 2014 Efteling Kaatsheuvel Daniëlle van Pelt, Arts-onderzoeker. ErasMS Wetenschappelijk onderzoek en MS bij kinderen Kinder MS dag 2014 Efteling Kaatsheuvel Daniëlle van Pelt, Arts-onderzoeker Kinder MS dag 2013 Blijdorp Rotterdam Kinder MS dag 2013 Onderzoek Risicogenen

Nadere informatie