ZomerRaad. Basiskennis Gemeentefinanciën
|
|
- Johan Beckers
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 ZomerRaad Basiskennis Gemeentefinanciën 22 juli 2014
2 Wat is ProDemos? Landelijk Niet-partijgebonden Zonder winstoogmerk Informeert over de democratische rechtsstaat Stimuleert actieve politieke deelname 2
3 Voorstellen Naam, functie, partij, politieke ervaring? Mijn naam is Ageeth van den Heuvel Trainer bij ProDemos Ervaring: Gemeenteraadslid Amsterdam en Den Haag Wethouder Midden-Delfland
4 Uw rol volgens de Gemeentewet Volksvertegenwoordigend: de raad vertegenwoordigt de gehele bevolking van de gemeente. Kaderstellend: de raad gaat over hoofdlijnen, bepaalt binnen welke kaders het college beleid mag uitvoeren. (begroting, APV, beleidskaders) Controlerend: blijft het college binnen de kaders? De raad is de baas; dualisme sinds
5 Inkomsten van een gemeente Welke inkomsten heeft de gemeente? Gemeentefonds (algemene uitkering; verantwoording besteding aan gemeenteraad niet aan het Rijk) Specifieke uitkeringen (Wet werk en bijstand bijv.) Eigen inkomsten (o.a. belastingen en heffingen) Deelfonds sociaal domein (vanaf 2015) Overige eigen middelen (kaartverkoop museum) Via de circulaires (mei en september) wordt de gemeente geïnformeerd over vooruitzichten en ontwikkelingen van het gemeentefonds. 5
6 Uitgaven van een gemeente Welke uitgaven heeft de gemeente? Categoriale uitgaven (personeel, subsidies, afschrijvings- en rentekosten) Functionele uitgaven (openbare orde en veiligheid, verkeer, onderwijs, cultuur en recreatie, sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening enz.)
7 Wettelijk kader Gemeenten hebben een financiële beheersverordening gebaseerd op de gemeentewet (uitgangspunten financieel beleid en beheer) vastgesteld. Besluit Begroting en Verantwoording provincies en Gemeenten (2004) bevat de regels voor de begroting en de jaarrekening. Naast de gemeenteraad toetst Gedeputeerde Staten ook of de begroting sluitend is. Begroting en jaarrekening moeten worden ingedeeld in een aantal programma s en paragrafen. Ook is het verplicht een meerjarenraming op te stellen. Uiteraard moet de begroting sluitend zijn! 7
8 Plannings- en controlcyclus (Nota Planning en Control) De actoren: De burger (verkiezingen) De raad (budgetrecht, stellen van doelen, hoofdlijnen) Het college (besturen, beheer, uitvoering, verantwoorden) De ambtelijke organisatie (ondersteunt college)
9 Plannings- en controlcyclus (Nota planning en control) De instrumenten (voor de raad) College-akkoord Kadernota of voorjaarsnota Programmabegroting Tussentijdse rapportages Jaarstukken Voor de uitvoering van de programmabegroting wordt een productbegroting/raming gemaakt (bestemd voor College en ambtelijke organisatie)
10 Rollen van de Raad Rollen: kadersteller en controleur Kadersteller: Kadernota (politiek belangrijk moment) Programmabegroting Controleur: Tussentijdse rapportages Jaarstukken
11 De W-vragen en de H-vragen Bij de behandeling van de begroting stelt de Raad de W-vragen: Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Wat mag het kosten? Bij de behandeling van de jaarrekening stelt de Raad de H-vragen: Heeft de gemeente bereikt wat zij wilde? Heeft de gemeente gedaan wat zij wilde doen? Heeft het gekost wat de gemeente dacht?
12 Grondexploitaties De gemeentelijke grondexploitatie bestaat uit een balans van kosten en opbrengsten. Grondbeleid Actief grondbeleid Faciliterend grondbeleid 12
13 De gereedschapskist van een raadslid
14 Het formele gereedschap Formele instrumenten: Motie (uitspraak van de gemeenteraad) Financiële motie (let op de dekking!) Amendement (wijzigen van een besluit) Rekenkamerfunctie Accountant 14
15 Het informele gereedschap Samenwerken met (coalitie)fracties Inschakelen media Mobiliseren samenleving Het gaat om de meerderheid! Andere redenen om motie in te dienen?
