De waarde van open en open als waarde

Transcriptie

1 De waarde van open en open als waarde Adoptie van open delen en hergebruiken in het bekostigde hoger onderwijs in Nederland Netwerkdag SIG Open Education Robert Schuwer & Ben Janssen

2 Agenda Aanleiding Onderzoeksvraag en aanpak Resultaten Conclusies & aanbevelingen 2

3 Aanleiding Strategische agenda Ministerie Diverse eerdere onderzoeken Survey eind 2015 Verkenning task force Ministerie Brede adoptie van open delen en hergebruiken blijft achterwege 3

4 Onderzoeksvraag Wat leidt tot c.q. is nodig voor een brede adoptie van open delen en hergebruiken door docenten in het bekostigde hoger onderwijs in Nederland? 4

5 Terminologie en aannames Brede adoptie: adoptie door early majority (Rogers) Open delen en hergebruiken: delen en hergebruiken van open leermaterialen en online cursussen Open delen en hergebruiken wordt beschouwd als een innovatie in het hoger onderwijs in Nederland (OECD, 2014) Docenten zijn de bepalende change agents in het proces van adoptie (autonomie) {(Rogers, 2003), (Sloep & Jochems, 2007)}

6 Docent OCW Docent Docent Instelling Motieven Ambitie Ervaring Versneller Opleiding/faculteit/team Docent Docent Docent Docent Docent Hindernis Beleid Randvoor waarde Bestuur Ondersteuning Instelling 6

7 Model Open licentie In OER repository of op MOOC-site Voor de wereld Gratis hergebruik Copyright clearing Metadatering

8 Aanpak 55 semi-gestructureerde interviews (30-60 ) Transcripts laten maken Coderen Uitspraken koppelen aan code (excerpts) Analyseren 8

9 Codeboom Code Ambitie Beleid Rol open online onderwijs Motieven Gedrag Versneller Hindernissen Ondersteuning Randvoorwaarde Invloed Rol docent Opvatting over open Delen, hergebruik Delen, hergebruik Stimuleren delen, stimuleren hergebruik Cultuur, infrastructuur, juridisch, kwaliteitsborging, organisatie, professionalisering Beleid, financieel, infrastructuur, juridisch, kennis over open, kwaliteitsopvatting, organisatie Van bovenaf, van onderaf, van buitenaf 9

10 Resultaten

11 Resultaten kwantitatief 11

12 Resultaten kwantitatief (2) 12

13 Resultaat: motieven Instelling (marketing, benaderen nieuwe doelgroepen, financieel (dure materialen)) Onderwijskundig (blended leren, efficiency, omgaan met diversiteit, kwaliteitsverhoging) Persoonlijk (erkenning, ideëel, tegenwicht tegen commercie) 13

14 Enkele quotes Docenten merken dat welk materiaal ze ook voorbereid hebben, het een houdbaarheidsdatum van een jaar heeft. (...) Het tempo gaat gewoon zo snel dat we ontmoedigen nog zelf materiaal te ontwikkelen. Maar bijvoorbeeld de basale wiskunde, mijn hemel, waarom zouden we dat zelf ontwikkelen?. Ik heb een steeds grotere hekel gekregen aan die copyrights-terreur (...). Ik vind overigens sowieso dat (...) als een boek tien jaar uit is, dan zou het eigenlijk gewoon helemaal open access moeten worden, altijd. Per definitie. De planeet heeft het nodig dat al die kinderen, al die mensen samenwerken en dingen oplossen Dus zo zijn er heel veel voorbeelden van docenten die anderen met hun kennis ook echt willen helpen en raken. En vaak daarmee ook weer input krijgen voor hun onderzoek. Ik noem het weleens de kenniscommunisten.. 14

15 Resultaten: delen Delen van leermateriaal komt in allerlei varianten voor Informeel circuit (meer in hbo dan wo) (tussen 2 docenten instellingsoverstijgend) Met en zonder open licentie Allerlei kanalen (Youtube, Slideshare, Facebook, Dropbox) In teams, binnen opleiding, binnen instelling, tussen instellingen, voor de wereld Feedback op gedeeld materiaal cruciaal MOOC als vorm aantrekkelijker Dan weet je dat je heel voorzichtig moet zijn. Zeker als je dat ook nog ergens gaat opslaan, dus om mezelf te beschermen, als ik dingen gebruik waaraan ik twijfel, dan probeer ik dat niet ook op onze portal op te slaan of zo. Omdat anders de school de problemen gaat krijgen.. Mijn indruk is dat, in ieder geval bij docenten met wie ik spreek, ze allemaal zeer bereid zijn om te delen 15

