onderwerpen rol K&G Kinderopvang kinderen tot het einde van de basisschool

Transcriptie

1 Kinderopvang in Vlaanderen onderwerpen 1. Rol kind en gezin 2. Kinderopvanglandschap 3. Beleidsnota minister Jo Van Deurzen 4. Decreet voorschoolse kinderopvang 5. Buitenschoolse opvang nieuwe visie 6. lokaal kinderopvangbeleid rol K&G Kinderopvang kinderen tot het einde van de basisschool Kind en Gezin: organiseert zelf geen opvang informeert ouders over opvang controleert opvang op wettelijke voorwaarden ondersteunt en stimuleert opvang, bevordert kwaliteit programmeert 1

2 rol K&G: opvang onder bevoegdheid van K&G a. gemelde opvang b. zelfstandige opvang met attest van toezicht c. erkende en gesubsidieerde opvang rol K&G: opvang niet onder de bevoegdheid van K&G opvang door familie thuisopvang eenmalige of toevallige opvang bv.personeelsfeest activiteiten voor kinderen en jongeren die elders geregeld zijn bv. speelpleinwerking, jeugdbeweging, sportkampen,swappas De formele kinderopvang Erkende - gesubsidieerde opvangsector Zelfstandige opvangsector - Erkende Kinderdagverblijven - Initiatieven voor buitenschoolse opvang - Zelfstandige Kinderdagverblijven (ZKDV) Opvang in - Zelfstandige groepsverband Buitenschoolse opvangvoorziening (ZBO) - Diensten voor opvanggezinnen (DVO) - Zelfstandige onthaalouders (ZOO) Opvang in gezinsverband Merk op: informele opvang = opvang in het thuismilieu van het kind (babysit, ) en/of opvang door grootouders, familie, vrienden,... Gemelde opvang 2

3 a. gemelde opvang verplichte melding iedereen die regelmatig, gratis of betaald, kinderen tot 12 jaar opvangt, moet dit melden bij Kind en Gezin. Kind en Gezin heeft toegangrecht controleert alleen bij gevaar Initiatief gemeente indien werkelijke maatregelen nodig zijn voorbeelden van gemelde opvang: opvang van scholen of vakantieopvang voor kinderen van personeel, opvang waar het attest van toezicht of de erkenning ingetrokken werd b. zelfstandige opvang met attest van toezicht attest is niet verplicht; toegang tot fiscaal attest controle op wettelijke voorwaarden door inspectie OK: de opvang krijgt of behoudt het attest van toezicht niet OK: - afspraken met tijdspad - onmiddellijke intrekking van het attest van toeziicht wettelijke voorwaarden over: omgang met kinderen en ouders de medewerkers (bvb levensreddend handelen) de opvangruimte en inrichting veiligheid en gezondheid (oa brandpreventie) b. zelfstandige opvang met attest van toezicht kiest zelf kinderen bepaalt zelf de opvangprijs en opvanguren; moet de opvangkwaliteit altijd garanderen, geen verplicht kwaliteitszorgsysteem wordt soms beperkt gesubsidieerd, financiële ondersteuning als voldaan is aan voorwaarden (bv. opleiding en bijscholing kwaliteitsschaal) 530 Euro per plaats per jaar zelfstandige onthaalouders, zelfstandige kinderdagverblijven zelfstandige buitenschoolse opvang 3

4 c. erkende opvang controle van K&G naar wettelijke voorwaarden OK: de opvang krijgt of behoudt de erkenning niet OK: - afspraken met tijdspad - onmiddellijke intrekking van de erkenning wettelijke voorwaarden over: omgang met kinderen en ouders de medewerkers de opvangruimten en inrichting veiligheid en gezondheid andere voorwaarden dan attest van toezicht bv. erkende opvang moet met opgeleide medewerkers werken c. erkende opvang wordt gesubsidieerd door K&G en/of andere overheid (bvb FCUD) wettelijke voorrangsregels (nieuw!): minstens 20% van de opvangplaatsen zijn voor - kinderen van alleenstaande ouders - kinderen van ouders met een laag inkomen - kinderen die opvang nodig hebben om sociale of pedagogische redenen wettelijke opvangprijs die afhangt van gezinsinkomen verplicht kwaliteitszorgsysteem erkende dienst voor opvanggezinnen (aangesloten onthaalouders), erkend kinderdagverblijf, erkend initiatief voor buitenschoolse opvang d. zelfstandige opvang met prijs volgens gezinsinkomen - IKG vanaf februari 2009: wettelijke opvangprijs afhankelijk van gezinsinkomen, zelfde prijs als erkende kinderopvang krijgt een financiële vergoeding van de Vlaamse overheid tot 25 Euro (ZKDV) of 17 Euro (ZOO) dezelfde wettelijke voorrangsregels als in erkende kinderopvang alleen voor opvang van baby s en peuters, niet voor schoolgaande kinderen 4