16 De stukken Iedere woordvoerder behandelt begroting/jaarrekening op eigen portefeuille (afhankelijk van omvang fractie). Waar zitten de over- en onderschrijdingen en wat is de verklaring van het College? Wat waren de voornaamste toezeggingen van het College bij de betreffende begrotingsbehandeling? Wat zijn de speerpunten van de fractie? Inbreng in begrotingsraad: algemene beschouwing en focus op speerpunten fractie. 16
Financiële verordening ex. art. 212 GW Gemeente Dordrecht
Financiële verordening ex. art. 212 GW Gemeente Dordrecht Enkele aandachtspunten Auditcommissie Dordrecht 16 november 2010 Rein-Aart van Vugt JaapJan Visser 1 < Hier komt de footer. Pas aan in de masterslide
Nadere informatieDe Ervaring Leert! Programma voor gemeenteraden 2015
De Ervaring Leert! Programma voor gemeenteraden 2015 Inhoud De ervaring Leert 3 Workshops 4 1. Beperkte tijd, toch kwaliteit 2. Resultaat in de raad 3. Rollen en instrumenten 4. De decentralisatiedossiers
Nadere informatieInzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen
Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen 1 1. Korte introductie 2. Inkomsten van de gemeente 3. Uitgaven van de gemeente 4. instrument begroting 5. Begrotingscyclus 6. Controle
Nadere informatiePlanning & control cyclus
Bijlage 2 behorende bij de kaderbrief 2015 Planning & control cyclus Spoorboek 1 2 Inleiding Dit spoorboek Planning & Control-cyclus dient als handvat en achtergrondinformatie voor de organisatie bij de
Nadere informatieDe Ervaring Leert! Programma voor gemeenteraden
De Ervaring Leert! Programma voor gemeenteraden Inhoud De ervaring Leert 3 Workshops 4 1. Beperkte tijd, toch kwaliteit 2. Resultaat in de raad 3. Rollen en instrumenten 4. De decentralisatiedossiers 5.
Nadere informatieVisiedocument Financieel Beleid
1. Financieel beleid Grip Om grip te houden op de gemeentefinanciën voert de gemeente financieel beleid uit. Enerzijds betreft dit wettelijke taken, zoals het opstellen van een begroting en een jaarrekening,
Nadere informatieGrip op de begroting(scyclus)
Grip op de begroting(scyclus) De raad aan het roer Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën Hoe benut ik de Begrotingscyclus maximaal? Reserves en toch lenen? Programma Achtergrond: Dualisering
Nadere informatieGemeentefinanciën voor liberale. Prof.dr.Luigi van Leeuwen Zeist, 11 juni 2010
Gemeentefinanciën voor liberale wethouders Prof.dr.Luigi van Leeuwen Zeist, 11 juni 2010 Mag ik mij voorstellen? Luigi van Leeuwen sinds 1963 lid van de grootste partij van Nederland Raadslid Rotterdam
Nadere informatieCursus Politiek Actief. Bijeenkomst 2: besluitvormingsprocedure in de gemeente
Cursus Politiek Actief Bijeenkomst 2: besluitvormingsprocedure in de gemeente 1 Terugblik bijeenkomst 1 Introductie staatsinrichting Verkiezingen/politieke partijen Actief in de politiek: raadsleden 23-05-2017
Nadere informatieGemeentefinanciën Presentatie voor raadsleden 10 april 2018
Gemeentefinanciën Presentatie voor raadsleden 10 april 2018 Agenda Rol van de raad en het college Regelgeving Planning en control cyclus Accountant Provinciaal toezicht Vragen? Rol van de raad en het college
Nadere informatieFinanciële begroting 2015 samengevat
Financiële begroting 2015 samengevat Begrotingscyclus Het beleid en de financiën van de provincie komen op een aantal momenten in het jaar provinciebreed aan de orde. Dit wordt ook wel de begrotings- of
Nadere informatieER KOMT VEEL OP GEMEENTEN AF VERNIEUWINGEN BBV AGENDA AANLEIDING VERNIEUWINGEN. JE presenteert. Aanleiding. Tijdspanne vernieuwingen
ER KOMT VEEL OP GEMEENTEN AF BBV JE presenteert 1 AGENDA Aanleiding Tijdspanne vernieuwingen De vernieuwingen Resterende vernieuwingen 2 AANLEIDING Rapport Adviescommissie Depla: Kaderstellende en controlerende
Nadere informatieBestuurlijk spoorboekje planning en control 2015
Bestuurlijk spoorboekje planning en control Gemeente Velsen 17 december 2014 Inleiding In de Wet dualisering gemeentebestuur zijn de posities, functies en bevoegdheden van de Raad en het College formeel
Nadere informatieCursus Financiën voor raadsleden
Cursus Financiën voor raadsleden René de Bonte Teamleider Financiën Maandag 22 juni 2015 19:00 21:00 uur Programma Inleiding Planning en control cyclus Evaluatie p&c Kaders gemeentefinanciën Algemene begrippen
Nadere informatieGrip op de begroting. Het financiële roer in handen. Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën
Grip op de begroting Het financiële roer in handen Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën Enquête 2014 1164 Deelnemers 742 Raadsleden Hoe staat mijn gemeente er financieel voor? Reserves en toch
Nadere informatieHoe werkt een gemeente?
