Innovatief onderwijs. Stap 1. Instructie probleem

Transcriptie

1 Innovatief onderwijs In het kader van innovatief onderwijs heb ik gekozen voor een groep 1 e jaars leerlingen niveau 3. Wanneer het gaat over rassenkennis blijken steeds weer een groot aantal leerlingen moeite te hebben met de stof. Het is vooral reproduceren van een groot aantal rassen met een aantal van hun kenmerken. Stap 1. Instructie probleem Beginnend bij stap 1 moeten een aantal vragen worden beantwoord. Wat is het probleem dat we willen oplossen? Het probleem is dat de leerlingen veel moeite hebben met rassenkennis. Kan instructie daartoe bijdragen? Instructie is hierin onmisbaar met de kanttekening dat wel moet worden gekeken naar hoe de instructie wordt gebracht (werkvorm) Is instructie aanbieden de beste oplossing om het probleem op te lossen? Het aanbieden van instructie is gedeelte de oplossing. Hiermee wordt niet alleen de vaktechnische instructie bedoeld maar ook hoe de leerling het beste de stof eigen kan maken. Hierin moet de leerling dus ook een actieve rol vervullen. Stap 2. Kemnerken In stap 2 krijgen we te maken met kenmerken. Dit zijn kenmerken van niet alleen de leerling maar ook van de docent en school. Een niet te vergeten factor is de omgeving. Denk hierbij aan ouder, vriendengroep en maatschappij. Uitgaande van het ui model kunnen we onderstaand schema invullen. Voor deze groep kan onderstaand schema als volgt worden ingevuld. 1

2 leerling docent school omgeving gedrag Minder gemotiveerd omdat stof moeilijk is op te nemen competenties reproduceren overtuiging onzin noodzakelijk identiteit Er bij horen groepsgericht betrokkenheid matig groot matig laag Stap 3. Taak analyse Over drie categorieën verdeeld kunne we ons, aan de hand van, een aantal werkwoorden ons zaken afvragen. Voor deze groep leerlingen kan het volgen gesteld worden. Informatie o het opnemen van grote hoeveelheden informatie is voor deze leerlingen nog niet zo eenvoudig. Het klakkeloos uit een boek studeren zit er niet in. Het bewerken moet dus in een andere vorm gebeuren. Hierin moet je als docent dus naar een aansluiten werkvorm moeten zoeken Deelnemers o De leerlingen willen zeker iets over de stof weten maar zijn erg praktisch gericht (is gebleken uit een eerder gedaan leerstijlen onderzoek. Ook moet er een goed bewustzijn zijn waarom het noodzakelijk is waarom bepaalde kennis nodig is. Waneer een leerling over een bepaald ras meer kennis heeft dan de rest van de klas wil hij dit graag uitwisselen. Hierdoor wordt één en ander dan weer beter verwerkt. Wanneer je vraagt om eens goed te naar zichzelf te kijken wat er nu opgenomen is blijkt dat reflecteren nog de nodige moeite kost. o Als docent is het nodig om aan te voelen wat bij de leerlingen leeft en hoe relevant zij de rassenkennis vinden. Ook hier moet een bewustwording plaatsvinden dat wat jij, als docent met je vele vakkennis pertinent noodzakelijk vindt, dat deze noodzakelijkheid bij de leerling niet, of nog niet, leeft. De uitwisseling zou dus op in balans moeten plaatsvinden. Als docent is het dus noodzakelijk dat je reflecteert of Lesstof, instructie, werkvorm etc. voldoende aansluiten. Praktijk o Wanneer een leerling of leerkracht uit zijn er ervaring kan overtuigen waarom kennis van rassen van groot belang is en met duidelijk argumenten komt heeft dit een groter effect dan wanneer er alleen maar gewezen wordt op dat kennis gereproduceerd moet worden. Rassenkennis moet niet op zich zelf staan maar het belang voor het geheel moet inzichtelijk gemaakt worden, Zo wordt het een geïntrigeerd gedeelte van het geheel. Hierdoor wordt ervaren dat rassen kennis onontbeerlijk is voor het aanleren van het beroep 2

