KRACHTEN VERSTERKEN BIJLAGEN. Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder

Transcriptie

1 KRACHTEN VERSTERKEN BIJLAGEN Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder

2 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder Bijlagen A Raadssessie 12 december 2017 Terugkoppeling gespreksgroepen in woord en beeld A.1 t/m A.5 B C D Inwonerspanel 'U spreekt' - gemeente Aalten Moventem onderzoeksrapport Toekomstvisie 2025 en verder B.1 t/m B.17 Inwonersavonden / maatschappelijk middenveld Digitalisering C.1 en C.2 Duurzaamheid C.3 t/m C.5 Eigen leefomgeving C.6 t/m C.8 Eigen verantwoordelijkheid C.9 t/m C.11 Lokale economie C.12 t/m C.14 Ontwikkelproces Visie 2025 Gemeente Aalten D.1 t/m D.5 Ontwikkelproces Visie 2025 Gemeente Aalten, programma 1 team POJZ D.6 t/m D.14 Ontwikkelproces Visie 2025 Gemeente Aalten, programma 1 team RE D.15 t/m D.28 Ontwikkelproces Visie 2025 Gemeente Aalten, programma 2 BORbinnen D.29 t/m D.35 Ontwikkelproces Visie 2025 Gemeente Aalten, programma 3 Samenleving D.36 t/m D.47 Ontwikkelproces Visie 2025 Gemeente Aalten, programma 4 KCC D.48 t/m D.53 Ontwikkelproces Visie 2025 Gemeente Aalten, programma 5 team CD D.54 t/m D.56 Ontwikkelproces Visie 2025 Gemeente Aalten, programma 5 team HG D.57 t/m D.59 Ontwikkelproces Visie 2025 Gemeente Aalten, programma 6 D.60 t/m D.63 Ontwikkelproces Visie 2025 Gemeente Aalten, bijlage I Overzicht beleidsvelden per programma (niet uitputtend) D.64

3 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage A Raadssessie 12 december 2017 terugkoppeling gespreksgroepen Groep 1 Martin Veldhuizen, Zelma van Alstede, Jaap Jacobsen en Gerrit Migchelbrink Gespreksleider Hans den Hengst A.1 Aalten als groene gemeente biedt veel kansen voor toerisme. Niet alleen binnen de gemeente maar ook regionaal. Geen mega-agrarische bedrijven maar kleinschalige landbouw met veel ruimte voor creativiteit; agrariërs moeten de ruimte krijgen voor andere activiteiten. Goed openbaar vervoer is belangrijk, daarbij vooral inzetten op busvervoer. Goedkoop houden ook voor korte ritjes. Denk aan het flixbusidee. Toeristen moeten een tijdelijke toeristenpas kunnen aanschaffen. Veel aandacht voor de bestaande woningbouw. Uitgaan van de behoefte. Renoveren van bestaande woningen om de doorstroming te bevorderen. Inzetten op duurzaamheid.

4 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage A Raadssessie 12 december 2017 terugkoppeling gespreksgroepen Groep 2 Hanny Noorman, Freek Diersen en Leo van de Berg Gespreksleider Hugo Bosma A.2 Voor 2025 en later mooi wonen voor alle generaties. Kernwaarde van Aalten: de maatschappelijke verbinding, generaties steunen elkaar. Frisheid en helderheid als opdracht aan de toekomstige raad. Frisheid en helderheid is nodig om aan nieuwe problemen het hoofd te bieden. Technologie/innovatie/bereikbaarheid. Aalten moet (in brede zin) bereikbaar zijn, dat is een basis voor leefbaarheid. Innovatie in Aalten: moderne technologie en duurzaamheid in combinatie met traditionele waarden zijn belangrijk voor 2025 en verder.

5 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage A Raadssessie 12 december 2017 terugkoppeling gespreksgroepen Groep 3 Joop Wikkerink, Erik Groters, Hans Logmans en Jeroen van Geenen Gespreksleider Bernadet Sweenen A.3 Over 10 jaar hebben we een grote grensoverschrijdende economische regio, met een gezamenlijk bedrijven-/werkloket en samenwerking op het gebied van cultuur en sport. De grenazen vervagen, we zoeken meer de Duitse buren op. De gemeente mag hierin meer lobbyen. Jeugd in de Achterhoek houden: Inzetten op keuze voor de goede opleidingen voor de Achterhoek. Zorgen dat deze behouden blijven in Arnhem en Enschede, zodat kinderen in verband met de kosten thuis kunnen blijven wonen. Stageplaatsen creëren bij plaatselijke bedrijven zodat de jeugd blijft of terugkomt. Verbinding: houden en faciliteren van glasvezel. Kansen voor nieuwe werkgelegenheid ligt bij informatie technologie. Minder afhankelijk van reistijd.

6 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage A Raadssessie 12 december 2017 terugkoppeling gespreksgroepen Groep 4 Johan Pennings, Margret Rensink, Rob Boerendonk en Rudi ter Maat Gespreksleider Emile Wennink A.4 Symbolische foto die de verbondenheid weergeeft. We zien hier oude en jonge handen die elkaar vasthouden. In 2025 zal de bevolking elkaar gemêleerd moeten helpen. Er voor elkaar zijn. Gebruik maken van elkaars kracht. Dit kan tot uiting komen in de visie door middel van gemêleerde wijken waar jong en oud met elkaar samenleven. Deze foto heeft een drieledige betekenis. De constructie straalt vakmanschap uit. Vakmanschap en specialisatie zijn in 2025 hard nodig en moeteaehouden blijven. Daarnaast moet de woningmarkt zodanig zijn dat het prettig wonen is in het groen. Met o.a. duurzame bouw. Aalten moet bedrijvigheid blijven stimuleren. Rond die promotie is samenwerking tussen gemeente, bedrijfsleven en samenleving noodzakelijk. Er zijn veel grote en mooie bedrijven in Aalten die te weinig naamsbekendheid hebben. De robotisering neemt ook verder toe. Dit proces kun je niet tegenhouden. Aalten moet hierin ook mee bewegen. Dit zal ook ander kwalitatief en minder (kwantitatief) personeel vragen. Dit vergt een goede visie voor de mensen binnen het sociaal domein.

7 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage A Raadssessie 12 december 2017 terugkoppeling gespreksgroepen Groep 5 Alex Walter, Gerbert Navis en Gerrit Stronks Gespreksleider Melvin Oldenboom A.5 De toekomst is digitaal. De digitale snelweg moet voor iedereen toegankelijk zijn. De gemeente moet dit waar mogelijk stimuleren en faciliteren. Zowel bij haar eigen producten en diensten als de noodzakelijke infrastructuur. Duurzaamheid is heel belangrijk. De gemeente moet duurzame initiatieven ondersteunen en zorgen voor een brede toegankelijkheid. De duurzaamheidsmaatregelen moeten goed inpasbaar zijn in de lokale mogelijkheden. Sociale cohesie. Bij het beleid moeten burgers worden betrokken. Hierbij moeten we zeker de jeugd niet vergeten, want de jeugd heeft en is de toekomst.

