Gemeente Edam-Volendam

Transcriptie

1 Gemeente Edam-Volendam Woningmarktonderzoek Keetzijde 20 juni 2014

2 DATUM 20 juni 2014 TITEL Woningmarktonderzoek Keetzijde ONDERTITEL OPDRACHTGEVER Gemeente Edam-Volendam Boulevard Heuvelink KT Arnhem Postbus BD Arnhem (026) BTW NL B01 IBAN NL95RABO KVK AUTEUR(S) Pim Tiggeloven Jeroen Lijzenga PROJECTNUMMER /g

3

4 Inhoud Samenvattende conclusies 1 1 Inleiding Achtergrond Hoofdvraag Werkwijze Leeswijzer 5 2 De beoogde doelgroep Belangstelling huidige inwoners Edam Belangstelling recente vertrekkers Verhuismotieven toekomstige verhuizing Resumé 13 3 Woonwensen Gewenst woningtype Overige woonwensen Meningen over Keetzijde Resumé 19 4 Financiële mogelijkheden van de doelgroep Inkomen, contractduur en aanvullende financiële ondersteuning Financiële positie en de gewenste woning Resumé 24 5 Overige beschouwingen Keetzijde als zelfstandige wijk Keetzijde vergeleken met Korsnäs Resumé 30 Bijlage: Vragenlijst huidige inwoners Edam tot 30 jaar 1

5 Doel van het onderzoek Edam heeft al enkele jaren te maken met vergrijzing en krimp. Bovendien is er sprake van een vertrekoverschot. Met name het aantal jongeren in de kern neemt al enige jaren af. Daarom vindt de gemeente Edam-Volendam het belangrijk dat er voldoende kansen blijven voor jonge starters en huishoudens om in de kern Edam te wonen. Om hier invulling aan te geven staat de ontwikkeling van de nieuwbouwlocatie Keetzijde voor de komende jaren gepland. Om het toekomstige woningaanbod te kunnen laten aansluiten bij de wensen van de doelgroep is een internetenquête uitgevoerd onder jongeren in Edam (zowel starters als zelfstandige huishoudens tussen de 18 en 30 jaar) en jongeren tussen de 18 en 30 jaar die in de afgelopen vijf jaar uit Edam zijn vertrokken. De vragen hadden betrekking op de verhuiswens en woonwensen van deze mensen, maar ook hun mening over de beoogde plannen voor Keetzijde. Respons In totaal hebben 102 huishoudens en starters die woonachtig zijn in Edam de enquête ingevuld (16% van het totaal). Onder de vertrekkers hebben 57 respondenten de enquête ingevuld (14% van het totaal). Gezien het specifieke thema van het onderzoek is dit een zeer goede respons. Wel zijn de uitspraken voor de recente vertrekkers meer indicatief (doordat deze groep in absolute zin ook klein in omvang is). Inschatting omvang doelgroep in absolute zin In de rapportage geven we een inschatting van de bandbreedte van de potentiële omvang van de doelgroep voor Keetzijde in absolute zin. Hiervoor extrapoleren we de responsaantallen naar de werkelijke aantallen starters en zelfstandige jonge huishoudens in Edam. Hiermee kunnen we uiteraard niet exact bepalen hoeveel starters en huishoudens in de komende jaren geïnteresseerd zijn in een woning in Keetzijde, maar krijgen we wel een goede indicatie. Omvang van de doelgroep Het merendeel van de jonge huishoudens en starters in Edam denkt in de komende vijf jaar te zullen verhuizen; zo n 77%. Van de verhuisgeneigde jongeren in Edam willen 205 huishoudens in Edam blijven wonen én deze huishoudens hebben duidelijke belangstelling voor Keetzijde. 170 huishoudens zijn minder stellig en hebben misschien belangstelling. Van de recente vertrekkers tot 30 jaar overwegen 315 huishoudens de komende jaren opnieuw te verhuizen; 51% van hen overweegt een terugkeer naar Edam. Onder deze groep is de nodige belangstelling voor Keetzijde. 115 huishoudens hebben zeker belangstelling voor het project en 30 huishoudens misschien belangstelling. Voor de potentiële groep belangstellenden voor Keetzijde houden we een bandbreedte aan. De omvang van de doelgroep ligt tussen de 320 jongeren (mensen met, naar eigen zeggen, zeker belangstelling voor Keetzijde; 205 Edammers vertrekkers) en 520 jongeren (mensen met tenminste enige mate van belangstelling voor Keetzijde; 375 Edammers vertrekkers). Verhuismotieven Voor verhuisgeneigde inwoners van Edam is de woning het meest genoemde motief om in de komende jaren te verhuizen. Dit aspect speelt vooral mee omdat men op zoek wil naar een ruimere woning, een koopwoning en een woning met tuin. Zeker aan de laatste twee aspecten kan Keetzijde /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 1

6 beantwoorden. De vraag is wel of de grootte van de woningen in Keetzijde voldoet aan het wensbeeld van de verhuisgeneigden. Naast het woningmotief speelt ook het persoonlijke verhuismotief een belangrijke rol bij zowel huidige Edammers als recente vertrekkers die opnieuw willen verhuizen, al is de achtergrond bij dit motief bij beide groepen wel anders. Huidige inwoners van Edam willen zelfstandig wonen of verhuizen vanwege trouwplannen of samenwonen. Recente vertrekkers willen vooral verhuizen vanwege hun sociale netwerk; dichterbij vrienden / familie of vanwege gezinsuitbreiding. Voor deze groep vertrekkers kan Keetzijde een aantrekkelijke optie gaan vormen. Woonwensen van jongeren die in Edam willen wonen Een groot deel van de jongeren die in Edam willen blijven wonen, of er willen terugkeren, staat open voor een nieuwbouwwoning. Wel moet daarbij worden gezegd dat een groot deel geen specifieke voorkeur voor nieuwbouw heeft. Jongeren die in Edam willen (blijven) wonen zoeken met name naar een grondgebonden woning in het goedkope prijssegment (vooral tot ). Het gaat daarbij vooral om rij- en hoekwoningen. De vraag naar koopappartementen is nihil. Deels voldoen de huidige globale plannen voor Keetzijde aan deze vraag. In het plan is namelijk een aanzienlijk deel ingericht voor rij- en hoekwoningen tussen de en ; zij het dat de vraag met name aan de onderkant van deze bandbreedte zit. Iets minder dan de helft van de jongeren zoekt een huurwoning. Daarbij richt men zich vrijwel uitsluitend op het sociale segment. De globale plannen voor het huursegment in Keetzijde wijken hier behoorlijk op af. Echter, als de optie van huurappartementen boven de 700 op de locatie Keetzijde aan de verhuisgeneigde jongeren wordt voorgelegd, blijkt dat hier toch de nodige interesse voor is. Ongeveer 60% van de jongeren die een huurwoning tot 700 zoeken, wenst in Edam te (blijven) wonen. Maar als er voldoende woningaanbod zou zijn, zou een nog groter deel van de jongeren die een huurwoning zoeken, in Edam willen (blijven) wonen. De vraag naar huurwoningen tot 700 lijkt dus nog wat groter dan in eerste instantie naar voren lijkt te komen. Onder verhuisgeneigde jongeren met een voorkeur voor Edam is er enige interesse om zelf een woning te bouwen. Maar als deze mogelijkheid in relatie tot de locatie Keetzijde aan hen wordt voorgelegd is de interesse zeer beperkt. Mogelijk komt dit doordat de kavelwens van jongeren voor de eerstkomende jaren nog weinig concreet is, of doordat men Keetzijde als plek om zelf een woning te bouwen niet geschikt vindt. Wat betreft de woonomgeving heeft een ruim opgezette wijk met eigen tuinen de voorkeur van de meeste jonge huishoudens. Ook heeft men een voorkeur voor traditionele architectuur en een organische indeling van de wijk (met steegjes en pleintjes). Dit sluit goed aan bij de beoogde speelse verkaveling van Keetzijde. Plus- en minpunten van Keetzijde Aan jongeren die in Edam willen (blijven) wonen is gevraagd wat zij de positieve- en negatieve punten van de locatie Keetzijde vinden. Met name de locatie van het plan (het feit dat het plan in de kern Edam ligt; logischerwijs een belangrijke voorwaarde voor mensen die graag in Edam willen wonen) en de groen- en waterrijke woonomgeving spreekt mensen aan. Er zijn echter ook bedenkingen bij het plan. Meest genoemde minpunt is het (te) dure woningaanbod van Keetzijde. Ook noemt een groot deel van de jongeren op dit punt dat het nog lang duurt voordat de wijk af is. Men woont nog lange tijd in een wijk die in aanbouw is. Als derde punt is de ontsluiting van Keetzijde via Broeckgouw genoemd /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 2

