DEFINITIEF RAPPORT VAN HET ONDERZOEK IN HET KADER VAN DE VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE BASISSCHOOL 'T KLÒSTERHÛFKE

Transcriptie

1 VVE-RAPPORT DEFINITIEF RAPPORT VAN HET ONDERZOEK IN HET KADER VAN DE VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE BASISSCHOOL 'T KLÒSTERHÛFKE Locatie : Brinnummer : 0TH Plaats : Deest (Druten) Registratienummer : Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 7 november 2012 Datum vaststelling rapport : 2 januari 201 VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 1 van 8

2 1. INLEIDING Dit rapport is het verslag van een onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs naar de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (VVE). VVE is bedoeld voor jonge kinderen die onvoldoende zijn toegerust voor een soepele instroom in groep van het basisonderwijs, waardoor ze grote kans lopen om achterop te raken. Dit rapport maakt onderdeel uit van de bestandsopname in de gemeente Druten. In deze gemeente hebben alle voor- en vroegscholen die te maken hebben met VVE een vragenlijst ingevuld waarin zij de stand van zaken op hun (voor)school weergeven. Alle locaties krijgen automatisch een zelfrapportage. Enkele locaties zijn vervolgens bezocht door de Inspectie van het Onderwijs ter verificatie van deze zelfevaluaties. Alle bezochte locaties ontvangen een rapportage met de bevindingen van de inspectie. Het definitieve rapport wordt gepubliceerd op de website van de inspectie: De uitkomsten van alle zelfevaluaties en de bevindingen van de Inspectie van het Onderwijs naar aanleiding van de locatiebezoeken worden samengevat in een gemeentelijk rapport. Dit geeft een totaalbeeld weer van VVE in de gemeente Druten. Dit rapport wordt, als het definitief is vastgesteld, samen met de locatierapporten, gepubliceerd op de website van de inspectie: Werkwijze onderzoek is een van de scholen die bezocht is door de Inspectie van het Onderwijs. Daarbij hebben de volgende activiteiten plaatsgevonden: groepsbezoeken gesprekken met leidsters en/of leerkrachten gesprekken met ouders gesprekken met locatieleiding, coördinatie en directie Dit rapport geeft de bevindingen van de Inspectie over de kwaliteit van VVE op deze locatie weer. Inhoud rapport In dit rapport worden de volgende onderwerpen besproken: De voorwaarden van VVE De ouders De kwaliteit van de educatie Het VVE-programma, zoals dat wordt aangeboden Het pedagogisch klimaat Het educatief handelen De ontwikkeling, zorg en begeleiding De kwaliteitszorg De doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool De resultaten van VVE Elk van de VVE-kwaliteitsaspecten is uiteengelegd in indicatoren. Als een indicator beoordeeld wordt, gebeurt dat doorgaans met de volgende oordelen: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig Deze kwalificatie geeft aan dat er écht iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn wenselijk Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 2 van 8

3 . Voldoende 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat andere voor- en/of vroegscholen hiervan kunnen leren. Dit rapport is gebaseerd op het VVE-toezichtkader (zie de internetsite van de onderwijsinspectie). Opbouw van het rapport Hoofdstuk 2 beschrijft het totaalbeeld van het onderzoek. De beoordeelde onderwerpen (indicatoren) staan in hoofdstuk, met eerst de oordelen en daarna een toelichting als dat nodig is. Daarbij kunnen de overeenkomsten en verschillen tussen de zelfevaluatie van de locatie en de bevindingen van de inspectie eveneens worden geduid. Als er op basis van dit onderzoek afspraken gemaakt zijn, staan die in hoofdstuk 4. Groepsinformatie kleutergroepen: Aantal kleuters in groep a: 0, waarvan 5 doelgroepkleuters. Aantal kleuters in groep b: 25, waarvan 0 doelgroepkleuters. VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina van 8