8 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten + B.1 Onderzoeksrapport Toekomstvisie 2025 en verder Inwonerspanel U Spreekt Gemeente Aalten Onderzoeksperiode: Kwartaal Referentie: Moventem December 2017 Referentie: Pagina 2-1 van 17

9 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten B.2 Onderzoeksrapport Toekomstvisie 2025 en verder Inwonerspanel U Spreekt Gemeente Aalten December 2017 Referentie: Moventem T E info@moventem.nl W Projectteam: Luc Oonk MSc. Michel Hartemink Moventem is aangesloten bij de Nederlandse Marktonderzoek Associatie (MOA), Center for Information Based Decision Making & Marketing Research. Moventem is tevens aangesloten bij the World Association of Opinion & Marketing Research Professionals (ESOMAR). Dit rapport is met de grootste zorg samengesteld. Ondanks deze uiterste zorgvuldigheid kan het voorkomen dat informatie fout en/ of onvolledig is. Moventem is niet aansprakelijk voor enige directe of indirecte schade die zou kunnen ontstaan door het gebruik van de aangeboden informatie. Moventem December 2017 Referentie: Pagina 2-2 van 17

10 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten Inhoudsopgave 1 INLEIDING ACHTERGROND EN METHODIEK Panelonderzoek toekomstvisie Aalten 2025 en verder Vragenlijst RESPONS EN STATISTISCHE BETROUWBAARHEID LEESWIJZER... 5 B.3 2 RESULTATEN ASSOCIATIES WOONPLAATS EN GEMEENTE GEMEENTE AALTEN IN 2025 EN VERDER Kansen en zorgen Verantwoordelijkheden en initiatieven Woonlasten en gemeentelijke uitgaven BIJLAGE Betrouwbaarheid en nauwkeurigheid Kenmerken panel & steekproef Weging Management samenvatting Moventem December 2017 Referentie: Pagina 2-3 van 17

11 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten B.4 Inleiding Moventem December 2017 Referentie: Pagina 4 van 17

12 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten 1 Inleiding In dit beschrijvende rapport worden de resultaten gepresenteerd van een onderzoek naar de toekomstvisie Aalten in 2025 en verder. Het onderzoek is in november/december 2017 uitgevoerd, in nauwe samenwerking met de gemeente Aalten. Dit hoofdstuk gaat in op de achtergrond & methodiek van het onderzoek, en respons & statistische betrouwbaarheid. Het hoofdstuk sluit af met een leeswijzer voor de rest van het rapport. 1.1 Achtergrond en methodiek Het gemeentebestuur van Aalten hecht veel waarde aan de meningen, ideeën en denkkracht van haar inwoners. Via het inwonerspanel U Spreekt wordt een brede groep inwoners regelmatig om input gevraagd, over allerlei onderwerpen die spelen in de gemeente (voor meer informatie zie de website: Panelonderzoek toekomstvisie Aalten 2025 en verder In de gemeente Aalten bestaat bestuurlijk en ambtelijk de behoefte aan één integrale visie 2025 en verder. De samenleving verandert en de gemeente moet meebewegen om aansluiting te houden, zowel qua organisatie als beleidsmatig. In dit traject wordt de samenleving onder meer betrokken door middel van een enquête via het inwonerspanel. Gezien de aard van het vraagstuk, rondom de toekomstvisie voor de gemeente, is een kwantitatieve onderzoeksmethode gehanteerd. Daarmee worden gegevens verkregen over percentages en verhoudingen binnen een populatie. In dit geval over de mening van de inwoners van gemeente Aalten over de toekomst van de gemeente. Om statistisch verantwoorde uitspraken te kunnen doen, dient een minimaal aantal respondenten hun mening te geven; de steekproef. Als de steekproef een bepaalde omvang en kenmerken heeft (betrouwbaarheid, nauwkeurigheid, representativiteit), kunnen uitspraken gegeneraliseerd worden naar de populatie Vragenlijst De vragenlijst is opgesteld in nauwe samenwerking met de gemeente Aalten. 1.2 Respons en statistische betrouwbaarheid Personen kunnen deelnemen aan U Spreekt vanaf de toegestane leeftijd; 16 jaar. De meeste respondenten doen online mee en 56 personen nemen offline deel aan het inwonerspanel. Deze laatste groep krijgt de vragenlijsten per post toegestuurd en zij kunnen deze terugsturen via een antwoordenvelop. Door de zorgvuldige (doorlopende) werving van panelleden, is inmiddels een inwonerspanel opgebouwd met in totaal deelnemers. In totaal hebben van de panelleden als respondent deelgenomen aan het onderzoek over de toekomstvisie van de gemeente. Dit maakt de effectieve respons-rate 80,3% {(1.051 / 1.309) * 100}. Uit deze respons kan worden afgeleid dat er een aanzienlijke betrokkenheid is onder de panelleden van U Spreekt. Het onderzoek is statistisch betrouwbaar, nauwkeurig en representatief over woonplaatsen en het geslacht. In bijlage 1 wordt ingegaan op de statistische betrouwbaarheid en representativiteit van dit onderzoek. 1.3 Leeswijzer Het volgende hoofdstuk (2) gaat in op de resultaten van het onderzoek. In de tekst wordt naar figuren verwezen. Deze figuren worden in de betreffende paragraaf weergegeven. Door routes in de vragenlijst, vragen waarbij meer antwoorden mogelijk zijn en doordat sommige offline deelnemers niet alle verplichte vragen beantwoorden, kan het voorkomen dat het aantal respondenten en/of het aantal antwoorden niet overal gelijk is. Om deze redenen wordt ter volledigheid bij de resultaten aangegeven hoeveel respondenten ( n ) de betreffende vraag hebben beantwoord. Door afrondingsverschillen tellen niet alle resultaten op tot 100%. B.5 Moventem December 2017 Referentie: Pagina 5 van 17

13 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten B.6 Resultaten Moventem December 2017 Referentie: Pagina 6 van 17

