Hoogeveense peuterspeelzalen werken met een zorgleidster; een plan van aanpak voor de pilot 1 augustus 2006 t/m 31 december 2007

Transcriptie

1 Hoogeveense peuterspeelzalen werken met een zorgleidster; een plan van aanpak voor de pilot 1 augustus 2006 t/m 31 december 2007 Inleiding. In dit plan wordt een aanpak van een pilot beschreven voor het werken met een zorgleidster binnen peuterspeelzalen. Deze pilot beslaat de periode van 1 augustus 2006 t/m 31 december Aan de hand van de in deze pilot opgedane ervaringen zullen ook aanbevelingen worden gedaan voor de vormgeving van een bredere zorgstructuur voor kinderen van 0-6 jaar, zodat er een keten in zorg ontstaat voor kinderen in de voor- en vroegschoolse periode. Op provinciaal niveau wordt een expertisecentrum ontwikkeld waarbij Jeugdzorg Drenthe de expertise van haar deskundigen beschikbaar stelt voor derden. De pilot zorgleidster sluit naadloos bij dit initiatief aan. We verwachten dat door middel van de voorgestelde aanpak een positieve bijdrage gegeven wordt aan het oplossen van opvoed- en opgroei problematiek van het jonge kind. Aanleiding. De 2-4 jarigen die in de gemeente Hoogeveen naar de peuterspeelzaal gaan worden begeleid door peuterleidsters die geschoold zijn in - het werken met een peutervolgsysteem om de ontwikkeling van alle peuters goed te kunnen volgen - het signaleren van ontwikkelingsachterstanden - het indien nodig maken van handelingsplannen Peuterleidsters zijn professionele signaleerders. Door hen is aangegeven dat zij behoefte hebben aan een persoon die specifieke deskundigheid heeft t.a.v. peuters, die hen kan ondersteunen, ook in de contacten met ouders, en die kennis heeft van de sociale kaart en de verwijzingsmogelijkheden in de regio. Peuterleidsters geven aan het soms moeilijk te vinden om te bepalen wanneer nu welke actie nuttig en in het belang van het kind is. Deze vraag is aanleiding voor de gemeente geweest om initiatief te nemen. Dit plan is het resultaat hiervan. 1

2 Hoe de situatie nu is. Feitelijke gegevens Momenteel zijn er 62,5 peutergroepen in de gemeente, verdeeld over 14 locaties. In totaal werken er zo n 42 leidsters bij de beide Stichtingen voor peuterspeelzaalwerk (SPGH en SPBH). Het aantal peuters dat het laatste half jaar met een sociaal medische indicatie is ingestroomd bedraagt 59. Structuur: eerste vraagbaak De peuterleidster vormt een tandem met de wijkverpleegkundige (JGZ Icare). De wijkverpleegkundige signaleert vanuit een JGZ gericht kindvolgsysteem en heeft doorgaans goede contacten met de ouders die ze ziet op het consultatiebureau. De peuterleidster en wijkverpleegkundige versterken elkaars deskundigheid. De wijkverpleegkundige is regelmatig aanwezig (1 keer per maand dorpen/per 2 maand kern in de vorm van een inloopspreekuur in de speelzaal) om contact te leggen of onderhouden met ouders en/ of kind en af te stemmen met de peuterleidster. Structuur: Buurtnetwerk Peuterleidster, wijkverpleegkundige en ouder/verzorgers kunnen zo samen bepalen welke stappen gezet worden als een kind in zijn/haar ontwikkeling wordt bedreigd. Structuur: verwijzing In sommige wijken en dorpen in de gemeente wordt gewerkt met zgn. buurtnetwerken; deze zijn gericht op het afstemmen van acties richting gezinnen en kinderen als het gaat om zorgen op het terrein van gedrag, sociaal emotionele ontwikkeling en gezinssituatie. Wanneer er grote zorgen zijn t.a.v. de ontwikkeling van een peuter en de peuterspeelzaal en ouders zich afvragen waar deze peuter het beste geplaatst kan worden kan deze(met toestemming van de ouders) worden ingebracht in de Adviescommissie Moeilijk Plaatsbare Kinderen (AMPK). Wat we willen verbeteren. We willen de peuter en de ouders/verzorgers tijdig en zo vroeg als nodig is kwalitatief goed passende zorg bieden, indien gewenst via een juiste en tijdige verwijzing. Als eerste stap daartoe zijn enkele jaren geleden de inloopspreekuren van de wijkverpleegkundigen op de peuterspeelzalen in het leven geroepen. In de praktijk loopt de samenwerking op de ene locatie beter dan op de andere. Dit punt verdient aandacht en verdere verbetering. Voor een tijdige verwijzing is het nodig dat er goed gesignaleerd en goed afgestemd wordt tussen instellingen zodat zonodig direct verwezen kan 2

3 worden. We willen dit enerzijds doen door procedures onder de loep te nemen en anderzijds door peuterleidsters te ondersteunen door de mogelijkheid te bieden een zorgleidster in te schakelen. De zorgleidster heeft (zie ook bijlage profiel zorgleidster): 1. ervaring in het werken met peuters, 2. kennis van de ontwikkeling van peuters, ook daar waar extra zorg nodig is, 3. ontwikkelt nauwe samenwerking met de multidisciplinaire team van het Kinder Dag Centrum de Krullekoare, het multidisciplinaire team van Het Medisch Kinderdagcentrum (MKD) en/ of het expertisecentrum, 4. heeft kennis en contacten met instellingen die een bijdrage kunnen leveren aan specifieke zorgsituaties rondom peuters, 5. beschikt over communicatieve vaardigheden (o.a. om de zo belangrijke oudergesprekken te voeren). Hoe we willen dat de situatie wordt. We willen graag dat; 1. Peuters (en hun ouders) tijdig, snel en adequaat een steuntje in de rug krijgen op het moment dat dat nodig is (versterking opvoedingsondersteuning). 2. Peuterleidsters zich gesteund weten in de zorg voor hun peuters en daardoor competenter worden. Ze weten wat ze zelf kunnen, waar hun grenzen liggen en waar ze derden kunnen/ moeten inschakelen. 3. Adequate verwijzing indien nodig plaats kan vinden; alle professionele hulp die in de gemeente beschikbaar is wordt ook benut als dat nodig is. Toegankelijker maken o.a. door korte lijnen en korte procedures. Hoe we het willen organiseren. Een pilotperiode starten van 1 aug jan waarin de volgende ontwikkelingen worden vorm gegeven; 1. Er wordt een zorgleidster beschikbaar gesteld voor 6-8 uren per week die onder operationele en functionele verantwoordelijkheid van de coördinatoren van de peuterspeelzalen werkzaam is. De zorgleidster werkt onder eindverantwoordelijkheid van een stuurgroep en onder professionele verantwoordelijkheid van het MKD. 2. De stuurgroep bestaat uit: bestuurlijke vertegenwoordiging van de betrokken partijen; Icare, SPBH, SPGH, Jeugdzorg Drenthe, Kobalt en gemeente Hoogeveen. De stuurgroep geeft inhoudelijk en beleidsmatig de pilot verder vorm en is verantwoordelijk voor de voortgang, de beschrijving van de protocollen en de toetsing. De kwestie van de verantwoordelijkheden tussen de diverse instellingen wordt geregeld in een convenant. 3

