Administratief stappenplan bij invaliditeit kinderbegeleider

Transcriptie

1 Administratief stappenplan bij invaliditeit kinderbegeleider versie kinderbegeleider Woord vooraf Ziek zijn verandert je leven, wordt wel eens gezegd. En bij langdurige ziekte is dat meer dan ooit het geval. Niet alleen is er de onzekerheid en de angst die ziek worden met zich meebrengt en de moeilijke zoektocht naar een nieuw evenwicht, maar er zijn ook de vele praktische en administratieve beslommeringen. Wat moet je doen om in regel te blijven met het ziekenfonds, welk vervangingsinkomen zal je ontvangen? Bij wie kan je terecht met vragen en problemen, wat moet wanneer gebeuren, wat moet je zeker laten Het is duidelijk dat wie langdurig ziek wordt, nood heeft aan informatie. Juiste informatie, maar ook begrijpelijke informatie. Want laten we eerlijk zijn, de taal van de administratie is niet meteen de meest eenvoudige en begrijpelijke taal. Met dit stappenplan willen we in een verstaanbare taal toelichten welke stappen je onderneemt bij langdurige ziekte. Enkele termen toegelicht Wie wegens ziekte of ongeval niet meer kan werken en bijgevolg zijn kostenvergoeding als kinderbegeleider verliest, heeft recht op een ziekte-uitkering. Van zodra je ziek wordt, kan je geen kinderen meer opvangen en ontvang je dus ook niet langer een kostenvergoeding. Dankzij het sociaal statuut en de daarbij bijhorende verplichting om aan te sluiten bij een ziekenfonds of Hulpkas voor ziekte en invaliditeit kan je wel aanspraak maken op een uitkering. De carensdag is geschrapt De carensdag is niet meer van toepassing sinds 27 april Dit wil zeggen dat je vanaf de eerste dag van je ziekte een ziekte-uitkering ontvangt. Primaire arbeidsongeschiktheid Dit is de periode die loopt vanaf dag één van je ziekte tot en met het einde van het eerste jaar arbeidsongeschiktheid. In deze periode ontvang je een primaire arbeidsongeschiktheidsuitkering. Invaliditeit Na de periode van primaire arbeidsongeschiktheid (eerste twaalf maanden), kan je, na onderzoek, erkend worden als invalide en bijgevolg op invaliditeit geplaatst worden. Dan ontvang je een invaliditeitsuitkering als vervanging van de kostenvergoeding. In dit stappenplan ligt de focus op de periode van invaliditeit en wat er allemaal komt bij kijken indien je langer dan een jaar arbeidsongeschikt bent. Voor meer informatie over ziekte (minder dan 1 jaar arbeidsongeschiktheid) verwijs ik naar het administratief stappenplan ziekte arbeidsongeschiktheid. STAP 1: AANGIFTE DOEN VAN ZIEKTE Om erkend te worden en dus ziekte-uitkering te kunnen krijgen, moet je je ziekenfonds of de Hulpkas verwittigen van jouw arbeidsongeschiktheid. Dit gebeurt met het formulier getuigschrift voor arbeidsongeschiktheid, beter gekend als het formulier vertrouwelijk. Adm. stappenplan invaliditeit KDM versie november

2 Heel belangrijk is dat de aangifte tijdig gebeurd. Voor kinderbegeleiders betekent dit dat het getuigschrift moet ingediend worden binnen de 2 kalenderdagen na het begin van de arbeidsongeschiktheid. Wettelijk is voorgeschreven dat de bewijslast van een tijdige aangifte bij de betrokken persoon ligt. De poststempel heeft die bewijskracht, maar het is veiliger het attest aangetekend op te sturen. Laattijdige aangifte kan ernstige financiële nadelen tot gevolg hebben. Hoe verloopt het eerste jaar van arbeidsongeschiktheid? Het eerste jaar van arbeidsongeschiktheid: de primaire arbeidsongeschiktheid - Je wordt ziek en je consulteert je huisarts. Vervolgens stuur je het document vertrouwelijk op naar je ziekenfonds of de Hulpkas. Op basis daarvan word je eventueel uitgenodigd voor een consultatie bij de adviserend geneesheer van het ziekenfonds. - De eerste zes maanden: De