Het Piramidemodel. Dronten - rapport vraagzijde Door ABF Research. Piramidemodel. De vraag naar toegankelijke woningen in Dronten

Transcriptie

1 Het Piramidemodel Dronten - rapport vraagzijde Door ABF Research Piramidemodel De vraag naar toegankelijke woningen in Dronten

2 2

3 Het Piramidemodel INHOUDSOPGAVE 1. Resultaten Piramidemodel voor Dronten Inleiding Stappenplan Bevolkingsontwikkeling en vergrijzing Extramuralisering Beperkingenraming Woningbehoefteraming De vraagzijde van het Piramidemodel Bijlage: De ramingen in detail

4 4

5 Het Piramidemodel 1. RESULTATEN PIRAMIDEMODEL VOOR DRONTEN 1.1 Inleiding Het Piramidemodel brengt de vraag naar en het aanbod van toegankelijke woningen in kaart. De methodiekrapportage Piramidemodel: de vraag naar toegankelijke woningen staat uitgebreid stil bij alle afleidingen, definities, bronbestanden en methodieken die door ABF Research zijn gebruikt om tot de vraagzijde van het Piramidemodel te komen. Deze bestaat uit een woningbehoefte- en een beperkingenraming. 1.2 Stappenplan De volgende stappen zijn gebruikt om tot de vraagzijde van het Piramidemodel te komen. Voor meer informatie wordt verwezen naar de methodiekrapportage. Stap 1 Het WoON 2006 en de module WoON-55+ zijn gebruikt om een vertaalslag naar de mobiliteitsbeperkingenindeling van het ICF te kunnen maken (zie onderstaande tabel). Hierbij is gebruik gemaakt van de vraagstellingen rondom het gebruik van hulpmiddelen, het moeite hebben met specifieke mobiliteitsgerelateerde activiteiten en de fysieke mate van beperking zoals gedefinieerd door het SCP. Klasse Omschrijving 0 De bewoner heeft geen mobiliteitsbeperking. A Matige mobiliteitsbeperkingen, gebruikt een wandelstok B Matige of zware mobiliteitsbeperkingen, gebruikt een rollator of scootmobiel C Permanent gebruik van een rolstoel Stap 2 De mate van toegankelijkheid van een woning kan worden gedefinieerd aan de hand van een sterrenclassificatie (zie onderstaande tabel). Het Piramidemodel gaat uit van onderstaande indeling. Ook hier is het WoON 2006 en de module WoON-55+ gebruikt om een vertaalslag te maken. In dit geval wordt er gekeken naar de typeringen van de woningen, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen verzorgd wonen, overige geschikte huisvesting en overige, niet-geschikte huisvesting. Verder wordt bekeken of een woning ingrijpend is aangepast. Klasse Omschrijving *** Rolstoel toe- en doorgankelijke woning ** Rollator toe- en doorgankelijke woning * Overige geschikte woningen 0 Niet geschikte woningen 5

6 Stap 3 Voor de huishoudens ingedeeld naar mobiliteitsklassen is op basis van het WoON de woningbehoefte aan de verschillende sterrenwoningtypen geraamd. Hierbij is rekening gehouden met de kenmerken leeftijd, geslacht, huishoudensamenstelling, opleiding en inkomen (LGHOI). Dit levert een vraag -raming op volgens woningbehoefte. Daarnaast is op basis van de mate van mobiliteitsbeperking ook een vraagraming op basis van beperking bepaald. Hiermee zijn twee scenario s gesteld, namelijk de woningbehoefte- en beperkingenraming en kan de linkerzijde van de piramide in het Piramidemodel worden opgebouwd. Stap 4 Op basis van de LGHOI-kenmerken is een relatie gelegd tussen enerzijds de bevolkings- en huishoudensontwikkeling (Primos) en anderszijds de woningbehoefte- en beperkingenraming. Daarbij is ook rekening gehouden met het extramuraliseringsbeleid van de rijksoverheid. 1.3 Bevolkingsontwikkeling en vergrijzing Bij de raming van de toekomstige bevolking naar mobiliteitsklasse en de vraag naar toegankelijke woningen wordt rekening gehouden met de ontwikkeling van de bevolking naar leeftijd, geslacht, huishoudensamenstelling, opleiding en inkomensniveau. In deze paragraaf wordt voor verschillende leeftijdsklassen gekeken naar de verwachte ontwikkeling van de totale bevolking in Dronten. Tabel 1 laat de ontwikkeling van de aantallen personen in deze leeftijdsklassen zien. De Primos-prognose heeft als basisjaar De ontwikkelingen worden getoond vanaf, zodat hierdoor de in aantal jaren gelijke tijdvakken - en - goed kunnen worden vergeleken. Tabel 1. Bevolkingsraming Dronten, aantal personen naar leeftijdsklasse, Primos-2009 Aantal personen Groei aantal personen Leeftijd Totaal Tabel 2 laat voor, en de procentuele verdeling zien voor Dronten. In de laatste kolom staat de ontwikkeling per leeftijdklasse voor Nederland in de periode -. Tabel 3 maakt een vergelijking met Nederland mogelijk. 6

