Transitiecommissie Stelselherziening Jeugd (TSJ) De heer L.K. Geluk Postbus CN Den Haag Eva Hamelink/Rik Post

Transcriptie

1 Aan De voorzitter van de Transitiecommissie Stelselherziening Jeugd (TSJ) De heer L.K. Geluk Postbus CN Den Haag Uw brief van: Uw kenmerk: Ons kenmerk: Datum: 30 oktober Inlichtingen: Doorkiesnr.: Doc naam: Bijlage(n): 1 Eva Hamelink/Rik Post Onderwerp: Transitiearrangement jeugdzorg Geachte heer Geluk, Met genoegen bied ik u hierbij het transitiearrangement jeugdzorg aan namens de regio Gooi en Vechtstreek. In de afgelopen vier maanden is er veel werk verzet in onze regio om een beter inzicht te krijgen in het aantal cliënten, de vormen van ondersteuning en de bekostiging van de hulpverleningstrajecten. Dit inzicht is essentieel als basis voor het transitiearrangement. Alle betrokken partners hebben het proces om te komen tot dit transitiearrangement als heel constructief ervaren. Het transitiearrangement heeft ons dus niet alleen meer inzicht gegeven, maar ook nader tot elkaar gebracht. Voor het transitiearrangement hebben we in de regio een aanvullend onderzoek gedaan naar de cliënten en de budgetten in Deze regionale cijfers hebben we vergeleken met de landelijke kengetallen die beschikbaar zijn gesteld bij de meicirculaire 2013 en door Vektis (de gegevens van de zorgverzekeraar/zorgkantoor). Net zoals in een aantal andere regio s hebben ook wij geconstateerd, dat er licht zit tussen de regionale cijfers en de landelijke kengetallen, die de basis vormen voor de financiering van de jeugdhulpverlening in Wij onderschrijven hierbij van harte uw aanbeveling uit uw tussenrapportage, dat er nader onderzoek van rijkszijde nodig is naar de opbouw van de budgetten voor de jeugdhulpverlening. Daarnaast is uit onze overleggen met de instellingen naar voren gekomen dat er onhelderheid is over doorgevoerde kortingen voor de jeugd AWBZ én de status van het zorgakkoord voor de jeugd GGZ. Tenslotte hebben wij met het regionale onderzoek geconstateerd, dat de landelijke inschatting van ca. 40% voor het continueren van de jeugdhulpverlening aan bestaande cliënten niet opgaat voor de 2e lijns jeugd GGZ én voor de AWBZ zorg. Voor de kinderen in deze vormen van zorg gelden gemiddeld langere doorlooptijden. Het transitiearrangement geeft een nadere onderbouwing van het aantal cliënten in de jeugdhulpverlening, waarvan de aanspraak op deze hulpverlening doorloopt na Het betreft hier een inschatting. Immers om welke cliënten het daadwerkelijk gaat, kunnen we nu nog niet zeggen. Vandaar dat wij het belangrijk vinden om in 2014 regelmatig te monitoren hoeveel cliënten er in zorg zijn inclusief de bijbehorende zorgaanspraak. Ter voorbereiding op de overgang van de jeugdhulpverlening naar de gemeente zijn er in onze regio verschillende pilots. Zo oefenen we in 2014

2 met de uitvoering van het vrijwillig kader van Bureau Jeugdzorg en hebben we een proeftuin met het zorgkantoor/zorgverzekeraar (voor de AWBZ ondersteuning van volwassenen én jeugd). In de regio Gooi en Vechtstreek willen wij in de toekomst betere integrale zorg bieden aan onze inwoners. Wij zien in de transitie van de jeugdzorg met onze partners een gezamenlijke uitdaging om de kwaliteit van de jeugdhulpverlening in de regio te verbeteren, opdat de kinderen en hun ouders die dit nodig hebben op een goede ondersteuning kunnen rekenen. In dit arrangement is op hoofdlijnen weergegeven, welke veranderingen in de regio Gooi en Vechtstreek worden beoogd. De toeleiding tot de jeugdhulpverlening vanuit de gemeente wordt in samenhang georganiseerd met de Wmo en Sociale Zaken (Participatiewet) via de integrale gemeentelijke toegang. Daarnaast wordt in het arrangement ingegaan op mogelijke verbeteringen in de uitvoering van de jeugdhulpverlening die met de instellingen zal worden verkend. Op dit moment is het financiële kader onzeker en hebben regionale onderzoeken geleid tot belangrijke vragen. Desondanks hebben wij in onze regio ervoor gekozen om een gedetailleerd transitiearrangement op te stellen, daarbij uitgaande van het credo ja, mits. In de intentieverklaring zijn onze voorbehouden opgenomen. Voor de gemeenten is een belangrijk voorbehoud de goedkeuring van de gemeenteraden. Vanwege het krappe tijdpad dat ons is gegeven, handelen wij conform het advies van de VNG en volgt de definitieve vaststelling door onze raden in november/december. Het arrangement richt zich op afspraken over het continueren van de jeugdhulpverlening voor bestaande cliënten en doet - vanwege het onzekere financiële kader- geen uitspraken over de ondersteuning van nieuwe cliënten in Dit betekent dat er nog geen definitieve budgetten voor de instellingen in het arrangement zijn opgenomen. Omdat deze helderheid over de subsidierelatie/inkooprelatie én het financiële budget per instelling op dit moment nog niet kan worden gegeven, hebben twee organisaties per brief een voorbehoud aangegeven bij het arrangement. Voor de goede orde verwijs ik u naar de bijgevoegde brieven van het Bureau Jeugdzorg Noord Holland en Zandbergen Jeugd en Opvoedhulp (Youké). Voor alle partijen is het arrangement een belangrijke basis voor het vervolgoverleg. Gezien de constructieve overleggen die wij tot nu toe met de instellingen hebben gevoerd, zien wij het vervolg positief tegemoet. Daarin gaan we ons buigen over de belangrijkste vraag namelijk: hoe kunnen wij - gegeven het beperkte financiële kader- met elkaar ervoor zorgen, dat er kwalitatief goede ondersteuning aanwezig is voor de kinderen en hun ouders in onze regio. De instellingen die bij het transitiearrangement zijn betrokken, zijn belangrijke partners voor ons. Immers bij hen zit belangrijke kennis en expertise over de uitvoering die hard nodig is. Wij realiseren ons dat de transitie van de jeugdzorg tot onzekerheden leidt bij de instellingen en hebben daar begrip voor. In de bestuurlijke overleggen die we hebben gevoerd kwam echter naar voren, dat de transitie/transformatie van de jeugdzorg gezien wordt als een kans om de ondersteuning aan de jeugdigen en hun ouders beter met elkaar te organiseren. Graag lichten wij ons arrangement toe in het overleg dat met u gepland staat op 31 oktober Voor inhoudelijke vragen, kunt u terecht bij Eva Hamelink e.hamelink@hilversum.nl of Rik Post r.post@huizen.nl. Met vriendelijke groet, Mw. N. van Ramshorst, voorzitter van de regionale stuurgroep jeugd Namens de colleges van Burgemeester en Wethouders van de regiogemeenten Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen, Laren, Naarden en Muiden Pagina 2 van 2

3 ËSliUGDZORG Retouradres; Postbus 5247, 2000 CE Haarlem Gemeente Bussum Raad van Bestuur Regionale Stuurgroep Jeugd Gooi en Vechtstreel< Postbus 5247 t.a.v. mevrouw N. van Ramshorst, voorzitter 2000 CE Haarlem Postbus 6000 T HA BUSSUM F Datum 21 oktober 2013 Referentie SO/RvB/LS/er/ Kopie aan Mw. E. Hamelink, programmamanager Transitie gem. Hilversum, Dhr. R Hartings, bestuurder Youke, Dhr. E. Pater, directeur Leger des Heils Onderwerp Transitiearrangement jeugdzorg 2015/vervolg Geachte mevrouw van Ramshorst, Ons gesprek afgelopen vrijdag 18 oktober heb ik erg op prijs gesteld. Hierdoor hadden wij beiden gelegenheid wat dieper in te gaan op de betekenis van het transitiearrangement jeugdzorg in bredere zin en het TA in Gooi en Vechtstreek in het bijzonder. De context van de punten die ik in mijn brief van 14 oktober jl. aan u noemde, werd daardoor verhelderd. Wij hebben aan het einde van het gesprek geconstateerd, dat het transitiearrangement in zijn formuleringen wat hybride is. Nu eens kan het gelezen worden als vertrekpunt en als intentieverklaring, ergens anders gaat de formulering meer in de richting van een resultaatverplichting. Van de zijde van Bureau Jeugdzorg Noord-Holland is de intentie tot een goede samenwerking en tot het bieden van continuïteit in de zorg voor jeugd in 2015 beslist aanwezig. Vanuit die intentie zoek ik dan ook graag de verbinding met het voorliggende Transitiearrangement. In die geest en met het als bijlage bij het TA opnemen van mijn brieven van 14 en 21 oktober, zal ik het arrangement ook tekenen. Ik hoop dat wij hiermee een goede basis leggen voor verder overleg over de vormgeving van een gezamenlijke praktijk in de jeugdzorg.

