Bijlage 6 Visie op (basis)ondersteuning van de scholen van RegSam (versie: sept. 2011)

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Bijlage 6 Visie op (basis)ondersteuning van de scholen van RegSam (versie: sept. 2011)"

Godelieve van de Berg
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Bijlage 6 Visie op (basis)ondersteuning van de scholen van RegSam (versie: sept. 2011) Uitgangspunten bij de visie op ondersteuning van het samenwerkingsverband Passend Voortgezet Onderwijs Zoetermeer zijn: Alle leerlingen krijgen onderwijs dat ze op grond van hun ontwikkeling nodig hebben. Leerlingen worden toegelaten tot een onderwijssoort op grond van de redelijke verwachting dat zij een diploma kunnen behalen voor die onderwijssoort. Iedere school heeft en neemt de verantwoordelijkheid voor de ondersteuning aan leerlingen, die bij betreffende school staan ingeschreven. Aanname van een leerling betekent dat een school die ondersteuning zal bieden die een leerling nodig heeft, met inachtneming van de draagkracht en draaglast van de school. Het zoveel als mogelijk bieden van adaptief onderwijs in de reguliere les. Hierbij wordt gerefereerd aan (het versterken van) de competentie van de docent en niet in eerste instantie aan (het creëren van) voorzieningen als remedial teaching buiten de klas of aan het verwijzen naar experts binnen de school. Wanneer de noodzakelijke ondersteuning niet in de reguliere les geboden kan worden en specifieke ondersteuning buiten de reguliere les moet worden georganiseerd dan wordt/worden: hiervoor duidelijke argumenten geformuleerd; indien mogelijk aangegeven of, en zo ja hoe, de verworvenheden buiten de reguliere les ingepast worden in de reguliere les; aangegeven of, en zo ja, hoe betreffende docenten daarop worden voorbereid, geïnstrueerd en op welke wijze de ontwikkelingen/resultaten worden geëvalueerd; aangegeven of, en zo ja, hoe en binnen welke termijn, voor betreffende leerling(en) afbouw plaatsvindt van de voorzieningen buiten de reguliere les; bepaalt binnen welke termijn metingen gedaan worden om te bepalen in welke mate transfer naar de klassensituatie heeft plaatsgevonden van de voorzieningen die buiten de les zijn ingezet. Pas wanneer aantoonbaar de noodzakelijke ondersteuning de mogelijkheden van de betreffende school overstijgt, wordt gekozen voor een andere onderwijssoort of (tijdelijke) opvang en/of begeleiding in een andere voorziening. Voor de ondersteuning aan leerlingen voor wie, naar het oordeel van het Zorgen Adviesteam van de school, de basis- en breedteondersteuning niet toereikend is, wordt in overleg met het samenwerkingsverband Passend Onderwijs diepteondersteuning ingezet. Een goede ondersteuningsstructuur die bijdraagt aan een ononderbroken (school)loopbaan van de leerling, is ingebed in de eigen pedagogische en didactische benadering van iedere locatie. Dat betekent dat, afhankelijk van het onderwijsniveau, andersoortige en vaak ook intensievere ondersteuning voor leerlingen geboden wordt. Verschillen tussen scholen zijn evident. Een leerling in het praktijkonderwijs heeft een andere (ondersteuning)behoefte dan een leerling in het VWO. Wél is het van belang dat de ondersteuningsstructuren in verticale zin op elkaar zijn afgestemd. Relevante informatie over het functioneren van de leerling ten behoeve van de ononderbroken (school)loopbaan moet tussen opleidingen uitgewisseld worden. 1

2 Omdat problematiek niet zelden (mede) zijn oorzaak heeft in buiten de school gelegen factoren, is het van belang dat er structurele contacten zijn met externe lokale en regionale instellingen op het gebied van (jeugd)hulpverlening en met de gemeenten. Competente medewerkers Onderwijs staat niet stil. Niet alleen docenten, maar ook andere medewerkers van een school bevinden zich daarom in een voortdurend proces van zelfreflectie en professionalisering. Uiteraard behoort dit tot de competentie van iedere bij het samenwerkingsverband behorende school, maar waar wenselijk en/of noodzakelijk levert het samenwerkingsverband Passend Onderwijs een bijdrage aan het voornoemde proces. Expertise Docenten zijn onderwijsprofessionals. Hun primaire taak is het geven van kwalitatief goed onderwijs passend bij het (ontwikkelings)niveau van de leerling. Naast deze primaire taak hebben onderwijsgevenden (en alle medewerkers van een school) een begeleidende en ondersteunende taak in de persoonlijke groei van leerlingen naar volwassenheid. Dat betekent dat men in staat is problemen, zowel didactisch als sociaal-emotioneel, tijdig te signaleren, in staat is preventieve maatregelen te nemen en licht curatief weet te handelen. Maar bovenal dient men zich bewust te zijn van de grenzen van het professioneel handelen en dient men te weten wanneer de grenzen van de eigen professionaliteit zijn bereikt en te weten welke wegen bewandeld moeten worden om de leerling verder te helpen in en/of buiten de school. Waar nodig en noodzakelijk levert het samenwerkingsverband Passend Onderwijs bovenschools een bijdrage aan de vergroting van de expertise van medewerkers van de scholen. Daarnaast kunnen de scholen gebruik maken van de expertise van het ICOZ op het moment dat sprake is van een begeleidingsbehoefte en/of problematiek die de mogelijkheden die de school heeft te boven gaan. Samenhangend met bovenstaande uitgangspunten kan een continuüm van ondersteuning in 3 niveaus worden beschreven: (zie schema 1) 2

