Als horen of communiceren niet vanzelfsprekend is

Transcriptie

1 BROCHURE ICF GEGEVENSSETS voor professionals van Kentalis Communicatiestoornissen Specifieke taalstoornissen Gehoorverlies WIBTC ACVB Inclusief officiële core sets gehoorverlies! E & I PonTeM Jet Isarin & Jan Buitenhek Oktober 2012 Als horen of communiceren niet vanzelfsprekend is

2 Inhoudsopgave INLEIDING COMMUNICEREN MET CLIËNTEN EN OUDERS OVER DE ICF GEGEVENSSETS COMMUNICATIESTOORNISSEN SPECIFIEKE TAALSTOORNISSEN GEHOORVERLIES WIBTC ACVB ICF CORE SETS GEHOORVERLIES KORTE CORE SET VOOR GEHOORVERLIES UITGEBREIDE CORE SET VOOR GEHOORVERLIES Kentalis, januari, 2013, Sint Michielsgestel Gebruik anders dan voor strikte privédoeleinden is uitsluitend toegestaan met schriftelijke toestemming vooraf van Kentalis. Use other than for strictly private purposes is exclusively permitted with Kentalis prior written consent. Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

3 INLEIDING De Internationale Classificatie van het menselijk Functioneren (International Classification of Functioning, Disability and Health), afgekort ICF, wordt de komende jaren in toenemende mate het raamwerk voor de typering van cliënten in de zorg in Nederland. Om het werken met de ICF te vergemakkelijken zijn voor de doelgroepen van Kentalis gegevenssets gemaakt. Dat gebeurde in het kader van het voucheronderzoek Typering van zorg en cliënten Kentalis met ICF (Buitenhek & Isarin, 2012) en op basis van internationale literatuur. Over de totstandkoming van de gegevenssets kan het eindrapport Typering van zorg en cliënten Kentalis met ICF worden geraadpleegd. Deze brochure bevat slechts de gegevenssets zelf, zonder literatuurverwijzingen en achtergrondinformatie. Ze kunnen worden gebruikt bij het invullen van het Kentalis Handelingsplan en bij het systematisch in kaart brengen van het functioneren en de functioneringsproblemen van individuele cliënten. De brochure begint met een zogenaamd communicatieblad dat kan worden gebruikt in de communicatie met cliënten en ouders. Het communicatieblad wordt eerst leeg getoond en vervolgens zoals ingevuld voor de denkbeeldige Jaap, 5 jaar oud, met een perceptieverlies. Centraal in de brochure staan de gegevenssets voor: communicatiestoornissen, specifieke taalstoornissen, gehoorverlies, WIBTC (communicatieproblemen tengevolge van stoornissen in Waarneming, Informatieverwerking, Betekenisverlening en Taal) en ACVB (Auditieve, Communicatieve en Verstandelijke Beperkingen). In de rechterkolom van elke gegevensset kan de ernst van de stoornis (functies), de beperking (activiteiten) en de problemen (participatie) worden aangegeven. De komende periode zal binnen Kentalis moeten worden besloten of daarbij gebruik gemaakt zal worden van de ICF-indeling geen, licht, matig, ernstig of volledig en/of van standaarddeviaties op overeengekomen testinstrumenten. Daar waar het in de gegevenssets gaat over externe factoren kan in de rechterkolom worden aangegeven of het gaat om ondersteunende (O) of belemmerende (B) factoren. De brochure sluit af met de officiële korte en uitgebreide core sets voor gehoorverlies. Jet Isarin Oktober, 2012 Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

4 1. COMMUNICEREN MET CLIËNTEN EN OUDERS OVER DE ICF Professionals hebben kennis over functies, anatomische eigenschappen en specifieke aspecten van externe factoren, zoals ondersteunende technologie. Het zijn de cliënten en hun communicatiepartners die de meeste kennis hebben over activiteiten, participatie en de ondersteunende en belemmerende factoren in de omgeving. Slechts in samenwerking tussen professionals en het sociale netwerk van de cliënt kan een compleet beeld worden ontwikkeld van de individuele krachten en kwetsbaarheden en de alledaagse leefsituatie van cliënten. Met behulp van de ICF kunnen cliënten, ouders en professionals gezamenlijk behandeldoelen op alle relevante domeinen vaststellen. Voorwaarde is wel dat helder met cliënten en ouders wordt gecommuniceerd. Daartoe kan gebruik worden gemaakt van een zogenaamd communicatieblad waarop kort en bondig wordt aangegeven wat de beperkingen, mogelijkheden en externe factoren zijn in termen van de ICF en wat de primaire behandeldoelen zijn. Format van een communicatieblad. Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

5 Het onderstaande communicatieblad is een voorbeeld dat is gebaseerd op het SIAC cliëntprofiel Doof/slechthorend, 1-5 jaar. Het laat zien hoe een schematische weergave van de ICF vanuit het perspectief van cliënt/ouders en het perspectief van de professional kan helpen bij de communicatie over alle componenten van de ICF en dus over het functioneren van de cliënt. Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

6 2. GEGEVENSSETS Gegevenssets zijn lijsten waarin zo weinig categorieën uit de ICF als mogelijk zijn opgenomen en zo veel categorieën als nodig voor het adequaat beschrijven van het functioneren van de cliënt. Gegevenssets zijn nog niet op hun waarde en betrouwbaarheid onderzocht COMMUNICATIESTOORNISSEN De gegevensset communicatiestoornissen is bedoeld voor jonge kinderen met ernstige communicatieproblemen bij wie nog geen (definitieve) diagnose is of kan worden gesteld. FUNCTIES EN BEPERKINGEN DIE DE COMMUNICATIE BELEMMEREN Heeft het kind een hoorstoornis die de communicatie belemmert? Detectie van geluid b2300 Auditieve discriminatie b2301 Lokalisatie van geluidsbron b2302 Onderscheiden van spraak b2304 Heeft het kind een visuele stoornis die de communicatie belemmert? Lichtgevoeligheid b21020 Gezichtsscherpte b2100 Kleuren zien, contrastgevoeligheid, beeldkwaliteit b Heeft het kind een taalstoornis die de communicatie belemmert? Mentale functies gerelateerd aan taalreceptie b1670 Mentale functies gerelateerd aan taalexpressie b1671 Integratieve taalfuncties b1672 Heeft het kind andere zintuiglijke beperkingen die de communicatie belemmeren? Smaak b250 Reuk b255 Propriocepsis b260 Tast b265 Heeft het kind een stoornis in stem of spraak die de communicatie belemmert? Voortbrengen van stemgeluid b3100 Stemkwaliteit b3101 Maken van scala van geluiden b3401 Ernst Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

