Verslag Stuurgroep OKAN 14 januari 2013

Transcriptie

1 Verslag Stuurgroep OKAN 14 januari 2013 Aanwezig Annemie Daemen, Aziz Ifrassen, Pia Melis, Dominique Devel, Erik Hellinck, Marc Van de maele, Chris Aerts, Katrien Abrams, Linda Seeuws, Petra Rotthier, Tine Vreys, Hilde Baeten, Marina Schoenmaekers, Koen Vanvelk, Chantal Dierckx, Nadia Verheyen, Leen Ardui, Jef Stappaerts, Christel Geerts, Stef Van den Heuvel - Katrien geeft feedback aan de leden van de stuurgroep over de signaalnota die gepresenteerd zal worden op het overleg van de centrumsteden op 29 januari. - Marc peilt bij Paul Yperman naar een stand van zaken i.v.m. de gemaakte afspraken op het overleg van 27/08/12 met de kabinetten Smet & De Block. - Op het einde van het schooljaar worden de lokale afspraken i.v.m. het nieuwe inschrijvingsbeleid geëvalueerd. We gaan dan ook na of er negatieve effecten geweest zijn voor de instroom van ex-okanners in het vervolgonderwijs. - De discussie over een centrale taalbadklas wordt verdergezet binnen Centuur. - We zetten dit punt op de agenda van ons volgende overleg. PRISMA zal ingaan op vragen van scholen i.v.m. culturele verschillen. Ook bij DoorElkaar kunnen vragen worden gepost. - Marc zoekt uit hoeveel van de ex-okanners die in 2011/12 schoolliepen in een Turnhoutse vervolgschool effectief ook in Turnhout woonden. Agenda 1. Goedkeuring van het verslag van de vorige vergadering ( 2. Vervolg op het overleg met de kabinetten Smet/De Block a. Een stand van zaken b. De inhoudelijke insteek vanuit Turnhout (zie besluiten vorig overleg) 3. Stand van zaken aantal anderstalige nieuwkomers (AN) in basis en secundair: uitwisseling van informatie & signalen 4. Thema s voor het basisonderwijs a. Zou het voor het basisonderwijs ook niet zinvol zijn om anderstalige nieuwkomers in het begin een taalbad te geven zoals in de OKAN-klas in het secundair? In de voormiddag alle AN samenbrengen in een taalbadklas, in de namiddag opvang in de eigen klas (zie ook het experiment van St-Clara in Arendonk)? b. Is het zinvol om een interculturele bemiddelaar aan scholen te verbinden? c. Er is vraag naar vorming over agressie bij AN. d. Kan er een studiedag georganiseerd worden over verschillende culturen? 5. Thema s voor het secundair onderwijs a. De ongelijke spreiding van ex-okanners in het arrondissement b. Het overleg met codi s uit de regio c. Stappen naar de opstart van onthaalonderwijs in de regio 6. Thema s vanuit het volwassenenonderwijs 7. Cultuursensitieve zorg: stand van zaken 8. Planning Variapunten: o.a. de evaluatie Taal in het park en het vervolgtraject - 1 -