5 aantal opvangplaatsen 2009: opvangplaatsen (erkend / attest van toezicht) Buitenschoolse opvang verbonden aan een kinderdagverblijf Dienst voor onthaalouders Initiatief voor buitenschoolse opvang Kinderdagverblijf 394 Lokale diensten voor buurtgerichte kinderopvang Zelfstandig kinderdagverblijf Zelfstandig onthaalouder is de uitbreiding voldoende? sterke regionale verschillen in opvangbehoeften: bv. opvangtekort in steden hoge arbeidsmarktparticipatie van vrouwen met kleine kinderen Voorbije jaren stijgend geboortecijfer opvang door grootouders daalt sterk opvang heeft een sociale opdracht in een maatschappij kansengroepen ondervertegenwoordigd het zgn. Mattheüseffect Er is een grote aanwezigheid van gezinnen uit hogere sociaaleconomische kringen in de kinderopvang. Deze gezinnen nemen een groter aandeel van de sociale overheidsuitgaven op en halen er ook meer voordeel uit dan de lagere sociale categorieën. Hierdoor wordt de kloof tussen hogere en lagere sociale categorieën groter. formele drempels: plaats reserveren, regelmaat, administratieve procedures informele (culturele) drempels: manier van bekendmaken, taal, personeelssamenstelling 5

6 Beleidsnota-nieuw regeerakkoord 10 miljoen euro extra ter beschikking voor kinderopvang. Kaderdecreet voorschoolse (0 tot 3 jaar) opvang uitwerken. Ondersteuningstructuur voor de zelfstandige kinderopvang. IKG verder uitbreiden, evalueren en verder bekend maken. Vrijetijdsdiensten (jeugd, sport, BKO, cultuur) moeten meer geïntegreerd werken. Verder werken aan de realisatie van een statuut onthaalouders die aangesloten zijn bij een dienst voor onthaalouders. Opvoedingsondersteuning en kinderopvang met elkaar verbinden. Sociaal zwakkere groepen: toegankelijkheid kinderopvang en taalstimulering. Beleidsnota Decreet Het decreet wil: de maatschappelijke opdracht van de kinderopvang vastleggen; een koppeling maken tussen het aantal geboortes en de behoefte aan kinderopvang; op termijn iedereen recht op kinderopvang geven; elk kind dezelfde basiskwaliteit bieden; vergunningsvoorwaarden vastleggen voor iedereen die kinderen opvangt; duidelijkheid en samenhang in het opvangaanbod scheppen; Belangrijk thema : ouderbijdragen naar financiële draagkracht Beleidsnota Decreet: Gelijke vergunningen Elk kind waar het ook wordt opgevangen recht op basiskwaliteit Afschaffen van de enkel gemelde kinderopvang Vergunningen op niveau van gezinsopvang en groepsopvang Belangrijkste elementen: Ratio kind/begeleider Omkadering Vorming Groepsgrootte Competenties 6

7 Beleidsnota? Inspiratiebron: CKO-projecten /sociale functie KO samenwerkingsverband tussen opvangvoorzieningen lokale samenwerking geïntegreerd opnamebeleid expliciet een sociale opdracht, volgens plaatselijke behoefte ( lokaal beleidsplan kinderopvang) voor ouders het zoeken naar opvang vereenvoudigen 16 proefprojecten: subsidie gestopt. sterke uitbreiding: buitenschoolse opvang Wettelijk kader vanaf 1997 ( meersporenbeleid minister Mieke Vogels): Buitenschoolse opvang mogelijk in alle opvangsoorten: onthaalouders en kinderdagverblijven erkende initiatieven voor buitenschoolse opvang ( plaatsen) zelfstandige buitenschoolse opvang (attest van toezicht) (4.175 plaatsen) gemelde opvang van scholen De grens is bereikt: de overgrote meerderheid van de kinderen wordt door de school en informeel opgevangen (zonder financiering, zonder kwaliteitnormen of toezicht) erkende en gesubsidiëerde buitenschoolse opvang voor alle kinderen = buitensporig duur 7

