Passende Ondersteuning. Pijler 3#jonginhilversum

Transcriptie

1 Passende Ondersteuning. Pijler 3#jonginhilversum Het aanvullend beleidsplan voor de jeugdhulp Gemeente Hilversum

2 Inhoudsopgave: Leeswijzer Deel 1: Het aanvullend beleidsplan Passende Ondersteuning 1. Inhoudelijke uitgangspunten voor het Hilversumse Jeugdbeleid (vastgelegd in #jonginhilversum) 2. Speerpunten voor Pijler 3 Passende Ondersteuning #jonginhilversum Deel 2: Toelichting op het aanvullend beleidsplan 1. Inleiding 2. De rode draad en de voorbereidingen 3. Hilversum in beeld, de nieuwe vormen van ondersteuning 4. De belangrijkste veranderopgaven in de jeugdhulpverlening 5. Kwaliteitsbewaking, monitoring en verantwoording 6. Financieel kader 7. Participatie en communicatie

3 Leeswijzer De basis voor het Hilversumse jeugdbeleid is vastgelegd in de nota #jonginhilversum. Onze inhoudelijke visie op het jeugdbeleid en de uitgangspunten die we daarbij hanteren, zijn in deze nota uitgewerkt. Ons jeugdbeleid kent drie pijlers: - Pijler 1: brede ontwikkeling - Pijler 2: versterken van kansen - Pijler 3: passende ondersteuning In #jonginhilversum is al aangekondigd dat Pijler 3 Passende Ondersteuning wordt ingevuld in 2014, vanwege de nieuwe taken die overkomen naar de gemeente op basis van de Jeugdwet. In deel 1 van dit aanvullend beleidsplan is kort samengevat welke inhoudelijke visie en uitgangspunten voor de uitvoering van het jeugdbeleid al gelden in Hilversum. Vervolgens zijn de inhoudelijke speerpunten en het financieel kader uitgewerkt voor de nieuwe taken. Deel 2 betreft een toelichting op de voorgestelde speerpunten en het financieel kader. De speerpunten in dit aanvullend beleidsplan zijn in overleg ontwikkeld met organisaties die betrokken zijn bij de uitvoering van de nieuwe taken voor de gemeente, zoals de jeugdzorgaanbieders en het Bureau Jeugdzorg (ontwikkelagenda jeugdzorg/in ontwikkeling), de huisartsen en instellingen vanuit de geestelijke gezondheidszorg (ontwikkelagenda jeugd GGZ) én de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs (ontwikkelagenda Passend Onderwijs, vastgesteld bij de bespreking van de ondersteuningsplannen Passend Onderwijs). Over de gewenste veranderingen binnen de uitvoering van de jeugdhulp is overleg gevoerd met betrokken instellingen en verwijzers, hetgeen heeft geresulteerd in een aantal ontwikkelagenda s. Deze ontwikkelagenda s zijn opgenomen in dit aanvullend beleidsplan. Bij de ontwikkeling van dit aanvullend beleidsplan is advies gevraagd aan de Hilversumse Wmo Raad. Daarnaast zijn inwoners van Hilversum uitgenodigd hun zienswijze op dit plan te geven. De Wmo-raad heeft positief geadviseerd en zijn opmerkingen/aanbevelingen en adviezen zijn in dit definitieve beleidsplan opgenomen.

4 Deel 1 Het aanvullend beleidsplan Passende Ondersteuning

5 1. INHOUDELIJKE UITGANGSPUNTEN VOOR HET HILVERSUMSE JEUGDBELEID Nota #jonginhilversum ( ), vastgesteld in de gemeenteraad (juni 2013) Het jeugdbeleid in Hilversum kent drie pijlers: Pijler 1, Brede ontwikkeling: richt zich op de ontwikkeling van álle jeugdigen. Het gaat hier om de realisatie van goede basisvoorzieningen zoals bijvoorbeeld de jeugdgezondheidszorg, informatie en advies aan ouders en kinderen, onderwijshuisvesting, brede scholen, jongeren- en ouderenparticipatie. Pijler 2, Versterken van kansen: is aanvullend op Pijler 1 en richt zich op de jeugdigen en hun ouders die tijdelijk een lichte vorm van ondersteuning nodig hebben op het gebied van opgroeien en opvoeden. Het gaat om de gemeentelijke preventieve taken zoals de inzet van Voor- en vroegschoolse educatie, lichte ondersteuningstrajecten voor kinderen/ouders, de aanpak van voortijdig schoolverlaten. Pijler 3, Passende Ondersteuning: is aanvullend op Pijler 1 en 2, waarbij de gemeente passende en snelle ondersteuning biedt op het moment dat het kind, de jongere en/of het gezin en hun sociale netwerk een probleem zelf niet kunnen oplossen en individuele ondersteuning op maat nodig is. De gemeente wordt per verantwoordelijk voor het realiseren van deze Passende Ondersteuning. In #jonginhilversum is aangegeven, dat er een aanvullend beleidsplan komt in de tweede helft van 2014 voor de Passende Ondersteuning. De visie op het Hilversumse jeugdbeleid uit #jonginhilversum: - Talenten en competenties staan centraal - Voorwaarden creëren voor een gunstig opgroeiklimaat voor alle kinderen en jongeren - De primaire verantwoordelijkheid voor opgroeien en opvoeden ligt bij ouders en verzorgers - Vraaggericht, vindplaatsgericht, over alle domeinen heen en vanuit het principe: 1 gezin, 1 plan met 1 aanspreekpunt - Eigen kracht en regie - Ontzorgen en normaliseren - Meedoen - Veiligheid Uitgangsprincipes voor de organisatie en uitvoering van het jeugdbeleid (#jonginhilversum) - Positief jeugdbeleid gericht op alle jeugd in Hilversum - Rekening houden met de verschillende mogelijkheden en beperkingen van de jeugd - Ouders en verzorgers zijn de formele opvoeders - Outreachend handelen op verschillende plekken in de wijken - Integrale aanpak: 1 gezin, 1 plan, 1 regisseur over de verschillende leefdomeinen heen - Het resultaat voor de jeugdige en het gezin is leidend, niet het aanbod - De jeugdige en het gezin hebben een centrale positie in het proces van vraag naar ondersteuningsplan - Eenvoudige en transparante organisatie van de zorg voor de jeugd - Benutten van professionals die als vanzelf betrokken zijn bij gezinnen (leraren, leidsters van kinderopvang etc) - Opvoed- en opgroeiondersteuning daar aanbieden waar vragen/signalen opkomen - Meer handelingsruimte geven aan professionals in de uitvoering - Wanneer de veiligheid in het geding is kan de overheid de opvoeding (tijdelijk) overnemen. De visie is in een breder perspectief voor het sociaal domein herbevestigd en vastgelegd in de nota

