Steeman Kim 21 maart 2018

Transcriptie

1 Steeman Kim 21 maart 2018

2 1.Familie

3 Bij bijna 1/3 van de jongeren tussen 15 en 24 jaar is er sprake van psychische problemen Volwassenen hebben ongeveer 1/4 kans dat ze in hun leven te kampen krijgt met een psychisch gezondheidsprobleem Een veelvoud hiervan is betrokken nl. als partner, dochter/zoon, ouder, broer/zus, ander familielid, vriend(in), collega, buur,.. (VVGG, 2015)

4 De maatschappij wordt een partner in de zorg Vermaatschappelijking Evolutie naar meer gemeenschapsgerichte zorg Van aanbodsgestuurde naar vraaggestuurde zorg Wat werkt voor wie? De focus verschuift van de instelling naar de leefwereld/thuisomgeving van de patiënt/cliënt Aandacht voor talenten in plaats van beperkingen

5 De familie wordt een partner in de zorg Familieleden willen meer betrokken worden Betrekken van familie in de zorg voor een beter resultaat van het zorgproces Niet uit de lucht gegrepen, wetenschappelijk aangetoond

6 Familie? ELKE BETROKKENE DIE HET VERTROUWEN GENIET VAN DE CLIËNT KAN DEEL UITMAKEN VAN DE NAASTE OMGEVING. ER IS GEEN NATUURLIJKE HIËRARCHIE DIE MOET WORDEN GERESPECTEERD.

7 2.Waarom samenwerken met familie?

8 1. Expertise van de familie! Er is altijd een omgeving! Leven dagelijks met persoon Verfijnen verhaal cliënt Verduidelijken context cliënt Kunnen aangeven wat werkt/ niet werkt Inzicht in waarden/ geloof/

9 2. Banden met de familie Er is een emotionele band, mogelijk expressed emotions Familie vervult verschillende rollen: * zorgverlener, diagnosticus, hulpverlener, belangenbehartiger,. *administratieve praktische- financiële - structurele betrokkenheid Een cliënt moet terugkeren naar zijn familie. Dit is niet mogelijk als de naasten niet minimaal betrokken worden. Ontslagmanagement : goed voorbereiden met familie Familie kan rust brengen, cliënten in beweging brengen

10 3. Ook families lijden Eerste opname, wat is psychiatrie? GO Familie loslaten Punt van opname: hele voorgeschiedenis Schuldgevoelens Familie gaat door zelfde proces van rouw en herstel al cliënten: * fase 1: overweldigd worden door aandoening * fase 2: worstelen met aandoening * fase 3: leven met aandoening

11 4. Meerwaarde van samenwerken Voor de hulpverlener: HV krijgt completer beeld van cliënt HV staat er niet alleen voor en maakt gebruik van kennis en ondersteuning van netwerk Communicatie over behandeling maakt verwachtingen realistischer Invloedrijkere relatie: kunnen clienten stimuleren tot deelname therapie of bv nemen van medicatie Hogere tevredenheid en verbeterde situatie cliënt Minder herval, bevorderen herstel

12 Voor de familie: Familie voelt eigen impact op behandeling psychische problemen bij familieleden door (praktische) ondersteuning Familie krijgt ruimte om verhaal en emoties te delen (waar ze dikwijls alleen mee blijven) Familie leert van hulpverlening Familie volgt proces, niet alles of niets (continuïteit)

13 3.Aan de slag? Hoe?

14 Familie aan het woord Moeder van 30-jarige dochter belt onlangs naar het Familieplatform: Mijn dochter heeft een bipolaire stoornis & verslavingsproblematiek. Ik weet niet wat ik moet doen. Mijn dochter is onlangs opgenomen maar intussen terug thuis en ik ben niet op de hoogte over wat ik kan doen om haar te ondersteunen. Ze heeft al enkele auto s perte totale gereden en we hebben schrik dat het alleen maar erger wordt. Wat kunnen wij betekenen als ouder? Ik ben één keer mee naar de psychiater geweest maar we geraken er niet uit. Ik ben helemaal niet voorbereid en ze is terug thuis, ik weet van niets.

