Alignment en architectuur van ICT

Transcriptie

1 Informatiemanagement Het Amsterdams informatiemanagementmodel Alignment en architectuur van Het Amsterdams Informatiemanagementmodel (AIM), ofwel het negenvlak, wordt gebruikt om de afstemming tussen bedrijfsprocessen en de nodige informatievoorziening en helder te krijgen en is vooral populair bij overheid en semioverheid. De auteurs onderzochten voor dit artikel de invulling van de zes van het negenvlak die over informatievoorziening en gaan bij dertien grote organisaties. DOOR THEO THIADENS Elk van de zes van het negenvlak levert producten en op en kent een organisatie en be. Het werk in een vlak wordt beïnvloed door het werk in andere. In dit artikel laten we zien dat bij de invulling van de zes onderzochte veelal het inrichtingsvlak in de kolom informatiemanagement en het strategievlak in de kolom niet of nauwelijks zijn ingevuld. Voorts valt op dat er verschillen zijn in invulling van het negenvlak tussen de onderzochte organisaties in het onderwijsveld en de overige onderzochte organisaties. Deze verschillen uiten zich onder andere ten aanzien van de inrichting van de IT governance board, het evalueren van de operatie en het nadenken over de strategie van. Het hebben van een IT governance board is onder de onderwijsinstellingen meer gemeengoed dan bij de overige organisaties. Binnen het onderwijs is voorts het bijhouden van de -ontwikkelingen minder ingevuld dan bij de overige organisaties in het onderzoek, waar men op dit terrein pluriformiteit kent. Business IT alignment Het vraagstuk van business IT alignment staat al jaren in het centrum van de managementaandacht. Zo signaleert Luftman (2008), dat business IT alignment sinds 1980 in de top 10 staat en daarbij sinds 1994 doorlopend de eerste of tweede plaats inneemt. Het strategic alignment-model van Henderson en Venkamatran (Henderson et al. 1993) kan worden gezien als startpunt voor de aandacht voor alignment. Het model richt de aandacht op de wijze waarop de strategie van een organisatie kan worden afgestemd op haar en welke weerslag dit heeft op de bedrijfsprocessen en hun ondersteuning door. Het door Henderson c.s. ontwikkelde strategic alignment model (SAM) luidde het begin in van een lange reeks artikelen over het alignment-vraagstuk. In de loop van de tijd zijn er veel wijzigingen van het model gesuggereerd, om tot een betere benadering van het vraagstuk te komen. Een daarvan is het Amsterdams informatiemanagement (AIM)-model (Abcouwer et al. 2006), dat specifiek aandacht vraagt voor vraagstukken van betekenisgeving en architectuur. Uitgaande en met behulp van het AIM-model bepalen we: ~ hoe de vier hoeken van het model en hun onderlinge relaties zijn ingevuld in dertien grote Nederlandse overheidsorganisaties; ~ wat de concrete invulling is van de zes informatievoorzienings- en - van het negenvlak. We gaan allereerst dieper in op de theorie. Daarna behandelen we de onderzoeksopzet. Vervolgens leggen we uit hoe de invulling van de theorie binnen de onderzochte organisaties in de praktijk plaatsvindt. Strategic alignment Het SAM-model van Henderson en Venkatraman (1993) (zie figuur 1) geeft de afstemming tussen de wensen van de organisatie en de daarvoor benodigde aan. Henderson c.s. onderscheiden twee dimensies. De eerste dimensie maakt onderscheid tussen een externe focus die gericht is op de december FC 323 Thiadens 37 11/30/2010 7:20:15 PM