Een korte uitleg 2 3 Wat doet een gemeente? De gemeente heeft veel verschillende taken, maar ze doet niet alles zelf. Neem het ophalen van huisvuil of het aanleggen van straten. De gemeente moet er voor
Nadere informatieBesluit vast te stellen de:
VERORDENING AUDITCOMMISSIE GEMEENTE WEERT De raad van de gemeente Weert, Gelezen het voorstel van het college d.d. 20 januari 2015, gelet op de artikelen 84, 147 en 149 van de Gemeentewet; Besluit vast
Nadere informatieJaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad
Jaarrekening 2013 Gemeente Bunnik Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Agenda Controle van de jaarrekening De voorschriften voor de jaarrekening Jaarrekeningcontrole 2013 Controle van de jaarrekening
Nadere informatieIntroductie gemeenteraad in de financiën. Bob van der Sleen / Jan Sanders Sector Control 27 februari 2014
Introductie gemeenteraad in de financiën Bob van der Sleen / Jan Sanders Sector Control 27 februari 2014 Inhoud Algemeen: Wat is het belang van de begroting en de jaarrekening, wat doet de raad en wat
Nadere informatieDe stappen van de planning- en controlcyclus
Start De stappen van de planning- en controlcyclus Deze interactieve pdf laat zien hoe de gemeente Zuidplas de planning- en controlcyclus doorloopt. De visualisatie laat zien uit welke stappen het proces
Nadere informatieWie bestuurt de gemeente?
Wie bestuurt de gemeente? De gemeente iedereen heeft er op een of andere manier mee te maken. Zo zorgt de gemeente ervoor dat uw huishoudelijk afval wordt opgehaald en dat er wegen en fietspaden worden
Nadere informatieNota Planning en Control
Nota Planning en Control Vastgesteld in de raadsvergadering van 18 december 2012 Pagina 1 van 28 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Achtergronden 5 2.1 Theorie 5 2.2 Besturingsfilosofie en -model 5 2.3 Integraal
Nadere informatieRaadsstuk. Onderwerp: Actualisatie financiële verordening Haarlem BBV nr: 2015/98823
Raadsstuk Onderwerp: Actualisatie financiële verordening Haarlem BBV nr: 2015/98823 1. Inleiding De gemeenteraad stelt kaders vast o.a. in de vorm van gemeentelijke verordeningen. De financiële beheersverordening
Nadere informatieBesluiten: Vast te stellen de Financiële verordening provincie Zuid-Holland 2017
Voordracht aan Provinciale Staten van Gedeputeerde Staten vergadering November 2016 Nummer 6955 Onderwerp Financiële verordening provincie Zuid-Holland 2017 1 Ontwerpbesluit Provinciale Staten van Zuid-Holland,
Nadere informatieGemeenteraad 16 april 2014
Gemeenteraad 16 april 2014 Inkomsten (primaire begroting 2014) (bedragen x 1 miljoen) Algemene uitkering 119 Inkomensoverdrachten van het Rijk 74 Belastingen en heffingen 53 Overige goederen en diensten
Nadere informatieHard naar het college, zacht naar de samenleving. Julien van Ostaaijen
Hard naar het college, zacht naar de samenleving. Julien van Ostaaijen Routeplanner komend uur Verbindende rol van de gemeenteraad onder druk Verdieping van de klassieke rollen van de gemeenteraad Hard
Nadere informatieToelichting op de Financiële verordening gemeente Maassluis 2011
Toelichting op de Financiële verordening gemeente Maassluis 2011 Toelichting Artikel 1. Definities Voor de gehanteerde begrippen in de verordening gelden de definities uit de Gemeentewet, de Wet Fido,
Nadere informatieDE RAAD AAN DE KNOPPEN
DE RAAD AAN DE KNOPPEN Het financiële roer in handen Raad op Zaterdag WAT GAAN WE DOEN? - Dik 1 uur: dus beperkte tijd - Doelgroep workshop: geen voorkennis vereist - Algemene wijsheden gemeentefinanciën
Nadere informatieARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING VERORDENING 212 GEMEENTEWET
ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING VERORDENING 212 GEMEENTEWET Artikel 2. Programmabegroting Artikel 2 bevat een aantal bepalingen over de inrichting van de begroting waarin de kaderstellende functie van de raad
Nadere informatieFinanciële verordening gemeente Peel en Maas 2017
GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Peel en Maas Nr. 228196 21 december 2017 Financiële verordening gemeente Peel en Maas 2017 Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen D E RAAD VAN DE GEMEENTE PEEL
Nadere informatieFinancieel toezicht in Gelderland
Financieel toezicht in Gelderland Wat houdt financieel toezicht in? en Hoe staat uw gemeente ervoor? Gemeente Neerijnen 14 mei 2014 Gerrit Scholten - Provincie Gelderland Even voorstellen Gerrit Scholten
Nadere informatieDe aftrap. Kaderbrief en gemeentebegroting 3 maart 2009
De aftrap Kaderbrief en gemeentebegroting 3 maart 2009 Programma 1) Opening: aanleiding en doel van de bijeenkomst 2) Toelichting op de rekenkamerbrief door de RKT 3) Planning & controlcyclus 4) Kaderstelling
Nadere informatieHOE WERKT DE GEMEENTE? Het beïnvloeden van beleid en besluitvorming
HOE WERKT DE GEMEENTE? Het beïnvloeden van beleid en besluitvorming Beleidsvorming in de gemeente volgt redelijk vaste stappen. In dit document leest u welke stappen dat zijn. Daardoor kunt u op tijd bij
Nadere informatieHet pluspakket moet gelezen worden als maatwerk, waardoor ruimte wordt geboden voor de lokale autonomie en het voeren van lokaal beleid.
