Hoofdstuk 5: Wisselkoersen

Transcriptie

1 Hoofdstuk 5: Wisselkoersen 1. Begrippen EUR/USD datum: 13/03/ :56 Laatste koers USD % Verschil -0,25 % Vorig Slot Open Bid (biedkoers) Ask (laatkoers) Hoogste-laagtse 52 weken Evolutie van de euro ten opzichte van de dollar: Wisselkoers is de hoeveelheid van een valuta dat je nodig hebt om een eenheid van een andere valuta te kunnen kopen, (of de hoeveelheid van een valuta dat je ontvangt bij de verkoop van een andere valuta). De wisselkoers kan op 2 manieren genoteerd worden: a. Vaste waarde in het binnenland. De nationale munt wordt constant gehouden ten opzichte van een veranderlijke hoeveelheid buitenlandse munt. 1 EUR = USD b. Vaste waarde in het buitenland. De buitenlandse munt wordt constant gehouden ten opzichte van een veranderlijke hoeveelheid nationale munt. 1 USD = EUR

2 Indien je weet dat 1 EUR 40,3399 BEF waard is, met hoeveel BEF komt 1 USD dan overeen? Hoeveel was de maximale waarde van de USD ten opzichte van de BEF gedurende de laatste 52 weken? c. Wat versta je onder bid en ask rates (bied- en laatkoersen)? d. Hoeveel bedroeg de bid-ask spread op 21/03/2013? Zal een bid rate (biedkoers) altijd lager zijn dan een ask rate (laatkoers)? Verklaar. Kruiselingse wisselkoersen (Bron: 14/03/2014, 0:08) EUR USD GBP CHF SEK NOK DKK CAD ZAR AUD NZD JPY EUR 1,00001,3869 0,8343 1,2133 8,8495 8,2730 7,4635 1, ,97161,5372 1, ,2275 USD 0,7173 1,00000,5992 0,8722 6,3474 5,9228 5,3533 1, ,72851,1026 1, ,7830 GBP 1,1970 1,6689 1,00001, ,59319,8845 8,9341 1, ,90481,8401 1, ,5346 CHF 0,8224 1,1466 0,6870 1,00007,2776 6,7907 6,1378 1, ,30081,2642 1, ,8454 SEK 0,1130 0,1576 0,0944 0,1374 1,00000,9331 0,8434 0,1743 1,6902 0,1737 0, ,1930 NOK 0,1211 0,1689 0,1012 0,1473 1,0717 1,00000,9039 0,1868 1,8114 0,1862 0, ,3539 DKK 0,1340 0,1868 0,1119 0,1629 1,1857 1,1064 1,00000,2067 2,0041 0,2060 0, ,2001 CAD 0,6482 0,9037 0,5415 0,7882 5,7360 5,3523 4,8376 1,00009,6952 0,9964 1, ,8831 ZAR 0,0669 0,0932 0,0559 0,0813 0,5916 0,5521 0,4990 0,1032 1,00000,1028 0,1086 9,5804 AUD 0,6505 0,9070 0,5435 0,7911 5,7569 5,3718 4,8553 1,0037 9,7305 1,00001, ,2215 NZD 0,6158 0,8586 0,5145 0,7489 5,4499 5,0853 4,5963 0,9501 9,2116 0,9467 1,000088,2498 JPY 0,0070 0,0097 0,0058 0,0085 0,0618 0,0576 0,0521 0,0108 0,1044 0,0107 0,0113 1,0000

3 Stel dat de wisselkoers van de Japanse yen (JPY) in Brussel 0,009 euro bedraagt, dan moet de wisselkoers van de euro in Tokio JPY zijn. Veronderstel dat dit niet het geval zou zijn, de wisselkoers van de euro in Tokio bedraagt 120 JPY. Toon aan dat deze situatie niet zal blijven bestaan. Arbitragemogelijkheden: 2. Prijsvorming op de wisselmarkt Directe factoren die de wisselkoers bepalen: VRAAG en AANBOD a. Belgische exporteurs die witloof verkopen aan de Verenigde Staten worden betaald in USD. = b. Belgische bedrijven die een fabriek bouwen in Brazilië, moeten betalen in USD. =. c. Belgische importeurs die fruitsap kopen in de Verenigde Staten moeten betalen in USD. = d. Belgen die hun verlof doorbrengen in Zwitserland. = e. Japanse beleggers die Belgische aandelen kopen. = Vragers naar vreemde munten: Ondernemingen of personen die betalingen in vreemde munten moeten doen Vb: Belgische importeurs, Belgische toeristen in buitenland Ondernemingen of personen die beleggingen wensen te doen in het buitenland Vb: aandelen of obligaties kopen in vreemde munten Ondernemingen of personen die in het buitenland wensen te investeren Vb: oprichten van een filiaal in het buitenland