15 Familie aan het woord Vader van 23-jarige dochter: Mijn dochter is in totaal al 2 jaar opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis. Volgens mij gaat er te weinig aandacht naar de verslavingsproblematiek en overschat men haar mogelijkheden door haar te stimuleren om opnieuw te gaan studeren. De afdeling volgt mijn mening niet en denkt dat ik haar niet meer terug wil, hetgeen mij dochter mij nu ook verwijt.

16 De TRIADE staat centraal De familie -> dient makkelijker toegang te hebben tot diensten/organisaties binnen de hulpverlening: BEJEGENING -> moet geïnformeerd zijn: INFORMEREN -> kan zowel steun geven aan een familielid met een psychische nood als zelf steun nodig hebben: STEUN -> moet kunnen participeren aan de hulpverlening op verschillende niveaus: PARTICIPATIE

17 Bejegening Beschikbaarheid: * aanspreekpunt * met vragen terecht kunnen * stap richting personeel moeilijk / autoriteit Rekening houden met persoonlijke situatie van familie (bezoekuren) Ernstig genomen worden * op verhaal komen * emoties uiten * tijd! * familie niet enkel in beeld als er problemen zijn

18 Bejegening Geloof in de krachten/ sterktes van het gezin! Richt je op positieve veranderingen Niet naar mond praten, open, eerlijk Informele sfeer : aanspreking door VP, herkenning Infrastructuur: privacy, koffie/koekje Broers/ zussen Normalisatie : er is niks mis met familie

19 Familie aan het woord: bejegening Zus van: Ik ben kritischer en ik heb echt zo iets van ik zou er eigenlijk eens bij willen zijn. Niet om onbeleefd te zijn, maar gewoon om een keer Ik vraag dan wat hebben ze gezegd?. En dan zeggen ze ja dat weten we eigenlijk niet en dat heb ik niet durven vragen. Dat is echt die oudere generatie. De keren dat ik mij al kwaad gemaakt heb tegen mijn ma en mijn pa. Dat is frustratie een deel he. En dan denk ik toch het zou misschien beter zijn dat ik een keer meega. Dus moest er zo ooit een gesprek zijn of dat ik eens mee zou mogen met mijn ouders Maar ik weet ook niet, misschien mag dat he maar weten we het gewoon niet. Of dat mijn ouders dat ook niet durven vragen. Maar ik zou dat zeker willen.

20 Familie aan het woord: informatie Je moet alles vragen. Ik moest naar boven gaan naar het secretariaat. Hoe dat nu zit, of dat langs de ziekenkas gaat, of via hun of hoe dat nu betaald moet worden of niet betaald moet worden. Dat moet je maar allemaal vragen, vragen, vragen. En dan is dat een andere verpleging en dan weer een andere van dienst en dat is het lastige. Of wel vraag je iets en dan zeggen ze ja ik was niet van dienst.

21 Informatie Voor familie is het een vreemde omgeving met eigen jargon! Sluit aan bij taal van familie/ leefwereld (geen standaardantwoorden) Meer info over probleem niet enkel diagnose, ook hoe ermee omgaan!! Belang gesprek met arts!!! Behandelmethoden/ Wat gaat cliënt meemaken? Is er nog toekomst? Wat als wij er niet meer zijn? Financiële aspecten/ administratie Tijdige info en begrijpbaar! Vragen komen pas achter af!!