4 KIBJGDZORG ÜHUHScIIHmD Retouradres: Postbus 5247, 2000 CE Haarlem Gemeente Bussum Regionale Stuurgroep Jeugd Gooi en Veclitstreek Ter attentie van mevrouw N. van Ramsliorst, voorzitter Raad van Bestuur Postbus CE Haarlem Postbus 6000 T HA BUSSUM F Datum 14 oktober 2013 Referentie SO/RvB/SK/ Onderwerp Transitiearrangement jeugdzorg 2015 Gooi en Vechtstreek Geachte mevrouw Van Ramshorst, In aansluiting op het door ons als positief ervaren bestuurlijk overleg van 3 oktober jl. over het transitiearrangement jeugd voor Gooi en Vechtstreek bericht ik u het volgende. Wij begrijpen heel goed de positie van uw gemeenten en de onzekerheden die aan de huidige situatie nog kleven, inclusief die van het u toekomende budget. In het bestuurlijk overleg heb ik mijn waardering uitgesproken voor het gezamenlijke denkwerk dat is verricht. Ik heb begrip voor uw constatering als wethouders dat u over de nadere toekomstige inrichting nog geen uitspraak kunt doen, omdat daar nog verder denkwerk voor nodig is. De vraag die voorligt is, of Bureau Jeugdzorg Noord-Holland het arrangement mee kan ondertekenen. In de inleiding staat opgenomen: 'De ondergetekenden geven met dit arrangement aan, dat zij dit arrangement zien als een goed vertrekpunt en als een belangrijke basis voor vervolgoverleg over de toekomst van de jeugdzorg in de regio Gooi en Vechtstreek.' Dit is een formulering die mij aanspreekt en die getuigt van ruimte voor voortgezette dialoog. Voordat ik terugkom op het punt van ondertekening benoem ik graag nog enkele belangrijke punten: 1. Bureau Jeugdzorg Noord-Holland bereidt zich al een tijd inhoudelijk voor op de transitie jeugdzorg en doet dat ook in samenspraak en goed overleg met uw gemeenten en collegainstellingen. Die voorbereiding houdt onder andere in dat er straks in de Gecertificeerde Instelling door integraal werkende jeugd- en gezinsbeschermers jeugdbescherming en jeugdreclassering wordt aangeboden. Door een goede samenwerking met de 'nieuwe toegang' die nu in pilots in uw regio worden uitgevoerd, kan de jeugd- en gezinsbeschermer straks door een gerichte aanpak ook ervoor zorgen dat ingrijpen in het gedwongen kader wordt voorkomen (drang). De gezinsgerichte aanpak helpt mee om bij meer kinderen in een gezin de onderlinge aanpak af te stemmen en de inzet zo licht als mogelijk te houden. Het oppakken van zorgmeldingen die nu door medewerkers van het AMK worden onderzocht, kan

5 SiJElKiDZOIUi aansluiten en leiden tot het sneller inzetten van hulp in een gezin waardoor ingrijpen kan worden beperkt. Het specifiek bij Bureau Jeugdzorg Noord-Holland ontkoppelen van continuïteit van zorg bij bestaande cliënten eind 2014 en van nieuwe instroom in 2015 zet het concept van een-gezineen-plan en van continuïteit van zorg inhoudelijk onder druk. 2. In het voorliggende arrangement is onder paragraaf 5 het standpunt van de gemeenten opgenomen inzake de frictiekosten. Uiteraard is het aan de gemeenten hierin een standpunt in te nemen. Echter, het transitiearrangement heeft als oogmerk om aan te geven hoe partijen continuïteit van zorg in 2015 denken te realiseren en om aan te geven hoe het maken van frictiekosten zoveel mogelijk kan worden beperkt. Dit arrangement geeft aan dat laatste geen invulling. Met afbouw van de toegang van Bureau Jeugdzorg gaat met ingang van % van het budget van Bureau Jeugdzorg Noord-Holland naar de gemeenten. Dit arrangement spreekt alleen over bestaande cliënten in 2015 en niet over nieuwe instroom. Perspectief op verdere jaren is niet opgenomen in dit arrangement. Dat betekent dat van het resterende budget van 70% nog eens ongeveer de helft onzeker is. Wordt in de inleiding van dit arrangement gesproken over een goed vertrekpunt en een belangrijke basis voor vervolgoverleg, paragraaf 7 geeft aan dat partijen instemmen met het transitiearrangement en continuïteit van de zittende cliënten garanderen. Ik zou graag instemmen, maar ik kan het niet. Ik kan niet instemmen met uw standpunt inzake de frictiekosten. Als bestuurder van een instelling voor jeugdzorg heb ik een andere verantwoordelijkheid. Ik kan met de huidige gegevens ook niet de garantie geven van continuïteit van zorg, hoe graag ik dit voor de cliënten ook zou willen. Het concept een-gezin-een-plan verdient een integrale en meer robuuste aanpak om te kunnen slagen. De proeftuinen in uw regio verdienen dat ook. Voorliggend arrangement heeft grote gevolgen voor de bedrijfsvoering van Bureau Jeugdzorg Noord-Holland en voor zittende cliënten. Zij zullen te maken krijgen met wisseling van gezinsvoogd, omdat een aantal van hen met ontslag gaat, tenzij het vervolgoverleg ruimte zal bieden voor het opvangen van nieuwe cliënten-instroom in Ik hoop van harte dat wij deze situatie kunnen vermijden en dat er een geleidelijke overgang naar de nieuwe situatie kan plaatsvinden. Ik ben ervan overtuigd dat dit in goed overleg mogelijk is en ben tot dat overleg te allen tijde bereid. Met vriandelijke groet. Lucy Schmitz, Bestuurder ec: Directeur Leger des Heils de heer E. Pater Directeur/Bestuurder Youké de heer R. Hartings Programmamanager Transitie gemeente Hilversum mevrouw E. Hamelink SO/RvB/SK/ oktober 2013 pagina 2/2

6

7

8 Datum, 30 oktober 2013 Transitiearrangement jeugdzorg 2015 Gooi en Vechtstreek

9 Inhoudsopgave Pagina 3 1. Inleiding Pagina Het proces: de voorbereidingen op het transitiearrangement Pagina Het arrangement: een inschatting van de cliënten in 2015 waarvan de zorg doorloopt 3.1. Inleiding 3.2. Landelijk budget, meicirculaire Aanvullend regionaal onderzoek Jeugd en opvoedhulp Jeugd GGZ (Zorgverzekerings Wet) Jeugd AWBZ Pagina De voorbereidingen op het uitvoeringsjaar De toegang tot de jeugdhulpverlening 4.2. De jeugdhulpverlening 4.3. De regie op de jeugdhulpverlening en de jeugdbescherming/jeugdreclassering 4.4. De wijze van bekostiging in 2015 Pagina Een inschatting van de frictiekosten Pagina Samenvatting Pagina Intentieverklaring BIJLAGEN: - Bijlage 1: Voorbeeld van een uitvraag - Bijlage 2: Lijst met organisaties waarmee contact is geweest over het transitiearrangement 2