2 External Strategic fit Business strategy Distinctive competencies Business scope Business governance Automation System competencies Linkage Technology scope IT-strategy IT governance zo het AIM-model (zie figuur 2) ontwikkeld, ook wel negenvlak genoemd, waarin de verbindingen tussen de vier in het SAM-model worden weergegeven door inrichtingsactiviteiten op het terrein van organisatie, informatievoorziening en enerzijds en dat anderzijds de link tussen de organisatie en haar vaak loopt via een informatievoorzieningsfunctie, waarin de voor de organisatie relevante betekenis aan de informatie wordt toegekend. De vier van Henderson c.s. worden zo met elkaar verbonden. Internal Processes Administrative infrastructure Skills Organizational infrastructure and processes Business domain Functional integration Processes Architecture Skills IT infrastructure and processes IT domain Figuur 1 De business--relatie volgens Henderson Venkatraman omgeving rond de organisatie, en een interne focus, die gericht is op de structuur van de organisatie zelf. De tweede dimensie onderscheidt de business en. Dit model levert zo vier domeinen op die in harmonie moeten zijn voor optimale alignment: 1. het (externe) businessstrategiedomein; 2. het (externe) IT-strategiedomein; 3. het (interne) organisatorische infrastructuur- en processendomein; 4. het (interne) IT-infrastructuur- en processendomein. Elk van de vier domeinen is samengesteld uit de onderdelen scope, competenties, governance op het externe niveau en infrastructuur, processen en vaardigheden op het interne niveau. Veel auteurs nemen het SAM-model als uitgangspunt bij verder onderzoek. Aan de Universiteit van Amsterdam is Strategie Structuur Operaties Business Informatie/ communicatie Technologie Figuur 2 Het Amsterdams informatiemanagementmodel (AIM) Verderop geven we de concrete invulling van de hoek van het AIM-model aan. Hierbij is het doel om inzichtelijk te maken hoe organisaties de balans tussen organisatiedoelen enerzijds en de toepassing van strategische anderzijds vormgeven. Het tweede deel gaat in op de invulling van zes. In figuur 3 is per vlak duidelijk weergegeven wat we wilden onderzoeken: de producten, wat de impact is van andere en de organisatie en. Invulling hoek In figuur 4 is de invulling van de vier hoek en hun verbindingen in het AIM-model weergegeven. De gevolgen voor de invulling van de zijn als volgt. Het organisatiestrategievlak. Drie groepen organisaties hebben een duidelijk omschreven strategie. Bij de hogescholen is dit minder het geval. Hier werkt men meer van project naar project. Het -strategievlak. Er wordt niet in alle gevallen expliciet aan trendwatching gedaan wat betreft. Dit komt in 50% tot 67% van de organisaties voor. De uitvoering van het primaire proces. Een periodieke evaluatie van de werking van dit proces wordt in drie van de vier groepen gedaan. Bij de groep hogescholen gebeurt dit alleen wanneer er problemen optreden. De levering van. Bij vrijwel alle onderzochte organisaties is er sprake van een evaluatie van hun werk. Deze evaluatie gaat in het algemeen over technische aspecten en niet over de kwaliteit van de functionaliteit. Wat betreft de links tussen de gelden de volgende aspecten. De link tussen de organisatiestrategie en haar uitvoering. In het algemeen loopt deze via de hiërarchie en de daarmee gepaard gaande rapportages. De link tussen organisatiestrategie en -strategie. In de onderzochte organisaties in het onderwijsveld is er in 84% van de gevallen sprake van een IT governance board, waarin de leiding van de organisatie en die van zitting hebben. In de andere organisaties is dit in minder dan 50% van de gevallen. 38 december 2010 FC 323 Thiadens 38

