Arbeidsmarktagenda 21

Transcriptie

1 Arbeidsmarktagenda 21

2 Topsectoren en de HCA Voor de twee agrarische topsectoren is een Human Capital Agenda opgesteld met als doel, de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te verbeteren, zowel kwalitatief als kwantitatief. Deze agenda hanteert het volgende model. De aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt krijgt concreet gestalte binnen (regionale) economische clusters. Daar moet de behoefte van studenten/werknemers en de behoefte van bedrijven met elkaar in overeenstemming worden gebracht. Vanuit deze clusters wordt ingezet op doorbraken op vijf gebieden: - aantrekkelijk werkgeverschap en een positief imago van de sector; - een beroepsgericht en flexibel opleidingsaanbod; - Een leven lang leren ; - internationaal denken als aan te brengen basiscompetentie in de opleidingen; - het aantrekkelijker en bekender maken van technologie en techniek voor jongeren. De agenda geeft ook aan wat het bedrijfsleven, de overheid en de scholen concreet moeten doen. 22 SECTORPLAN AOC S 2012/2015

3 Realisatie van de Human Capital Agenda AOC s gaan in de regio de samenwerking aan met die bedrijven en organisaties - groen en niet-groen - die zelf initiatiefrijk zijn en tot de koplopers (willen) behoren. De AOC s willen daarbij de volgende voorstellen uit de HCA realiseren: Het ontwikkelen van een vraaggerichte werkwijze door de vragen van de bedrijven, jongeren en werknemers te vertalen naar een opleidingsaanbod. Het vestigen van een cultuur van flexibiliteit (in plaats van standaardisatie) voor zowel het initiële- als het postinitiële onderwijs. Het organiseren van praktijkgerichte leertrajecten en praktijkprojecten voor jongeren én voor docenten. Het realiseren van docentstages op bedrijven. Het inzetten van ondernemers/vakmensen uit het bedrijfsleven binnen het vakgerichte deel van de opleiding. Het verbeteren van de stage en de stagebegeleiding. Een optimale inhoudelijke samenwerking op de zogenaamde cross-overs (groen - niet groen). Verticale en horizontale samenwerking tussen scholen in de regio en/of buitenlandse partnerscholen. Een transparant beeld van het onderwijs richting bedrijven. Voor het verbeteren van de aansluiting van hun opleidingen met de arbeidsmarkt zullen de AOC s de HCA in hun eigen regio als uitgangspunt nemen (niet beperkt tot alleen agro & food en tuinbouw & uitgangsmaterialen). SECTORPLAN AOC S 2012/

4 De positie in de regio AOC s bedienen hoofdzakelijk een regionale arbeidsmarkt. Zij beschouwen het als hun kerntaak het groene bedrijfsleven in hun regio van voldoende, goed opgeleide mensen te voorzien. Prognoses wijzen uit, dat de groene sector met grote tekorten aan personeel te kampen krijgt. De initiële opleidingen kunnen niet geheel in de behoefte voorzien. Zij-instromers, flexwerkers en uitzendkrachten zijn onmisbaar voor de arbeidsvoorziening van de groene sector. Dit betekent, dat er hoge eisen worden gesteld aan het personeelsbeleid in de bedrijven. In de groene sector behoort het overgrote deel van de bedrijven tot het midden- en kleinbedrijf. In deze bedrijven is het personeelsbeleid meestal niet geprofessionaliseerd. AOC s willen in hun regio de groene bedrijven ontzorgen waar het om scholing van hun personeel gaat. Zij willen fungeren als scholingsloket voor deze bedrijven. Dit betekent dat zij open staan voor de scholingsbehoefte die de bedrijven hebben. De opleidingsbehoefte van groene bedrijven varieert echter sterk en kan niet door het groene onderwijs alleen worden verzorgd. De arbeidsmarkt vraagt ook en steeds meer om combinaties van groene en niet-groene opleidingen ( crossovers ). Anderzijds moeten zij deze behoefte kunnen vertalen in een gericht en compleet scholingsaanbod, ook als die behoefte het groene domein overschrijdt. 24 SECTORPLAN AOC S 2012/2015

5 Leven Lang Leren Door het toenemende personeelstekort in de groene sector worden de post initiële opleidingen en scholingen voor de arbeidsvoorziening steeds belangrijker. Belangrijke uitdagingen voor de AOC s zijn: Zorgen dat jongeren al tijdens hun initiële opleiding een gerichtheid op Leven Lang Leren ontwikkelen Het in stand houden van een hoog kennisniveau, onder meer door betere benutting van de groene kenniskolom Samen werken in regionale netwerken en samenwerkingsverbanden (groen & niet groen) om specialistische kennis te kunnen behouden, vraagarticulatie te organiseren en cross-overs ten behoeve van innovatie te kunnen bieden Het creëren van een doorlopend leerperspectief voor deelnemers en werkenden door al tijdens de opleiding te beginnen met het vullen van het portfolio, actief allumnibeleid en relatiebeheer en het ontwikkelen van nieuwe, flexibele arrangementen voor leren en werken Het organiseren van het gesprek met sector en regio over toekomstperspectief en het ontwikkelen van loopbaanbeleid. De AOC s zullen hun post initiële aanbod versterken. SECTORPLAN AOC S 2012/