14 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten 2 Resultaten In dit beschrijvende hoofdstuk wordt achtereenvolgens ingegaan op: Associaties woonplaats en gemeente; Gemeente Aalten in 2025 en verder. 2.1 Associaties woonplaats en gemeente Nagenoeg de helft van de respondenten geeft aan in de kern Aalten te wonen, een kleine 25% is woonachtig in Dinxperlo en ruim 5% in Bredevoort. De overige 21% woont in één van de kleinere kernen of in het buitengebied. Van de respondenten is 20% jonger dan 40 jaar, 37% is tussen de 40 en 59 en de overige 43% is 60 jaar of ouder. Onderstaande figuur laat zien welke woorden de bewoners associëren met hun woonplaats. Zo blijken onder andere de woorden rust en natuur/omgeving/groen op te komen als men aan hun woonplaats denkt. Van de bewoners uit Bredevoort noemt 40% rust als associatie bij de eigen woonplaats, in de kleine kernen en het buitengebied is dit 37%. Bewoners van Dinxperlo noemen in respectievelijk 25% en 16% van de gevallen sfeer (gezellig/plezier/knus) en fijn/prettig (om er te wonen). De woorden die het eerste bij de respondenten opkomen als men denkt aan de gemeente als geheel komen grotendeels overeen met de eerste gedachten bij de eigen woonplaats. Figuur 1 laat zien dat men hierbij, naast saamhorigheid en noaberschap ook aan verdeeldheid en verschillen denkt (in respectievelijk Dinxperlo en Bredevoort is dit 11% en 9%). Eerste woorden die opkomen bij denken aan Woonplaats (% genoemd) Gemeente als geheel (% genoemd) Rust (30%) Natuur/omgeving/groen (18%) Natuur/omgeving/groen (21%) Mooi (dorp/omgeving, 11%) Sfeer (gezellig/plezierig/knus, 21%) Rust (10%) Mooi (dorp/omgeving, 16%) Landelijk/platteland (8%) Wonen/huis/thuis (14%) Samenhorigheid/sociaal/noaberschap (8%) Fijn/prettig(om er te wonen, 12%) Verdeeldheid/verschillen (7%) Gemoedelijk (12%) Fijn/prettig/leuk(om er te wonen, 6%) Figuur 1 Meest genoemde associaties woonplaats en gemeente Indien een kennis of familielid erover nadenkt om in de gemeente te komen wonen dan geeft 87% van de respondenten aan positieve kanten van de gemeente te weten waarop men hem/haar kan wijzen (2% geeft aan dat er geen positieve kanten zijn). Hierbij wordt opnieuw onder meer de gezelligheid en gemoedelijkheid en de rust en ruimte veelvuldig genoemd. Inwoners van Bredevoort noemen vaak de natuur/omgeving/groen (47%) en rust (49%) als positieve kanten, bewoners van de kleine kernen en het buitengebied noemen vriendelijkheid (21%) en ruimte (19%). Daarentegen heeft ook 62% negatieve kanten van de gemeente benoemd die men zou doorgeven indien er iemand in de gemeenten Aalten zou willen komen wonen, terwijl 17% geen negatieve kanten kan noemen. In onderstaande figuur (figuur 2) is te zien dat hierbij onder andere wordt gedacht aan het openbaar vervoer en het winkelaanbod. Openbaar vervoer wordt hierbij vaak genoemd in Dinxperlo (24%) en Bredevoort (19%). Bewoners van Dinxperlo zien daarnaast de ligging bovengemiddeld vaak als negatieve kant (18%), bij inwoners van Aalten zijn dit het winkelaanbod (14%) en de leegstand (9%). Nieuwe bewoner gemeente wijzen op Positieve kanten (% genoemd) Negatieve kanten (% genoemd) Natuur/omgeving/groen (36%) Openbaar vervoer (13%) Rust (33%) Weinig winkels / winkelaanbod (11%) Vriendelijkheid (17%) Ligging (10%) Gezellig/gemoedelijk (15%) Leegstand (7%) Ruimte (10%) Bereikbaarheid (7%) Veiligheid (8%) Werkgelegenheid (5%) Figuur 2 Meest genoemde positieve en negatieve kanten gemeente B.7 Moventem December 2017 Referentie: Pagina 7 van 17

15 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten 2.2 Gemeente Aalten in 2025 en verder In deze paragraaf wordt ingegaan op de kansen en zorgen van de inwoners met het oog op de toekomst van de gemeente, de bijbehorende verantwoordelijkheden en initiatieven, en woonlasten en gemeentelijke uitgaven Kansen en zorgen De vijf meest genoemde belangrijke basiswaarden die de gemeente Aalten als gemeente zou moeten nastreven voor het jaar 2025 en daarna worden weergegeven in figuur 3. Belangrijke basiswaarden die gemeente moet nastreven voor het jaar 2025 en daarna Meer winkels / voorzieningen 18% Natuur / omgeving / groen 17% Bereikbaarheid / openbaar vervoer 15% Veiligheid 10% Werkgelegenheid 10% Figuur 3 Meest genoemde belangrijke basiswaarden voor 2025 en daarna Indien men nadenkt over de gemeente in het jaar 2025, dan hoopt een groot deel van de respondenten dat er vooral kansen worden benut op het gebied van lokale economie en werk (45%), bereikbaarheid (41%) en groen en natuur (41%). In figuur 4 is te zien dat ontwikkelingen op sportgebied (5%), inzet van vrijwilligers (6%) en digitalisering (6%) hierbij het minst worden genoemd. Respondenten onder de 40 jaar geven met name aan dat er kansen benut moeten worden op het gebied van jeugd (51%) en winkelaanbod (50%), de groep van 60 jaar en ouder kiest hierbij vooral voor bereikbaarheid (45%). Kansen en zorgen in het jaar 2025 (n=1.051) Lokale economie en werk Bereikbaarheid Groen en natuur Winkelaanbod Een aantrekkelijk woningaanbod De jeugd Naoberschap/ onderlinge saamhorigheid Duurzaamheid en milieu Veiligheid Zorgaanbod Culturele en recreatieve ontwikkelingen Onderwijs Normen en waarden van de bevolking Samenwerking met andere gemeenten Mensen die hier willen komen wonen Verenigingsleven Veranderende bevolkingssamenstelling (minder jongeren, meer ouderen) Digitalisering De inzet van vrijwilligers Ontwikkelingen op sportgebied Anders, namelijk: Ik denk niet dat er kansen zijn om te benutten / Ik maak me nergens zorgen over Weet ik niet 10% 6% 10% 14% 9% 8% 9% 6% 5% 6% 5% 3% 2% 2% 0% 3% 0% 1% 9% 12% 11% 15% 14% 20% 30% 29% 23% 27% 28% 24% 22% 22% 25% 25% 28% 30% 34% 34% 33% 35% 38% 38% 41% 41% 45% 47% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50% B.8 Kansen benutten Zorgen om Figuur 4 Kansen en zorgen in het jaar 2025 Moventem December 2017 Referentie: Pagina 8 van 17