7 Articulatie b320 Vloeiendheid, ritme en snelheid van spreken b3300, b3301, b3302 Spraakmelodie b3303 Heeft het kind een aandachtsstoornis die de communicatie belemmert? Vasthouden van aandacht b1400 Veranderen van aandachtsgebied b1401 Verdelen van aandacht b1402 Delen van aandacht b1403 Heeft het kind een geheugenstoornis die de communicatie belemmert? Korte termijngeheugen b1440 Lange termijngeheugen b1441 Oproepen en verwerken van informatie uit geheugen b1442 Heeft het kind een andere mentale stoornis die de communicatie belemmert? Auditieve perceptie b1560 Visuele perceptie b1561 Heeft het kind een motorische stoornis die de communicatie belemmert? Onwillekeurige bewegingsreacties b755 Controle van willekeurige bewegingen b760 COMMUNICATIEBEPERKINGEN Heeft het kind moeite met het leren en toepassen van kennis? Gadeslaan d110 Luisteren d115 Nadoen d130 Leren door handelingen met voorwerpen d131 Informatie vergaren d132 Aanleren van taal d133 Aanleren van extra taal d134 Herhalen d135 Heeft het kind moeite met receptieve communicatie, syntaxis en semantiek? Richten van aandacht op menselijke aanraking, gezicht en stem d1600 Reageren op menselijke stem d3100 Begrijpen van eenvoudige gesproken boodschappen d3101 Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

8 Begrijpen van complexe gesproken boodschappen d3102 Begrijpen van lichaamstaal d3150 Begrijpen van algemene tekens en symbolen d3151 Begrijpen van tekeningen en foto s d3152 Mentale functies gerelateerd aan taal b16702 Begrijpen van formele gebarenaal d320 Begrijpen van geschreven boodschappen d325 Heeft het kind moeite met expressieve communicatie, syntaxis en semantiek? Bespreken d355 Converseren d350 Gebruiken van oogcontact om te communiceren d3550a Gebruiken van tekens en symbolen d3351 Gebruiken van tekeningen en foto s d3552 Gebruiken van 3-dimensionale objecten om te communiceren d3352a Zich uiten via formele gebarentaal d340 Schrijven van boodschappen d345 Gebruiken van communicatietechnieken d3602 Spreken d330 Brabbelen d331 Gebruiken van lichaamstaal d3350 Heeft het kind moeite met de functies van communicatie? Weigeren of afwijzen van iets d3501d De aandacht vragen van een ander d3500a Iets vragen of meer van iets vragen d3501c De aandacht van een ander op iets richten d3501b Groeten d3500b Informatie uitwisselen door vragen, antwoorden, benoemen of d3501a becommentariëren Een abstract idee overbrengen d3501f De behoefte uiten aan uitbreiding van vocabulaire d3501e Heeft het kind moeite met de regels voor sociale interactie en conversatie? Fysiek contact in relaties d7105 Sociaal wenselijke afstand behouden tussen zichzelf en anderen d7105a Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

9 Zich gedragen volgens sociale regels in gezelschap d7203 Starten van een conversatie d3500 Gaande houden van een conversatie d3501 Beëindigen van een conversatie d3502 Met meer personen converseren d3504 Heeft het kind moeite met gebruik van communicatieapparatuur? Gebruiken van communicatieapparatuur d360 PARTICIPATIEPROBLEMEN GERELATEERD AAN COMMUNICATIEBEPERKINGEN Heeft het kind moeite met het participeren in inter-persoonlijke relaties tengevolge van communicatiebeperkingen? Naaste familie; persoonlijke attitudes van naaste familieleden; e310, e410, informele sociale relaties; familierelaties d750, d760 Vrienden; kennissen, leeftijd- en seksegenoten, collega s, buren e320, e325, en stad- of dorpsgenoten; persoonlijke attitudes van vrienden; e420, e425 persoonlijke attitudes van kennissen, leeftijd- en seksegenoten, collega s, buren en stad- of dorpsgenoten Meerderen; persoonlijke attitudes van meerderen; omgaan met e330, e430, meerderen d7400 Onbekenden; persoonlijke attitudes van onbekenden; omgaan e345, e445, met onbekenden d730 Heeft het kind moeite met het participeren in educatieve activiteiten tengevolge van communicatiebeperkingen? Informele opleiding d810 Vorderingen maken in schoolopleiding d8202 Volhouden van schoolopleiding d8201 Deelname aan spelen d880 Heeft het kind moeite met het participeren in activiteiten op het gebied van recreatie en vrije tijd tengevolge van communicatiebeperkingen? Spel d9200 Sport d9201 Kunst en cultuur d9202 Hobby s d9204 Sociale activiteiten d9205 Heeft het kind moeite met het participeren in gemeenschapsactiviteiten tengevolge Ernst O/B Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

10 van communicatiebeperkingen? Sociale activiteiten d9205 Formele organisaties d9101 OMGEVINGSFACTOREN DIE DE COMMUNICATIE BELEMMEREN Belemmeren sommige PERSONEN in de omgeving van het kind de communicatie? Naaste familie & attitudes e310, e410 Verre familie & attitudes e315, e415 Vrienden & attitudes e320, e420 Kennissen, leeftijd- en seksegenoten, collega s, buren en stad- of e325, e425 dorpsgenoten & attitudes Meerderen & attitudes e330, e430 Persoonlijke verzorgers en assistenten & attitudes e340, e440 Onbekenden & attitudes e345, e445 Hulpverleners in de gezondheidszorg & attitudes e355, e455 Andere dienstverleners & attitudes e360, e460 Belemmeren de FYSIEKE OMGEVING of ONDERSTEUNENDE COMMUNICATIE de communicatie? Geluidssterkte en geluidskwaliteit e2500, e2501 Inrichting van fysieke ruimte e299 Algemene producten en technologie voor e1250 communicatiedoeleinden Ondersteunende producten en technologie voor e1251 communicatiedoeleinden Algemene producten en technologie voor onderwijsdoeleinden e1300 Ondersteunende producten en technologie voor e1301 onderwijsdoeleinden Belemmeren PUBLIEKE SYSTEMEN, VOORZIENINGEN OF BELEID de communicatie? Voorzieningen, systemen en beleid met betrekking tot e535 communicatie Voorzieningen, systemen en beleid met betrekking tot media e560 Voorzieningen, systemen en beleid met betrekking tot e580 gezondheidszorg O/B O/B O/B Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

11 2.2. SPECIFIEKE TAALSTOORNISSEN Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Ernst O/B HEEFT DE CLIËNT EEN FUNCTIESTOORNIS DIE DE COMMUNICATIE BELEMMERT? b1 Mentale functies Algemene mentale functies b117 b126 b139 Specifieke mentale functies b140 b144 b156 b160 b164 b167 b1670 b16700 b16701 b16702 b1671 b16710 b16711 b16712 b1672 b2 Sensorische functies en pijn Hoorfuncties en vestibulaire functies b2301 b3 Stem en spraak b310 b320 b330 Intellectuele functies Temperament en persoonlijkheid Algemene mentale functies, anders gespecificeerd en niet gespecificeerd Aandacht Geheugen Perceptie Denken Hogere cognitieve functies Mentale functies gerelateerd aan taal Mentale functies gerelateerd aan taalreceptie Mentale functies gerelateerd aan receptie van gesproken taal Mentale functies gerelateerd aan receptie van geschreven taal Mentale functies gerelateerd aan receptie van gebarentaal Mentale functies gerelateerd aan taalexpressie Mentale functies gerelateerd aan expressie van gesproken taal Mentale functies gerelateerd aan expressie van geschreven taal Mentale functies gerelateerd aan expressie van gebarentaal Integratieve taalfuncties Auditieve discriminatie Stem Articulatie Vloeiendheid en ritme van spreken Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

