Infobrochure voor artsen. Ziekenhuishygiëne. en infectiepreventie

Transcriptie

1 Infobrochure voor artsen Ziekenhuishygiëne en infectiepreventie

2 Situering De dienst ziekenhuishygiëne en infectiepreventie van het OLV van Lourdes ziekenhuis Waregem heeft als taak nosocomiale infecties te voorkomen en te controleren en alle medewerkers te motiveren hieraan mee te werken. Om dit te bewerkstellingen wordt door het team ziekenhuishygiëne een infectiepreventiebeleid uitgewerkt en geïmplementeerd. HET TEAM ZIEKENHUISHYGIËNE BESTAAT UIT: Geneesheren-ziekenhuishygiënisten: Robert Braekevelt Hannah Segers Verpleegkundigen-ziekenhuishygiënisten: Katrien Vanderwee Inge Eraly Het Comité ziekenhuishygiëne is een adviesorgaan dat minstens 4 keer per jaar samenkomt. Het Comité ziekenhuishygiëne is minstens samengesteld uit de directeur, het team ziekenhuishygiëne, een ziekenhuisapotheker, een microbioloog, de hoofdarts, het hoofd van het verpleegkundig departement, drie geneesheren aangewezen door de medische raad en drie verpleegkundigen aangewezen door het hoofd van het verpleegkundig departement. Er wordt een voorzitter aangewezen onder de ledengeneesheren. De voorzitter is dr. Sommeling. Hoewel niet alle zorginfecties te voorkomen zijn, kan een belangrijk deel ervan worden vermeden dankzij aangepaste, relatief eenvoudige maatregelen. Het gaat in de eerste plaats om een correcte en systematische toepassing van standaard voorzorgsmaatregelen, waarbij handhygiëne cruciaal is. 2

3 Handhygiëne Handhygiëne vormt het belangrijkste onderdeel van de standaardvoor-zorgsmaatregelen en de basis van infectiepreventie. De handen vormen de belangrijkste overdrachtsweg voor kruisinfecties. BASISVEREISTEN HANDHYGIËNE De basisvereisten voor een goede handhygiëne dienen dan ook nageleefd te worden (indicator VIP² project, resultaten worden openbaar gepubliceerd). Deze basisvereisten zijn: de afwezigheid van armbanden kortgeknipte nagels de afwezigheid van ringen de afwezigheid van nagellak de afwezigheid van uurwerken en horloges de afwezigheid van kunstnagels het hebben van verzorgde nagels korte mouwen 3

4 DE 5 INDICATIES HANDHYGIËNE Het ontsmetten van de handen geniet de voorkeur bij niet zichtbare bevuiling t.o.v. het wassen van de handen omwille van een grotere haalbaarheid (handalcohol Alcoliquid is overal ter beschikking ), tijdswinst (30 sec. i.p.v. 1 min.), een betere kiemreductie en een grotere huidvriendelijkheid. Vóór patiëntencontact Na patiëntencontact Vóór een zuivere / invasieve handeling Na blootstelling aan lichaamsvochten of slijmvliezen Na contact met de directe patiëntenomgeving 4

5 WASSEN VAN DE HANDEN Wanneer de handen zichtbaar bevuild zijn, is het noodzakelijk de handen eerst te wassen, te drogen en vervolgens te ontsmetten met handalcohol. Bij contact met een patiënt met een Clostridium difficile infectie (sporen), moet de ontsmetting van de handen absoluut voorgegaan worden door het wassen met water en zeep. Na het wassen van de handen mag geen zichtbare bevuiling meer op de handen aanwezig zijn. INDICATIES VOOR HET DRAGEN VAN NIET-STERIELE HANDSCHOENEN Bij een vermoeden van contact met bloed, lichaamsvochten, secreties, excreties, slijmvliezen, niet-intacte huid en voorwerpen bevuild met deze vochten. Bij rechtstreeks patiëntencontact, bv.: bloedafname, aspiratie met no-touch techniek, perifere katheter plaatsen of verwijderen, bevuild verband verwijderen, anaal of vaginaal onderzoek. Bevuilde handschoenen steeds verwijderen onmiddellijk na gebruik en handontsmetting uitvoeren. CHIRURGISCHE HANDONTSMETTING Een chirurgische handontsmetting met handalcohol (rubben) gebeurt: Vóór een heelkundige ingreep Vóór het uitvoeren van invasieve technieken Vóór een bevalling. Hiervoor is er de handalcohol DAX preop 80 ter beschikking. Voor meer details zie procedure Handhygiëne. 5