7 Financiële mogelijkheden van de geïnteresseerden Ongeveer een derde van de geïnteresseerden is momenteel nog scholier of student (30%) en heeft daardoor (nog) een beperkt inkomensniveau. 41% werkt al wel en heeft bovendien een vast contract waardoor de financieringsmogelijkheden wat ruimer zijn. Iets meer dan een kwart (29%) heeft een tijdelijk contract. Van de potentiële doelgroep voor Keetzijde moet 35% op basis van de inkomens- en vermogenspositie in staat worden geacht daadwerkelijk een woning op Keetzijde te kopen. Het gaat in theorie om zo n 110 tot 180 huishoudens, voldoende om Keetzijde met een beoogde omvang van 80 woningen te kunnen realiseren. Dit is nadrukkelijk een theoretische omvang van de doelgroep. Keetzijde in vergelijking met andere Edammer wijken en de Broeckgouw De oudere Edammer wijken bestaan voornamelijk uit rij- en hoekwoningen. Jonge wijken, zoals Molenbuurt en Broeckgouw kennen ook een beperkt deel aan tweekappers en vrijstaande woningen. Gezien het wensprofiel van de geïnteresseerden (gericht op het goedkope segment, met name rij- en hoekwoningen) lijkt het logisch dat het woningaanbod van Keetzijde meer zal aansluiten bij de oudere wijken (sterke nadruk op rij- en hoekwoningen). Op dit moment ligt de locatie van Keetzijde relatief ver verwijderd van de meeste voorzieningen. Met de ontwikkeling van de Broeckgouw worden er echter ook diverse nieuwe voorzieningen in dit deel van de gemeente gerealiseerd. Hiervan kan het nabijgelegen Keetzijde profiteren. Feit is daarmee wel dat de voorzieningen in het Volendamse Broeckgouw voor het Edamse Keetzijde dichterbij liggen dan het oude centrum van Edam. Deze oriëntatie op Broeckgouw brengt wel met zich mee dat Keetzijde door de beoogde doelgroep mogelijk niet herkend zal worden als onderdeel van Edam. Het is goed mogelijk dat hierdoor Keetzijde eigenlijk interessanter is voor starters en jonge huishoudens uit Volendam dan uit Edam. Voor de beoogde doelgroep is de locatie van een nieuwe wijk erg belangrijk. Dit blijkt ook uit de lichte voorkeur voor Korsnäs die verhuisgeneigde jongeren die in Edam willen wonen hebben, boven Keetzijde. Voor deze jongeren spreekt met name de betere ligging van Korsnäs ten opzichte van Keetzijde aan; namelijk dichter bij het centrum van Edam. Een van de belangrijkste doelstellingen van Keetzijde is om het woningaanbod voor jongeren in Edam te vergroten en daarmee te voorkomen dat zij de kern verlaten. Gezien vanuit deze doelstelling is het des te belangrijker om de Edammer identiteit en verbinding met de rest van de kern te versterken. Het creëren van een rechtstreekse ontsluiting vanuit Keetzijde naar Edam zou daar zeker aan bijdragen. Dit zijn belangrijke zorgpunten bij het maken van de inschatting van het potentiële succes van Keetzijde als wijk om jonge huishoudens te behouden voor Edam /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 3

8 1 1.1 Achtergrond In de komende jaren staat in Edam de ontwikkeling van de nieuwbouwlocatie Keetzijde op de planning. De locatie maakt onderdeel uit van de nieuwbouwwijk De Broeckgouw en er is ruimte voor ongeveer 80 woningen. Met de woningen die op de locatie Keetzijde gerealiseerd worden wil de gemeente zich in eerste instantie richten op de starters en jonge zelfstandige huishoudens in Edam. Edam heeft al enkele jaren te maken met vergrijzing en krimp. Daarbij kampt de kern ook met een vertrekoverschot; meer mensen verlaten Edam dan er zich vestigen. De gemeente hecht er sterk aan jongere huishoudens, die in positieve zin bijdragen aan het tegengaan van vergrijzing en krimp in Edam, voor de kern te behouden. Dat betekent dat gebrek aan woningaanbod geen reden mag zijn dat jonge mensen Edam noodgedwongen verlaten. De gemeente ziet het deelgebied Keetzijde, onderdeel van de Broeckgouw maar gelegen aan de kant van Edam, als een mogelijke locatie om te voorzien in de woningbehoefte van jonge huishoudens uit Edam. De gemeente heeft een concreet beeld van het woningbouwprogramma voor het deelgebied Keetzijde. Daarom is er nu behoefte aan informatie over de omvang en samenstelling van de potentiële doelgroep voor Keetzijde, hun woonwensen en de mate waarin Keetzijde daarin zou kunnen voorzien. De gemeente heeft Companen gevraagd om een aanvullend onderzoek uit te voeren onder jongeren tot 30 jaar die woonachtig zijn in Edam. Omdat het beeld bestaat dat de afgelopen jaren jonge mensen Edam hebben verlaten omdat zij geen geschikte woning konden vinden, zijn ook jongeren tot 30 jaar die in de afgelopen vijf jaar Edam hebben verlaten, bij het onderzoek betrokken. 1.2 Hoofdvraag Het onderzoek moet antwoord geven op de volgende vragen: Is Keetzijde met het beoogde woningbouwprogramma een aantrekkelijke locatie voor de beoogde / verwachte doelgroep? Wat zijn de specifieke woonwensen van de doelgroep? Wat zijn hun (financierings)mogelijkheden? De antwoorden op deze vragen moeten in samenhang een beeld geven van de mogelijkheden die de ontwikkeling van deelgebied Keetzijde biedt om de bevolkingskrimp in Edam en de uitstroom van jonge huishoudens tegen te gaan. De antwoorden op deze vragen kunnen voor de gemeente aanleiding zijn om de samenstelling van het bouwprogramma te heroverwegen. 1.3 Werkwijze Enquête onder jongeren tot 30 jaar Om antwoord te kunnen geven op deze vragen is er een internetenquête gehouden onder jongeren tussen de 18 en 30 jaar die woonachtig zijn in Edam of die in de afgelopen vijf jaar uit Edam zijn /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 4