6 Transformatie in het sociaal domein (gemeenteraad december 2013): - De eigen kracht centraal - Voorkomen is beter dan genezen - De vraag is het vertrekpunt - Samenhang - Maatwerk - De gemeente is het vangnet - Sturen op resultaten en kosten - Samenwerking Inkoopprincipes (mei 2012) In de raadsvergadering van mei 2012 is de gemeenteraad akkoord gegaan met de kaderstellende nota waarin de volgende uitgangspunten zijn opgenomen: De vraag van de gebruiker staat centraal. Van het begin van het inkoopproces wordt de gebruiker betrokken. De gebruiker wordt betrokken bij het contractbeheer. Kennis en mogelijkheden voor innovatie worden uit de markt gehaald De gemeenten kopen zo eenvoudig en transparant mogelijk in. De gemeenteraad wordt in het voortraject van de inkoop betrokken. De inkoop en het contractbeheer gebeuren zoveel mogelijk in regionaal verband. Regionaal Transitiearrangement Jeugdzorg Gooi en Vechstreek (december 2013) In het regionaal transitiearrangement jeugdzorg heeft de gemeenteraad ingestemd met de afspraken inzake de continuïteit van zorg onder voorbehoud van vaststelling van definitieve budgetten in de gemeenteraad bij de begrotingsbehandeling Met het transitiearrangement is daarbij ook de inhoudelijke richting geschetst voor de verandering van de jeugdhulpverlening. In het arrangement is opgenomen dat gemeenten en instellingen mogelijkheden zien in: versterken van de preventie door inzet van expertise vanuit de instellingen die jeugdhulpverlening bieden/1 e en 2 e lijns organisaties nieuwe vormen van lichte ambulante ondersteuning (waaronder nazorg) waar mogelijk voorkomen van residentiële zorg door inzet van zware ambulante trajecten dan wel inzet van pleegzorg het behouden/versterken van de pleegzorg andere inzet van residentiële zorg in combinatie met ambulante ondersteuning nieuwe afspraken over de invulling van crisishulpverlening maatwerk bij een individueel arrangement (inzet van jeugdhulpverlening in combinatie met ondersteuning vanuit de andere beleidsvelden Sociale Zaken en Wmo) een betere afstemming in de ondersteuning van gezinnen met meervoudige problemen (via individueel arrangement). De gemeenteraad heeft bij de behandeling van het transitiearrangement een motie aangenomen, waarin is uitgesproken voor 2015 niet alleen afspraken te maken met de huidige provinciaal gefinancierde instellingen over continuïteit van zorg, maar ook over nieuwe cliënten.

7 2. DE SPEERPUNTEN VOOR HET AANVULLENDE BELEIDSPLAN PASSENDE ONDERSTEUNING #JONGINHILVERSUM In deze notitie zijn de voorstellen voor de hoofdlijnen, inhoudelijke speerpunten én financiële randvoorwaarden opgenomen van het aanvullende beleidsplan Passende Ondersteuning (Pijler 3 van de nota #jonginhilversum). De visie en uitgangsprincipes zijn reeds vastgelegd in #jonginhilversum en zijn ook leidend voor de uitvoering van de nieuwe taken. Voorstel voor looptijd: 2 jaar. Daarmee in de pas lopend met de looptijd van de nota #jonginhilversum. En de mogelijkheid om op basis van opgedane ervaringen de koers binnen niet al te lange termijn al bij te kunnen stellen. Voorstel voor grens individuele voorziening: In onderstaand schema is uitgewerkt welke voorzieningen vrij toegankelijk zijn en voor welke voorzieningen een beschikking nodig is. Voorgesteld wordt een beschikking toe te kennen voor de nieuwe ondersteuningsvormen die overkomen naar de gemeente volgens de Jeugdwet (groen en geel). Legenda: vrij toegankelijke ondersteuning: oranje. Ondersteuning waarvoor beschikking nodig is in vrijwillig kader: geel. Er is eveneens een beschikking nodig voor de ondersteuningsvormen die ingezet worden vanuit de gecertificeerde instelling: groen. Zeer kwetsbare gezinnen met mogelijk onveilige opvoedsituatie of strafrechterlijke uitspraak voor de jeugdige (dwang) Voorbeelden: jeugdbescherming, jeugdreclassering, inzet van jeugdzorg Plus (gesloten jeugdzorg), crisishulp De jeugdhulpverlening wordt ingezet door de gecertificeerde instelling (gedwongen kader). Kwetsbare gezinnen met intensieve ondersteuningsvraag Voorbeelden: de nieuwe vormen jeugdhulpverlening waar de gemeente verantwoordelijk voor wordt: jeugdzorg, jeugd GGZ en begeleiding individueel en begeleiding groep (voorheen jeugd AWBZ) In te zetten door de toegang gemeente, medisch circuit en gecertificeerde instelling (aanpak multi probleemgezinnen drang ) Vrij toegankelijke ondersteuning voor gezinnen met een ondersteuningsvraag Voorbeelden: lichte opvoed- en opgroeiondersteuning vanuit de Jeugdgezondheidszorg, jongerentraject, of maatschappelijk werk. In te zetten door de jeugdgezondheidszorg, de welzijnsinstelling en toegang gemeente. Vrij toegankelijke ondersteuning voor zelfredzame gezinnen Voorbeelden: Pedagogisch Civil Society, Informatie en advies over opvoeden en opgroeien,welzijnsactiviteiten,jeugdgezondheidszorg uniform en maatwerk, Kindertelefoon

8 Voorstel voor inhoudelijke speerpunten: 1: Versterken van de preventie Andere inzet van de jeugdgezondheidszorg (JGZ/GGD): Aan de JGZ is een bestuursopdracht gegeven om met een voorstel te komen voor een nieuwe uitvoering van de taken binnen het bestaande budget. De JGZ is verantwoordelijk voor de consultatiebureaus 0-4 jaar en de schoolgezondheidszorg 4-19 jaar. Opgave: een hoog bereik en goed inzicht in de gezondheid van kinderen (generiek), maar daarnaast meer differentiatie toepassen en extra ondersteuning bieden aan kinderen/ouders die dit nodig hebben/of hier zelf om vragen (specifiek). In de bestuursopdracht JGZ is opgenomen een voorstel te ontwikkelen voor borging van de huidige functies van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Herziening van de inzet jongerenwerk: Nieuwe afspraken maken met Versa Welzijn over de inzet van het jongerenwerk in de subsidieverlening. Minder inzetten op het accommodatie-gebonden jongerenwerk, maar meer richten op vraaggerichte ondersteuning. Belangrijke doelen hierbij: Het jeugd- en jongerenwerk investeert op pedagogische, agogische wijze in jongeren en hun netwerken, zodat zij kunnen opgroeien tot mondige, zelfstandige en verantwoordelijke burgers die een actieve en sociale bijdrage aan de samenleving leveren. Een voorwaarde voor het jongerenwerk moet zijn dat er duurzaam contact moet zijn met jongeren, omdat dat een voorwaarde is om vragen en behoeften duidelijk te krijgen. Het jongerenwerk is vindplaats gericht, integraal, speelt in op de leef- en belevingswereld van jongeren en bevordert participatie Het jongerenwerk is erop gericht om te investeren in de ontplooiing en ontwikkeling van jongeren, het bestrijden van ontwikkelingsachterstanden en het versterken van de sociale cohesie in buurten. Invulling opdrachtgeverschap MEE: We worden opdrachtgever van MEE (via nieuwe Wmo). Deze organisatie heeft vooral een rol voor onze inwoners met een beperking. De focus op de afspraken met MEE zijn vooral gericht op de preventieve taken, dat wil zeggen informatie- en advies én onafhankelijke cliëntondersteuning. Vanwege zachte landing zal de wijze van financiering zijn door middel van een subsidie in Investeren in de samenwerking met de huisartsen. De huisartsen hebben aangegeven het belangrijk te vinden: een vast aanspreekpunt te hebben vanuit de gemeentelijke toegang én helderheid te krijgen over de organisaties waarnaar ze kunnen doorverwijzen (sociale kaart). Dit betekent dat er extra geïnvesteerd wordt vanuit de gemeente in het opzetten van goede netwerken met de Hilversumse huisartsen (dit geldt voor het voorbereidingsjaar 2014, maar ook vanaf 2015 voor het onderhouden van deze netwerken). Dit geldt niet alleen voor de inzet van de huisartsen voor jeugdigen, maar ook voor de volwassenzorg. In een nieuwe sociale kaart wordt voorzien door MEE. Daarnaast wordt ingezet op een informatieoverdracht aan huisartsen in de maanden november/december 2014 waarin huisartsen worden geïnformeerd over de gecontracteerde instellingen, waarnaar zij kunnen doorverwijzen. 2: Samenwerken met de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs Om te kunnen realiseren dat meer kinderen op reguliere scholen onderwijs kunnen krijgen is een nauwe samenwerking nodig tussen de scholen én de gemeente. Scholen zijn verantwoordelijk voor een goede schoolinterne zorg. Daar waar er extra ondersteuning nodig is voor een leerling buiten de school, is de gemeente hiervoor verantwoordelijk. In de ontwikkelagenda hebben de samenwerkingsverbanden en de gemeenten o.a. vastgelegd met elkaar afspraken te maken over: - wat is schoolinterne zorg en wat is schoolexterne zorg - welke vormen van ondersteuning kunnen vrij toegankelijk worden ingezet - wie beslist tot inzet van deze lichte vormen van ondersteuning - wat is de gewenste rol voor het RBL (leerplicht)

