Conferentie Met Recht Geletterd 29 november De g-factor in uw bedrijf of organisatie

Transcriptie

1 Conferentie Met Recht Geletterd 29 november 2010 De g-factor in uw bedrijf of organisatie

2 Achtergrond G-factor Kadert in toenemende aandacht voor laaggeletterdheid op de werkvloer: Pact van Vilvoorde (2001) engagement van overheid en sociale partners Plan Geletterdheid Verhogen (2005) Competentieagenda (2007) engagement in kader van competentieontwikkeling werknemers in lagere functies Project: in opdracht van Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming door HIVA en Centrum voor Taal en Onderwijs K.U. Leuven 2

3 Vorm en inhoud G-Factor Folder, brochure en interactieve website Sensibilisering: belang van geletterdheid voor werkgevers én werknemers Screening: checklist geletterdheidseisen op de werkvloer Detectie: van laaggeletterdheid Acties: geletterdheid bevorderen doorheen de hele loopbaan geletterdheidsbarrières voorkomen Bedrijfsbeleid: verankering van aandacht voor geletterdheid in het bedrijfsbeleid Aanvullend: financieringsmogelijkheden, beschikbare trainingen, voorbeelden van geletterheidspraktijken in bedrijven en organisaties G-stappenplan 3

4 Belang geletterdheid algemeen Geletterdheid is een sleutelcompetentie: cruciaal om andere competenties te ontwikkelen Vlaanderen is een kenniseconomie: grote behoefte aan geletterde mensen Geletterheidseisen blijven stijgen en worden steeds specifieker: noodzaak van levenslang leren 4

5 Belang voor werkgever Bij bedrijfsontwikkelingen als een snel veranderende markt: competenties van laaggeletterden groeien vaak onvoldoende mee met ontwikkeling in een bedrijf of organisatie. een sterk een concurrentiële markt: laaggeletterden zullen meer moeite hebben om nieuwe vak- en productkennis aan te leren en te voldoen aan hogere eisen m.b.t. kwaliteit of efficiency sterke groei: laaggeletterde nieuwe en ervaren werknemers kunnen minder makkelijk doorgroeien herstructurering of reorganisatie: laaggeletterden zullen meer moeite hebben om zich nieuwe taken eigen te maken. 5

6 Belang voor werkgever Bij competentieontwikkeling van werknemers: laaggeletterden kunnen problemen ondervinden bij bijhouden van vakkennis op de hoogte raken en blijven van de ontwikkelingen in een bedrijf of organisatie zelfstandig kunnen werken samen kunnen werken met collega s klantgericht kunnen werken flexibele inzetbaar kunnen zijn opvolgen van de regelgeving G-test voor bedrijven en organisaties 6

7 Belang van de werknemer minder arbeidsongevallen door een beter begrip van de veiligheidsvoorschriften competentieontwikkeling tijdens de hele loopbaan betere vooruitzichten op promotie minder kans op ontslag meer kansen tot persoonlijke ontwikkeling met een positief gevolg voor de levensloopbaan groei gevoel van eigenwaarde 7

8 Screening van geletterdheidseisen Checklist G-factor op de werkvloer Geletterheidsheidstaken in kaart brengen (lezen, schrijven, cijfermatige gegevens verwerken, grafische teksten verwerken) Digitale verwerking van die taken bepalen Belang bepalen voor functioneren als werknemer (ook toekomstgericht) Frequentie bepalen Mate van ondersteuning bepalen Moeilijkheidsgraad bepalen overzicht van frequente, cruciale informatieverwerkende taken die werknemers zonder ondersteuning uit moeten voeren 8

9 Laaggeletterdheid detecteren Signalen van laaggeletterdheid herkennen Competentiegericht functioneringgesprek Welke taken heb je uitgevoerd? Beschrijf de afzonderlijke stappen die je hebt gezet. Ben je tevreden over het resultaat? Waarover ben je wel of niet tevreden? Waar heb je moeite mee? Waarom ging het mis? Waarom moest je hulp vragen? Kun je in zo n geval altijd hulp vragen? Hoe komt het dat je die instructie/dat voorschrift verkeerd hebt begrepen? Persoonlijk ontwikkelingsplan ook voor laaggeschoolde werknemers 9

10 Beleid voor geletterheidsheidstraining A Wanneer een klein aantal taken boven niveau 1: nagaan of er een alternatieve oplossing voor deze taken te vinden is leidraad Bedrijfsinformatie screenen en aanpassen werknemer(s) extra ondersteuning op de werkvloer bieden B Wanneer en groot aantal taken boven niveau 1: een opleiding op maat organiseren Geletterdheidstrainingen organiseren checklist een passende opleiding zoeken in het reguliere aanbod lijst Aanbieders van geletterdheidstrainingen 10

11 Trainingen richten opde doelgroep Een standaard geletterdstraining is niet geschikt voor de meerderheid van de laaggeletterden: ontbreken van motivatie vaak negatieve schoolervaringen (h)erkennen vaak eigen leerbehoeften niet kunnen zich gestigmatiseerd voelen door het volgen van een geletterdheidstraining hebben vaak moeite om de transfer te maken van wat ze in een cursus leren naar authentieke taken op de werkplek 11

12 Geïntegreerd en contextgebonden G-factor, functioneringsgesprekken en POW's bepalen leerdoelen Realistische en authentieke taken Mogelijkheden voor differentiatie Integratie van vakinhouden en digitale vaardigheden bij informatieverwerkende en -producerende taken Zoveel mogelijk binnen het bedrijf en in werktijd Cursisten betrekken bij de inhoud Permanente en Brede evaluatie (vermijd een schriftelijk examen) 12

13 Goede praktijken Maak de eisen bij aanwerving niet hoger dan nodig voor de functie Neem mogelijke geletterdheidsbarrières bij de aanwerving weg Beschouw werken aan geletterdheid als een normale zaak (competentie geletterdheid = levenslang leren) Werk aan geletterdheid vanaf het onthaal Besteed aandacht aan heldere en aantrekkelijke bedrijfscommunicatie (charter eenvoudig Nederlands) Schakel peters en coaches in Maak bijscholing en demonstraties ervaringsgericht Zorg voor voldoende variatie in het takenpakket van werknemers Verankering de zorg voor geletterdheid in alle aspecten van het bedrijfsbeleid 13

14 Verankering in bedrijfsbeleid BEDRIJF screening bedrijfsinformatie charter eenvoudig Nederlands Communicatiebeleid Veiligheidsbeleid werk- en veiligheidsinstructies toegankelijk maken IT-security verhogen door training digitale vaardigheden WERKPLEK Kwaliteitsbeleid geletterdheid integreren in technische bijscholing preventieve geletterdheidstraining Innovatiebeleid juiste inschatting geletterdheidseisenbij aanwerving HR-beleid aandacht voor geletterdheid binnen competentiegericht functioneringsgesprek WERKNEMERS Opleidingsbeleid Diversiteitsbeleid geletterheidstrainingen in het opleidingsprogramma ervaringsgerichte bijscholing klantgerichtheid verhogen door training communicatieve vaardigheden geletterdheidsbarrières wegnemen bij aanwerving ondersteuning bij geletterdheidstaken op de werkplek 14

15 Wensen voor de toekomst Herkenbare geletterdheidseisen in beroepsprofielen SERV? Geletterdheid koppelen aan de Vlaamse Kwalificatiestructuur? (VKS) vergelijk Screening Laaggeletterdheid VDAB (project CTO en CITO) Preventie: geletterdheid integreren in alle vakken in beroepsopleidingen (project G- kracht + G-coach) 15