10 1. Inleiding In opdracht van de ministeries van VWS, Veiligheid & Justitie en de VNG is het regionaal transitiearrangement jeugdzorg ontwikkeld voor de regio Gooi en Vechtstreek. Voor de kinderen en hun ouders is het van belang dat er vanuit de gemeenten (die per 1/1/2015 verantwoordelijk worden voor alle jeugdhulpverlening) én de instellingen zekerheid wordt geboden dat de toegekende ondersteuning waar zij recht op hebben, doorloopt in Het transitiearrangement Gooi en Vechtstreek geeft een inschatting van het aantal cliënten dat hulpverlening krijgt in 2014 en waarvan de zorgaanspraak doorloopt in Op basis van de raming van het aantal cliënten en de gemiddelde doorlooptijden is een berekening gemaakt van de kosten van deze hulpverlening die wordt gecontinueerd. In deze prognose is rekening gehouden met jeugdigen die op een wachtlijst staan per 1/1/2015 en die nog recht hebben op geïndiceerde zorg. Dit arrangement is gebaseerd op de gegevens In 2012 waren er niet/nauwelijks wachtlijsten voor de jeugdhulpverlening. De bij het arrangement betrokken aanbieders hebben aangegeven, dat zij op basis van hun prognoses verwachten dat het aantal cliënten dat een indicatie heeft per 1/1/2015, maar deze zorg nog niet heeft geconsumeerd (al dan niet vanwege een eventuele wachtlijst) beperkt zal zijn in de regio Gooi en Vechtstreek. Het arrangement gaat uit van een geldende zorgaanspraak, die doorloopt in Voor specifiek het onderdeel pleegzorg geldt dat een zorgaanspraak vaak langer is dan een jaar. Voor de langere zorgaanspraken geldt dat de gemeenten deze aanspraak overneemt. Wel zal met de cliënt het gesprek worden gevoerd over de gewenste ondersteuning hierbij. Pleegzorg is benoemd in dit arrangement als één van de speerpunten dat wordt uitgewerkt in het toekomstig beleidsplan. Door deze garantie op continuïteit van zorg ligt een belangrijk deel van de jeugdhulpverlening in 2015 vast. Wijzigingen in de toekenning van de jeugdhulpverlening, de financiering én de uitvoering zullen daarmee gefaseerd worden ingevoerd. De transitie op de jeugdzorg is niet alleen een financiële, maar ook een inhoudelijke uitdaging. De ondergetekenden zien in de transitie van de jeugdzorg een gezamenlijke uitdaging om de kwaliteit van de jeugdhulpverlening in de regio te verbeteren, opdat de kinderen en hun ouders die dit écht nodig hebben op een goede ondersteuning kunnen rekenen. In dit arrangement is op hoofdlijnen weergegeven, welke veranderingen in de regio Gooi en Vechtstreek worden beoogd. In dit transitiearrangement wordt vervolgens ingegaan op de inschatting van de frictiekosten als gevolg van de transitie van de jeugdzorg. Onderscheid is daarbij gemaakt tussen gesubsidieerde instellingen (de provinciaal én landelijk gefinancierde instellingen), de AWBZ instellingen én de organisaties die worden bekostigd door de zorgverzekeraar/het zorgkantoor. Bij het bepalen van de frictiekosten heeft Bureau Jeugdzorg een bijzondere positie, aangezien deze in zijn huidige vorm ophoudt te bestaan. Er zijn op het moment van schrijven van dit arrangement nog veel onzekerheden over de transitie van de jeugdzorg. Zo is bijvoorbeeld de nieuwe Jeugdwet niet vastgesteld, zijn de definitieve budgetten voor de jeugdzorg niet beschikbaar en zijn de werkelijke cliënten per nog niet bekend. De ondergetekenden geven met dit arrangement aan, dat zij dit arrangement zien als een goed vertrekpunt én als een belangrijke basis voor vervolgoverleg over de toekomst van de jeugdzorg in de regio Gooi en Vechtstreek. 2. Het proces: de voorbereidingen op het transitiearrangement Dit transitiearrangement gaat over de continuïteit van de jeugdhulpverlening die doorloopt in 2015 voor de jeugdigen van de regio Gooi en Vechtstreek: Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen, Laren, Muiden en Naarden. De gemeenten Weesp en Wijdemeren hebben een eigen 3

11 transitiearrangement, met het oog op de nieuwe samenwerking die zij aangaan met de gemeente Stichtse Vecht. Bij het ontwikkelen van dit transitiearrangement is gekozen om - naast de landelijk beschikbaar gestelde gegevens - aanvullende informatie te verzamelen bij de grootste instellingen in de regio en deze instellingen te betrekken bij het arrangement. Bij deze instellingen is een uitvraag gedaan, gebaseerd op het format van de VNG. Een voorbeeld van een format is ter informatie bijgevoegd bij dit arrangement. De kleinere (groeps)praktijken in de regio die jeugdigen/ouders ondersteunen met 1 e en 2 e lijns jeugd GGZ maken ook deel uit van het arrangement (een samenwerkingsverband in oprichting). Op basis van alle gegevens die zijn verzameld, is een prognose gemaakt van de jeugdhulpverlening die doorloopt in De samenwerkende regiogemeenten hebben het initiatief genomen voor het ontwikkelen van dit transitiearrangement en hebben met de instellingen zowel op ambtelijk als op bestuurlijk niveau overleg gevoerd over het cijfermateriaal, de prognoses en de visie op de toekomstige jeugdhulpverlening. 3. Het arrangement: een inschatting van de cliënten in 2015 waarvan de zorg doorloopt 3.1. Inleiding In deze paragraaf wordt de berekening toegelicht van het aantal cliënten in de jeugdhulpverlening dat doorstroomt in Het betreft hier een inschatting. Immers om welke cliënten het werkelijk gaat per 1/1/2015 is niet bekend. De berekeningen zijn gebaseerd op landelijke cijfers en aanvullend onderzoek bij de instellingen met veel cliënten uit de regio Gooi en Vechtstreek. De instellingen die betrokken zijn geweest bij dit arrangement zijn: - Zandbergen jeugd en opvoedhulp - OC Trompendaal - Bureau Jeugdzorg Noord-Holland - Regionaal Centrum voor Kinder- en Jeugdpsychiatrie (RCKJP) - MoleMann Mental Health - Bosman GGz - Samenwerkingsverband vrijgevestigde kinder- en jeugdtherapeuten BIG (eerste en tweede lijn GGZ praktijken) - RIBW - Sherpa Bij het aanvullende regionale onderzoek is een verdiepingsslag gemaakt om een analyse te kunnen maken van: - het aantal cliënten dat doorstroomt in 2015; - de bijbehorende kosten, waarbij rekening is gehouden met gemiddelde doorlooptijden en prijzen per zorgvorm Landelijk budget, meicirculaire 2013 In onderstaande tabel 1 is een inschatting gemaakt van het aantal cliënten in 2012 per zorgvorm per gemeente. Deze berekening van het aantal cliënten is gebaseerd op de gegevens die van rijkszijde beschikbaar zijn gesteld bij de meicirculaire 2013 aan de gemeenten. Er is onderscheid gemaakt tussen: - de jeugdzorg (provinciaal en landelijk gefinancierd) - de Zorgverzekeringswet (1 e en 2 e lijns jeugd GGZ, korter dan 1 jaar) - de AWBZ (langdurige jeugd GGZ en de hulpverlening aan kinderen/ouders met een verstandelijke beperking). 4

12 Tabel 1 Een inschatting van aantallen cliënten in 2012, op basis van de meicirculaire 2013 Gemeente / Zorgvorm Jeugdzorg Zvw AWBZ Blaricum Bussum Hilversum Huizen Laren Muiden Naarden TOTAAL Op basis van de meicirculaire 2013 zijn de voorlopige bedragen per gemeente bekend gemaakt, tabel 2. Deze bedragen staan nog niet vast. In de meicirculaire 2014 worden de definitieve bijdragen voor 2015 per gemeente toegekend. In de bijdragen aan de gemeenten voor de uitvoering van de jeugdhulpverlening in 2014 is een korting toegepast van 4% op het totale landelijke budget. De budgetten per gemeente in 2016 worden gebaseerd op een nieuw financieel verdeelmodel dat landelijk wordt ontwikkeld. De korting van rijkszijde op het macro landelijke budget voor de jeugdhulpverlening loopt op met 10% in 2016 tot 15% in 2017 (kortingen budget voor de jaren 2015, 2016, 2017 zijn respectievelijk 120 miljoen, 300 miljoen, 450 miljoen). Voor onderdelen van de AWBZ is door het rijk een grotere korting doorberekend op het budget, namelijk 25% (= conform de kortingen die ook worden toegepast bij de overheveling van taken vanuit de AWBZ naar de Wmo). Tabel 2 Indicatieve budgetten jeugdzorg voor 2015 Gemeente / Zorgvorm Jeugdzorg Zvw AWBZ Budget Blaricum Bussum Hilversum Huizen Laren Muiden Naarden TOTAAL In paragraaf 3.3. wordt ingegaan op de inschattingen van de cliënten en de bijbehorende budgetten bij de grootste regionale instellingen. Er wordt van rijkszijde nog aanvullende informatie geleverd, hoe deze budgetten zijn opgebouwd en berekend. Op het moment van schrijven van dit arrangement, is deze aanvullende informatie nog niet beschikbaar Aanvullend regionaal onderzoek In deze paragraaf zijn de resultaten weergegeven van aanvullend regionaal onderzoek. In dit aanvullende onderzoek is de focus gelegd op de grotere instellingen in de regio Gooi en Vechtstreek (zie paragraaf 3.1). Aan de instellingen is een uitvraag gestuurd, gebaseerd op een format uit de handreiking van de VNG. Een aantal instellingen heeft de regio Gooi en Vechtstreek zelf rechtstreeks benaderd (zie bijlage 2 bij dit arrangement) en deze gegevens zijn van een aantal grotere organisaties in het arrangement verwerkt. In het aanvullende regionale onderzoek is gekeken naar het aantal cliënten in zorg in 2012 (per zorgvorm) met het bijbehorende budget. Op basis van trends is een inschatting gemaakt van het aantal cliënten dat in zorg is per 1/1/2015 en doorstroomt. Voor een inschatting van het bijbehorende budget voor deze cliënten is rekening gehouden met gemiddelde doorlooptijden en de verschillende trajectprijzen per type hulpverlening. In de bestuurlijke overleggen zijn de financiële analyses besproken. 5

