Examenwijzer praktijkopleiding RA deel 1

Transcriptie

1 Examenwijzer praktijkopleiding RA deel 1 Nadat je je hebt aangemeld voor het examen, beoordeelt de afdeling Educatie en Praktijkopleidingen van de NBA namens de Raad voor de Praktijkopleidingen of je wordt toegelaten en het mondelinge praktijkexamen kunt gaan afleggen. Bij dit examen gelden enkele belangrijke spelregels en aandachtspunten: Aanmelden van het examen Examenwaardigheid / toelating tot het examen Duur en inhoud van het examen Examenopzet Examenprotocol Examentraining Aanmelden van het examen Het examen moet minimaal 6 weken voorafgaand aan het examen worden aangemeld. Minimaal twee weken voor het examen bevestigt de afdeling Educatie en Praktijkopleidingen namens de Raad voor de Praktijkopleidingen of het examen door gaat of niet. Het examen wordt afgenomen door twee door de Raad voor de Praktijkopleidingen aangewezen examinatoren. De examinatoren krijgen toegang tot jouw examendossier in de ELO. De aanmelding wordt door de afdeling Educatie en Praktijkopleidingen verwerkt, nadat het stagebureau een verklaring heeft afgegeven waaruit blijkt dat de volgende documenten zijn opgenomen in jouw portfolio in de ELO: 1. a. Jouw scriptie, voorzien van de getekende verklaring van authenticiteit en eveneens voorzien van akkoordverklaring praktijkscriptiebegeleider; of b. het schriftelijke referaat, een bewijs van deelname aan een referaatgroep (waaruit een voldoende resultaat blijkt) en de beoordelingsformulieren van jouw referaat geplaatst in jouw portfolio; 2. De goedgekeurde semesterverslagen (en eventueel goedgekeurde gelijkstellings- en / of vrijstellingsverzoeken). In de verklaring van het stagebureau is aangegeven dat dat de trainee aan de eisen heeft voldaan; 3. Een gewaarmerkt kopie van het diploma waaruit blijkt dat het theoretisch gedeelte van de RA-opleiding volledig is afgerond; 4. Een bewijs dat is deelgenomen aan de training PKI of een bewijs waaruit blijkt dat het vak Financial Auditing is gevolgd vanaf het cursusjaar 2012 / 2013; 5. Een bewijs dat is deelgenomen aan of dat een vrijstelling is verleend van de training Zeg wat je Ziet. 1

2 Nadat je bent ingedeeld, ontvang je van de afdeling Educatie en Praktijkopleidingen van de NBA bericht en word je uitgenodigd voor het examen. Je vraagt jouw examen aan via de website van de NBA. Examenwaardigheid / toelating tot het examen Voordat je voor het examen wordt uitgenodigd, beoordelen de twee examinatoren die het examen gaan afnemen of je tot het examen kan worden toegelaten. Het vaststellen van de examenwaardigheid vindt plaats op basis van het praktijkopleidingsdossier (het portfolio). Examinatoren bestempelen een portfolio alleen als niet-examenwaardig als zij daar objectieve en zwaarwegende vaktechnische en / of formele redenen voor hebben. Als de examinatoren jouw portfolio niet-examenwaardig vinden, melden zij dit bij de afdeling Educatie & Praktijkopleidingen van de NBA. De NBA stelt jouw stagebureau hiervan op de hoogte en er vindt hoor- en wederhoor plaats. Daarnaast wordt het gemeld bij de Raad voor de Praktijkopleidingen. Jouw stagebureau draagt zorg voor een door jou op te stellen aanvullende rapportage, waarmee de geconstateerde tekortkoming wordt weggewerkt (als hoor- en wederhoor geen nieuwe inzichten heeft opgeleverd). Eventueel kunnen zij daarover contact opnemen met de examinatoren. Een aanwijzing ter verbetering en/of aanvulling omvat in beginsel niet het aanpassen van reeds goedgekeurde documenten (zoals een semesterverslag, de afstudeerscriptie of het referaat), maar omvat het opstellen van een aanvullende rapportage, waarin de geconstateerde tekortkoming(-en) worden gerepareerd. De beoordeling van het door jou verbeterde portfolio wordt gedaan door een door de Raad voor de Praktijkopleidingen aangewezen beoordelaar. Nadat het portfolio door deze beoordelaar alsnog als voldoende is beoordeeld, kan het examen worden afgenomen. Je ontvangt hierover namens de Raad voor de Praktijkopleidingen een bericht van de afdeling Educatie en Praktijkopleidingen van de NBA. Mocht het stagebureau zich niet kunnen vinden in de door de examinatoren geconstateerde tekortkomingen, dan wordt dit gemeld aan de Raad voor de Praktijkopleidingen. De Raad bepaalt in dat geval op basis van een second opinion of er wel of niet sprake is van één of meer zwaarwegende redenen om een aanvullende rapportage voor te schrijven. Je kunt het echter ook zelf oneens zijn met de aanbevelingen van de examinatoren. In dat geval mag je - als je dit wilt - (via de afdeling Educatie en Praktijkopleidingen van de NBA aan de Raad voor de Praktijkopleidingen) toch toelating tot het examen aanvragen. Je zal dan tijdens het examen jouw keuzes goed moeten kunnen verdedigen. De examinatoren staan open voor jouw argumenten, maar gaven je eerder afgewogen aanbevelingen ter verbetering van jouw portfolio. 2