6 Standaardvoorzorgsmaatregelen Standaardvoorzorgsmaatregelen zijn van toepassing bij de benadering van elke patiënt in het ziekenhuis ongeacht de diagnose of infectieuze status. Ze vormen de primaire aanpak om effectief overdracht van micro-organismen en zo ziekenhuisinfecties te voorkomen. Het doel van de standaardvoorzorgen is het voorkomen van overdracht van gekende of niet gekende micro-organismen via: Bloed Alle lichaamsvochten, excreties, secreties ongeacht het al of niet bevatten van bloed Niet intacte huid en slijmvliezen. Alle materialen die met bovenstaande in aanraking zijn gekomen. Onder de standaardvoorzorgsmaatregelen valt o.a. Gebruik mondneusmasker bij productieve hoest Gebruik beschermschort /overschort bij mogelijk contact met lichaamsvochten Gebruik beschermbril bij mogelijk spatten van lichaamsvochten Afval Linnen Verpleegkundig en medisch materiaal Voor meer details zie procedure Standaardvoorzorgsmaatregelen. 6

7 Isolatiemaatregelen Isolatiemaatregelen worden aan de standaardvoorzorgsmaatregelen toegevoegd indien het gaat om patiënten waarvan men weet of veronderstelt dat ze geïnfecteerd of gekoloniseerd zijn met een epidemiologisch belangrijk pathogeen of een gemakkelijk overdraagbaar pathogeen waar de standaardvoorzorgsmaatregelen niet volstaan om overdracht te voorkomen. Isolatiemaatregelen hebben als doel om de overdracht van deze micro-organismen te voorkomen om de patiënten, bezoekers en gezondheidswerkers te beschermen. Er zijn 3 types isolatiemaatregelen: contactisolatie, druppelisolatie, en aërogene isolatie. Aan de kamerdeur hangt een informatiefiche met de te nemen maatregelen. Type Contactisolatie (C) Druppelisolatie (D) Overdracht voorkomen via Direct en inderect contact met gecontamineerde bronnen nl. patiënten, materiaal, instumentarium, oppervlakken en omgeving. * Vochtpartikels zoals speekseldruppeltjes of aerosolen (deeltjes > 5 micron) Aërogene isolatie (A) De lucht (deeltjes < 5 micron) *Opmerking: Naast de algemene contactisolatie (C), zijn er ook nog specifieke vormen van contactisolatie: Contact + bij MRSA en Contact C bij Clostridium difficile ( zie procedures MRSA en Clostridium difficile geassocieerde diarree) 7

8 AANGIFTE INFECTIEZIEKTEN Met het oog op de volksgezondheid wordt gevraagd dat behandelend arts en/of hoofd van het labo bepaalde aandoeningen te rapporteren aan de overheid (zie procedure Aangifte infectieziekten). Voor meer details zie procedures rond Isolatiemaatregelen; alsook de procedures rond MRSA, Preventie besmetting met TBC, Clostridium difficile geassocieerde diarree, Maatregelen bij vermoeden van of bevestigde virale hemorragische koorts (VHK) (Ebola en Marburg virus). Zorgbundels Voor de belangrijkste groepen van ziekenhuisinfecties werden zorgbundels ontwikkeld: Zorgbundel blaassondage Zorgbundel preventie van VAP s (ventilator associated pneumoniae) Zorgbundels voor het plaatsen en verzorgen van perifere en centrale katheters In het kader van deze zorgbundels gebeuren prevalentiemetingen betreffende urineweginfecties, continue registratie van VAP s en kathetergerelateerde septicemieën, alsook metingen naar compliance met de zorgbundels. 8

9 Registraties Het ziekenhuis neemt deel aan de volgende nationale registraties: MRSA (NSIH) Multiresistente Gram negatieve bacterieën (NSIH) Toxinogene Clostridium difficile infecties (NSIH) Nosocomiale septicemieën (NSIH, VIP²) Basisvereisten handhygiëne (WIV, VIP²) Compliance met indicaties handhygiëne (NSIH) Indicatoren Ziekenhuishygiëne (NSIH) Alle procedures rond ziekenhuishygiëne zijn terug te vinden op Intranet. Indien vragen of opmerkingen, kunt u de leden van het team ziekenhuishygiëne contacteren. IN BIJLAGE: Techniek handen ontsmetten Techniek handen wassen Techniek chirurgische handontsmetting Affiches zorgbundels Affiche 5 indicaties handhygiëne 9

10

11

12

13

14

15

16 Contact Indien u nog vragen heeft kunt u contact opnemen met de ziekenhuisgeneesheer-hygiënist tel: 056/ of de verpleegkundig-ziekenhuishygiënist tel. 056/ of 056/ Telefoonnummer onthaal: 056/ Auteur: Dienst Ziekenhuishygiëne en infectiepreventie Publicatiedatum: Maart 2016 Doc: 5839 O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis Waregem Vijfseweg Waregem T. 056/ F. 056/ E. info@ziekenhuiswaregem.be