9 vertrokken. Hierbij zijn zowel zelfstandige huishoudens als potentiële starters (nu nog inwonend) benaderd. Alle starters en zelfstandige huishoudens tussen de 18 en 30 jaar (zowel woonachtig in Edam als vertrokken in de afgelopen vijf jaar) hebben in het voorjaar van 2014 een uitnodiging gekregen om mee te doen aan de enquête. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de behaalde respons: Tabel 1.1: Gemeente Edam-Volendam. Respons internet-enquête onderzoek Keetzijde Huidige woonsituatie Werkelijk aantal Respons Respons (%) Woonachtig in Edam Zelfstandig huishouden % Inwonend % Totaal % Vertrokken uit Edam Zelfstandig huishouden % ( ) Inwonend % Totaal % Totaal % Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). In totaal hebben 102 huishoudens en starters die woonachtig zijn in Edam de enquête ingevuld (dat is 16% van het totaal aantal huishoudens en starters tot 30 jaar in Edam). Daarmee kunnen we een goed beeld geven over de huidige inwoners tot 30 jaar. Gezien het specifieke thema van het onderzoek (interesse over een nieuwbouwlocatie) is sprake van een goede respons. Onder de vertrekkers uit Edam hebben 57 respondenten de enquête ingevuld (14%). De respons is daarmee, vergeleken met andere vertrekkersonderzoeken elders in Nederland, zeer goed. Omdat het aantal geslaagde enquêtes dat kon worden afgenomen onder deze groep beduidend kleiner is dan onder de groep respondenten in Edam zelf, zijn de uitkomsten onder de vertrekkers indicatiever. Bepalen omvang doelgroep Keetzijde In de rapportage geven we een inschatting van de bandbreedte van de potentiële omvang van de doelgroep voor Keetzijde in absolute zin. Hiervoor extrapoleren we de responsaantallen naar de werkelijke aantallen starters en zelfstandige jonge huishoudens in Edam. Hiermee kunnen we uiteraard niet exact bepalen hoeveel starters en huishoudens in de komende jaren geïnteresseerd zijn in een woning in Keetzijde, maar krijgen we wel een goede indicatie. Bureaustudie naar nieuwbouwlocatie Keetzijde Naast het afnemen van een internetenquête is er een bureaustudie uitgevoerd naar de beoogde locatie Keetzijde. Daarbij is vooral gekeken naar de mate waarin de nieuwbouwlocatie als zelfstandige wijk zou kunnen functioneren. 1.4 Leeswijzer Het rapport is als volgt opgebouwd: Hoofdstuk 2 beschrijft de belangrijkste kenmerken van de beoogde doelgroep voor Keetzijde. Wat is hun huidige woonsituatie? Gaan zij in de komende jaren verhuizen en wil men dan in Edam blijven of (bij vertrekkers) staat men open voor een terugkeer? Daarbij kijken we ook naar de achterliggende motieven. In hoofdstuk 3 gaan we nader in op de woonwensen van de beoogde doelgroep. Wat voor type woning zoekt men? En sluit dit aan op wat er mogelijk is op de locatie Keetzijde? We kijken daarbij ook naar de mening van de doelgroep over Keetzijde. Wat zijn de belangrijkste plus- en minpunten aan de wijk? /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 5

10 In hoofdstuk 4 brengen we de financiële mogelijkheden van de beoogde doelgroep in kaart. Zijn hun woonwensen met hun financiële mogelijkheden te realiseren? En wat betekent dit voor het woningbouwprogramma voor Keetzijde? In hoofdstuk 5 zijn enkele aanvullende beschouwingen opgenomen. Het gaat dan om de potentie van Keetzijde om als zelfstandig wijk te functioneren en om een vergelijking met de andere nieuwbouwlocatie in Edam, Korsnäs. Voor in de rapportage is een uitgebreide samenvatting opgenomen /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 6

11 2 De gemeente richt zich met de ontwikkeling van Keetzijde in eerste instantie op starters en jonge huishoudens in Edam. Keetzijde is in potentie een belangrijke schakel in het behouden van deze groepen voor Edam. In dit hoofdstuk brengen we de potentiële doelgroep voor Keetzijde in kaart. Hoe zit het met de verhuisplannen binnen de beoogde doelgroepen? Wat zijn de redenen om te willen verhuizen en richt men zich op Edam of kijkt men verder? Hoe kijkt men aan tegen de plannen voor Keetzijde? Zoals gezegd kijken we niet alleen naar de huidige inwoners van Edam, maar ook naar de mate waarin recente vertrekkers uit Edam open staan voor een mogelijke terugkeer. 2.1 Belangstelling huidige inwoners Edam Verhuisgeneigdheid Begin 2014 woonden er 100 zelfstandige huishoudens en ongeveer 530 potentiële starters tussen de 18 en 30 jaar in Edam. Een groot deel van hen wil in de komende jaren gaan verhuizen. Tabel 2.1: Gemeente Edam-Volendam. Verhuisgeneigdheid huidige inwoners Edam jaar Aantal Percentage Verhuisgeneigd binnen vijf jaar % Verhuisgeneigd meer dan vijf jaar % Niet verhuisgeneigd 10 2% Totaal % Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Verhuisrichting Vervolgens is aan de verhuisgeneigden gevraagd wat hun gewenste woonplaats is. Figuur 2.1: Gemeente Edam-Volendam. Gewenste woonplaats verhuisgeneigde inwoners (binnen vijf jaar) jaar in Edam Edam Volendam Gemeente Amsterdam Gemeente Waterland Elders in Nederland Buitengebied Gemeente Purmerend Gemeente Zeevang % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Een grote meerderheid wil bij verhuizing in Edam blijven wonen (54%); zo n 260 verhuisgeneigden. Jongeren die uit Edam willen vertrekken gaan met name op zoek naar een woning in Volendam (12%) of Amsterdam (12%) /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 7