13 Waar mogelijk zijn de regionale onderzoeksgegevens vergeleken met de landelijke cijfers. Aangezien er veel onduidelijkheid bestaat over de landelijke berekening van het aantal cliënten en de opbouw van de budgetten per zorgvorm is terughoudendheid geboden bij de betrouwbaarheid van de vergelijking tussen deze regionale en landelijke cijfers Jeugd en Opvoedhulp Jeugdzorgaanbieders Voor Jeugd en Opvoedhulp is een uitvraag gestuurd naar OC Trompendaal en Zandbergen Jeugd en Opvoedhulp (Youké). Dit zijn de grootste instellingen in de regio, die samen nagenoeg alle kinderen in de jeugdzorg in onze regio ondersteunen (uitgezonderd aantal specialistische zorg en pleegzorg plekken). In tabel 3 is het aantal cliënten en kosten Jeugd en Opvoedhulp 2012 opgenomen. Bij de berekening van de cliënt gekeken naar het zwaarste traject dat is ingezet. In tabel 4 is een prognose gegeven, inclusief een inschatting van bijbehorende kosten, van het aantal trajecten dat doorloopt op 1 januari 2015 Tabel 3 Aantal cliënten en kosten Jeugd en Opvoedhulp 2012 Gemeenten Residentieel Pleegzorg Dagbehandeling Crisis Ambulant Totaal Blaricum Bussum Hilversum Huizen Laren Muiden Naarden Totaal Blaricum Bussum Hilversum Huizen Laren Muiden Naarden Kosten Tabel 4 Inschatting aantal cliënten en kosten Jeugd en Opvoedhulp regionaal 2015 Residentieel Pleegzorg Dagbehandeling Crisis Ambulant Totaal Aantal Kosten Bureau Jeugdzorg Bureau Jeugdzorg Noord-Holland verzorgt de toeleiding tot de jeugdhulpverlening voor zowel het vrijwillig kader als het gedwongen kader. Voor het arrangement is de ondersteuning van Bureau Jeugdzorg van de jeugdigen op de onderstaande onderdelen relevant. In tabel 5 heeft Bureau Jeugdzorg een inschatting gemaakt van de cliënten waarvan de ondersteuning in 2015 in doorloopt. 6

14 Tabel 5 inschatting cliënten Bureau Jeugdzorg Noord-Holland Gedwongen Kader 2015 Prognose cliënten 2015 JB JR AMK MPG crisis Kosten Totaal Blaricum 4,1 0,7 0,8 1 2, Bussum 35 3,5 6,9 6 13, Hilversum 93,7 24,7 27, , Huizen 35,9 8,5 11,3 6 19, Laren 8,1 0,7 1,7 1,5 2, Muiden 4,9 1,4 1,5 1 2, Naarden 16,3 1,4 5,2 2,5 8, Totaal JB= jeugdbescherming, JR= jeugdreclassering, AMK= advies-en meldpunt kindermishandeling, MPG= casemanagement Multiproblem Gezinnen, Crisis=crisisinterventie en zorgmelding Niet alleen Bureau Jeugdzorg Noord Holland, maar ook de William Schrikker Groep en het Leger des Heils ondersteunen jeugdigen in onze regio met jeugdbeschermers en jeugdreclasseerders. De aantallen cliënten van de William Schrikker Groep zijn in 2012: 49 in de jeugdbescherming en 13 in de jeugdreclassering. Voor het Leger des Heils zijn dit in 2012: 13 kinderen in de jeugdbescherming. Nog niet bekend is of deze organisaties zich apart als gecertificeerde instelling voor de jeugdbescherming en jeugdreclassering gaan aanbieden, of via het Bureau Jeugdzorg als gecertificeerde instelling. Over de continuering van de ondersteuning moeten met beide organisaties in 2014 afspraken worden gemaakt. Gesloten Jeugdzorg/JeugdzorgPlus Voor JeugdzorgPlus is nu het ministerie van VWS verantwoordelijk. Ook deze zorgvorm gaat over naar de gemeenten in Er komt voor gemeenten een leveringsplicht van de gesloten zorg zodra de rechter een machtiging heeft afgegeven. Gemeenten kunnen dan JeugdzorgPlus inkopen bij instellingen. Die instellingen moeten geregistreerd zijn; alleen dan mogen ze de machtiging gesloten zorg uitvoeren. Het gaat hier gemiddeld om dure plaatsen, ca. EUR per traject. In 2012 zijn er 8 kinderen/jongeren vanuit de regio Gooi en Vechtstreek geplaatst in één van onderstaande voorzieningen JeugdZorgPlus: 1) Transferium Jeugdzorg (Parlan) 2) De Koppeling (Spirit) 3) Almata/De Lindenhorst 4) Intermetzo (voorheen LSG- Rentray en Zonnehuizen). Omdat het hier om maatwerk gaat en een beperkt aantal plekken, moet in 2014 worden bezien hoeveel kinderen daadwerkelijk in een gesloten jeugdzorginstelling verblijven en hoe lang deze zorg nog doorloopt. LSG Rentray valt onder het landelijke transitiearrangement. Dit geldt niet voor de onder 1t/m 3 genoemde instellingen. Landelijk Transitiearrangement Het landelijke transitiearrangement gaat in op afspraken met een beperkt aantal instellingen, die vanwege de specifieke kennis en expertise- landelijk opereren. Voor de regio Gooi en Vechtstreek gaat het om 1 kind in 2012 die onder dit arrangement valt. Ook hiervoor geldt dat in 2014 moet worden bezien hoeveel kinderen vanuit de regio Gooi & Vechtstreek daadwerkelijk geplaatst zijn bij één van de instellingen uit het landelijke transitiearrangement. Overig De William Schrikker Groep heeft in 2012 aan 9 kinderen pleegzorg geleverd voor een totaalbedrag van EUR De William Schrikker Groep onderzoekt bij welke instelling de pleegzorg vanaf 2015 wordt ondergebracht. 7

15 Vergelijking landelijke cijfers met regionaal onderzoek De jeugdzorg instellingen worden door de provincie Noord-Holland gesubsidieerd. Met de provincie Noord-Holland heeft afstemming plaatsgevonden over de door de aanbieders aangeleverde cijfers. Uit de analyse van de provinciaal gefinancierde is naar voren gekomen, dat er geen eenduidigheid is over de definiëring van trajecten/cliënten en bijbehorende kosten en dat dit een belangrijk aandachtspunt is voor de toekomst. De financiële opgaven corresponderen met het gesubsidieerde bedrag. De prognoses zijn gebaseerd op een inschatting van de cliënten en de gemiddelde doorlooptijden van de verschillende zorgvormen. Voor de prognose van het Gedwongen Kader is gebruik gemaakt van het voorstel van Bureau Jeugdzorg Noord-Holland voor de uitvoering van het Gedwongen Kader/AMK vanaf 2015 (propositie) Jeugd GGZ (Zorgverzekerings Wet) Voor de jeugd GGZ (Zvw) is een uitvraag gestuurd naar het RCKJP (inclusief GGZ Centraal Fornhese, De Bascule Amsterdam), Bosman GGz, MoleMann Mental Health, en een samenwerkingsverband van vrijgevestigde kinder- en jeugdtherapeuten BIG geregistreerd. Daarnaast heeft een aantal instellingen op eigen initiatief inzicht gegeven in de kosten en omvang cliënten Deze gegevens zijn meegenomen. In onderstaande tabellen zijn de cliënten en de kosten van de 1 e en 2 e lijns GGZ 1 op een rij gezet. Daarnaast is voor 2015 een prognose opgenomen van de cliënten die doorstromen uit Deze berekening is gebaseerd op de gemiddelde doorlooptijd van de behandeling (rekening houdend met de verschillende doorlooptijden in de 1 e en 2 e lijns zorg). Tabel 7 Aantal cliënten en kosten eerstelijn GGZ (Zvw) Gemeenten Aantal cliënten Kosten Blaricum Bussum Hilversum Huizen Laren Muiden Naarden Prognose In 2014 verandert de 1 e en 2 e lijns jeugd GGZ in Generalistische Basis GGZ en Gespecialiseerde GGZ 8