4 2. HET TOTAALBEELD Basisschool t Klòsterhûfke in Deest maakt deel uit van Stichting SPOM, een schoolbestuur, dat sinds 2012 ook de peuterspeelzalen en de VVE-voorzieningen in Druten en omgeving tot haar verantwoordelijkheid rekent. Het team van besteedt ruim aandacht aan het woordenschatonderwijs gedurende alle schooljaren. Bij de warme overdracht naar de basisschool vanuit de inpandige peuterspeelzaal Harlekijn wordt de eventuele taal- en ontwikkelingsachterstand van aanstaande kleuters vanuit het volgsysteem en de observaties van de leidsters besproken. Harlekijn en zijn bezig om samenwerking tot stand te brengen. De samenwerking is nog beperkt; de intentie is om meer dan bijvoorbeeld gemeenschappelijke thema's vast te stellen. De school werkt vanaf 2005 met het programma Schatkist in de twee kleutergroepen 1/2 en 2/. Dit is weliswaar geen officieel VVE-programma maar het voldoet aan alle vereisten, zeker gezien aanvullende materialen als het programma Fonemisch Bewustzijn en Beginnende Gecijferdheid, en het woordenschatprogramma. De leerkrachten van de onderbouw bekwamen zich, net als de leidsters, in Puk & Ko. Dit vanwege het talige karakter van het programma en het feit, dat daarmee ook de doorgaande lijn tussen peuterspeelzaal en basisschool versterkt kan worden. Wat de ontwikkelpunten betreft ligt er voor het team van met name werk op het gebied van ouderbeleid waaronder het stimuleren van ouderbetrokkenheid, van de omslag van activiteiten uitvoeren naar doelen stellen en daaruit de activiteiten afleiden en planmatig uitvoeren, van de planmatigheid waarmee zorg en begeleiding uitgevoerd wordt en van de samenwerking met de (inpandige) voorschool. VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 4 van 8

5 . DE OORDELEN MET EEN TOELICHTING ALS DAT NODIG IS Naam gemeente Druten.1 Dit betreft een groep 1/2. Dit betreft een groep 2/, waarvan 8 groep 2-leerlingen (kleuters). A0.0 Samenwerking met voor-/vroegschool Ja A CONDITIES A1 Een integraal VVE-programma A1.1 Naam/namen van programma(s) Schatkist, Fonemisch Bewustzijn, Ontluikende Gecijferdheid, Puk & Ko (in aanleg) A Leidster - kind ratio ("dubbele bezetting") 2 A5 Kwaliteit leidsters/leerkrachten A5.4 Alle leidsters zijn toereikend geschoold (voor het VVE-programma) A De school heeft geen dubbele bezetting, maar zet wel in op efficiënt handelen en een goede afwisseling van grote groep, tutorgroepjes en individuele ondersteuning. Naast de zogenoemde gewogen leerlingen kent de school ook zorgleerlingen en soms vallen deze twee categorieën samen. De start met het werken met groepsplannen/handelingsgericht werken wordt door de school als veelbelovend gezien voor het organiseren en verlenen van de juiste zorg en begeleiding aan de leerlingen. B OUDERS B1 Gericht ouderbeleid 2 B2 Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd 2 B Intake B4 Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen 2 B5 Participatie in VVE-activiteiten in de voor-/vroegschool 2 B6 Informeren over de ontwikkeling van hun kind B7 Rekening houden met de thuistaal B1-B5 De ouders die de inspectie gesproken heeft zijn tevreden over de school. De goede zorg voor de kinderen wordt vooral genoemd. Twee van de drie ouders merken op dat adviezen voor thuis duidelijker en minder vrijblijvend mogen zijn. Vanuit VVE-oogpunt is het van belang dat ouders zo veel mogelijk gestimuleerd worden om op school én thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen met hun kinderen. Het gaat hierbij vaak juist om die ouders die nu niet aan de activiteiten deelnemen. Om deze ouders wel te bereiken is het van belang om gericht ouderbeleid te formuleren. De vragen die in dit verband betrokken kunnen worden zijn: Op welke wijze willen wij dat de ouders actief de ontwikkeling van hun kinderen stimuleren? Welke concrete doelen stellen wij op dit gebied? Wat voor ouders hebben wij? Wat zijn hun mogelijkheden en wensen? Welke activiteiten kunnen wij uitvoeren om onze doelen te bereiken en aan te sluiten bij de ouders? En: hoe gaan wij na of ouders daadwerkelijk de gewenste activiteiten uitvoeren in de thuissituatie? Al bij de intake kan gestart worden met een eerste analyse van de situatie en mogelijkheden van ouders, door tijdens het intakegesprek hier informatie voor te verzamelen. VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 5 van 8