12 Aan jongeren die naar een andere plaats willen verhuizen, is gevraagd of zij wel in Edam zouden willen blijven wonen bij een passend woningaanbod. Ongeveer 58% van de potentiële vertrekkers zou in dat geval overwegen in Edam te blijven wonen (zo n 130 verhuisgeneigden). Belangstelling voor Keetzijde Na een toelichting op de globale plannen voor Keetzijde aan de jongeren is gevraagd of men belangstelling heeft voor een woning in Keetzijde. Tabel 2.2: Gemeente Edam-Volendam. Belangstelling voor Keetzijde onder huidige inwoners Edam tussen 18 en 30 jaar (naar mate van verhuisgeneigdheid) Verhuisgeneigden met Edam als gewenste woonplaats Verhuisgeneigden (vertrekkers) Verhuisgeneigden (> 5 jaar) Totaal Zeker belangstelling 205 (53%) 35 (36%) 0 (0%) 240 (39%) Misschien 170 (43%) 45 (50%) 0 (0%) 215 (35%) Geen belangstelling 15 (4%) 15 (14%) 135 (100%) 165 (26%) Totaal 390 (100%) 95 (100%) 135 (100%) 620 (100%) Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Veel verhuisgeneigde jongeren in Edam hebben belangstelling voor het plan Keetzijde. Dat geldt zowel voor de mensen die in Edam willen blijven wonen als de jongeren die in eerste instantie naar een woning in een andere woonplaats zoeken. Meestal is dit Volendam. Concreetheid verhuiswens De wens om (misschien) te gaan verhuizen betekent niet dat alle huishoudens concrete verhuisplannen hebben. De termijn waarop men aangeeft te willen verhuizen geeft een indicatie van hoe concreet de verhuiswens is. Van de verhuisgeneigden met Edam als gewenste woonplaats én zeker belangstelling voor Keetzijde, denkt 46% in de komende twee jaar te zullen verhuizen (zo n 95 huishoudens). 54% denkt over 2 tot 5 jaar te zullen verhuizen. Van de mensen die misschien belangstelling voor Keetzijde hebben, denkt 38% binnen nu en 2 jaar te zullen verhuizen (ongeveer 65 huishoudens). 2.2 Belangstelling recente vertrekkers In de afgelopen vijf jaar zijn 40 zelfstandige huishoudens en ongeveer 365 potentiële starters tussen de 18 en 30 jaar uit Edam vertrokken. Aan deze mensen is eerst gevraagd waarom men uit Edam is vertrokken. Motieven voor recente vertrek uit Edam Recente vertrekkers hebben meerdere motieven kunnen benoemen als reden voor hun vertrek uit Edam; zowel persoonlijke motieven, motieven met betrekking tot de woonomgeving en de woning. Slechts een klein deel van de vertrekkers heeft motieven met betrekking tot de woning genoemd. Veel van deze motieven hangen namelijk samen met de vorige woonsituatie, maar slechts een klein deel van de vertrekkers woonde bij verhuizing al zelfstandig. Het meest genoemde woningmotief heeft echter niet te maken met de vorige woonsituatie, maar met het woningaanbod in Edam; namelijk het gebrek aan betaalbare koopwoningen op het moment dat men ging verhuizen. We gaan nu in op de andere vertrekmotieven /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 8

13 Persoonlijke vertrekmotieven Van de vertrekkers heeft 88% een of meerdere persoonlijke motieven genoemd voor hun vertrek uit Edam. Figuur 2.2: Gemeente Edam-Volendam. Persoonlijke motieven van recente vertrekkers voor hun vertrek uit Edam Zelfstandig willen wonen Dichterbij studie willen wonen Trouwen / samenwonen Dichterbij werk willen wonen Dichterbij vrienden / familie willen wonen Verandering inkomen Gezinsuitbreiding Terugkeer vorige gemeente Beëindiging samenwonen / huwelijk 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Meest genoemde persoonlijke motief is het zelfstandig willen wonen (51%). Andere veelgenoemde antwoorden zijn trouwen / samenwonen (30%), dichterbij studie (37%) of werk (28%) willen wonen. Met name vertrekkers met deze laatste twee vertrekmotieven zijn moeilijk te beïnvloeden in hun verhuisgedrag. Vertrekmotieven met betrekking tot woonomgeving De woonomgeving lijkt een aanzienlijk minder grote rol te spelen in het vertrek van jongeren uit Edam. Van de vertrekkers heeft 37% één of meerdere van onderstaande omgevingsmotieven genoemd als reden voor vertrek. Figuur 2.3: Gemeente Edam-Volendam. Vertrekmotieven m.b.t. woonomgeving volgens recente vertrekkers uit Edam Onvoldoende aanbod cult. voorz. Onvoldoende levendigheid Slechte bereikbaarheid OV Onvoldoende winkelaanbod Slechte bereikbaarheid per auto Geen ruime opzet van buurt / wijk Onvoldoende aanbod scholen, kinderopvang, etc. Voelde me niet thuis in de wijk / dorp Slecht contact met buren Uitstraling van de woonomgeving Geen kindvriendelijke buurt Onvoldoende parkeergelegenheid Onvoldoende groen / natuur 0% 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% 18% 20% Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Als jongeren vertrekken uit Edam vanwege de woonomgeving komt dat met name door het gebrek aan culturele voorzieningen / uitgaansgelegenheden. Het tweede meest genoemde motief (gebrek aan levendigheid) hangt hier sterk mee samen /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 9

14 Vervolgens zijn alle genoemde vertrekmotieven opgesomd en heeft men kunnen aangeven wat het belangrijkste vertrekmotief was. Dit is de top 5: Tabel 2.3: Gemeente Edam-Volendam. Top 5 belangrijkste vertrekredenen voor jongeren jaar uit Edam Verhuisreden Percentage 1. Zelfstandig willen wonen 30% 2. Trouwen / samenwonen 19% 3. Dichterbij studie willen wonen 13% 4. Dichterbij werk willen wonen 9% 4. Onvoldoende aanbod betaalbare koopwoningen 9% Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Daarnaast hebben vertrekkers zelf nog kunnen aangeven of er nog andere motieven een rol hebben gespeeld bij hun vertrek. Hierbij werd het gebrek aan betaalbare woningen (vooral huur, maar ook wel koop) zeer vaak genoemd. Beoordeling prijsniveau woningen Edam Aan vertrekkers die als zelfstandig huishouden een woning hebben betrokken, is gevraagd hoe zij het prijsniveau van woningen in Edam beoordelen ten opzichte van de andere plaatsen waar men heeft gezocht. We maken daarbij onderscheid tussen vertrekkers die naar een koop- en huurwoning zijn vertrokken. Figuur 2.4: Gemeente Edam-Volendam. Beoordeling prijsniveau woningen Edam ten opzichte van andere plaatsen waar men heeft gezocht, volgens recente vetrekkers (naar eigendom huidige woning) koopwoning 16% 84% huurwoning 25% 25% 50% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Gunstig (je koopt / huurt meer woning voor hetzelfde geld) Gelijk Ongunstig (je koopt / huurt minder woning voor hetzelfde geld) Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Van de vertrekkers die nu in een koopwoning wonen, geeft 84% aan dat het prijsniveau van Edam ongunstig is ten opzichte van andere plaatsen waar men heeft gezocht. Vervolgens geeft maar liefst 86% van de jonge vertrekkers aan dat het prijsniveau van woningen een rol heeft gespeeld bij hun vertrek uit Edam. Bij vertrekkers die nu in een koopwoning wonen, ligt dat percentage iets hoger (88%) dan bij vertrekkers die nu in een huurwoning wonen (83%). Binding aan Edam Ondanks het vertrek uit Edam voelt nog steeds een groot deel zich verbonden aan Edam als plek om te wonen (48%). 50% voelt zich maar beperkt verbonden aan Edam en slechts 2% heeft naar eigen zeggen geen binding /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 10