16 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten Inwoners van Dinxperlo vinden dat er met name kansen moeten worden benut op het gebied van bereikbaarheid (55%) en winkelaanbod (49%). In Bredevoort kiest men bovengemiddeld vaak voor cultuur en recreatieve ontwikkelingen (32%) en in de kleine kernen en het buitengebied voor digitalisering (11%) en naoberschap/onderlinge saamhorigheid (45%). Omtrent het laatstgenoemde geeft 17% van de bewoners van het buitengebied en de kleine kernen aan zich zorgen te maken. Inwoners van Dinxperlo maken zich enigszins vaker dan de overige respondenten zorgen om de lokale economie en werk (44%), bereikbaarheid (42%) en de veiligheid (28%). B.9 Respondenten maken zich over de toekomst van de gemeente in 2025 en verder in het algemeen vooral zorgen over het winkelaanbod (47%), de veranderende bevolkingssamenstelling (38%) en de lokale economie en werk (35%). Een kleine 3% van de respondenten geeft aan zich nergens zorgen over te maken (figuur 4). Ruim 51% van de respondenten jonger dan 40 jaar maakt zich zorgen over het winkelaanbod, van de respondenten ouder dan 59 maakt 37% zich zorgen over het zorgaanbod. Van de respondenten die 10 jaar of korter in de gemeente wonen (n=141) maakt 38% zich zorgen over de bereikbaarheid, respondenten die er langer wonen (n=863) maken zich hieromtrent in 28% van de gevallen zorgen. Op het gebied van groen en natuur zijn deze percentages respectievelijk 25% en 13%. Respondenten die langer dan 10 jaar in de gemeente wonen maken zich vaker zorgen om de lokale economie en werk (37% om 28%), een aantrekkelijk woningaanbod (27% om 17%) en de inzet van vrijwilligers (22% en 12%). Van oudsher is de ligging aan de grens één van de kenmerken van de gemeente Aalten. Volgens nagenoeg 70% van de respondenten geeft deze ligging kansen voor de toekomst, hierbij wordt bijvoorbeeld gedacht aan samenwerking (bijv. veiligheid en zorg) en werkgelegenheid. Een kleine 4% is van mening dat dit geen kansen biedt. Inwoners van Dinxperlo zien in 80% van de gevallen kansen voor de toekomst vanwege de ligging aan de grens. Moventem December 2017 Referentie: Pagina 9 van 17

17 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten Verantwoordelijkheden en initiatieven In het jaar 2025 ligt de verantwoordelijkheid voor het zelfstandig kunnen blijven wonen van ouderen, volgens de respondenten, met name bij de gemeente Aalten (68%). Daarnaast is de gemeente er volgens 34% voor verantwoordelijk dat ouderen worden verzorgd. Bij respondenten vanaf 60 jaar liggen deze percentages op respectievelijk 75% en 38% (figuur 5). Dat ouderen worden verzorgd is, op totaalniveau, volgens 43% de verantwoordelijkheid van ondernemers, waaronder zorgprofessionals. Het niet vereenzamen van ouderen en de sociale ondersteuning waar men behoefte aan heeft is volgens respectievelijk 47% en 55% in 2025 met name de verantwoordelijkheid van de samenleving (vereniging, buurt, kerk e.d.). Met name respondenten vanaf 60 jaar zijn bovengemiddeld vaak van mening dat de samenleving verantwoordelijk is voor de klusjes die voor ouderen gedaan moeten worden (37%) en voor het niet vereenzamen van ouderen (50%). Respondenten jonger dan 40 vinden in deze gevallen enigszins vaker dat inwoners zelf (en familie) verantwoordelijk zijn, respectievelijk 57% en 40%. 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 68% 55% 49% 43% 47% 34% 34% 31% 22% 12% 15% 12% 10% 14% 4% 4% 7% 6% 4% 8% 2% 3% 2% 2% 2% 2% 1% 3% 3% 2% dat ouderen worden verzorgd dat klusjes voor ouderen worden gedaan (bijv. boodschappen doen) Verantwoordelijk in 2025 (n=1.051) dat ouderen niet vereenzamen dat mensen sociale ondersteuning krijgen als ze daar behoefte aan hebben (bijv. koffie drinken, spelletje spelen e.d.) dat ouderen zelfstandig kunnen blijven wonen Inwoners zelf (en familie) Samenleving (vereniging, buurt, kerk e.d.) Ondernemers (o.a. zorgprofessionals) Gemeente Aalten Anders Weet ik niet Als nieuw gemeentebeleid wordt opgesteld, dan moeten belanghebbenden zo vroeg mogelijk betrokken worden Inwoners zijn zelf verantwoordelijk voor een actieve samenleving De gemeente moet de realisatie van plannen zo veel mogelijk aan inwoners, verenigingen en de markt overlaten Mensen regelen hun zaken zelf. Dat principe moet voor de gemeente voorop staan 1% 3% 1% 5% 3% 2% 15% 17% 25% 42% 28% 33% 63% 47% 53% 27% Ruim 95% van de respondenten is het eens of zeer eens met de stelling als nieuw gemeentebeleid wordt opgesteld, dan moeten belanghebbenden zo vroeg mogelijk betrokken worden. Circa 78% is van mening dat inwoners zelf verantwoordelijk zijn voor een actieve samenleving (figuur 6). 15% 9% 7% 1% 1% 2% 1% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Zeer oneens Oneens Neutraal Eens Zeer eens Weet ik niet Figuur 6 Stellingen B.10 Figuur 5 Verantwoordelijk in 2025 Moventem December 2017 Referentie: Pagina 10 van 17

18 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten Eigen initiatief houdt in dat de inwoners zelf initiatieven opzetten wanneer daar behoefte aan is. Het initiatief komt dan niet van de gemeente, maar die kan eventueel wel een rol gaan spelen. Een initiatief kan bijvoorbeeld een eigen plan of project zijn in de eigen buurt of omgeving. Bij dergelijke inwonersinitiatieven is de rol van de gemeente volgens 64% vooral het stimuleren van deze initiatieven en de samenwerking tussen inwoners. Daarnaast is 46% van mening dat de gemeente inhoudelijke ondersteuning moet bieden en zou 41% ook graag praktische ondersteuning vanuit de gemeente zien. Richting ondernemers ziet 63% van de respondenten graag dat de gemeente actief zorgt voor een goed vestigingsklimaat, 40% wil dat de gemeente actief zorgt voor het aantrekken van nieuwe bedrijven ten behoeve van de werkgelegenheid. Ruim 60% van de respondenten geeft aan dat de gemeente alle verenigingen moet koesteren en er alles aan moet doen om ze te behouden, een kleine 56% Mensen moeten méér verantwoordelijkheid nemen voor hun medemens (bijv. veiligheid op straat vergroten door beter rijgedrag, inbraakpreventie en meer respect voor elkaar) De gemeente moet de samenwerking tussen verenigingen stimuleren, zodat gebouwen en terreinen in de toekomst efficiënter gebruikt worden 1% 4% 13% 3% 11% 1% In 2025 is het een belangrijke taak van de gemeente om de saamhorigheid in de gemeenschap te bewaken en te 5% bevorderen De gemeente moet focussen op goede algemene voorzieningen in 2025 in alleen de hoofdkernen Aalten en Dinxperlo De leefbaarheid in buurt is de verantwoordelijkheid van de inwoners zelf, de gemeente moet zich hier niet mee bemoeien 13% 7% 18% 29% 51% 55% 58% 57% 18% De gemeente moet het verminderen van energieverbruik actief stimuleren door voorlichting De gemeente moet ondernemers en inwoners bijeenbrengen en onderlinge samenwerking voor duurzame energie stimuleren In de toekomst moeten alleen vergunningen worden afgegeven voor energie neutrale woningen Investeren in duurzame energie is geen taak van de gemeente Marktwerking moet leidend zijn bij duurzame energie, daar moet de gemeente zich niet mee bemoeien 26% 27% Figuur 8 Stellingen vindt het een rol van de gemeente de verenigingen bijeen te brengen en onderlinge samenwerking te stimuleren. 28% 27% 1% 18% 13% 1% 2% 14% 2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zeer oneens Oneens Neutraal Eens Zeer eens Weet ik niet Figuur 7 Stellingen. 1% 8% 1% 6% 5% 14% 8% 22% 26% 26% 39% 50% 32% 53% 52% 32% 24% 19% Mensen moeten méér verantwoordelijkheid nemen voor hun medemens, met die stelling is 83% van de respondenten het eens of zeer eens. In figuur 7 is daarnaast te zien dat circa driekwart het in 2025 een belangrijke taak van de gemeente vindt om de saamhorigheid in de gemeenschap te bewaken en te bevorderen, en dat 58% het (zeer) oneens is met de stelling de leefbaarheid in de buurt is de verantwoordelijkheid van de inwoners zelf, de gemeente moet zich hier niet mee bemoeien. Bij respondenten die 10 jaar of korter woonachtig zijn in de gemeente ligt dit percentage op 69%. Op totaalniveau is 42% het (zeer) oneens met de stelling dat de focus voor goede algemene voorzieningen in 2025 alleen op de hoofdkernen Aalten en Dinxperlo zou moeten liggen. In Bredevoort en de kleine kernen en het buitengebied ligt dit percentage op respectievelijk 65% en 58%. Van de 2% 14% 2% 13% 8% 5% 2% 13% 3% 5% 15% 2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zeer oneens Oneens Neutraal Eens Zeer eens Weet ik niet B.11 Moventem December 2017 Referentie: Pagina 11 van 17