Aan de leden van de gemeenteraad B.J. Nootenboom Wethouder Uw brief van: 17 april 2013 Ons kenmerk: 395123 Uw kenmerk: 392770 Contactpersoon: S. Krikke Bijlage(n): - Afdeling: BAR-staf Onderwerp: Beantwoording
Nadere informatieToelichting Financiële verordening gemeente Albrandswaard 2014. Inleiding.
Toelichting Financiële verordening gemeente Albrandswaard 2014. Inleiding. Voor de indeling van de financiële verordening is de inhoud van artikel 212 Gemeentewet gevolgd. Dit artikel uit de Gemeentewet
Nadere informatieVisiedocument Planning & Control. Gemeente Coevorden
Visiedocument Planning & Control Gemeente Coevorden Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 Leeswijzer... 3 Hoofdstuk 2. Het belang van Planning & Control... 4 2.1 Wat is Planning
Nadere informatiePROGRAMMA VERNIEUWING P&C CYCLUS 8 FEBRUARI 2012
PROGRAMMA VERNIEUWING P&C CYCLUS 8 FEBRUARI 2012 Korte intro (wethouder Kolff) Wat is de huidige situatie en wat is wettelijk verplicht (hoofd financiën) Presentatie van vernieuwingen uit den lande: *
Nadere informatieGemeentefinanciën Workshop
Gemeentefinanciën Workshop Raad op zaterdag, 22 november 2014 Renate Reusch, VNG/Financiën en Economie Programma 1. Inkomstenbronnen van gemeenten 2. Financiën van de decentralisatie in het sociaal domein
Nadere informatie15 trainingen voor raadsleden
SEGMENT Waar praktijk en theorie samenkomen 15 trainingen voor raadsleden Het vak gemeenteraadslid Gemeenteraadslid zijn is niet eenvoudig. Het kost veel tijd en er komt veel op u af. Nog nooit hebben
Nadere informatieToelichting op de artikelen Financiële Verordening gemeente Groningen
Toelichting op de artikelen Financiële Verordening gemeente Groningen Artikel 1 Definities Voor de gehanteerde begrippen in de verordening gelden de definities uit de Gemeentewet, de Wet Fido, het besluit
Nadere informatieFinanciën, ruimtelijke Ordening & Gemeentelijke Organisatie 2.6 Voor de Lelystedeling
Voorstel aan de raad Nummer: B11-20215 Portefeuille: Programma: Programmaonderdeel: Financiën, ruimtelijke Ordening & Gemeentelijke Organisatie 2.6 Voor de Lelystedeling 2.6.3 Financiën Steller: R. van
Nadere informatieAgendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.