12 HEEFT DE CLIËNT BEPERKINGEN OF PROBLEMEN OP HET GEBIED VAN ACTIVITEITEN en PARTICIPATIE? d1 Leren en toepassen van kennis Doelbewust gebruiken zintuigen d110 d115 d120 Basaal leren d130 d131 d130 d131 d1310 d1311 d1312 d1313 d1314 d132 d133 d1330 d1331 d1332 d135 d137 d140 d145 d150 d155 Toepassen van kennis d160 d163 d1631 d1632 d166 d170 d172 Gadeslaan Luisteren Doelbewust gebruiken van andere zintuigen Nadoen Leren door handelingen met voorwerpen Nadoen Leren door handelingen met voorwerpen Leren door eenvoudige handelingen met één voorwerp Leren door handelingen met 2 of meer voorwerpen tegelijk Leren door handelingen met 2 of meer voorwerpen met samenhangende specifieke eigenschappen Leren door symbolisch spel Leren door doen alsof Informatie vergaren Aanleren van taal Aanleren van enkelvoudige woorden of betekenisvolle symbolen Aanleren van zinnen Aanleren van syntaxis Herhalen Begripsvorming Leren lezen Leren schrijven Leren rekenen Ontwikkelen van vaardigheden Richten van aandacht Denken Speculeren Hypothetiseren Lezen Schrijven Rekenen Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

13 d175 d177 d2 Algemene taken en eisen d210 d220 d230 d240 d250 d3 Communicatie Communiceren - begrijpen d310 d315 d320 d325 d330 d332 d335 d340 d345 Oplossen van problemen Besluiten nemen Ondernemen van enkelvoudige taak Ondernemen van meervoudige taken Uitvoeren van dagelijkse routinehandelingen Omgaan met stress en andere mentale eisen Omgaan met eigen gedrag Begrijpen van gesproken boodschappen Begrijpen van non-verbale boodschappen Begrijpen van formele gebarentaal Begrijpen van geschreven boodschappen Spreken Zingen Zich non-verbaal uiten Zich uiten via formele gebarentaal Schrijven van boodschappen Conversatie en gebruik van communicatieapparatuur en -technieken d350 d355 d3500 d3501 d3502 d3503 d3504 d3550 d3551 Converseren Starten van een conversatie Gaande houden van een conversatie Beëindigen van een conversatie Met één persoon converseren Met meer personen converseren Bespreken Bespreken met één persoon Bespreken met meer personen d360 Gebruiken van communicatieapparatuur en - technieken d6 Huishouden d660 Assisteren van andere personen d7 Tussenmenselijke interacties en relaties Algemene tussenmenselijke interacties d710 d7100 d7104 Basale tussenmenselijke interacties Respect en warmte in relaties Signalen in sociale relaties Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

14 d720 d730 d740 d750 d760 d7105 d7200 d7201 d7202 d7203 d8 Belangrijke levensgebieden Opleiding d810 d815 d820 d825 d830 Beroep en werk d845 Economisch leven d860 Spelen d870 d880 d8800 d8801 d8802 d8803 d9 Maatschappelijk, sociaal en burgerlijk leven d920 d930 d9200 d9201 d9203 d9204 d9300 Fysiek contact in relaties Complexe tussenmenselijke interacties Aangaan van relaties Beëindigen van relaties Reguleren van gedrag in gezelschap Zich gedragen volgens sociale regels in gezelschap Omgaan met onbekenden Formele relaties Informele sociale relaties Familierelaties Informele opleiding Voorschoolse opleiding Schoolopleiding Beroepsopleiding Hogere opleiding Verwerven, behouden en beëindigen van werk Basale financiële transacties Economische zelfstandigheid Deelname aan spelen Alleen spelen Kijken naar spelen Parallel spelen Samen spelen Recreatie en vrije tijd Spel Sport Handenarbeid Hobby s Religie en spiritualiteit Georganiseerde religie ZIJN DE ONDERSTAANDE EXTERNE FACTOREN BELEMMEREND DAN WEL ONDERSTEUNEND? e1 Producten en technologie O/B Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

15 e125 e3 Ondersteuning en relaties e310 e315 e325 e330 e355 e4 Attitudes e410 e415 e420 e425 e430 e450 e460 e5 Diensten, systemen en beleid e580 ee585 Producten en technologie voor communicatiedoeleinden Naaste familie Verre familie Kennissen, leeftijd- en seksegenoten, collega s, buren en stad- of dorpsgenoten Meerderen Hulpverleners in de gezondheidszorg Persoonlijke attitudes van naaste familieleden Persoonlijke attitudes van verre familieleden Persoonlijke attitudes van vrienden Persoonlijke attitudes van kennissen, leeftijd- en seksegenoten, collega s, buren en stad- of dorpsgenoten Persoonlijke attitudes van meerderen Persoonlijke attitudes van hulpverleners in de gezondheidszorg Maatschappelijke attitudes Voorzieningen, systemen en beleid met betrekking tot gezondheidszorg Voorzieningen, systemen en beleid met betrekking tot onderwijs Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

16 2.3. GEHOORVERLIES Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Ernst O/B HEEFT DE CLIËNT EEN FUNCTIESTOORNIS DIE DE COMMUNICATIE BELEMMERT? b1 Mentale functies Algemene mentale functies b117 b122 b126 Specifieke mentale functies b140 b144 b156 b160 b164 b167 b1670 b16700 b16701 b16702 b1671 b16710 b16711 b16712 b1672 b2 Sensorische functies en pijn Hoorfuncties en vestibulaire functies b230 b2301 b3 Stem en spraak b310 b320 Intellectuele functies Globale psychosociale functies Temperament en persoonlijkheid Aandacht Geheugen Perceptie Denken Hogere cognitieve functies Mentale functies gerelateerd aan taal Mentale functies gerelateerd aan taalreceptie Mentale functies gerelateerd aan receptie van gesproken taal Mentale functies gerelateerd aan receptie van geschreven taal Mentale functies gerelateerd aan receptie van gebarentaal Mentale functies gerelateerd aan taalexpressie Mentale functies gerelateerd aan expressie van gesproken taal Mentale functies gerelateerd aan expressie van geschreven taal Mentale functies gerelateerd aan expressie van gebarentaal Integratieve taalfuncties Hoorfuncties Auditieve discriminatie Stem Articulatie Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