15 Verhuisgeneigdheid Net als bij de huidige inwoners tot 30 jaar in Edam geldt ook voor de jonge recente vertrekkers dat een groot deel van deze groep in de komende jaren verwacht te verhuizen. Tabel 2.4: Gemeente Edam-Volendam. Verhuisgeneigdheid onder jongeren tussen jaar die in de afgelopen vijf jaar Edam hebben verlaten Aantal Percentage Verhuisgeneigd binnen vijf jaar % Misschien verhuisgeneigd 50 12% Niet verhuisgeneigd 40 11% Totaal % Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Verhuisrichting Van de verhuisgeneigden geeft 45% aan een terugkeer naar Edam te overwegen (zo n 145 recente vertrekkers uit Edam). Aan de verhuisgeneigde mensen die in eerste instantie niet naar Edam terug willen keren is gevraagd of men dit alsnog overweegt bij voldoende passend woningaanbod. Ongeveer 15 vertrekkers zouden in dat geval alsnog een terugkeer naar Edam overwegen. Belangstelling voor Keetzijde Ook aan de recente vertrekkers is gevraagd of zij belangstelling hebben voor het plan Keetzijde. Tabel 2.5: Gemeente Edam-Volendam. Belangstelling voor Keetzijde onder recente vertrekkers uit Edam tussen jaar (naar mate van verhuisgeneigdheid) Verhuisgeneigden met Edam als gewenste woonplaats Verhuisgeneigden met andere gewenste woonplaats Misschien of niet verhuisgeneigd Totaal Zeker belangstelling 115 (73%) 0 (0%) 0 (0%) 115 (28%) Misschien 30 (18%) 40 (25%) 0 (0%) 70 (17%) Geen belangstelling 15 (9%) 115 (75%) 90 (100%) 220 (55%) Totaal 160 (100%) 155 (100%) 90 (100%) 405 (100%) Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Ongeveer 28% van de verhuisgeneigde recente vertrekkers heeft zeker belangstelling voor Keetzijde. Dit geldt vrijwel uitsluitend voor de vertrekkers die toch al een terugkeer naar Edam overwogen. 2.3 Verhuismotieven toekomstige verhuizing Aan de verhuisgeneigde jongeren (zowel huidige inwoners van Edam als recente vertrekkers) is gevraagd wat hun belangrijkste verhuismotieven zijn. Ook hier wordt onderscheid gemaakt naar type motief. Let op: voor beide groepen gaat het om de verhuismotieven met betrekking tot een eventuele toekomstige verhuizing. Persoonlijke verhuismotieven Van de huidige inwoners heeft 84% een of meerdere persoonlijke verhuismotieven genoemd. Bij de recente vertrekkers is dat 89% /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 11

16 Figuur 2.5: Gemeente Edam-Volendam. Persoonlijke verhuismotieven van huidige inwoners van Edam en recente vertrekkers (die opnieuw willen verhuizen) tussen 18 en 30 jaar Zelfstandig wonen Trouwen/samenwonen Verandering werk/studie Verandering inkomen Dichterbij werk/studie wonen Gezinsuitbreiding Dichterbij vrienden/familie wonen Terugkeer vroegere gemeente Overige persoonlijke redenen 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Edammers Recente vertrekkers Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). De persoonlijke verhuismotieven van jonge inwoners van Edam wijken sterk af van de persoonlijke motieven van jongeren die recent uit Edam vertrokken zijn. Huidige inwoners noemen als persoonlijk motief met name het zelfstandig willen wonen en trouwen / samenwonen. De persoonlijke motieven bij recente vertrekkers die in de toekomst opnieuw willen verhuizen wijzen vooral op een groep die na studie in de grote stad terug wil keren naar de vroegere gemeente en mensen die een gezin willen stichten in een kindvriendelijke woonomgeving. Verhuismotieven vanwege de huidige woning Van de huidige inwoners heeft 94% een of meerdere verhuismotieven met betrekking tot de woning genoemd. Bij de recente vertrekkers die opnieuw willen verhuizen is dat 67%. Het gaat hierbij alleen om verhuisgeneigde zelfstandige huishoudens (zij wonen immers nu in een zelfstandige woning). Figuur 2.6: Gemeente Edam-Volendam. Verhuismotieven m.b.t. de huidige woning volgens huidige inwoners van Edam en recente vertrekkers (die opnieuw willen verhuizen) tussen 18 en 30 jaar Huidige woning te klein Wil woning kopen Nu geen of een te kleine tuin Woning vergt veel onderhoud Huidige woning te duur Wil woning huren Huidige tuin te groot of te bewerkelijk Ontbreken garage Overige redenen m.b.t. woning 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Edammers Recente vertrekkers Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Bij verhuismotieven met betrekking tot de woning lijkt het profiel van huidige inwoners van Edam en recente vertrekkers veel meer op elkaar. Beide groepen zijn op zoek naar een ruimere woning (meer m² maar ook meer tuin). Met name bij huidige inwoners van Edam speelt ook meer dat men vanuit een huurwoning naar een koopwoning wil verhuizen /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 12