arbeidsongeschiktheid wordt de eerste zes maanden afgewogen ten overstaan van je gewoon beroep, in dit geval: kinderbegeleider zijn. De adviserend geneesheer van het ziekenfonds of de Hulpkas gaat na of je al dan niet nog in staat bent om te werken als kinderbegeleider. - Vanaf de zevende maand tot en met één jaar: Na zes maanden arbeidsongeschiktheid word je opnieuw door de adviserend geneesheer van het ziekenfonds onderzocht. Maar ditmaal moet deze rekening houden met de mogelijkheden die je nog hebt op de algemene beroepsmarkt, waarbij hij ook kijkt naar je laatste beroep, je opleiding en je beroepservaring. Hierdoor kan het gebeuren dat je na zes maanden opnieuw arbeidsgeschikt wordt verklaard, hoewel de reden van je arbeidsongeschiktheid nog wel bestaat. Een voorbeeld: Je hebt rugklachten waardoor je niet langer aan de slag kan in de kinderopvang. Maar de adviserend geneesheer kan wel van oordeel zijn dat je, zelfs met rugklachten, een administratief werk kan uitoefenen. - In de negende of tiende maand van de primaire arbeidsongeschiktheid kan de adviserend geneesheer van het desbetreffende ziekenfonds of de Hulpkas een voorstel indienen tot verlenging van je arbeidsongeschiktheid. Hij stelt daartoe een medische steekkaart op, die aangevuld wordt met een administratieve kaart. Deze laatste moet je doorgaans zelf invullen. Het is echter aan te raden dat je je hiervoor laat helpen door de organisator Maatschappelijk Werk of een onthaalbediende van je ziekenfonds of de Hulpkas, die ook alle gewenste informatie kan bezorgen. Op basis van dit dossier doet de adviserend geneesheer een voorstel tot erkenning bij de Geneeskundige Raad voor Invaliditeit van het Riziv. Het tweede jaar van arbeidsongeschiktheid kom je terecht in het tijdvak Invaliditeit. STAP 2: ERKENNING AANVRAGEN ALS INVALIDE Wanneer blijkt dat je na een jaar onvoldoende genezen bent om terug aan de slag te gaan, dan kan je een aanvraag indienen om als invalide erkend te worden. Het is de Geneeskundige Raad voor Invaliditeit van het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (Riziv) die beslist of je na je eerste jaar ziekte erkend wordt als invalide binnen de ziekteverzekering en ook over de verdere verlengingen. Adm. stappenplan invaliditeit KDM versie november

3 Hoe gebeurt dit? De eerste toekenning na één jaar arbeidsongeschiktheid gebeurt op basis van een uitvoerig verslag dat de adviserend geneesheer van het ziekenfonds heeft opgemaakt. De toekenning van verdere verlengingen wordt vervolgens beslist op basis van medische controles. Je wordt schriftelijk verwittigd van de data waarop de controles plaatsvinden. De adviserend geneesheer of het regionale kantoor van de GRI voeren de feitelijke controle uit in opdracht van de Geneeskundige Raad voor Invaliditeit (GRI). Je moet steeds de controlearts verwittigen als je niet naar een controleonderzoek kan gaan, zoniet volgt er een schorsing en wordt je invaliditeitsuitkering ingetrokken. Als een verplaatsing naar de controlearts niet mogelijk is, dan moet je hiervoor een attest van de behandelende arts indienen. Na onderzoek volgt de beslissing van de GRI. Er zijn twee mogelijkheden: 1) De Geneeskundige Raad voor Invaliditeit erkent de kinderbegeleider als invalide: zie verdere info in de derde stap. 2) De Geneeskundige Raad voor Invaliditeit erkent je NIET als invalide. Dan bestaat nog steeds de mogelijkheid om beroep aan te tekenen. Wanneer je niet akkoord gaat met de beslissing van de Geneeskundige Raad voor Invaliditeit kan je binnen de 3 maanden beroep aantekenen bij de arbeidsrechtbank. Deze stelt dan een procedure in gang die gemiddeld 12 tot 18 maanden duurt. Indien de beslissing door de arbeidsrechtbank wordt herroepen, word je alsnog