19 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten respondenten die al minimaal 10 jaar in de gemeente wonen is 40% het eens of zeer eens met de stelling. Figuur 8 toont eveneens een vijftal stellingen, zo blijkt 67% het eens of zeer eens met de stelling omtrent het verminderen van energieverbruik door het actief stimuleren door voorlichting van de gemeente. Een groep van 65% van de respondenten vindt dat de gemeente inwoners en ondernemers bijeen moet brengen en onderlinge samenwerking voor duurzame energie moet stimuleren Woonlasten en gemeentelijke uitgaven Gemeente Aalten heeft de laagste woonlasten in Gelderland en behoort ook landelijk tot de gemeenten met de laagste woonlasten. Deze woonlasten bestaan uit onroerendezaakbelastingen, afvalstoffenheffing en rioolheffing. Voor een meerpersoonshuishouden zijn de woonlasten in de gemeente Aalten gemiddeld 587,-. In Gelderland is dit gemiddeld 728,- en landelijk 723,-. Een verschil van jaarlijks circa 140,-. als dat geïnvesteerd wordt in het in standhouden van voorzieningen en 29% zou meer willen betalen indien de gemeente daarvoor meer service zou verlenen (figuur 9). Met name respondenten vanaf 60 jaar geven aan liever meer te betalen als dat geïnvesteerd wordt in het in stand houden van voorzieningen (44%) of als er daardoor meer service wordt verleend (32%). B.12 Ruim 52% van de respondenten zegt het belangrijk te vinden dat de gemeente de laagste woonlasten in Gelderland heeft, ruim 40% zou liever meer betalen 1% 1% Ik vind het belangrijk dat mijn gemeente de laagste woonlasten in Gelderland heeft 12% 33% 32% 20% Ik betaal liever meer (bijv. landelijk gemiddelde), als dat geïnvesteerd wordt in het in standhouden van voorzieningen 4% 19% 34% 36% 5% 3% Ik betaal liever meer (bijv. landelijk gemiddelde), als de gemeente daardoor meer service verleent 4% 27% 37% 26% 3% 3% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%100% Zeer oneens Oneens Neutraal Eens Zeer eens Weet ik niet Figuur 9 Stellingen Moventem December 2017 Referentie: Pagina 12 van 17

20 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten De totale jaarlijkse uitgaven van de gemeente Aalten bedragen circa 62 miljoen euro. In de begroting van de gemeente zijn deze lasten verdeeld over een veertiental werkgebieden. De gemeente is vaak niet (geheel) vrij om de uitgaven zelf te verdelen over de werkgebieden, en vaak staan er ook inkomsten tegenover. De respondenten is, met de huidige verdeling van de uitgaven in het achterhoofd, hieromtrent een aantal vragen gesteld. Men is als het ware op de stoel van een toekomstig gemeenteraadslid gaan zitten (figuur 10). De belangrijkste werkgebieden voor de toekomst zijn, in de ogen van de respondenten, zorg (69%), veiligheid, handhaving en toezicht (56%) en jeugd en onderwijs (53%). Respondenten jonger dan 40 vinden met name het werkgebied jeugd en onderwijs belangrijk (70%), de zorg is met name belangrijk voor respondenten van 60 jaar en ouder (74%). Werkgebieden als huisvesting (4%) en participatie (7%) worden door aanzienlijk minder respondenten als het meest belangrijk gezien. De drie hiervoor genoemde werkgebieden die door de meeste respondenten als het meest belangrijk worden gezien blijken ook de werkgebieden waaraan volgens de meeste respondenten de gemeente in de toekomst meer moet besteden. Een kleine 61% wil graag extra investeren in zorg (68% bij 60 plussers), 51% in veiligheid, handhaving en toezicht (56% in Dinxperlo) en 47% in jeugd en onderwijs (59% bij jonger dan 40 jarigen). Bewoners van Dinxperlo willen, naast aan veiligheid, bovengemiddeld vaak meer besteden aan verkeer en mobiliteit (49%). In Bredevoort is dit enigszins vaker economie en toerisme (50%) en wonen en woonomgeving (49%). Respondenten die al langer dan 10 jaar in de gemeente wonen willen enigszins vaker meer besteden aan jeugd en onderwijs (49% om 41% bij respondenten die er 10 jaar of korter wonen) en aan werk en inkomen (31% om 23%). Zorg (o.a. Wmo (ondersteuning ouderen, gehandicapten), gezondheidszorg, jeugdzorg) Veiligheid, handhaving en toezicht (o.a. regionale politie en brandweer, Algemene Plaatselijke Verordening (APV), drank en horeca) Jeugd en onderwijs (o.a. jongerenwerk, kinderopvang, onderwijshuisvesting, tegengaan schoolverzuim, aanpak onderwijsachterstanden) Natuur, milieu en duurzaamheid (o.a. openbaar groen, milieubeheer) Economie en toerisme (o.a. bedrijvenloket, stimuleren van economische activiteit) Wonen en woonomgeving (o.a. ruimtelijke ordening, grondexploitatie, wonen en bouwen) Verkeer en mobiliteit (o.a. bereikbaarheid, Openbaar Vervoer) Werk en inkomen (o.a., inkomensondersteuning minima, bijstand, schuldhulpverlening) Gemeentelijke dienstverlening (o.a. balie/burgerzaken, Klant Contact Centrum, telefonische en digitale dienstverlening) Inwoners en bestuur (o.a. inwoners betrekken bij beleid en uitvoering, gemeenteraad/griffie, college van B en W) Vrije tijd (o.a. sportbeleid en -accommodaties) Kunst en cultuur (o.a. subsidies culturele instellingen, cultureel erfgoed, monumenten en musea) Participatie (o.a. arbeidsparticipatie, begeleide participatie) Huisvesting (o.a. gemeentelijke gebouwen) Weet ik niet Belangrijkste voor toekomst Gemeente minder besteden Werkgebieden (n=1.051) 3% 4% 6% 7% 9% 9% 7% 10% 16% 10% 15% 7% 8% 13% 14% 20% 11% 13% 13% 4% 4% 7% 1% 3% 4% 18% 18% 22% 69% 61% 54% 56% 51% 39% 53% 47% 41% 43% 40% 41% 42% 40% 29% 37% 34% 39% 37% 40% 35% 33% 29% 26% 33% 27% 33% 25% 25% 27% 30% 37% 0% 20% 40% 60% 80% Gemeente meer besteden Inwoners meer betrekken Figuur 10 Werkgebieden B.13 Moventem December 2017 Referentie: Pagina 13 van 17

