What s up Zuiderzeeland?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "What s up Zuiderzeeland?"

Transcriptie

1 What s up Zuiderzeeland? biologie praktische opdracht, 4hv Naam: Klas: In dit onderdeel ga je zelf met je groepje aan de slag. Bij de theoretische opdracht heb je geoefend in het werken met de microscoop en heb je diverse waterdiertjes nader bekeken. Bij deze praktische opdracht ga je hiermee praktisch aan de slag. In overleg met je docent wordt de klas in groepjes verdeeld. Samen gaan jullie een stukje opppervlaktewater onderzoeken. Met behulp van een hoofdvraag en een aantal deelvragen ga je het onderzoek uitvoeren. Het volgende stappenplan helpt je stap voor stap bij het opzetten en uitvoeren van zo n onderzoek. Stappen van onderzoek 1. oriëntatie: bedenken van een onderwerp; 2. opstellen van de hoofdvraag met deelvragen; 3. maken van een onderzoeksplan; 4. verzamelen van informatie; 5. verwerken van informatie; 6. beantwoorden van deelvragen en hoofdvraag en trekken conclusies; 7. presenteren van de onderzoeksresultaten en conclusies; 8. reflectie op het onderzoek. Aan de hand van een voorbeeld zullen we het stappenplan uitleggen. 1

2 Voorbeeld stappenplan Praktische Opdracht Stap 1 De oriëntatie Piet en zijn team werken samen aan een van de modules van What s up Zuiderzeeland. Na het bezoeken van de site van Waterschap Zuiderzeeland en het maken van de introductiemodule biologie, willen zij meer te weten komen over een bepaalde natuurlijk gebied in Flevoland. Figuur 1 water met oever Stap 2 Onderzoeksvraag en deelvragen Piet gaat een onderzoek doen naar de waterkwaliteit van oppervlaktewater in de buurt. De vragen die je moet beantwoorden om de hoofdvraag te kunnen beantwoorden noem je deelvragen. Piet en zijn team bedenken de volgende hoofdvraag en deelvragen: Hoofdvraag Heeft beweging in het water invloed op de waterkwaliteit? De hypothese is het antwoord dat je geeft op de hoofdvraag voordat je het onderzoek hebt gedaan. Door het doen van onderzoek test je of jouw hypothese klopt of niet! 2

3 Deelvragen Hoe snel stroming is er in de sloot? Welke organismen komen voor in de sloot? Hoeveel verschillende soorten organismen komen er voor in de sloot? Hoeveel organismen tref ik aan een verder vergelijkbare sloot, maar zonder stroming? Tip: Een vraag waar je meteen al het antwoord op weet is geen goede hoofdvraag of deelvraag! Stap 3 Het onderzoeksplan Piet en zijn team willen informatie verzamelen om hun onderzoeksvragen te beantwoorden. Zij zijn van plan dit op de volgende manieren te doen: - In de mediatheek, de bibliotheek en op internet gaan ze op zoek naar boeken en determinatietabellen die gebruikt kunnen worden om de verschillende organismen in de sloot te onderzoeken. - Zij doen een veldonderzoek Tip: Maak samen goede afspraken. Leg duidelijk vast wie wat doet! Stap 4 Informatie verzamelen Piet wil zoveel mogelijk betrouwbare informatie met zijn team verzamelen. - Zij selecteren meerdere sloten die qua ligging, omgeving, lichtinval, beschutting op elkaar lijken, maar wel verschillen in stroming - Tijdens een veldwerk wordt geprobeerd zoveel mogelijk organismen te benoemen of in ieder geval te onderscheiden. Dit gebeurt in een klein gebied van de sloten, bijv. 1m2 Stap 5 Verwerken van de informatie De tafels in het lokaal liggen bomvol met materiaal. In de afgelopen week hebben Piet en zijn team hard gewerkt, maar ze zijn nog niet in staat om antwoord te geven op hun hoofd- en deelvragen. Zij moeten namelijk eerst nog de informatie ordenen en bewerken. Ook de resultaten van het veldwerk, moeten worden verwerkt en op een kaart ingetekend. Tip: Als je tekst letterlijk overneemt zet je dit tussen aanhalingstekens. Stap 6 Het trekken van conclusies Als Piet en zijn team alles goed hebben gedaan kunnen zijn nu de deelvragen beantwoorden. Het is belangrijk dat zij de verschillende gegevens goed met elkaar gaan vergelijken. Als zij alles op een rijtje hebben staan, kunnen zij conclusies trekken. Dat betekent dat zij met behulp van de deelvragen de hoofdvraag gaan beantwoorden. 3

4 Stap 7 Presenteren Er zijn veel manieren om je onderzoeksresultaten te presenteren. Zo kun je denken aan een kijkdoos, een maquette, een powerpointpresentatie, een poster, een video-opname, een videoclip, een rollenspel, een toneelstuk, een hoorspel, een kaart met een verslag of een spel. Karel en zijn team presenteren dit op een grote tentoonstelling waar alle modules van What s up Zuiderzeeland aan bod komen. Let op: Op de tentoonstelling komen ouders, leerkrachten en medewerkers van Waterschap Zuiderzeeland kijken. Houd rekening met je doelgroep! Stap 8 Reflectie op het onderzoek Piet en zijn team schrijven nu een kort verhaal waarin zij duidelijk maken wat er allemaal goed is gegaan, maar ook die dingen die de volgende keer beslist beter moeten. 4

5 Praktische Opdracht Stap 1 De oriëntatie Ons onderwerp is: Stap 2 Onderzoeksvraag en deelvragen Hoofdvraag Hypothese Deelvragen Stap 3 Het onderzoeksplan Voorbereiding 1. Ik zit bij dit project in een groepje met (namen): 2. Als onderzoeksgebied(en) is (zijn) ons toegewezen: 3. Kruis aan O Wij mogen zelf onderzoeksitems kiezen. O Wij moeten ons aan een vaste set met onderzoeksitems houden. 5