9 - wanneer is er zwaardere ondersteuning nodig binnen de school en/of vanuit de gemeente en hoe wordt dit in samenhang met elkaar georganiseerd 3: De verwijsindex meer inzetten De verwijsindex is een instrument om signalen uit te wisselen tussen professionals. Oorspronkelijk was de verwijsindex bedoeld voor risicojongeren. De verwijsindex blijkt in een aantal andere regio s een geschikt middel om ook in te zetten in de preventie (als samenwerkingsinstrument). Om te realiseren dat professionals die met jeugdigen werken elkaar beter kunnen vinden, wordt er extra geïnvesteerd in 2014 in de doorontwikkeling van de verwijsindex als samenwerkingsinstrument. In de contractvoorwaarden bij de inkoop is opgenomen dat instellingen gebruik maken van de verwijsindex. Daarnaast wordt extra inzet gepleegd in de aansluiting van het onderwijs op de verwijsindex. 4: De afspraken uit het transitiearrangement jeugdzorg 2015 Gooi en Vechtstreek uitvoeren De gemeenteraad heeft in december 2013 ingestemd met het transitiearrangement jeugdzorg. In het transitiearrangement zijn afspraken gemaakt over continuïteit van ondersteuning aan jongeren/ouders in 2015 (waarvan de zorgaanspraak doorloopt). Wij voeren de afspraken uit inzake de continuïteit van ondersteuning aan de inwoners 5: Een nieuwe integrale gemeentelijke toegang vormgeven De gemeente wordt verantwoordelijk voor de ondersteuning van een jongere/ouders met een hulpvraag. De nieuwe taken voor de gemeente zijn vooral gericht op het toeleiden en realiseren van de zwaardere ondersteuningsvormen. Voor deze ondersteuningsvormen is een beschikking nodig. De inwoner die zelf hulp zoekt komt terecht bij de gemeentelijke toegang, of voor sommige onderdelen bij de huisarts (dit is met name nu de route naar de geestelijke gezondheidszorg). Daarmee zit de vormgeving van de toegang tot de jeugdhulpverlening en het borgen van het principe 1 gezin, 1 plan, 1 regisseur ingewikkelder in elkaar dan bij de Wmo of Participatiewet, omdat er meer wettelijke verwijzers zijn. Het Bureau Jeugdzorg Noord Holland blijft de komende twee jaar betrokken bij de begeleiding van Multi Probleem Gezinnen ( drang ) en de begeleiding van gezinnen in het gedwongen kader ( dwang = verplichte hulpverlening door Kinderrechter opgelegd). In de toelichting op het beleidsplan wordt ingegaan op de vormgeving van de toegang tot ondersteuning door de verschillende verwijzers. De gemeente is hierin de grootste lerende organisatie: immers voor de gemeente is deze taak nieuw. De vormgeving van de toegang vindt plaats via het project sociaal domein in een apart deelproject. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen transitie in 2014 (het vormgeven van een toegang dat voldoet aan de wettelijke normen per 1/1/2015) en transformatie vanaf 2015 (het versterken van de toegang, op basis van de opgedane ervaringen in een lerende omgeving). 6: Nieuwe ondersteuningsvormen en een trajectbekostiging ontwikkelen samen met de jeugdzorgaanbieders (voorheen aanbod provinciaal gefinancierde jeugdzorg). De gemeente wordt verantwoordelijk voor het huidige provinciaal gefinancierde jeugdzorgaanbod. Het gaat hierbij om de volgende ondersteuningsvormen: ambulante hulpverlening, dagbehandeling, pleegzorg, residentiële zorg (kindertehuizen) en de crisishulpverlening. In onze regio zijn Youké en OC Trompendaal de grootste instellingen. Wij werken samen met de regiogemeenten én Youké/OC Trompendaal aan nieuwe vormen van ondersteuning (innovatie), inclusief een nieuwe wijze van bekostiging op basis van een trajectfinanciering (verkenning nieuwe wijze van financiering start in 2015). De richting van de innovatie is al opgenomen in het transitiearrangement, maar zal nog in een ontwikkelagenda worden geconcretiseerd (PM: ontwikkelagenda jeugdzorg is in ontwikkeling en wordt verwerkt na inspraakperiode in het concept beleidsplan).