3 Strategie Structuur Operatie Informatievoorziening Impact omgeving: ~ eisen strategie bedrijf en ~ eisen inrichting IV Product: ~ scenario s, informatiebeleid ~ voor welke gegevens? ~ standaarden? ~ beleid gegevens aan derden? Onder: ~ wetgeving? ~ belemmeringen? ~ wie maakt het? afdeling? ~ wie adviseert/beslist? Impact omgeving: ~ eisen strategie IV ~ eisen inrichting organisatie en ~ eisen operationeel functioneel beheer Product: ~ informatiemodel in -plan ~ werken met businesscases, projectstartarchitecturen en bouwpermits ~ methoden voor werkvoorschriften ~ stuurgroepen, projectgroepen ~ inrichting informatiemanagement ~ wie beslist? Impact omgeving: ~ eisen inrichting IV ~ eisen operationeel proces en operationele Product: ~ procedures afhandeling calls ~ taken t.a.v. parametriseren, specificeren, testen invoering en administratieve organisatie ~ overlegvormen ~ operationeel functioneel beheer ~ wie beslist? Impact: ~ eisen strategie IV ~ eisen inrichting IV en Producten: ~ scenario s, automatiseringsplan? ~ waarvoor geldend? ~ afspraken over standaarden? ~ beleid t.a.v. derden? Onder: ~ wetgeving? ~ belemmeringen? ~ stuurgroep/afdeling ~ wie beslist? RvB?? Impact: ~ eisen strategie ~ eisen inrichting IV ~ eisen feitelijke Producten: ~ organisatiestructuur, applicatieen technische architectuur? ~ afspraken in ketens? ~ methoden voor ontwikkeling en onderhoud projecten, inrichting ~ stuurgroepen, projectgroepen ~ inrichting applicatiebeheer/exploitatie ~ wie beslist over inrichting? Impact: ~ eisen operationeel infomanagement ~ eisen vanuit inrichting Productie: ~ feitelijke invulling met projectrapportages, documenten, -voorzieningen, stuurrapportages Overlegvormen: ~ klantenraad? ~ besluitvorming Figuur 3 Het negenvlak: de drie voor de informatievoorziening en de drie voor plus per vlak mogelijke producten De link tussen de -strategie en de uitvoering ervan. Op dit terrein zijn er vele werkwijzen: soms via architectuur, soms via overleg, soms strategie vertaald naar een productcatalogus. De link tussen de uitvoering van de organisatiestrategie en de uitvoering van de. In het algemeen is het functioneel beheer ingevuld. De invulling van de informatievoorzienings In figuur 5 is weergegeven hoe de van de onderzochte 13 organisaties zijn ingevuld. Hieruit komen de volgende aspecten naar voren. Uit het ondernemingsplan. In het merendeel van de onderzochte organisaties komen de eisen aan de informatievoorziening vanuit het ondernemingsplan. Er is in meer dan 60% van de organisaties een informatieplan en een IT governance board. In meer dan 60% van de gevallen is er op strategisch niveau informatiemanagement ingericht. Er lijkt een verschil te zitten tussen universiteiten en overige organisaties. In de eerste type organisaties is de inrichting van informatiemanagement met het hebben van een IT governance board in meer organisaties. Voorts komt de aan van de informatievoorziening in alle gevallen bij de universiteiten vanuit het instellingsplan. Stuur- en projectgroepen. Op inrichtingsniveau wordt er in 94% van de organisaties gebruikgemaakt van stuur- en projectgroepen. De impact op het werk van deze groepen lijkt in meer dan 50 procent van de gevallen niet vanuit het strategische vlak voor de informatievoorziening te komen, maar meer vanuit en vanuit het streven van de organisatie naar klanttevredenheid en doelmatigheid. Het werk voor de inrichting van de informatievoorziening lijkt in minder dan 50 procent van de gevallen niet door een structurele informatiemanagementorganisatie te worden gedaan. In concreto betekent dit dat de in de theorie onderkende taken op tactisch niveau niet altijd structureel zijn ingevuld. Het betreft hier de structurele planning op het terrein van de informatievoorziening, het over projecten en lopende voorzieningen begroten, het permanent doen aan behoeftebepaling en het aansturen van contracten met. Het verschil tussen de universiteiten en de overige overheidsorganisaties ligt in het werken vanuit een projectstartarchitectuur en het werken volgens een afgesproken methode. Functioneel beheer. Op verrichtingsniveau lijkt het functioneel beheer in 95% van de organisaties te zijn ingericht. Dit functioneel beheer is in de universiteiten sterk operationeel ingericht. Het functioneel beheer draagt niet bij aan het december FC 323 Thiadens 39