6 4. De onderzoeksitems van mijn groepje zijn: 5. Wij krijgen wel/niet een cijfer voor dit project. 6. Wij krijgen lessen voor dit project. De inleverdatum is en de presentatie is op. 7. We verzamelen onze informatie op de volgende manieren: Plaats van onderzoek Wat onderzoeken we? Wie onderzoekt het? Let op als je buiten op onderzoek uitgaat: haal geen gevaarlijke stunts uit; let goed op het verkeer; houd rekening met andere weggebruikers, houd fietspaden en wegen vrij; loop niet zonder toestemming op grond van iemand anders (akkers en weilanden!; ga alleen met kleine groepjes een winkel binnen; gooi afval in prullenbakken of neem het mee, laat alles dus netjes achter; houd rekening met dieren en doe hekken achter je dicht; bij interviews: wees netjes en beleefd. Vraag mensen om toestemming en bedank ze. Stap 4 Informatie verzamelen Verzamel en orden de informatie. Stap 5 Verwerken van de informatie Verwerk de informatie. 6

7 Stap 6 Het trekken van conclusies Antwoord hoofdvraag: Antwoord hypothese: Antwoorden deelvragen: Stap 7 Presenteren We presenteren onze resultaten op de volgende manier: Stap 8 Reflectie op het onderzoek Het volgende ging goed: Het volgende gaan we een volgende keer beter doen: 7

What s up Zuiderzeeland?

What s up Zuiderzeeland? What s up Zuiderzeeland? biologie praktische opdracht, 4vmbo Naam: Klas: In dit onderdeel ga je zelf met je groepje aan de slag. Bij de theoretische opdracht heb je gekeken welke dieren er voorkomen in

Nadere informatie

What s up Zuiderzeeland?

What s up Zuiderzeeland? What s up Zuiderzeeland? biologie praktische opdracht, 2vmbo Naam: Klas: In dit onderdeel ga je zelf met je groepje aan de slag. Bij de theoretische opdracht heb je gekeken welke dieren er voorkomen in

Nadere informatie

What s up Zuiderzeeland? aardrijkskunde, praktische opdracht

What s up Zuiderzeeland? aardrijkskunde, praktische opdracht What s up Zuiderzeeland? Aardrijkskunde praktische opdracht praktisch onderzoek in zuiderzeeland 2&4 vmbo Naam: Klas: In dit onderdeel ga je zelf met je groepje op onderzoek. Je hebt geleerd dat Waterschap

Nadere informatie

What s up Zuiderzeeland? maatschappijleer/geschiedenis praktische opdracht

What s up Zuiderzeeland? maatschappijleer/geschiedenis praktische opdracht What s up Zuiderzeeland? Maatschappijleer/ geschiedenis praktische opdracht, 2hv Naam: Klas: Geschiedenis CHRONOLOGIE In dit onderdeel ga je zelf met je groepje op onderzoek. Je hebt geleerd dat de geschiedenis

Nadere informatie

What s up Zuiderzeeland? aardrijkskunde, praktische opdracht

What s up Zuiderzeeland? aardrijkskunde, praktische opdracht What s up Zuiderzeeland? Aardrijkskunde praktische opdracht praktisch onderzoek in zuiderzeeland 4 HV Naam: Klas: In dit onderdeel ga je zelf met je groepje op onderzoek. Je hebt geleerd dat Waterschap

Nadere informatie

What s up Zuiderzeeland? maatschappijleer/geschiedenis praktische opdracht

What s up Zuiderzeeland? maatschappijleer/geschiedenis praktische opdracht What s up Zuiderzeeland? Maatschappijleer/ geschiedenis praktische opdracht, 4hv Naam: Klas: Geschiedenis Chronologie In dit onderdeel ga je zelf met je groepje op onderzoek. Je hebt geleerd dat de geschiedenis

Nadere informatie

Onderzoek doen 1. Algemene start

Onderzoek doen 1. Algemene start Onderzoek doen 1. Algemene start 1 Waar ga je onderzoek naar doen? Wat wil je dus te weten komen? Begin datum + tijd Klaar datum + tijd Oriënteren Voorbereiden Schrijf op: 1. Ik ga een onderzoek naar 2.

Nadere informatie

Lesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk

Lesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk Lesbrief: Beroepenmagazine Thema: Mens & Dienstverlenen aan het werk Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding In de lesbrieven van het thema Aan het werk hebben jullie

Nadere informatie

Hoe voer ik een onderzoek uit? Een stappenplan om te helpen een onderzoek uit te voeren.

Hoe voer ik een onderzoek uit? Een stappenplan om te helpen een onderzoek uit te voeren. Hoe voer ik een onderzoek uit? Een stappenplan om te helpen een onderzoek uit te voeren. Bij het doen van onderzoek onderscheid je vier fasen: 1 De fase van voorbereiding 2 De fase van uitvoering 3 De

Nadere informatie

Praktijkboek CKV onderzoek

Praktijkboek CKV onderzoek Praktijkboek CKV onderzoek Actief onderzoekend Nieuwsgierig naar kunst Praktijkboek CKV onderzoek, edumap.nl 1 Voorblad Inhoudsopgave, totaal pagina s inclusief 1 invulschema s Stappenplan voor CKV onderzoek

Nadere informatie

Onderzoeksboekje. Klas: Namen:

Onderzoeksboekje. Klas: Namen: Onderzoeksboekje Klas: Namen: De onderdelen van de onderzoekscyclus: 1. Introductie 2. Verkennen 3. Opzetten onderzoek 4. Uitvoeren onderzoek 5. Concluderen 6. Presenteren 7. Verdiepen/verbreden 2 Science