16 Tabel 8 Aantal cliënten en kosten tweedelijn GGZ (Zvw) Totaal overzicht Gemeenten Ambulant Met verblijf Cliënten 2012 Blaricum 63 1 Bussum Hilversum Huizen Laren 81 1 Muiden 66 0 Naarden Totaal Kosten 2012 Blaricum Bussum Hilversum Huizen Laren Muiden Naarden Totaal Prognose 2015 Aantal Kosten In onderstaande tabel zijn de gegevens van de instellingen afgezet tegen de landelijk beschikbare gegevens. Tabel 9 Gegevens instellingen en vrijgevestigde praktijken afgezet tegen landelijk beschikbare gegevens Gegevens instellingen 2012 Vektis (aantal cliënten en kosten 2011) Budget 2015 Zvw (meicirculaire 2013) Aantal Kosten Aantal Kosten Aantal Kosten Eerstelijn GGZ Tweedelijn GGZ Ambulant Met verblijf Totaal Vergelijking landelijke cijfers met regionaal onderzoek Uit tabel 9 komt naar voren dat er een fors verschil is in kosten en aantal cliënten jeugd GGZ tussen de landelijk beschikbare gegevens en de gegevens die de GGZ instellingen en vrij gevestigde praktijken hebben aangeleverd voor het transitiearrangement. Dit is exclusief de cliënten die voor de jeugd GGZ regio Gooi en Vechtstreek nog niet in beeld zijn (de cliënten bij instellingen in de regio Gooi & Vechtstreek zonder BIG registratie + cliënten bij instellingen buiten de regio). In het bestuurlijk overleg (24 september 2013) is gesproken over mogelijke verklaringen van dit verschil. Verklaring mogelijke verschillen - Vektis hanteert gegevens uit 2011 en de instellingen gebruiken gegevens uit Onduidelijk is of bij de gegevens van Vektis ook de ondersteuning aan ouders is meegenomen (met een kind in de GGZ) 9

17 - Wel/niet meerekenen van de eigen bijdrage bij de 1 e lijn (eigen bijdrage/vanuit aanvullende verzekering) - Het aantal cliënten Vektis 2011 betreft een schatting. Vektis geeft geen specificatie van het aantal cliënten als het er minder dan 5 zijn - Bij 2 e lijn is onduidelijk is of er in de gegevens van Vektis 2011 tevens nacalculatie van DBC s heeft plaatsgevonden - Bij 2 e lijn met verblijf kunnen grote fluctuaties zijn in de kosten per jaar Nader onderzoek is nodig naar de geconstateerde verschillen in budgetten. Ook naar de opbouw van het budget voor de jeugd GGZ in relatie tot afspraken in het Zorgakkoord. Daarbij is van belang welke consequenties het zorgakkoord heeft voor de gemeenten bij de verdeling van de middelen voor de jeugdhulpverlening AWBZ Voor de langdurige jeugd GGZ en de hulpverlening aan jeugdigen met een verstandelijke beperking (AWBZ) is een uitvraag gestuurd naar Sherpa en RIBW. Sherpa en RIBW. Dit zijn de grootste aanbieders in onze regio die Zorg In Natura aanbieden (ZIN). De gegevens van deze instellingen zijn in tabel 10 verwerkt. Tabel 10 Aantal cliënten en kosten jeugd AWBZ, Zorg in Natura bij Sherpa en RIBW Met kort verblijf en/of Totaal overzicht Gemeenten Zonder verblijf vervoer Cliënten 2012 Blaricum 11 1 Bussum 44 8 Hilversum Huizen Laren 10 1 Muiden 1 0 Naarden 14 3 Totaal Kosten 2012 Blaricum Bussum Hilversum Huizen Laren Muiden Naarden Totaal Prognose 2015 Aantal Kosten Vergelijking landelijke cijfers met regionaal onderzoek Er is op basis van de opgave van Sherpa en RIBW een vergelijking gemaakt met de cijfers van Vektis voor de AWBZ Zorg In Natura. Uit onderstaande tabel komt naar voren, dat de opgaven van Sherpa en RIBW verschillen van de onderzoeksgegevens van Vektis. Voor een aantal gemeenten is dit een positief verschil en voor twee gemeenten een negatief verschil. Totaal voor de regio is het een negatief verschil. Dit verschil is vermoedelijk nog groter, omdat niet alle instellingen die ZIN (zorg in natura) aanbieden betrokken zijn in het regionale onderzoek. De 10

18 instellingen verklaren dit verschil vooral door een toename van het aantal cliënten en de zorgzwaarte (Vektis is gebaseerd op gegevens uit 2011, het regionale onderzoek 2012). Gemeenten en AWBZ instellingen onderschrijven het belang om helderheid te krijgen over de wijze waarop het budget voor de AWBZ is opgebouwd. Dit is nodig om de verschillen te kunnen verklaren. Tabel 11: vergelijking regionaal onderzoek met gegevens Vektis Gemeenten Totaal AWBZ Vektis Verschil Blaricum Bussum Hilversum Huizen Laren Muiden Naarden TOTAAL Kinderen met een PersoonsGebondenBudget (PGB) De kinderen met een PGB via de AWBZ zijn in tabel 12 weergegeven met het daarbij behorende budget. Deze kinderen zijn echter niet in dit arrangement meegenomen. Voor deze kinderen geldt namelijk een ander continueringsrecht (conform overgangsrecht Wmo). De kinderen in de AWBZ hebben het recht op zorg, als hun PGB indicatie doorloopt in De cliënt bepaalt echter zelf waar deze zorg wordt geconsumeerd. Nadat de regiogemeenten de gegevens op cliëntniveau hebben ontvangen, kunnen gesprekken met de cliënten met een PGB worden ingepland, opdat een beter beeld wordt verkregen van de budgetten per cliënt en de daarbij behorende ondersteuning. In de regio Gooi en Vechtstreek heeft in 2012 een kwalitatief onderzoek plaatsgevonden onder cliënten met een PGB. De geïnterviewden zullen worden benaderd om te fungeren als platform voor het uitwerken van het overgangsrecht. Tabel 12 Aantal cliënten en kosten PGB, AWBZ (bron: Vektis 2011) Gooi en Vechtstreek AWBZ Extramuraal (cliënten) AWBZ Extramuraal (kosten) AWBZ Intramuraal (cliënten) AWBZ Intramuraal (kosten) Blaricum Bussum Hilversum Huizen Laren Muiden Naarden Totaal Ondersteuning van MEE Er worden landelijk afspraken gemaakt tussen VWS, VNG en MEE over een afzonderlijk transitieplan. Het vermijden van frictiekosten is daarin een belangrijk onderwerp. De regiogemeenten zijn reeds met MEE in gesprek over de overdracht van kennis en expertise in de gemeentelijke toegang. Dit geldt niet alleen voor de ondersteuning van jeugdigen, maar ook van volwassenen. MEE is derhalve niet meegenomen in dit transitiearrangement. 11