4 Hoek Verbindingen tussen de hoek Organisatiestrategie -strategie Uitvoeren strategie Onderwijsveld Uitvoeren Link organisatie/strategie Link organisatiestrategie/organisatie-uitvoering a. Universiteiten (Tilburg, Enschede, Eindhoven) b. Hogescholen (3x) (INHolland, HAN, Fontys) Andere overheidsorganisaties Strategisch plan, soms vertaald naar scenario s Sterk van project naar project, zelden gebruik scenario s Bij 67% is er een -beleidsplan/ automatiseringsplan. Bij 33% een aparte afdeling informatiemanagement In 50% van de gevallen ontwikkelingen gevolgd. Soms trendwatchers In 67% van de gevallen periodiek structurele doorlichting Incidenteel procesevaluatie, vaak alleen bij problemen Periodieke evaluatie door o.a. systeemeigenaren Eigen geëvalueerd op techniek. Pas commentaar als er brand is -governancemodel voorgesteld. In 67% informatiemanagement deel van Stuurgroep stelt informatiebeleid vast. Stuurgroep ondersteund door informatiemanagement onafhankelijk van Bij 67% is er sprake van een enterprisearchitectuur. Bij 33% zijn er evaluaties, bijv. van de informatieportfolio Via hiërarchie en rapportage. Bij 33% controleert de stuurgroep of de resultaten gehaald worden a. Overheidsorganisaties met een primair proces dat met geld te maken heeft (heffing/inning, OCW/DUO, pensioenuitvoering (3 stuks) b. Overheidsorganisaties met andere primaire processen (Ymere, Kadaster, Prorail, Politie Beleidsplan of concernarchitectuur In 75% van de gevallen is er een businessplan Ontwikkelingen gevolgd en besproken. Bij 67% trendwatchers of teams op bijv. visie en life cycle-ontwikkeling Bij 50% trendwatching. In andere gevallen komen de wensen of van de informatiemanagers en de key users of vanuit Bij 33% toetsing op doelen m.b.v. beleidsplan en informatieplan. Anders vooral de buitenkant of actie bij problemen In 50% van de gevallen structurele evaluaties Bij 33% niet gedaan, bij 33% sinds klantenevaluatie. Bij 33% audits en er zijn SLA s In 100% van de gevallen evaluaties, maar soms mist link met het gebruik Via architectuur. In 33% van de gevallen een IT-governance board In 50% van de gevallen een CIO board Via hiërarchie en rapportages Via hiërarchie en rapportages, soms niet Figuur 4 De invulling van de vier hoek en hun onderlinge relatie Link strategie/ Via de architectuur of informatie/ -plan In 67% van de gevallen niet echt Via CIO board, via architectuur of als niet van toepassing: werkt via de projecten Vele wijzen: soms via productcatalogus, soms overleg, soms via architectuur, etc. Link organisatie Functioneel beheer is sterk operationeeel ingericht en rapporteert aan directeur bedrijfsvoering Via functioneel beheer in directies. Vraag is veelal nog niet ontwikkeld Via accountmanagement, via dagelijks contact. In 33% nog in ontwikkeling In 25% van de gevallen is het decentraal functioneel beheer nog niet ingevuld 40 december 2010 FC 323 Thiadens 40