3 Duur en inhoud van het examen Het mondelinge examen duurt minimaal een uur en maximaal anderhalf uur. Mede op basis van het portfolio komen tijdens het examen theoretische kennis, inzicht, een goede beroepsattitude en actuele ontwikkelingen aan de orde. Tijdens dat afsluitende examen wordt getoetst of je het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar hebt bereikt. Een beginnend beroepsbeoefenaar beschikt over de competenties om: - Zelfstandig richting en uitvoering te kunnen geven aan assurance-opdrachten, aan assurance verwante opdrachten en overige opdrachten (inclusief adviesopdrachten) met een redelijke mate van complexiteit; - Op deelgebieden van het vakgebied tot zelfstandige oordeelsvorming te kunnen komen bij opdrachten met een relatief hoge mate van complexiteit; - Invulling te geven aan de adviesfunctie door het signaleren van risico s, bijvoorbeeld m.b.t de continuïteit; - Zelfstandig bevindingen te rapporteren en communiceren; - Zich rekenschap te geven van de maatschappelijke relevantie van zijn optreden; - De grenzen van de eigen deskundigheid en vaardigheden te kunnen onderkennen; en - Te handelen in overeenstemming met de fundamentele beginselen voor de accountant, zoals opgenomen in de VGBA. Tijdens het mondelinge examen moet je laten zien dat je de in jouw rapportages (semesterverslagen / essays, afstudeerscriptie of referaat) behandelde problematiek adequaat kunt toelichten en dat je de keuzes, die je hebt gemaakt tijdens je praktijkopleiding goed kunt beargumenteren en verdedigen. Daarbij komen theoretische kennis, vaardigheden en een goede beroepsattitude aan de orde en voor zover relevant ook actuele ontwikkelingen. De beoordelingscriteria zijn terug te vinden in het protocol, dat de examinatoren naar aanleiding van het examen opstellen (toepassen wet- en regelgeving, toepassen gedrags- en beroepsregels, communicatieve vaardigheden en actuele ontwikkelingen in het accountantsberoep). In 2017 bevat het portfolio een afstudeerscriptie of een referaat; vanaf 1 januari 2018 vervangt het referaat de afstudeerscriptie. In het gesprek moet je bijvoorbeeld kunnen aangeven welke standaarden van toepassing zijn op de cases uit jouw portfolio (semesterverslagen en referaat / afstudeerscriptie). Van belang is dat je tijdens het examen kunt toelichten hoe je met de standaarden tijdens de door jou beschreven werkzaamheden bent omgegaan. Ook voor door jou beschreven cases relevante bepalingen uit andere regelgeving, zoals de ViO, Wwft en WID (niet limitatief bedoeld), moet je kunnen toelichten. De fundamentele beginselen uit de VGBA komen waarschijnlijk ook aan bod. Ken je de beginselen en kan je aangeven op welke wijze je deze hebt toegepast op de door jouw beschreven cases? Weet je wat een (persoonlijk) dilemma is en kan je aan de hand daarvan aangeven op welke wijze je met de beginselen uit de VGBA bent omgegaan? 3