erkend als invalide. Indien de beslissing daar wordt bevestigd, komt er een einde aan je arbeidsongeschiktheid en ontvang je niet langer een uitkering. Je kan volgens de rechter in principe terug aan de slag op de beroepsmarkt. In de tussenperiode dat de procedure loopt, raden we wel aan om je opnieuw als werkzoekende in te schrijven. STAP 3: UITKERING WORDT BETAALD Hoe wordt de invaliditeitsuitkering berekend? Net zoals de arbeidsongeschiktheidsuitkeringen zijn de invaliditeitsuitkeringen in principe dagbedragen in een zes-dagenstelsel, d.w.z. uitkeringen die voor elke werkdag van de week worden toegekend (behalve op zondag). Wat is de basis voor de berekening van de invaliditeitsuitkering (vanaf het tweede jaar arbeidsongeschiktheid)? Als kinderbegeleider ben je geen werknemer en bijgevolg ontvang je geen loon maar een kostenvergoeding. De basis voor de berekening van je uitkering is een fictief (gelijkgestelde) loon. Om het fictieve loon te bepalen kijkt het ziekenfonds naar je aantal geleverde prestaties in het kwartaal voorafgaand aan je ziekte. Het aantal geleverde prestaties is de som van het aantal effectief gepresteerde opvangdagen en de gelijkgestelde dagen. Met dit laatste bedoelen we ziektedagen, dagen met opvanguitkering, gelijkgestelde sluitingsdagen en wettelijke feestdagen. Er wordt dus uitgegaan van de kinderopvang die je hebt gepresteerd in het kwartaal dat vooraf gaat aan het kwartaal waarin je ziek/arbeidsongeschikt werd. Adm. stappenplan invaliditeit KDM versie november

4 Als je bv. ziek wordt op 27 juni (= tijdens het tweede kwartaal), wordt je uitkering berekend op basis van je (gelijkgestelde) opvangprestaties van het eerste kwartaal (jan/febr/maart) van dat jaar. Ook wanneer je jaren ziek blijft en dus de ziekte-uitkering een invaliditeitsuitkering wordt, blijft de basis van de uitkering het fictieve loon in het kwartaal voorafgaand aan de start van je ziekte. Hoe wordt het bedrag van de invaliditeitsuitkering bepaald? De uitkering is een bepaald percentage van het fictieve loon. - 65% van je fictief loon als je beschouwd wordt als gerechtigde MET gezinslast = gezinshoofd - 55% van je fictief loon als je beschouwd wordt als gerechtigde ZONDER gezinslast = alleenstaande - 40% van je fictief loon als je beschouwd wordt als gerechtigde ZONDER gezinslast maar samenwonend bent = samenwonende Goed om weten: De term samenwonende heeft voor de ziekte- en invaliditeitsuitkering een andere betekenis dan in het courante taalgebruik. In de omgangstaal staat samenwonende voor: met iemand samenwonen zonder dat er een huwelijksband is. Voor de ziekte- en invaliditeitsuitkering betekent samenwonende : met iemand samenwonen die een inkomen heeft dat hoger is dan een wettelijk bepaald bedrag. Of je al dan niet gehuwd bent, speelt hierbij geen rol. Opgelet: Een invaliditeitsuitkering is een vervangingsinkomen en is bijgevolg belastbaar. STAP 4: NAGAAN OF JE KAN GENIETEN VAN BIJKOMENDE VOORDELEN Wanneer je erkend wordt als invalide betekent dit dat je naast een vervangingsinkomen eventueel recht KAN hebben op een aantal bijkomende voordelen. Om hierover uitsluitsel te krijgen, neem je het best contact op met je ziekenfonds of de Hulpkas. Mogelijke voordelen kunnen zijn: 1. Hulp van derden Vanaf de vierde maand van arbeidsongeschiktheid en tijdens de periode van invaliditeit kan je, wanneer je niet meer voldoende zelfredzaam bent, onder bepaalde voorwaarden aanspraak maken op een bijkomende uitkering, nl. als je door je fysieke of mentale toestand niet langer in staat bent om zelfstandig te functioneren. De adviserend geneesheer bepaalt de behoefte aan hulp. Voor meer informatie over de toekenningsvoorwaarden voor deze uitkering, verwijzen we door naar je ziekenfonds of de Hulpkas voor Ziekte en Invaliditeit. Het dagbedrag van deze uitkering bedraagt 12,73. Dit bedrag wordt niet belast. Deze uitkering wordt samen met de arbeidsongeschiktheidsuitkering betaald. Indien je in het ziekenhuis wordt opgenomen of verblijft in een rust- en/of verzorgingstehuis, dan kan de betaling van de uitkering geschorst worden. Adm. stappenplan invaliditeit KDM versie november