3 Schematische Weergave Ondersteuningsstructuur II I II leerplicht/ RMC Remedialteacher vakdocent decaan Keuzebegeleiding Didactische begeleiding I leerling mentor Teamleider vertrouwenspersoon/ counselor zorgcoördinator Schoolmaatschappelijk werker Bureau Jeugdzorg Time Out Op de Rails JGZ Meerpunt (CJG) Sociaal/emotionele begeleiding 3

4 Continuüm van ondersteuning Niveau Gericht op Inhoud niveau 1 Basisondersteuning (Klas) alle leerlingen alle docenten alle mentoren Eigentijds onderwijs met als doel dat alle leerlingen dat onderwijs kunnen volgen waarvoor ze de capaciteiten hebben Basisondersteuning (Klas +) gedeelte van alle leerlingen alle docenten alle mentoren ondersteuning voor docenten en mentoren door specialisten (leerlingbegeleiders, RT ers, pedagoog/psycholoog) Begeleiding binnen de vakken en klassengroepen door docenten en mentoren met ondersteuning van specialisten niveau 2 Breedte ondersteuning (individueel of groepen) klein gedeelte van alle leerlingen specialisten in afstemming met docenten specifieke diagnostiek en begeleiding van leerlingen door specialisten (RT ers, leerlingbegeleiders, (preventief) ambulant begeleiders) Extra hulp in kleine groepen of individueel. Expertkennis verder opbouwen en onderhouden en deze doorgeven en afstemmen met actoren binnen het primaire proces niveau 3 Diepteondersteuning klein en specifiek deel van alle leerlingen, waar behandeling en begeleiding door instanties buiten de school plaatsvindt specialisten van buiten de school stemmen af met de op de problematiek van de leerling betreffende specialisten, vakdocenten en/of mentoren binnen de school Specialistische en specifieke expertkennis die door hulpverleners van buiten wordt ingebracht met als doel: vergroten expertkennis en - vaardigheden binnen de school en afstemming met actoren binnen het primaire proces 4

5 Verwijzing naar andere leerweg, LWOO, praktijkonderwijs of andere (onderwijs)voorziening, inclusief Time out, speciaal onderwijs zeer beperkt aantal leerlingen verwijzing door mentoren en/of specialisten in de school Organiseren en realiseren van een inhoudelijk en procedureel juiste, heldere en effectieve verwijzing 5

6 Onderwerpen Basisondersteuning Ondersteuningssoort Basis Breedte Diepte Onderwerp Aansluiting (S)BAO-VO ( koude en warme ) overdracht van leerlingen (evt. aanvullend toelatingsonderzoek) Op basis van het onderwijskundig rapport van het primair onderwijs wordt een start gemaakt met het leerlingvolgsysteem Mentorgesprekken met leerlingen Dossierbesprekingen alle leerlingen (rapportbesprekingen, mentor overleggen) Sociale communicatieve vaardigheidsbevordering (bijv. binnen mentoruren) Remediale hulp binnen lesverband In kaart brengen sociale en emotionele aspecten door gebruik van standaard instrumenten en daaraan verbonden acties Deskundigheidsbevordering o gesprekstechnieken o thema besprekingen (intern/ spec. scholing) o LWOO/PrO voor (nieuwe) docenten o omgaan met ADHD/ASS o omgaan met dyslexie, faalangst Anti-pestbeleid Taalbeleid Verzuimbeleid Uitstroombegeleiding voor leerlingen zonder startkwalificatie niveau 1 niveau 2 Ondersteuning Ondersteuning Ondersteuning niveau 3 Dossierbespreking zorgleerlingen met zorgcoördinator Opstellen, uitvoeren en evalueren handelingsplan (betreft de aanpak voor een bepaalde periode (voor LWOO en PrO verplicht) wanneer specifieke ondersteuning nodig is Leerling-/groepsbesprekingen met docenten wanneer er zorg bestaat over een leerling of groep als geheel ZAT-besprekingen/multidisciplinair overleg Remediale hulp buiten lesverband (bijvoorbeeld op gebied van dyslexie, dyscalculie e.d.) Aanvullend onderzoek: determinatie BL/KL/GL/TL () Schoolmaatschappelijk werk Huiswerkondersteuning buiten lesverband () Faalangstreductietraining buiten lesverband 6

7 Aanvullend specialistisch onderzoek Sociale vaardigheidstraining buiten lesverband Specifieke trainingen Ambulante begeleiding Time-out Op de Rails Plaatsing in speciaal onderwijs 7

Vergelijkbare documenten

ALS ONDERWIJS MIJ NIET PAST MAG IK HET DAN RUILEN?

ALS ONDERWIJS MIJ NIET PAST MAG IK HET DAN RUILEN? Omslag in denken en handelen: van deficit-denken naar handelen vanuit onderwijsbehoeften In plaats van: Deze leerling heeft ADHD,ODD, ASS, Dyslexie, Dyscalculie,