ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU

Transcriptie

1 ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU ROC TOP te Amsterdam Financiële beroepen (Financiële beroepen) en Financiële beroepen (Financieel administratief medewerker) Januari, /8

2 BRIN: 30RM Onderzoeksnummer: Onderzoek uitgevoerd in: Oktober, 2014 Conceptrapport verzonden op: 8 januari 2015 Rapport vastgesteld te Utrecht op: 19 januari 2015

3 INHOUD 1 Inleiding Conclusie en vervolg Conclusie Vervolg Resultaten... 5 Bijlagen... 9 Bijlage I Normering kwaliteitsgebieden... 9 Bijlage II Overzicht bc-id Bijlage III Beoordeling indicatoren /8

4

5 1 Inleiding De Inspectie van het Onderwijs voerde op 1 oktober 2014 een onderzoek naar kwaliteitsverbetering uit bij ROC TOP. Dit onderzoek heeft betrekking op de kwaliteit van het onderwijsproces en de opbrengsten. De volgende opleidingen zijn onderzocht: Gebied Opbrengsten bc064 Financiële beroepen Gebied Onderwijsproces 22158, Financiële beroepen (Financiële beroepen) 93200, Financiële beroepen (Financieel administratief medewerker) Leerweg, niveau, locatie Leerweg bol, niveau 3, locatie Oslofjord weg Amsterdam In het onderzoek uitgevoerd in januari 2013 bleek er sprake te zijn van tekortkomingen bij de opleiding Financiële Beroepen (Financieel administratief medewerker). Er waren toen tekortkomingen geconstateerd in de kwaliteit van het onderwijsproces en de opbrengsten. Dit leidde tot de conclusie dat het onderwijs zeer zwak was. In het onderhavige onderzoek naar kwaliteitsverbetering hebben wij ons in het bijzonder gericht op de aspecten die eerder met een onvoldoende waren beoordeeld. Andere aspecten zijn slechts zijdelings aan de orde gekomen. Er zijn geen aanwijzingen het oordeel bij te stellen van eerder als voldoende beoordeelde aspecten. Wij hebben gesprekken gevoerd met studenten, docenten, bpv- en zorgcoördinator en management. Daarnaast hebben we documenten onderzocht en onderwijsactiviteiten geobserveerd. Bij het gesprek aan het eind van de dag het laatste deel van het onderzoek ter plaatse - was ook het College van bestuur aanwezig. In hoofdstuk 2 leest u de conclusie en het vervolg voor de instelling. De resultaten van het onderzoek naar kwaliteitsverbetering kunt u lezen in hoofdstuk 3. De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader bve Dit is te vinden op Hier is ook de werkwijze te vinden die de inspectie gebruikt bij onderzoeken naar kwaliteitsverbetering. De normering is als bijlage I toegevoegd aan dit rapport. Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC TOP pagina 1 van 11

6 Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC TOP pagina 2 van 11

7 2 Conclusie en vervolg In dit hoofdstuk geven we aan welke conclusie we trekken uit het onderzoek naar kwaliteitsverbetering en beschrijven wij het vervolg. 2.1 Conclusie Het onderzoek naar kwaliteitsverbetering heeft geleid tot het oordeel voldoende voor de onderzochte kwaliteitsgebieden. 2.2 Vervolg De conclusie zoals hierboven vermeld, leidt er toe dat de inspectie geen aanleiding heeft vervolgtoezicht uit te voeren of voor deze opleiding afspraken te maken met het college van bestuur. Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC TOP pagina 3 van 11

8 Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC TOP pagina 4 van 11

9 3 Resultaten In dit hoofdstuk geven we het oordeel over de onderzochte kwaliteitsgebieden. Daarna geven we hierop een toelichting. Het onderzoek naar kwaliteitsverbetering heeft geleid tot de volgende oordelen Kwaliteitsgebied Goed Voldoende Onvoldoende 1. Onderwijsproces 3. Opbrengsten Slecht Oordeel per aspect Hieronder geven we het oordeel over de aspecten van de onderzochte kwaliteitsgebieden weer. Een detaillering van het oordeel vindt u in bijlage III. Daarin is de beoordeling van de onderzochte indicatoren weergegeven. Kwaliteitsgebied Voldoende Onvoldoende Aspect Gebied 1: Onderwijsproces Programma 1.1 Samenhang 1.2 Maatwerk Leren in de onderwijsinstelling 1.3 Didactisch handelen* 1.4 Leertijd 1.5 Leeromgeving Begeleiding 1.6 Intake & plaatsing 1.7 Studieloopbaanbegeleiding* 1.8 Zorg Leren in de beroepspraktijk 1.9 Beroepspraktijkvorming* Gebied 3: Opbrengsten 3.1 Rendement De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage 1 voor normering per gebied. Beschouwing Algemeen De opleiding Financieel administratief medewerker niveau 3 van ROC TOP is naar ons oordeel nu van voldoende kwaliteit. Op belangrijke onderdelen heeft de instelling aanmerkelijke vooruitgang geboekt sinds het vorige onderzoek. De samenhang en de leertijd beoordelen wij nu positief. Positief zijn wij ook over de plaatsing van studenten in de beroepspraktijkvorming. De opbrengsten voldoen inmiddels aan de inspectienorm. Alleen maatwerk is nu nog als onvoldoende beoordeeld, vanwege een gebrek aan gestructureerde mogelijkheden tot versnelling. Daarmee heeft de opleiding een belangrijke stap vooruit gezet in de kwaliteit van haar onderwijs. Niettemin is verdere ontwikkeling daarvan nog mogelijk. Dat geldt in het bijzonder voor het onderdeel maatwerk. Meer in het algemeen kan het ambitieniveau worden verhoogd door rekening te houdend met individuele mogelijkheden en daarbij overeenkomende eisen te stellen aan studenten. Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC TOP pagina 5 van 11