RAADSVOORSTEL Agendapunt Raad 27 oktober 2016 Afdeling Middelen Voorstel nummer 2016.00077 Datum 27 september 2016 Onderwerp Tweede bestuursrapportage 2016 Programma Alle begrotingsprogramma's Inlichtingen
Nadere informatieWij stellen de volgende data voor de oplevering van de planning en controlproducten 2010:
Planning en controlcyclus 2010 Samenvatting In dit voorstel is de planning opgenomen van de planning- en controlproducten 2010: de jaarrekening 2009, de voorjaarsnota 2010, de kadernota 2011, de programmabegroting
Nadere informatieLokale democratie onder / december 2017
Lokale democratie onder druk @Ostaaijen / december 2017 Spoorboekje Wat is er aan de hand met de lokale democratie? - afhakende inwoners - aanhakende inwoners Rol gemeenteraad in de lokale democratie -
Nadere informatieDe rol van de Raad. Elsbeth van Straaten Jan Frankevijle Griffiers
De rol van de Raad Elsbeth van Straaten Jan Frankevijle Griffiers Bestuurlijke verhoudingen (griffier) Raadsgriffier Bestuurlijke verhoudingen (griffier) griffier - sinds 2002 (invoering dualisme) een
Nadere informatieThemaraad financiën 3 april
Themaraad financiën 3 april 2017 1 Aanleiding en doelstelling P&C-cyclus Robuust financieel beleid Begroting Financiële positie Risico s Afsluiting Agenda 2 Aanleiding en doelstelling Aanleiding Vanuit
Nadere informatieKADERNOTA PROGRAMMABEGROTING 2004
KADERNOTA PROGRAMMABEGROTING 2004 INLEIDING Reeds geruime tijd bent u in het bezit van de Handreiking duale begroting, uitgegeven door Vernieuwingsimpuls dualisme en lokale democratie. Helder en duidelijk
Nadere informatie2015-415. Nieuwegein. Gemeenteraad. Raadsvoorstel Afdeling Financiën. 1 Onderwerp. Programmabegroting 2016. 2 Gevraagd besluit
Nieuwegein m S\ Gemeenteraad Onderwerp Programmabegroting 2016 Datum 25 september 2015 Raadsvoorstel Afdeling Financiën Portefeuillehouder mr. J.A.N. Gadella 2015-415 1 Onderwerp Programmabegroting 2016
Nadere informatieHet raadslid. Taken raadslid
Het raadslid Nederland kent op 1 januari 2008 443 gemeenten die allen bestuurd worden door de gemeenteraad als algemeen bestuur en een college van burgemeester en wethouders als dagelijks bestuur. Gemeenten
Nadere informatieGrip op Decentralisaties. Neerijnen 28 oktober 2014
Grip op Decentralisaties Neerijnen 28 oktober 2014 Even voorstellen Mirjam Kersbergen Programma manager Sociaal Domein adviseur, gespreksleider bij OTD / VNG Oud raadslid Leidschendam-Voorburg Decentralisaties
Nadere informatieNota Planning & Control Gemeente Westergo (versie d.d )
Nota Planning & Control Gemeente Westergo (versie d.d. 20-08-2015) Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Achtergronden... 4 2.1. THEORIE... 4 2.2. INTEGRAAL MANAGEMENT... 4 2.3. CULTUUR... 4 3. Planning &
Nadere informatieRaadsvoorstel: Nummer: Onderwerp: Nota Grondbeleid Gorinchem
Raadsvoorstel: Nummer: 2011-655 Onderwerp: Nota Grondbeleid Gorinchem 2011-2014 Datum: 2 mei 2011 Portefeuillehouder: B.J.P. van der Torren Raadsbijeenkomst: 31 mei 2011 Raadsvergadering: 16 juni 2011
Nadere informatieToelichting op de artikelen
Toelichting op de artikelen Artikel 1. Begripsbepaling In deze verordening is het begrip beleidsveld gedefinieerd. De autorisatie van de programmabegroting kan op een lager niveau plaatsvinden, namelijk
Nadere informatiePlanning & Control Cyclus 2011 Gemeente Oostzaan
Planning & Control Cyclus 2011 Gemeente Oostzaan Oostzaan, 7 december 2010 Versie 1.2 Inhoud 1. Inleiding 3 2. Bestaand beleid Planning & Control 4 3. (Nieuwe) bestuurlijke doelstellingen en randvoorwaarden.6
Nadere informatieFinanciële verordening gemeente Achtkarspelen
Financiële verordening gemeente Achtkarspelen De raad van de gemeente Achtkarspelen; gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van @; gelet op artikel 212 van de gemeentewet en
Nadere informatiePlanning & Control cyclus 'Spoorboekje' Opsteller Afdeling Middelen I Datum 7 januari 2015 I
& Control cyclus 2015 'Spoorboekje' Opsteller Afdeling Middelen I Datum 7 januari 2015 I Inhoudsopgave 1. Inleiding................................... 2 2. Ontwikkelingen & Controlcyclus...... 2 3. Overzicht
Nadere informatiePolitieke Markt Hengelo
Politieke Markt Hengelo Behandelvoorstel onderwerp zaaknummer Opzet begroting en programma s nvt datum 10 juni 2014 voorzitter griffiemedewerker zaal Domein tijd / duur S210 Bestuur 60 minuten portefeuillehouder
Nadere informatiePlanning & Control cyclus gemeente Beemster
Planning & Control cyclus gemeente Beemster Datum: 12 november 2013 1. Inleiding Voor u ligt de Planning en Control (P&C) cyclus van de gemeente Beemster. Het is een uitwerking op het gebied van P&C van
Nadere informatiegezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 2 december 2014;
Gemeenteraad Onderwerp: Volgnummer 2014-83 Actualisatie verordeningen 212, 213, en 213a Dienst/afdeling GFC De raad van de gemeente Oss; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders van 2 december
Nadere informatieBestuurlijke P&C-kalender 2014
Bestuurlijke P&C-kalender 2014 Inleiding Voor u ligt de P&C-kalender voor de bestuurlijke Planning en Control cyclus 2014. In deze kalender is van elk document binnen deze cyclus de planning opgenomen
Nadere informatiePresentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013
Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem Jaarverslag en jaarrekening 2013 Algemeen: P&C cyclus Algemeen: verantwoording Terugkijken Wat hebben we bereikt? Wat hebben we gedaan? Wat heeft het gekost?