5 2. Verhoogde kinderbijslag Vanaf de zevende maand van arbeidsongeschiktheid kan je, als je voldoet aan de voorwaarden inzake samenwonen en inkomsten, aanspraak maken op verhoogde kinderbijslag. Hiervoor hoef je niets te doen. Het ziekenfonds bezorgt automatisch de nodige gegevens aan het kinderbijslagfonds. 3. Recht hebben op de verhoogde verzekeringstegemoetkoming Bepaalde invaliden krijgen een voorkeurtarief voor gezondheidszorg en geneesmiddelen. Naargelang je eigen situatie kan je recht hebben op deze verhoogde tegemoetkoming. Dit kan ambtshalve zijn of indien je brutogezinsinkomen een bepaald bedrag niet overschrijdt. Je kan bij je ziekenfonds of de Hulpkas navragen of je hiervoor in aanmerking komt. 4. Fiscale en/of sociale voordelen voor invaliden Als invalide ontvang je reeds onder bepaalde voorwaarden een aantal fiscale, financiële en sociale voordelen. Je ziekenfonds reikt hiervoor jaarlijks een attest uit dat een arbeidsongeschiktheid van meer dan 66% bevestigt. Voor meer informatie over deze voordelen kan je terecht bij de organisator maatschappelijk werk van je ziekenfonds. 5. De maximumfactuur (MAF) De MAF garandeert dat er niet meer dan een bepaald bedrag moet betaald worden voor de gezondheidsuitgaven. De MAF wordt toegekend indien het totale bedrag aan remgelden voor geneeskundige verstrekkingen van je gezin in de loop van het jaar een bepaald plafond overschrijdt. Het ziekenfonds houdt de medische kosten bij. Als de medische kosten het maximumbedrag van dat jaar overschrijden, dan betaalt het ziekenfonds ze automatisch maandelijks terug. In dat geval worden alle kosten voor de medische verzorging die je de rest van het jaar zal krijgen, volledig terugbetaald. Je hoeft hiervoor dus zelf niets te doen. Bij de 1e uitbetaling in het kader van de MAF ontvangt je een attest. 6. De Vlaamse Zorgverzekering Indien je zwaar zorgbehoevend wordt, kan je van de Vlaamse Zorgverzekering een tussenkomst ontvangen voor de niet-medische kosten. Wat wordt verstaan onder niet-medische kosten? - Mantel- en thuiszorg: In het kader van de thuiszorg staat de mantelzorger (echtgenoot, vriend, buur ) in voor je verzorging, voor de boodschappen, de voorbereiding van de maaltijden De zorgverzekering geeft een forfaitaire vergoeding voor niet-medische kosten. -Residentiële zorg: Je krijgt deze tegemoetkoming ook als je in een verzorgingstehuis of een psychiatrisch Adm. stappenplan invaliditeit KDM versie november

6 verzorgingstehuis verblijft. Je moet hiervoor een aanvraag indienen bij je zorgkas. De zorgkas gaat vervolgens na of je aanvraag aan de voorwaarden voldoet. Hoeveel bedraagt deze tegemoetkoming? Je ontvangt 130 per maand, vanaf de eerste dag van de vierde maand die volgt op de datum je aanvraag. VEELGESTELDE VRAGEN Moet ik als kinderbegeleider het registratieblad sociale zekerheid blijven invullen gedurende mijn ziekteperiode? Ja, het is aan te raden om het registratieblad sociale zekerheid maandelijks te blijven invullen. Door het registratieblad te blijven invullen zal jouw organisator jou ondanks de lange ziekteperiode, niet vergeten. Ongeacht het feit dat je niet werkt, behoud je het statuut van een aangesloten kinderbegeleider bij een organisator. Kortom, op het registratieblad sociale zekerheid vul je in de eerst kolom in op welke dagen dat je normaal