16 Resultaten: hergebruik Veel genoemd: video s, slides Niet altijd besef van copyright (open licentie) Hergebruik heeft grotere voordelen wanneer je een basiscursus geeft, terwijl bij een cursus in de Masterfase of een meer geavanceerde cursus je het materiaal aanpast in lijn met het eraan gekoppelde onderzoek. 16

17 Resultaten: hindernissen Meest genoemd: tijd en auteursrecht ICT-vaardigheid en ICT-afkeer Niet bewust van (on)mogelijkheden van open materialen Te weinig ondersteuning ervaren Onzekerheid (kwaliteit) 17

18 Enkele quotes Ik zou zelf ook huiverig zijn hoor want al dat werk wat je hebt gedaan om een vak op te zetten dat leg je gewoon op straat en je hoort nooit meer wat. Een excellente onderzoeker zijn en minder goed in onderwijs wordt veel meer geaccepteerd dan andersom Een van de dingen die ik heel erg merk, is de onbekendheid bij docenten bij ook maar alles met copyright. (..). En ze hebben geen idee wat ze doen. En daar hebben wij dus met Creative Commons als je het open wilt maken, last van. Er leeft hier ook wel heel sterk van not invented here (...). En dat geldt voor alles, behalve dan voor de uitgevers. En ik krijg daar niet mijn vinger achter waarom daarvoor het wel goed is. De impact van mijn onderzoek wordt volledig overschaduwd door de impact op de studenten die ons curriculum doorlopen, daarna de wereld ingaan en iets met hun werk bereiken. Dus, iedereen heeft een ordegrootte meer impact op de samenleving, op de wereld via het geven van onderwijs, maar dat wordt niet als zodanig erkend. Zo n instellingssysteem zoals Blackboard, verhindert het delen van leermaterialen. 18

19 Resultaten: ondersteuning Juridisch ICT Onderwijskundig Absolute voorwaarde Vaak onbekend of ondersteuning aanwezig is Wat ik belangrijk vind is gemak, dus automatisch metadateren, automatisch aanbevelingen op basis van het leermateriaal dat je op dat moment aan het maken bent, contacteren van collega's, etc Zo af en toe is het alsof je zo n ja-maar-type aan boord hebt in je projectteam, die zegt van ja, is wel leuk maar heb je hieraan gedacht? Heb je hieraan gedacht? Dus dat is niet altijd even prettig, maar ik denk dat het uiteindelijk wel helpt om de kwaliteit te verbeteren. 19

20 Conclusies & aanbevelingen

21 Conclusies (1) Autonomie van docenten wordt (h)erkend Docenten weten onvoldoende over aanwezigheid of inhoud van beleid m.b.t. delen en hergebruik van leermaterialen Ondersteuning en duidelijkheid over de what s in it for me vraag zijn noodzakelijke voorwaarden voor brede adoptie Koppel brede adoptie aan majeure onderwijsontwikkeling Blended leren, kantelen curriculum, deeltijd met meerdere instellingen

22 Conclusies (2) Publiceren van MOOC s wordt ervaren als een versneller voor brede adoptie binnen een instelling Acceptatie van open delen en hergebruik op instituutsniveau, vastgelegd in een beleid en vertaald in concrete activiteiten en richtlijnen, beïnvloedt brede adoptie door docenten op een positieve wijze

23 Aanbevelingen (1) 1. Maak de toegevoegde waarde van open delen en hergebruiken van leermaterialen duidelijk aan docenten; 2. Verzeker dat een verandering naar open delen en hergebruik gepaard gaat met structurele ondersteuning, in termen van tijd (geld), infrastructuur, IT-gerelateerde services, juridische en onderwijskundige ondersteuning, en een veilige ruimte voor experimenten;

24 Aanbevelingen (2) 3. Formuleer beleid op open delen en hergebruik, zowel op instellings- als op afdelingsniveau, om de activiteiten die onder aanbevelingen 1. en 2. zijn genoemd mogelijk te maken; 4. Koppel dit beleid aan andere onderwijskundige innovaties of thema s als internationalisatie

25 Dank u!

26 Colofon References Issack, S.M. (2011). OERs in Context--Case Study of Innovation and Sustainability of Educational Practices at the University of Mauritius. European Journal of Open, Distance and E-Learning. OECD (2014). Measuring Innovation in Education: A New Perspective, Educational research and Innovation, OECD Publishing. Series. Rogers, E.M. (2002). Diffusion of preventive innovations. Addictive Behaviors, 27, Rogers, E.M. (2003). Diffusion of innovations. 5th. Edition, Free Press, New York Sloep, P. B., & Jochems, W. (2007). De e-lerende burger. In J. de Haan & J. Steyaert (red.), Jaarboek ICT en samenleving 2007; Eindelijk digitaal ( ). Amsterdam: Boom Afbeeldingen Open Lion: CC-BY Hester Jelgerhuis