17 b330 Vloeiendheid en ritme van spreken HEEFT DE CLIËNT BEPERKINGEN OF PROBLEMEN OP HET GEBIED VAN ACTIVITEITEN en PARTICIPATIE? d1 Leren en toepassen van kennis Doelbewust gebruiken zintuigen d110 d115 d120 Basaal leren d130 d131 d130 d131 d132 d133 d135 d137 d140 d145 d150 Toepassen van kennis d160 d163 d166 d170 d172 d1310 d1311 d1312 d1313 d1314 d1330 d1331 d1332 d1631 d1632 Gadeslaan Luisteren Doelbewust gebruiken van andere zintuigen Nadoen Leren door handelingen met voorwerpen Nadoen Leren door handelingen met voorwerpen Leren door eenvoudige handelingen met één voorwerp Leren door handelingen met 2 of meer voorwerpen tegelijk Leren door handelingen met 2 of meer voorwerpen met samenhangende specifieke eigenschappen Leren door symbolisch spel Leren door doen alsof Informatie vergaren Aanleren van taal Aanleren van enkelvoudige woorden of betekenisvolle symbolen Aanleren van zinnen Aanleren van syntaxis Herhalen Begripsvorming Leren lezen Leren schrijven Leren rekenen Richten van aandacht Denken Speculeren Hypothetiseren Lezen Schrijven Rekenen Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

18 d175 d177 d2 Algemene taken en eisen d240 d250 d3 Communicatie Communiceren - begrijpen d310 d315 d320 d325 d330 d335 d340 d345 Oplossen van problemen Besluiten nemen Omgaan met stress en andere mentale eisen Omgaan met eigen gedrag Begrijpen van gesproken boodschappen Begrijpen van non-verbale boodschappen Begrijpen van formele gebarentaal Begrijpen van geschreven boodschappen Spreken Zich non-verbaal uiten Zich uiten via formele gebarentaal Schrijven van boodschappen Conversatie en gebruik van communicatieapparatuur en -technieken d350 d355 d3500 d3501 d3502 d3503 d3504 d3550 d3551 Converseren Starten van een conversatie Gaande houden van een conversatie Beëindigen van een conversatie Met één persoon converseren Met meer personen converseren Bespreken Bespreken met één persoon Bespreken met meer personen d360 Gebruiken van communicatieapparatuur en - technieken d4 Mobiliteit d445 Gebruiken van hand en arm d450 d455 d460 d470 d475 d480 d5 Zelfverzorging d510 d520 Lopen Zich verplaatsen Zich verplaatsen tussen verschillende locaties Gebruiken van vervoermiddel Besturen Rijden op dieren als vervoermiddel Zich wassen Verzorgen van lichaamsdelen Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

19 d530 d550 d560 d570 d6 Huishouden d610 d620 d640 d650 d660 Zorg dragen voor toiletgang Eten Drinken Zorg dragen voor eigen gezondheid Verwerven van woonruimte Verwerven van goederen en diensten Huishouden doen Verzorgen van wat bij het huishouden hoort Assisteren van andere personen d7 Tussenmenselijke interacties en relaties Algemene tussenmenselijke interacties d710 d720 d730 d740 d750 d760 d770 d7100 d7104 d7105 d7200 d7201 d7202 d7203 Basale tussenmenselijke interacties Respect en warmte in relaties Signalen in sociale relaties Fysiek contact in relaties Complexe tussenmenselijke interacties Aangaan van relaties Beëindigen van relaties Reguleren van gedrag in gezelschap Zich gedragen volgens sociale regels in gezelschap Omgaan met onbekenden Formele relaties Informele sociale relaties Familierelaties Intieme relaties d8 Belangrijke levensgebieden Opleiding d810 d815 d820 d825 d830 Beroep en werk d845 d850 Economisch leven d870 Informele opleiding Voorschoolse opleiding Schoolopleiding Beroepsopleiding Hogere opleiding Verwerven, behouden en beëindigen van werk Betaald werk Economische zelfstandigheid Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

20 Spelen d880 Deelname aan spelen d8800 Alleen spelen d8801 Kijken naar spelen d8802 Parallel spelen d8803 Samen spelen d9 Maatschappelijk, sociaal en burgerlijk leven d910 Maatschappelijk leven d920 Recreatie en vrije tijd d9200 Spel d9201 Sport d9204 Hobby s d930 Religie en spiritualiteit d9300 Georganiseerde religie d940 Mensenrechten ZIJN DE ONDERSTAANDE EXTERNE FACTOREN BELEMMEREND DAN WEL ONDERTSEUNEND? e1 Producten en technologie e125 e130 e3 Ondersteuning en relaties e310 e315 e325 e330 e355 e4 Attitudes e410 e415 e420 e425 e430 e450 e460 e5 Diensten, systemen en beleid e535 e580 Producten en technologie voor communicatiedoeleinden Producten en technologie voor onderwijsdoeleinden Naaste familie Verre familie Kennissen, leeftijd- en seksegenoten, collega s, buren en stad- of dorpsgenoten Meerderen Hulpverleners in de gezondheidszorg Persoonlijke attitudes van naaste familieleden Persoonlijke attitudes van verre familieleden Persoonlijke attitudes van vrienden Persoonlijke attitudes van kennissen, leeftijd- en seksegenoten, collega s, buren en stad- of dorpsgenoten Persoonlijke attitudes van meerderen Persoonlijke attitudes van hulpverleners in de gezondheidszorg Maatschappelijke attitudes Voorzieningen, systemen en beleid met betrekking tot communicatie Voorzieningen, systemen en beleid met betrekking O/B Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

21 ee585 tot gezondheidszorg Voorzieningen, systemen en beleid met betrekking tot onderwijs Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

22 2.4. WIBTC Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Ernst O/B HEEFT DE CLIËNT EEN FUNCTIESTOORNIS DIE DE COMMUNICATIE BELEMMERT? b1 Mentale functies Algemene mentale functies b117 b122 b126 Specifieke mentale functies b140 b144 b147 b156 b160 b164 b167 b1670 b16700 b16701 b16702 b1671 b16710 b16711 b16712 b1672 b2 Sensorische functies en pijn Hoorfuncties en vestibulaire functies b230 b2308 Andere sensorische functies b250 Intellectuele functies Globale psychosociale functies Temperament en persoonlijkheid Aandacht Geheugen Psychomotorische functies Perceptie Denken Hogere cognitieve functies Mentale functies gerelateerd aan taal Mentale functies gerelateerd aan taalreceptie Mentale functies gerelateerd aan receptie van gesproken taal Mentale functies gerelateerd aan receptie van geschreven taal Mentale functies gerelateerd aan receptie van gebarentaal Mentale functies gerelateerd aan taalexpressie Mentale functies gerelateerd aan expressie van gesproken taal Mentale functies gerelateerd aan expressie van geschreven taal Mentale functies gerelateerd aan expressie van gebarentaal Integratieve taalfuncties Hoorfuncties Hoorfuncties, anders gespecificeerd Smaak Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