5 De drie informatievoorzienings, de middelste kolom in het negenvlak Richten (Strategie) Onderwijsveld a. Universiteiten (Tilburg, Enschede, Eindhoven) b. Hogescholen (3x) (INHolland, HAN, Fontys) Principes komen uit beleidsplannen: soms standaardisatie en consolidatie; eigen eisen voor onderzoek, ondersteuning en onderwijs Bij 67% eisen vanuit beleid. Bij 33% vooral vanuit t.a.v. architectuur en beveiliging Informatieplan en werkend naar vanuit informatiemanagement Informatieplan en in 67% van de gevallen architectuurprincipes Bij 33% IT governance voard ondersteund door informatiemanagement. Deze is in 67% van de gevallen deel van afdeling Stuurgroep informatiebeleid ondersteund door onafhankelijke afdeling informatiemanagement Andere overheidsorganisaties a. Overheidsorganisaties met een primair proces dat met geld te maken heeft (heffing/inning, OCW/DUO, pensioenuitvoering (3 stuks) Eisen vanuit ondernemingsplan, soms is er een domeinvisiedocument, soms een bedrijfsfunctiemodel In 67% van de gevallen informatieplan met informatiemodel. Altijd architectuur IT goverance board in 33% van de gevallen ; bij andere 67% alleen centraal informatiemanagement b. Overheidsorganisaties met andere primaire processen (Ymere, Kadaster, Prorail) Vanuit proces in 50% BIV-eisen. Bij 50% eis van complexiteitsreductie en standaardistatie Figuur 5 Invulling van de informatievoorzienings Wisselend: bij 50% informatiebeleid, bij 25% informatielaboratorium, bij 25% scenario s in kaart gebracht Bij 75% is er een soort IT governance board. Bij 25% alleen afdelinginformatiemanagement, onderdeel van Inrichten Verrichten (uitvoeren) Beheerreglement voor gegevens, standaards vanuit architecteuur én informatie- en ict-beleid Eisen komen veelal vanuit en vaak projectgericht. In 33% van de gevallen vanuit een stuurgroep Link tussen strategisch beleid en functioneel beheer is weinig ontwikkeld. Informatiemodel per project bij 33% projectstartarchitect Informatiemodel en projecten via afgesproken methodiek, in 33% van de gevallen projectstart architectuur Voor grote projecten is er een stuurgroep die rapporteert aan de IT governance board Bij 33% ingevuld via stuur- en projectgroepen, bij 33% door afdeling informatiemanagment. In 33% van de gevallen per dienst. werkend aan uniform functioneel beheer, eisen qua beschikbaarheid, integriteit en beveiliging (BIV-beleid) BIV-eisen vanuit ; audits geëist in jaarplannen Eisen vanuit enterprise-architectuur en vanuit informatieplan Bij 67% project startarchitectuur. In alle gevallen projecten volgens afgesproken methode uitgevoerd Stuurgroepen en projectgroepen. Bij 67% per onderwerp informatiemanagement. In 33% van de gevallen centrale demand-organisatie In 67% van de gevallen vanuit SLA s gesteld. Bij 67% expliciet eisen vanuit BIV aan gegevens Eisen van doelmatigheid en klanttevredenheid. Niet altijd proceseigenaren Immer projectstartarchitectuur. Soms informatiemodel Projectgroepen voor dwarsverbanden. Bij 50% in businessinformatiemanagement. Bij 50% proceseigenaren Bij 75% eisen vanuit BIV. Bij andere 25% relatief sterke eisen aan gegevenshuishouding vanuit wetgeving Vrij operationeel functioneel beheer. Geen ondersteuning bij het zetten van eisen aan voorzieningen Operationeel functioneel beheer. Aan van hogeschool brede applicaties of in ontwikkeling of In 67% van de gevallen functioneel beheer ingericht. Bij 33% ondersteuning vanuit Dagelijkse ondersteuning door functioneel beheer. Bij 50% is dit centraal en decentraal ingericht Functioneel beheer bij faculteiten en directies en ieder instellingsbreed systeem kent overleggen Functioneel beheer bij de onderdelen van het servicebedrijf, bijv. financiën, personeel In 67% van de gevallen functioneel beheer ingericht. Bij 33% is er soms functioneel beheer bij onderdelen, soms bij Functioneel beheer ingericht. Bij 50% is dit zowel decentraal als centraal ingericht december FC 323 Thiadens 41