17 Verhuismotieven vanwege de huidige woonomgeving De huidige woonomgeving is maar voor een beperkt deel van de ondervraagden een belangrijk verhuismotief. Zeker voor de huidige inwoners van Edam speelt dit motief nauwelijks een rol. Bij de recente vertrekkers die opnieuw willen verhuizen geeft 40% een of meerdere motieven met betrekking tot de omgeving van hun huidige gemeente (dus niet Edam) aan; met name ontevredenheid over de inrichting van de woonomgeving (14%), de buurt / omgeving is te druk (14%) of overlast door buurtbewoners (10%). 2.4 Resumé Van de 630 zelfstandige huishoudens en thuiswonende jongeren in de leeftijd van 18 tot 30 jaar die op dit moment woonachtig zijn in Edam overwegen er 485 de komende vijf jaar te verhuizen. Dit is 77% van de totale groep. Van de potentiële starters en verhuisgeneigde huishoudens die de komende jaren willen verhuizen, richt ongeveer 54% zich op de kern Edam. Dit zijn ongeveer 260 potentiële huishoudens. Bij passend woningaanbod in Edam zouden nog eens 130 van de potentiële verhuizers die zich nu op een andere woonplaats richten het liefst in Edam blijven. Van deze 390 potentiële starters en verhuisgeneigde huishoudens met een voorkeur voor Edam hebben 375 in principe belangstelling voor het project Keetzijde. 205 geven aan zeker belangstelling te hebben. 170 zijn minder stellig en hebben misschien belangstelling. 405 huishoudens en potentiële starters hebben de afgelopen jaren Edam verlaten en zijn elders gaan wonen. De helft van hen voelt nog steeds een sterke binding met Edam. Van de vertrekkers overwegen er 315 de komende jaren opnieuw te verhuizen. 51% van hun zou een terugkeer naar Edam overwegen. Dit betreft zo n 160 huishoudens. Ook onder deze groep spijtoptanten is er in potentie behoorlijke belangstelling voor de locatie Keetzijde. Van hen heeft 73% (115 huishoudens) naar eigen zeggen zeker belangstelling voor het project en 18% (30 huishoudens) misschien belangstelling. Voor de potentiele groep belangstellenden voor Keetzijde houden we een bandbreedte aan. De omvang van de doelgroep ligt tussen de 320 jongeren (mensen met, naar eigen zeggen, zeker belangstelling voor Keetzijde; 205 Edammers vertrekkers) en 520 jongeren (mensen met tenminste enige mate van belangstelling voor Keetzijde; 375 Edammers vertrekkers). Veel huishoudens die Edam hebben verlaten, beoordelen het prijsniveau in Edam overigens als ongunstig ten opzichte van hun nieuwe woonplaats. Dit geldt in sterkere mate voor de huishoudens die een koopwoning hebben betrokken dan voor de huishoudens die zijn gaan huren. Voor verhuisgeneigde inwoners van Edam is de woning het meest genoemde motief om in de komende jaren te verhuizen. Dit aspect speelt vooral mee omdat men op zoek wil naar een ruimere woning, een koopwoning en een woning met tuin. Zeker aan de laatste twee aspecten kan Keetzijde beantwoorden. De vraag is wel of de grootte van de woningen in Keetzijde voldoet aan het wensbeeld van de verhuisgeneigden. Naast het woningmotief speelt ook het persoonlijke verhuismotief een belangrijke rol bij zowel huidige Edammers als recente vertrekkers die opnieuw willen verhuizen, al is de achtergrond bij dit motief bij beide groepen wel anders. Huidige inwoners van Edam willen zelfstandig wonen of verhuizen vanwege trouwplannen of samenwonen. Recente vertrekkers willen vooral verhuizen vanwege hun sociale netwerk; dichterbij vrienden / familie of vanwege gezinsuitbreiding. Voor deze groep vertrekkers kan Keetzijde een aantrekkelijke optie gaan vormen /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 13

18 3 In het vorige hoofdstuk zijn de verhuiswensen van de beoogde doelgroep voor Keetzijde in beeld gebracht, hun oriëntatie op Edam en hun potentiële belangstelling voor Keetzijde. In dit hoofdstuk kijken we naar de woonwensen van jongeren die in Edam willen (blijven) wonen en vergelijken deze met de globale plannen voor Keetzijde. Het gaat dan om de kwalitatieve wensen, in de eerste plaats ten aanzien van de woning. Maar we kijken ook naar gewenste kwaliteiten in de woonomgeving. We kijken bij deze kwalitatieve behoefte dus iets verder dan alleen de mensen die interesse hebben voor Keetzijde (namelijk alle mensen die in Edam willen wonen). Waar mogelijk zoomen we in op de jongeren die zeker belangstelling hebben voor Keetzijde. De kwalitatieve behoefte projecteren we vervolgens op de mensen die tot de beoogde doelgroep behoren (bandbreedte: 320 tot 640 potentiële starters en huishoudens. 3.1 Gewenst woningtype Aan de jongeren die in Edam willen (blijven) is gevraagd of zij bij verhuizing de voorkeur geven aan een nieuwbouwwoning of bestaande bouw. Daarnaast is ook gevraagd naar hun voorkeur voor een huur- of koopwoning. Figuur 3.1: Gemeente Edam-Volendam. Gewenst woningtype (nieuwbouw of bestaand) en eigendomstype van jongeren die in Edam willen (blijven) wonen (huidige inwoners en recente vertrekkers 18 tot 30 jaar). Geen voorkeur 36% 30% Nieuwbouwwoning 6% 20% Bestaande woning 2% 6% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% huurwoning gewenst koopwoning gewenst Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Bijna twee derde van de jongeren die in Edam willen (blijven) wonen heeft geen voorkeur voor een nieuwbouw of bestaande woning. Het aandeel dat een koopwoning zoekt is iets groter (61%) dan de jongeren die een huurwoning zoeken (39%). Van de verhuisgeneigden zoekt 29% een nieuwbouwwoning. Het merendeel zoekt daarbij een koopwoning. Van de jongeren die open staan voor een nieuwbouwwoning (nieuwbouw of geen voorkeur) zoekt 45% een huurwoning en 55% een koopwoning. Woonwensen jongeren met belangstelling voor Keetzijde: iets meer vraag voor nieuwbouw koop Jongeren die in Edam willen (blijven) wonen én interesse hebben voor Keetzijde hebben ongeveer hetzelfde wensbeeld. Het merendeel heeft geen voorkeur voor nieuwbouw of bestaande bouw. Maar het aandeel jongeren dat wel gericht op zoek is naar een nieuwbouwwoning ligt hier iets hoger. Bovendien zoekt men dan ook iets nadrukkelijker naar een koop- dan een huurwoning als nieuwbouwwoning /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 14