Nadere informatie

Introduceren thema Voeding en Bewegen. Wat doe je als leerkracht? Omschrijving van de opdracht: Thema: Voeding en bewegen

Introduceren thema Voeding en Bewegen. Wat doe je als leerkracht? Omschrijving van de opdracht: Thema: Voeding en bewegen Natuur & Techniek Mijn lijf: Voeding en bewegen Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Voeding en bewegen In dit thema staan de volgende hogere orde denkvragen centraal rondom voeding en bewegen:

Nadere informatie

SECTORPROJECT 4 VMBO - T

SECTORPROJECT 4 VMBO - T SECTORPROJECT 4 VMBO - T 2016-2017 handleiding leerlingen inhoud: inleiding stappenplan logboek beoordelingsformulier tijdpad 1 INLEIDING SECTORPROJECT VOOR 4 VMBO-T Alle leerlingen van het vmbo theoretische

Nadere informatie

Leidraad om een onderzoek te maken dat aan alle voorwaarden van de FLL voldoet.

Leidraad om een onderzoek te maken dat aan alle voorwaarden van de FLL voldoet. Leidraad om een onderzoek te maken dat aan alle voorwaarden van de FLL voldoet. Verwonderen.. Werkvorm Welk plaatje voelt warmer of kouder aan? Noteer dit Controleer met infrarood thermometer Wat gaat

Nadere informatie

hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek

hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek Groep 7 & 8 Team van maximaal 4 leerlingen Leerling materiaal TECHNIEK TOERNOOI hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek Verdeel de rollen Je werkt in een groepje van vier leerlingen. Iedereen in je groepje

Nadere informatie

N a t u u r e n t a a l

N a t u u r e n t a a l N a t u u r e n t a a l Thema / onderwerp Deze les staat in het teken van mondeling taalonderwijs: het uitbrengen van een verslag. Het onderwerp is voedsel van dieren. De groepjes bestaan uit 3 a 4 leerlingen.

Nadere informatie

Sectorwerkstuk 2010-2011

Sectorwerkstuk 2010-2011 Sectorwerkstuk 2010-2011 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------

Nadere informatie

kinderrechten Aardrijkskunde kinderrechten gehoord? Met welke kinderrechten hebben zij te

kinderrechten Aardrijkskunde kinderrechten gehoord? Met welke kinderrechten hebben zij te Aardrijkskunde kinderrechten Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Kinderrechten In dit thema staat de volgende hogere orde denkvraag centraal: Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen

Nadere informatie

Tweede wereldoorlog:

Tweede wereldoorlog: geschiedenis Tweede wereldoorlog: Een bekende Omschrijving van de opdracht: Wat doe je als leerkracht? Introductie Thema: Tweede Wereldoorlog: een bekende Introduceren thema Tweede Wereldoorlog: een bekende

Nadere informatie

WikiKids Atlas. Lerarenhandleiding Project WikiKids Atlas

WikiKids Atlas. Lerarenhandleiding Project WikiKids Atlas WikiKids Atlas Lerarenhandleiding Project WikiKids Atlas 1. Inhoudsopgave. 1. Inhoudsopgave. p. 43 2. Inleiding. p. 44 3. Uitleg en kerndoelen WikiKids Atlas. p. 46 3.1. Inleiding. p. 46 3.2. Uitleg WikiKids.

Nadere informatie

eigen woonplaats Oorlog: geschiedenis in de geschiedenis monumenten hebben te maken met oorlogen? Welke oorlogen

eigen woonplaats Oorlog: geschiedenis in de geschiedenis monumenten hebben te maken met oorlogen? Welke oorlogen geschiedenis Oorlog: geschiedenis in de eigen woonplaats Omschrijving van de opdracht: Wat doe je als leerkracht? Introductie Thema: Oorlog: geschiedenis in de eigen woonplaats Introduceren thema Oorlog:

Nadere informatie

SECTORWERKSTUK 4VMBO - T 2014-2015

SECTORWERKSTUK 4VMBO - T 2014-2015 SECTORWERKSTUK 4VMBO - T 2014-2015 handleiding leerlingen inhoud: inleiding stappenplan logboek beoordelingsformulier tijdpad 1 INLEIDING SECTORWERKSTUK VOOR 4 VMBO Alle leerlingen van het vmbo theoretische

Nadere informatie

Handleiding voor de leerling

Handleiding voor de leerling Handleiding voor de leerling Inhoudopgave Inleiding blz. 3 Hoe pak je het aan? blz. 4 Taken blz. 5 t/m 9 Invulblad taak 1 blz. 10 Invulblad hoofd- en deelvragen blz. 11 Plan van aanpak blz. 12 Logboek

Nadere informatie

SECTORWERKSTUK 2013-2014

SECTORWERKSTUK 2013-2014 SECTORWERKSTUK 2013-2014 1 HET SECTORWERKSTUK Het sectorwerkstuk is een verplicht onderdeel voor alle leerlingen uit het Mavo. Het maken van een sectorwerkstuk is een manier waarop je, als eindexamenkandidaat,

Nadere informatie

Het Profielwerkstuk HANDLEIDING I. Organisatie, tijdpad en andere belangrijke informatie. Een handleiding voor Havo en Vwo Mei 2011.