19 4. De voorbereidingen op het uitvoeringsjaar 2015 Uit de onderzoeken voor dit transitiearrangement is naar voren gekomen, dat een groot deel van de jeugdhulpverlening die in 2015 wordt uitgevoerd, al eerder wordt toegewezen. Dit betekent dat veranderingen in de jeugdhulpverlening gefaseerd zullen plaatsvinden. Deze veranderingen gelden voor de nieuwe cliënten, waarvoor individueel maatwerk (een individueel arrangement) nodig is. In deze paragraaf wordt op hoofdlijnen geschetst welke veranderingen in de regio Gooi en Vechtstreek worden beoogd en op welke wijze gemeenten en instellingen zich hierop voorbereiden. De definitieve afspraken over de uitvoering van de jeugdhulpverlening in 2015 worden vastgelegd in een beleidsplan en een uitvoeringsprogramma De toegang tot de jeugdhulpverlening Op basis van de nieuwe Jeugdwet wordt de gemeente verantwoordelijk voor alle jeugdhulpverlening. Van de gemeente wordt verwacht (nieuwe Jeugdwet) meer samenhang aan te brengen in de jeugdhulpverlening onder andere door de jeugdhulpverlening te koppelen aan andere relevante beleidsterreinen zoals het Onderwijs (Passend Onderwijs), de Wmovoorzieningen en de inkomensvoorzieningen via Sociale Zaken. Door de gemeenten in de regio Gooi en Vechtstreek is ervoor gekozen de toeleiding tot de individuele voorzieningen te organiseren in de gemeentelijke toegang. In deze toegang bepalen experts vanuit de verschillende disciplines met de cliënt samen welke individuele ondersteuning nodig is volgens het principe 1 gezin, 1 plan, 1 regisseur. De gemeenten hebben op het terrein van de Wmo in de afgelopen jaren veel ervaring opgedaan in het ondersteunen van inwoners met een hulpvraag. De werkwijze die binnen de Wmo wordt toegepast voor het bepalen van de hulpvraag met de cliënt, wordt in 2014 uitgewerkt voor de ondersteuning aan jeugdigen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de informatie uit twee verschillende proeftuinen: 1. Medewerkers vanuit het vrijwillig kader van Bureau Jeugdzorg Noord-Holland leveren hun kennis en expertise aan het ontwikkelen van de gemeentelijke toegang voor het onderdeel jeugd. Gemeenten kunnen op basis van deze pilot - die vanuit de provincie Noord-Holland financieel wordt ondersteund - proefdraaien met de gemeentelijke toegang tot de jeugdzorg. Bureau Jeugdzorg Noord-Holland blijft in de pilotperiode eindverantwoordelijk voor de jeugdigen in de jeugdzorg. 2. De regiogemeenten zijn in gesprek met het CIZ en het zorgkantoor voor een proeftuin die erop is gericht de kennis van de AWBZ zorg over te dragen aan de gemeenten. Dit geldt niet alleen voor toekomstige ondersteuning van jeugdigen, maar ook de begeleiding van volwassenen die vanuit de AWBZ wordt overgedragen aan de gemeenten. De proeftuin vindt eveneens in 2014 plaats. De toegang tot de jeugdhulpverlening (individueel arrangement) vindt niet alleen plaats via de gemeentelijke toegang. Een belangrijk deel van de jeugdhulpverlening wordt binnen de huidige wetgeving bepaald door de huisarts (jeugd GGZ) en de Kinderrechter (gedwongen kader jeugdzorg). Deze bevoegdheid blijft bij hen in de nieuwe Jeugdwet. De GGZ instellingen hebben gewezen op het belang van goede afspraken over de ontsluiting van de jeugd GGZ en de rol hierin van de nieuwe gemeentelijke toegang. Zij onderschrijven de (landelijke) zorgen die er zijn van de rol van de gemeente als verwijzer naar de jeugd GGZ. De regiogemeenten voeren verkennende gesprekken met de huisartsen (en kinderartsen/artsen bij de jeugdgezondheidszorg) en de instellingen uit dit transitiearrangement over deze toeleiding naar de jeugd GGZ. Bezien moet worden op welke wijze er een goede samenhang kan worden geborgd met de gemeentelijke toegang. De uitkomsten van deze overleggen worden verwerkt in uitvoeringsafspraken voor de jeugdhulpverlening Voor de Kinderrechter is het van belang, dat de regiogemeenten voor 01/01/2015 inzicht geven in de werkwijze van de regiogemeenten en het aanbod dat beschikbaar is De jeugdhulpverlening Als gevolg van de transitie jeugdzorg zullen er wijzigingen plaatsvinden in de jeugdhulpverlening. Dit is een financiële en een inhoudelijke uitdaging. De veranderingen zullen gefaseerd ingevoerd worden, omdat een belangrijk deel van de jeugdhulpverlening in 2015 nog doorloopt. De 12

20 uitdaging waar de gemeenten en instellingen samen voor staan is een kwalitatief goede ondersteuning bieden aan de inwoners die dit nodig hebben, binnen het budgettaire kader. Gemeenten én instellingen zijn met elkaar hierover in gesprek en zien bij de jeugdhulpverlening mogelijkheden in: - versterken van de preventie door inzet van expertise vanuit de instellingen die jeugdhulpverlening bieden/1 e en 2 e lijns organisaties - nieuwe vormen van lichte ambulante ondersteuning (waaronder nazorg) - waar mogelijk voorkomen van residentiële zorg door inzet van zware ambulante trajecten dan wel inzet van pleegzorg - het behouden/versterken van de pleegzorg - andere inzet van residentiële zorg in combinatie met ambulante ondersteuning - nieuwe afspraken over de invulling van crisishulpverlening - maatwerk bij een individueel arrangement (inzet van jeugdhulpverlening in combinatie met ondersteuning vanuit de andere beleidsvelden Sociale Zaken en Wmo) - een betere afstemming in de ondersteuning van gezinnen met meervoudige problemen (via individueel arrangement). Ter voorbereiding op de overname van de provinciale jeugdhulpverlening hebben de regiogemeenten input gegeven aan het uitvoeringsprogramma jeugdzorg van de provincie Noord- Holland. Daarnaast worden de gemeenten betrokken bij de subsidiegesprekken tussen de provincie en de instellingen over het uitvoeringsjaar Binnen de huidige subsidie van de provincie Noord-Holland aan de instellingen is er ruimte om te starten met bovenstaande gewenste veranderingen. In combinatie met de pilot van de toegang tot het vrijwillig kader draaien gemeenten in 2014 al proef met de toeleiding en de invulling van de provinciale jeugdhulpverlening. De kennis vanuit deze warme overdracht wordt meegenomen in de voorbereidingen op de uitvoeringsafspraken voor 2015 met de instellingen. De instellingen worden actief betrokken bij de invulling van de gewenste veranderingen in de jeugdhulpverlening. In het begin van het vierde kwartaal 2014 bieden de gemeenten definitieve duidelijkheid aan de instellingen over de toeleiding tot de jeugdhulpverlening voor nieuwe cliënten, de budgetten per instelling en de wijze van verantwoording in Gemeenten betrekken de instellingen actief bij de ontwikkeling van de uitvoeringsafspraken De regie op de jeugdhulpverlening en de jeugdbescherming/jeugdreclassering Bij het toekennen van een individueel arrangement door de gemeentelijke toegang wordt helder belegd wie de regie voert op de uitvoering van het arrangement (ingevuld volgens het principe: 1 gezin, 1 plan, 1 regisseur). Voor de kinderen die via een uitspraak van de Kinderrechter in de jeugdhulpverlening zitten, schrijft de Jeugdwet voor dat een gecertificeerde instelling moet toetsen of de veiligheid en kwaliteit van de ondersteuning aan de kinderen voldoende is geborgd. Deze toets wordt nu nog uitgevoerd door de medewerkers van de jeugdbescherming en jeugdreclassering van het Bureau Jeugdzorg Noord-Holland. De Bureaus Jeugdzorg houden op te bestaan in hun huidige vorm en gaan zich aanbieden als nieuwe gecertificeerde instelling voor de uitvoering van de jeugdbescherming/de jeugdreclassering en het advies en meldpunt kindermishandeling (AMK). Bureau Jeugdzorg Noord-Holland heeft in een propositie een voorstel gedaan voor de uitvoering van deze taken aan de gemeenten in de regio Gooi en Vechtstreek. Het aanbod van andere gecertificeerde instellingen is op het moment van schrijven van dit transitieplan nog niet bekend. De gemeenten in de regio Gooi en Vechtstreek willen zich oriënteren op het aanbod van de nieuwe aanbieders van jeugdbescherming/jeugdreclassering/amk alvorens zij een keuze maken. Voor de cliënten die vallen onder het transitiearrangement zal met de nieuwe gecertificeerde instelling Bureau Jeugdzorg Noord-Holland worden onderzocht op welke wijze de continuering van zorg kan worden geboden. In het geval de gemeenten kiezen de jeugdbescherming/jeugdreclassering/amk niet bij de nieuwe gecertificeerde instelling Bureau Jeugdzorg Noord-Holland in te kopen, zal dit gevolgen hebben voor de frictiekosten (zie paragraaf 5). 13