10 Onderwijsproces. Het onderwijs beoordelen wij nu als voldoende. Bij het onderzoek in 2013 werden samenhang, maatwerk en leertijd als onvoldoende beoordeeld. Bovendien was er stevige kritiek op de plaatsing van studenten in de beroepspraktijkvorming. De samenhang is voldoende. De problemen bij de samenhang van het programma hadden vooral te maken met de onduidelijke scheiding van het onderwijsaanbod op de niveaus 3 en 4. De instelling heeft nu een helder onderscheid gerealiseerd, vooral door te zorgen voor een duidelijke afsluiting van de niveau 3 opleiding alvorens studenten eventueel in te laten stromen in niveau 4. De verwachtingen van studenten en docenten zijn zo beter op elkaar afgestemd. Studenten die niet doorstromen naar niveau 4 worden nu bovendien niet belast met onderwijsaanbod dat niet voor hen bedoeld is. Wij beoordelen de leertijd als voldoende. De problemen rond de leertijd werden vooral veroorzaakt doordat onvoldoende werd opgetreden tegen absentie van studenten. De afspraken op dit punt zijn aangescherpt en op de naleving daarvan wordt adequaat toegezien. Tijdens het onderzoek in 2013 werd geconstateerd dat een aanzienlijk deel van de studenten niet op het geplande moment aan de beroepspraktijkvorming (bpv) begon, omdat zij er niet in waren geslaagd een bpv-plaats te vinden. Bovendien was er niet voorzien in een alternatief onderwijsaanbod voor deze studenten. De situatie is op dit gebied ingrijpend verbeterd. De belangrijkste reden daarvoor is dat de instelling zoals zij het zelf uitdrukt de regie nadrukkelijk in eigen hand heeft genomen. Nog steeds worden studenten uitgedaagd in eerste instantie zelf een bpv plaats te vinden. Maar de instelling coacht dit proces intensiever en neemt waar nodig zelf het initiatief om een bpv-plaats voor een student te organiseren. Daarbij is de instelling ook actiever geworden op het gebied van de werving van stageplaatsen. Zij heeft verder een overeenkomst gesloten met de gemeente Amsterdam die moet bijdragen aan een verruiming van het aantal bpv-plaatsen en een inhoudelijke verrijking van de beroepspraktijkvorming. Op dit moment zijn er daardoor geen structurele problemen meer bij de plaatsing van studenten in de beroepspraktijkvorming. Maatwerk is nog onvoldoende. Op het punt van de afstemming van het onderwijs op individuele mogelijkheden en behoeften van studenten, is het afgelopen anderhalf jaar niet voldoende vooruitgang geboekt. Eventuele versnelling is niet uitgesloten maar wordt nauwelijks of niet gefaciliteerd door de instelling. Waar studenten extra ondersteuning behoeven is inmiddels wel voorzien in een ruimer aanbod van steunlessen. In de reguliere lessen wordt evenwel nog absoluut onvoldoende rekening gehouden met verschillen tussen individuele studenten. Ook niet in gevallen waarin deze verschillen voor de hand liggen en bekend zijn op grond van verschillen in voortrajecten. Bij extra ondersteuning moet gezien de samenstelling van de studentenpopulatie ook direct gedacht worden aan ondersteuning op het gebied van de taalvaardigheid. We hebben vastgesteld dat bij de meeste vakken nu niet de noodzakelijke ondersteuning wordt geboden op het gebeid van woordenschat en taalbegrip. Op centraal niveau binnen het ROC wordt weliswaar ruim aandacht besteed aan het thema taalbeleid, maar op het niveau van de opleiding heeft dat nog weinig doorwerking gekregen. In het verlengde van de constateringen ten aanzien van het maatwerk, hebben we vastgesteld dat in het algemeen het ambitieniveau ten aanzien van de prestaties van studenten niet erg hoog is. Door prioriteit te geven aan extra steun aan zwakkere studenten zonder tegelijkertijd gericht aandacht te geven aan studenten die meer aan kunnen (in diepgang of tempo) dreigt een neerwaartse aanpassing van de eisen die aan studenten worden gesteld. Dit leidt niet alleen tot Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC TOP pagina 6 van 11