3 Stap 4 Instructie doelen Bij het bepalen van de instructie doelen zullen we vooral moeten kijken naar wat we als resultaat willen. In dit geval zal dit vooral op het vlak van het cognitieve handelen zijn. Het probleem zit hem vooral in het moeten kunnen reproduceren van een groot aantal rassen. Maar ook aan het affectieve vlak moet aandacht worden geschonken. Het onderkennen van het belang (waardebepaling en belangrijkheid) moet bij de leerlingen aanwezig zijn. Wanneer aan dit laatste geen aandacht wordt besteed is het behalen van het einddoel een onmogelijk taak. Stap 5 Leerstof opbouw In onze leerstof moet een duidelijk opbouw zitten Allereerst moet deze van makkelijk naar moeilijk zijn. Voor de rassenkennis moet er een duidelijk lijn zitten in de opbou van de beschrijving voor een bepaald ras. Een duidelijk format moet hierbij als hulp dienen. Enige kennis van exterieur en gebruiksdoelen moeten vooraf aanwezig zijn. Dit moet dus voorafgaande aan de rassenkennis zijn behandeld. Wanneer vanuit een bekende situatie naar een onbekende situatie wordt toe gewerkt kan dit zeer behulpzaam zijn. Dus niet beginnen met een zeer onbekend ras maar vanuit een bekend ras door overeenkomsten en verschillen andere rassen onder de aandacht brengen. Interesse moet worden opgewekt vanuit de bewustwording dat het kennen van een grootaantal rassen je juist helpt in het omgaan en begrijpen van het door jouw gebruikte ras. De lesstof en lesmethode moet uitnodigend zijn voor niveau 3. Gemakkelijk leesbaar, rijk geïllustreerd en uitnodigen toto praktisch onderzoeken en uitvoeren. 3

4 Stap 6 Didactiek/Methodiek Voor de keuze welke didactiek/methodiek we moeten gebruiken om rassenkennis eigen te maken zijn een aantal aspecten van belang. Zo moet in de eerste plaats het besef er bij de leerlingen zijn dat ze zich de stof eigen kunnen maken. Hiervoor moet dus een manier gevonden worden dat de stof toegankelijk wordt en verwerkt kan worden. Van groot belang is dat de leerlingen de relevantie van rassenkennis in zien. Wanneer er een besef is dat dit voor hun bruikbaar is in hun verdere loopbaan dan wordt het opnemen van stof of gemakkelijker. Uit een leerstijlenonderzoek is al gebleken dat we vooral te maken hebben moet een doelgroep die voornamelijk bestaat uit doeners. Hierop moet de lesmethode dan ook aangepast worden. Opgepast moet wel worden dat ook die leerling welke juist dit niet als voorkeur heeft ook voldoende uitdaging vindt. Stap 7 Onderwijsontwerp In eerste instantie zou je denken dat het onderwerp rassen vooral veel van de leerlingen zou vragen op het gebied van kennis opnemen. Uitdagender is om juist een manier te vinden welke de aan geleerde kennis bruikbaar maakt bij praktische vaardigheden. Concreet gesteld moet ik voor wat betreft het opnemen van kennis de leerlingen -het besef laten vinden van de noodzaak van rassenkennis. -de leerlingen moeten rassenkennis kunnen relateren aan bruikbaarheid binnen hun vakgebied. -Door bovenstaande moet dit leiden tot het onthouden van de belangrijkste kenmerken van een aantal rassen. Om vaardig te worden in het herkennen van de verschillende rassen gaan we asl volgt te werk -door een duidelijke lijst te maken van verschillende kenmerken zodat een onderscheid gemaakt kan worden -de leerlingen hiermee aan het werk te laten gaan en onderlinge uitwisseling te laten plaatsvinden. -Hierdoor moet een automatisme ontstaan waardoor er door een relatief eenvoudig stappenplan rassen kunnen worden herkend. 4

5 Stap 8 Instructieonderwerp Om de leerlingen een aantal handvatten te geven kies ik ervoor om een format uit te rijken waarbinnen een aantal kenmerken benoemd kunnen worden. Op hoofdlijnen kunnen langs deze weg alle rassen benoemd worden. Vanuit hier gaan de leerlingen een kwartetspel maken en hier groepsgewijs ook mee aan de slag. Niet alleen in ontwerp maar ook in spel. Stap 9 evaluatieontwerp Om te controleren of bovenstaande stappen leiden tot het gewenste resultaat moet er een evaluatie plaatsvinden. Dit zou kunnen door een enkel alleen theoretische toets waarbij gevraagd wordt naar een groot aantal verschillende rassen en hun kenmerken. Met zo n toetsvorm gaat een groot deel van bovenstaande verloren. Naast het tastbare kwartetspel gaat rassenkennis getoetst worden binnen een geïntrigeerd geheel. Zo kunne meerdere vakken zoals fokkerij, exterieur, anatomie, gebruik en rassenkennis in één toets bij elkaar komen waarbij de verbanden tussen de verschillende vakken uit in de vraagstelling tot uiting moet komen. Door het volgen van bovenstaande stappen moet er gekomen worden tot een uitdagendere manier van het geven van mijn lessen en het beheersen van rassenkennis bij mijn leerlingen 5