ERVAREN FYSIEKE EN MENTALE BELASTING Samenvattend verslag van de vragenlijst van 16 werknemers. (vzw Grijkoort-Werkplaats)

Transcriptie

1 ERVAREN FYSIEKE EN MENTALE BELASTING Samenvattend verslag van de vragenlijst van 16 werknemers (vzw Grijkoort-Werkplaats) Beste, Deze vragenlijst werd opgesteld en ingevuld in het kader van het ergonomisch project van het ervaringsfonds (SST), rond volgende taken: - Maaien - Scheren van hagen/struiken + opkuis - Zagen en verhandelen van hout - Planten - Constructies maken - Grondbewerking Het is de bedoeling van het project om te onderzoeken in welke mate specifieke opdrachten en taken kunnen aangepast worden aan de ouder wordende werknemer. Het is hierbij van groot belang dat we weten wat de werknemers zelf belastende of zware taken vinden en hoe men denkt dat dit misschien kan opgelost worden. Deze kennis gecombineerd met de kennis en de ervaring van de ergonomen is de enige manier om samen naar mogelijke oplossingen van bepaalde probleemsituaties te zoeken. Gelieve hierna het samenvattend verslag te vinden van de 16 werknemers die allen een leeftijd van boven de 45 jaar hebben. De adviezen werden bij de deeltaken per rubriek geformuleerd en op het einde aangevuld met algemene adviezen ter verlichting van de fysieke en mentale belasting. Matthias Dewaele Ergonoom Departement Ergonomie, Interleuvenlaan 58, 3001 Leuven, Tel: 016/

2 IDEWE, Zwijnaarde Enkele persoonsgebonden factoren Geslacht Alle 16 bevraagde personen waren mannen Lichaamslengte Tussen 1.51m en 1.86m Leeftijd Hoelang werkt u reeds op deze werkplaats? Hoeveel uren werkt u per dag op deze werkplaats? Hoeveel uren werkt u per week op deze werkplaats? Welke taken voert u uit? Omcirkel de taken die u uitvoert. Werkt u ook nog op andere werkplaatsen? Tussen 46 en 59 jaar Tussen 7 maand en 8 jaar in dienst +/- 8 uur 40 uur per week 1. Maaien 2. Zagen en verhandelen van hout 3. Scheren van hagen/struiken + opkuisen 4. Planten 5. Constructies maken 6. Grondbewerking Geen van de bevraagde personen heeft een job naast de SWP 2

3 Rubriek 1: Klachten Duid op onderstaande tekening aan met een kruisje (x) welk lichaamsdelen of welke zones het meest belast worden op deze werkplaats. Ogen Nek Schoude Lage rug Elleboge Polsen & handen Benen Vul het schema op de volgende pagina in door kruisjes te zetten wanneer het gevraagde van toepassing is. Bij de 16 personen (mannen) maken melding zijn volgende fysieke klachten al voorgekomen tijdens hun te werkstelling bij vzw Grijkoort : - 13 met lage rugklachten (3 voor in behandeling geweest) - 3 met elleboogklachten - 2 met polsklachten - 5 met beenklachten - 6 met schouderklachten - 1 met oogklachten (niet gerelateerd aan het werk) 8 personen melden dat deze klachten verergerd zijn door het werk bij vzw Grijkoort. 2 van deze personen vermelden dat zij deze klachten ook al ervaarden bij vorige werkgevers. Departement Ergonomie, Interleuvenlaan 58, 3001 Leuven, Tel: 016/

4 9 personen zijn werden medisch of therapeutisch opgevolgd voor hun klachten 7 personen hebben al ziekteverlof gehad door hun problematiek 4

5 Rubriek 2: Handelingen & houdingen Bij de 6 taakrubrieken werden deeltaken besproken. Deze werden gescoord op een waardeschaal van 1 tot 4 (1. Gemakkelijk, 2. Tamelijk moeilijk, 3. Behoorlijk moeilijk, 4. Zo goed als onmogelijk). De taken die gemiddeld 3 of hoger scoorden heb ik vermeld. HANDELINGEN & HOUDINGEN SCORE 1. Maaien Handeling 1: Maaien met mes (zware vegetatie) Handeling 2: Maaien op helling Handeling 3: Maaien in beken Zagen en verhandelen van hout Handeling 1: In stukken zagen op de grond (opzagen) Handeling 2: Tillen en dragen van hout Handeling 3: Zagen van op ladder Scheren hagen/struiken + opkuis Bovenkant snoeien zonder stelling, vanuit boom of met telescopische haagschaar Planten Handeling 1: Plaatsen van bomen in de sleuf Handeling 2: Plaatsen van paal met slagbuis Handeling 3: plantput maken met spade Handeling 4: Planten van waterplanten Handeling 5: Planten op helling Departement Ergonomie, Interleuvenlaan 58, 3001 Leuven, Tel: 016/