6 Binnen Stichting SPOM wordt de noodzaak om ouderbeleid uit te zetten op alle speelzalen onderkend. Door bovenstaande onderdelen erbij te betrekken en concreet beleid te formuleren kan hier nog een flinke slag geslagen worden. C KWALITEIT VAN DE UITVOERING VAN VVE C1 Kwaliteit van de educatie: het aangeboden programma C1.1 Een integraal VVE-programma C1.2 Werken met een doelgerichte planning C1. Het aanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend C1.4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt gedifferentieerd 2 C2 Kwaliteit van de educatie: het pedagogisch klimaat C2.1 Het pedagogisch handelen van de leidsters/leerkrachten is respectvol C2.2 De leidsters/leerkrachten hanteren duidelijke pedagogische gedragsgrenzen C2. De leidsters/leerkrachten stimuleren de sociale vaardigheden en de persoonlijke competenties van de kinderen C2.4 De leidsters/leerkrachten tonen respect voor de autonomie van het kind C2.5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en spel- en taaluitlokkend C Kwaliteit van de educatie: het educatief handelen C.1 Het educatief handelen van beide leidsters/leerkrachten is goed op elkaar afgestemd C.2 Er worden de hele 'dag' effectieve en gerichte activiteiten voor de taalontwikkeling uitgevoerd C. De leidsters/leerkrachten bevorderen de interactie met en tussen kinderen C.4 De leidsters/leerkrachten stimuleren actieve betrokkenheid van de kinderen en verrijken het spelen en werken C.5 De leidsters/leerkrachten bevorderen de ontwikkeling van aanpakgedrag 2 (strategieën) bij de kinderen C.6 Het gedrag van de leidsters/leerkrachten met de kinderen is responsief C.7 De leidsters/leerkrachten stemmen de activiteiten af op verschillen in de 2 ontwikkeling van de individuele kinderen C1 Zoals gezegd wordt er in groep 1/2 op t Klòsterhûfke gewerkt volgens het programma Schatkist. Daarnaast wordt er sinds kort met groepsoverzichten en plannen gewerkt, voor het domein van de ontluikende geletterdheid. Er is nog groei mogelijk in het gebruik maken van de differentiatie die het programma biedt. C Tijdens het vrije spel kunnen de leraren meer actief en educatief inspelen op situaties. Het gaat hier om het bevorderen van interactie tussen de kinderen, het aanpakgedrag ( hoe lossen we dit op? ) en het gericht bevorderen van het spel door dingen toe te voegen of aan te passen. Daarbij is voorzichtig sprake van afstemming op subgroepen, maar niet echt van planmatige afstemming op basis van waargenomen verschillen in de ontwikkeling van de peuters. D ONTWIKKELING, BEGELEIDING EN ZORG D1 Ontwikkeling, begeleiding en zorg binnen de groep D1.1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen D1.2 De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de kleine (tutor)groep 2 en het individuele kind D1. De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg D1.4 Specifieke aandacht bij de begeleiding en zorg voor de taalontwikkeling 2 VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 6 van 8