2 1. Goedkeuring vorig verslag Het verslag wordt goedgekeurd. 2. Vervolg op het overleg met de kabinetten Smet/De Block - De signaalnota zal gepresenteerd worden op het overleg van de centrumsteden op 29 januari. Enkele vaststellingen Lokale besturen/inburgeringsdiensten nemen een rol i.v.m. de toeleiding van AN. Soms zetten ze ook in op de inperking van zomerverlies en de toeleiding naar het vrijetijdsaanbod. LOP s organiseren overleg. Er is geen duidelijk spreidingsbeleid. Er is geen afstemming met FEDASIL. Aandachtspunten bij niet-begeleide minderjarige vreemdelingen zijn hun beperkte schoolse achtergrond, hun (eventuele) psycho-sociale problemen, hun moeilijke integratie. Oudere jongens willen op de 1 ste plaats hun familie in het thuisland financieel ondersteunen. De thema s in de vragenlijst zijn relevant, maar bestrijken slechts een beperkt terrein. - De signaalnota is mogelijk niet langer prioritair. De crisis in het onthaalonderwijs is voorlopig voorbij. De problematiek rond niet-begeleide minderjarige vreemdelingen krijgt voorrang. - Op 24 januari zou het langverwachte advies (op eigen initiatief) van de VLOR over anderstalige nieuwkomers komen. - Katrien geeft feedback aan de leden van de stuurgroep over de signaalnota die gepresenteerd zal worden op het overleg van de centrumsteden op 29 januari. - Marc peilt bij Paul Yperman naar een stand van zaken i.v.m. de gemaakte afspraken op het overleg van 27/08/12 met de kabinetten Smet & De Block. 3. Stand van zaken AN in basis & secundair Basisonderwijs Katrien geeft een overzicht. - Er zijn 51 anderstalige nieuwkomers en 32 gewezen anderstalige nieuwkomers. - De anderstalige nieuwkomers zitten in 10 basisscholen. 7 scholen hebben onthaaluren. - Over een echte terugval van het aantal nieuwkomers kan in het basisonderwijs niet gesproken worden. - Alle basisscholen hebben hun aantal anderstalige nieuwkomers geplafonneerd op 8. Voor een autonome kleuter- of lagere school is dat veel. Secundair onderwijs - Er zijn 111 anderstalige nieuwkomers in HIVSET en 45 in de Campus Boomgaard. - Er is een minder grote instroom van niet-begeleide minderjarige vreemdelingen. - De doorstroom naar het vervolgonderwijs verloopt soms moeilijk omwille van volverklaringen waardoor ex-okanners hun studiekeuze af en toe moeten wijzigen. - Er worden weinig weigeringsdocumenten uitgeschreven. - De vraag naar een weigeringsdocument kan de goede relatie onthaalschool - vervolgschool onder druk zetten. - Ouders van ex-okanners kennen hun rechten niet. - Voor niet-begeleide minderjarige vreemdelingen is de voogd verantwoordelijk. Vaak kan hij/zij voor een inschrijving de soms verre verplaatsing niet maken

3 - De capaciteitsbepaling leidt mogelijk tot een moeilijkere instroom van ex-okanners in het vervolgonderwijs. Dat zou een ongewild neveneffect zijn. Op het einde van het schooljaar worden de lokale afspraken i.v.m. het nieuwe inschrijvingsbeleid geëvalueerd. We gaan dan ook na of er negatieve effecten geweest zijn voor de instroom van ex-okanners in het vervolgonderwijs. 4. Thema s voor het basisonderwijs a. Taalbad - Een centraal georganiseerde taalbadklas zou een aantal voordelen kunnen bieden. Er zou volop kunnen ingezet worden op taalverwerving. Zeker voor kinderen die instromen in een 2 de of 3 de graad basis zijn 11u onthaalonderwijs te weinig. Bovendien zou er veel tijd zijn om de kinderen grondig te screenen. Expertise bij de onthaalleerkrachten kan behouden blijven. - Voor de organisatie van een centrale taalbadklas zijn er voldoende anderstalige nieuwkomers nodig op 1 locatie. - Het principe van de buurtschool zou niet altijd overeind blijven. - Bieden flexibele trajecten in de basisschool niet voldoende mogelijkheden? Laat anderstalige kinderen aansluiten bij activiteiten met veel functioneel taalgebruik zoals sportles, uitstappen. - De minister kiest voor integratie, niet voor segregatie. Anderstalige kinderen leren heel veel van klasgenoten. In de talennota laat hij ruimte voor een korte periode van afzondering. Kinderen die bij een eerste inschrijving in het leerplichtonderwijs het Standaardnederlands niet machtig zijn, zullen eerst een taalbad van vier weken volgen. Na deze vier weken worden deze kinderen gescreend. Indien de essentiële kennis van het Nederlands onvoldoende is, dan zullen deze kinderen opnieuw gedurende vier weken een taalbad volgen. Na vier of acht weken worden ze in hun school van keuze geïntegreerd. We kiezen dan voor inclusie waarbij er in de school nog een opvolgtraject wordt voorzien, zowel voor de leerling als voor de leraar, om zo snel in de kennis van het Standaardnederlands te groeien. (Uittreksel uit de talennota van juli 2011) - Kan de buitenschoolse kinderopvang een rol spelen? Personeel? Locatie? - Kan het onthaalbureau een rol spelen? Of OKAN secundair? - In Mechelen worden onthaalleerkrachten samengebracht voor uitwisseling en onderlinge ondersteuning. Dat gebeurt in de Kempen ook. - De instroom van anderstalige nieuwkomers in de 3 de graad van de lagere school is moeilijk. Toch hoeven anderstalige nieuwkomers niet noodzakelijk in 1B te starten. Via een positief advies van de toelatingsklassenraad is een start in 1A mogelijk. - Welke scholen zijn kandidaat om grotere groepen anderstalige nieuwkomers op te vangen in een centrale taalbladklas? - Het aantal anderstalige nieuwkomers wordt opgebouwd in de loop van een schooljaar. Dat zal voor organisatorische problemen zorgen. B.v. wanneer een centrale klas starten? Hoe een vervolgschool kiezen? - Anderstalige nieuwkomers met grote leeftijdsverschillen samenbrengen in een taalbadklas lijkt niet evident. - Anderstalige nieuwkomers in een centrale taalbadklas missen kansen tot integratie