6 5. Constructies maken Handeling 1: Aandragen materiaal Handeling 2: Gebruik grondboor Handeling 3: Afrollen draad Grondbewerking Handeling 3: Wieden (manueel bij de grond) Handeling 4: Hakken (met hulpmiddel onkruid kappen) Rubriek 3: Gebruikte gereedschappen op de werkplaats De meest belastende gereedschappen werden vermeld. 1. Is verreikende (telescopische) heggeschaar handig om mee te werken? Wat scheelt er aan? Grote hefboom Voorstel ter verbetering: jobdifferentiatie/-rotatie ο Ja Nee 2. Is de grondboor handig om mee te werken? Wat scheelt er aan? Moeilijk hanteerbaar op schuine oppervlakken of voor schuine putten mee te maken, rugbelastend! Voorstel ter verbetering: zoeken naar andere (gemechaniseerde) en ergonomisch vriendelijkere hulpmiddelen ο Ja Nee 3. Is de bosmaaier handig om mee te werken? ο Ja Nee Wat scheelt er aan? Asymmetrische houding Voorstel ter verbetering: Goede instructie, aandacht voor bevestigen van het harnas (geen tilbeweging met armen, enkel begeleiding van de bosmaaier!). Afwisselen op helling (linkervoet hoog na 15 min rechtervoet hoog). Na 1 uur oprakelen van snoeiafval. Jobdifferentiatie en rotatie Op schuine hellingen is dit zeer belastend werk 6

7 4. Hebt u soms last van koude of warmte? Waar of wanneer? Eigen aan buitenwerk, er is wel voldoende aandacht voor werkkledij en in extreme omstandigheden wordt er niet gewerkt Voorstel ter verbetering: Blijven experimenteren met nieuwe materialen, kniebescherming moet meer gebruikt worden!! Zeker bij het wieden!! Ja ο Nee 5. Hebt u soms last van lawaai? Waar of wanneer? Kettingzaag, bosmaaier, 2-takt-heggeschaar Voorstel ter verbetering: Gehoorbescherming, waar het kan elektrische gereedschappen gebruiken (lichter, minder geur- en lawaaihinder) Ja ο Nee Rubriek 4: Ervaring van de arbeidsbelasting In deze rubriek is het de bedoeling dat u de hinder scoort die u bij het uitoefenen van uw taak ervaart. Bijvoorbeeld vermoeidheid: u moet niet de vermoeidheid op zich scoren, maar wel de hinder die u ervaart ten gevolge van deze vermoeidheid. Kruis de beleving aan die het best past: Geen hinder Matige hinder Erge last Uitermate veel last Vermoeidheid: Hoeveel hinder ervaart u omwille van fysieke of mentale vermoeidheid? Risico s: In welke mate ondervindt u hinder van de dreiging van een gevaar dat in schade kan resulteren voor uzelf? (Herbicide ) Concentratie: In welke mate ondervindt u hinder van de aandacht die vereist is? Departement Ergonomie, Interleuvenlaan 58, 3001 Leuven, Tel: 016/

8 Moeilijkheidsgraad: In welke mate ondervindt u hinder van de complexiteit van uw werk? Arbeidsritme: In welke mate ondervindt u hinder van de werkdruk of werksnelheid? Verantwoordelijkheid: In welke mate ondervindt u hinder m.b.t. de te dragen verantwoordelijkheid? Omcirkel de beleving die het best past: Ervaren interesse: In welke mate voelt u zich betrokken bij uw werk en doet u uw werk graag? Vervelend Matig interessant Interessant Zeer interessant Ervaren zelfstandigheid: In welke mate kan je zelfstandig je job uitvoeren en beschik je over regelmogelijkheden bij het uitvoeren van uw werk? Geen zelfstandig heid Weinig zelfstandig heid Veel zelfstandig heid Uitsluitend zelfstandigh eid Heel opvallend is dat de werknemers van vzw Grijkoort verklaren overwegend weinig hinder te ondervinden van hun job en het werk als interessant ervaren met een grote autonomiteit. Er wordt door 3 personen melding gemaakt van een éénzijdige mentale belasting. Dit kan eventueel opgelost worden door een goede bevraging bij de werknemers naar interesse en verdere specialisering in andere deeltaken of hanteren van machines. Rubriek 5: Voorstellen tot verbetering - cfr. verschillende adviezen geformuleerd bij de verschillende deeltaken van de rubrieken - Jobdifferentiatie en eventueel jobrotatie toepassen. Vele taken worden te lang ( > dan 2 uur na elkaar uitgevoerd). Dit zorgt voor een heel éénzijdige belasting van de werknemers. Wat zowel statische als dynamische RSI en lage rug problematiek in de hand werkt. - Er is één persoon die uitdrukkelijk vermeld hinder te ondervinden van de uitlaatgassen die de verschillende toestellen produceren. Rekening houden met windrichting en evnetuele luchtwegbescherming kunnen overwogen worden. - Werken met herbiciden wordt door 3 personen ook als een extra risico aanzien. Ook hiervoor zijn de geldende regels van arbeidsveiligheid van kracht. - Voorstellen werden gedaan om tijdens de dagen dat er om weeromstandigheden niet kan gewerkt worden eventueel plantkunde te krijgen 8

9 - Het regelmatig herhalen van tiltechnieken, preventieve stretching, technische instructies onder vorm van toolboxmeetings (Max. 15 min!) zorgt ervoor dat de opleidingen gegeven door externe firma s niet vergeten worden. Dit zorgt voor een preventieve instelling t.a.v. fysieke overbelasting. - Het sensibiliseren van gezonde voeding, leef- en slaapgewoontes en psycho-sociale aspecten kan ook een sterk preventief karakter hebben ter reductie van fysieke en mentale belasting. Dit werd echter niet onderzocht in deze ergonomische evaluatie. Departement Ergonomie, Interleuvenlaan 58, 3001 Leuven, Tel: 016/