Nadere informatieRegionaal samenwerken
Regionaal samenwerken Juridische aandachtspunten 16 april 2014 Rob de Greef Verbonden partijen Een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel
Nadere informatieRaadsvoorstel 2003/406
Raadsvoorstel 2003/406 Onderwerp Vaststellen verordeningen inzake financiële functie gemeente Commissie Algemene Bestuurszaken Datum 10 november 2003 Raadsvergadering 11 december 2003 Samenvatting In de
Nadere informatieTe besluiten om: 1. De Financiële verordening 2012 vast te stellen
Raadsvoorstel GEMEENTERAAD Voorstel 26 oktober 2011 Agendanummer : M.F. Vermaat Datum Financiën en Control raadsvergadering : 15-12-2011 Planning en Control Registratienummer : Onderwerp: Financiële verordening
Nadere informatieFINANCIËLE VERORDENING RECREATIESCHAP DOBBEPLAS
FINANCIËLE VERORDENING RECREATIESCHAP DOBBEPLAS Het Algemeen Bestuur van het recreatieschap Dobbeplas; Gezien het voorstel van het Dagelijks Bestuur van 13 oktober 2014; Gelet op het bepaalde in de artikelen
Nadere informatieIntergemeentelijke samenwerking:wat heeft de raad te zeggen?
Intergemeentelijke samenwerking:wat heeft de raad te zeggen? 22 november 2014 Rob de Greef Norbert de Blaay Even voorstellen Rob de Greef Partner KokxDeVoogd; Docent Vrije Universiteit Jurist en specialist
Nadere informatieProgrammabegroting. Indeling en layout. versie
Programmabegroting Indeling en layout versie 22-01-2018 Opdracht aan de werkgroep Maken van een programmabegroting West Betuwe 2019-2022, te starten met format: Welke programma s Welke vragen worden beantwoord
Nadere informatieRuimte voor beeld 21,6 x 8,7 cm. Decentralisaties sociaal domein; Betrokken en actieve raadsleden
Ruimte voor beeld 21,6 x 8,7 cm Decentralisaties sociaal domein; Betrokken en actieve raadsleden Kennismaking Josee Gehrke Griffier gemeente De Wolden (Dr.) Lid bestuur VNG drs. pedagogiek Fransje Backerra
Nadere informatieBijlage: 3 Bij welk oorspronkelijk stuk hoort de bijlage: 2009i00970 discussiememo p&c cyclus
Postregistratienummer: 2009i01003 Bijlage: 3 Bij welk oorspronkelijk stuk hoort de bijlage: 2009i00970 Onderwerp: discussiememo p&c cyclus Naam auteur: Yvonne van Halem Memo Postregistratienummer: 2009i00628
Nadere informatieDe ervaring leert! Workshops en trainingen voor gemeenteraadsleden
De ervaring leert! Workshops en trainingen voor gemeenteraadsleden ProDemos voor gemeenten prodemos.nl/gemeenten ProDemos werkt aan de versterking van de lokale democratie. Dat doen we o.a. door talentontwikkeling
Nadere informatieHard naar het college, zacht naar de samenleving. Julien van Ostaaijen (Tilburg
Hard naar het college, zacht naar de samenleving. Julien van Ostaaijen (Tilburg University) @ostaaijen Opzet Verbindende rol van de raad onder druk Verdieping van de klassieke rollen Hard naar het college,
Nadere informatieDe Ervaring Leert! Programma voor Provinciale Statenleden 2015
De Ervaring Leert! Programma voor Provinciale Statenleden 2015 Inhoud De ervaring Leert! 3 Workshops 4 1. Krachtenveld Provincie 2. Simulatie Statenvergadering 3. Rollen en instrumenten 4. Integriteit
Nadere informatieLesmateriaal voor het (V)MBO
Lesmateriaal voor het (V)MBO Binnenkort nemen uw leerlingen deel aan een Jongerengemeenteraad. Het project Jongerengemeenteraad laat jongeren in de leeftijd van 14 19 jaar zien hoe beleid tot stand komt
Nadere informatieSector: PF Nr.: De raad van de gemeente Hengelo; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van, nr ;
Sector: PF Nr.: 1021247 De raad van de gemeente Hengelo; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van, nr 1021219; b e s l u i t : vast te stellen de volgende Verordening op het financiële beleid
Nadere informatieFinancieel toezicht door de provincie
Financieel toezicht door de provincie Waarom een brochure over toezicht op gemeentefinanciën? Op 7 maart 2002 is de Wet Dualisering Gemeente - bestuur inwerking getreden. Deze wet versterkt uw kaderstellende
Nadere informatie2010 BESLUITEN Afdeling: Griffie Leiderdorp,
Pagina 1 van 6 Versie Nr. 3 Afdeling: Griffie Leiderdorp, 28-01-2011 Onderwerp: Verordening op de ambtelijke bijstand van de raad en fractieondersteuning 2011 gemeente Leiderdorp De raad van de gemeente
Nadere informatieWie bestuurt de provincie?