Het Profielwerkstuk HANDLEIDING I. Organisatie, tijdpad en andere belangrijke informatie. Een handleiding voor Havo en Vwo Mei 2011. Het Profielwerkstuk HANDLEIDING I Organisatie, tijdpad en andere belangrijke informatie Een handleiding voor Havo en Vwo Mei 2011 Naam leerling: klas:. Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Organisatie 4 2. De

Nadere informatie

Sectorwerkstuk klas 10 Vmbo-t

Sectorwerkstuk klas 10 Vmbo-t Sectorwerkstuk 2017-2018 klas 10 Vmbo-t Inleiding Dit schooljaar ga je een sectorwerkstuk maken. In deze handleiding lees je waaraan een sectorwerkstuk moet voldoen en hoe je begeleid wordt bij het maken

Nadere informatie

Introduceren thema Broeikaseffect. Startopdracht. gekeken. http://bit.ly/1vqs19u. Thema: Broeikaseffect. laten stoppen? centraal:

Introduceren thema Broeikaseffect. Startopdracht. gekeken. http://bit.ly/1vqs19u. Thema: Broeikaseffect. laten stoppen? centraal: Natuur & Techniek het broeikaseffect Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Broeikaseffect In deze les staan de volgende hogere- orde denkvragen centraal: 1. Hoe zou je het broeikaseffect kunnen

Nadere informatie

energie Natuur & Techniek Bespreek met de kinderen waar in huis allemaal energie voor alleen nadenken over de verschillende soorten energie, maar

energie Natuur & Techniek Bespreek met de kinderen waar in huis allemaal energie voor alleen nadenken over de verschillende soorten energie, maar Natuur & Techniek energie Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Energie In dit thema staat de volgende hogere orde denkvraag centraal: Hoeveel bespaar je met een energiezuinig huis in vergelijking

Nadere informatie

Sectorwerkstuk 2012-2013

Sectorwerkstuk 2012-2013 Sectorwerkstuk 2012-2013 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------

Nadere informatie

Profielwerkstuk 4 MAVO

Profielwerkstuk 4 MAVO Profielwerkstuk 4 MAVO Logboek Het groepje bestaat uit de volgende leerlingen: Klas: Logboek profielwerkstuk blz. 1 Profielwerkstuk 4 MAVO Logboek Planning: 1. Voorbereiding 2. Onderzoeksvraag en deelvragen

Nadere informatie

Beroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo 2015-2016

Beroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo 2015-2016 Beroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo 2015-2016 INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 Opdracht 4 Stappenplan 4 Logboek 8 Overzicht van taken 9 Langetermijnplanning 10 Overzicht informatiebronnen profielkeuze 13 2 INLEIDING

Nadere informatie

Introduceren thema 80 jarige oorlog. Thema: 80 jarige oorlog. centraal: 2. Maak een nieuw eigentijds volkslied.

Introduceren thema 80 jarige oorlog. Thema: 80 jarige oorlog. centraal: 2. Maak een nieuw eigentijds volkslied. Geschiedenis 80 jarige oorlog Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: 80 jarige oorlog In dit thema staan de volgende hogere orde denkvragen centraal: 1. Hoe zou Nederland eruit zien als Nederland

Nadere informatie

Sectorwerkstuk. Theoretische Leerweg. Klas 4 TL/M 2015-2016

Sectorwerkstuk. Theoretische Leerweg. Klas 4 TL/M 2015-2016 Sectorwerkstuk Theoretische Leerweg Klas 4 TL/M 2015-2016 Naam leerling Naam mentor/begeleider Inleiding Met het maken van dit sectorwerkstuk oefen je vaardigheden die je als leerling van het VMBO nodig

Nadere informatie

Profielwerkstuk klas 10 Vmbo-t

Profielwerkstuk klas 10 Vmbo-t Profielwerkstuk 2018-2019 klas 10 Vmbo-t Inleiding Dit schooljaar ga je een profielwerkstuk maken. In deze handleiding lees je waaraan een werkstuk moet voldoen en hoe je begeleid wordt bij het maken hiervan.

Nadere informatie

HANDLEIDING TALENTENQUIZ

HANDLEIDING TALENTENQUIZ HANDLEIDING TALENTENQUIZ STAPPENPLAN TALENTENQUIZ 1. Download alle nodige bestanden van de talentenquiz kleur bekennen met kinderen op de studentenpagina bij de pagina voor de coördinator bedenk & doe

Nadere informatie

Handleiding sectorwerkstuk leerlingen 4 TL PCB

Handleiding sectorwerkstuk leerlingen 4 TL PCB Handleiding sectorwerkstuk leerlingen 4 TL PCB 1 Inleiding Een van de onderdelen van het schoolexamen van de gemengde en theoretische leerweg is het sectorwerkstuk. Hiermee kun je laten zien dat je in

Nadere informatie

Introduceren thema Indeling planten- en dierenrijk. fauna in de wereld. Thema: Indeling planten- en dierenrijk. Dierenrijk.

Introduceren thema Indeling planten- en dierenrijk. fauna in de wereld. Thema: Indeling planten- en dierenrijk. Dierenrijk. Natuur & Techniek indeling planten- en dierenrijk Omschrijving van de opdracht: Wat doe je als leerkracht? Introductie Thema: Indeling planten- en dierenrijk Introduceren thema Indeling planten- en dierenrijk

Nadere informatie

Pilot in de 1HV klassen

Pilot in de 1HV klassen Pilot in de 1HV klassen 4 dagdelen (totaal 16 uur) 1 e dag Uitleg project, basis uitleg zintuigen Uitvoeren practica met verschillende stappen van het onderzoek 2 e dag Uitleg herhaling onderzoekscyclus,

Nadere informatie

Workshop. Dataverzameling. Van onderzoeksvraag naar data

Workshop. Dataverzameling. Van onderzoeksvraag naar data Workshop Dataverzameling Van onderzoeksvraag naar data Even voorstellen: Suzanne van de Groep 24 jaar Promovendus (PhD-kandidaat) Universiteit Leiden Hoe gaan jongeren met andere mensen om? Hoe werkt dat

Nadere informatie

Wat is een sectorwerkstuk?