11 onderbenutting van talenten maar ook tot demotivatie bij een deel van de studenten. Positief is dat er op het gebied van scholing van docenten bijzondere aandacht wordt geschonken aan de vaardigheden die nodig zijn voor een effectieve differentiatie. Opbrengsten De opbrengsten zijn met een jaarresultaat van 69,7 procent en een diplomaresultaat van 60,0 procent voldoende. Voor de beoordeling van de opbrengsten, gebaseerd op de BRON-gegevens zijn de resultaten van bc064, niveau 3 gebruikt. In bijlage II is te zien welke opleidingen hierbij betrokken zijn. Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC TOP pagina 7 van 11

12 Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC TOP pagina 8 van 11

13 Bijlagen Bijlage I Normering kwaliteitsgebieden De normen Op basis van het onderzoek spreekt de inspectie oordelen uit waarbij zij gebruik maakt van een normering. Deze bestaat uit: 1. Een normering per indicator: wanneer wordt voldaan aan de indicator? Hiervoor gebruikt de inspectie portretten: de aangetroffen situatie voldoet aan de indicator indien deze over het geheel genomen voldoet aan de beschrijving in het portret. Het gaat hier om een weging van het geheel met hantering van toleranties. 2. Een normering per aspect. 3. Een normering per kwaliteitsgebied. Deze normering wordt hieronder toegelicht. Voor de normering van het gebied Onderwijsproces zijn drie kernaspecten benoemd. De kernaspecten zijn: aspect 1.3 Didactisch handelen, aspect 1.7 Studieloopbaanbegeleiding en aspect 1.9 Beroepspraktijkvorming. Normering Onderwijsproces Goed Aan acht van de negen aspecten is voldaan. Aan alle kernaspecten is voldaan; daarbij is tevens aan alle indicatoren voldaan. De elementen in het portret worden op een uitstekende wijze uitgevoerd. Voldoende Aan zeven van de negen aspecten is voldaan. Aan alle kernaspecten is voldaan. Voor elk aspect aan alle indicatoren is voldaan, daarbij mag 1 indicator onvoldoende zijn als een aspect meer dan 2 indicatoren omvat. Er wordt voor het grootste deel aan de omschrijving van de portretten van deze indicatoren voldaan, waaronder de essentiële onderdelen. Onvoldoende Aan één of meer kernaspecten is niet voldaan. Aan drie, vier of vijf aspecten is niet voldaan. Slecht Aan geen van de kernaspecten is voldaan. Aan zes of meer aspecten is niet voldaan. Voor de beoordeling van de opbrengsten is gebruik gemaakt van onderstaande norm. Voor een oordeel voldoende moet tenminste aan één van de twee normen zijn voldaan. Niveau Jaarresultaat Diplomaresultaat 1 60,7 45,1 2 56,5 45,2 3 65,3 67,3 4 64,2 67,3 Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC TOP pagina 9 van 11

14 Bijlage II Overzicht bc-id Hieronder is voor de onderzochte bc-id aangegeven welke opleidingen betrokken zijn bij het bepalen van de opbrengsten. bc-id: Niveau: 3 bc064 Crebo: Opleiding: Financiële beroepen Financiële beroepen Financieel administratief medewerker Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC TOP pagina 10 van 11

15 Bijlage III Beoordeling indicatoren Voor de aspecten die vorig jaar al voldoende waren nemen we het oordeel over tenzij er signalen zijn dat er wijzigingen zijn in de kwaliteit. Gebied 1: Onderwijsproces Voldoende Onvoldoende Aspecten Indicatoren Programma 1.1 Samenhang Inhoud Programmering 1.2 Maatwerk Differentiatie Leren in de onderwijsinstelling 1.3 Didactisch Interactie handelen* Ondersteuning en begeleiding van de leeractiviteiten Feedback op de leeractiviteiten en de leerresultaten 1.4 Leertijd Benutting Werkdruk 1.5 Leeromgeving Schoolklimaat Materiële voorzieningen Begeleiding 1.6 Intake & Voorlichting plaatsing Intake en plaatsing 1.7 Studieloopbaan Informatievoorziening begeleiding* Studieloopbaanbegeleiding 1.8 Zorg Eerste- en tweedelijnszorg Derdelijnszorg Leren in de beroepspraktijk 1.9 Beroepspraktijkvorming* Voorbereiding studenten en bedrijven Plaatsing Begeleiding door het bedrijf Begeleiding door de opleiding Gebied 3: Opbrengsten Voldoende Onvoldoende Aspecten Indicatoren 3.1 Rendement Rendement Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo ROC TOP pagina 11 van 11