6 maken van administratieve organisatie of het opstellen van eisen aan voorzieningen. Vanuit andere van het AIM model worden aan het functioneel beheer in 77% van de organisaties eisen op het terrein van betrouwbaarheid, integriteit van gegevens en beveiliging (BIV) gesteld. In meer dan 25% zijn er eisen om tot komen tot een grotere standaardisatie van en uniformering van gegevens. De universiteiten lijken meer accent te leggen op de BIV aspecten van de informatievoorziening dan de overige organisaties (100% tegen 70%). Kijkend naar de inrichting van de organisatie van de informatievoorziening dan lijkt deze op strategisch niveau vorm te krijgen. Op operationeel niveau wordt functioneel beheer gedaan. Dit laatste is sterk uitvoerend gericht en minder op het maken van eisen aan nieuwe voorzieningen of het maken en beheren van werkinstructies. Het vraagstuk van business IT alignment staat al een groot aantal jaren in het centrum van de managementaandacht Kijkt men naar de invulling van de informatiemanagement, dan lijkt over het algemeen bij de invulling van strategisch informatiemanagement gebruik te worden gemaakt van ondernemingsplannen en leidt het werk in het strategisch vlak tot een informatieplan. Wat betreft de eisen bij de inrichting van informatiemanagement komen de eisen voornamelijk van de klant. Op dit terrein vormen de hogescholen een uitzondering: hier komen deze nog vooral vanuit. Bij het inrichten wordt methodisch gewerkt en maakt men veelal gebruik van een projectstartarchitectuur. Bij de organisatie van de inrichting wordt vooral met stuur- en projectgroepen gewerkt. Op dit niveau wordt zelden de link tussen het strategische informatiemanagement en het operationele functioneel beheer gelegd. Opzet van onderzoek Het onderzoek werd gedaan met behulp van diepte-interviews. Deze diepte-interviews werden gehouden met medewerkers op het terrein van de informatievoorziening en die op het terrein van binnen dertien grote organisaties. Bij de interviews werden standaardvragenlijsten gebruikt, die van tevoren aan deze medewerkers werden toegestuurd. De vragen voor de interviews werden geformuleerd door de kenniskring van het lectoraat. Hierbij vormde de theorie over het negenvlak de basis voor de vragen. Geïnterviewde organisaties De geïnterviewde organisaties zijn zes organisaties in de onderwijswereld en zeven organisaties daarbuiten. De eerste groep bestaat uit de universiteiten van Twente, Tilburg en Eindhoven en drie hogescholen, te weten de hogeschool Fontys, de hogeschool INHolland en de Hogeschool Arnhem en Nijmegen. De tweede groep bestaat uit de Politie, een grote overheidsorganisatie belast met belastingheffing en -inning, ProRail, de dienst Uitvoering Onderwijs, het Kadaster, de woningcorporatie Ymere en een pensioenuitvoerder. In de uitwerking van de resultaten is ervoor gekozen deze dertien organisaties in vier groepen in te delen. Dit zijn de universiteiten, de hogescholen, de organisaties met een sterk informatie-intensief primair proces en de overige organisaties. Elke groep bevat zo drie of meer organisaties. Op het operationele niveau wordt vrijwel altijd functioneel beheer gedaan. Dit functioneel beheer wordt niet altijd strak vanuit het strategische informatiemanagement aangestuurd. De invulling van de - In figuur 6 is weergegeven, hoe de op het terrein van in de onderzochte 13 organisaties zijn ingevuld. Hieruit komen de volgende zaken naar voren. Richtingsniveau. Op richtinggevend niveau komen de eisen op strategisch niveau bij de universiteiten uit wisselende richtingen. Het informatiemanagement op strategisch niveau is in deze organisaties nog in ontwikkeling. Bij de andere overheidsorganisaties zijn er duidelijker eisen vanuit de vraag naar. In alle onderzochte organisaties is er een automatiseringsplan, een blauwdruk en/of een architectuurdocument. Het