23 b255 b260 b265 b270 b289 b3 Stem en spraak b310 b320 b330 Reuk Propriocepsis Tast Temperatuur en andere stimuli Pijngewaarwording, anders gespecificeerd Stem Articulatie Vloeiendheid en ritme van spreken HEEFT DE CLIËNT BEPERKINGEN OF PROBLEMEN OP HET GEBIED VAN ACTIVITEITEN en PARTICIPATIE? d1 Leren en toepassen van kennis Doelbewust gebruiken zintuigen d110 d115 d120 Basaal leren d130 d131 d130 d131 d132 d133 d135 d137 d140 d145 d150 d1310 d1311 d1312 d1313 d1314 d1330 d1331 d1332 Gadeslaan Luisteren Doelbewust gebruiken van andere zintuigen Nadoen Leren door handelingen met voorwerpen Nadoen Leren door handelingen met voorwerpen Leren door eenvoudige handelingen met één voorwerp Leren door handelingen met 2 of meer voorwerpen tegelijk Leren door handelingen met 2 of meer voorwerpen met samenhangende specifieke eigenschappen Leren door symbolisch spel Leren door doen alsof Informatie vergaren Aanleren van taal Aanleren van enkelvoudige woorden of betekenisvolle symbolen Aanleren van zinnen Aanleren van syntaxis Herhalen Begripsvorming Leren lezen Leren schrijven Leren rekenen Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

24 d155 Ontwikkelen van vaardigheden Toepassen van kennis d160 d163 d1631 d1632 d166 d170 d172 d175 d177 d2 Algemene taken en eisen d220 d240 d250 d3 Communicatie Communiceren - begrijpen d310 d315 d325 d330 d335 Richten van aandacht Denken Speculeren Hypothetiseren Lezen Schrijven Rekenen Oplossen van problemen Besluiten nemen Ondernemen van meervoudige taken Omgaan met stress en andere mentale eisen Omgaan met eigen gedrag Begrijpen van gesproken boodschappen Begrijpen van non-verbale boodschappen Begrijpen van geschreven boodschappen Spreken Zich non-verbaal uiten Conversatie en gebruik van communicatieapparatuur en -technieken d350 d355 d3500 d3501 d3502 d3503 d3504 d3550 d3551 Converseren Starten van een conversatie Gaande houden van een conversatie Beëindigen van een conversatie Met één persoon converseren Met meer personen converseren Bespreken Bespreken met één persoon Bespreken met meer personen d360 Gebruiken van communicatieapparatuur en - technieken d5 Zelfverzorging d510 Zich wassen d520 d530 Verzorgen van lichaamsdelen Zorg dragen voor toiletgang Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

25 d540 d550 d560 d570 d6 Huishouden d610 d620 d640 d650 d660 Zich kleden Eten Drinken Zorg dragen voor eigen gezondheid Verwerven van woonruimte Verwerven van goederen en diensten Huishouden doen Verzorgen van wat bij het huishouden hoort Assisteren van andere personen d7 Tussenmenselijke interacties en relaties Algemene tussenmenselijke interacties d710 d720 d730 d740 d750 d760 d770 d7100 d7104 d7105 d7200 d7201 d7202 d7203 Basale tussenmenselijke interacties Respect en warmte in relaties Signalen in sociale relaties Fysiek contact in relaties Complexe tussenmenselijke interacties Aangaan van relaties Beëindigen van relaties Reguleren van gedrag in gezelschap Zich gedragen volgens sociale regels in gezelschap Omgaan met onbekenden Formele relaties Informele sociale relaties Familierelaties Intieme relaties d8 Belangrijke levensgebieden Opleiding d810 d815 d820 d825 d830 Beroep en werk d845 d850 Economisch leven d870 Informele opleiding Voorschoolse opleiding Schoolopleiding Beroepsopleiding Hogere opleiding Verwerven, behouden en beëindigen van werk Betaald werk Economische zelfstandigheid Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

26 Spelen d880 Deelname aan spelen d8800 Alleen spelen d8801 Kijken naar spelen d8802 Parallel spelen d8803 Samen spelen d9 Maatschappelijk, sociaal en burgerlijk leven d910 Maatschappelijk leven d920 Recreatie en vrije tijd d9200 Spel d9201 Sport d9204 Hobby s d930 Religie en spiritualiteit d9300 Georganiseerde religie d940 Mensenrechten ZIJN DE ONDERSTAANDE EXTERNE FACTOREN BELEMMEREND DAN WEL ONDERSTEUNEND? e1 Producten en technologie e125 e130 e3 Ondersteuning en relaties e310 e315 e325 e330 e355 e4 Attitudes e410 e415 e420 e425 e430 e450 e460 e5 Diensten, systemen en beleid e535 e580 Producten en technologie voor communicatiedoeleinden Producten en technologie voor onderwijsdoeleinden Naaste familie Verre familie Kennissen, leeftijd- en seksegenoten, collega s, buren en stad- of dorpsgenoten Meerderen Hulpverleners in de gezondheidszorg Persoonlijke attitudes van naaste familieleden Persoonlijke attitudes van verre familieleden Persoonlijke attitudes van vrienden Persoonlijke attitudes van kennissen, leeftijd- en seksegenoten, collega s, buren en stad- of dorpsgenoten Persoonlijke attitudes van meerderen Persoonlijke attitudes van hulpverleners in de gezondheidszorg Maatschappelijke attitudes Voorzieningen, systemen en beleid met betrekking tot communicatie Voorzieningen, systemen en beleid met betrekking O/B Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

27 ee585 tot gezondheidszorg Voorzieningen, systemen en beleid met betrekking tot onderwijs Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

28 2.5. ACVB Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Ernst O/B HEEFT DE CLIËNT EEN FUNCTIESTOORNIS DIE DE COMMUNICATIE BELEMMERT? b1 Mentale functies Algemene mentale functies b114 b1142 b117 b122 b126 Specifieke mentale functies b140 b144 b147 b152 b156 b160 b164 b167 b1670 b16708 b1671 b16718 b1672 b2 Sensorische functies en pijn Visuele en verwante functies b210 Hoorfuncties en vestibulaire functies b230 Andere sensorische functies b280 b3 Stem en spraak b310 Oriëntatie Oriëntatie in persoon Intellectuele functies Globale psychosociale functies Temperament en persoonlijkheid Aandacht Geheugen Psychomotorische functies Stemming Perceptie Denken Hogere cognitieve functies Mentale functies gerelateerd aan taal Mentale functies gerelateerd aan taalreceptie Mentale functies gerelateerd aan taalreceptie, anders gespecificeerd Mentale functies gerelateerd aan taalexpressie Mentale functies gerelateerd aan taalexpressie, anders gespecificeerd Integratieve taalfuncties Visuele functies Hoorfuncties Pijngewaarwording Stem Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

