Nog meer meerwaarde? Dan moet inkoop strategisch worden. Noord Nederlands Inkoop Congres 26 april 2007

Transcriptie

1 Nog meer meerwaarde? Dan moet inkoop strategisch worden Prof. dr. J.H.A. (Jeroen) Harink Noord Nederlands Inkoop Congres 26 april 2007 Significant

2 Agenda Strategische inkoop anno 2007 Strategisch management Strategische inkoop volgens het boekje Nog meer meerwaarde met strategische inkoop

3 Strategische inkoop anno 2007 Significant

4 Strategische inkoop anno 2007

5 Strategische inkoop anno 2007 tactische inkoop operationele inkoop specificeren selecteren contracteren bestellen bewaken nazorg (Van Weele, 1997)

6 Strategische inkoop anno 2007 develop commodity group strategies 2 establish and leverage world class supply base 3 4 develop and manage supplier relationships insourcing / outsourcing 1 strategic processes integrate suppliers into new product / process development 5 manage costs across the supply chain 8 supplier development and quality management 7 integrate suppliers into order realisation process 6 develop organisation and teaming strategies 2 3 deploy globalisation establish integrated and aligned1 strategies and plans strategic enablers develop purchasing and supply 4 chain measurements establish human resource development and training 6 develop and implement enabling 5 IS/IT systems (MSU-model (NEVI,2004))

7 Strategische inkoop anno 2007

8 Strategisch management Significant

9 Strategisch management ontwikkelen en implementeren van strategie verkrijgen en behouden van blijvend concurrentievoordeel (SCA) bovengemiddelde financiële prestaties Hoe moet de organisatie er over enkele jaren uitzien?

10 Strategisch management Industry Structure View (Positioneringsdenkwijze ) (Porter) Lange termijn keuzes maken: dit wel, dat niet en focus! Outside in dreiging substitutie onderhandelingskracht leveranciers competitie tussen bestaande organisaties onderhandelingskracht klanten dreiging nieuwe toetreders

11 Strategisch management Resource Based View (Prahalad, Hamel, Barney) Inside out blijvend concurrentievoordeel zelf doen core processen non-core processen uitbesteden core competences non-core competences Bijdrage aan waarde, zoals gezien door klanten Zeldzaam Moeilijk te imiteren of te vervangen competences

12 Strategisch management Relational View (Dyer) blijvend concurrentievoordeel blijvend concurrentievoordeel leverancier 1 leverancier 4 organisatie 1 leverancier 2 organisatie 2 leverancier 3 leverancier 5 extended enterprise extended enterprise leverancier 6 leverancier 7 leverancier 8 leverancier 9

13 Significant

14 Strategische inkoop de verzameling van activiteiten binnen de inkoopfunctie, die bijdragen aan het ontwikkelen of implementeren van de strategie van een organisatie, en daarmee dus bijdragen aan het verkrijgen en behouden van blijvend concurrentievoordeel van die organisatie Strategische inkoop creëert een verschil wat de klanten van uw organisatie waarderen

15 En wat doet u dan met strategische inkoop Mede vaststellen van de kernprocessen van de organisatie Analyseren van leveranciersmarkten Identificeren van potentiële strategische leveranciers Mede ontwerpen van de gewenste organisatie en haar relaties met leveranciers Zelf doen Uitbesteden (Afhankelijke of) strategische leverancier Onafhankelijke (of niet-strategische) leverancier Selecteren en contracteren van strategische leveranciers Ontwikkelen en managen van strategische leveranciers Isoleren van leveranciers voor concurrenten Operationeel inkopen bij strategische leveranciers

16 ontwikkelen en managen van leveranciers vaststellen kernprocessen ontwerpen gewenste organisatie keuze voor strategische leverancier keuze voor onafhankelijke leverancier bewaken specificeren selecteren contracteren bestellen nazorg analyse van leveranciersmarkten uitbestedingsbeslissing