10 De inkoop van deze ondersteuningsvormen wordt gerealiseerd door middel van subsidies voor maximaal twee jaar (incidentele subsidie). Het door het rijk beschikbaar gestelde budget noopt tot inhoudelijke en financiële aanpassingen door de instellingen. In de gezamenlijke ontwikkelagenda en in de subsidies worden de inhoudelijke en financiële afspraken met de jeugdzorgaanbieders vastgelegd. 7: Uitvoeren van de ontwikkelagenda met de huisartsen en de jeugd GGZ aanbieders We werken samen met de huisartsen en de aanbieders van Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) aan een nieuwe en verantwoorde wijze van inzet van de GGZ en doen dat op basis van de volgende ontwikkelagenda: - Bevorderen van effectieve methodieken en zorgprogramma s. Behandelingen en begeleiding moeten vooral gericht zijn op het kunnen meedoen van kinderen met psychische stoornissen - Ruimte voor inzet en ontwikkeling van e-health, meer gebruik maken van ICT mogelijkheden om gezondheid en gezondheidszorg te bevorderen - Inzet van deskundigheid vanuit de jeugd GGZ aan professionals die met jeugdigen werken - Stimuleren samenwerking gemeente, huisarts en onderwijs - Versterken van de basisgeneralistische zorg en de gemeentelijke toegang door inzet kennis en expertise vanuit de specialistische GGZ - Verantwoord verminderen van dure behandeling in de specialistische GGZ. De inkoop van de jeugd GGZ wordt in opdracht van de gemeente gerealiseerd door de regio Gooi en Vechtstreek door middel van contractering. Het betreft hier een open- einde -regeling. Met de gezamenlijke ontwikkelagenda wordt beoogd het beroep op de Geestelijke Gezondheidszorg beter te beheersen. 8: Ouders van kinderen met een beperking op een andere manier faciliteren in de toeleiding naar kwalitatief goede zorg (voorheen AWBZ). Het CIZ (indicatiesteller voor AWBZ zorg) en zorgkantoor staan veel meer op afstand van onze inwoners. We willen een andere werkwijze hanteren in het begeleiden van onze inwoners naar de ondersteuning toe. De toegangsmedewerkers werken nauw samen met de ouders aan een goede toeleiding naar de juiste vormen van ondersteuning voor hun kind(eren) met een beperking. Dit betekent dat we ook in de toegang willen investeren vanuit het beschikbaar gestelde jeugdzorgbudget (zie verderop financiën). De inkoop van de begeleidingsvormen (individueel en groep), behandeling en verblijf voor deze jeugdigen en hun ouders wordt gerealiseerd door de regio Gooi en Vechtstreek door middel van contractering (voor de Zorg in Natura). Ouders kunnen ook een beroep doen op een Persoons Gebonden Budget in het geval zij dit verkiezen boven het beschikbare aanbod aan Zorg in Natura. De Persoons Gebonden Budgetten worden beheerd door de Sociale Verzekerings Bank. Het beheer van de budgetten is bij de Sociale Verzekerings Bank belegd voor een stringentere controle op de uitgaven. De gemeente wordt verantwoordelijk voor het betalen van deze budgetten. 9: Realiseren van minder kinderen in het gedwongen kader (en verkorten van de Onder Toezicht Stelling). Als er sprake is van een onveilige situatie voor kinderen kunnen ouders onder toezicht worden gesteld door de Kinderrechter en worden zij gedwongen hulpverlening te accepteren. De jeugdbeschermer van Bureau Jeugdzorg Noord Holland is verantwoordelijk voor de organisatie van deze gedwongen hulpverlening. De hulpverlening wordt door Youké en OC Trompendaal gerealiseerd, in een aantal gevallen in een gesloten jeugdzorg setting.

11 In Nederland wordt relatief vaak - ten opzichte van andere Europese landen- een beroep gedaan op de gedwongen hulpverlening. Een trend bij de Bureaus Jeugdzorg is de gedwongen hulpverlening te voorkomen door het inzetten van drang, die veelal wordt ingezet bij de begeleiding van gezinnen met meervoudige problematiek (Multi Probleem Gezinnen). Bureau Jeugdzorg Noord Holland heeft afgelopen jaren in een nieuwe methodiek geïnvesteerd. Met de inzet van drang willen we een daling van het aantal kinderen in het gedwongen kader (dwang) realiseren. Ook kan met deze aanpak een gezin sneller uitstromen uit het gedwongen kader (kortere duur van de onder toezicht stelling). Een belangrijke focus voor onze regio hierbij is het verminderen van het aantal vechtscheidingen in het gedwongen kader. In de ontwikkelagenda jeugdzorg worden de afspraken met het Bureau Jeugdzorg Noord Holland geconcretiseerd (en vastgelegd in de beschikking). 10: Een AMHK (advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling) realiseren met een sterkere adviesfunctie AMK. Vanuit de Jeugdwet en de nieuwe Wmo is de gemeente verplicht- in samenwerking met de regiogemeenten- een AMHK op te richten. Voor 2015 en 2016 wordt dit regionale AMHK georganiseerd vanuit de gemeenschappelijke regeling Gooi en Vechtstreek, waarbij het Bureau Jeugdzorg Noord Holland de onderdelen van het Advies en Meldpunt Kindermishandeling uitvoert. Het AMHK gaat de koppelingen van politiemeldingen en zwaardere vormen van ondersteuning op zich nemen. Dit wordt samen met de politie uitgewerkt. Vanuit het AMHK wordt de toeleiding tot crisisondersteuning gerealiseerd, die 24/7 bereikbaar is. Een ontwikkelpunt voor het AMHK is het versterken van de adviesfunctie bij kindermishandeling. Met een goede preventie en het realiseren van een laagdrempelig inlooppunt zijn al goede resultaten geboekt binnen het steunpunt huiselijk geweld. We willen ook voor de aanpak van kindermishandeling deze beweging realiseren, waardoor er minder AMK-onderzoeken nodig zullen zijn. De afspraken worden opgenomen in de ontwikkelagenda jeugdzorg. 11: het realiseren van een betere samenhang in de crisishulpverlening De crisistoeleiding en ondersteuning is nu nog gefragmenteerd georganiseerd. Er zijn verschillende afspraken binnen de verschillende kokers : binnen de provinciaal gefinancierde jeugdzorg, de jeugd GGZ en de jeugd AWBZ. We willen door een betere samenwerking tussen de verschillende organisaties een nieuwe invulling van de crisishulp realiseren. Afspraken worden opgenomen in de ontwikkelagenda jeugdzorg. Allereerst wordt daarbij gestreefd naar een betere samenhang in het jeugddomein, maar op termijn zal ook worden bezien of er een koppeling kan worden gemaakt naar de volwassenenzorg. De 24/7 bereikbaarheid voor toeleiding tot de crisishulp loopt via het AMHK. Voorstel voor kwaliteitsbewaking, monitoring en verantwoording Kwaliteitsbewaking We sluiten aan bij de landelijke richtlijnen. In de contractering wordt vastgelegd dat de instellingen minimaal moeten voldoen aan de kwaliteitscritieria die landelijk worden gesteld. Deze landelijke kwaliteitseisen zijn in ontwikkeling (gereed naar verwachting eind 2014). Transparantie in verantwoording Het verleden van de jeugdzorg heeft geleerd dat de wijze waarop monitoring en verantwoording zijn ingericht, kan doorschieten in ongewenste bureaucratie en desinformatie. Wij willen het stelsel transparant houden en zoeken naar verantwoordingsmethoden die daaraan bijdragen en die alle partijen scherp houden om zich verder te ontwikkelen en te verbeteren. Verantwoorden heeft dus een belangrijke functie in het leren, en niet alleen om af te rekenen. We willen in de verantwoording:

12 - de effectiviteit van de hulp meten. Dit doen we door te kijken of en in welke mate de doelen van het gezinsplan zijn bereikt. Daarbij kijken we of ouders/kinderen een vermindering van problematiek ervaren na ingezette ondersteuning. - de tevredenheid van de ouders en jongeren meten. - de verslagen van klachtenbehandeling van de uitvoerders van hulp en van de onafhankelijke vertrouwenspersoon analyseren opdat we een beter beeld krijgen van de verbeterpunten (zie verderop gemeentelijke ombudsman) - meten in hoeverre de instroom in specialistische hulpverlening is verminderd en in welke mate de kosten van het gebruik van de specialistische jeugdhulpverlening zijn gedaald. Daarnaast: - kunnen inwoners tegen de beschikking van de gemeente beroep en bezwaar aantekenen en krijgen duidelijk uitgelegd in hun beschikking hoe zij moeten handelen bij beroep en bezwaar. - willen we een laagdrempelig onafhankelijk meldpunt ontwikkelen voor onze inwoners, waar zij hun klachten kenbaar kunnen maken over de manier waarop zij door de gemeente (in de toegang) of de gecontracteerde/gesubsidieerde instellingen zijn ondersteund (ombudsfunctie) - moeten we ons voorbereiden hoe we omgaan met incidenten (vastleggen van de rollen, ook van de gemeenteraad). Het gaat bij jeugdhulp soms om ernstige problematiek. We weten dat drama s rondom kinderen, ook wanneer het gezin hulp krijgt, nooit uit te sluiten zijn. We doen er alles aan om dergelijke situaties te voorkomen. Mocht dat onverhoopt toch niet lukken dan proberen we daar vooral lering uit te trekken. In 2014 wordt een incidentenprotocol uitgewerkt (gereed eind 2014).