4 De examinatoren beoordelen tijdens het examen ook jouw communicatieve vaardigheden. Mogelijk heb je interviews afgenomen in het kader van de risico-analyse. Hoe heb je dat aangepakt? Of wellicht had je bij een bepaalde klant te maken met veel weerstand. Tijdens het examen kun je uitleggen hoe je met die weerstand bent omgegaan. Kun je in een gesprek de rug recht houden? Ben je professioneel-kritisch en pak je om die reden signalen op, vraag je door? Tijdens het examen moet je in staat zijn jouw keuzes te onderbouwen en te verdedigen. Tot slot komt tijdens het examen de actualiteit aan bod. Weet je wat er speelt in het beroep? Houd je de actualiteit bij en heb je daarover een mening? Over actuele ontwikkelingen in het beroep en over specifieke vaktechnische ontwikkelingen kan je met de examinatoren goed van gedachten wisselen. Vragen over het referaat Tijdens het examen kunnen vragen over de casus uit jouw referaat gevraagd worden. Je moet er rekening mee houden dat examinatoren kunnen ingaan op onderdelen van jouw casus die niet tijdens de mondelinge verdediging van jouw referaat aan bod zijn gekomen. Het kan zijn dat zij vragen stellen over andere onderdelen van de casus dan de onderdelen waarop jouw dilemma( s) betrekking hadden. Ook kan het zijn dat zij vragen stellen over toepassing van weten regelgeving (bijv. de standaarden), terwijl je tijdens jouw referaat vooral aandacht hebt besteed aan toepassing van de VGBA (om te laten zien hoe je met jouw dilemma s bent omgegaan). Als examinatoren vragen stellen over onderdelen van de casus waar je tijdens de uitvoering in de beroepspraktijk niet bij betrokken bent geweest, mag je dit tijdens het examen aangeven. Examenprotocol en de uitslag De examinatoren stellen tijdens het examen een protocol op conform deze handleiding. Het examenprotocol beschrijft kort en bondig de onderwerpen die aan bod zijn gekomen. Dit protocol wordt in het portfolio geplaatst en is door jou, jouw praktijkbegeleider, beoordelaar en stagebureau te raadplegen. Direct na afloop van het examen stellen de examinatoren de uitslag vast in de vorm van een cijfer (op een 10-puntsschaal) en verneem je of en waarom je bent geslaagd of gezakt. Als het overall-oordeel een voldoende is, ben je geslaagd en heb je de RA-opleiding afgerond. Je ontvangt hiervan een schriftelijke bevestiging per brief. Ook ontvang je de documenten voor inschrijving in het accountantsregister van de NBA. Je kunt je dan ook aanmelden voor de diploma-uitreiking. Tijdens de diploma-uitreiking is er bovendien gelegenheid de beroepseed af te leggen. Als het overall-oordeel onverhoopt onvoldoende was dan wordt in het protocol gemotiveerd waarom de examinatoren tot dit oordeel zijn gekomen. In de brief waarin de uitslag van jouw 4

5 examen wordt bevestigd, wordt verwezen naar het protocol in je portfolio. De examinatoren geven aan wat je moet doen ter voorbereiding op een volgend examen. Hierover heeft ook afstemming plaatsgevonden met de afdeling Educatie en praktijkopleidingen van de NBA. De examinatoren kunnen bij het oordeel onvoldoende tot de volgende beslissingen komen: 1. Je beheerst de wet- en regelgeving en / of VGBA onvoldoende. Er zijn dan twee mogelijkheden: - De examinatoren adviseren je door middel van zelfstudie, of door middel van het volgen van een cursus jouw kennis over bepaalde onderwerpen (weer) op het vereiste niveau te brengen; - De examinatoren kunnen bovendien aan de Raad voor de Praktijkopleidingen voorstellen om je een aanvullende opdracht te geven, omdat je in de beroepscontext moet laten zien dat je in staat bent de regelgeving toe te passen (toepassingsvaardigheden). Als de Raad dit advies overneemt, schrijf je hiervoor een rapportage van een praktijksituatie. De aanvullende rapportage wordt beoordeeld door een door de Raad voor de Praktijkopleidingen aangewezen beoordelaar. Nadat de uitwerking van de aanvullende opdracht als voldoende is beoordeeld kun je je opnieuw aanmelden voor het examen. 2. Je moet werken aan jouw communicatieve vaardigheden. In dat geval kan geadviseerd worden op dat gebied een extra training te volgen; 3. Je moet meer aandacht besteden aan de actuele ontwikkelingen in het beroep; 4. Je functioneert naar het oordeel van de examinatoren nog niet op het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar. De examinatoren adviseren dan aan de Raad voor de Praktijkopleidingen om je een aanvullende opdracht te laten maken waarmee je kunt laten zien dat je wel functioneert op het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar; 5. Een combinatie van de punten 1 t/m 4. Bij de voorbereiding op een volgend examen spelen de examinatoren verder geen rol meer. Zij worden in verband met de objectieve oordeelsvorming van de nieuwe examinatoren daar ook verder niet meer in betrokken. Een volgend examen wordt dus door twee andere examinatoren afgenomen. Examentraining Een examentraining kan behulpzaam zijn. Voor trainees die op relatief korte termijn het examen willen gaan afleggen worden (facultatief) examentrainingen georganiseerd. De examentraining is een workshop van 1 dagdeel en wordt bij NBA in Amsterdam gehouden. Hiervoor worden kosten in rekening gebracht. Als je belangstelling hebt voor een examentraining kun je je hiervoor aanmelden bij de afdeling Educatie en Praktijkopleidingen van de NBA. 5