4 Aanbieders van vreemde munten: Ondernemingen of personen die betalingen in euro moeten doen Vb: Buitenlandse importeurs die in euro moeten betalen, Belgische exporteurs die in vreemde munten werden betaald en nu euro s nodig hebben om hun rekeningen te betalen, buitenlandse toeristen in België Ondernemingen of personen die beleggingen wensen te doen in eurozone Ondernemingen of personen die in eurozone wensen te investeren EXPORT Aanbod van vreemde munten Vraag van eigen munten IMPORT Vraag naar vreemde munten Aanbod eigen munten Een groepering van Belgische brouwerijen verkoopt steeds meer streekbieren aan importeurs in Texas en Florida. Dit betekent dat. en zal stijgen. Door de toename van de export naar de Verenigde Staten zal de wisselkoers van de EUR ten opzichte van de USD.. Dit noemen we een.... van de EUR of een... van de USD. Een groepering van supermarktketens in ons land koopt in de Verenigde Staten massale hoeveelheden sportartikelen. Dit betekent dat en zal stijgen. Door de toename van de import naar de Verenigde Staten zal de wisselkoers van de EUR ten opzichte van de USD. Dit noemen we een.... van de EUR of een... van de USD. Amerikanen drinken veel meer Belgische bieren, ceteris paribus. Illustreer de invloed op de wisselkoers aan de hand van een grafiek (zowel vaste waarde binnenland als buitenland).

5 3. Factoren die de wisselkoers beïnvloeden (INDIRECTE FACTOREN) 1. Het effect van inflatieverschillen op de wisselkoers 2. Het effect van intrestverschillen op de wisselkoers 3. De rol van verwachtingen en speculatie Speculatie = het aanpassen van de samenstelling van het vermogen in functie van verwachte prijsveranderingen met de bedoeling een zo hoog mogelijke opbrengst te behalen, met andere woorden de waarde van het vermogen te maximaliseren. Stel dat speculanten verwachten dat de EUR in de toekomst zal depreciëren ten opzichte van de USD (omdat men bv. Verwacht dat de intrestvoeten in de VS sneller zullen stijgen dan in de Europa (eurozone)). Europese speculanten zullen dan geneigd zijn USD te kopen en EUR te verkopen, terwijl Amerikaanse speculanten geneigd zullen zijn hun voorgenomen beleggingen in Europa niet uit te voeren. De vraag naar USD en het aanbod van EUR zullen en de vraag naar EUR en het aanbod van USD zal... De. zal appreciëren ten opzichte van de. (of de zal depreciëren ten opzichte van de. ) en dit vooraleer de intrestevolutie zich daadwerkelijk heeft voorgedaan. Dit fenomeen noemen we self-fulfilling prophecy (verwachtingen hebben een zelfvoedend karakter). Verwachtingen kunnen van allerlei aard zijn (economische, politieke of sociale gebeurtenissen). Stel dat men voor de verkiezingen verwacht dat een bepaalde partij aan de macht zal komen en men verwacht dat hierdoor een beleid zal gevoerd worden dat inflatie in de hand werkt, dan kan de binnenlandse munt reeds op voorhand depreciëren.

6 Oefeningen op wisselkoersen Oefening 1: (Stel grafisch voor vaste waarde binnenland). a. De voorkeur voor Belgische producten neemt toe. b. De interestvoet in België is hoger dan in Japan. c. Het inflatieritme in België is hoger dan in Zwitserland. d. De productiviteit in Japan is hoger dan in België. Oefening 2: In 1992 verkeerde het GBP in een crisis. Alleen door de interestvoet hoog te houden kon de wisselkoers stabiel blijven. Het nadeel van de hoge interestvoet was dat geld lenen in Engeland erg duur was waardoor de bestedingen van de gezinnen en de bedrijven daalden, de productie verminderde en er meer werkloosheid kwam. Uiteindelijk verlaagde de centrale bank van Engeland de interestvoet waardoor de koers van het GBP daalde. a. Hoe kan een lagere interestvoet zorgen voor een koersval van het GBP? Alleen door de interestvoet hoog te houden kon de wisselkoers van het GBP stabiel blijven. b. Wat kun je op grond hiervan over de lopende rekening van Engeland op dat moment zeggen? c. Betekende de koersval van het GBP meer of minder inflatie ten opzichte van het buitenland? d. Leg uit dat de koersval van het GBP tot meer werkgelegenheid in Engeland leidde. e. Leg uit dat voor de vakbonden deze koersval zowel een positief als een negatief punt bevatte. Oefening 3: In de loop van 1993 is het IEP met meer dan 10% in waarde gedaald. De prijzen van de Ierse producten De prijzen van de buitenlandse in het buitenland zullen producten in Ierland zullen a. dalen gelijk blijven b. dalen stijgen c. gelijk blijven dalen d. gelijk blijven stijgen e. stijgen dalen f. stijgen gelijk blijven

7 Oefening 4: a. Leg uit hoe een lagere interestvoet in de Verenigde Staten tot een lagere dollarkoers kan leiden. b. Leg uit hoe een daling van de interestvoet in de Verenigde Staten tot een stijging van de wisselkoers van de EUR kan leiden. c. Leg uit wat er met de wisselkoers van een land gebeurt als er een overschot is op de betalingsbalans.

