Achtergronden en aanpak jeugdige zedendelinquenten

Transcriptie

1

2 Achtergronden en aanpak jeugdige zedendelinquenten specifiek belicht: de aanpak in het kader van een leerstraf Rutgers Nisso Groep Marianne Jonker unitmanager afdeling jeugd- en zedenprojecten Odette Arts trainer en regiocontactpersoon leerstraffen seksualiteit

3 Inhoud Inleiding (DVD) Jeugdige zedendelinquenten Interventies De leerstraf Risicofactoren De praktijk

4 0,16% van de jongens, 0,04% van de meisjes gehoord door de politie vanwege zedendelict (CBS, 2007) 4,4% jongens, 1,1% meisjes (12 25 jaar) heeft ooit iemand tot iets seksueels gedwongen (De Graaf, Meijer, Poelman & Vanwesenbeeck, 2005) 37% jongens, 19% meisjes (voortgezet onderwijs) is seksueel grensoverschrijdend jegens leeftijdgenoten (De Bruin, Burrie & Van Wel, 2006) 750 jongeren aangemeld wegens zedendelict (Raad voor de Kinderbescherming, 2005)

5 De jeugdige zedendelinquent bestaat niet Heterogene groep Specifieke risicofactoren en kenmerken Indeling in subgroepen

6 Subtypen jeugdige zedendelinquenten algemeen hands-off / hands-on delict specialist / generalist kindmisbruiker / leeftijdgenootmisbruiker solodader / groepsdader jongens met (lichte) verstandelijke beperking meisjes

7 Interventies Detentie Forensische jeugdpsychiatrie (ambulant of gesloten setting) Taakstraf (leerstraf) Combinatie Weging: psychiatrische problematiek, ernstige gedragsproblematiek, ernstige feiten en/of hoog recidiverisico

8 Leren van je fouten: hoe? leerstraffen voor jeugdige zedendelinquenten van jaar Sinds leerstraffen per jaar Doel: voorkomen/verminderen van recidive door vroegtijdig bijsturen

9 Doelgroep Jongens van jaar Geen sprake van psychiatrische problematiek en/of ernstige gedragsproblematiek Geen sprake van ernstige geweldpleging First-offenders: voor het eerst opgepakt voor een seksueel delict Slachtoffer is een leeftijdgenoot (in principe) bekennen (feiten/seksuele handelingen) motivatie

10 Welke zedendelicten? (n = 788) Type delict (%) 17,7 7,6 6,1 Aanranding Verkrachting (incl. tongzoen) Exhibitionisme 68,6 Anders

11 Solo versus groepsdelict Groeps- vs. solodelict (%) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 3,4 0,0 1,8 35,6 55,1 51,4 60,9 44,9 46, Onbekend In groepsverband Solo

12 Waar of niet waar? Zedendelicten in groepsverband worden voornamelijk gepleegd door jongens van Antilliaanse afkomst.

13 Demografie en psychosociale kenmerken (n = 788) meestal jongens (98%) gemiddelde leeftijd 15 jaar 83% is laag opgeleid 55% allochtone achtergrond 84% gezin met beide ouders 87% geen adequate seksuele vorming

14 Risicofactoren jeugdige zedendelinquenten Drie paden: 1. Seksueel afwijkend gedrag 2. Anti-sociale persoonlijkheidskenmerken 3. Normaal functionerend Complex samenspel van factoren: Achtergrondkenmerken (o.a. negatief gezinsklimaat) Persoonskenmerken (o.a. delictondersteunende attituden, sterke seksuele belangstelling en veel losse sekscontacten) Situatie (o.a. interactie met het slachtoffer, groepsdruk/dynamiek)

15 Mogelijke contextuele risicofactoren ( Seks onder je 25 e, De Graaf et al, 2005) Veranderend seksueel gedrag: Jongeren seksueel actiever dan 10 jaar geleden Meer losse sekscontacten Flirten/contacten via MSN of SMS (internet) Veranderende seksuele normen: vaker goedkeuren van losse seks andere definities van seks

16 Programma Leerstraf Seksualiteit Cognitief gedragstherapeutische interventie psycho-educatie seksuele interactievaardigheden normen en waarden (referentiekader) grenzen cognitieve gedragstechnieken corrigeren van denkfouten herkennen van beslismomenten aanleren van gedragsalternatieven/vaardigheden Duur: bijeenkomsten Maatwerk Betrekken van ouders/opvoeders/sociaal netwerk

17 Onderwerpen Attitude seksualiteit en sekserollen Omgangsvormen, regels/wetten seksualiteit Communicatie Macht en dwang Grenzen Empathie Delict Omgaan met risicosituaties

18 Werkt het? Laag uitvalpercentage (5%) Interventie gebaseerd op cognitieve gedragstherapie meest effectief Vroeg ingrijpen: jongeren kunnen nog leren van hun fouten!

19