13 Voorstel voor financiële inrichting Een aantal uitgangspunten voor de bestedingen en de wijze van bekostiging in 2015 is vastgelegd in het transitiearrangement (en vastgesteld door de gemeenteraad, december 2013). In het transitiearrangement is opgenomen dat: cliënten recht hebben op continuïteit van zorg ( zachte landing ) de gemeente het budget dat zij van rijkszijde ontvangt voor de jeugdhulpverlening, ook zal reserveren voor de uitvoering van de jeugdhulpverlening. Indien er in 2015 op het jeugdzorg budget een overschot is kan dit worden aangewend voor het sociale domein. Voorstel voor indeling begroting UITGAVEN INKOMSTEN 1% landelijke kosten via VNG Jeugdzorg Contractbeheer regionaal Jeugd GGZ Bureau Jeugdzorg subsidie Jeugdzorg aanbod subsidies Reservering gesloten jeugdzorg % onvoorziene uitgaven Beschikbaar Jeugd GGZ Beschikbaar Jeugdigen met beperking Gemeentelijke toegang Jeugdigen met beperking Totaal beschikbaar Waarbij wordt voorgesteld: - het uitgangspunt te hanteren dat de nieuwe taken binnen het beschikbare budget worden uitgevoerd - Indien benodigd vanwege open einde regelingen én eerste uitvoeringsjaar/overgangsrecht extra middelen te onttrekken uit bestemmingsreserve. - Bij de verdeling/reservering voor de uitgaven te kijken naar de inkomstenkant. De meicirculaire maakt onderscheid in drie type inkomsten: jeugdzorg (algemeen), jeugd GGZ en jeugd AWBZ. Het van tevoren vastleggen van de verdeling van de uitgaven over de verschillende type zorg is nodig omdat onderdelen worden gesubsidieerd. - Voor het onderdeel gesloten jeugdzorg het solidariteitsprincipe te hanteren met de overige regiogemeenten en een gezamenlijke regionale reservering te doen. - In 2015 rekening te houden met onvoorziene uitgaven vanwege de continuïteit van zorg (5% reservering voor betaling onvoorziene facturen). - De kosten voor de toegang, de landelijke kosten via VNG, en het regionale contractbeheer te betalen uit het budget voor de nieuwe taken. - De kosten van de toegang per type ondersteuning (jeugdzorg/jeugd GGZ/jeugd AWBZ) te berekenen en uit de afzonderlijke budgetten te onttrekken, omdat aard/omvang en intensiteit van inzet door de toegang per onderdeel verschillend is. 1 Een inschatting van de kosten voor de gemeentelijke toegang is nog in ontwikkeling

14 Door het Rijk is een budget van beschikbaar gesteld aan de gemeente voor de overgehevelde taken binnen de Jeugdwet. Bovenstaand begrotingsopzet is een concept. Een inschatting van de kosten voor de gemeentelijke toegang is nog in ontwikkeling. Voor het onderdeel jeugdzorg is het beschikbare budget berekend. Deze exercitie moet nog worden gedaan voor de onderdelen jeugd GGZ en jeugd AWBZ. Uitgangspunt is dat de totale kosten voor de jeugdzorg binnen het beschikbare budget van zullen blijven.

15 Deel 2 Toelichting op het aanvullend beleidsplan

16 1. Inleiding In de nota #jonginhilversum is de basis gelegd voor het jeugdbeleid in Hilversum Deze nota heeft drie pijlers: Pijler 1: Brede ontwikkeling Pijler 2: Versterken van Kansen Pijler 3: Passende Ondersteuning Hoofddoelen per pijler Pijler 1: Brede ontwikkeling Alle kinderen en jongeren in Hilversum krijgen de gelegenheid om te participeren en de benodigde competenties te ontwikkelen die nodig zijn om zelfstandig te functioneren in de maatschappij. Pijler 2: Versterken van Kansen Hilversum biedt opvoed- en opgroeiondersteuning voor die dit (tijdelijk) nodig hebben, zodat elk kind zijn/haar talenten optimaal kan ontplooien en de benodigde competenties kan ontwikkelen om zelfstandig te functioneren in de maatschappij. Pijler 3: Passende Ondersteuning De gemeente biedt passende en snelle ondersteuning op het moment dat het kind, de jongere en/of het gezin en hun sociale netwerk een probleem zelf niet kunnen oplossen en individuele ondersteuning op maat nodig is. De individuele ondersteuning op maat draagt bij aan het zelfstandig functioneren en deelname aan de samenleving. In de nota #jonginhilversum zijn de Pijlers 1 en 2 uitgewerkt: het preventieve jeugdbeleid waar de gemeente al voor verantwoordelijk is. De wijze waarop de nieuwe taken en verantwoordelijkheden in het kader van de decentralisatie van de jeugdzorg worden ingericht en welke veranderingen dit met zich meebrengt voor de preventieve taken van de gemeente zijn in dit beleidsplan Passende Ondersteuning (Pijler 3) uitgewerkt Het huidige jeugdstelsel functioneert onvoldoende. Een belangrijk knelpunt is de versnippering van voorzieningen, wettelijke kaders en overheidslagen die verantwoordelijk zijn of een deel van de hulp financieren. Daarnaast laat het huidige stelsel zien dat er vaak en snel (dure) specialistische zorg wordt ingezet en de samenwerking van hulpverleners tekortschiet. De basis van ons jeugdbeleid is dat Alle kinderen gezond en veilig kunnen opgroeien, hun talenten kunnen ontwikkelen en naar vermogen kunnen deelnemen aan de samenleving. Ouders zijn hiervoor eerst verantwoordelijk en de overheid komt in beeld als dit niet vanzelf gaat. Dan moet het jeugdstelsel snel, goed en op maat functioneren om kinderen en hun ouders te begeleiden, behandelen en beschermen. De Jeugdwet regelt een nieuw jeugdstelsel waarin gemeenten bestuurlijk en financieel verantwoordelijk zijn voor alle vormen van jeugdhulp, en de uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen, jeugdreclassering en Advies en Meldpunt KinderMishandeling (AMK). De middelen en bevoegdheden voor alle vormen van zorg en hulp voor jeugd en gezin die nu