8 Nieuwe visie buitenschoolse opvang Buitenschoolse opvang laatste jaren zwaar onder druk IBO-Concept onmogelijk om alle noden te dragen 42% wordt opgevangen binnen informele netwerk 17% wordt opgevangen binnen formele netwerk 35% wordt opgevangen binnen onderwijs Belang aan samenwerking met belendende sectoren : onderwijs - jeugd sport - cultuur Web-nest functie Nestfunctie= creëren van een veilige omgeving waar kinderen (zelf)vertrouwen vinden en van waaruit zij vertrekken naar het activiteitenaanbod in web of waar ze blijven voor vrij spel, ontspanning of een activiteitenaanbod van de IBO zelf. Webfunctie= creëren van een keuzeaanbod aan vrijetijdsactiviteiten dat in samenwerking met lokale partners wordt ontwikkeld. Nieuwe visie buitenschoolse opvang IBO-model met nestfunctie voor de jongste kinderen zuiverder opvangfunctie Vanuit IBO-model mogelijks webfunctie voor oudere kinderen toeleiding naar brede waaier van activiteiten Rol van de gemeenten? Rol van onderwijs in korte tijd voor / na school? Huidige piekmomenten? Nood aan een ruim debat!!!! 8

9 lokaal kinderopvangbeleid in 1997 gestart voor buitenschoolse opvang, nu voor alle kinderopvang vanaf 2007 is het lokaal kinderopvangbeleid een opdracht voor de gemeente: beleidsplan kinderopvang, maakt deel uit van het lokaal sociaal beleid: wat is er, wat is tekort, plan voor oplossing advies van Lokaal Overleg Kinderopvang advies aan overheid over uitbouw van kinderopvang informatie geven over kinderopvangaanbod Samenstelling ligt vast in HHR Consulent lokaal beleid kinderopvang (K&G) Voorzitter Secretaris Anderen: vakbond, Gezinsbond, jeugd, Aanbieders LOK Scholen Beleidsmakers Gebruikers / Ouders Lokaal Overleg Kinderopvang in Tielt 9

10 Opdrachten LOK Het lokaal bestuur ADVISEREN m.b.t.: 1. Opmaak en eventuele bijsturingen van het LSB LSB KO = document dat de visie weerspiegelt ivm KO van het lokaal bestuur voor de bestuursperiode Uitvoering van het LSB 3. Uitbouw van opvangvoorzieningen binnen de gemeente Lokaal bestuur kan bijkomende opdrachten geven Opdrachten LOK (2) Onderling afstemmen van initiatieven Aanbod in vakantieperiode spreiden Samenwerking bevorderen Buitenschoolse opvang, sport en cultuur Ondersteunen van opvanginitiatieven Financieel (via subsidiëring) Spelmateriaal ter beschikking stellen (Vb. Speel-otheek ) Opdrachten LOK (3) Organiseren van vorming Voor ouders, leden LOK, opvanginitiatieven Overlegplatform voor scholen Prijsafspraken voor buitenschoolse opvang Informeren: folders, website, Acties voor doelgroepen (éénoudergezin, allochtonen ) Toegankelijkheid verhogen 10

11 Beleidsplan kinderopvang Opgemaakt door het lokaal bestuur Voor een periode van 6 jaar, samenvallend met de gemeentelijke legislatuur (1 januari december 2013) Geïntegreerd in het lokaal sociaal beleidsplan van het lokaal bestuur Tussentijdse evaluatie na minstens 3 jaar Beleidsplan Kinderopvang 11

12 Goed om weten Kinderopvanglijn Kind en Gezin: Consulenten lokaal beleid kinderopvang voor jouw gemeente zie Voor gemeenten uit prov. Antwerpen: