Opvoedingsondersteuning 1. Michel Vandenbroeck Vakgroep Sociale Agogiek UGent

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Opvoedingsondersteuning 1. Michel Vandenbroeck Vakgroep Sociale Agogiek UGent"

Marleen de Backer
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Opvoedingsondersteuning 1 Michel Vandenbroeck Vakgroep Sociale Agogiek UGent

2 Opvoedingsondersteuning? Deel 1: Enkele definities om tot een visie te komen Deel 2 Beleid en praktijk in Vlaanderen

3 Wat is opvoedingsondersteuning voor jou?

4 Wat is opvoedingsondersteuning? Plaatsing in een CKG of pleeggezin? Kinderopvang? Advies over schoolkeuze door CLB? Heraanleg van de woonomgeving? Babysit dienst van de Gezinsbond? Zappy Baby Community? Beurs voor tweedehands kinderkleding? Supernanny?

5 Enkele definities Gezinsondersteuning staat voor het geheel van alle (beleids)maatregelen en voorzieningen die gericht zijn op het bevorderen van het welzijn van gezinnen en gezinsleden, waarbij activiteiten gericht op de voor de opvoeding relevante contextfactoren (bijvoorbeeld partnerrelatie, sociaal-economische situatie, woonsituatie, ), naast opvoedingsondersteuning deel uitmaken van de gezinsondersteuning Vandemeulebroecke, L. & Nys, K. (2002)

6 Enkele definities Onder opvoedingsondersteuning begrijpen we al de activiteiten die tot doel hebben de opvoedingssituatie van kinderen te verbeteren, met andere woorden, opvoeders helpen opvoeden. Hermanns, J. (1992) Opvoedingsondersteuning is een verzamelterm voor interventies (licht pedagogische hulp) die het opvoedingsproces kunnen ondersteunen. Terpstra, L. & Van Dijcke, A. (1998)

7 Enkele definities De laagdrempelige gelaagde ondersteuning van opvoedingsverantwoordelijken bij de opvoeding van kinderen (Decreet Opvoedingsondersteuning, 2007) En wat dunkt u?

8 Residueel Doelgroepgericht Structureel Universeel Visie op opvoedingsondersteuning Nadruk op ouderlijke verantwoordelijkheid Nadruk op gedeelde verantwoordelijkheid

9 Idee over het goede leven Geen normering Visie op opvoedingsondersteuning Nadruk op ouderlijke tekorten Nadruk op ouderlijke competenties

10 Functies van opvoedingsondersteuning Voorlichting of informatieverstrekking Instrumentele steun Emotionele steun Advies Training Social support Vroegtijdige detectie Signalering aan beleid

11 En de context? Uren alleen met kind 25% 20% 15% 10% 5% 0% 0u 1u 2u 3u 4u 5u 6u 7u 8u 9u 10u 11u 12u 13u 14u 15u

12 En de context? Contacten met andere ouders 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0%

13 En de context? 25% 20% 15% 10% 5% praktische steun emotionele steun informatieve steun 0%

14 Spanningsvelden Residueel structureel Ouderlijke of gedeelde verantwoordelijkheid Ouderlijke competenties of tekorten Verbijzondering of diversiteit van de normaliteit Dus: positionnering is noodzakelijk + wie definieert?

15 Visie op OO: relatie met socio-politiek Ontstaan eind 18de eeuw Industrialisering Armoede Classe laborieuse, classe dangereuse Liberale welvaartsstaat Behoeften van kinderen verschillend van volwassenen Het fragiele kind en de (dubbel) verantwoordelijke moeder Beleid gebaseerd op wantrouwen

16 De individualisering van sociale problemen / Constructies van gender / Het belang van het kind / Constructies van kinderen / Constructies van ouders / Politieke context / Economische context / Wetenschap Kindersterfte als sociaal probleem Arbeidskrachten en soldaten nodig Eugenetica Profylaxe

17 De individualisering van sociale problemen / Constructies van gender / Het belang van het kind / Constructies van kinderen / Constructies van ouders / Politieke context / Economische context / Wetenschap Schools falen als sociaal probleem Intellectuele krachten nodig Ontwikkelingspsychologie

18 De activerende welvaarsstaat Giddens (1998): de sociale investeringsmaatschappij Crawford (2003): de contractuele welvaartsstaat Loic Wacquant (2007): The transitie van welvaartsstaat naar strafstaat Wijzen op veranderende relatie tussen gezin en overheid

19 Voorbeeld: Frankrijk Preventie van adolescente delinquentie Herfst 2005: rellen Herfst 2005: Rapport van INSERM Commissie Benisti 2010: Rapport Bockel Nieuwe wetten over social werk en opvoedingsondersteuning

21 Recente veranderingen Frankrijk

23 Prestatie Voorbeeld: Vlaanderen (PISA) Finland Vlaanderen Mate van ongelijkheid

24 Voorbeeld: Vlaanderen Kleuterparticipatie Maar: Vlaanderen uitzonderijk hoge toegankelijkheid en gratis kleuterschool, +98% Onderwijskloof start op jonge leeftijd Verlaging schoolplicht? Probleem van ouders, van school of van aansluiting? Wie heeft het recht (de macht) om het probleem te definiëren?

25 Een voorstel van definitie De activiteiten die gezinsleden ervaren als ondersteunend of aanvullend bij de opvoeding. Zij zijn een onderdeel van de maatschappelijke dienstverlening aan ouders en kinderen, uitgaande van de erkenning van het recht van ouders op respect voor hun prive- en gezinsleven, en de erkenning van het recht van kinderen op respect voor hun privé en gezinsleven. Maria Bouverne De Bie, 2000

26 Een voorstel van definitie Structureel (cfr grondrecht) Progressive universalism Dialogaal (incl definitie van het goede leven ) Gedeelde verantwoordelijkheid Transitionele ruimte tussen publiek en privaat

27 Een voorstel van definitie Steun versus hulp Vraaggestuurd? Versnippering? Preventie van de preventie van de preventie? Intentionaliteit Betekenisverlening van ouders? Systematich op ouders gericht Gedeelde opvoedingsverantwoordelijkheid? Elke afbakening = oordeel

Vergelijkbare documenten

Samenwerkingskansen ter versterking van de optimale ontwikkeling en gezondheid van kleuters

Samenwerkingskansen ter versterking van de optimale ontwikkeling en gezondheid van kleuters Myriam Vanoudenhove VWVJ/VCLB Melissa Peeters VCLB Monica Bulcke VWVJ Zorg om de jeugd in Vlaanderen Departement