22 Familie aan het woord: informatie Want ze zeggen wel hebt u nog vragen als je daar de eerste keer op gesprek bent. Maar natuurlijk heb je vragen. Maar je weet het zelf nog niet. Vragen komen bij je op als je naar huis aan het rijden bent. Ah ja dat had ik moeten vragen. En dan blijf je daar mee zitten want je wilt geen slecht figuur slaan. Want je snapt dat nooit. Maar ik denk: moest ik nu gebeld hebben of er naartoe gegaan zijn om eens te zeggen van ik heb nog bepaalde vragen kunnen we elkaar eens ontmoeten, dat men daar op in zou gaan. Dat denk ik wel. Maar als ik ze soms zie lopen Er zijn bepaalde artsen die niet meer wandelen, maar lopen. Als ik dan zie hoeveel mensen ze moeten zien per dag en als ik dan met die vragen kom maar ik denk wel dat men er mij zou op antwoorden, dat denk ik wel.

23 Familie aan het woord: steun Aandacht en verdriet, eenzaamheid hoe kan je dat allemaal dat is een mengelmoes van gevoelens die op u afkomen. En vooral het gevoel dat je volledig alleen staat. Bij mijn familie moet ik niet terecht want die zijn niet al te snugger en in het café lachen ze u uit en ik ga mezelf niet belachelijk maken door te zeggen dat mijn vrouw in de psychiatrie zit. Dat doe je niet. Dus waar kan je terecht?

24 Steun Families lijden! Stigma rond psychiatrie Op verhaal kunnen komen: familie nood aan steun of is mee ziek Eigen emoties plaatsen onzekerheid/ schuld/schaamte Los van opvolgen van suggesties: mensen aanhoren Draagkracht van familie

25 Familie aan het woord: participatie Ik zou een keer met een psychologe willen praten, echt over Tom Over mijn zienswijze. Want Tom zegt wat hij kwijt wil maar de echte waarheid zegt hij nog niet. Als ze eens naar zijn huis zouden gaan kijken ze zouden verschieten.

26 Participatie Drempels: Perspectief van cliënt krijgt voorrang zowel bij HV als familie Familie weet niet welke taken ze kunnen opnemen/ wat ze kunnen bijbrengen Enkel in beeld als ze taken moeten opnemen Noden: Continuïteit in zorg: vast aanspreekpunt Mogelijkheid tot gesprek zonder cliënt, zonder dat cliënt het weet Communicatie over hoe familie kan betrokken worden zonder verplichtingen

27 Participatie Rond welke zaken wordt er geparticipeerd? Familie beschikt over informatie over client Mee opvolgen van afspraken die in instelling gemaakt zijn Familie kan client stimuleren tot gesprek met HV Signalisatie dat het minder gaat Opvolgen van geldzaken! Eigen grenzen bewaken is ok!

28 Hoe een impact maken?

29 Je hoeft geen systeemtherapeut te zijn om met familie te werken!! Verpleging brugfiguur!!!

30 Macroniveau Veel beleidsveranderingen starten bottom-up! Signaleer aan leidinggevenden/ directie Neem deel aan werkgroep Stel zelf een project voor Subtiele suggesties (art/ boeken/ good practices).

31 Mesoniveau De kenmerken van hulpverleners vertonen vaak overeenkomsten met de cultuur van het circuit waarin zij werkzaam zijn. Familie stem geven in team Steeds opnieuw betrokkenheid familie stimuleren Projectjes opstarten bv met psycholoog/ sociale dienst Opleidingen volgen/ collega s stimuleren Over het muurtje kijken

32 Microniveau Stel jezelf volgende vragen na elk contact met een familielid: Had ik bijzondere aandacht voor de bijzondere relatie? Heb ik mij toegankelijk opgesteld? Heb ik echt gehoord wat familielid wilde vertellen? Heb ik de familie wat verder kunnen helpen?

33

34 Het Familieplatform Familiebeleid in zorgorganisaties mee te bepalen Familieorganisaties en hun leden te verenigen en verdedigen

35 Het Familieplatform Coaching van zorgorganisatie- familiebeleid KOPP/ KOAP Familietevredenheid Adviezen Vlaamse overheid/ kwaliteitstoetsing Familieorganisaties versterken Coaching familie-ervaringsdeskundigen Projecten: Familievertrouwenspersoon/ partnerrelaties/ Familieraad/.

36 voor alle familieorganisaties