7 Het Piramidemodel Tabel 2. Bevolkingsraming Dronten, percentage personen naar leeftijdsklasse, Primos-2009 Aantal personen Groei Groei Groei Leeftijd % % % % 67% 65% -3,7% -2,3% -6,0% % 25% 25% 3,4% 0,4% 3,8% 75+ 8% 9% 10% 0,3% 1,9% 2,2% Totaal 100% 100% 100% 0,0% 0,0% 0,0% Tabel 3. Raming bevolkingsontwikkeling Nederland, percentage naar leeftijdsklasse, Primos-2009 Aantal personen Groei Groei Groei % % % % 67% 63% -5,1% -3,3% -8,4% % 25% 25% 3,6% 0,3% 3,9% 75+ 7% 8% 11% 1,5% 3,0% 4,6% Totaal 100% 100% 100% 0,0% 0,0% 0,0% 1.4 Extramuralisering De algemene verwachting is dat de toekomstige vraag naar intramurale woonvormen zal dalen en dat het aanbod zich verder zal beperken tot de kerndoelgroep met een hogere zorgzwaarte. Vooralsnog is onduidelijk wat precies de effecten hiervan zullen zijn. De huidige uitgangspunten van het Ministerie van VWS betreffende de dalende vraag naar verzorgingshuiszorg leiden bovendien tot een extra afname van het aantal plaatsen in verzorgingshuizen met 40 duizend landelijk. Het totale aantal plaatsen nu, 105 duizend, daalt daarmee zo'n 40%. Daarnaast is er wel een toename van het zogenaamde beschermd wonen voorzien. Op grond van de samenstelling van de bevolking is de verwachte ontwikkeling van de vraag naar beschermd wonen en wonen met verzorgingshuiszorg over de gemeenten en binnen de gemeenten verdeeld. Deze intramurale vraag wordt niet meegenomen in het bepalen van de woningbehoefte. Voor Dronten is uitgegaan van de volgende ontwikkeling van de intramurale vraag. Tabel 4. Ontwikkeling intramurale vraag, Dronten Aantal personen Groei aantal personen 2008 Beschermd wonen Verzorgingshuiszorg Intramuraal totaal Tabel 5 en 6 laten zien hoe de mobiliteitsklassen en de woningbehoefte van de intramurale bevolking zou zijn, gegeven de veronderstellingen. De tabellen geven een aanknopingspunt voor extra benodigde huisvesting indien de extramuralisering zich in sneller tempo zou voltrekken, of indien lokaal wordt gekozen om te voorzien in de totale woningbehoefte van de eigen intramurale bevolking. 7

8 Tabel 5. Mobiliteitsklassen intramurale bevolking in Dronten (aantallen x1000) Klasse Aantal huishoudens 2008 MOB MOB A MOB B MOB C TOTAAL Tabel 6. Geschatte woningbehoefte van de intramurale bevolking in Dronten (aantallen x1000) Klasse Aantal huishoudens * ** *** TOTAAL Beperkingenraming Uitgaande van de verwachte bevolkingsontwikkeling en de geschetste verwachtingen omtrent extramuralisering is een raming gemaakt van de ontwikkeling van de huishoudens naar mobiliteitsbeperkingen. Tabel 7 laat de resultaten van de raming voor Dronten zien. In de tabel wordt de groei per mobiliteitsklasse voor de tijdvakken - en - apart onderscheiden. Tabel 8 laat voor, en de procentuele groei per mobiliteitsklasse zien voor Dronten. Tabel 9 maakt een vergelijking met Nederland mogelijk. In Nederland bestaat de totale groei van huishoudens voor 55% uit huishoudens met mobiliteitsproblemen en voor 45% uit huishoudens zonder mobiliteitsproblemen. Tabel 9 laat dit indirect zien. De totale groei van huishoudens in de periode - is 11,8%, de totale groei van huishoudens zonder mobiliteitsproblemen is 45% hiervan ofwel 5,4%. Deze groei verschilt per tijdvak. In het algemeen is in Nederland de groei van de aantallen in de zwaardere mobiliteitsklassen in de periode - relatief veel hoger dan in de periode -. Tabel 7. Raming aantal huishoudens per mobiliteitsklasse in Dronten Klasse Aantal huishoudens Groei aantal huishoudens 2008 MOB MOB A MOB B MOB C TOTAAL