gezien beschikbaar bent voor opvang, in de tweede kolom duid je aan op welke dagen dat je normaal niet beschikbaar bent voor opvang (bv. je werkt niet op woensdag). Tot slot duid je in de kolom ziekte aan op welke dagen dat je ziek bent, m.a.w. als je langdurig afwezig bent, bv. voor verschillende maanden, zal je voor die desbetreffende maanden op elke dag, waarop je normaal zou werken, een kruisje moeten zetten in de kolom ziekte. Wat is de meerwaarde? - het helpt de organisator om je als kinderbegeleider niet te vergeten - je houdt contact met de organisator ook al sta je een tijd op non-actief Wat als je in de periode van invaliditeit toch beslist om spontaan het werk te hervatten? Dat kan, maar dan moet je onmiddellijk je ziekenfonds op de hoogte brengen. Je zal geen uitkering meer ontvangen. Indien je opnieuw begint te werken, zonder voorafgaand akkoord van de adviserend geneesheer, eindigt je arbeidsongeschiktheid en je recht op uitkering onmiddellijk, zelfs al gaat het om een beperkte activiteit. Kan ik als kinderbegeleider deeltijds het werk hervatten? Ja, je kan tijdens een periode van arbeidsongeschiktheid jouw werk deeltijds hervatten. Maar de job moet combineerbaar zijn met jouw gezondheidstoestand. En je moet minstens 50% arbeidsongeschikt blijven. Ook je organisator voor kinderbegeleiders moet hiermee akkoord gaan. Sowieso moet je hiervoor op voorhand een akkoord vragen aan de adviserend geneesheer van je ziekenfonds of de Hulpkas. Als je vooraf het akkoord vraagt van de adviserend geneesheer, kan je na schriftelijke toestemming gedeeltelijk je job hernemen. Ondertussen blijf je wel erkend als invalide/zieke. De uitkering kan worden aangepast naar gelang de inkomsten van je werkzaamheden. Hiervoor breng je dan maandelijks een inkomensverklaring binnen bij je ziekenfonds. Dit formulier vult je organisator in en op die manier controleert je ziekenfonds of je de inkomensgrens niet overschrijdt. Je behoudt dus niet de volledige uitkering. Adm. stappenplan invaliditeit KDM versie november

7 Kan de organisator de samenwerking met jou stopzetten indien je langer dan 1 jaar arbeidsongeschikt bent (al dan niet mits je eigen akkoord)? Ja, in principe kan de organisator in onderling overleg de overeenkomst met jou stopzetten. Indien jij samen met de organisator beslist om de overeenkomst stop te zetten, vb. omdat je overtuigd bent dat je de job toch niet zal hernemen, dan heeft dit geen invloed op je uitkering. Zolang je als ziek erkend bent, blijft je je uitkering behouden, ook al ben je niet langer aangesloten bij de organisator. Dus zolang je door de adviserend geneesheer als ziek erkend blijft, zijn er geen gevolgen. Toch wordt het stopzetten van de samenwerkingsovereenkomst tussen de organisator en jezelf afgeraden omwille van de mogelijke nadelige gevolgen die er kunnen zijn voor je eigen situatie. Wat kunnen de gevolgen zijn? Van zodra de Geneeskundige Raad (G.R.) je terug arbeidsgeschikt verklaart, hangt alles af van je persoonlijke situatie. Als je voordien (voor je job als kinderbegeleider) werkloos was en een uitkering ontving, dan kan je in principe terug naar de werkloosheid op voorwaarde dat het werkloosheidsbureau op de hoogte werd gebracht van het einde van de overeenkomst met de organisator. Indien je niet langer arbeidsongeschikt bent volgens de G.R. en je niet meer aangesloten bent bij de organisator en je door je persoonlijke situatie ook geen aanspraak kan maken op werkloosheidsuitkeringen, kom je bijgevolg terecht in een niemandsland. Op dat moment moet je je inschrijven als werkzoekende en mogelijks een wachttijd doorlopen. Gedurende die wachttijd heb je geen recht op een uitkering. Adm. stappenplan invaliditeit KDM versie november