21 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten Op het werkgebied huisvesting (o.a. de gemeentelijke gebouwen) kan volgens 37% in de toekomst worden bezuinigd (41% bij respondenten tussen de 40 en 59 jaar), een kleine 27% zou minder willen besteden aan inwoners en bestuur en een vergelijkbare groep weet niet waaraan de gemeente minder kan besteden. Respondenten die 10 jaar of korter in de gemeente wonen geven enigszins vaker aan te willen bezuinigen op participatie (35%) en werk en inkomen (19%). B.14 Op weg naar 2025 zien inwoners graag dat de gemeente hen meer betrekt bij de zorg (54%), natuur, milieu en duurzaamheid (41%) en bij jeugd en onderwijs (41%). Moventem December 2017 Referentie: Pagina 14 van 17

22 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten B.15 Bijlagen Moventem December 2017 Referentie: Pagina 15 van 17

23 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten Bijlage 1 Betrouwbaarheid en nauwkeurigheid Elke steekproef geeft afwijkingen ten opzichte van de werkelijkheid, maar de uitkomsten moeten een zo goed mogelijk beeld geven van de populatie. In kwantitatief onderzoek is het gebruikelijk om te spreken van een statistisch betrouwbaar verschil, als de afwijking zo groot is dat deze niet door toeval wordt veroorzaakt. Het betrouwbaarheidsniveau is gedefinieerd als 1 (100%) minus het significantieniveau. Het is gangbaar uit te gaan van een significantieniveau van 5%. Dan is er sprake van een betrouwbaarheidsniveau van 95%. Dat wil zeggen dat, als het onderzoek op dezelfde wijze en op hetzelfde moment zou worden herhaald, de uitkomsten in 95% van de gevallen hetzelfde beeld zouden geven. De nauwkeurigheid (uitgedrukt in foutmarge) geeft het gebied van waarden aan, waarbinnen de werkelijke waarde in de populatie ligt. Een foutmarge van bijvoorbeeld 5%, betekent dat de werkelijke waarde van de totale populatie 5% hoger of lager kan liggen dan de waarde van de steekproef. Concreet: indien een onderzoeksuitkomst van de steekproef aangeeft dat 50% van de respondenten een rapportcijfer 8 geeft voor een bepaald aspect, dan ligt dit percentage in werkelijkheid maximaal 5% boven of 5% onder deze 50%, ofwel tussen de 45% en 55%. Een foutmarge van 5% is gangbaar en algemeen geaccepteerd bij (statistisch) kwantitatief onderzoek. Met het omvangrijke aantal respondenten dat heeft deelgenomen (1.051) kunnen met 95% betrouwbaarheid en 2,94% nauwkeurigheid uitspraken worden gedaan op een algemeen niveau. De hoge betrouwbaarheid en nauwkeurigheid maken de data geschikt voor verdere analyses. Kenmerken panel & steekproef Uit de volgende tabel kan worden afgeleid hoe de verdeling over woonplaatsen van Aalten is in de steekproef, en hoe deze zich verhoudt tot de verdeling van de Aaltense bevolking. Woonplaats Gemeente Respons Dinxperlo ,2% ,3% De Heurne 819 3,8% 41 3,9% Aalten ,7% ,8% Bredevoort ,3% 70 6,7% Overige ,3% Totaal Figuur 11 Tabel verdeling woonplaatsen Aalten Uit de analyse van de representativiteit 1 over woonplaatsen blijkt dat de steekproef nagenoeg representatief is. In de resultaten is Dinxperlo ondervertegenwoordigd. De gemiddelde leeftijd van de respondenten is 54 jaar en circa 53% is man. De leeftijdsverdeling van het inwonerspanel en de steekproef komt nog onvoldoende overeen. Er is sprake van een ondervertegenwoordiging in de leeftijdscategorieën jaar en een oververtegenwoordiging in de categorie jaar. Weging Binnen dit panelonderzoek zijn de resultaten gewogen naar woonplaats en geslacht. Hiermee zijn de resultaten gecorrigeerd om de mogelijke invloed van de niet geheel representatieve steekproef weg te nemen. Dit is een gangbare werkwijze in statistisch kwantitatief onderzoek. Personen in ondervertegenwoordigde groepen krijgen een gewicht groter dan 1 en tellen relatief zwaarder mee in het totaalresultaat, personen in groepen met een oververtegenwoordiging krijgen een gewicht kleiner dan 1. Vanwege de oververtegenwoordiging van inwoners uit Bredevoort, krijgt een man uit deze woonplaats bijvoorbeeld een weegfactor 0,66 en een vrouw uit Dinxperlo weegfactor 1,47. Aangezien weegfactoren niet te groot mogen zijn (een groep in een steekproef met een aandeel van bijvoorbeeld 5%, kan niet worden opgeblazen tot 50%), zijn de resultaten niet gewogen over de leeftijdsverdeling. Doorgaans wordt een maximale weegfactor van 1,5 en een minimale weegfactor 0,5 gehanteerd. B.16 1 De representativiteitsanalyses zijn verricht aan de hand van de chi-kwadraattoets. Moventem December 2017 Referentie: Pagina 16 van 17

24 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage B Onderzoeksrapport toekomstvisie 2025 en verder Gemeente Aalten Door de weging zijn de resultaten representatief over geslacht en woonplaats. De representativiteit over leeftijd is (nog) onvoldoende. Hiermee dient rekening te worden gehouden bij de interpretatie van de data, nadere analyses en de (door)ontwikkeling van U Spreekt. B.17 Moventem December 2017 Referentie: Pagina 17 van 17