9 Het Piramidemodel Tabel 8. Raming aantal huishoudens per mobiliteitsklasse in Dronten, groei Klasse Groei aantal huishoudens MOB 0 7,5% 7,0% 14,5% MOB A 3,0% 1,9% 4,9% MOB B 2,7% 1,4% 4,1% MOB C 0,5% 0,2% 0,7% TOTAAL 13,8% 10,5% 24,3% Tabel 9. Raming aantal huishoudens per mobiliteitsklasse in Nederland, groei Klasse Groei aantal huishoudens MOB 0 3,4% 2,0% 5,4% MOB A 1,5% 1,0% 2,5% MOB B 1,8% 1,6% 3,5% MOB C 0,3% 0,2% 0,4% TOTAAL 7,0% 4,8% 11,8% In figuur 1 worden de resultaten van het Piramide-model naar leeftijdsklasse getoond. Figuur 2 geeft ter vergelijking de percentages voor Nederland. In Nederland groeit elke mobiliteitsklasse tot en met het percentage ouderen relatief even hard. Figuur 1. Leeftijdsverdeling mobiliteitsklassen, en, Dronten 100% 80% 60% 40% 20% 0% MOB 0 MOB A MOB B MOB C Huishoudens totaal

10 Figuur 2. Leeftijdsverdeling mobiliteitsklassen, en, Nederland 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% MOB 0 MOB A MOB B MOB C TOTAAL Woningbehoefteraming Gegeven de raming van mobiliteitsbeperkingen is voor Dronten een raming gemaakt van de behoefte aan de in diverse gradaties onderscheiden vraag naar toegankelijke woningen. Tabel 10 geeft hiervan een overzicht. In de tabel wordt de groei per woningtype voor de tijdvakken - en - apart onderscheiden. Tabel 12 laat zien dat het totaal aantal huishoudens in Nederland groeit met 11.8%, dit betref 869 duizend huishoudens. In totaal groeit de vraag van huishoudens naar toegankelijke woningen met 558 duizend. Ofwel van de extra huishoudens vraagt meer dan 60% naar toegankelijke woningen. Deze groei verschilt per tijdvak. In het algemeen is in Nederland de groei van de aantallen in de zwaardere mobiliteitsklassen in de periode - relatief veel hoger dan in de periode - Tabel 11 laat voor, en de procentuele groei per mobiliteitsklasse zien voor Dronten. Tabel 12 maakt een vergelijking met Nederland mogelijk. Tabel 10. Raming woningbehoefte per categorie toegankelijke woningen in Dronten Klasse Woningbehoefte Woningbehoefte * ** *** TOTAAL

11 Het Piramidemodel Tabel 11. Raming woningbehoefte per categorie toegankelijke woningen, groei 2008-, Dronten Klasse Groei aantal huishoudens ,4% 6,6% 15,0% * 3,7% 3,2% 6,9% ** 1,2% 0,6% 1,8% *** 0,4% 0,2% 0,6% TOTAAL 13,8% 10,5% 24,3% Tabel 12. Raming woningbehoefte per categorie toegankelijke woningen, groei 2008-, Nederland Klasse Groei woningbehoefte ,8% 1,4% 4,2% * 3,1% 2,4% 5,5% ** 0,9% 0,8% 1,7% *** 0,3% 0,2% 0,4% TOTAAL 7,0% 4,8% 11,8% In figuur 3 worden de resultaten van het Piramidemodel naar leeftijdsklasse getoond. Figuur 4 geeft ter vergelijking de percentages voor Nederland. In Nederland groeit voor wat betreft de woningbehoefte voor elk woningtype tot en met het percentage ouderen relatief even hard. Figuur 3. Leeftijdsverdeling woningbehoefte per woningtype in, en, Dronten 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% *** ** * 0 Huishoudens totaal