17 zijn belegd bij provincie, rijk en zorgverzekeraars worden overgedragen aan de gemeenten (zie hieronder schema 1). De achterliggende gedachte hierbij is dat gemeenten beter in staat zijn om op basis van de specifieke situatie van het kind maatwerk te leveren en verbinding te leggen met andere leefdomeinen: zorg, welzijn, onderwijs, werk en inkomen, sport en veiligheid. De decentralisatie van de jeugdhulp past hiermee in de grote veranderingen in het sociaal domein zoals de decentralisatie van de AWBZ naar de Wmo, de Participatiewet, én de Wet op het Passend Onderwijs. Met de nieuwe bevoegdheden van gemeenten ontstaan de randvoorwaarden om de omslag te maken die nodig is in de zorg en ondersteuning van kinderen en gezinnen. Schema 1: De nieuwe jeugdhulpverlening per 2015 OUD NIEUW JeugdzorgPlus Jeugd GGZ (basis en specialistisch) Jeugd met beperking (begeleiding individueel en begeleiding groep en persoonlijke verzorging en voorzieningen) Ambulante zorg Dagbehandeling Residentiële zorg Pleegzorg Crisishulp Jeugdbescherming Jeugdreclassering Preventieve opvoed-en opgroei ondersteuning en Nazorg Ambulante zorg Dagbehandeling Residentiële zorg Pleegzorg Crisishulp Jeugdbescherming Jeugdreclassering JeugdzorgPlus Jeugd GGZ (basis en specialistisch Preventieve opvoed- en opgroeiondersteuning en Nazorg Jeugd met beperking (begeleiding individueel en begeleiding groep en persoonlijke verzorging en voorzieningen) Blauw: rijk en zorgverzekeraar, Geel: provincie en Oranje: gemeente

18 In het nieuwe stelsel krijgt de gemeente de verantwoordelijkheid voor alle vormen van jeugdhulp. Deze verantwoordelijkheid is in de Jeugdwet opgenomen als een zorgplicht van gemeenten, de zogenaamde jeugdhulpplicht. De gemeente is verantwoordelijk voor een kwalitatief en kwantitatief toereikend aanbod van de verschillende vormen van jeugdhulp en zorgt er voor dat ieder kind dat een vorm van jeugdhulp nodig heeft, deze daadwerkelijk krijgt. In de Jeugdwet wordt een leeftijdsgrens gehanteerd van 18 jaar voor de verschillende vormen van jeugdhulp en de uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen die naar de gemeenten worden gedecentraliseerd. De bestaande doorloopregeling uit de huidige Wet op de Jeugdzorg blijft gehandhaafd. Jeugdhulp kan doorlopen tot maximaal het 23e levensjaar als de betreffende hulp niet onder een ander wettelijk kader wordt aangeboden (zoals de Awbz of Zvw). Voor gesloten jeugdzorg is de doorloop op basis van jurisprudentie beperkt tot hooguit zes maanden na het 18e jaar, omdat het toepassen van dwang op pedagogische grondslag bij meerderjarigen strijd oplevert met artikel 5 van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens. Voor jeugdreclassering en jeugdhulp die voortvloeit uit een strafrechtelijke beslissing geldt op basis van de Jeugdwet geen leeftijdsgrens. Wanneer jeugdigen en gezinnen jeugdhulp ontvangen willen we dat de hulp vóór en na hun 18e goed op elkaar aansluit. Dit betekent voor ons: warme overdracht, geen wachtlijsten en waar mogelijk behoud van aanbieder. In dit aanvullende beleidsplan wordt ingegaan op de nieuwe taken waarvoor Hilversum verantwoordelijk wordt en is uitgewerkt speerpunten Hilversum daarin heeft. Deze speerpunten zijn ontwikkeld in nauw overleg met vertegenwoordigers van uitvoerende organisaties. Ook is er bij de ontwikkeling van dit beleidsplan samen opgetrokken met de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs en zijn cliëntenraden betrokken. Omdat dit beleidsplan integraal onderdeel uitmaakt van de nota #jonginhilversum is het beleidsplan geldig voor twee jaar. In 2016 zal bij het ontwikkelen van het nieuwe integrale beleidskader voor jeugd worden bezien of de gekozen speerpunten voor Pijler 3 Passende Ondersteuning bijstelling behoeven.

19 2. De rode draad en de voorbereidingen De decentralisatie van de jeugdzorg kan niet los worden gezien van de andere decentralisaties: de transitie van de Wmo, de Participatie en de Wet op het Passend Onderwijs. Hilversum staat aan het begin van een transformatie van het sociale domein. In de nota Transformatie Sociaal Domein is de rode draad uitgewerkt die geldt voor de drie decentralisaties, en waarmee de gemeente deze transformatie wil bereiken. In onderstaand kader is opgenomen welke uitgangspunten Hilversum hanteert in het sociale domein. Hoe we ons met de aanbieders voorbereiden op de veranderopgaven in de jeugdhulpverlening is in deze paragraaf uitgewerkt. Nota Transformatie Sociaal Domein, december 2013 De eigen kracht centraal We handelen vanuit mogelijkheden. Wat een inwoner zelf kan oplossen, op eigen kracht of met inzet van informele netwerken, heeft altijd de voorkeur. We helpen inwoners waar mogelijkzelfstandig problemen op te lossen. Voorkomen, beter dan genezen We voorkomen zoveel mogelijk dat inwoners een beroep moeten doen op ondersteuning door de gemeente. We investeren in preventie, omdat we hiermee kunnen voorkomen, dat (zwaardere) vormen van hulpverlening nodig zijn. De vraag het vertrekpunt De vraag van de inwoner is het uitgangspunt voor de gemeente bij het geven van informatie, advies en het al dan niet toekennen van voorzieningen. Voor de inwoner is duidelijk wat je waar kan vragen. Samenhang De vraag van de inwoner wordt bekeken in de context van het leven van de inwoner. Afspraken over meerdere vormen van ondersteuning worden gemaakt volgens het principe 1 huishouden, 1 plan, 1 regisseur. Om deze samenhang te kunnen borgen wordt een integrale toegang ingericht. Dat betekent dat inwoners niet met versnippering te maken krijgen. Maatwerk Ondersteuning is passend bij de vraag van de inwoner, zijn of haar gezin en sociale netwerk. Dit betekent dat ondersteuning per persoon of gezin kan verschillen. De gemeente is het vangnet Mensen met een ernstige fysieke, verstandelijke of geestelijke beperking, mensen die niet in het eigen inkomen kunnen voorzien of in een onveilige situatie verkeren, kunnen rekenen op het vangnet van de gemeente. Het vangnet is een aanpak gebaseerd op maatwerk. Sturen op resultaten en kosten We sturen op resultaten om kwaliteit te waarborgen. Wij schatten zo goed mogelijk de toekomstige vraag in en berekenen de bijbehorende uitgaven. Met als doel daar tijdig op in te kunnen spelen en maatregelen te nemen. We maken inzichtelijk wat ondersteuning kost om kostenbewustzijn te stimuleren. Samenwerking Wij werken samen met andere gemeenten in de regio wanneer er schaalvoordeel gerealiseerd kan worden door o.a. gezamenlijke inkoop. Hierdoor kan de kwaliteit en de effectiviteit van ondersteuning toenemen en kunnen de kosten lager zijn dan wanneer we lokaal zouden organiseren.