29 b320 b330 Articulatie Vloeiendheid en ritme van spreken HEEFT DE CLIËNT BEPERKINGEN OF PROBLEMEN OP HET GEBIED VAN ACTIVITEITEN en PARTICIPATIE? d1 Leren en toepassen van kennis Doelbewust gebruiken zintuigen d110 d115 Basaal leren d130 d131 d132 d133 d140 d145 d150 d155 Toepassen van kennis d160 d163 d166 d170 d172 d175 d177 d198 d3 Communicatie Communiceren - begrijpen d310 d315 d325 d330 d335 Gadeslaan Luisteren Nadoen Leren door handelingen met voorwerpen Informatie vergaren Aanleren van taal Leren lezen Leren schrijven Leren rekenen Ontwikkelen van vaardigheden Richten van aandacht Denken Lezen Schrijven Rekenen Oplossen van problemen Besluiten nemen Leren en toepassen van kennis, anders gespecificeerd Begrijpen van gesproken boodschappen Begrijpen van non-verbale boodschappen Begrijpen van geschreven boodschappen Spreken Zich non-verbaal uiten Conversatie en gebruik van communicatieapparatuur en -technieken d350 d355 d3550 Converseren Bespreken Bespreken met één persoon Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

30 d3551 Bespreken met meer personen d360 Gebruiken van communicatieapparatuur en - technieken d4 Mobiliteit d410 Veranderen van basale lichaamshouding d430 d440 d450 d465 d7 Tussenmenselijke interacties en relaties Algemene tussenmenselijke interacties d710 d720 d730 d750 d760 d770 d8 Belangrijke levensgebieden Opleiding d810 d815 d820 d825 d830 Beroep en werk d845 d850 Economisch leven d870 Spelen d880 d9 Maatschappelijk, sociaal en burgerlijk leven d910 d920 d930 d940 Optillen en meenemen Nauwkeurig gebruiken van hand Lopen Zich verplaatsen met speciale middelen Basale tussenmenselijke interacties Complexe tussenmenselijke interacties Omgaan met onbekenden Informele sociale relaties Familierelaties Intieme relaties Informele opleiding Voorschoolse opleiding Schoolopleiding Beroepsopleiding Hogere opleiding Verwerven, behouden en beëindigen van werk Betaald werk Economische zelfstandigheid Deelname aan spelen Maatschappelijk leven Recreatie en vrije tijd Religie en spiritualiteit Mensenrechten ZIJN DE ONDERSTAANDE EXTERNE FACTOREN BELEMMEREND DAN WEL ONDERSTEUNEND? e1 Producten en technologie e125 Producten en technologie voor communicatiedoeleinden O/B Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

31 e130 e150 e155 e3 Ondersteuning en relaties e310 e315 e320 e325 e340 e355 e360 e4 Attitudes e410 e415 e420 e425 e430 e450 e460 e465 e5 Diensten, systemen en beleid e535 Producten en technologie voor onderwijsdoeleinden Technische aspecten van openbare gebouwen Technische aspecten van private gebouwen Naaste familie Verre familie Vrienden Kennissen, leeftijd- en seksegenoten, collega s, buren en stad- of dorpsgenoten Persoonlijke verzorgers en assistenten Hulpverleners in de gezondheidszorg Andere dienstverleners Persoonlijke attitudes van naaste familieleden Persoonlijke attitudes van verre familieleden Persoonlijke attitudes van vrienden Persoonlijke attitudes van kennissen, leeftijd- en seksegenoten, collega s, buren en stad- of dorpsgenoten Persoonlijke attitudes van meerderen Persoonlijke attitudes van hulpverleners in de gezondheidszorg Maatschappelijke attitudes Sociale normen, gewoonten en ideologieën Voorzieningen, systemen en beleid met betrekking tot communicatie Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

32 3. ICF CORE SETS GEHOORVERLIES 3.1. KORTE CORE SET VOOR GEHOORVERLIES LICHAAMSFUNCTIES = fysiologische en mentale eigenschappen van het menselijk organisme b126 Temperament en persoonlijkheid b140 b144 b152 b210 Algemene mentale functies gerelateerd aan het aangeboren vermogen van het individu om op een bepaalde manier te reageren op situaties, inclusief de cluster van mentale eigenschappen die een persoon onderscheidt van anderen. Inclusies: extraversie, inschikkelijkheid, nauwgezetheid, psychische stabiliteit, ontvankelijkheid voor nieuwe ervaringen, optimisme, vertrouwen en betrouwbaarheid Exclusies: intellectuele functies (b117); energie en driften (b130); psychomotorische functies (b147); stemming (b152) Aandacht Specifieke mentale functies gerelateerd aan het zich richten op een externe stimulus of een innerlijke ervaring gedurende de vereiste periode. Inclusies: vasthouden van aandacht, veranderen van aandachtsgebied, verdelen van aandacht en delen van aandacht; concentratie; afleidbaarheid. Exclusies: bewustzijn (b110); energie en driften (b130); slaap (b134); geheugen (b144); psychomotorische functies (b147); perceptie (b156) Geheugen Specifieke mentale functies gerelateerd aan het opslaan en bewaren van informatie en het terugvinden van informatie als dat nodig is. Inclusies: korte termijngeheugen,lange termijngeheugen en oproepen van informatie uit geheugen; functies gebruikt bij recalling en leren; stoornissen zoals bij nominale, selectieve en dissociatieve amnesie. Exclusies: bewustzijn (b110); oriëntatie (b114); intellectuele functies (b117); aandacht (b140); perceptie (b156); denken (b160); hogere cognitieve functies (b164); mentale functies gerelateerd aan taal (b164); mentale functies gerelateerd aan rekenen (b172). Stemming Specifieke mentale functies gerelateerd aan het gevoel en aan de affectieve componenten van mentale processen. Inclusies: adequaatheid van stemming, regulering van stemming en bereik van stemmingen; affect, droefheid, geluk, liefde, vrees, boosheid, haat, gespannenheid, angst, vreugde, verdriet, labiliteit; emotionele vervlakking Exclusies: temperament en persoonlijkheid (b126); energie en driften (b130) Visuele functies Sensorische functies gerelateerd aan het waarnemen van de aanwezigheid van licht en het waarnemen van de vorm, de grootte, de contour en de kleur van visuele stimuli Inclusies: gezichtsscherpte (binoculaire en monoculaire gezichtsscherpte bij verte zien en dichtbij zien), gezichtsveld en kwaliteit van visus (lichtgevoeligheid, kleuren zien, contrastgevoeligheid, beeldkwaliteit); stoornissen zoals bij myopia, hypermetropia, astigmatisme, hemianopia, kleurenblindheid, kokerzien, centraal en perifeer scotoom, diplomie, nachtblindheid en adaptatie aan licht. Exclusies: perceptie (b156) b230 Hoorfuncties Het waarnemen van de aanwezigheid van geluiden en het onderscheiden van locatie, toonhoogte, luidheid en kwaliteit van geluiden Inclusies: detectie van geluid, auditieve discriminatie, lokalisatie van geluidsbron, lateralisatie van geluid en onderscheiden van spraak; stoornissen zoals bij doofheid en gehoorverlies Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