maken van deze documenten ligt bij universiteiten in 84% van de gevallen bij afdeling. Bij de overige organisaties doet de directie dit in 56% van de gevallen. Structureel gezien lijkt de organisatie aan het werk in dit vlak geen aandacht te besteden. Inrichtingsniveau. Op inrichtingsniveau komen de eisen in 100% van de gevallen vanuit de inkoopwetgeving. Daarnaast komen zij bij de universiteiten in 50% van de gevallen vanuit het instellingsplan, vanuit de managers van de onderdelen of vanuit het automatiseringsplan. Bij de overige overheden komen deze vanuit de architectuur, van het informatieplan, vanuit de catalogus. In 28% zijn er eisen vanuit BIV oogpunt en in 14% komen deze vanuit de samenwerking Conclusies Figuur 2 geeft het negenvlak weer. De tweede kolom in dit negenvlak wordt gevormd door de informatiemanagement taken; de derde kolom door de -taken. Uit ons onderzoek komt 42 december 2010 FC 323 Thiadens 42

7 De drie -, de uiterst rechtse kolom in het negenvlak Onderwijsveld Richten (Strategie) Inrichten Verrichten (uitvoeren) a. Universiteiten (Tilburg, Enschede, Eindhoven) b. Hogescholen (3x) (INHolland, HAN, Fontys) Wisselend soms eisen vanuit SLA s, soms vanuit proceseigenaar. Trend naar integrale informatie Informatiemanagement in ontwikkeling. Vaak alleen eisen vanuit projecten Er is een automatiseringsplan of een architectuurdocument Automatiseringsplan, dat de standaarden stelt In 67% van de gevallen ligt de verantwoordelijk bij een afdelingonderdeel van. Bij 33% bij informatiemanagement Dienst /service unit stelt dit op Eisen vanuit architectuur en budget. Voorts eisen van inkoopwetgeving Vanuit instellingsplan of managersonderdelen komen eisen. Voorts vanuit automatiseringsplan Architectuur ligt vast en daarbinnen projecten volgens standaards Bij 67% catalogus en steeds projecten gedaan conform handboeken Stuurgroepen voor grote projecten en overleggen Stuur- en projectgroepen ingericht. Werk veelal door gedaan Werken met standaarden en eisen vanuit biv-beleid Eisen vooral vanuit instellingsplan en Andere overheidsorganisaties a. Overheidsorganisaties met een primair proces dat met geld te maken heeft (heffing/inning, OCW/DUO, pensioenuitvoering (3 stuks) b. Overheidsorganisaties met andere primaire processen (Ymere, Kadaster, Prorail) Eisen vanuit vraag vastgelegd bij 67% in SLA s. Hierin afspraken over BIVonderwerpen Wisselend, eisen vanuit vraag in 50% van de gevallen; in 25% van de gevallen vastgelegd in jaarplan Automatiseringsplan of conceptconcernarchitectuur -blauwdruk en automatiseringsplan Wisselend. Bij 33% verantwoordelijkheid exploitatie. Bij 33% is er demand. Bij 33% bij CIO office als ondersteuner ITgovernance board In 75% van de gevallen beslist -directie. Bij 25% wordt gebruikgemaakt van governance board Soms vanuit architectuur, soms vanuit corporate information plan (CIP), soms vanuit vraag/aanbodmodel met catalogus Bij 50% expliciete BIV-eisen. Bij 25% vanuit ketens en nadruk op standaardisatie en consolidatie. Bij 25% managementcontract 67% roamap met referentie-architecturen. Samenwerking conform handboeken ingericht bij 33% Blauwdrukken en architecturen. In 75% van de gevallen gebruik van catalogus -bedrijf met gebruik overlegvormen Applicatiebeheer werkend met project- en stuurgroepen Aansluit- en exploitatievoorwaarden. Erop gericht te komen tot standaardisatie Eisen vanuit BIV en in 50% SLA s Figuur 6 Invulling van de - van het AIM Uitgevoerde exploitatie- en beheertaken met rapportages Bij 67% beheertaken. Bij 33% nog eigen ontwikkeling. Bij 100% exploitatie. Altijd rapportages Werkende applicatie en infrastructurele voorzieningen met rapportages Applicatiebeheer en exploitatietaken Exploitatie en beheertaken door. Projectleiders vaak verantwoordelijk voor bepaald terrein Dienst/service unit met exploitatie- en beheertaken. Bij 33% ook eigen ontwikkeling applicaties Vaak ingerichte aanbodkant die werkt volgens methoden als ITIL -directie met applicatiebeheer en exploitatie. Soms doet deze ook (deel) van functioneel beheer december FC 323 Thiadens /30/2010 7:20:17 PM