20 Voorbeelden van de voorbereidingen op de transformatie in de praktijk voor de transitie jeugdzorg Om de beoogde transformatie te realiseren zijn/worden er ervaringen opgedaan met nieuwe werkwijzen, die soms in verschillende pilots/proeftuinen worden uitgeprobeerd. Hieronder volgt een aantal voorbeelden: In de pilot Noord & Co hebben medewerkers in de preventie ervaren hoe het is om op een andere wijze ondersteuning te bieden aan ouders en jeugdigen. De medewerkers hebben een scholing gekregen in het vraaggerichte ondersteuning bieden aan inwoners, met daarbij de focus op het bevorderen van de zelfredzaamheid. Een voorbeeld van het versterken van de burgerkracht is een maatjesproject voor jeugdigen, dat door het Oranjefonds en één van de jeugdzorgaanbieders wordt gefinancierd. In dit project worden jeugdigen die problemen ervaren, gekoppeld aan een vrijwilliger die hen regelmatig (iedere week) bezoekt. De maatjes worden daarbij door een jeugdzorgaanbieder ondersteund. Vanuit het project Eerder en Dichtbij is nuttige informatie naar voren gekomen over de doorverwijzing naar de provinciaal gefinancierde jeugdhulpverlening. Cliënten en instellingen hebben ervaren hoe het is om zonder ingewikkeld indicatietraject te starten met jeugdhulpverlening. Het ging hierbij om de inzet van lichtere vormen van ambulante ondersteuning. Niet altijd was daarbij inzet van jeugdhulpverlening nodig. Soms zijn aanvragen ook opgepakt door medewerkers in de preventie met extra ondersteuning van jeugdzorgmedewerkers. Met programma s als Alert 4 You en Kansen voor Kleintjes ondersteunen jeugdzorgaanbieders de medewerkers van de kinderopvang bij kinderen met gedragsproblemen. Op deze manier kan plaatsing worden voorkomen van kinderen in medische kinderdagverblijven. Bijkomend voordeel is dat deze werkwijze ook goed aansluit bij de doelstellingen van Passend Onderwijs In de proeftuin in de gemeentelijke toegang leren medewerkers van verschillende disciplines van elkaars werkwijze en ontwikkelen met elkaar nieuwe werkafspraken over de invulling van het principe in de toegang: 1 gezin, 1 plan, 1 regisseur. Een deel van de medewerkers van Bureau Jeugdzorg Noord Holland (vrijwillig kader) doen mee aan deze proeftuin. Bij de inzet van de hulpverlening wordt goed gekeken naar de kosten van het traject en de opbrengsten (bewustwording én oefenen met het sturen op resultaten en kosten). Met het Passend Onderwijs wordt gewerkt aan afspraken over een gezamenlijke wijze voor ondersteuning van leerlingen, waarbij ondersteuning waar mogelijk op school kan worden ingezet (van vindplaats, naar werkplaats ). De samenwerkingsverbanden zijn hierbij verantwoordelijk voor de schoolinterne zorg, de gemeente sluit hierop aan met jeugdhulpverlening schoolexterne zorg. Vanuit een experiment met het Maatwerkteam worden gezinnen met zwaardere en meervoudige problemen begeleid door een ambulant werker, die geschoold is in een generalistische aanpak via de wrap around care werkwijze. Het Maatwerkteam is in 2012 gestart en organisaties vanuit verschillende instellingen werken hier aan mee (vanuit de jeugdzorg, de jeugd GGZ en de jeugd AWBZ). Intervisie is een belangrijk onderdeel van het Maatwerkteam om te leren van elkaar in de aanpak. Vanuit het Maatwerkteam is inzichtelijk gemaakt wat deze manier van wijze heeft

21 opgeleverd, maar ook welke kosten zijn bespaard (voorkomen van uithuisplaatsingen, vroegtijdig schoolverlaten). Om meer kennis te vergaren over de langdurige ondersteuning aan onze jeugdigen (die nu een AWBZ indicatie hebben) is er een regionaal kwalitatief onderzoek gedaan naar ouders die gebruik maken van een persoonsgebonden budget. Uit dit onderzoek is naar voren gekomen dat ouders vooral kiezen voor een PGB vanwege de keuzevrijheid. De geïnterviewde ouders zijn ook benaderd voor input bij de inkoop van zorg voor kinderen met een verstandelijke beperking/dan wel een chronische aandoening (voorheen jeugd AWBZ).

22 3. Hilversum in beeld, de nieuwe vormen van ondersteuning Om hoeveel jeugdigen en ouders gaat het? Wat komt er over naar de gemeente? In de tweede helft van 2013 is het transitiearrangement jeugdzorg regio Gooi en Vechtstreek ontwikkeld. Op basis van dit transitiearrangement is inzicht verkregen in het gebruik van de verschillende vormen van jeugdhulpverlening. In deze paragraaf zijn deze gegevens vanuit dit arrangement voor Hilversum op een rij gezet, gebaseerd op cijfers uit Met het transitiearrangement heeft de gemeente met de instellingen afgesproken om continuïteit van zorg te garanderen aan kinderen/ouders die per 1 januari 2015 in hulpverlening zijn en waarvan de zorgaanspraak doorloopt. De provinciaal gefinancierde jeugdzorg Tot 1 januari 2015 ontvangen kinderen ondersteuning van jeugdzorg als zij een indicatiestelling hebben van het Bureau Jeugdzorg (in onze regio Bureau Jeugdzorg Noord Holland). Het gaat hierbij om zwaardere opvoed- en opgroeiproblemen. Nagenoeg alle kinderen in de regio Gooi en Vechtstreek (= gemeenten Hilversum, Huizen, Bussum, Naarden, Muiden, Blaricum en Laren) met een indicatiestelling jeugdzorg maken gebruik van het aanbod van Youké (voorheen Zandbergen) en OC Trompendaal, uitgezonderd een beperkt aantal specialistische plekken bij bovenregionaal/landelijk werkende instellingen zoals de gesloten jeugdzorg en de pleegzorg van de William Schrikker Groep. Hilversum maakt relatief meer gebruik van de jeugdzorg in vergelijking tot de andere regiogemeenten. Dit wordt ook gecompenseerd in het budget dat Hilversum ontvangt voor de uitvoering van deze onderdelen van de jeugdhulpverlening in In 2012 werden 451 kinderen uit Hilversum via Youké of OC Trompendaal ondersteund. (regionaal totaal 808 kinderen) met de volgende trajecten: Aantal Kosten Residentieel Pleegzorg Dagbehandeling Crisis Ambulant Totaal De Hilversumse kinderen komen vooral terecht bij Youké. Van de 451 kinderen die in 2012 met een jeugdhulpverleningstraject zijn ondersteund, zijn 319 kinderen bij Youké geplaatst (Hilversum wordt daarmee de belangrijkste afnemer van jeugdhulpverlening bij Youké). Wat valt op uit, analyse van afgelopen jaren: - er is een redelijke constante instroom en uitstroom van kinderen waarneembaar in het uitvoeringsjaar het aantal kinderen dat ambulant wordt ondersteund in Hilversum neemt toe - het aantal kinderen met een residentiële plek neemt af - het aantal kinderen in de pleegzorg is redelijk stabiel - voor het transitiearrangement hebben de instellingen berekend, dat ca 47% van het budget in 2015 benodigd is voor ondersteuning van cliënten die in 2014 zijn ingestroomd.