Wie bestuurt de provincie? Nederland heeft twaalf provincies. En die provincies hebben allemaal hun eigen volksvertegenwoordigers en hun eigen bestuurders. De provincies staan tussen het Rijk en de gemeenten
Nadere informatieStappenplan om agressie tegen bestuurders aan te pakken
pagina 1 van 5 Nieuwsbrief voor raadsleden Nummer 11, oktober 2011 Stappenplan om agressie tegen bestuurders aan te pakken Bestuurders worden steeds vaker geconfronteerd met agressie en geweld. Van alle
Nadere informatieRuimte voor beeld 21,6 x 8,7 cm. Decentralisaties sociaal domein; Betrokken en actieve raadsleden
Ruimte voor beeld 21,6 x 8,7 cm Decentralisaties sociaal domein; Betrokken en actieve raadsleden Kennismaking Josee Gehrke Griffier gemeente De Wolden (Dr.) Lid VNG-bestuur drs. pedagogiek 2 Programma
Nadere informatieRAADSVOORSTEL. raadsvergadering: 12 mei 2004. onderwerp: aanpassing verordening ex art 212 Gw aan P&C kalender. bijlage: ontwerpbesluit
RAADSVOORSTEL raadsvergadering: 12 mei 2004 onderwerp: aanpassing verordening ex art 212 Gw aan P&C kalender bijlage: ontwerpbesluit datum: 26 april 2004 gemeenteblad I nr.: 37 agenda nr.: 8 Aan de gemeenteraad,
Nadere informatieAGP 9 ABVRBN Bijlage 1. Financiële verordening Veiligheidsregio Brabant-Noord 2014
AGP 9 ABVRBN 20141112 Bijlage 1 A. Financiële verordening Veiligheidsregio Brabant-Noord 2014 1 Het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio Brabant-Noord, bijeen in vergadering d.d. 12 november 2014;
Nadere informatieWie bewaakt mijn geld? Financiële controle en risicobeheersing binnen de gemeente Nuth
Wie bewaakt mijn geld? Financiële controle en risicobeheersing binnen de gemeente Nuth De taak van de raad onder het dualisme Kaders stellen (WMO, Jeugdwet, handhaving) Budgetteren (begroting) Lokale wetgeving
Nadere informatieVoorstel voor het totstandkomen van de kadernota. Financiële planning
VR2004/011 Vastgesteld 6 april 2004 Voorstel voor het totstandkomen van de kadernota Financiële planning Burgemeester en Wethouders van Schiedam 20 januari 2004 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 1.1. Opbouw
Nadere informatieRKC Medemblik Opmeer
Notitie Opzet kort onderzoek Rekenkamerbrief: Reserves, voorzieningen en begrotingsramingen 25 mei 2016 Rekenkamercommissie Medemblik - Opmeer 1 Inhoudsopgave 1 Aanleiding onderzoek 3 2 Doelstelling en
Nadere informatieProgrammasturing en Programmabegroting 2015-2018
Programmasturing en Programmabegroting 2015-2018 Politieke markt 10 Juni Mark Oude Bennink, Ruud Molenkamp & Gijs Tiebot 1 Inhoud presentatie 1. Programmasturing? rol van de raad terugblik programmasturing
Nadere informatieVerordening op het financiële beleid en beheer van de gemeente Hengelo
GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Hengelo. Nr. 70808 2 december 2014 Verordening op het financiële beleid en beheer van de gemeente Hengelo De raad van de gemeente Hengelo; gelezen het voorstel
Nadere informatieRaadsvoorstel 46. Gemeenteraad. Vergadering 2 juni Onderwerp
Vergadering 2 juni 2016 Gemeenteraad Onderwerp Dienst / afdeling : initiatief voorstel aanpassing facilitering raadsleden/wijziging Verordening ambtelijke bijstand en fractie ondersteuning 2003 : dr. M.