4 Verwachtingen van de peuterspeelzaalleidster en van de zorgleidster De werkzaamheden van de peuterleidster zijn vooral preventief van aard. We verwachten dat - ze het peutervolgsysteem van alle peuters bijhoudt - ze initiatieven neemt die passend zijn voor de situatie; dus pro-actief is - dat ze overleg pleegt met de wijkverpleegkundige over zorgpeuters en eventueel gemaakte afspraken bijhoudt en opvolgt - eventueel gemaakte afspraken met ouders bijhoudt en opvolgt - de spelobservatie (PDO) voor het kind waar ze advies over wil invult (of iets anders dat wordt afgesproken) - ze overlegt met de coördinator van de stichting waarvoor ze werkzaam is alvorens een beroep te doen op de zorgleidster. Zo mogelijk zal de peuterleidster een concept-handelingsplan maken om voor te leggen aan de zorgleidster. Van de zorgleidster verwachten we dat ze; - zich verdiept in het betreffende kind door de beschikbare informatie goed door te nemen en eventueel zelf het kind te observeren - samen met de peuterleidster een handelingsplan maakt c.q. aanvult - de peuterleidster ondersteunt in oudergesprekken, samen met de peuterleidster of alleen oudergesprekken voert - andere instellingen inschakelt als dat nodig is (altijd i.o.m de ouders) - de verdere voortgang en de ontwikkeling van de ingebrachte peuters volgt en indien nodig zelf met voorstellen komt richting de peuterleidster - ze zelf aanvragen die met derden te maken hebben organiseert en (administratief) afhandelt. - de competenties van de peuterleidsters stimuleert Ook verwachten we dat ze een pro-actieve houding heeft zodat tijdens de pilot waar dat wenselijk en nuttig is, onvoorziene zaken opgepakt worden. Van de stuurgroep verwachten we het volgende. De stuurgroep is verantwoordelijk voor de uitwerking van; - een duidelijke taak en functieomschrijving van de zorgleidster op basis van de profielschets - een duidelijk en werkbaar protocol waarin de te zetten stappen door en de verantwoordelijkheden van een ieder (groepsleidster, zorgleidster, ouders, coördinator) helder zijn, - een beschrijving van de sociale kaart (instellingen en personen), - de voortgang van de pilot bewaken, - een beschrijving van de methodiek van de pilot - monitoring en eindevaluatie van de vast te stellen feitelijke gegevens. 4

5 Wat we aan het eind als concrete resultaten willen zien en wat er voor nodig is bij de start vast te leggen. Resultaten; - een duidelijk en werkbaar protocol, waarin de te zetten stappen en verantwoordelijkheden van een ieder (peuterleidster, zorgleidster, coördinator en ouders) helder zijn - een toename van de competenties van de leidster, d.w.z. zelfstandig handelingsplannen op te stellen, oudergesprekken voeren, - een effectieve (zo nodig een aantoonbaar versnelde) procedure van signalering naar verwijzing - een sociale kaart gericht op de peuterleeftijd - een stroomdiagram waarin zichtbaar wordt welke instelling waarvoor verantwoordelijk is - een knelpuntenanalyse van de situatie aan het eind van de pilot - aanbevelingen voor versterking van de verdere zorgstructuur voor kinderen en hun ouders van 0-6 jaar - overdraagbare methodiek. Gedurende de pilot zal moeten blijken hoe het werk van de peuterleidster en de zorgleidster zo georganiseerd kan worden dat de beschikbare uren optimaal worden benut en er zo effectief mogelijk wordt gewerkt. Dit kan betekenen dat het nuttig en wenselijk is dat bestaande procedures en werkwijzen aangepast worden zodat kinderen en hun ouders zo snel mogelijk worden geholpen. Wat vanaf de start vastgelegd moet worden; 0-meting - aantal leidster, peuters, groepen en locaties en dan met name het percentage zorgpeuters volgens soc. medische indicatie, aantal peuters dat wordt voorgelegd aan de zorgleidster en de aard van de signalen - huidige procedure van signalering naar verwijzing - 5

6 Wat het kost gedurende de pilotperiode (1 augustus december 2007) Uit gemeentelijke middelen wordt gefinancierd; - De zorgleidster voor 6 a 8 uur per week; Coördinatie stuurgroep 7uur X 6 stuurgroepen 4.200(excl btw) - Inloopspreekuren wijkverpleegkundige op peuterspeelzaal Uit provinciale middelen wordt gefinancierd; - Inhoudelijke coaching zorgleidster door MKD; 2 uur per maand: 15mnd x 2uur=30 uur x 85 euro Vaardigheidsvergroting per peuterspeelzaalleidsters 7,5 uur per leidster: 7,5 uur x 42 leidsters= 315 uur x 18,25 euro Vastleggen beschrijvingen protocollen, methodiek en evaluatie 65 uur 6.500(excl btw) Totale kosten 1 augustus december (excl btw) 6