6 Macrodoelmatigheid en profilering Vanuit hun regionale positie werken de AOC s steeds meer samen. Er ontstaan regionale samenwerkingsverbanden van AOC s, waarin afspraken worden gemaakt over een doelmatige spreiding van het opleidingsaanbod en concentratie van expertise. Ook landelijk, over de regio s heen zoeken AOC s elkaar op en bundelen hun deskundigheid (bijvoorbeeld op het gebied van de tuinbouw en de levensmiddelentechnologie). Voor de cross-overs wordt samenwerking gezocht met ROC s en andere aanbieders. De door ons voorgestelde opleidingsstructuur schept de mogelijkheid, om tussen AOC s te specialiseren en samen met ROC s invulling te geven aan opleidingen op het snijvlak van groen en niet-groen. De AOC s voelen niets voor het beperken van de studiekeuze van jongeren en een landelijke regulatie van het opleidingsaanbod. Zij weten dat de nabijheid van opleidingen een belangrijk argument is in de studiekeuze van jongeren. Door samenwerking wordt een doelmatig opleidingsaanbod gecreëerd. Dit kan het beste in de directe relatie tussen de AOC s onderling en tussen de AOC s en de (regionale) arbeidsmarkt. Bureaucratische, landelijke instrumenten werken hier niet. De doelmatigheid van een aantal groene mbo-opleidingen in relatie tot de arbeidsmarkt wordt soms betwist. Er ontbreken landelijke cijfers over de bestemming en de loopbanen van afgestudeerden van de AOC s. In samenwerking met Aequor zorgen we voor een systematische verzameling en ontsluiting van gegevens over de arbeidsmarktpositie en de loopbanen van afgestudeerden. AOC s lichten potentiële leerlingen hierover goed voor. 26 SECTORPLAN AOC S 2012/2015

7 Centra voor innovatief vakmanschap Landelijke specialisatie en samenwerking krijgt ook een impuls door de komst van groene Centra voor Innovatief Vakmanschap. In deze centra wordt de kennis over een groen vakgebied vanuit de verschillende AOC s geconcentreerd en gemobiliseerd en weer ter beschikking van alle AOC s gesteld. Deze centra hebben een verbinding met de Centers of Expertise in het HAO en dragen bij aan de profilering van de betrokken AOC s en zorgen voor een kwaliteitsimpuls in het onderwijs. De AOC s nemen in samenwerking met het regionale bedrijfsleven initiatieven om dergelijke centra op te richten. Onbekend en onbemind Het AOC-onderwijs is relatief onbekend bij jongeren en hun ouders. Bovendien kampt het met een eenzijdig imago. Het vmbo-groen staat vooral bekend als zorg-onderwijs, het mbo heeft nog steeds een agrarische reputatie. Met name in de land- en tuinbouw en de voedingsindustrie zijn er tekorten aan vakbekwaam personeel, die in de toekomst verder zullen toenemen. Deze opleidingen zijn echter niet populair bij jongeren. Op de AOC s kiezen zij in grote getale voor andere opleidingen, die soms een minder rooskleurig arbeidsmarktperspectief hebben. De AOC s sluiten aan bij het intelligente imago-offensief van het bedrijfsleven, dat in de HCA is aangekondigd. Daarnaast brengen de AOC s een gezamenlijke Atlas uit, waarin hun bijdrage aan de groene economie wordt weergegeven. SECTORPLAN AOC S 2012/

8 Diversiteit De AOC-opleidingen hebben nog steeds te weinig aantrekkingskracht op allochtone jongeren en op de stedelijke jeugd in het algemeen. In het project Kies Kleur in Groen werken de AOC s verder samen aan een grotere diversiteit op de AOC s. Dit project zal meer dan voorheen worden gericht op de doelstellingen van de HCA. 28 SECTORPLAN AOC S 2012/2015

9 Acties vanuit de arbeidsmarktagenda Realisatie van de HCA in de regio De HCA bevat talloze aanzetten voor activiteiten van AOC s en bedrijven in de regio. Daar waar in de HCA wordt aangegeven dat onderwijsinstellingen, bedrijfsleven, branchevereniging of overheid etc. aan zet zijn, is het de verantwoordelijkheid van die actor om in actie te komen. Landelijke organisaties (AOC Raad, Aequor, GKC, etc.) hebben een supportfunctie. Wat de AOC Raad betreft zal deze support-functie zich vooral richten op: Het wegnemen van beperkende regelgeving en het creëren van randvoorwaarden De herziening van de kwalificatiestructuur mbo Een verkenning naar de verbetering van de stages (in samenwerking met Aequor) Betere en toegankelijke gegevens over arbeidsmarkt en loopbaan afgestudeerden (in samenwerking met Aequor) Een verkenning naar de mogelijkheden voor een opleidingsaanbod voor zij-instromers Het delen van goede voorbeelden Verbetering informatie arbeidsmarktpositie In samenwerking met Aequor onderzoeken wij, welke informatie momenteel beschikbaar is, wat er ontbreekt en hoe daarin kan worden voorzien. Onbekend en onbemind De AOC s zoeken aansluiting bij het intelligente imagooffensief, dat in het kader van de HCA is aangekondigd. Zij brengen een Atlas uit, waarin hun bijdrage aan de groene economie is weergegeven. Diversiteit Het project Kies Kleur in Groen wordt voortgezet. Hiertoe zal een plan van aanpak worden opgesteld. SECTORPLAN AOC S 2012/