33 b240 Exclusies: perceptie (b156); mentale functies gerelateerd aan taal (b167) Gewaarwordingen gepaard gaande met hoorfuncties en vestibulaire functies Gewaarwordingen als duizeligheid, valneigingen, oorsuizen [tinnitus] en draaiduizeligheid [vertigo]. Inclusies: oorsuizen [tinnitus], duizeligheid, valneigingen, misselijkheid optredend bij duizeligheid of draaiduizeligheid, oorirritatie en druk op het oor. Exclusies: vestibulaire functies (b235); pijngewaarwording (b280) ANATOMISCHE EIGENSCHAPPEN = positie, aanwezigheid, vorm en continuïteit van onderdelen van het menselijk lichaam s110 Anatomische eigenschappen van hersenen s240 s250 s260 Anatomische eigenschappen van uitwendig oor (auris externa) Anatomische eigenschappen van middenoor (auris media) Anatomische eigenschappen van binnenoor (auris interna) ACTIVITEITEN en PARTICIPATIE = onderdelen van iemands handelen / iemands deelname aan het maatschappelijk leven d115 Luisteren d240 d310 d350 d360 d760 d820 Doelbewust ervaren van auditieve stimuli, zoals bij luisteren naar radio, de menselijke stem, muziek, lezing of een verhaal Omgaan met stress en andere mentale eisen Eenvoudige of complexe acties uitvoeren om te kunnen voldoen aan de mentale eisen van het uitvoeren van taken waarbij men grote verantwoordelijkheid draagt, en waarbij sprake is van stress, afleiding, of crisissituaties, zoals examens afleggen, het autorijden tijdens spitsuur, kleren aantrekken onder druk van ouders, onder tijdsdruk een opdracht afmaken of het verzorgen van een groot aantal kinderen. Inclusies: dragen van verantwoordelijkheden; omgaan met stress; omgaan met crisissituaties Begrijpen van gesproken boodschappen De letterlijke en impliciete betekenis begrijpen van gesproken boodschappen, zoals begrijpen of een bewering een feit betreft of een taalgebonden uitdrukking is, zoals beantwoorden en begrijpen van gesproken boodschappen Converseren Starten, continueren en beëindigen van het uitwisselen van gedachten en ideeën, via spreken, schrijven, gebarentaal of andere vormen van taal, met een of meer personen die men kent of met vreemden, in formele of toevallige situaties. Inclusies: starten van een conversatie; gaande houden van een conversatie; beëindigen van een conversatie; met een persoon converseren; met meer personen converseren. Gebruiken van communicatieapparatuur en - technieken Gebruiken van apparatuur, technieken en andere technische middelen om te communiceren, zoals met een vriend telefoneren. Inclusies: gebruiken van telecommunicatieapparatuur; typen; gebruiken van communicatietechnieken. Familierelaties Aangaan en onderhouden van relaties met verwanten, zoals met naaste familieleden, verre familie, pleeg- en adoptiefamilie en stiefrelaties, verdere relaties zoals achterneven of voogden. Inclusies: ouder-kindrelaties; kind-ouderrelaties; broer-zusrelaties; familierelaties in bredere kring Schoolopleiding Toegang verkrijgen tot een school, alle aan een school gerelateerde verantwoordelijkheden en privileges dragen, zich het opleidingsmateriaal, de inhoud van de leerstof eigen maken en voldoen aan andere curriculumeisen, in het basisonderwijs of het voortgezet onderwijs, inclusief het regelmatig naar school gaan, samenwerken met andere leerlingen, aanwijzingen van docenten opvolgen, organiseren, studeren en voltooien van opgedragen taken en projecten, en andere opleidingsniveaus bereiken. Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

34 d850 d910 Betaald werk Tegen betaling alle aspecten van werk, beroep of baan uitvoeren, voltijds of deeltijds, of als zelfstandig ondernemer, zoals het uitvoeren van de taken in het kader van het werk, op tijd op het werk verschijnen, andere werkenden begeleiden of zelf begeleid worden, en de vereiste taken alleen of in groepsverband uitvoeren. Inclusies: zelfstandig ondernemer; deeltijdwerk; voltijdwerk Maatschappelijk leven Meedoen aan aspecten van het sociaal-maatschappelijk leven, zoals liefdadigheidsinstellingen, dienstverlenende instellingen, of professionele sociale organisaties. Inclusies: informele organisaties; formele organisaties; ceremonies. Exclusies: onbetaald werk (d855); recreëren en vrijetijdsbesteding (d920); religie en spiritualiteit (d930); politiek leven en burgerschap (d950) EXTERNE FACTOREN = iemands fysieke en sociale omgeving e125 Producten en technologie voor communicatiedoeleinden e250 e310 e355 e410 e460 e580 Apparatuur, producten en technologieën door mensen gebruikt bij het verzenden en ontvangen van informatie, inclusief degene die zijn aangepast of speciaal ontworpen, aangebracht in, bevestigd aan of geplaatst nabij de persoon die ze gebruikt. Inclusies: algemene en ondersteunende middelen en technologie voor communicatiedoeleinden. Geluid Een verschijnsel dat wordt of kan worden gehoord, zoals dreunen, bellen, bonzen, zingen, fluiten, schreeuwen of fluisteren met welk volume, timbre of toon dan ook, waardoor nuttige of verwarrende informatie over de wereld kan worden geleverd. Inclusies: geluidssterkte, geluidskwaliteit Naaste familie Mensen verbonden door geboorte, huwelijk of andere relaties die in de cultuur als naaste familie worden erkend, zoals echtgenoten, partners, ouders, broers en zusters, kinderen, pleegouders, adoptiefouders en grootouders. Exclusies: verre familie (e315); persoonlijke verzorgers en assistenten (e340) Hulpverleners in de gezondheidszorg Alle dienstverleners die werken in het gezondheidszorgsysteem zoals dokters, verpleegkundigen, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, logopedisten, audiologen, prothesemakers, medisch instrumentmakers, bandagisten of medisch maatschappelijk werkers. Exclusie: andere dienstverleners (e360) Persoonlijke attitudes van naaste familieleden Algemene of speciale meningen en opvattingen van naaste familieleden over de persoon of over andere zaken (zoals sociale, politieke en economische onderwerpen) die persoonlijk gedrag en handelingen beïnvloeden. Maatschappelijke attitudes Algemene of speciale meningen en opvattingen van mensen in een cultuur, samenleving, subcultuur of andere sociale groep over andere mensen of over andere sociale, politieke en economische zaken die gedrag en handelingen van de groep of de persoon beïnvloeden. Voorzieningen, systemen en beleid met betrekking tot gezondheidszorg Voorzieningen, systemen en beleid gericht op het voorkomen en behandelen van gezondheidsproblemen, het zorgen dat medische voorzieningen beschikbaar zijn, en het stimuleren van een gezonde levensstijl. Exclusie: voorzieningen, systemen en beleid met betrekking tot welzijn (e575) Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