8 Fontys Hogeschool De interviews zijn gehouden door studenten van Fontys Hogeschool. Zij werden voorbereid op het doen van interviews over dit onderwerp door middel van twee proefinterviews. Deze proefinterviews werden gehouden met leden van de kenniskring van het lectoraat en met medewerkers van de Services-afdeling van Fontys. Daarna bezocht elke studentengroep twee externe organisaties. Alle onderzochte organisaties hebben meer dan 1300 medewerkers. De resultaten van het onderzoek worden weergegeven in tabellen. naar voren dat de inrichtingstaak op het terrein van informatiemanagement en de strategische taak op het terrein van niet altijd worden ingevuld. De afstemming op strategisch niveau tussen de taken op strategisch niveau door het inrichten van een IT governance board wordt het bij de organisaties in het onderwijsveld gedaan; bij de overige organisaties is dit niet altijd het geval. Wanneer men in de toekomst de taken in de kolom informatiemanagement en die in de kolom -management gaat scheiden, dan zal een organisatie vaak achterblijven met de informatiemanagementtaken. Duidelijk wordt dat deze kolom van taken qua inrichting in opbouw is en dat niet overal alle van deze kolom volledig zijn ingericht, laat staan op elkaar afgestemd. Literatuur ~ ~ Abcouwer, A.W. en B. Parson (2010), Veerkracht: het managen van veranderende evenwichten, Amsterdam, Universiteit van Amsterdam. ~~ Abcouwer, A.W. en J.H.J.M. Truijens (1997), Contouren van een Generiek Model voor InformatieManagement, Tijdschrift Management en Informatie, vol. 5, no. 3, p ~ ~ Abcouwer, A.W., J. Truijens en H. Gels (2006), Informatiemanagement en Informatiebeleid, Den Haag, Sdu Uitgevers, p ~~ Henderson, J.C. en N. Venkatraman (1993), Strategic Alignment: Leveraging Information Technology for Transforming Organizations, IBM Systems Journal, vol. 32, no. 1, p ~ ~ Luftman, J. en R. Kempaiah (2008), Key Issues for IT Executives 2007, MIS Quarterly Executive, vol. 7, no. 2, p ~~ Maes, R. (2007), An Integrative Perspective on Information Management, in: A. Huizing and E.J. de Vries (eds.), Information Management: Setting the Scene, Amsterdam, Elsevier Science, p ~ ~ Maes, R.E. (2003), IM in kaart gebracht, Primavera workingpaper series , Amsterdam, Universiteit van Amsterdam. Theo Thiadens is onderzoeker, docent en auteur op het terreinvan Sturing, management en organisatie van voorzieningen. Met speciale aandacht voor: De financiële dienstverlening Foodbusiness nyvu modulair executive mba Waar werk, privé en studie wél samen gaan Herkent u dit? U heeft een drukke baan, een vol privé leven, maar u wilt zich ook blijven ontwikkelen. Waar haalt u de tijd vandaan? De modulaire opzet van het NyVU programma maakt het mogelijk om een MBA te volgen zonder concessies te doen. U studeert in uw eigen tempo en naar eigen interesse. NyVU biedt een programma op maat door keuze uit voor u relevante modules. Door de gedeelde focus op financiële dienstverlening en food-, agri en hortibusiness verbreedt u uw gezichtsveld zonder uw achtergrond uit het oog te verliezen. De praktische insteek op academisch niveau zorgt bovendien voor directe toepassing in uw zakelijke leven. Vraag de brochure nu aan via: Meer informatie e nyvu@nyenrode.nl t december 2010 FC 323 Thiadens 44 11/30/2010 7:20:17 PM