Wat is een sectorwerkstuk? Het sectorwerkstuk Wat is een sectorwerkstuk? Bij het sectorwerkstuk gaat het om een vakoverstijgende thematiek die past binnen de sector. Het onderwerp moet gaan over een maatschappelijk relevant thema

Nadere informatie

Sectorproject op De Dijk: leren door te doen! Inleiding: Situatiebeschrijving 3 VMBO-TL: Situatiebeschrijving 4 VMBO-TL:

Sectorproject op De Dijk: leren door te doen! Inleiding: Situatiebeschrijving 3 VMBO-TL: Situatiebeschrijving 4 VMBO-TL: Sectorproject op De Dijk: leren door te doen! Inleiding: Alle leerlingen van het vmbo theoretische leerweg zijn verplicht een sectorproject te doen als onderdeel van het schoolexamen. Met een sectorproject

Nadere informatie

Voorbeeld: Ik werk het liefst met een tweetal.

Voorbeeld: Ik werk het liefst met een tweetal. & OHHUOLQJHQKDQGOHLGLQJ LQOHLGLQJ Het sectorwerkstuk staat voor de deur. Misschien heb je er al slapeloze nachten van, misschien lijkt het je de leukste opdracht van je hele opleiding. Eindelijk iets leren

Nadere informatie

Beroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo

Beroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo Beroepenwerkstuk 3 havo / 3 vwo 2016-2017 INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 Opdracht 4 Stappenplan 4 Logboek 8 Overzicht van taken 9 Planning 10 Informatiebronnen profielkeuze 13 2 INLEIDING In de tweede fase

Nadere informatie

2017/18. Algemene gegevens. Naam:. Klas:. Sector: Werkt samen met: Begeleidend docent:

2017/18. Algemene gegevens. Naam:. Klas:. Sector: Werkt samen met: Begeleidend docent: 2017/18 Algemene gegevens Naam:. Klas:. Sector: Werkt samen met: Begeleidend docent: 1 HET SECTORWERKSTUK Een van de onderdelen van het examen is het sectorwerkstuk. Hierin worden kennis en vaardigheden

Nadere informatie

Introduceren thema Natuurgeweld. tsunami s. centraal rondom natuurgeweld: Thema: Natuurgeweld. laten ontstaan?

Introduceren thema Natuurgeweld. tsunami s. centraal rondom natuurgeweld: Thema: Natuurgeweld. laten ontstaan? Aardrijkskunde Natuurgeweld Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Natuurgeweld In dit thema staan de volgende hogere orde denkvragen centraal rondom natuurgeweld: 1. Wat zou er moeten gebeuren

Nadere informatie

Profielwerkstuk: stappenplan, tips en ideeën

Profielwerkstuk: stappenplan, tips en ideeën Pagina 1 Profielwerkstuk: stappenplan, tips en ideeën Je gaat een profielwerkstuk maken. Dan is euthanasie een goed onderwerp. Het is misschien niet iets waar je dagelijks over praat of aan denkt, maar

Nadere informatie

Tweede wereldoorlog:

Tweede wereldoorlog: geschiedenis Tweede wereldoorlog: Auto s en wegen Omschrijving van de opdracht: Wat doe je als leerkracht? Introductie Thema: Tweede Wereldoorlog: auto s en wegen Introduceren thema Tweede Wereldoorlog:

Nadere informatie

Binnen dit thema wordt aandacht besteed aan het. Introduceren thema Sterren en planeten. centraal rondom sterren en planeten:

Binnen dit thema wordt aandacht besteed aan het. Introduceren thema Sterren en planeten. centraal rondom sterren en planeten: Aardrijkskunde Sterren en planeten Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Sterren en planeten In dit thema staan de volgende hogere orde denkvragen centraal rondom sterren en planeten: 1. Op

Nadere informatie

Maatschappelijke Stages

Maatschappelijke Stages Maatschappelijke Stages Gerrit van der Veen College Inhoudsopgave Inleiding 3 Wat is een Maatschappelijke Stage? 4 De stage 4 Overzicht belangrijke data 6 Hulp bij het zoeken naar stageplekken 7 De eindopdracht

Nadere informatie

Introduceren thema Op vakantie in Europa. centraal rondom vakantie in Europa: Thema: Op vakantie in Europa

Introduceren thema Op vakantie in Europa. centraal rondom vakantie in Europa: Thema: Op vakantie in Europa Aardrijkskunde Op vakantie in europa Omschrijving van de opdracht: Wat doe je als leerkracht? Introductie Thema: Op vakantie in Europa Introduceren thema Op vakantie in Europa In dit thema staan de volgende

Nadere informatie

Introduceren thema Het menselijk lichaam. Thema: Het (menselijk) lichaam. centraal: 1. Maak een vergelijking tussen het menselijk lichaam en het

Introduceren thema Het menselijk lichaam. Thema: Het (menselijk) lichaam. centraal: 1. Maak een vergelijking tussen het menselijk lichaam en het Natuur & Techniek Het (menselijk) lichaam Omschrijving van de opdracht: Wat doe je als leerkracht? Introductie Thema: Het (menselijk) lichaam Introduceren thema Het menselijk lichaam In deze lessen staan

Nadere informatie

naam WERKBLAD in de buurt van de school Bekijk de buurt waar de school staat. Probeer de vragen te beantwoorden.

naam WERKBLAD in de buurt van de school Bekijk de buurt waar de school staat. Probeer de vragen te beantwoorden. WERKBLAD in de buurt van de school Bekijk de buurt waar de school staat. Probeer de vragen te beantwoorden. Ga het vragen. Zoek in boeken en op internet. Schrijf de antwoorden op. Zoek er plaatjes bij.