19 Jongeren met voorkeur voor huur: meerderheid wil in Edam (blijven) wonen Vervolgens hebben we alle Edammers en recente vertrekkers tot 30 jaar die bij verhuizing een huurwoning tot 700 zoeken, onder de loep genomen. Van deze groep wenst de meerderheid (59%) in Edam te blijven wonen of ernaar terug te keren. Van de overige 41% zegt vrijwel iedereen toch in Edam te willen blijven wonen als er geschikt woningaanbod zou zijn. Deze woningzoekenden lijken zich erbij te hebben neergelegd dat ze naar een andere woonplaats moeten verhuizen, omdat er in Edam te weinig aanbod is. Maar zij zouden dus het liefst in een sociale huurwoning in Edam willen wonen. Bij de recente vertrekkers zou een grote groep wellicht willen terugkeren naar Edam bij geschikt huuraanbod; 63%. Wel is deze groep daarin minder stellig dan de huidige Edammers en is maar de vraag of zij die wens op de kortere termijn kunnen effectueren. Men heeft zich net gevestigd in een nieuwe omgeving en verhuizen is kostbaar. Energierekening als incentive om voor nieuwbouw te kiezen Aan de jongeren die in eerste instantie zoeken naar een woning in de bestaande voorraad, is gevraagd of een lagere energierekening voor hen een reden kan zijn om alsnog voor een nieuwbouwwoning te kiezen. 33% zou in dat geval alsnog overwegen om naar een nieuwbouwwoning te verhuizen. Gewenste woning - koop Vervolgens is doorgevraagd naar het gewenste woningtype en het gewenste prijsniveau. Dit brengen we eerst in beeld voor de mensen die een koopwoning zoeken (61%). Tabel 3.1: Gemeente Edam-Volendam. Gewenst woningtype en prijsklasse van jongeren die in Edam een koopwoning zoeken (huidige inwoners en recente vertrekkers 18 tot 30 jaar). Rijwoning Hoekwoning 2-onder-1-kap Vrijstaand Totaal < % 0% 0% 0% 11% % 21% 0% 0% 33% % 10% 10% 0% 30% % 1% 0% 10% 11% % 0% 4% 0% 4% % 0% 11% 0% 11% Totaal 33% 32% 25% 10% 100% Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Van de jongeren die een koopwoning wensen, zoekt 74% in de prijsklasse tot Men zoekt met name rij- en hoekwoningen of een tweekapper. Bij dat laatste woningtype is men bereid wat meer te betalen (prijscategorie , waarvan een aanzienlijk deel in de categorie ). Een klein deel (10%) van de beoogde doelgroep zou het liefst vrijstaand wonen. Koopappartementen komen niet voor in het wensbeeld van de beoogde doelgroep. Woonwensen jongeren met belangstelling voor Keetzijde: rij- / hoek in goedkope segment Jongeren die in Edam willen (blijven) wonen én interesse hebben voor Keetzijde zoeken nog sterker naar een koopwoning in het goedkope prijssegment. Deze jongeren zoeken voornamelijk een rij- of hoekwoning tot In beperkte mate is er vraag naar een tweekapper tussen de en Onder deze groep is er niet of nauwelijks vraag naar vrijstaande woningen. Gewenste woning - huur Van de beoogde doelgroep zoekt 39% een huurwoning. Deze vraag concentreert zich sterk in het sociale segment. In de beoogde programmering van Keetzijde komen geen huurwoningen in het sociale segment voor /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 15

20 Tabel 3.2: Gemeente Edam-Volendam. Gewenst woningtype en prijsklasse van jongeren die in Edam een huurwoning zoeken (huidige inwoners en recente vertrekkers 18 tot 30 jaar) Rijwoning 2-onder-1 kap Appartement Totaal < % 7% 61% 93% % 0% 0% 0% > 900 0% 3% 4% 7% Totaal 25% 10% 65% 100% Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). 92% van de jongeren die in Edam een huurwoning zoeken, wenst een woning in het sociale huursegment. Bijna twee derde van de jongeren met een huurvoorkeur zoekt een appartement. Woonwensen jongeren met belangstelling voor Keetzijde: gericht op sociale huur Jongeren die in Edam willen (blijven) wonen én interesse hebben voor Keetzijde zoeken nog in de huur vrijwel uitsluitend naar een woning in het sociale segment. Hierbij zijn zowel grondgebonden als gestapelde woningtypen een optie. 3.2 Overige woonwensen Vervolgens zijn enkele aanvullende vragen gesteld over de woonwensen van jongeren die in Edam willen wonen, te beginnen met de wens om zelf een woning te bouwen. Figuur 3.2: Gemeente Edam-Volendam. Interesse om Figuur 3.3: Gemeente Edam-Volendam. Gewenste kavelzelf een woning te bouwen grootte bij mensen die zelf een woning willen bouwen 66% 19% 23% Ja, interesse PO Ja, interesse CPO Geen interesse zelfbouw 9% 27% 19% 46% < 250 m² 250 tot 350 m² 350 tot 450 m² Weet niet Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Ongeveer een derde van de jongeren heeft interesse om zelf een woning te bouwen. CPO is daarbij iets populairder dan individueel een woning bouwen. De wens voor zelfbouw komt vrijwel geheel van starters die nu al in Edam wonen 1. De meest genoemde kavelgrootte bij zelfbouw is 250 tot 350 m². Daarnaast is gevraagd naar het gewenste woonoppervlak en gewenste beukmaat. 1 Als we kijken naar het absolute (ongewogen) aantal starters in Edam dat interesse heeft om zelf een woning te bouwen, dan gaat het om 11 starters (5 starters met een voorkeur voor PO en 6 starters met een voorkeur voor CPO) /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 16

21 Figuur 3.4: Gemeente Edam-Volendam. Gewenst Figuur 3.5: Gemeente Edam-Volendam. Gewenste beukwoonoppervlak verhuisgeneigden met maat verhuisgeneigden met voorkeur voor Edam voorkeur voor Edam 64% 9% 19% 5% 3% < 50 m m m2 > 150 m2 Weet niet 1% 33% 25% 24% 17% 5,40 meter 5,70 meter 6 meter > 6 meter Weet niet Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Bijna twee derde van de doelgroep heeft nog geen idee van het gewenste woonoppervlak. Bij de mensen die daar wel al zicht op hebben, is 50 tot 100 m² het meest gewenste woonoppervlak (19%). De meerderheid (ongeveer twee derde) van de mensen in deze klasse wenst overigens een woonoppervlak van 75 tot 100 m². Ongeveer 10% richt zich op een kleinere woning en 10% zoekt juist een woning die groter is dan 100 m 2 (hierbij is het gewenste woningtype en eigendomstype buiten beschouwing gelaten). Ook voor de beukmaat geldt dat een grote groep nog niet weet welke beukmaat men bij verhuizing wenst (33%). Ongeveer een kwart zoekt een woning met een beukmaat van 5,40 meter. Een even groot aandeel wenst een beukmaat van 6 meter. Belangrijke kenmerken woonomgeving Aan de jongeren zijn twee uitersten van enkele aspecten van de woonomgeving voorgelegd. Iedereen kon daarbij aangeven in welke mate één van de twee richtingen bij hen aansluit. Het meest genoemde antwoord is donkergroen gemarkeerd. Het als tweede meest genoemde antwoord is lichtgroen. Tabel 3.3: Gemeente Edam-Volendam. Kenmerken van de woonomgeving die het meest bij de verhuisgeneigde jongeren (met voorkeur voor Edam) passen Levendige woonomgeving 15% 24% 39% 16% 6% Rustige woonomgeving Wonen aan de straat 3% 17% 41% 20% 18% Wonen in een hofje Wonen in het centrum 14% 18% 34% 23% 11% Wonen in een wijk Hoge bebouwingsdichtheden 0% 10% 22% 44% 24% Veel lucht en ruimte in de buurt Wonen in een kern 10% 21% 38% 25% 5% Wonen in het buitengebied Steegjes en pleintjes 13% 30% 40% 12% 5% Brede, rechte straten Traditionele architectuur 14% 20% 41% 19% 6% Moderne architectuur Voorzieningen om de hoek 20% 37% 34% 8% 1% Voorzieningen buiten de wijk Auto s in de straat 26% 23% 35% 14% 2% Autoluwe wijk Parkeren aan de straat 19% 15% 33% 19% 14% Parkeren in eigen garage / op eigen erf Openbaar groen 5% 5% 18% 28% 44% Eigen tuin Drukte / gezelligheid 12% 23% 37% 22% 7% Rust / privacy Wonen met leeftijdgenoten 11% 17% 39% 24% 8% Gemengd wonen met jong en oud Wonen met mensen uit verschillende culturen 8% 6% 36% 34% 17% Wonen met mensen uit dezelfde cultuur Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Uit bovenstaand beeld wordt duidelijk dat een ruim opgezette wijk voor veel jongeren de voorkeur geniet. Aspecten als een eigen tuin, veel lucht en ruimte in de buurt scoren hoog. Ook is er een lichte voorkeur voor traditionele architectuur en steegjes en pleintjes (in plaats van brede, rechte straten). De beoogde speelse verkavelingswijze sluit hier goed bij aan. De nabijheid van voorzieningen wordt door de meeste respondenten belangrijk gevonden. Men wil met de auto bij de eigen woning kunnen komen en daar ook kunnen parkeren /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 17