7 D2 Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen D2.1 Leidsters/leerkrachten hebben een overzicht van de kinderen die zorg nodig hebben die de voor- resp. vroegschool niet kan leveren, en van de aard van die zorg D2.2 Leidsters/leerkrachten melden kinderen aan voor externe zorg wanneer de voor- resp. vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren D2. De leidsters/leerkrachten blijven de ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden D1.2 De Prietpraatgroep moet zich nog verder ontwikkelen in de begeleiding van individuele kinderen in de groep en/of zichtbare afstemming op de onderwijsbehoeften van individuele kinderen. D1.4 De specifieke aandacht bij de begeleiding en zorg voor de taalontwikkeling beperkt zich momenteel tot de woordenschat. Met de invoering van handelingsgericht werken wordt er door het team echter een inhaalslag gemaakt, om ook de andere ontwikkelings- en leerlijnen te kennen en te hanteren. D2 Er zijn goede contacten met onder andere het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), de GGD en de logopediste. De groepsleraar en/of de intern begeleider (IB er) van de school ondersteunen de ouders zo nodig bij de aanmelding voor externe zorg. Men weet op t Klòsterhûfke welke kinderen externe zorg ontvangen. Het overzicht van deze leerlingen en hun vorderingen bij de externe hulp kan systematischer samengesteld en toegankelijk gemaakt worden, zodanig dat de afstemming tussen de activiteiten van de school en die van de externen sterker op elkaar afgestemd raken. E KWALITEITSZORG BINNEN DE VOOR- C.Q. VROEGSCHOOL E1 Er is VVE-coördinatie in de voor- c.q. vroegschool E2 De voor- c.q. vroegschool evalueert de kwaliteit van VVE regelmatig E De voor- c.q. vroegschool evalueert de VVE-resultaten van alle kinderen E4 De voor- c.q. vroegschool werkt planmatig aan VVE-verbetermaatregelen 2 E5 De voor- c.q. vroegschool borgt de kwaliteit van haar VVE-educatie E6 In de kwaliteitszorg van de basisschool wordt ook specifiek naar VVE gekeken E-E4 Evaluatie van de resultaten van alle kinderen (inclusief de zorgleerlingen) en daarmee ook van de VVE-kinderen vindt regelmatig plaats, via individuele leerling- en groepsplanbesprekingen. Kanttekening daarbij is dat de ambities/doelen voor VVE op bestuurlijk niveau (in de context van de fusie met SPOM) niet duidelijk geformuleerd zijn. Momenteel is wel duidelijk dat men voor taal hoge ambities heeft. De uitwerking voor de praktijk en dus de richting voor verbeteracties ligt nog niet vast. F DOORGAANDE LIJN F1 Er is VVE-coördinatie tussen de voor- en vroegschool F De voor- en vroegschool zorgen voor een warme overdracht F4 Het aanbod van de voor- en de vroegschool zijn op elkaar afgestemd 2 F5 Het pedagogisch klimaat en het educatief handelen van de voor- en 2 vroegschool is op elkaar afgestemd F6 De manier om met ouders om te gaan op de voor- en de vroegschool is op 2 elkaar afgestemd F7 De interne begeleiding en zorg op de voor- en vroegschool zijn op elkaar 2 afgestemd VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 7 van 8

8 F1-F7 Peuterspeelzaal Harlekijn is inpandig in basisschool t Klòsterhûfke. Op het niveau van de leidinggevenden is constructief contact over inhouden en over kinderen. De leidsters en leerkrachten van de onderbouw vinden elkaar in het vaststellen van gezamenlijke thema s. De leidinggevenden hebben in toenemende mate contact om de doorgaande lijn tussen voor- en vroegschool te verstevigen. Dit is van groot belang omdat bijna alle kinderen van deze peuterspeelzaal doorstromen naar t Kòsterhûfke. De verwachting is dat met het gezamenlijke programma Puk & Ko de doorgaande lijn ten aanzien van het pedagogisch handelen, het betrekken van ouders en de zorg en begeleiding op orde gaat komen. G OPBRENGSTEN VAN VVE G1 De resultaten worden gemeten conform de gemeentelijk afspraken 2 G2 De resultaten zijn van voldoende niveau 2 G Verlengde kleuterperiode G1-G2 Omdat er op bestuurlijk niveau nog geen eenduidige afspraken zijn gemaakt en vastgelegd over de te bereiken leerresultaten bij VVE, is een beoordeling of de resultaten zijn gerealiseerd niet mogelijk. De effectmeting van VVE in Deest (Druten) en ook op t Klòsterhûfke staat nog in de kinderschoenen 4. VERVOLGAFSPRAKEN Het bezoek heeft geen aanleiding gegeven voor het maken van vervolgafspraken. VVE-rapport Onderzoeksdatum: Pagina 8 van 8