25 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage C Inwonersbijeenkomst verslag groepsgesprek Onderwerp 1 Digitalisering C.1.1 Datum : 27 september 2017 Plaats : Kulturhus Dinxperlo Aanwezig : Jolanda van Eldik voorzitter/gespreksleider Bert Vreeman notulist, 6 inwoners 1e ronde, 3 inwoners 2e ronde Stelling : De gemeente hoeft over 10 jaar alleen maar digitaal bereikbaar te zijn. Ronde 1 De voorzitter neemt het woord en stelt voor dat iedere deelnemer aan het gesprek zichzelf even kort introduceert, zodat we van elkaar weten met wie we van doen hebben. Vervolgens wordt de stelling naar voren gebracht De gemeente hoeft over 10 jaar alleen maar digitaal bereikbaar te zijn en gevraagd wordt hierop te reageren. Alle deelnemers reageren unaniem op deze stelling met het antwoord nee. Digitalisering biedt voordelen en aan verdere uitbreiding van digitale dienstverlening ontkomen we niet. Maar daar staat tegenover dat het persoonlijke contact belangrijk blijft. Dit geldt zowel voor het telefonische contact als het fysieke contact. Er moet een plek blijven van waaruit dit contact onderhouden wordt. Bij het bespreken van genoemde stelling wordt met name ook gewezen op bepaalde doelgroepen die niet of minder digivaardig zijn. Naast de groep ouderen moet je rekening houden met verstandelijk beperkte mensen en mensen die laaggeletterd zijn. Maar ook de jongeren zijn niet allen digivaardig. Dit pleit ervoor om de dienstverlening niet alleen maar digitaal aan te bieden. Er wordt ook een voorbeeld gegeven waartoe digitalisering van dienstverlening kan leiden. Alle banken bieden hun dienstverlening digitaal aan en iedereen maakt hier gebruik van. Het resultaat is echter dat loketten sluiten. De vraag wordt hierbij gesteld: Heeft de bank hier schuld aan of ikzelf? Op de vraag van de voorzitter of er goede voorbeelden zijn van digitalisering komen een paar reacties. Het thuisbankieren biedt voordelen en ook zijn er goede ervaringen met het doorgeven van klachten en meldingen bij de gemeente. Op de veronderstelling van de voorzitter dat over 10 jaar misschien

26 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage C Inwonersbijeenkomst verslag groepsgesprek Onderwerp 1 Digitalisering C.1.2 het paspoort uit je eigen printer rolt zijn de reacties verdeeld. Het zou mooi zijn, maar het merendeel vraagt zich af of dit praktisch uitvoerbaar is. In aansluiting hierop komt wel naar voren dat momenteel het afhalen van bepaalde documenten soms als problematisch ervaren wordt. Voor werkenden zou het prettig zijn als de openingstijden van het gemeentekantoor verruimd worden, zodat men daar na werktijd ook terecht kan. Andere aanwezigen merken hierbij op dat er al wel een avondopenstelling is. Problemen bij het afhalen van documenten kunnen ook te maken hebben met de afstand van de woonplaats naar het gemeentekantoor of wanneer men niet mobiel is. Unaniem zijn de sprekers van mening dat er voor het afleveren van documenten een bezorgdienst opgezet moet worden, die -eventueel op een vast tijdstip per week- documenten thuis bezorgt. Ook wordt in dit verband genoemd dat het een goede zaak is als er een soort mobiel kantoor komt die op geregelde tijdstippen de kernen aandoet. Ook dit idee vindt een breed gehoor. Tot slot brengt de voorzitter de editie van Aalten Actueel ter sprake. Moet dit nieuws in zijn huidige (fysieke) vorm nog naar de inwoners toe gebracht worden of kan dit op een andere manier? Moet je als gemeente trouwens het nieuws brengen of zijn inwoners ook wel genegen om het nieuws op te halen? Uit de reacties komt naar voren dat de uitgave in de krant goed voldoet. Bepaalde onderdelen ervan worden goed gelezen en men geeft aan dat dit in de toekomst ook zo zal blijven. Ronde 2 De voorzitter neemt het woord en stelt voor dat iedere deelnemer aan het gesprek zichzelf even kort introduceert, zodat we van elkaar weten met wie we van doen hebben. Vervolgens doet de voorzitter verslag van hetgeen besproken is in de 1e ronde en zij vraagt de aanwezigen hierop te reageren. In zijn algemeenheid is men het ermee eens dat twee sporen bewandeld blijven, namelijk het verder digitaliseren van de diensten en daarnaast het beschikbaar houden van fysieke voorzieningen. Eén spreker stelt, dat ze niets heeft met digitalisering en alles liever op papier heeft en -zo nodig- liever belt.

27 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage C Inwonersbijeenkomst verslag groepsgesprek Onderwerp 1 Digitalisering C.1.3 De ideeën over het mobiele kantoor en de bezorgservice voor documenten worden ook door deze groep onderschreven, zodat dit breed gedragen wordt. De jeugd groeit op in een nieuw tijdperk met smartphones en social media en zij communiceert en zoekt informatie op haar eigen manier, zo stelt een inspreker. De huidige websites zijn daarom niet zo goed toegankelijk voor deze groep. We moeten daarom kritisch kijken naar de wijze waarop we de digitale diensten aanbieden, is de boodschap. Aansluitend hierop wordt gezegd, dat het lastig blijft het voor iedereen helemaal goed te doen. De technologische ontwikkelingen gaan zo snel dat de huidige generatie die nu helemaal bij is, over tien jaar weer achterloopt. En dit zal altijd zo blijven. Over het nieuws brengen of ophalen wordt uitgebreid gesproken. Ook hier wordt het belang van de fysieke krant onderstreept. Dit is een vertrouwde manier van communiceren die nog steeds gewaardeerd wordt. Terloops wordt hierbij opgemerkt dat een aanpassing van de krant, waarin de betreffende rubriek wordt gepubliceerd, niet in goede aarde is gevallen. De vertrouwde De Band is niet meer en het Aaltense nieuws heeft het Dinxperlose een beetje verdrongen. Ook hier wordt het twee-sporen-traject onderschreven. De fysieke krant blijft gewenst. Mogelijk hoeft de gemeente minder nieuwsberichten uit te laten gaan, want dat hiaat kan worden ingevuld door de reguliere pers, die zijn werk wel blijft doen. Daarnaast ziet men wel wat in een digitale nieuwsbrief, zeker wanneer die buurt- of persoonsgericht opgesteld kan worden. Het is overigens moeilijk in te schatten wat de mogelijkheden zijn en daarom ook moeilijk om hier concreet dieper op in te gaan. De voorzitter vat ten slotte alle gemaakte opmerkingen nog eens samen en dankt iedereen voor hun inbreng. Samenvatting in steekwoorden Digitaliseren; Ja Persoonlijk contact moet mogelijk blijven Fysieke plek moet blijven, incl. mobiel kantoor en bezorgservice Houd rekening met alle doelgroepen Nieuws (krant) blijven uitgeven