Nadere informatie

Uitdager van de maand. Natuur & Techniek, groep 8. Algemeen. Titel. Schimmels. Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen

Uitdager van de maand. Natuur & Techniek, groep 8. Algemeen. Titel. Schimmels. Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen Uitdager van de maand Schimmels Natuur & Techniek, groep 8 Algemeen Titel Schimmels Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen Kennis over micro-organismen en schimmels, inzicht in de

Nadere informatie

Beroepenwerkstuk 3 MAVO

Beroepenwerkstuk 3 MAVO Beroepenwerkstuk 3 MAVO 2016 2017 1 INLEIDING Het beroepenwerkstuk: Een van de onderdelen van het programma beroepenoriëntatie in 3 mavo is het maken van een beroepenwerkstuk en het presenteren hiervan

Nadere informatie

Observatie ll interactie leerling

Observatie ll interactie leerling Observatie ll interactie leerling Datum: 16 Mei Student: Carolien Kliffen Student nr.: 500617968 School: PCC Fabritiusstraat Vak: Biologie Lesuur: 4 e uur Klas: 2b3 Docent: Mevr. Klasssen Inleiding Als

Nadere informatie

Leskist THEMA-handleiding Opgeruimd houdt netjes Groep 3 en 4

Leskist THEMA-handleiding Opgeruimd houdt netjes Groep 3 en 4 BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Leskist THEMA-handleiding Opgeruimd houdt netjes Groep 3 en 4

Nadere informatie

Onderzoek naar duurzame ontwikkeling in de groene sector (mbo) Leerlijn mbo

Onderzoek naar duurzame ontwikkeling in de groene sector (mbo) Leerlijn mbo Onderzoek naar duurzame ontwikkeling in de groene sector (mbo) Leerlijn mbo 1 Kaart 1 Duurzame ontwikkeling in de groene sector MBO 1.1 Inleiding Tijdens deze lessen ga je je verdiepen in een aantal duurzaamheidsthema

Nadere informatie

ONDERZOEK DOEN HOE DOE IK DAT? WORKSHOP PLUSWEEK KLAS 1, 2, 3

ONDERZOEK DOEN HOE DOE IK DAT? WORKSHOP PLUSWEEK KLAS 1, 2, 3 ONDERZOEK DOEN HOE DOE IK DAT? WORKSHOP PLUSWEEK KLAS 1, 2, 3 WAAROM ONDERZOEK? Onderzoek doen is een belangrijke wetenschappelijke vaardigheid. Tijdens de plusweek ga je leren hoe je dat moet doen. Je

Nadere informatie

Bepaal eerst de probleemstelling of hoofdvraag

Bepaal eerst de probleemstelling of hoofdvraag Bepaal eerst de probleemstelling of hoofdvraag De probleemstelling is eigenlijk het centrum waar het werkstuk om draait. Het is een precieze formulering van het onderwerp dat je onderzoekt. Omdat de probleemstelling

Nadere informatie

Beroepenwerkstuk 3 MAVO

Beroepenwerkstuk 3 MAVO Beroepenwerkstuk 3 MAVO 2015 2016 1 INLEIDING Het beroepenwerkstuk: Een van de onderdelen van het programma beroepenoriëntatie in 3 mavo is het maken van een beroepenwerkstuk en het presenteren hiervan

Nadere informatie

Fase Ontdek en onderzoek

Fase Ontdek en onderzoek Groep 7 & 8 Team van maximaal 4 leerlingen Leerling materiaal TECHNIEK TOERNOOI de dwalende robot Fase Ontdek en onderzoek Verdeel de rollen Groep 1: Robomind Je werkt in een groepje van vier leerlingen.

Nadere informatie

PROFIELWERKSTUK NAAM --------------------------------------- KLAS ----------------------------------------- CURSUSJAAR

PROFIELWERKSTUK NAAM --------------------------------------- KLAS ----------------------------------------- CURSUSJAAR PROFIELWERKSTUK NAAM --------------------------------------- KLAS ----------------------------------------- CURSUSJAAR 2014-2015 ----------------------------------------- LEERLINGBOEKJE Pagina 1 Bonhoeffer

Nadere informatie

Perspectief 3 e editie 3 hv Project duurzaamheid

Perspectief 3 e editie 3 hv Project duurzaamheid Perspectief 3 e editie 3 hv Project duurzaamheid 1. Start Duurzaam leven is belangrijk. Als we dat niet doen, is de aarde in de toekomst niet meer leefbaar. De gevolgen van onze leefstijl zijn nu al te

Nadere informatie

Deelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek

Deelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek Deelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek In deze deelopdracht ga je het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek onderzoeken. Geerts en van Kralingen (2011) definiëren onderwijsconcept

Nadere informatie

Introduceren thema Wereldgodsdiensten. het dagelijks leven. Startopdracht. Wereldgodsdiensten. Thema: Wereldgodsdiensten.

Introduceren thema Wereldgodsdiensten. het dagelijks leven. Startopdracht. Wereldgodsdiensten. Thema: Wereldgodsdiensten. Aardrijkskunde Wereldgodsdiensten Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Wereldgodsdiensten Binnen dit thema staan de volgende hogere orde denkvragen centraal: 1. Wat zou er gebeuren als een

Nadere informatie

de koude oorlog geschiedenis Tijdens de Koude Oorlog stonden er twee grote machtsblokken kinderen. Maak dan gebruik van het werkboekje (zie bijlage).

de koude oorlog geschiedenis Tijdens de Koude Oorlog stonden er twee grote machtsblokken kinderen. Maak dan gebruik van het werkboekje (zie bijlage). geschiedenis de koude oorlog Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Koude Oorlog In dit thema staat de volgende hogere orde denkvraag centraal: Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen

Nadere informatie

Workshop. Dataverzameling. Van onderzoeksvraag naar data

Workshop. Dataverzameling. Van onderzoeksvraag naar data Workshop Dataverzameling Van onderzoeksvraag naar data Even voorstellen: Suzanne van de Groep 23 jaar Promovendus (PhD-kandidaat) Universiteit Leiden Hoe komt het dat sommige mensen aardiger zijn dan anderen?