22 3.3 Meningen over Keetzijde Het programma voor Keetzijde ligt nog niet vast. Maar de plannen op het moment van de enquête gingen uit van de bouw van ongeveer 65 grondgebonden koopwoningen (grotendeels starterswoningen in de klasse en enkele luxere woningen vanaf ) en 15 appartementen (vrije sector huur en koop). Daarnaast is het plan om ook enkele vrije kavels aan te bieden. Woonwensen in het licht van het beoogde programma Op basis van de enquêteresultaten sluit het programma in het koopsegment redelijk goed aan bij het wensbeeld van jongeren die in Edam willen (blijven) wonen. De vraag richt zich wel met name op de starterswoningen en wat minder op de duurdere woningen vanaf Er is ook behoefte aan vrije kavels, zij het in beperkte mate. In het huursegment sluit het huidige programma minder goed aan bij het wensbeeld. De behoefte richt zich vooral op het sociale segment, terwijl in het plan slechts een klein deel vrije sector huur op dit moment beoogd wordt. Aan de jongeren is ook direct gevraagd wat zij van het beoogde programma van Keetzijde vinden en of dit aansluit bij hun eigen woonwensen. Figuur 3.6: Gemeente Edam-Volendam. Mening jongeren die in Edam willen (blijven) wonen over beoogde woningbouwprogramma Keetzijde 16% Aanbod sluit goed aan bij woonwensen 35% 49% Aanbod is anders dan eigen woonwensen, maar ben toch geïnteresseerd Aanbod sluit niet aan bij woonwensen Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Een ruime meerderheid is geïnteresseerd in de woningen die op dit moment worden voorzien voor de locatie Keetzijde. Vervolgens is gevraagd in welk(e) woningtype(n) men het meest interesse heeft. Figuur 3.7: Gemeente Edam-Volendam. Interesse van jongeren die in Edam willen (blijven) wonen voor woningtypen beoogd bouwprogramma Keetzijde Grondgebonden koopwoning ( ) Huurappartement (> 700) Grondgebonden koopwoning (> ) Bouwkavel Koopappartement Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 18

23 Zoals verwacht mocht worden op basis van het eigen wensprofiel van de jongeren, heeft men de meeste interesse voor de grondgebonden koopwoning tussen en Als tweede is men het meest geïnteresseerd in het huurappartement. Hoewel de jongeren zelf in eerste instantie een appartement in de sociale huur wensen, lijkt men dus een huurappartement in de vrije sector wel als een alternatief te zien. Op grond van het eerdere wensprofiel (waaruit blijkt dat een aanzienlijk deel interesse heeft om zelf een woning te bouwen) valt de daadwerkelijke interesse voor een kavel in Keetzijde tegen. Hier kunnen meerdere redenen aan ten grondslag liggen, bijvoorbeeld: zelfbouw is op dit moment nog een concrete wens voor de korte termijn, de locatie speelt een grote rol bij de keuze voor een kavel. In dat tweede geval ziet men Keetzijde niet als een locatie om een woning te gaan bouwen. Meningen over de beoogde kwaliteiten van Keetzijde Aan de jongeren die in Edam willen (blijven) wonen is gevraagd hoe zij aankijken tegen Keetzijde. In onderstaande tabel is te zien wat voor de huidige inwoners als recente vertrekkers uit Edam de belangrijkste plus- en minpunten zijn van Keetzijde. Het aantal plusjes / minnetjes geeft het belang van dit aspect aan. Verder geeft 13% aan dat zij alles aan het plan aansprekend vinden (en dus geen minder aansprekende punten kan benoemen). Tabel 3.4: Gemeente Edam-Volendam. Belangrijkste plus- en minpunten van Keetzijde volgens jongeren die in Edam willen (blijven) wonen Pluspunten Minpunten Ligging ten opzichte van Edam +++ Woningaanbod is te duur --- Ligging in het groen +++ Het duurt nog lang voordat de wijk af is --- Ligging in waterrijke omgeving +++ Ontsluiting van de wijk loopt via Broeckgouw --- Aanbod nieuwbouw koopwoningen ++ Locatie is te ver van de voorzieningen -- Aanbod nieuwbouw huurwoningen ++ Woningen staan te dicht op elkaar - Speelse opzet van de wijk + Ik heb geen interesse in nieuwbouw - Ligging ten opzichte van Volendam + De afstand tot Edam is te groot - De locatie ligt te dicht bij Volendam - Bron: Woonwensenonderzoek Keetzijde Companen (2014). Vooral de ligging ten opzichte van Edam wordt door veel mensen als een positief punt gezien (81%). Maar ook de groene- en waterrijke omgeving van Keetzijde spreekt de jongeren aan. Het woningaanbod is volgens de jongeren niet het meest aansprekende aspect van de plannen. Minder dan de helft vind het koop- en / of huuraanbod een aansprekend kenmerk van de locatie. De meeste kritiek is er op het beoogde prijsniveau van Keetzijde. Ondanks dat het woningaanbod voor veel mensen wel aansluit bij hun wensen (zie paragraaf 3.3), vindt men de prijzen dus toch aan de hoge kant. Voor veel mensen is de lange tijd dat het nog duurt voordat de wijk af is ook een belangrijk minpunt. Bij de open antwoorden is bovendien genoemd dat sommige mensen wel interesse hadden voor Keetzijde, maar dat men inmiddels elders een woning heeft gekocht, omdat het te lang duurt voordat de woningen gebouwd worden. Een derde belangrijk punt van kritiek is de ontsluiting via De Broeckgouw. Overigens vindt maar een klein deel de afstand tot de rest van Edam een bezwaar. 3.4 Resumé Het grootste deel van de jongeren die in Edam willen blijven wonen, of er willen terugkeren (in het geval van een deel van de recente vertrekkers), staat open voor een nieuwbouwwoning (92%) /g Woningmarktonderzoek Keetzijde 19