4 - De discussie over een centrale taalbadklas wordt verdergezet binnen Centuur die de vraag lanceerde. - We zetten dit punt op de agenda van ons volgende overleg. b. Intercultureel bemiddelaar - Een intercultureel bemiddelaar kan leerkrachten wegwijs maken in diverse culturen. Er is naast een taalprobleem ook vaak een cultuurprobleem (vooral dan in de contacten met de ouders van de anderstalige nieuwkomer). - Belangrijk is dat met de ouders een relatie kan opgebouwd worden vooraleer er zich eventueel problemen voordoen met het kind. Geen enkele ouder is trouwens happig op slecht nieuws i.v.m. zijn kind. PRISMA zal ingaan op vragen van scholen i.v.m. culturele verschillen. Ook bij DoorElkaar kunnen vragen worden gepost. c. Agressie - CAW de Kempen heeft een vorming over omgaan met agressie. Maar die gaat niet specifiek in op de omgang met anderstalige nieuwkomers. d. Studiedag over cultuur - Op 18 april organiseert DoorElkaar een studiedag over Migratie en trauma ( - DoorElkaar biedt een brede waaier van vormingen aan. - Er is in Turnhout een nieuw overleg cultuursensitieve zorg. 16 welzijnswerkers hebben een vorming gekregen van CIMIC (expertisecentrum: Er komen initiatieven vanaf dit schooljaar. 5. Thema s voor het secundair onderwijs a. De ongelijke spreiding van ex-okanners in het arrondissement Op 7 jaar tijd is het aantal ex-okanners in Turnhout meer dan verdubbeld. In het arrondissement is hun aantal meer dan verdrievoudigd. Buiten het arrondissement is de groep meer dan verviervoudigd. Het percentage ex-okanners in Turnhout bedraagt 50 à 60%, dat in het arrondissement 30 à 40%. vervolgjaar Turnhout arrondissement T rest TOTAAL # leerlingen %# leerlingen %# leerlingen % leerlingen 2005/ % 36 32% 9 8% / % 44 37% 11 9% / % 69 41% 9 5% / % 60 34% 18 10% / % 68 32% 24 11% / % 73 32% 32 14% / % % 41 13% /12 10 'vervolgscholen' 26 'vervolgscholen' 27 'vervolgscholen' 63 'vervolgscholen' - ASO -scholen blijven buiten schot. Veel ex-okanners belanden in TSO/(D)BSO. - Zowel een inschrijving als de organisatie van een snuffelstage verlopen moeilijker in de loop van het schooljaar

5 - Vervolgscholen moeten niet alleen bereid gevonden worden om een exokanner in te schrijven. De goodwill moeten aanwezig zijn om een heel pakket bijkomende maatregelen aan te bieden. - Niet-begeleide minderjarige vreemdelingen veranderen vaak van domicilie. - Vervolgcoaches werken wel aan spreiding, maar moeten ook rekening houden met de keuze van de ouders en de ex-okanner. b. Het overleg met de codi s - Vooraleer we een gesprek met de codi s aangaan, moeten we het dossier beter stofferen. - Marc zoekt uit hoeveel van de ex-okanners die in 2011/12 schoolliepen in een Turnhoutse vervolgschool effectief ook in Turnhout woonden. c. Onthaalonderwijs in de regio Niet behandeld 6. Thema s uit het volwassenonderwijs - Vanaf 1 september 2013 komt er een aanbod van 80u intensief Nederlands in CVO Taxandria. - De wachtlijsten in de centra voor basiseducatie zijn weggewerkt. - VDAB koopt cursussen voor zijn werkzoekende cursisten (+ 18 j.) bij de CVO s in Herentals en Turnhout. 7. Cultuursensitieve zorg Zie punt 4 d 8. Planning 2013 Niet behandeld 9. Variapunten - Taal in het Park wordt voortgezet. Er komt een aanbod in de paas- en de zomervakantie voor nieuwe anderstalige nieuwkomers tussen 5 en 18 jaar. Naast een taalbad wordt ook een toeleiding naar het vrijetijdsaanbod voorzien. - De toeleiding naar de vrijetijd o.l.v. een buddy is ook toegankelijk voor de deelnemers van vorig jaar