28 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage C Inwonersbijeenkomst verslag groepsgesprek Onderwerp 1 Digitalisering C.2.1 Datum : 28 september 2017 Plaats : Gemeentehuis Aalten Aanwezig : Bernadet Sweenen voorzitter/gespreksleider Bert Vreeman notulist, 9 inwoners 1e ronde, 7 inwoners 2e ronde Stelling : De gemeente hoeft over 10 jaar alleen maar digitaal bereikbaar te zijn. Ronde 1 De voorzitter neemt het woord en stelt voor dat iedere deelnemer aan het gesprek zichzelf even kort introduceert, zodat we van elkaar weten met wie we van doen hebben. Vervolgens wordt de stelling naar voren gebracht De gemeente hoeft over 10 jaar alleen maar digitaal bereikbaar te zijn en gevraagd wordt hierop te reageren. Eerste spreker haalt het voorbeeld van Estland aan, waar de digitalisering al zover gevorderd is, dat het gemeenteloket eigenlijk niet meer nodig is. Velen zien dit toch wel als een schrikbeeld. Diverse kwetsbare groepen worden genoemd die moeite hebben met de digitalisering. Ouderen zijn veelal niet digivaardig en voor hen moet het fysieke loket bereikbaar blijven. Denk er ook aan dat deze groep groter wordt. Maar ook veel jongeren hebben moeite met de ontwikkelingen op het gebied van digitalisering. In dit verband wordt de groep Wajongers genoemd, die hier veel problemen mee hebben. Ook wordt gewezen op het grote aantal laaggeletterden dat onze maatschappij telt. Als zij volledig afhankelijk worden van een digitale overheid raken zij hierdoor in de problemen en kunnen ze niet meer zelfstandig hun zaken met de gemeente afhandelen. Samenvattend kan geconcludeerd worden dat bij het volledig digitaliseren van de diensten diverse kwetsbare mensen in een isolement kunnen geraken en tussen wal en schip vallen. Voor deze mensen blijft het belangrijk dat de gemeente telefonisch en fysiek te bereiken blijft. Overigens wordt de digitalisering ook wel positief benaderd. De een ziet het meer zitten dan de ander, maar iedereen is het er wel over eens dat deze trend zal doorzetten. Het biedt voordelen. Je kunt alles vanuit huis regelen en wellicht kun je als gemeente op termijn hiermee bezuinigingen realiseren. De conclusie is dat digitalisering goed is, maar dat een escape noodzakelijk is.

29 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage C Inwonersbijeenkomst verslag groepsgesprek Onderwerp 1 Digitalisering C.2.2 Een andere invalshoek die genoemd wordt om niet alleen te digita liseren is de kwetsbaarheid van de beschikbaarheid van de infrastructuur. Stel dat de elektriciteit uitvalt, stel dat er een overstroming plaatsvindt, etc. Als overheid moeten we ons goed voorbereiden op de verdergaande digitalisering. In dit kader wordt de tip meegegeven om als gemeente cursussen of iets dergelijks aan te bieden die ervoor zorgen dat mensen digivaardig worden. Het zal nodig blijven dat mensen een beroep op een ander kunnen doen en daarom blijft het stimuleren van vrijwilligerswerk belangrijk. Een ander aspect dat aan de orde komt is de veiligheid van het digitale verkeer. Zijn we klaar voor een volledige digitalisering? Denk hierbij aan alle hacks die plaatsvinden en de phishingmails die verstuurd worden. Hoe kunnen we erop vertrouwen dat alles veilig verloopt en dat hierbij ook nog onze privacy wordt gewaarborgd? Buitenlandse diensten infiltreren in onze netwerken. Krijgen we een Big Brother-scenario? Hierover wordt verschillend gedacht, maar het vraagt in ieder geval de aandacht. De voorzitter vraagt de aanwezigen hoe zij de informatie van de gemeente tot zich nemen. Hieruit komt naar voren dat de algemene informatie veelal op de website van de gemeente wordt opgezocht, maar in veel gevallen, zeker wanneer de vraag wat specifieker wordt, wordt gebruik gemaakt van de telefoon. Overigens wordt het gewaardeerd als de gemeente een pro-actieve houding aanneemt en eigener beweging informatie verstrekt. Hierbij is trouwens niet duidelijk geworden op welke wijze de gemeente dit dan zou moeten doen. De voorzitter besluit de 1e ronde met het geven van een korte samenvatting van de ideeën. In grote lijnen komt het erop neer dat digitalisering onomkeerbaar is, de fysieke gemeenteloketten moeten blijven bestaan, aandacht moet zijn voor kwetsbare groepen en veiligheid van de infrastructuur een must is. Ronde 2 De voorzitter neemt het woord en stelt voor dat iedere deelnemer aan het gesprek zichzelf even kort introduceert, zodat we van elkaar weten met wie we van doen hebben. Vervolgens doet de voorzitter verslag van hetgeen besproken is in de 1e ronde en zij vraagt de aanwezigen hierop te reageren.

30 Visie op de toekomst van de gemeente Aalten in 2025 en verder bijlage C Inwonersbijeenkomst verslag groepsgesprek Onderwerp 1 Digitalisering C.2.3 Onderschreven wordt dat digitalisering voordelen heeft. Zorg er wel voor dat je de informatie op de website duidelijk aanbiedt. Denk bij digitalisering ook aan samenwerking met andere gemeentes. Ook deze groep staat lang stil bij de kwetsbare groepen. Let op het grote aantal laaggeletterden dat onze samenleving telt. Waak ervoor dat digitalisering niet tot vereenzaming leidt. Ouderen voelen zich door de steeds verdergaande digitalisering onder druk gezet! De beveiliging wordt ook hier als een hot item gezien. Een voorbeeld wordt gegeven door een ouder persoon die niet digivaardig is, maar wel gebruik maakt van . Hij kan er niet meer op vertrouwen dat alle s veilig zijn en weet daarom eigenlijk niet meer waar hij aan toe is. In dit kader wordt geopperd dat de gemeente wellicht kan zorgen voor een afgeschermd netwerk dat door de gemeente wordt beheerd en de garantie geeft van honderd procent betrouwbaarheid. Dit zou met name een uitkomst zijn voor de kwetsbare groepen die geen of slecht inzicht hebben in digitalisering en nu bang zijn om ermee te werken. Een ander onderwerp dat ter sprake komt is de wijze waarop de gemeente met de inwoners communiceert. We zijn namelijk lang niet allemaal digitaal bereikbaar. De suggestie wordt gedaan om de regionale radio hierbij te betrekken. Dit wordt overigens al wel gedaan, omdat de redactie van de radio ook de persberichten ontvangt. Tot slot merkt iemand op dat de hele beschouwing over de digitalisering best veel in het teken heeft gestaan van kritische opmerkingen en het een beetje een negatief karakter heeft gekregen. Zij vindt de digitalisering een goede ontwikkeling dat veel voordelen biedt. Uiteraard moet je daarbij wel oog houden voor degenen die niet mee kunnen. Deze opmerking wordt door iedereen onderschreven. De voorzitter vat ten slotte alle gemaakte opmerkingen nog eens samen en dankt iedereen voor hun inbreng. Samenvatting in steekwoorden Digitalisering prima; is ook onomkeerbaar Telefonische en fysieke bereikbaarheid gemeente moet blijven Houd aandacht voor kwetsbare groepen Zorg voor een veilige infrastructuur