21 4.4. De wijze van bekostiging in 2015 De gemeenten in de regio Gooi en Vechtstreek werken nauw samen aan de voorbereidingen op de nieuwe taken vanuit de Jeugdwet, de Wmo en de Participatiewet. De samenwerking richt zich op de volgende onderdelen: beleidsontwikkeling inkoop + contract marktmeesterschap toezicht + monitor kenniscentrum gegevensuitwisseling standaardisatie processen Gezien het feit dat met het transitiearrangement veel hulpverlening wordt gecontinueerd kiezen de regiogemeenten bij de bekostiging voor de jeugdhulpverlening ervoor in 2015 waar mogelijk- aan te sluiten op het inkoopsysteem van de huidige financier. Dit betekent dat voor 2015 wordt ingezet op: 1. subsidieverlening voor de instellingen jeugd en opvoedhulp (voorheen provinciaal gesubsidieerd). Voor de nieuwe gecertificeerde instelling voor de jeugdbescherming/jeugdreclassering (en AMK) moet de wijze van bekostiging nog worden bepaald (in overleg met andere opdrachtgevers/regio s én de instelling). 2. inkopen van de jeugd GGZ met als basis de verantwoordingssystematiek DBC (diagnose behandel combinatie). 3. inkopen van ondersteuning bij de instellingen die zorg in natura bieden aan kinderen met een AWBZ instelling 4. continueren van een PersoonsGebondenBudget, zie paragraaf 3.4. uit dit arrangement. Er zal in de afspraken met de instellingen over het jaar 2015 onderscheid worden gemaakt tussen de bekostiging en verantwoording voor de cliënten die onder dit arrangement vallen én de ondersteuning van nieuwe cliënten. Bij de inkoop en subsidievoorwaarden wordt rekening gehouden met de kwaliteitseisen die landelijk worden vastgesteld. Daarbij wordt het advies van de staatssecretaris betrokken ten aanzien van het meten van output (is in ontwikkeling). 5. Een inschatting van de frictiekosten In deze paragraaf wordt inzicht gegeven in de inschatting van de frictiekosten van een aantal instellingen. Er is onderzoek gedaan bij de instellingen die worden gesubsidieerd (Zandbergen Jeugd en Opvoedhulp, OC Trompendaal en Bureau Jeugdzorg Noord-Holland). Aan de jeugdzorgaanbieders is gevraagd de frictiekosten in beeld te brengen bij het scenario 5% korting op het budget in 2015 oplopend naar 15% korting op het budget in De jeugdzorgaanbieders Inschatting frictiekosten Zandbergen Jeugd en Opvoedhulp en OC Trompendaal bij een bezuiniging van 15%: Bureau Jeugdzorg Noord-Holland Bureau Jeugdzorg Noord-Holland heeft in de propositie een inschatting gemaakt van de frictiekosten en hanteert daarbij een best case en een worst case scenario, waarin een inschatting wordt gemaakt van het aantal niet plaatsbare medewerkers. In deze frictiekosten is geen rekening gehouden met het scenario, dat de gemeenten uit de regio Gooi en Vechtstreek geen producten en diensten in de toekomst bij de nieuwe gecertificeerde instelling afneemt (behalve aan de cliënten die onder dit arrangement vallen). In dat geval zullen de frictiekosten hoger zijn. 14

22 Bureau Jeugdzorg Noord-Holland heeft in de propositie een inschatting gemaakt van de volgende frictiekosten voor de regiogemeenten Gooi en Vechtstreek: Best case Worst case Niet verplaatsbare 9,5fte ,5 fte medewerkers Afkoop huurverplichtingen Totale kosten Uiterlijk in het eerste kwartaal 2014 zullen de regiogemeenten helderheid geven over hun keuze voor de nieuwe gecertificeerde instelling voor de jeugdbescherming/jeugdreclassering /AMK. BJZNH heeft in een brief de bedrijfseconomische onzekerheden toegelicht en gemotiveerd, waarom de organisatie het arrangement niet kan ondertekenen. Voor de medewerkers van Bureau Jeugdzorg in het Vrijwillig Kader die worden gekoppeld aan de nieuwe gemeentelijke toegang in de pilotperiode (2014) zal gedurende deze proeftuin met hen worden onderzocht of zij in aanmerking komen voor een functie in de toegang. Jeugd GGZ Op dit moment is onhelder of er voor de gemeenten in 2015 van rijkszijde een korting komt op het budget voor de jeugd GGZ en hoe zich dit verhoudt tot de afspraken uit het zorgakkoord. Vanwege deze onhelderheid zijn de eventuele frictiekosten voor de jeugd GGZ instellingen en vrijgevestigde praktijken niet opgevraagd. Jeugd AWBZ, inschatting Sherpa Tenslotte is de vraag voor de berekening van de frictiekosten voorgelegd aan Sherpa en het RIBW. Sherpa en RIBW leveren niet alleen ondersteuning aan jeugdigen, maar ook aan volwassenen (deze ondersteuning wordt onderdeel van de Wmo). De overheveling van deze taken voor de volwassenzorg gaan eveneens gepaard met een korting. RIBW heeft aangegeven verschillende scenario s te ontwikkelen (voor alle wijzigingen vanwege de overheveling van de AWBZ zorg) en niet specifiek aan te kunnen geven, wat dit voor frictiekosten geeft voor het onderdeel jeugd. In onderstaand overzicht heeft Sherpa een inschatting gemaakt van de frictiekosten bij een daling van de omzet met 25%, waarbij wordt aangetekend dat er nog onhelderheid is over de korting op de AWBZ voor jeugd. Van rijkszijde moet deze helderheid worden geboden. Regio Gooi & Vechtstreek Personeel Gebouwen TOTAAL Standpunt inzake de frictiekosten van de regiogemeenten De regiogemeenten zijn van oordeel, dat zij financieel niet verantwoordelijk zijn voor de mogelijke frictiekosten bij de instellingen als gevolg van de transitie jeugdzorg. Dit geldt niet alleen voor de frictiekosten in het eerste uitvoeringsjaar, maar ook voor de mogelijke frictiekosten in de daarop volgende uitvoeringsjaren die een gevolg zijn van de overname van de taken en bevoegdheden. Immers in 2015 zullen de frictiekosten nog beperkt zijn, omdat een belangrijk deel van de hulpverlening wordt gecontinueerd (de afspraken in dit arrangement) en de korting op het budget nog beperkt is (deze loopt op tot 15% in 2017). Dit geldt overigens niet voor het Bureau Jeugdzorg, die in 2015 al hoge frictiekosten heeft. Deze frictiekosten zijn vooral het gevolg van de opheffing van het Vrijwillig Kader. De gemeenten zullen via de VNG hun input leveren in de landelijke discussie over de vergoeding van frictiekosten. Inzet van de benodigde kennis en expertise ter ondersteuning van de inwoners - dichtbij huis- in de regio Gooi en Vechtstreek is een belangrijk speerpunt in de transformatie in het sociaal 15

