Aanpassing vismaatlatten voor M-typen. Inleiding. Inleiding. 1 - Deelmaatlat Aantal soorten. 1 - Deelmaatlat Aantal soorten

Transcriptie

1 Aanpassing vismaatlatten voor M-typen Inleiding Nu 5 deelmaatlatten vis in zoete M-typen 5. Aantal soorten 1. brasem - snoekbaars 2. baars - blankvoorn 3. ruisvoorn - snoek 4. zeelt - kroeskarper Guus Kruitwagen Nico Jaarsma open water ondergedoken waterplanten littorale zone moeras 30 augustus augustus Inleiding Evaluatie van KRW-maatlatten heeft geresulteerd in aanpassingsvoorstellen Drie voorstellen bekeken: 1. Aanpassing deelmaatlat Aantal soorten 2. Nieuwe deelmaatlat Leeftijdsopbouw SB 3. Nieuwe deelmaatlat Aal Uitwerking M-typen door Witteveen+Bos In opdracht van Eddy Lammens (RWS-WD) I.s.m. SVN (Jaap Quak), Ravon (Jan Kranenbarg), Alterra-WUR (Fabrice Ottburg) Monitoring gebaseerd op BOM-methode: alle aanwezige habitats/deelgebieden naar oppervlakte gewogen bemonsterd In praktijk is huidige deelmaatlat gevoelig voor monitoringsinspanning (over-representatie bepaalde habitats) Wens: maatlat inspanningsongevoelig maken 30 augustus augustus Alternatieve indicatoren getest: Totaal aantal soorten (huidige indicator) Totaal aantal soorten met correctie voor inspanning (bijv. delen door aantal trekken) Gemiddeld aantal soorten per trek Gewogen gemiddeld aantal soorten per trek Shannon-Weaver diversiteitsindex gebaseerd op relatieve biomassa Maximaal aantal soorten per trek Mediaan van aantal soorten per trek Aantal soorten >1% van de biomassa Alternatieve indicatoren getest: Per alternatief respons op aantal trekken bekeken: Verandert de beoordeling bij een groter of kleiner aantal trekken? Geen van allen onafhankelijk van inspanning 30 augustus augustus

2 Wat wordt de uitkomst als we het aantal soorten weglaten? EKR waarden zonder en met deelmaatlat aantal soorten tegen elkaar uitzetten. 'aantal soorten' 1,00 0,90 0,80 0,70 0,60 0,50 M11 M16 M25 Lineair Lineair (M25) Lineair (M27) M14 M20 M27 Lineair (M14) Lineair (M20) Score excl 0,40 0,30 0,20 0,10 0,00 0,00 0,20 0,40 0,60 0,80 1,00 Score incl. 'aantal soorten' Hoe groter de EKR, des te geringer het verschil 30 augustus augustus Wat betekent het laten vallen van Aantal soorten? Zorgt voor disproportionele daling in maatlatscores; Anders geformuleerd: slechte wateren worden niet meer overgewaardeerd; Onderscheidend vermogen maatlat vis wordt vergroot; Koppeling met menselijke drukken blijft bestaan (andere deelmaatlatten) en wordt zelfs duidelijker Maatlat voor leeftijdsopbouw voor snoekbaars nu alleen in gebruik voor M21 (IJsselmeer/Markermeer) Verhouding SB >40 t.o.v. totale SB biomassa Indicator voor visserijdruk, visserij richt zich op grotere lengteklassen Vraag of SB-maatlat voor M21 ook toepasbaar is op ander M-typen (drukken ontbreken nu in de maatlatten) Hoe pakt de maatlat in de praktijk uit? 30 augustus augustus Aanwezigheid van SB >40 cm bekeken in ca. 200 waterlichamen Resultaat: vrijwel allemaal >50% maatse SB Conclusie: Invoeren deelmaatlat leidt tot sterk positieve scores geeft vertekend beeld Nadelig voor onderscheidend vermogen Leeftijdsopbouw Snoekbaars neutraal toepassen Waterlichaam maatse snoekbaars <50% toekennen negatieve score Waterlichaam maatse snoekbaars >50% geen score toekennen e e Vergelijkbaar met de deelmaatlatten voor bloeien bij fytoplankton Grootte negatieve score nader bepalen gradatiesysteem? 30 augustus augustus

3 Voorstel gradatiesysteem voor biomassa aandeel snoekbaars >40cm: >=50%: geen correctie 25-50%: -0, %: -0,1 <5%: -0,2 Aal biedt bij de beoordeling van de visstand voor de KRW kansen als indicator voor connectiviteit Behoefte aan verkenning van kansen De negatieve score zal worden toegekend aan de totale score van Vis 30 augustus augustus Wat verwachten we van het voorkomen van aal als indicator voor connectiviteit? Aal verschilt van andere vissoorten doordat verbinding naar zee nodig is voor voltooien levenscyclus en opgroeit in zowel stromend als stilstaand water Dataset ATKB met aalvangsten uit beviste trajecten (3.050 kuil, elektro, zegen) Omvang en samenstelling van vangsten verschilt sterk. Vraagt om hanteren van ruime lengteklassen Per vangtuig LF verdeling van totale vangst voor alle waterlichamen samen en voor waterlichamen afzonderlijk bekeken 30 augustus augustus elektrovisapparaat Kleine aal beperkt vertegenwoordigd in kuil en zegen vangsten Meest volledige beeld in elektrovangsten Vangsten uitgedrukt in aantal per hectare zegen kuil 30 augustus augustus

4 Heterogene verdeling van aal over NL vraagt om rekening te houden met regionale verschillen Watertypenkaart biedt hiervoor een basis Relatief aandeel per lengteklasse voor alle waterlichamen Per hoofdwatertype t een maatlat voor aal ontwikkelen? 30 augustus augustus Absolute abundantie per lengteklasse voor alle waterlichamen Wat zegt de aanwezigheid van aal over de mate van connectiviteit? Focus op niveau van hoofdwatertypen Matig grote ondiepe meren: Aal <25cm en beperkt aanwezig Beperkt aantal meren met alle lengteklassen Binnen deze groep verschillen in connectiviteit! 30 augustus augustus Matig grote ondiepe meren (M14, M15, M23 en M27) klassen aal < 25 klassen aal Een open systeem, maar verschil in LFverdeling: dus geen bewijs van indicator voor connectiviteit,of juist wel? 30 augustus augustus

5 Is aalmaatlat methodisch mogelijk? Ja, er lijken kansen te bestaan Wel nodige kanttekeningen die nadere analyse vergen: verdeling niet verklaard door connectiviteit alleen, belangrijke rol voor menselijke invloeden als uitzet en visserij. Referentie en gegevens over uitzet en visserij zijn hierin leidend Niet overal toepasbaar dus inzet als negatieve maatlat. Gericht op aandeel per lengteklasse Conclusies 1. Schrappen deelmaatlat Aantal soorten 2. Toevoegen van een negatieve deelmaatlat Leeftijdsopbouw Snoekbaars bij een biomassaaandeel < 50% 3. Er bestaan kansen voor de aalmaatlat, maar vergt nadere uitwerking en referenties 30 augustus augustus tel fax Deventer Almere Amsterdam Breda Den Haag Heerenveen Maastricht Rotterdam België (Antwerpen) Indonesië (Jakarta) Kazachstan (Aktau, Almaty, Atyrau) Letland 30 (Riga) augustus Rusland (St. Petersburg) 5