Criminele meisjes: Specifieke zorg en aandacht of niet?

Transcriptie

1 Stijging criminaliteit meisjes Criminele meisjes: Specifieke zorg en aandacht of niet? Anne-Marie Slotboom Vrije Universiteit Amsterdam 1

2 BRISBANE Steeds meer jonge meisjes tussen tien en veertien zijn gewelddadig. Een verklaring voor de stijging van het tienergeweld ligt met name in de populariteit van websites waarop de meisjes beelden zetten van hun brutale vechtpartijen. 2

3 jaar man jaar man jaar man jaar vrouw jaar vrouw jaar vrouw Trends in het aantal aangehouden verdachten per 1000 inwoners. De cijfers voor 2011 betreffen voorlopige cijfers. Bron: StatLine Centraal Bureau voor de Statistiek, Feiten en cijfers 3

4 mannen vrouwen Trends in het aantal aangehouden verdachten per 1000 inwoners in de periode (procentuele toe- of afname t.o.v. 2001) Feiten en cijfers 4

5 5

6 Slachtoffer meisjes vaker een bekende Meisjes gebruiken vaker mes dan vuurwapen Meisjes plegen delicten vaker op bekend terrein (school, bekend winkelcentrum dan onbekende plek) Meisjes vaker dan gedacht lid van criminele groep Hoe doen meisjes het? 6

7 7

8 WIE ZIJN NU DIE CRIMINELE MEISJES? 8

9 Anja (16 jaar) had een relatie met een zes jaar oudere jongen, maar heeft de relatie net verbroken. Ze heeft depressieve gevoelens maar is ook opstandig en agressief. Ze heeft verlatingsangst. Ze heeft haar eigen vader nauwelijks gekend, maar had wel een stiefvader. Ze is seksueel misbruikt door de ex-vriend van haar moeder. Een profielschets 9

10 Petra (17 jaar) verkoopt drugs onder dwang van een jongen die haar bedreigt. Ze schopt, scheldt, bedreigt en slaat regelmatig. Dreigt zichzelf iets aan te doen als ze haar zin niet krijgt. Petra heeft geen vaste woon- of verblijfplaats, woont soms bij vrienden op straat. Misschien is er sprake van loverboy problematiek. Een profielschets 10

11 Anneke (16 jaar) is angstig gehecht in eerste jaren van haar leven. Haar moeder had veel wisselende relaties en werd mishandeld. Zelf werd ze ook mishandeld door een vriend met wie ze op jonge leeftijd een intense en intieme relatie kreeg. Ze was gestopt met school maar nu weer begonnen. Ze zoekt veel prikkels op. Een profielschets 11

12 Wong, Slotboom & Bijleveld (2010) Slotboom, Wong, Swier & van der Broek (2011) Literatuur overzicht welke factoren zorgen voor criminaliteit 12

13 Unieke factoren voor meisjes Mentale gezondheid affectieve (angst) stoornissen depressie suïcidaal gedrag Lichamelijke rijping Gedeelde factoren jongens verschil in blootstelling Traumatische ervaringen seksueel misbruik fysiek misbruik Persoonlijkheid lage zelfcontrole Positieve attitude tov delinquentie Gedeelde factoren met jongens Persoonlijkheid ADHD intelligentie Gedragsproblemen agressie Riskante leefstijl middelengebruik ongestructureerd samenzijn Niveau morele ontwikkeling Risicofactoren in individuele domein 13

14 Uniek voor meisjes Gedeelde factoren jongens verschil in blootstelling Gedeelde factoren met jongens Ouder-kind relatie lage kwaliteit moeder-kind relatie Risicovolle opvoedingssituatie Weinig responsieve moeder Weinig steun Weinig openheid naar ouders Ouder-kind relatie lage kwaliteit vader-kind relatie conflicten in gezin Risicovolle opvoedingssituatie weinig monitoren harde disciplinering Gezinssituatie criminaliteit in gezin Risicofactoren in gezinsdomein 14

15 Meisjes voorwaardelijk Meisjes gesloten Achtergrond veroordeelde meisjes (WODC onderzoek) 15

16 pad specifiek voor meisjes: Mishandeling/misbruik - weggestuurd van huis - armoede, psychische klachten Paden naar criminaliteit 16

17 Antisociale pad (net als jongens) Criminele opvattingen, impulsief gedrag, antisociale vrienden, schorsing school, problemen met autoriteit ouders Paden naar criminaliteit 17

18 Alexandra 18

19 Jongens Meisjes Achtergrond jongens en meisjes behandeld bij de Waag 19

20 Jongens Meisjes Achtergrond jongens en meisjes behandeld bij de Waag 20

21 Nederlands Turks Surinaams Antilliaans Marokkaans Aantal verdachte meisjes per inwoners van de eigen bevolkingsgroep Criminaliteit meisjes verschillende etnische achtgrond 21

22 Turks Marokkaans Sur/Antillen Nederlands Achtergrond meisjes behandeld bij de Waag 22

23 Turks Marokkaans Sur/Antillen Nederlands Achtergrond meisjes behandeld bij de Waag 23

24 Meisjes met lichte delicten (spijbelen, winkeldiefstal) al behoorlijk wat problemen Meisjes laat in beeld Verschillende routes naar criminaliteit op verschillende signalen letten Preventie- signaleren 24

25 Onderwijs zorgadviesteams Maar minder zichtbare problemen (seksueel misbruik, depressieve klachten, angst) moeilijk te signaleren Signaleringsinstrument voor suïcidaliteit bij adolescenten met verschillende culturele achtergronden (Ghoncheh e.a. 2013) Girls choice training gericht op gezonde seksuele ontwikkeling Rol van ouders Relatie moeder Signalen scheiding, criminaliteit gezin bij verschillende etnische groepen Handvatten praktijk 25

26 Jeugdzorg Transitie gemeenten Problematiek meisjes onbekend te lichte interventie inzetten Generalistische preventie zorg (sociale wijkteams) niet altijd genoeg Beter matched care dan stepped care Handvatten praktijk 26

27 Bij meisjes dus letten op zowel externaliserend als internaliserend gedrag Nederlands Jeugd Instituut (NJI) meer oog voor meisjes (interventies gericht op seksualiteit, traumaverwerking) Slot 27

28 Risico van gender neutrale blik? Risico van genderspecifieke blik? Wat te doen met de rol van social media ge/misbruik? Wat te doen met de rol van intieme relaties? Discussie vragen

29 Dank voor jullie aandacht voor verdere info: 29