8 4. DURE euro heeft OOK positieve KANTEN (Bron: De Tijd 28/04/2007) De stijging van de euro drukt de inflatie en verzwakt daarom de argumenten van de Europese Centrale Bank (ECB) voor een verdere renteverhoging. Voorts verhoogt de sterke eenheidsmunt onze koopkracht. Bovendien worden de internationale onevenwichten afgebouwd. Er is echter ook minder goed nieuws. Een dure euro heeft een negatieve invloed op de uitvoer en de economische groei, en zet de bedrijfswinsten onder druk. De belangrijkste voor- en nadelen op een rijtje. A. Voordelen 1. Goedkopere invoer en minder inflatie De stijging van de euro maakt de invoer goedkoper en drukt daardoor de inflatie. De olieprijs bijvoorbeeld wordt uitgedrukt in dollar. Dankzij de daling van de dollar tegenover de euro was de forse stijging van de olieprijs in de voorbije jaren minder pijnlijk voor de eurozone dan voor de VS. In vergelijking met de gemiddelde prijs van 2002 was een vat aardolie gisteren 168 procent duurder in dollar, maar slechts 86 procent duurder in euro. De sterke euro maakt het voor de Europese Centrale Bank (ECB) gemakkelijker de inflatie onder controle te houden. De ECB ziet de inflatie dalen van 2,2 procent in 2006 tot 1,8 procent in Renteverhoging ECB minder nodig Als de inflatieprognose van de ECB correct is, haalt ze in 2007 voor het eerst in acht jaar haar doelstelling van iets minder dan 2 procent inflatie. Maar de ECB vreest dat de inflatie in 2008 weer stijgt tot 2 procent en is daarom vastbesloten in juni de rente te verhogen tot 4 procent. Als de euro stabiliseert op een hoog peil of nog stijgt, is er veel kans dat de ECB nadien haar monetair beleid niet meer verstrakt. Een stijging van de munt en een renteverhoging hebben immers gelijkaardige gevolgen voor de economie. 3. Koopkracht EUROPESE GEZINNEN stijgt De sterke euro verhoogt de koopkracht van de Europese gezinnen en bedrijven. De gezinnen uit de eurozone kunnen goedkoper reizen naar de rest van de wereld. Ondernemingen uit de eurozone hebben meer middelen voor overnames buiten de monetaire unie. Dexia

9 bijvoorbeeld slaagde er vorig jaar in de Turkse DenizBank binnen te halen, terwijl ook banken van buiten de eurozone geïnteresseerd waren. 4. AFBOUW internationale onevenwichten De stijging van de euro en de daling van de dollar dragen bij tot de afbouw van de grote internationale onevenwichten. De VS worstelen met enorme tekorten op de handelsbalans en de lopende rekening. Maar er zijn aanwijzingen dat het Amerikaanse deficit dit jaar voor het eerst in zes jaar zal dalen. De vermindering is niet alleen te danken aan de terugval van de olieprijs. De zwakte van de dollar speelt eveneens een rol, want ook het saldo van de niet-oliehandel verbetert. 5. Economische groei VS ONDERSTEUND De zwakte van de dollar tegenover de euro en tegenover veel andere munten moet op termijn de groei van de Amerikaanse economie ondersteunen. Er is veel kans dat de economische groei in de VS dit jaar voor het eerst in jaren lager is dan in de eurozone, het Verenigd Koninkrijk en Japan. De vorige jaren waren de VS samen met de groeilanden de belangrijkste motor van de wereldeconomie. B. Nadelen 1. Uitvoer en ECONOMISCHE groei in Europa dalen De appreciatie van de euro ondermijnt de concurrentiekracht en drukt de uitvoer en de economische groei van de eurozone. De Europese export naar de VS en Japan stijgt traag en de Belgische uitvoer naar die landen daalt zelfs. De negatieve gevolgen mogen echter niet worden overdreven. De euro stijgt tegenover de dollar en de yen, maar niet versus het pond. Dat is belangrijk, want het Verenigd Koninkrijk is de belangrijkste handelspartner van de eurozone. De vereniging van de Duitse exportbedrijven zei vorige week dat een stijging van de euro tot 1,40 dollar geen dramatische gevolgen zou hebben voor de Duitse uitvoer. 2. Bedrijfswinsten onder druk De stijging van de euro tegenover de dollar en de yen stelt de Europese bedrijven bloot aan verschillende risico's, zegt Koen De Leus, marktenspecialist van KBC Bolero. Een onderneming die produceert in Europa en verkoopt in de VS, zoals de beeldvormingsgroep Barco, loopt een transactierisico en heeft twee opties. Ofwel rekent ze de duurdere euro

10 door in de verkoopprijs in dollar en zal ze minder verkopen. Ofwel wil ze haar verkoopprijs in dollar stabiel houden en aanvaardt ze een lagere winstmarge. Een Europees bedrijf met activiteiten in de VS loopt ook een translatierisico. Het moet bij de publicatie van zijn resultaten de dollaropbrengsten omrekenen naar euro en lijdt daarbij een negatief wisselkoersresultaat. Het typische voorbeeld is de warenhuisketen Delhaize, die ruim driekwart van zijn omzet en winst in de VS boekt.