Nadere informatie

Presenteren. Oriëntatie

Presenteren. Oriëntatie Oriëntatie Dit ga je doen Je gaat een stand (marktkraam) inrichten om te laten zien wat je gedaan hebt tijdens dit project en wat je eindresultaat is. Je probeert jullie stand zo te maken dat het aantrekkelijk

Nadere informatie

Naam:. Namen groepsleden:... Begeleider:

Naam:. Namen groepsleden:... Begeleider: Naam:. Klas: Namen groepsleden:........ Begeleider: 1 Inleiding In deze projectweek ga je onderzoek doen. Dit onderzoek is ter voorbereiding op het sectorwerkstuk in de vierde klas. Dit boekje is jouw

Nadere informatie

Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen?

Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Zonder dat we het door hebben worden we steeds asocialer. Dit

Nadere informatie

Anders eten. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/60010

Anders eten. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/60010 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres ana calixto 18 May 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/60010 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein

Nadere informatie

PROFIELWERKSTUKBOEKJE

PROFIELWERKSTUKBOEKJE PROFIELWERKSTUKBOEKJE HAVO/ATHENEUM 2012/2013 Naam: Klas: HET PROFIELWERKSTUK LEERLINGENBOEKJE HAVO4/ATHENEUM 5 2012-2013 Een van de onderdelen van het examen is het profielwerkstuk (PWS). In dit werkstuk

Nadere informatie

Logboek Mijn profielwerkstuk

Logboek Mijn profielwerkstuk Logboek Mijn profielwerkstuk naam: profiel: O Techniek O Zorg & welzijn O Economie O Landbouw Begeleider(s): belangrijke dag - Waar/uur Woensdag 12 december 2018 Presentatieavond 4T Albert Verweylaan 19.00-21.00

Nadere informatie

Handleiding bij het maken van een profielwerkstuk. april 2012

Handleiding bij het maken van een profielwerkstuk. april 2012 Handleiding bij het maken van een profielwerkstuk april 2012 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. De tijdlijn 3. De verschillende fasen 4. Onderwerp zoeken 5. Informatie zoeken 6. Nog 10 tips 7. De beoordeling

Nadere informatie

Tweede wereldoorlog:

Tweede wereldoorlog: geschiedenis Tweede wereldoorlog: oorlogsvoertuigen Omschrijving van de opdracht: Wat doe je als leerkracht? Introductie Thema: Tweede Wereldoorlog: Oorlogsvoertuigen Introduceren thema Tweede Wereldoorlog:

Nadere informatie

Lesbrief: Woonwijk van de toekomst Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst

Lesbrief: Woonwijk van de toekomst Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Lesbrief: Woonwijk van de toekomst Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding In de toekomst zal onze samenleving er anders

Nadere informatie

Maatschappelijke Stages

Maatschappelijke Stages Maatschappelijke Stages Inhoudsopgave 3 4 4 6 7 8 11 12 13 15 Inleiding Wat is een Maatschappelijke Stage? De stage Overzicht belangrijke data Hulp bij het zoeken naar stageplekken De eindopdracht en de

Nadere informatie

Wat is een sectorwerkstuk?

Wat is een sectorwerkstuk? Het sectorwerkstuk Wat is een sectorwerkstuk? Bij het sectorwerkstuk gaat het om een vakoverstijgende thematiek die past binnen de sector. Het onderwerp moet gaan over een maatschappelijk relevant thema

Nadere informatie

Hoe weet je wat er van je verwacht wordt?

Hoe weet je wat er van je verwacht wordt? Het Sectorwerkstuk Hoe weet je wat er van je verwacht wordt? Je krijgt een online SWS-boekje. Daarin staat: waarom je een SWS moet maken, wat de eisen zijn waaraan je moet voldoen, wat de planning is.

Nadere informatie

Maatschappelijke Stages

Maatschappelijke Stages Maatschappelijke Stages Inhoudsopgave Inleiding 3 Wat is een Maatschappelijke Stage? 4 De stage 4 Overzicht belangrijke data 6 Hulp bij het zoeken naar stageplekken 7 De eindopdracht en de presentatiemiddag

Nadere informatie

Introduceren thema Áchtbanen. Thema: Achtbanen. centraal: 2. Hoe komt het dat de wagentjes toch op de rails blijven zelfs

Introduceren thema Áchtbanen. Thema: Achtbanen. centraal: 2. Hoe komt het dat de wagentjes toch op de rails blijven zelfs Natuur & Techniek Achtbanen Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Achtbanen In deze les staan de volgende hogere orde denkvragen centraal: 1. Ontwerp een wagentje voor je eigen achtbaan. 2.

Nadere informatie

Bilthoven aan Zee Bilthoven aan Zee

Bilthoven aan Zee Bilthoven aan Zee Bilthoven aan Zee 2016 1 3 4 5 2 6 1 7 Kaart heidepark Bilthoven 2 INLEIDING In het Bilthoven aan Zee project gaan jullie in groepjes aan de slag om het Heidepark, de Biltse Duinen en het Geuldal in kaart

Nadere informatie

Tijdzones. geschiedenis. In dit thema verdiepen kinderen zich in een van de tijdvakken. onderstaand filmpje bekijken over het maken van een digitale

Tijdzones. geschiedenis. In dit thema verdiepen kinderen zich in een van de tijdvakken. onderstaand filmpje bekijken over het maken van een digitale geschiedenis Tijdzones Omschrijving van de opdracht: Introductie Thema: Tijdlijn In dit thema kiezen de kinderen een tijdvak uit om zich verder in te verdiepen. Voor dit tijdvak staat de volgende hogere

Nadere informatie

Werkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard.

Werkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard. Werkvorm: Bekend, Benieuwd en Bewaard. Doel: Eén van jullie groep gaat opschrijven wat jullie al weten over De Tweede Wereldoorlog (bekend). Daarna schrijven jullie op wat jullie graag willen weten over

Nadere informatie

Anders eten. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/60010

Anders eten. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/60010 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres ana calixto 18 mei 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/60010 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs

Nadere informatie

Wat heb je nodig? Fotocamera, pen, papier, KIJKWIJZER galerie/ atelier, SPIEKBRIEF: telefoneren, afspraak maken en vragen maken.

