Verantwoording bij de zevende druk V Over de auteurs VII Inleiding 1

Transcriptie

1 Inhoud Verantwoording bij de zevende druk V Over de auteurs VII Inleiding 1 1 Denken over organisatie en management Introductie Ontstaan van het vakgebied Ontwikkeling van handel en ontstaan van multinationale ondernemingen Denkrichtingen en persoonlijkheden Periode voor de industriële revolutie (400 v. Chr na Chr.) Frederick Taylor en het Scientific Management (± 1900) Henry Fayol en de General Management-theorie (± 1900) Max Weber en de theorie van de bureaucratie (± 1940) Elton Mayo en de Human Relations-beweging (± 1945) Rensis Likert (e.a.) en het revisionisme (1950) Kenneth Boulding en de systeembenadering (± 1950) Paul Lawrence en Jay Lorsch en de contingentiebenadering (± 1965) Recente organisatietheorieën (1980 +) 22 Samenvatting 37 Definities 38 Deel A Omgeving en Organisatie 41 Interview met Eva-Lotte Sjostedt, directeur van Ikea Nederland 42 2 Omgevingsinvloeden Organisaties Partijen Omgevingsfactoren Milieufactoren Technologische factoren Demografische factoren Economische factoren Politieke factoren Maatschappelijke factoren 68 Samenvatting 74 Definities 75

2 3 Strategisch management Proces van strategisch management Klassieke benadering van strategisch management Situatieanalyse Definitie van de huidige visie, doelstellingen en strategie Intern onderzoek als onderdeel van de situatieanalyse Extern onderzoek als onderdeel van de situatieanalyse Strategievorming Strategievorming: vaststellen van het toekomstbeeld Strategievorming: ontwikkelen van verschillende strategieën Strategievorming: evaluatie en keuze van een strategie Strategievorming volgens Porter Planning en implementatie Planningscyclus Van planning naar invoering Kritische kanttekeningen bij de klassieke benadering van strategisch management Strategisch management in perspectief Strategiemodel van Hamel & Prahalad Strategisch management en Business Intelligence 123 Samenvatting 128 Definities Samenwerking Samenwerkingsverbanden Vormen van samenwerking Internationale samenwerkingsverbanden Motieven en succesfactoren van samenwerkingsverbanden Motieven voor samenwerkingsverbanden Succesfactoren voor samenwerkingsverbanden Samenwerkingsverbanden tussen concurrenten en niet-concurrenten Samenwerkingsverbanden tussen concurrenten Samenwerkingsverbanden tussen niet-concurrenten Samenwerkingsverbanden in organisatorische netwerken Fusies en overnamen Motieven voor fusie of overname Nederlandse Mededingingsautoriteit Problemen bij fusies en overnamen Fase na de fusie 161 Samenvatting 164 Definities 166 Deel B Mensen en Organisatie 169 Interview met Peter Blom, ceo van Triodos Bank Individu en groepen Mens in organisaties Motivatie Theorie van Alderfer Theorie van McLelland Verwachtingstheorie van Vroom 176

3 5.3 Persoonlijkheid Enneagram Myers-Briggs Type Indicator Attitude Motiveren van mensen Motiveren door financiële prikkels Motiveren door taakontwerp Motiveren door het stellen van hoge doelstellingen Emotionele intelligentie Overbelasting, stress(preventie) en burn-out Overbelasting Stress Stresspreventie Burn-out Intuïtie en creativiteit Intuïtie Creativiteit Groepen en teams Kenmerken van groepen Teammanagement en kenmerken van succesvolle teams Organisatorische conflicten 210 Samenvatting 214 Definities Management Manager Manager in de organisatie Taken van de manager Topmanagers Middenmanagement Managers bij de overheid Vrouwelijke manager Manager als leidinggevende Manager en macht Leiderschap Leiderschapsstijlen De internationale manager Manager als persoon Carrière Vrijetijdsbesteding Ondernemerschap Management en ethiek Management en informatie 269 Samenvatting 276 Definities Besluitvorming Besluitvormingsproces Besluitvorming in organisaties Rationeel besluitvormingsproces Probleemonderzoek Ontwikkelen van alternatieven 288

4 7.3.3 Evaluatie van alternatieven Maken van een keuze Invoeren en bewaken van de beslissing Niet-rationele besluitvormingsprocessen Neorationeel besluitvormingsproces Bureaucratisch besluitvormingsproces Politiek besluitvormingsproces Openeindbesluitvormingsproces Aspecten van besluitvorming Creativiteit Medezeggenschap Vergadertechnieken Onderhandelen Stijl van besluiten nemen Hulpmiddelen en technieken bij besluitvorming Balanced scorecard Beslissingsmatrix Beslissingsboom Beslissingsondersteunende systemen 313 Samenvatting 317 Definities 319 Deel C Structuur en Organisatie 323 Interview met Harold Goddijn, ceo van TomTom Besturing Besturing van organisaties Bedrijfsprocessen Typen bedrijfsprocessen Beheersing van bedrijfsprocessen Bedrijfsprocessen en toegevoegde waarde Bedrijfsprocessen en kwaliteit Logistiek management Human Resource Management Bestuursniveaus en specifieke taken Raad van Commissarissen Directie of topmanagement Middenmanagement Uitvoerende medewerkers Maatschappelijk verantwoord ondernemen en corporate governance Ondernemingsraad Beelden van organisatiebestuur Methoden bij het besturen van organisaties Individugerichte methoden Organisatiegerichte methoden Procesgerichte methoden 393 Samenvatting 399 Definities 401

5 9 Structurering Organiseren van activiteiten Arbeidsverdeling en coördinatie Arbeidsverdeling in verticale richting Arbeidsverdeling in horizontale richting Bevoegdheid, verantwoordelijkheid en delegeren Omspanningsvermogen Organisatieschema Organisatiestelsels Lijnorganisatie Lijn-staforganisatie Lijn- en functionele staforganisatie Lijn-staf-commissieorganisatie Matrixorganisatie Zuivere projectorganisatie Interne projectorganisatie Divisieorganisatie Mintzberg en organisatiestructuren Organisatie-eigenschappen Organisatievormen Communicatie- en overlegstructuur Ontwikkelingen in het structureren van organisaties 450 Samenvatting 456 Definities Organisatie in ontwikkeling Verandering Effectiviteit en succesvolle organisaties Organisatiecultuur Organisatieontwikkeling Groeimodel van Scott Groeimodel van Greiner Reorganisatie Lerende organisatie Empowerment Succesvol veranderen van organisaties Organisatieadvieswerk Arts-patiëntmodel Procesmodel Typering van adviesrelaties Organisatieonderzoek 500 Samenvatting 503 Definities 505 Noten 507 Illustratieverantwoording 512 Register 516