12 Figuur 4. Leeftijdsverdeling woningbehoefte per woningtype in, en, Nederland 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% *** ** * Huishoudens totaal De vraagzijde van het Piramidemodel Tabel 13 vergelijkt de resultaten van de woningbehoefteraming met de beperkingenraming voor Dronten. Figuur 5 en 6 tonen de resultaten grafisch als de linkerzijde van de piramide. De twee ramingen verschillen soms fors. Met name bij de * woningen zijn de verschillen in absolute zin hoog voor Nederland. Bij de ** en *** woningen zijn de verschillen juist andersom. Men kiest veel minder voor een voor het huishouden geschikte woning als op grond van de mobiliteitsbeperkingen verwacht zou kunnen worden. Tabel 13. Raming woningbehoefte en mobiliteitsklassen, Dronten Behoefte Beperkingen Mob Behoefte */**/** Beperkingen Mob A/B/C Behoefte * Beperkingen Mob A Behoefte ** Beperkingen Mob B Behoefte *** Beperkingen Mob C

13 Het Piramidemodel Figuur 5. Vraagzijde Piramidemodel,, en Mob C *** Mob B ** Mob A * Mob A/B/C */**/** Mob Woningbehoefte Beperkingen Mob C *** Mob B ** Mob A * Mob A/B/C */**/** Mob Woningbehoefte Beperkingen 13

14 Mob C *** Mob B ** Mob A * Mob A/B/C */**/** Mob Woningbehoefte Beperkingen Figuur 6. Groei mobiliteitsbeperkingen en vraag naar toegankelijke woningen, vraagzijde Piramidemodel Mob C *** Groei - Mob B ** Mob A * Mob A/B/C */**/** Mob Woningbehoefte Beperkingen 14

15 Het Piramidemodel BIJLAGE: DE RAMINGEN IN DETAIL Raming bevolking en intramuraal naar leeftijdsklasse Tabel B-1. Raming personen naar leeftijd Leeftijd Totaal Tabel B-2. Raming beschermd wonen Leeftijd Totaal Tabel B-3. Raming verzorgingshuiszorg Leeftijd Totaal Tabel B-4. Raming intramuraal totaal Leeftijd Totaal Raming mobiliteitsklassen naar leeftijdsklasse Tabel B-5. Aantallen per mobiliteitsklasse 2008 Leeftijd MOB 0 MOB A MOB B MOB C TOTAAL Totaal

16 Tabel B-6. Aantallen per mobiliteitsklasse Leeftijd MOB 0 MOB A MOB B MOB C TOTAAL Totaal Tabel B-7. Aantallen per mobiliteitsklasse 2015 Leeftijd MOB 0 MOB A MOB B MOB C TOTAAL Totaal Tabel B-8. Aantallen per mobiliteitsklasse Leeftijd MOB 0 MOB A MOB B MOB C TOTAAL Totaal Tabel B-9. Aantallen per mobiliteitsklasse 2025 Leeftijd MOB 0 MOB A MOB B MOB C TOTAAL Totaal Tabel B-10. Aantallen per mobiliteitsklasse Leeftijd MOB 0 MOB A MOB B MOB C TOTAAL Totaal Raming woningbehoefte naar leeftijdsklasse Tabel B-11. Woningbehoefte per leeftijdsklasse 2008 Leeftijd *** ** * 0 TOTAAL Totaal

17 Het Piramidemodel Tabel B-12. Woningbehoefte per leeftijdsklasse Leeftijd *** ** * 0 TOTAAL Totaal Tabel B-13. Woningbehoefte per leeftijdsklasse 2015 Leeftijd *** ** * 0 TOTAAL Totaal Tabel B-14. Woningbehoefte per leeftijdsklasse Leeftijd *** ** * 0 TOTAAL Totaal Tabel B-15. Woningbehoefte per leeftijdsklasse 2025 Leeftijd *** ** * 0 TOTAAL Totaal Tabel B-16. Woningbehoefte per leeftijdsklasse Leeftijd *** ** * 0 TOTAAL Totaal

18 18