Wat heb je nodig? Fotocamera, pen, papier, KIJKWIJZER galerie/ atelier, SPIEKBRIEF: telefoneren, afspraak maken en vragen maken. BEELDENDE KUNST Bezoek aan galerie of atelier Max. 2 personen Wat heb je nodig? Fotocamera, pen, papier, KIJKWIJZER galerie/ atelier, SPIEKBRIEF: telefoneren, afspraak maken en vragen maken. Wat ga je

Nadere informatie

BIOLOGIE Bovenbouw P.O. Fris viswater

BIOLOGIE Bovenbouw P.O. Fris viswater BIOLOGIE Bovenbouw P.O. Fris viswater x www.dlwbiologie.wordpress.com Oriëntatiefase Het voorkomen van organismen in het oppervlaktewater heeft een directe relatie met de kwaliteit van water. Elk ecosysteem

Nadere informatie

Sectoren. Inhoud. 1. Het sectorwerkstuk. Stappenplan, tips en ideeën Sectorwerkstuk

Sectoren. Inhoud. 1. Het sectorwerkstuk. Stappenplan, tips en ideeën Sectorwerkstuk Ben je op zoek naar een onderwerp voor je sectorwerkstuk? Dan is het misschien interessant voor je. Sectoren Volg je de sector Techniek, dan zit je goed! Want in dit stappenplan kijken we vooral naar de

Nadere informatie

een leeftijdsgenoot uit een

een leeftijdsgenoot uit een Aardrijkskunde Een dag uit het leven van... een leeftijdsgenoot uit een andere cultuur Omschrijving van de opdracht: Wat doe je als leerkracht? Introductie Thema: Andere culturen Introduceren thema Andere

Nadere informatie

van stoffen illustreren

van stoffen illustreren Bouw van stoffen illustreren Keuzeopdracht voor scheikunde bovenbouw vwo Een herhalende opdracht scheikunde over de bouw van stoffen VWO4 Omvang: 5-8 SLU 2013 Universiteit Utrecht: Junior College Utrecht

Nadere informatie

Stappenplan: een spreekbeurt maken

Stappenplan: een spreekbeurt maken Stappenplan: een spreekbeurt maken 1. Dit weet ik al! Dit wil ik nog te weten komen! Maak op een kladblad een woordspin over het onderwerp. Ik noteer sleutelwoorden Schrijf onder je woordspin vragen die

Nadere informatie

Business Ondernemingsplan opstellen en uitvoeren. Inleiding

Business Ondernemingsplan opstellen en uitvoeren. Inleiding Inleiding Nederland heeft meer ondernemers nodig, zeker nu met de economische crises. Jongeren worden in Nederland vooral opgeleid om te werken voor een baas, maar in werkelijkheid wordt 1 op de 8 jongeren

Nadere informatie

Sport en Gezondheid Hoe fit ben ik? Inleiding

Sport en Gezondheid Hoe fit ben ik? Inleiding Inleiding Dat bewegen gezond is, dat weten we. Maar wat is gezonde beweging voor je? Hoeveel beweging heb je nodig? Om antwoord te krijgen op deze vragen en te ontdekken hoe fit je bent, is er de Fitkit.

Nadere informatie

Docentenhandleiding veldwerk

Docentenhandleiding veldwerk Docentenhandleiding veldwerk Inhoudsopgave 2 Les 1 3 Les 2 5 Veldwerk 7 Les 3 Les 4 ~ 1 ~ In deze docentenhandleiding kun je een aantal zaken vinden die over de lessen gaan. Zo kun je steeds een vast aantal

Nadere informatie

ONDERZOEK DOEN. HENK LINDEMAN h.lindeman@aps.nl. Naam Datum

ONDERZOEK DOEN. HENK LINDEMAN h.lindeman@aps.nl. Naam Datum ONDERZOEK DOEN HENK LINDEMAN h.lindeman@aps.nl Naam Datum Onderzoeksvragen; uw keuze voor deze workshop Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen onderzoek doen en gedocumenteerd schrijven? Welke

Nadere informatie

A person who never made a mistake never tried anything new.

A person who never made a mistake never tried anything new. Beroepenproject klas 3 droomberoep A person who never made a mistake never tried anything new. Albert Einstein Naam:.. Klas:. Mentor:.. Schooljaar: 2016-2017 1 Als je droomt, is alles mogelijk. Een droomberoep

Nadere informatie

What s up Zuiderzeeland?

What s up Zuiderzeeland? What s up Zuiderzeeland? techniek theoretische opdracht kernmodule technasium 4HV Naam: Klas: Duurzame Oevers Het kernthema van deze module is het duurzaam maken van de oevers van de vaarten en tochten

Nadere informatie

Praktijkboek CKV onderzoek

Praktijkboek CKV onderzoek Praktijkboek CKV onderzoek Actief onderzoekend Nieuwsgierig naar kunst Inhoud 10 stappen voor de onderzoeksopdracht Overzichtsschema CKV onderzoek Wat ga ik onderzoeken? Invulblad 1 onderwerp en vraag,

Nadere informatie

Opdracht bij een bedrijfsbezoek door leerlingen Een aantrekkelijk bedrijfsbezoek speurtocht door het bedrijf

Opdracht bij een bedrijfsbezoek door leerlingen Een aantrekkelijk bedrijfsbezoek speurtocht door het bedrijf Opdracht bij een bedrijfsbezoek door leerlingen Een aantrekkelijk bedrijfsbezoek speurtocht door het bedrijf Introductie Er gebeuren allerlei activiteiten binnen een technisch bedrijf. Meer dan we ons

Nadere informatie