17 ontwikkelen en managen van leveranciers vaststellen kernprocessen ontwerpen gewenste organisatie keuze voor strategische leverancier keuze voor onafhankelijke leverancier bewaken specificeren specificeren selecteren contracteren tactische inkoop uitbestedingsbeslissing selecteren contracteren bestellen nazorg bestelleken bewa- nazorg operationele inkoop analyse van leveranciersmarkten ontwikkelen en managen van leveranciers

18 Inkoopstrategie Strategische inkoop Commodity strategy

19 Inkoopstrategie Hoe ontwikkelt onze inkoopfunctie zich de komende jaren? Strategische inkoop Hoe dragen wij bij aan concurrentievoordeel? Commodity strategy Hoe gaan wij om met een inkooppakket?

20 En wat betekent dit dan Een strategische leverancier is een leverancier die bijdraagt aan het blijvend concurrentievoordeel van een organisatie En dat is dus heel wat anders dan wat bijvoorbeeld Kraljic beweert Alle andere leveranciers zijn onafhankelijke leveranciers Alles wat met onafhankelijke leveranciers te maken heeft, behoort niet tot strategische inkoop Alles wat met strategische leveranciers te maken heeft, behoort tot strategische inkoop

21 En wat betekent dit dan Facilitaire inkoop - als ondersteunend proces - kan strategisch zijn Inkoop van IT kan leiden tot concurrentievoordeel (bijvoorbeeld via website) Primaire processen leiden niet noodzakelijk tot concurrentievoordeel en hoeven dus geen kernproces te zijn (en zijn dan dus niet-strategisch) Bijvoorbeeld assemblage van onderdelen Ontwikkeling van een inkoopstrategie, commodity strategy of aanbestedingsstrategie ( sourcing strategy ) is niet per se strategisch Outsourcing is in de regel gewoon tactische inkoop (en dus niet strategisch) Strategische inkoop kan tactisch en tevens heel operationeel zijn

22 En wat betekent dit dan De inkoopfunctie richt zich meer en meer op de lange termijn Zoeken van potentiële strategische leveranciers die bijdragen aan concurrentievoordeel De inkoopfunctie richt zich meer en meer op de strategie van de organisatie ( alignment ) en de impact daarvan Mede ontwerpen, inrichten en managen van de extended enterprise De huidige afdeling Inkoop wordt uitgekleed en opgeheven Tactische en operationele inkoop zit straks grotendeels in de lijn Een nieuwe afdeling wordt in het leven geroepen Eerste activiteiten van strategische inkoop Procurement intelligence CIA

23 toeleverrisico knelpunt strategisch routine hefboom Wat doen wij nu zelf financieel belang Wat doen wij nu niet zelf = proces of inkooppakket

24 mate waarin wordt bijgedragen aan blijvend concurrentievoordeel toeleverrisico kern knelpunt strategisch routine hefboom mate waarin business case pleit voor uitbesteding Wat doen wij nu zelf financieel belang Wat doen wij nu niet zelf = proces of inkooppakket

25 mate waarin wordt bijgedragen aan blijvend concurrentievoordeel toeleverrisico kern knelpunt strategisch routine hefboom mate waarin business case pleit voor uitbesteding Wat doen wij nu zelf financieel belang Wat doen wij nu niet zelf = proces of inkooppakket

26 100% winst meerwaarde productie inkoop 0% verleden heden toekomst

27 100% winst productie concurrentievoordeel inkoop 0% verleden heden toekomst

28 100% winst concurrentievoordeel productie 0% verleden inkoop heden concurrentievoordeel toekomst

29 100% winst meer meerwaarde productie inkoop 0% verleden heden toekomst

30 Nog meer meerwaarde? Dan moet inkoop strategisch worden Prof. dr. J.H.A. (Jeroen) Harink Noord Nederlands Inkoop Congres 26 april 2007 Significant