23 Kinderen die gebruik maken van de jeugdhulp (tot 1 januari 2015 gefinancierd door de provincie) kunnen op twee verschillende manieren in deze hulpverlening terecht komen via het Bureau Jeugdzorg: - ouders/kinderen zoeken zelf hulp vanwege hun opvoed/opgroeiproblemen. Dit wordt het vrijwillig kader genoemd. - ouders/kinderen krijgen deze hulpverlening opgelegd door de Kinderrechter, omdat er sprake is van een onveilige opvoedsituatie (jeugdbescherming) of omdat een kind een strafbaar feit heeft gepleegd (jeugdreclassering). Dit wordt genoemd het gedwongen kader. De jeugdbeschermers zijn verantwoordelijk voor de coördinatie van de hulpverlening aan het gezin/kind. De hulpverlening wordt geboden door de jeugdzorgaanbieders (in onze regio veelal Youké en OC Trompendaal). De jeugdreclasseerders moeten ervoor zorgen dat een jongere na detentie weer goed zijn/haar weg vindt in de maatschappij. De jeugddetentie blijft een rijksverantwoordelijkheid. Regionaal overzicht verdeling vrijwillig/gedwongen kader in 2012 Aantal trajecten percentage Vrijwillig kader % Gedwongen kader % Totaal % Het aantal ouders/kinderen dat vrijwilllig hulp zoekt in onze regio is gemiddeld ca 52% versus 48% gedwongen kader. Uit de besprekingen rondom het transitiearrangement met de aanbieders is naar voren gekomen dat de regio Gooi en Vechtstreek veel problematiek kent rondom echtscheidingen, waarbij vooral opvallend is dat bij veel echtscheidingen de problematiek zo escaleert ( vechtscheidingen ) dat hulpverlening door de Kinderrechter via het gedwongen kader wordt opgelegd. De aanpak van deze vechtscheidingen is een inhoudelijk speerpunt in dit beleidsplan. De Jeugd GGZ (Geestelijke Gezondheids Zorg) Kinderen en ouders maken gebruik van de jeugd GGZ als er sprake is van geestelijke gezondheidsklachten bij een kind. Veruit de meeste kinderen komen terecht in de jeugd GGZ via verwijzingen uit het medische circuit (huisarts, jeugdarts), landelijk percentage: ca. 80%. In 2014 is de regelgeving van de jeugd GGZ veranderd en is de Generalistische Basis GGZ en Gespecialiseerde GGZ ingevoerd. De gegevens uit het transitiearrangement gaan nog uit van het oude systeem met de 1 e en 2 de lijns jeugd GGZ. Een belangrijk verschil in de nieuwe wetgeving is dat er een vermoeden moet zijn van een stoornis om een beroep te kunnen doen op de jeugd GGZ. Daarmee wordt een aantal behandelingen met name in de Generalistische Basis GGZ- vanaf 2014 niet meer vergoed door de zorgverzekeraar. De kinderen in de regio Gooi en Vechtstreek maken vooral gebruik van het aanbod van het RCKJP (inclusief GGZ Centraal Fornhese, De Bascule Amsterdam), Bosman GGz, MoleMann Mental Health. Daarnaast zijn er veel vrijgevestigde praktijken. De vrijgevestigde kinder- en jeugdtherapeuten met een BIG - registratie (= keurmerk van de beroepsvereniging) in de regio zijn een samenwerkingsverband gestart en hebben gezamenlijk input geleverd ten behoeve van het transitiearrangement.

24 Aantallen cliënten jeugd GGZ Hilversum 2012 Aantal Kosten 1 e lijn e lijn ambulant: e lijn met verblijf Totaal: Wat valt op uit, analyse van afgelopen jaren: - de afgelopen jaren is het beroep op de jeugd GGZ fors toegenomen, maar de laatste jaren stabiliseert deze groei - het is nog niet bekend wat het effect zal zijn van het beroep op de jeugd GGZ door de gewijzigde wet- en regelgeving in 2014 (invoering generalistische basis GGZ en specialistische GGZ) - instellingen hebben aangegeven, dat de gemiddelde doorlooptijd voor een 1 e lijnsbehandeling ca 2 maanden is, voor een 2 de lijns behandeling ca 8 maanden. Een aanzienlijk deel van het budget voor de specialistische GGZ moet daarmee worden gereserveerd voor de continuïteit van zorg (afspraken transitiearrangement) - de cijfers die de instellingen hebben aangeleverd correspondeerden niet met de landelijke budgetten (meicirculaire 2013). Deze budgetten zijn bijgesteld in de decembercirculaire 2013 en definitieve meicirculaire Hilversumse ouders/kinderen maken op basis van de gegevens uit het transitiearrangement naar verhouding in de regio (% aantal jeugdigen Hilversum: 40%) minder gebruik van de 1 e lijns jeugd GGZ (30%) en relatief meer van de ambulante 2 de lijns jeugd GGZ (46%) en jeugd GGZ met verblijf (57%). - Ook binnen de jeugd GGZ is door de aanbieders naar voren gebracht, dat echtscheidingsproblematiek een belangrijk issue is in de regio Gooi en Vechtstreek. Langdurige ondersteuning (voorheen jeugd AWBZ) De kinderen die langdurige ondersteuning nodig hebben (GGZ problematiek >1 jaar, en kinderen met een beperking) vallen tot 1/1/2015 onder de AWBZ zorg. Het grootste deel van deze ondersteuning gaat over naar de gemeenten per 1 januari De langdurige 24 uurs verblijfszorg wordt bijvoorbeeld geen onderdeel van het gemeentelijk takenpakket, maar wordt onderdeel van de Wet Langdurige Zorg. Tot 1 januari 2015 indiceert het CIZ (centrum indicatiestelling zorg) de AWBZ ondersteuning en het zorgkantoor betaalt deze ondersteuning. Kinderen/ouders die een indicatiestelling hebben van het CIZ kunnen de ondersteuning verzilveren door gebruik te maken van instellingen die door het zorgkantoor zijn geselecteerd (Zorg in Natura) of door deze hulpverlening zelf in te kopen (via een Persoons Gebonden Budget). Het gebruik van de Persoons Gebonden Budgetten is in de afgelopen jaren enorm gegroeid. Het rijk heeft nieuwe beleidsregels gesteld voor de uitvoering van de AWBZ. Een belangrijke wijziging is dat kinderen met een AWBZ indicatie voor begeleiding alleen bij een indicatie van >10 uur een Persoonsgebonden budget kunnen krijgen. De grootste organisaties in onze regio die gecontracteerd zijn door het zorgkantoor en Zorg in Natura (ZIN) aanbieden zijn Sherpa en het RIBW. De gegevens van deze organisaties zijn opgenomen in onderstaand overzicht bij ZIN. De ouders met een PGB voor de ondersteuning van hun kind(eren) kiezen zelf een aanbieder en er zijn heel veel verschillende instanties die deze ondersteuning bieden. Het inzicht in de PGB s op cliëntniveau ontvangt de gemeente in de tweede helft van 2014.