35 3.2. UITGEBREIDE CORE SET VOOR GEHOORVERLIES LICHAAMSFUNCTIES = fysiologische en mentale eigenschappen van het menselijk organisme b117 Intellectuele functies b126 b1300 b1301 b140 b144 b152 b1560 Algemene mentale functies nodig voor het begripsvermogen en om constructief de verschillende mentale functies inclusief alle cognitieve functies en hun ontwikkeling gedurende het leven te integreren. Inclusies: intellectuele groei, stoornissen zoals bij intellectuele retardatie, dementie Exclusies: geheugen (b144); denken (b160); basale cognitieve functies (b163); hogere cognitieve functies (b164) Temperament en persoonlijkheid Algemene mentale functies gerelateerd aan het aangeboren vermogen van het individu om op een bepaalde manier te reageren op situaties, inclusief de cluster van mentale eigenschappen die een persoon onderscheidt van anderen. Inclusies: extraversie, inschikkelijkheid, nauwgezetheid, psychische stabiliteit, ontvankelijkheid voor nieuwe ervaringen, optimisme, vertrouwen en betrouwbaarheid Exclusies: intellectuele functies (b117); energie en driften (b130); psychomotorische functies (b147); stemming (b152) Energieniveau De mate van kracht en uithoudingsvermogen Motivatie De trigger om te handelen, de bewuste of onbewuste drijfveren Aandacht Specifieke mentale functies gerelateerd aan het zich richten op een externe stimulus of een innerlijke ervaring gedurende de vereiste periode. Inclusies: vasthouden van aandacht, veranderen van aandachtsgebied, verdelen van aandacht en delen van aandacht; concentratie; afleidbaarheid. Exclusies: bewustzijn (b110); energie en driften (b130); slaap (b134); geheugen (b144); psychomotorische functies (b147); perceptie (b156) Geheugen Specifieke mentale functies gerelateerd aan het opslaan en bewaren van informatie en het terugvinden van informatie als dat nodig is. Inclusies: korte termijngeheugen, lange termijngeheugen en oproepen van informatie uit geheugen; functies gebruikt bij recalling en leren; stoornissen zoals bij nominale, selectieve en dissociatieve amnesie. Exclusies: bewustzijn (b110); oriëntatie (b114); intellectuele functies (b117); aandacht (b140); perceptie (b156); denken (b160); hogere cognitieve functies (b164); mentale functies gerelateerd aan taal (b164); mentale functies gerelateerd aan rekenen (b172). Stemming Specifieke mentale functies gerelateerd aan het gevoel en aan de affectieve componenten van mentale processen. Inclusies: adequaatheid van stemming, regulering van stemming en bereik van stemmingen; affect, droefheid, geluk, liefde, vrees, boosheid, haat, gespannenheid, angst, vreugde, verdriet, labiliteit; emotionele vervlakking Exclusies: temperament en persoonlijkheid (b126); energie en driften (b130) Auditieve perceptie Het onderscheiden van geluiden, klanken, tonen en andere akoestische stimuli b1561 Visuele perceptie Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM

36 Het onderscheid van vorm, grootte, kleur en andere visuele stimuli b164 b167 b210 b2300 b2301 b2302 b2304 b235 b240 b280 Hogere cognitieve functies Specifieke mentale functies gecorreleerd aan de frontale hersenkwabben, inclusief complex doelgericht gedrag zoals voorkomt bij het nemen van beslissingen, abstract denken, plannen en het uitvoeren van plannen, mentale flexibiliteit, en bepalen welk gedrag adequaat is onder welke omstandigheden; vaak uitvoerende functies genoemd. Inclusies: abstractie, organisatie en planning, tijdmanagement, cognitieve flexibiliteit, inzicht, beoordelingsvermogen en mentale functies gerelateerd aan probleem oplossen; vorming en concepten categorisatie. Exclusies: geheugen (b144); denken (b160); mentale functies gerelateerd aan taal (b167); mentale functies gerelateerd aan rekenen (b172) Mentale functies gerelateerd aan taal Specifieke mentale functies gerelateerd aan het herkennen en gebruiken van tekens, symbolen en andere componenten van een taal. Inclusies: mentale functies gerelateerd aan taalreceptie (van gesproken taal, geschreven taal en gebarentaal), mentale functies gerelateerd aan taalexpressie (van gesproken taal, geschreven taal en gebarentaal), en integratieve taalfuncties; stoornissen zoals bij receptieve afasie, expressieve afasie, Broca-afasie, Wernicke afasie en conductie afasie. Exclusies: aandacht (b140); geheugen (b144); perceptie (b156); denken (b160); hogere cognitieve functies (b164); mentale functies gerelateerd aan rekenen (b172); bepalen sequentie bij complexe bewegingen (b176); Hoofdstuk 2 Sensorische functies en pijn; Hoofdstuk 3 Stem en spraak Visuele functies Sensorische functies gerelateerd aan het waarnemen van de aanwezigheid van licht en het waarnemen van de vorm, de grootte, de contour en de kleur van visuele stimuli Inclusies: gezichtsscherpte (binoculaire en monoculaire gezichtsscherpte bij verte zien en dichtbij zien), gezichtsveld en kwaliteit van visus (lichtgevoeligheid, kleuren zien, contrastgevoeligheid, beeldkwaliteit); stoornissen zoals bij myopia, hypermetropia, astigmatisme, hemianopia, kleurenblindheid, kokerzien, centraal en perifeer scotoom, diplomie, nachtblindheid en adaptatie aan licht. Exclusies: perceptie (b156) Detectie van geluid Het waarnemen van de aanwezigheid van geluiden Auditieve discriminatie Het waarnemen van de aanwezigheid van geluid, waarbij de differentiatie ten opzichte van het achtergrondlawaai en binaurale synthese, separatie en vermenging een rol spelen Lokalisatie van geluidsbron Het bepalen van de locatie van een geluidsbron Onderscheiden van spraak Het bepalen of er sprake is van gesproken taal en dit onderscheiden van andere geluiden Vestibulaire functies Sensorische functies van het binnenoor gerelateerd aan het bepalen van positie, balans en beweging Inclusies: positiegevoel, balans en bewegingsgevoel. Exclusies: gewaarwording gepaard gaande met hoorfuncties en vestibulaire functies (b240) Gewaarwordingen gepaard gaande met hoorfuncties en vestibulaire functies Gewaarwordingen als duizeligheid, valneigingen, oorsuizen [tinnitus] en draaiduizeligheid [vertigo]. Inclusies: oorsuizen [tinnitus], duizeligheid, valneigingen, misselijkheid optredend bij duizeligheid of draaiduizeligheid, oorirritatie en druk op het oor. Exclusies: vestibulaire functies (b235); pijngewaarwording (b280) Pijngewaarwording Brochure ICF gegevenssets Kentalis PonTeM