Astma monitoring & E-health anno TRENDS XXII, Garderen

Transcriptie

1 Astma monitoring & E-health anno 2012 TRENDS XXII, Garderen

2 Eric de Groot, ISALA Zwolle Rijn Jöbsis, MUMC + Maastricht

3 Leerdoelen monitoring astma Mate van astmacontrole staat centraal Eén ideaal instrument voor monitoring bestaat nog niet Zie e-health als een uitdaging

4 Basis (nalezen) Update 2012 van Astma bij kinderen Samenvatting van de herziene richtlijnen van de Sectie Kinderlongziekten van de NVK Opgesteld te Hilversum op 3 oktober en 23 november 2007 Onder redactie van Prof. dr. J.C. de Jongste en dr. E.J.L.E. Vrijlandt Hoofdstuk 5. Monitoring

5 Ernst versus controle

6 Ernst van astma ( past ) obv frequentie van symptomen mild intermitterend matig ernstig GINA / SKL consensus 2002 Geen reëel beeld door: Medicatie effect Wisselen van klachten in de tijd

7 Controle van astma ( present ) obv symptomen en longfunctie Volledig Gedeeltelijk Onvoldoende GINA 2006 / SKL 2008 Mate van controle bepalend voor aanpassen medicatie

8 Volledige controle definitie GINA en SKL Geen of minimaal symptomen overdag en s nachts Geen astma-aanvallen Geen inspanningsbeperking (bijna) normale longfunctie Geen of minimaal kortwerkend beta-2 Geen bijwerkingen medicatie

9 Mate van astmacontrole Symptomen overdag Beperking activiteiten Nachtelijke symptomen Gebruik rescue medicatie Volledige controle (alle items) Geen (<3x/wk) Geen Geen Geen (<3x/wk) Gedeeltelijke controle (1 item in een willekeurige week) >2x/wk Ja Ja > 2x/wk FEV1 Normaal <80% van personal best Onvoldoende controle 3 of meer items van gedeeltelijke controle in een willekeurige week. Exacerbaties geen 1 of meer/ jaar 1 of meer /week

10 Astmacontrole in de praktijk AIRE-study (Europa) 6 % goed gecontroleerd 31% inspanningsbeperking USA 57% aanval afgelopen jaar 72% nachtelijk klachten waarvoor Beta-2 NL?

11 Astmacontrole in NL Hammer, et al Ped All Imm e lijn 112 kinderen (6-16 jr) met astma GINA criteria voor astma 8% goed 37% gedeeltelijk 55% onvoldoende controle

12 Hammer et al (2008) % Volledig Gedeeltelijk Onvoldoende GINA Patiënt Kinderarts

13 Monitoring van astmacontrole Het centraal stellen van astmacontrole in de monitoring van kinderen met astma verdient aanbeveling

14

15 Monitor instrumenten

16 Anamnese & LO

17 Symptomen en LO Wordt door iedereen toegepast Relevant voor de patiënt Makkelijk en goedkoop Subjectief, niet specifiek en niet gestandaardiseerd Onderschatting bij ouders en artsen Moment opname

18 ACQ en ACT

19 Vragenlijsten Asthma control test (ACT) - 5 vragen (> 12 jr)/ 7 vragen (< 12 jr) - afgelopen 4 weken - < 20 onvoldoende gecontroleerd Liu, J All Clin Imm 2007 Asthma control Questionnaire (ACQ) - 7 vragen, van 0 (goed) tot 6 (slecht) - < 0.75 controle; > 1.5 geen controle

20 Conclusie-vragenlijsten ACQ en ACT redelijke correlatie met GINA ACQ (vanaf 12 jr) en ACT (vanaf 4 jr) geschikte instrumenten om mate van astmacontrole vast te stellen Standaardisatie Correleert met symptomen Op welke wijze deze optimaal ingezet kunnen worden verdient nader onderzoek

21 Longfunctie-onderzoek

22 Vroege longfunctiemetingen Vereiste: tijdens rustademhaling, geen actieve medewerking Bijvoorbeeld: Metingen van luchtwegweerstand (Rint)

23 Evidence uit literatuur FEV1 > 60%, 2 maal groter risico op aanval komend jaar tov FEV1 > 80% Ernst luchtwegobstructie kind sterk voorspellend prognose/persisteren astma volwassenen Thuis monitoring FEV1 bij ernstig astma geeft geen afname exacerbaties Geen meerwaarde om therapie aan te passen obv BHR en symptomen of PEF en symptomen

24 Conclusie-longfunctie PEF heeft naast klachten geen aanvullende waarde bij monitoren Ernst obstructie voorspellend voor persisteren astma/obstructie volw. Geen voordeel om therapie aan te passen obv BHR en symptomen Ten minste 1 maal/jr reversibiliteitsmeting & geen routine BHR bij monitoring

25 Uitademingslucht analyse

26 Ontstekingsmarkers Inflammometrie My wife & mother-in-law W.E. Hill, 1915

27 Meten vluchtige stoffen in uitgeademde lucht Stikstof monoxide (NO)

28 FeNO Kharitonov,ea. Lancet 1994

29 FeNO Verhoogd bij allergisch astma Correleert met eosinofiele luchtwegontsteking Daalt onder invloed van corticosteroïden Toepassing?

30 Aanpassen therapie Pijnenburg Symp vs N=85, FeNO < BHR 2005 Symp+NO 6-16 jr Fritsch 2006 Szefler 2008 de Jongste 2009 Symp+FEV vs Symp+ FEV+NO Symp+FEV vs Symp+ FEV+NO Symp vs Symp+NO N=47 FeNO >MEF50%, =ICS/Contr N=546, FeNO > ICS jr bij zelfde contr N=151, Geen 6-8 jr verschil

31 Am J Respir Crit Car Med 2011 FeNO offers added advantage for patient care: 1. Detecting eosinophilic airway inflammation 2. Determining likelihood of steroid responsiveness 3. Monitoring airway inflammation (need for ICS) 4. Unmasking non-adherence

32 Conclusie- NO FeNO tot nu toe enige marker in uitademingslucht toepasbaar in praktijk Onduidelijkheid over waarde titreren ICS (fenotype afhankelijk?) voor betere controle Potentiële toepassingen bij monitoren: eosinofiele luchtweginflammatie Compliance ICS Regelmatig FeNO bij monitoren astma in algemene praktijk (nog) niet aanbevolen

33 Toekomst ( future )

34 E-health & monitoring

35 Rol voor social media?

36 Welke mogelijkheden hebben wij? Website met info betrouwbaar onbetrouwbaar Eigen Portaal Zelfmanagement Internet-poli Twitter-spreekuur De regels van Social media

37 Website met info

38 Website met info

39 Website met info

40 Keurmerk

41 Keurmerk

42 Keurmerk

43 Eigen portaal

44 Eigen portaal

45 Zelfmanagement

46 Zelfmanagement

47 Internet-poli

48 Internet-poli

49 Twitterspreekuur

50 Twitterspreekuur

51 Twitterspreekuur

52 De regels

53 De regels

54

55 Conclusie astma monitoring

56 Conclusie astma monitoring Mate van astmacontrole staat centraal Eén ideaal instrument voor monitoring bestaat nog niet Zie e-health als een uitdaging

57 De letterlijke take-home messages