Nadere informatieInitiatiefvoorstel Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel
Initiatiefvoorstel Datum raadsvergadering / Nummer raadsvoorstel 9 juli 2014 / 91/2014 Onderwerp Thema- en programma-indeling Stadsbegroting 2015 en de herinrichting van de Planning & Controlcyclus Programma
Nadere informatieRolf Jongedijk. Bestuurskunde Technische Hogeschool Twente 1989 Bedrijfskunde MBA Twente School of Management 2006 Raadsgriffier Enschede (sinds 2003)
Rolf Jongedijk Bestuurskunde Technische Hogeschool Twente 1989 Bedrijfskunde MBA Twente School of Management 2006 Raadsgriffier Enschede (sinds 2003) Vraag van uw griffiers Onze raden oriënteren zich op
Nadere informatie: 14 april 2014 : 12 mei : dhr. G.H.J. Weierink : Onderwerp: Synchronisatieproces Planning- & controlcyclus Montfoort en IJsselstein
RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering Datum Raadsvergadering Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid : 14 april 2014 : 12 mei 2014 : dhr. G.H.J. Weierink : Zaaknummer :
Nadere informatieNotitie verbetering begrotingsproces 2013
RIS.5965 Notitie verbetering begrotingsproces 2013 Datum: dinsdag 22 januari 2013 1 Aanleiding: Bij de kadernota 2012 en de begroting 2013 zijn, in navolging van de verbeterstappen van voorgaand jaar,
Nadere informatieProgramma 10. Financiën
Programma 10 Financiën Aandeel programma 10 in totale begroting 1% Financiën Overige programma's 99% Programma 10 Financiën Inleiding Ons college hanteert als uitgangspunt bij haar financiële beleid dat
Nadere informatieInhoudsopgave werkplan budgetcyclus
Inhoudsopgave werkplan budgetcyclus 2007-2009 1. Inleiding 2. Leeswijzer 3. Aanleiding werkplan 4. Vaststellingsprocedure werkplan 5. Documenten budgetcyclus 5.1 Kadernota 5.2 Programmabegroting (Pb) 5.3
Nadere informatieOnderwerp Beantwoording raadsvragen (CDA fractie) 19 december over preventief financieel toezicht - Besluitvormend
BESLUIT OPSCHRIFT Vergadering van 13 januari 2015 Besluit nummer: 2015_BW_00020 Onderwerp Beantwoording raadsvragen (CDA fractie) 19 december over preventief financieel toezicht - Besluitvormend Beknopte
Nadere informatieFinanciële verordening gemeente Nissewaard 2015
CVDR Officiële uitgave van Nissewaard. Nr. CVDR359322_1 29 mei 2018 Financiële verordening gemeente Nissewaard 2015 De raad van de gemeente Nissewaard; gelet op artikel 212 van de Gemeentewet; besluit
Nadere informatieAfhankelijk van het niveau, de interesses van de groep en de beschikbare tijd, kunt u meer of minder uitleg geven bij de dia s.
POWERPOINT DE GEMEENTE KORTE OMSCHRIJVING U geeft een korte presentatie over de staatsinrichting in Nederland, gericht op de gemeente. De deelnemers die al iets meer weten over politiek kunnen hun kennis
Nadere informatieFinanciële verhouding Rijk en gemeenten
Financiële verhouding Rijk en gemeenten Freek Verbakel; gemeente Amersfoort VNG Expertisecentrum Gemeentefinanciën Mei 2014 Inleiding Financiële verhouding Rijk en gemeenten Inkomstenbronnen van gemeenten
Nadere informatieFINANCIËLE VERORDENING SAMENWERKINGSORGAAN HOLLAND RIJNLAND 2019 (DE VERORDENING EX ARTIKEL 212 VAN DE GEMEENTEWET)
FINANCIËLE VERORDENING SAMENWERKINGSORGAAN HOLLAND RIJNLAND (DE VERORDENING EX ARTIKEL 212 VAN DE GEMEENTEWET) Wetstechnische informatie Gegevens van de regeling Overheidsorganisatie Samenwerkingsorgaan
Nadere informatieRaadsinstrumenten. Gerard J.J.J. Heetman, Heetman Advies. Heetman Advies, oktober
Raadsinstrumenten Gerard J.J.J. Heetman, Heetman Advies Heetman Advies, oktober 2018 1 Kennis maken 1 raadslid gemeente Leidschendam 1994-2002 raadslid gemeente Leidschendam-Voorburg 2002-2006, 2009-2010
Nadere informatieOnderbesteding in de provincie Noord-Brabant; deelonderzoek bij de jaarstukken 2008
Startnotitie Onderbesteding in de provincie Noord-Brabant; deelonderzoek bij de jaarstukken 2008 1 Aanleiding voor het onderzoek Een begrotingscyclus (van jaar t) begint met de begroting (in jaar t-1)
Nadere informatie