23 domein. Transformeren met minder geld is een lastige opgave en kan niet zonder frictiekosten. Een transformatie is een gezamenlijk proces van gemeenten, instellingen én inwoners. De betrokken partijen geven in dit arrangement aan, dat zij met elkaar deze uitdaging aan willen gaan. Daarbij is het van belang dat in de regio de benodigde kennis en expertise ter ondersteuning van de inwoners aanwezig is en wordt in deze transformatie meegenomen de frictiekosten waar mogelijk- te beperken. 6. Samenvatting Het transitiearrangement jeugdzorg Gooi en Vechtstreek geeft meer inzicht in de cliënten en financiën van de jeugdhulpverlening per gemeente bij de grootste instellingen in de regio. Op basis van de gegevens uit 2012 met een trendanalyse is een inschatting gemaakt van het aantal cliënten waarvan de jeugdhulpverlening doorloopt in 2015 (gebaseerd op een indicatiestelling). Het gaat in dit arrangement om de kinderen die een zorgaanspraak hebben die doorloopt in De betrokken partijen geven in de intentieverklaring aan dat zij de continuïteit van zorg willen bieden. Dit geldt ook voor de cliënten, die een zorgaanspraak hebben maar deze nog niet hebben verzilverd. De gemeenten zijn verplicht om de ondersteuning die in de zorgaanspraak is vastgelegd te bieden. Dit geldt ook voor de langlopende zorgaanspraken, zoals bijvoorbeeld pleegzorg. De gemeentelijke toegang zal in overleg met de cliënten met een langlopende zorgaanspraak bezien wat de gewenste ondersteuning is (in het kader van het vraaggericht werken). In 2012 was er niet/nauwelijks een wachtlijst in de regio Gooi en Vechtstreek. Het arrangement heeft betrekking op alle verschillende vormen van jeugdhulpverlening waarvoor de gemeenten vanaf 1/1/2015 verantwoordelijk worden: de provinciaal gefinancierde jeugdzorg (inclusief de jeugdbescherming, jeugdreclassering en Advies en Meldpunt Kindermishandeling), de jeugd GGZ en de jeugdigen met een verstandelijke beperking. De kinderen met een PersoonsGebondenBudget (PGB) zijn niet in dit arrangement meegenomen, aangezien de gemeenten niet beschikken over gegevens op cliëntniveau. In het arrangement is een inschatting gemaakt van de kosten die aan het continueren van deze zorg zijn verbonden. Dit regionale onderzoek onder de grootste instellingen in de regio geeft aanvullende informatie op de gegevens die landelijk beschikbaar zijn gesteld. Onderzocht is in hoeverre de landelijke gegevens corresponderen met de regionale onderzoeken. Uit de vergelijkingen tussen de landelijke gegevens en regionale onderzoeken is naar voren gekomen, dat er financiële afwijkingen zijn. Deze afwijkingen gelden zowel voor de jeugd GGZ als voor de AWBZ zorg in natura. Om deze afwijkingen te kunnen verklaren is er meer aanvullende informatie nodig van de zorgverzekeraar en het zorgkantoor. De ondergetekenden zijn van oordeel, dat het voor het kunnen continueren van zorg- van belang is dat het rijk opnieuw onderzoek doet naar de budgetten voor de jeugdhulpverlening opdat er geen extra kortingen worden toegepast bovenop de reeds vastgestelde bezuinigingen. Daarnaast komt uit het regionale onderzoek naar voren, dat de landelijke inschatting dat ca. 40% van het budget benodigd is voor het kunnen continueren van de hulpverlening niet voor sommige onderdelen opgaat. Dit geldt zowel voor de jeugd GGZ als voor de AWBZ. Ervan uitgaande dat er van rijkszijde meer financiële helderheid komt, geven de ondertekenaars van de intentieverklaring aan dat zij de jeugdhulpverlening aan de betreffende cliënten willen continueren en dat zij hierbij uitgaan van de voorwaarden die de huidige financiers met de betreffende instellingen hebben afgesproken. Het arrangement betreft afspraken tussen de gemeenten in de regio Gooi en Vechtstreek (exclusief de gemeenten Weesp en Wijdemeren) met de volgende instellingen: - Zandbergen jeugd en opvoedhulp - OC Trompendaal - Bureau Jeugdzorg Noord Holland - Regionaal Centrum voor Kinder- en Jeugdpsychiatrie (RCKJP) - MoleMann Mental Health - Bosman GGz 16

24 - Samenwerkingsverband vrijgevestigde kinder- en jeugdtherapeuten BIG (eerste en tweede lijn GGZ praktijken) - RIBW - Sherpa Het arrangement richt zich op de ondersteuning van cliënten die vanuit 2014 doorstromen naar Het arrangement doet geen uitspraken over de rol en de bekostiging van de instellingen bij de ondersteuning van nieuwe cliënten. Twee organisaties hebben vanwege de bedrijfseconomische onzekerheden in een brief hun kanttekeningen bij het arrangement toegelicht. In het arrangement is op hoofdlijnen geschetst welke veranderingen in de jeugdhulpverlening in de regio Gooi en Vechtstreek worden beoogd. Ingegaan wordt op de nieuwe toegang tot de jeugdhulpverlening, de veranderingen in het ondersteuningsaanbod én de wijze van bekostiging in Ook wordt aangegeven hoe de gemeenten in de regio Gooi en Vechtstreek zich voorbereiden op deze veranderingen, onder andere met een aantal proeftuinen. De transformatie in het sociale domein is een gezamenlijke opgave van de gemeenten, instellingen én inwoners. Tenslotte wordt in dit transitiearrangement inzicht gegeven in de inschatting van de frictiekosten van een aantal gesubsidieerde instellingen. Met name Bureau Jeugdzorg Noord-Holland heeft hierin een bijzondere positie, omdat het huidige Bureau Jeugdzorg in zijn huidige vorm in 2015 niet meer zal bestaan. De Bureaus Jeugdzorg blijven wel in de toekomst een aantal producten en diensten aanbieden als nieuwe gecertificeerde instelling (jeugdbescherming, jeugdreclassering en Advies en Meldpunt Kindermishandeling). Met de onderzoeken bij de grootste instellingen in de regio Gooi en Vechtstreek zijn de meeste cliënten in de jeugdhulpverlening in beeld. Het aantal cliënten in 2015 is een inschatting. Dit geldt ook voor de gemeentelijke budgetten, die nog niet definitief zijn. Bezien moet worden in 2014 welke cliënten daadwerkelijk per in de jeugdhulpverlening zitten en wat het financiële kader is. Een belangrijke winst van dit transitiearrangement is dat de ondergetekenden van dit arrangement intensief met elkaar hebben overlegd en met elkaar in gesprek zijn over de belangrijkste opgave: hoe kunnen we met elkaar rekening houdend met het financiële kaderervoor zorgen dat er kwalitatief goede ondersteuning kan worden geboden aan de kinderen en hun ouders die dit nodig hebben. De definitieve afspraken over de uitvoering van de jeugdhulpverlening in 2015 worden vastgelegd in een beleidsplan en een uitvoeringsprogramma. In de bijgevoegde intentieverklaring bij dit transitiearrangement bevestigen gemeenten en instellingen de resultaten van het onderzoek naar de cliënten in de jeugdhulpverlening die doorstromen naar 2015 én spreken uit dat zij de jeugdhulpverlening aan deze cliënten continueren. Daarnaast zien de ondergetekenden een gezamenlijke uitdaging in verbeteren van de kwaliteit in de ondersteuning aan de inwoners in de regio Gooi en Vechtstreek. 17

25 7. Intentieverklaring transitiearrangement jeugdhulpverlening in de regio Gooi en Vechtstreek tussen gemeenten en instellingen Ondergetekenden De regionale stuurgroep jeugd, ter zake van deze intentieverklaring vertegenwoordigd door haar voorzitter mevrouw N. van Ramshorst, daartoe gemachtigd door de colleges van burgemeester en wethouders van de gemeenten, De gemeente Blaricum, conform het collegebesluit, 29 oktober 2013 De gemeente Bussum, conform het collegebesluit, 29 oktober 2013 De gemeente Hilversum, conform het collegebesluit, 29 oktober 2013 De gemeente Huizen, conform het collegebesluit, 29 oktober 2013 De gemeente Laren, conform het collegebesluit, 29 oktober 2013 De gemeente Muiden, conform het collegebesluit, 29 oktober 2013 De gemeente Naarden, conform het collegebesluit, 29 oktober 2013 hierna te noemen de gemeenten, en Youké (voorheen Zandbergen Jeugd en Opvoedhulp), ter zake van deze overeenkomst rechtsgeldig vertegenwoordigd door, de heer Rob Hartings, directeur/bestuurder, Waterdaal 2, 3817 GV Amersfoort, OC Trompendaal, ter zake van deze overeenkomst rechtsgeldig vertegenwoordigd door, Evert Pater, algemeen directeur Leger des Heils Noord-Holland, Van Hengellaan 6, 1217 AS Hilversum, Bureau Jeugdzorg Noord-Holland, ter zake van deze overeenkomst rechtsgeldig vertegenwoordigd door, Dr. Lucy B.J. Schmitz, bestuurder Bureau Jeugdzorg Noord-Holland, Diakenhuisweg 19, 2033 AP HAARLEM, *zie aangehechte brieven dd 14 en 21 oktober

26 RCKJP/Bascule/GGzCentraal, ter zake van deze overeenkomst rechtsgeldig vertegenwoordigd door, de heer P.E. Maidman, kinder & jeugdpsychiater, hoofdbehandelaar, gevestigd aan Schapenkamp 110, 1211 PA Hilversum, Molemann, ter zake van deze overeenkomst rechtsgeldig vertegenwoordigd door, mevrouw J.M. den Oudsten, (kinder- en jeugd)psychiater/systeemtherapeut, Kweekgrasstraat 46, 1313 BT Almere, Bosman, ter zake van deze overeenkomst rechtsgeldig vertegenwoordigd door, de heer R.J. Möhlman, operationeel directeur Bosman GGz, Agoraweg 2, 8224 BX Lelystad, RIBW, ter zake van deze overeenkomst rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer Rob Joosten, directeur RIBW Gooi & Vechtstreek, Botterstraat 55, 1271 XL Huizen, Sherpa, ter zake van deze overeenkomst rechtsgeldig vertegenwoordigd door, de heer Mr. Drs. J.A.P.M. Maas, Raad van bestuur, Zandheuvelweg 4, 3744 MN Baarn, Samenwerkingsverband in oprichting van 1 e en 2 e lijns jeugd GGZ praktijken in de regio Gooi en Vechtstreek met een BIG-registratie, ter zake van deze overeenkomst rechtsgeldig vertegenwoordigd door, 19